U krijgt een kaliumbeperkt dieet als de hoeveelheid kalium in uw bloed te hoog is.
Kalium is een mineraal dat in heel veel voedingsmiddelen voorkomt. In het lichaam komt het voornamelijk voor in de spiercellen en speelt met natrium een rol bij de
vochthuishouding van het lichaam. Door een verslechterde werking van de nieren wordt kalium onvoldoende met de urine uitgescheiden. Hierdoor blijft er te veel kalium achter in het bloed. Dit kan leiden tot hartklachten, bijvoorbeeld ritmestoornissen. Bij een veel te hoog kaliumgehalte in het bloed is er zelfs kans op een hartstilstand. Daarom adviseren we de hoeveelheid kalium in de voeding te beperken. Gemiddeld krijgt een Nederlander zo’n 4000-6000 mg kalium via de voeding binnen. Hoeveel kalium u nog kunt gebruiken hangt af van uw bloedwaarden. In de praktijk komt het neer op 2500-3000 mg per dag.
De volgende producten bevatten veel kalium:
Aardappelen, groenten en groentesappen, stamppot, peulvruchten, melk en
melkproducten, fruit (vers en gedroogd), vruchtensappen, vlees, soep, koffie, cacao, chocolade en chocoladeproducten, noten, pinda’s krentenbrood, alle soorten stroop en natriumarme dieetproducten.
De volgende producten bevatten weinig kalium:
Rijst, macaroni, spaghetti, mie, brood, creamcracker, beschuit, suiker, thee (ook vruchtenthee), frisdrank (met uitzondering van frisdrank met vruchtenextract), boter, margarine en olie.
Aardappelen
Vervang aardappelen 2 tot 3 keer per week door rijst of deegwaren (zoals macaroni, spaghetti en dergelijke)
Kaliumbeperkt dieet
Kalium
Tips om het kaliumgehalte in de voeding te beperken
Kalium is in wateroplosbaar. Als u aardappelen wilt bakken, gebruik dan gekookte aardappelen;
Frites(patat) bevat veel kalium, doordat kalium niet oplost in bakolie/frituurvet;
Voor stamppot gebruikt u meestal meer aardappelen dan bij andere maaltijden.
Daardoor bevat stamppot ook veel kalium. Dit geldt ook voor puree. Eet u een dag frites, stamppot of puree compenseer dit dan met andere kaliumrijke producten. Eet die dag bijvoorbeeld geen kaliumrijke groente, drink geen koffie of laat het nagerecht staan.
Peulvruchten
Peulvruchten als bruine bonen en kapucijners bevatten veel kalium. Combineer peulvruchten bij voorkeur niet met aardappelen, maar met bijvoorbeeld rijst.
Groente
Groenten bevatten veel kalium. Toch is het belangrijk dat u iedere dag groente eet. Dat heeft uw lichaam nodig. De hoeveelheid kalium verschilt per groentesoort. Varieer daarom met groenten. Kaliumrijk zijn bijvoorbeeld: spinazie, broccoli, spruitjes, tuinbonen, koolrabi, prei, bieten en postelein. Eet deze groenten niet te vaak. Enkele algemene adviezen zijn:
Fruit en vruchtensappen
Fruit bevat veel kalium, maar hoort wel thuis in een gezonde voeding. Het kaliumgehalte verschilt per soort fruit. Belangrijk is daarom te variëren. Enkele algemene adviezen zijn:
Let op:
Sterfruit kan bij nierproblemen klachten geven als de hik, braken, verwardheid,
gevoelloosheid van ledematen en epileptische aanvallen. Het gebruik van sterfruit wordt om die reden afgeraden.
Bij gebruik van bepaalde medicijnen mag u geen grapefruit(achtige) fruitsoorten nemen. U kunt dit navragen bij uw arts.
Dranken
Koken: Kalium is oplosbaar in water. Bij het koken van groenten en aardappelen in water gaat ongeveer 1/3 deel van het kalium verloren. In het kookvocht zit dus veel kalium. Gebruik dit vocht daarom niet voor het maken van een sausje, puree of stamppot.
Bereiden in magnetron of snelkookpan, stomen, roerbakken of smoren: Bij deze
bereidingswijzen gaat minder kalium verloren. Wilt u de groenten toch zo eten? Eet er dan geen aardappelen bij. Kies voor rijst, pasta of andere deegwaren.
Rauwkost: Rauwe groenten bevatten per 100 gram meer kalium dan gekookte groenten. Toch is het verschil per portie meestal niet zo groot. Dit komt doordat u van rauwe groenten waarschijnlijk minder eet dan van gare groenten. Eet u gekookte groenten en rauwkost bij een warme maaltijd? Neem er dan geen aardappelen of peulvruchten bij. De maaltijd bevat dan te veel kalium. Kies voor rijst, pasta of ander deegwaren.
Gebruik niet meer dan 1 tot 2 porties fruit per dag;
Kaliumrijk zijn bijvoorbeeld banaan, druiven, kersen, rode bessen, suikermeloen en avocado. Eet dit niet te vaak en neem bij gebruik een kleine portie;
Vruchtensap, vruchtendrank en dubbeldrank bevatten per glas net zoveel kalium als 1-2 porties fruit. Daarnaast bevatten deze dranken veel suiker. Gebruik hiervan wordt daarom afgeraden.
Het kaliumgehalte van dranken verschilt onderling. De volgende dranken bevatten veel kalium:
Let op: chocolademelk bevat nog meer kalium dan gewone melk en koffie.
De volgende dranken bevatten weinig kalium:
Brood en broodbeleg
Volkorenproducten als roggebrood, krentenbrood, volkorenbrood bevatten meer kalium dan de witte producten. Het is echter niet wenselijk om over te stappen op witbrood.
Bruinbrood en (licht) volkorenbrood bevatten meer voedingsvezels. Het kalium zit voor een groot deel als het ware ‘verpakt’ in deze voedingsvezels en worden daardoor minder goed opgenomen in het bloed. Daarnaast zijn voedingsvezels belangrijk voor een goede
darmwerking. Het kaliumgehalte van broodbeleg is wisselend.
De volgende belegsoorten bevatten veel kalium:
De volgende belegsoorten bevatten weinig kalium:
Wissel af tussen kaliumrijk- en kaliumarm broodbeleg.
Soep en bouillon
Een heldere bouillon bevat weinig kalium. Door toevoeging van aardappel, groenten en/of peulvruchten kan soep veel kalium bevatten. Gebruik daarom soep niet extra bij de
maaltijd. Vervanging van de warme maaltijd door een maaltijdsoep kan wel. Let op bij een zoutbeperking: Soep/bouillon bevat veel zout!
Vruchtensap;
Koffie (alle soorten, ook cafeïnevrije koffie). In welke mate u koffie kunt (blijven) drinken hangt ook af van de samenstelling van de rest van uw voedingspatroon. Volg hierin het advies van de diëtist;
Zuivelproducten, zoals (karnemelk), yoghurt en kwark. Aangezien zuivel belangrijke voedingsstoffen bevat, is het wel belangrijk zuivel te gebruiken. Volg hierin het advies van uw diëtist.
Water;
Thee, alle soorten;
Frisdrank, zoals sinas, cassis, tonic en limonadesiroop. Let op: Rivella bevat wel kalium.
Chocoladepasta, chocoladehagelslag, hazelnootpasta;
Appelstroop en keukenstroop.
Kaas, vleeswaren, pindakaas
Jam, gestampte muisjes, honing, vruchtenhagel.
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem contact op met de afdeling Diëtetiek.
Binnen Treant Zorggroep doen we ook wetenschappelijk onderzoek. Mogelijk wordt u gevraagd om hieraan mee te doen.
Wij vinden het heel belangrijk dat onze patiënten online toegang hebben tot hun medisch dossier. Daarom hebben we mijnTreant: in dit portaal tonen we persoonlijke gegevens, correspondentie/ brieven (zoals specialisten- en ontslagbrieven) en (lab)uitslagen.
Daarnaast biedt mijnTreant online inzage in afspraken, inclusief aanvullende informatie die voor de voorbereiding van de afspraak relevant/belangrijk is (denk aan informatiefolders, een instructiefilmpje of een link naar een externe website van een branchevereniging). Kijk voor meer informatie op www.treant.nl/mijnTreant of log in via www.mijnTreant.nl.
Het ziekenhuis heeft goede zorg en gastvrijheid hoog in het vaandel staan.
Meer informatie vindt u op:
www.treant.nl
Afdeling Diëtetiek 088 129 01 76 Telefonisch spreekuur van 8.30 tot 9.30 uur
Algemeen nummer
088 129 29 29
E-mailadres dietisten.ziekenhuizen@treant.nl
Heeft u vragen?
Wetenschappelijk onderzoek
mijnTreant, het online patiëntenportaal van Treant
Wat vond u van de geleverde zorg?
Geef daarom uw ervaringen met ons ziekenhuis door via www.treant.nl/ervaringen- en-klachten.
Deel uw ervaring met de zorg op www.zorgkaartnederland.nl en help zo anderen met kiezen!
Informatie
Telefoonnummers/ e-mailadres
TRIP 696 300620
