Analyse: een omschrijving van het schema
Er zit dreiging in onze maatschappij. Populisme in de politiek en de (opkomst van social) media wakkeren dat aan. Nederland lijkt minder gastvrij te worden voor
anderen en andersdenkenden. We zijn dwingender in het opleggen van onze normen en regels. Iedereen lijkt overal wat van te vinden. We oordelen en veroordelen meer.
Mensen staan onder druk in een complexe samenleving. Tegelijk zijn we verwend geraakt als gevolg van welvaart. Alles moet kunnen. Het eigen leven is belangrijk, de ruimte voor begrip voor de ander lijkt af te nemen. Mensen vinden dat de wereld brutaler wordt en dat asociaal gedrag zich vaker voordoet.
Mede door deze ontwikkelingen kan de komst van nieuwkomers in onze relatief gesloten dorpen ertoe leiden dat mensen zich bedreigd voelen. Taal en cultuur vormen sowieso een barrière bij het elkaar leren kennen en begrijpen. Vluchtelingen hebben soms heftige trauma’s. Mensen hebben de neiging om in groepjes bij elkaar te zitten.
Naast mensen vanuit andere landen, komen ook steeds meer mensen in de wijken wonen, die voorheen in een beschermende woonomgeving zouden wonen. Zij vertonen soms gedrag dat afwijkt van de norm (“verwarde personen”). Onbekend maakt onbemind en het integreren van verschillende groepen in dorpen en wijken verloopt van twee kanten soms moeizaam.
Door al deze ontwikkelingen voelen groepen van mensen zich buitengesloten, waardoor neerslachtigheid of verlies van eigenwaarde kan ontstaan. Bij andere groepen in de samenleving groeit juist de angst en/of boosheid.
Intolerantie en Verruwing
De meningen over immigranten en verschillende culturen in Nederland (2016 – 2017)
Het gevoel van onbehagen onder Nederlanders over de samenleving: welke kant gaat het op? In percentages weergegeven (2016 -2017)
Relevante bronnen, onderzoeken en publicaties
Gemeente Voorst (2015), Onderzoek veiligheid en leefbaarheid
Kennisplatform Integratie & Samenleving (2017), Bezorgdheid en veerkracht
De Loep (2017), Bloemlezing Voorst onder de Loep. Hoe kunnen wij vaker maatschappelijke problemen voorkomen?
SCP (2017), Burgerperspectieven 2017
Trimbos Instituut (2017), Verwarde personen of mensen met een acute zorgnood?
Definities
Populisme is een verzamelnaam voor verschillende politieke bewegingen, met een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Deze bewegingen zijn allemaal gebaseerd op de tegenstelling tussen de heersende klasse en het volk. Deze bewegingen zetten zich af tegen de heersende klasse. Het begrip populisme wordt vaak negatief gebruikt. Een populist is dan iemand die de kiezer misleidt. Hij maakt gebruik van populaire
slogans en zegt wat het volk horen wil. Populistische bewegingen ontstaan als grote groepen mensen in de samenleving zich machteloos en ongehoord voelen. Het populisme beweert te luisteren naar het volk en vindt dat de wil van het volk het uitgangspunt moet zijn in de politiek. Doordat de wil van het volk zowel linkse als rechtse denkbeelden kan inhouden, komen populistische bewegingen voor in de vorm van linkse en rechtse bewegingen.
Verruwing van de maatschappij betekent dat de maatschappelijke tolerantie en acceptatie afnemen.
Beschermende woonomgeving = Dat is de zogeheten intramurale zorg, waarbij de
‘zorg binnen de muren’ plaatsvindt. De afgelopen jaren is een afbouwbeleid van intramurale zorg ingezet, bedoeld om mensen met psychiatrische problemen zo kort mogelijk op te nemen en zo veel mogelijk zelfstandig te laten wonen. Men spreekt ook wel van ‘beddenafbouw’ waarbij een deel van de bedden plaats moet maken voor meer en betere ambulante zorg.
Verwarde personen = De term ‘verwarde personen’ is diffuus. ‘Verwardheid’ is niet hetzelfde als het hebben van een psychische aandoening. Wanneer mensen vanwege persoonlijke omstandigheden of gebeurtenissen emotioneel, boos, eenzaam, angstig, onder invloed, wanhopig, zenuwachtig of ontredderd zijn, kan dat worden opgevat als verward gedrag. Een psychische aandoening kán een oorzaak zijn van ‘verward
gedrag’, maar is dat in verreweg de meeste gevallen niet. De meeste mensen met verward gedrag vormen geen gevaar. (Trimbos)
Cijfers over Intolerantie en Verruwing
Oneens (‘16) Eens (‘16) Oneens (‘17) Eens (‘17) Nederland zou een prettiger land zijn
als er minder immigranten wonen
30 40 32 39
De aanwezigheid van verschillende culturen is winst voor onze samenleving
25 44 26 43
Nederland moet meer vluchtelingen opnemen zoals het nu doet
58 13 56 15
Duidelijk de verkeerde kant op
Iets meer de verkeerde dan de goede kant op
Weet het niet Iets meer de goede dan de verkeerde kant op
Duidelijk de goede kant op
17 42 11 27 3
