RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK
De Nieuwe Veste
Plaats : Coevorden
BRIN nummer : 12IR
Onderzoeksnummer : 260194
Datum onderzoek : 6 december 2013 Datum vaststelling : 27 januari 2014
De Inspectie van het Onderwijs heeft op 6 december 2013 een onderzoek uitgevoerd op De Nieuwe Veste, locatie Linthorst Homanlaan in Coevorden, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze praktijkschool en over de naleving van wet- en regelgeving.
De Nieuwe Veste, locatie Linthorst Homanlaan, is een school voor praktijkonderwijs. De afdeling heeft ongeveer 58 leerlingen.
De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende.
De aanleiding voor dit kwaliteitsonderzoek is de tweejaarlijkse bezoekcyclus die de inspectie voor scholen voor praktijkonderwijs hanteert.
De afdeling praktijkonderwijs van De Nieuwe Veste is voor het laatst in 2011 bezocht en daarom voert de inspectie nu een kwaliteitsonderzoek uit.
Naar aanleiding van het vorige onderzoek in juni 2011 kreeg de afdeling praktijkonderwijs van De Nieuwe Veste een basisarrangement. De opbrengsten waren van voldoende niveau, dit oordeel was gebaseerd op de uitstroom van de leerlingen. De bestendigheid van de uitstroom was echter niet te beoordelen. De zorg voor leerlingen werd als voldoende beoordeeld, wel constateerde de
inspectie dat de kwaliteit van de individuele ontwikkelingsplannen verdere ontwikkeling nodig had. De kwaliteitszorg was van onvoldoende niveau.
De inspectie baseert haar kwaliteitsoordelen door de onderwijspraktijk van de school te toetsen aan een selectie van kwaliteitsindicatoren uit het toezichtkader voortgezet onderwijs 2013. Bij dit onderzoek hebben we de indicatoren uit het zogenaamde kernkader onderzocht. Dit is het gedeelte uit het toezichtkader dat bij al onze kwaliteitsonderzoeken minimaal wordt beoordeeld.
Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
- Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd.
- Schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd.
1. INLEIDING
Aanleiding
Toezichthistorie
Onderzoeksopzet
- Wij hebben gesprekken gevoerd met het bestuur, de schoolleiding en de zorgfunctionarissen.
- Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur.
In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven.
Opbouw rapport
Een kwaliteitsonderzoek zoals wij op de afdeling praktijkonderwijs van De Nieuwe Veste hebben uitgevoerd, leidt tot een zogenaamd toezichtarrangement voor kwaliteit en/of voor naleving. Een arrangement kan basistoezicht inhouden of juist aangepast toezicht in houden. In het eerste geval (bij basistoezicht) vinden wij de kwaliteit van voldoende niveau en is het daarom niet nodig om de school onder intensief toezicht te plaatsen. Als er echter teveel tekortkomingen zijn geconstateerd, wordt conform beslisregels geoordeeld dat de kwaliteit onvoldoende is en stellen we een aangepast arrangement vast voor zwakke of voor zeer zwakke kwaliteit en/of voor naleving.
Onze conclusie voor de afdeling praktijkonderwijs van De Nieuwe Veste is als volgt:
Op basis van het onderzoek kennen wij aan de afdeling praktijkonderwijs van De Nieuwe Veste het basisarrangement toe omdat zowel de opbrengsten alsook de kwaliteit van het onderwijsproces op deze school op de meeste onderzochte onderdelen van voldoende niveau is. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren.
Er is sprake van een tekortkoming in de naleving van wettelijke vereisten.
In de schoolgids 2013-2014 wordt niet vermeld dat de ouderbijdrage vrijwillig is.
Het bevoegd gezag heeft deze tekortkoming zelf ook geconstateerd en gaat over tot een correctie van de informatie over de ouderbijdrage naar ouders.
Hierbij maken we de afspraak dat de inspectie een afschrift krijgt van de gecorrigeerde informatie naar ouders op het punt van de vrijwilligheid van de ouderbijdrage.
2. CONCLUSIES EN TOEZICHTARRANGEMENT
In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit zijn gekomen. Eerst geven we een
samenvattend algemeen beeld over de kwaliteit van het onderwijs op de afdeling praktijkonderwijs van De Nieuwe Veste. Daarna volgt het
kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe.
De kwaliteit van het onderwijs op de afdeling praktijkonderwijs van De Nieuwe Veste is van voldoende niveau. De opbrengsten zijn voldoende, evenals de meeste onderdelen van het onderwijsproces.
Een sterk punt van de school is de samenwerking met de gemeente in het arbeidstrainingscentrum, gericht op een succesvolle plaatsing van alle leerlingen. Na het vorige inspectiebezoek heeft de school ingezet op
professionalisering van het team. De kwaliteit van de lessen voldoet aan de gewenste basiskwaliteit. Ook de kwaliteit van het IOP is verbeterd na 2011.
Verbeterpunten liggen op het gebied van de effectieve feedback aan leerlingen en het opstellen van een ontwikkelingsperspectief aan het begin van het eerste leerjaar.
De kwaliteitszorg is versterkt sinds het vorige inspectiebezoek en is nu van voldoende niveau.
In onderstaande tabel staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs.
De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1. slecht
3. BEVINDINGEN
3.1 Algemeen beeld
3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel
Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score
‘ja’ of ‘nee’.
De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de
kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden 1 2 3 4 5
•
• 1.1P De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag
worden verwacht.
1.7 De leerlingen van het praktijkonderwijs functioneren naar verwachting in de vervolgopleiding of het werkveld.
De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod
eigen te maken 1 2 3 4
• 4.3 De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd.
Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede
vorming 1 2 3 4
5.4 De school ondersteunt de leerlingen en de ouders/verzorgers • bij de keuzes tijdens de schoolloopbaan.
Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat
tot leren en ontwikkeling 1 2 3 4
•
•
•
• 7.1 De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw.
7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg.
7.3 De leerlingen zijn actief betrokken.
7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces.
De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) (De
school bestrijdt effectief achterstanden.) 1 2 3 4 9.1 De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen •
aan de hand van genormeerde toetsen.
De school begeleidt leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben effectief aan de hand van hun ontwikkelingsperspectief.
(extra ondersteuning) 1 2 3 4
•
•
• 10.1 Het bevoegd gezag stelt bij plaatsing voor iedere leerling een
ontwikkelingsperspectief vast.
10.2 De leerling ontvangt onderwijs zoals beschreven in het ontwikkelingsperspectief.
10.3 De school stelt vast of de leerlingen zich ontwikkelen conform het ontwikkelingsperspectief en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde keuzes.
De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten 1 2 3 4
•
• 12.1 De school evalueert systematisch de opbrengsten.
12.2 De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten.
De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces 1 2 3 4
•
•
• 13.1 De school evalueert systematisch het onderwijsproces.
13.2 De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces.
13.3 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces.
Nalevingsindicatoren 2013 Onvoldoende Voldoende
•
• N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde
schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de onderzochte onderdelen (WVO, art. 24c en 24a).
N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de onderzochte onderdelen (art. 24c en 24 WVO).
Het bovenstaande algemene beeld en kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe.
Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: opbrengsten, onderwijsproces en kwaliteitszorg.
Opbrengsten
We beoordelen de opbrengsten van scholen voor praktijkonderwijs aan de hand van de uitstroom van de leerlingen. De praktijkschool van De Nieuwe Veste heeft kleine aantallen leerlingen die jaarlijks uitstromen, waardoor het lastig is om een oordeel te geven in termen van een percentage succesvolle uitstroom.
In de afgelopen jaren valt op dat de school in 2010-2011 een relatief groot aantal leerlingen had dat thuis kwam te zitten. Dit had te maken met individuele leerlingkenmerken. In de afgelopen jaren heeft de school haar begeleiding van leerlingen verbeterd. De uitstroom is in de voorgaande periode dan ook
verbeterd. Vrijwel alle leerlingen worden nu succesvol geplaatst. Een sterk punt hierbij is de samenwerking met de gemeente in het kader van het
arbeidstrainingscentrum. In het derde leerjaar lopen alle leerlingen hier stage.
De leerlingen die hiervoor in aanmerking komen, kunnen hier na uitstroom geplaatst worden. Deze continuiteit in de opvang van deze kwetsbare leerlingen levert duidelijk resultaat op. Ook heeft de school een goede samenwerking met het ROC, waarbij afspraken zijn gemaakt over de uitstroom en de begeleiding van pro-leerlingen op het ROC.
Bij het vorige bezoek in 2011 had de school nog geen betrouwbare gegevens met betrekking tot de bestendigheid van de uitstroom. Dat is nu wel het geval, de school kan aantonen dat de uitstroom in de meeste gevallen bestendig is.
Onderwijsproces
De kwaliteit van de lessen beoordelen we als voldoende. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat tijdens het bezoek slechts een klein aantal lessituaties is geobserveerd, waarbij twee lessen door dezelfde docent werden gegeven. De kleinschaligheid van de school speelt hierbij een rol.
De lessituaties gaven evenwel het beeld van een ordelijk, gestructureerd en prettig leerklimaat. Er is veel aandacht voor de gewenste leer- en werkhouding van de leerlingen en voor de opbouw van de les. Ook is zichtbaar dat docenten afstemmen op verschillen tussen leerlingen, zowel in de praktijkvakken als bij de avo-vakken. De leerlingen zijn over het algemeen voldoende actief betrokken bij de lessen. We zien een verbeterpunt als het gaat om het geven van effectieve 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel
feedback aan leerlingen, waarbij het van belang is om helder te maken aan leerlingen waarom een antwoord goed of fout is, en ook met de leerling te bespreken wat de leerling kan doen om haar resultaten te verbeteren. Tijdens de lesbezoeken was de interactie met de leerlingen soms wat beperkt, of de docent was zelf meer aan het woord in plaats van de leerling.
Op het terrein van de zorg heeft de school ingezet op het volgen van de vorderingen van leerlingen. Het team heeft een leerlingvolgsysteem ingevoerd, waarbij leerlingen jaarlijks een landelijk genormeerde toets maken voor de basisvaardigheden, op het niveau van de individuele leerling. Het gebruik van de toetsen levert veel informatie op, zo kan het team aantonen door haar aanpak van de basisvaardigheden een enorme leerwinst te bereiken bij individuele leerlingen.
De kwaliteit van de individuele ontwikkelingsplannen (IOP) is een punt van aandacht geweest in de afgelopen jaren. We zien duidelijk dat de kwaliteit van deze documenten is verbeterd. In de meest recente IOP's is het uitstroomprofiel consequent ingevuld en ook zijn de doelen meer concreet en meetbaar
geformuleerd. De individuele leerroutes van leerlingen zijn voldoende herkenbaar. We zien de volgende aandachtspunten voor de school:
- Het formuleren van een ontwikkelingsperspectief in de eerste 6 weken van het eerste leerjaar. Dit gebeurt nog onvoldoende expliciet, in het IOP is dit nog niet herkenbaar. Het is van belang om op basis van de instroomgegevens van de leerling al snel een te verwachten eindprofiel te formuleren en hier een
individuele leerroute aan te koppelen. Hierbij is het belangrijk om een realistische maar ambitieuze inschatting te maken.
- De school formuleert voor iedere leerling een individueel uitstroomprofiel na twee jaar. Hierbij is niet altijd helder waarop de keuze gebaseerd is. Het kan helpen om hiervoor een aantal richtlijnen of denkkaders te formuleren, zodat de keuze voor een uitstroomprofiel ook voor anderen (ouders en leerlingen) goed te verantwoorden is.
- Het team werkt nu een aantal jaren met het IOP. Ondertussen is het mogelijk om terug te kijken naar de individuele leerroutes die leerlingen hebben
doorlopen. Hiervoor is het zinvol om alle IOP's van een leerling te analyseren en vast te stellen of de leerroute een logisch verloop heeft gehad. Dit kan het
systematisch informatie te verzamelen over de uitstroom van leerlingen en de bestendigheid van de uitstroom. De schoolleiding kan aantonen hier conclusies uit te trekken en deze conclusies leiden tot aanpassingen in het onderwijsproces.
Ook is ingezet op het systematisch vergaren van een eigen evaluatie van het onderwijsproces. Hierbij hanteert de school meerdere instrumenten: de teamleider bezoekt jaarlijks lessen van alle docenten, daarnaast is een audit uitgevoerd. Ook nemen leraren jaarlijks vragenlijsten af bij leerlingen en er is intervisie voor docenten onderling.
We stellen vast dat de schoolleiding voldoende zicht heeft op de kwaliteit van het onderwijsproces en hier gericht op stuurt. Het jaarplan geeft aan wat de concrete verbeteractiviteiten zijn voor het team. De belangrijkste onderwerpen zijn de verdere versterking van de kwaliteitszorg, het verbeteren van het pedagogisch en didactisch handelen van de docenten en een beter zicht in de schoolloopbaan van de leerling. Daarnaast werkt de school gericht aan de doorontwikkeling van het arbeidstrainingscentrum in Coevorden. De verhuizing naar de nieuwbouw in januari 2014 is ten slotte van groot belang voor de school.
De borging van het proces beoordelen we als voldoende, het 'handboek' beschrijft alle procedures en afspraken.
