Vraag nr. 122
van 23 november 2004
van de heer MARK DEMESMAEKER
Gecontroleerde overstromingsgebieden – Herne Eind augustus werd de bevolking van Herne, in Vlaams-Brabant, ingelicht over de plannen van het Vlaams Gewest om gecontroleerde over- loopgebieden aan te leggen. Tussen de woningen van de Aere-beekstraat en de gelijknamige beek zou een dijk van meer dan een kilometer worden aangelegd. In Sint-Pieters-Kapelle plant de over- heid een korte dijk vanaf de Vannerommolen richting Donkerstraat. Beide keringsmuren moeten de wateroverlast van de Mark helpen opvangen.
Het project “Aerebeek” stuit op bezwaren van zowel de bevolking, als het gemeentebestuur. De Vlaamse overheid plant langs de Aerebeekstraat namelijk een aarden dijk van 20 m breedte aan de basis. In het midden komt een betonnen wand van 4 m breed. Op een plaats wordt de dijk 2 m hoog.
De bewoners en de gemeente vrezen dat de uit- voering van die plannen afbreuk zal doen aan het waardevolle landschap langs de Aerebeek. Ze willen voorrang geven aan het natuurlijk overstro- mingsgebied van de Scheibeek en andere kleine overloopgebieden in de bestaande natuurlijke omgeving. Dat kan op kleinere beken, maar ook op beken in de andere gemeenten die water af- voeren naar de Mark. Herne heeft in een brief dan ook om nieuwe studies gevraagd. Alle gemeentelijke adviesorganen, de gemeenteraad en het college van burgemeester en schepenen zitten in dit dossier op dezelfde golflengte.
Het dossier heeft ook een communautair kantje.
Het eerste stukje van de Mark en sommige van zijn bijbeken liggen in Wallonië en worden beheerd door de Direction Générale des Ressources Naturelles et de l’Environnement, Division de l’Eau. De afdeling Water van de administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Water- beheer (Aminal) zorgt dan weer voor het gedeelte van de Mark dat in Vlaanderen stroomt. Het spreekt voor zich dat een goed waterbeheer slechts kan indien al die beheerders geregeld met elkaar overleggen. Vraag is of dat in dit dossier ook gebeurt en of Wallonië mee zijn verantwo- ordelijkheid neemt voor een goed beheer van de hele Mark. We zien dat er langs de Mark op Waals grondgebied industrieterreinen en woonge-
bieden bijkomen. De inwoners van Herne vragen zich te-recht af of men aan Waalse kant vol- doende federale loyauteit aan de dag legt en mee- helpt om proble-men stroomafwaarts, op Vlaams grondgebied, te voorkomen.
Antwoord
1. De zware overstromingen van de laatste tien jaren hebben duidelijk gemaakt dat de nor- male bedding van waterlopen ontoereikend is om overmatige neerslag veilig af te voeren. In de stroomgebieden moeten dus plaatsen afge- bakend worden waar tijdelijk overtollig water kan gebufferd worden. Deze plaatsen worden vastgesteld aan de hand van terreinkennis en computermodellen, in gezamenlijk overleg met de lokale besturen.
Mijn departement biedt zijn kennis en mogelijkheden aan deze lokale besturen aan.
Indien deze besturen menen geen beroep te moeten doen op deze steun en deze weigering geen gevolgen heeft voor andere gemeenten, zal mijn departement geen ingrepen opdrin- gen.
2. Wat Herne betreft, dient dermate veel water geborgen te worden in dit geaccidenteerd ter- rein, dat dergelijke vrij grote wachtbekkens met bijhorende dijken nodig zijn om de afwaartse bewoonde gebieden tegen grote overstromingen te beschermen. Herne is zelf mede de dupe van het achterwege laten van deze werken.
Mijn departement meent evenwel dat een lokale gemeenschap het recht heeft om zijn gewenste veiligheid zelf te kiezen. Concreet zal de afdeling Water van de administratie Milieu, Natuur-, Land- en Waterbeheer (Aminal) dus voorlopig niet overgaan tot de bouw van het wachtbekken op de Harebeek. Daardoor zal de overstromingsbeveiliging van Herne echter niet gegarandeerd zijn voor zware stormen.
Dat is de keuze die Herne maakt. De afdeling Water zal hierover eerstdaags een brief aan Herne schrijven.
3. Het geplande wachtbekken op de Harebeek draagt echter ook bij tot de hoogwa- terbescherming meer stroomafwaarts, in het
bijzonder in Galmaarden. De afdeling Water zal in samenspraak met Galmaarden bestud- eren of Galmaarden ook geholpen kan worden door de aanleg van een wachtbekken op de Beverbeek.
Indien dit kan, hoeft het wachtbekken op de Harebeek niet voor de beveiliging van de afwaartse gebieden. Indien afwaarts in Gal- maarden geen beveiliging kan uitgebouwd worden en Galmaarden vragende partij blijft voor een betere beveiliging, dan zal de afdeling Water opnieuw overwegen om het wacht- bekken op de Harebeek toch te bouwen, zij het mogelijk in een andere configuratie. Het Vlaams Gewest dient immers de belangen van alle inwoners langs zijn waterlopen te beharti- gen, en niet enkel de eenzijdige belangen van de opwaarts liggende gemeenten, die om voor de hand liggende redenen vaak anders aankijken tegen wateroverlast stroomafwaarts.
In elk geval zal steeds overleg gepleegd worden met de lokale overheden.
4. Gedurende de modelleringsstudie van de Marke werden de diensten van het Waals Gewest betrokken in het lokaal wateroverleg.
Zij vonden de aanpak interessant en onder- kenden de noodzaak van eenzelfde aanpak aan hun kant van de taalgrens. Evenwel leken de prioriteiten daar veel minder hoog, zodat hier op korte termijn weinig soelaas verwacht mag worden.
Eenzelfde verhaal is trouwens gehoord voor de aanleg van een wachtbekken op de Dender in Deux-Acres.
