Inhoud Voorwoord
Richtlijnen en maatregels, zoeken naar lijnen en regels Covid-19, alles op een rijtje Coronabeleid in Conecto, al doende leert men
De situatie in onze instellingen:
Onze-Lieve-Vrouw-ter-Rive Heilige-Familie
Ter Hovingen
Communicatie en contacten Werken in Conecto in de Coronacrisis
Voorwoord
Stralend weer, de eerste zomerdagen, ideaal om zorgeloos te genieten met familie en vrienden.
Maar een heel klein virusje heeft daar anders over beslist, de ondertussen berucht geworden Covid-19. Wat aanvankelijk werd afgedaan als een onschuldige griep, is uitgegroeid tot een horror verhaal, een echte
pandemie. Hoe grillig ook het virus is , zo grillig is ook de beleving van deze crisis, want zo is het geëvolueerd, tot een wereldwijde crisis. De een geraakt thuis vereenzaamd, terwijl de ander met volle teugen geniet en het ervaart als extra verlof. De lockdown laat zo zijn sporen na, ook in de
woonzorgcentra.
Richtlijnen en maatregels, zoeken naar lijnen en regels
Vanaf 4 maart volgen de nieuwsbrieven van de Vlaamse administratie Zorg en Gezondheid aan een hels tempo elkaar op, het eerste telde 5 pagina’s en de nieuwsbrief van 19 april telt ondertussen reeds 35 pagina’s aan regels en maatregelen! Sinds 12 maart is echter geen bezoek meer toegelaten. Enkel geregistreerde mantelzorgers (die instaan voor activiteiten van het dagelijks leven) en vrijwilligers mogen onder strikte voorwaarden nog komen helpen.
Dit heeft het leven voor onze bewoners en hun familie, onze medewerkers en vrijwilligers ingrijpend veranderd. Maatregelen komen en gaan, met de steeds nieuwere verworven inzichten, en dat maakt het alsmaar complexer.
Zo spreekt men bij quarantainemaatregelen van contactisolatie,
druppelisolatie en druppelcontactisolatie terwijl enkel dit laatste echt een sluitende bescherming biedt. Heel wat richtlijnen zijn opgemaakt in functie van de beschikbaarheid van beschermingsmiddelen en testen. Ze houden geen rekening met de virulentie, de evolutie van de besmetting en de situatie op de werkvloer. Dan maar een aantal principes zelf vooropstellen.
Eerst en vooral trachten we het virus buiten te houden, maar eens het binnen zit:
✓ Medewerkers vrijwaren van besmetting en verspreiding
✓ Negatief geteste bewoners vrijwaren van besmetting
✓ Besmette (positief getest) en zieke bewoners optimaal verzorgen naar herstel, en indien niet mogelijk, maximale comfortzorg bieden
Covid-19, alles op een rijtje
Covid-19 is een virus met een gekende virusstructuur maar met nog ongekende eigenschappen. In de maatregelen en richtlijnen trachten experten en overheden abstracties te maken die vooral gebaseerd zijn op de eigenschappen van gekende virussen, en minder op de karakteristieken van Covid - 19, want die kennen we nog niet. De ziekteverschijnselen gaan van geen enkele tot die van een zware griep en zelfs buikgriep.
De verspreidingstermijn is enorm variabel wat het moeilijk beheersbaar maakt. En over de immuniteit is het voorlopig nog afwachten want ook dit is nog weinig gekend. Aanvankelijk, bij gebrek aan testen (en beschermingsmateriaal) moesten we alles organiseren op basis van de gekende symptomen.
Dit was zeer verwarrend omdat een aantal van onze bewoners dezelfde symptomen vertonen van andere
onderliggende ziektes. Daarnaast was het seizoen van griep, bronchitis en verkoudheden. Wat later waren er ook de stuifmeel allergieën. Enkel het testen kon duidelijkheid verschaffen, althans een beperkte duidelijkheid.
Covid positief : Je bent drager van het bewuste virus, en je kan het dus ook verspreiden. Dit zegt echter niets over ziek zijn of symptomen. Sommigen zullen ook nooit ziek worden, zelfs al zijn ze positief getest. Ook kan je positief testen nadat je al weken geleden ziek geweest bent, en al genezen bent.
BELANGRIJK : JIJ KAN HET COVID-19 VIRUS VERSPREIDEN, daarom is het superbelangrijk om de veiligheidsmaatregelen te respecteren en het af te dwingen van anderen. Positief testen is geen schande en je hebt er ook geen schuld aan, maar het is een uitdaging!
Covid negatief : Eerst en vooral even verduidelijken dat er een foutenmarge van ruim 20% zit op de negatieve test, dit wil zeggen dat er nog 1 kans op 5 bestaat dat je toch drager bent van het virus. Ten tweede moeten we toegeven dat dit een momentopname is, je was negatief op het ogenblik van de testafname en dat kan nu al anders zijn. Wat betekent dit uiteindelijk? Je bent VERMOEDELIJK geen drager van het virus, en zal het dus waarschijnlijk ook niet verspreiden via uw speekseldruppeltjes, maar je kan het nog steeds verspreiden door slechte hygiënemaatregelen (en ook uzelf daardoor besmetten).
Belangrijk is dat na een besmetting bij sommige mensen reeds na 4 dagen het virus verdwenen is (testen reeds negatief) anderen testen na ruim 30 dagen nog steeds positief. En er is nog geen enkele zekerheid dat je, na het doormaken van de ziekte en de besmetting, zelfs na het negatief testen, resistent bent. Het is dus nog onzeker of je na het doormaken van de ziekte veilig bent.
DUS HEEL BELANGRIJK : IEDEREEN DIE ZIEK IS GEWEEST IS NIET VEILIGER DAN EEN ANDER EN MOET DUS EVENZEER DE VEILIGHEIDSREGELS RESPECTEREN !!!!!!!!
Hoe de verspreiding juist gebeurt toont onderstaande figuur:
Coronabeleid in Conecto, al doende leert men
Bij het verschijnen van de eerste richtlijnen voor de woonzorgcentra was het in de media nog een beetje koud en warm blazen. Terwijl de beelden van Wuhan afgeschilderd werden als een soort cowboyverhalen, kwamen er beelden van Italië en Spanje die op zijn minst even erg waren, en van meer betrouwbare overheden kwamen. Bij ons achtte men het blijkbaar nog niet nodig om beschermingsmateriaal en testen te voorzien. Men bleef maar
discussiëren over al dan niet mondmaskers dragen, welke en wanneer, al dan niet testen, en verhalen naast de kwestie zoals een positief geteste kat. Toen schreeuwden wij reeds bijna een maand om te mogen testen in Onze- Lieve-Vrouw-ter-Rive omdat wij daar opvallend veel medewerkers en bewoners hadden met symptomen. Het bleef schreeuwen in de woestijn, met het gekende resultaat. In Onze-Lieve-Vrouw-ter-Rive hadden we tegenslag, heel vroeg moet er één of meerdere besmettingen in de instelling geweest zijn, toen beschermingsmiddelen verboden waren wegens te weinig voorhanden en ze moeten beschikbaar houden van de ziekenhuizen.
Vanuit vzw Conecto zijn we massaal materiaal gaan aankopen, zelfs aan woekerprijzen om onze mensen maximaal te kunnen beschermen. We beheren centraal en verschuiven de stocks volgens noodwendigheid. Voorlopig loont dat, maar we leven van levering naar levering en de kosten lopen zeer hoog op.
Het slechte lot in combinatie met het laxe overheidsbeleid bracht ons in de situatie waar we nu zitten, en daar willen we in de toekomst zelf aan werken. Bij een nieuwe alarmkreet naar aanleiding van een positief geteste medewerker in Ter Hovingen weigerde de overheid terug te testen. Vanaf nu nemen we zelf initiatief en worden door vzw Conecto zelf testen aangekocht en testen we zelf. Ook in Heilige Familie te Kieldrecht worden er stelselmatig testen afgenomen. Ook voor de bescherming van de negatief geteste bewoners, zelfs met symptomen, steken we onze nek uit en willen we verder gaan dan de richtlijnen om deze mensen te vrijwaren. En de opgelegde quarantaine van 2 weken hebben we nu opgetrokken van 2 naar 3 tot 4 weken wat meer overeenkomt met de wetenschappelijk vastgestelde verspreidingstermijn. We hebben geleerd uit het verleden en kunnen de strijd nu iets beter
voorbereiden. Om het virus maximaal te weren uit de instellingen beraden wij ons over een aanpak om bezoek toe te laten, maar dit is vandaag zeker nog niet aan de orde, in het belang van bewoners en medewerkers. Op hoop van zege.
De situatie in de instellingen Zorgresidentie Onze-Lieve-Vrouw-ter-Rive Gent
Misschien wel de meest getroffen instelling van het land. De uitbraak kwam er ook heel vroeg (begin maart) en heel gespreid over alle afdelingen zodat de besmetting vermoedelijk reeds voor de lockdown gebeurde. Gebrek aan (soms ook verwarrende) informatie en beschermingsmiddelen werden medewerkers en bewoners nefast en op heel korte termijn viel ruim de helft van de medewerkers uit wegens ziekte. Vele bewoners vertoonden symptomen en al spoedig lag ruim een derde van de bewoners in quarantaine. Op 26 maart kenden we ons eerste Covid overlijden, en ondertussen zijn dat er 19 geworden. Na een aantal media interventies met een schreeuw om te testen, kwamen er uiteindelijk op 9 april de tests voor alle bewoners en medewerkers. Van de resterende 86 bewoners waren er 57 die positief getest zijn, en van de 74 medewerkers zijn er 34 positief getest. De toen reeds verregaande cohortezorg per afdeling in combinatie met goed beveiligde quarantainezorg had de verdere verspreiding van het virus al wat afgeremd, maar op paasmaandag werd aan verdere cohortering gedaan en werden bewoners in positieve en negatieve clusters ondergebracht. Ondertussen komen de vaste medewerkers druppelsgewijs terug uit ziekte, en de verdere verspreiding is onder controle.
Woonzorgcentrum Heilige Familie Kieldrecht
In Kieldrecht blijft het gelukkig nog rustig. Ondanks de stress die de dagelijkse angst van een mogelijke uitbraak meebrengt, en de spanningen van de lockdown is men er waakzaam. Ondertussen worden alle symptomen beantwoord met testen, zowel bij medewerkers en bewoners. Tot nu toe zijn alle testen negatief geweest, wat betekent dat we het virus voorlopig (vermoedelijk) nog niet in huis hebben. En we blijven dankbaar hopen dat we gespaard blijven van een onbeheersbare uitbraak, een beetje geluk in combinatie met verhoogde waakzaamheid.
Woonzorgcentrum Ter Hovingen Gentbrugge
In de grootste van onze drie instellingen (185 bewoners) is de waakzaamheid bijzonder hoog. Een uitbraak zoals we dit reeds meemaken in Onze-Lieve-Vrouw-ter-Rive zou op deze schaalgrootte een nog grotere ramp betekenen. Toen onze eerste medewerker positief testte rond 8 april, en we terug geen testen konden krijgen van de overheid zijn we in overleg met de CRA dr. De Vriese en het bestuur van de vzw Conecto zelf testen gaan aankopen in een
gerenommeerd Labo en hebben we al onze medewerkers getest. Naast drie medewerkers die later door hun huisarts ook positief getest werden, kwamen er nog twee medewerkers als positief uit onze testen. Daarnaast hebben we ook heel gericht een paar bewoners getest op basis van oorzakelijke criteria, waaronder de afdeling Moscou waar 4 medewerkers uiteindelijk positief testten. Alle positieve medewerkers werden van de werkvloer verwijderd (waarvan 2 in O-L-V-ter-Rive werden tewerkgesteld), en de positief geteste bewoners (5 waarvan 2 overleden) werden in quarantaine geplaatst voor minimum 3 weken met nauwlettende observatie. Zo trachten we, met de “lessons learned” , het Covid-19 virus slim af te zijn. “Let’s hope and pray….”
Communicatie en contacten
Bij de aanvang van de corona crisis hadden we vrij snel een CCC; Corona Crisis Cel opgestart, met de lokale directies, de stafmedewerkers Kwaliteit & Innovatie, Zingeving en Beleving, een representatie van de opnamedienst, een ervaren teamcoach en de Algemeen Directeur. En als Corona Crisis Coördinator werd Nancy Schuddings aangesteld.
Alle communicatie verloopt via het mailadres corona@conecto.be en Nancy is de contactpersoon voor Zorg en Gezondheid, Zorgnet-Icuro, de respectievelijke CRA’s en ze houdt ook alle registraties bij en de van kracht zijnde richtlijnen en maatregelen. Ondertussen is het werkveld zo veranderd dat we onze structuur hebben moeten aanpassen en hebben we echt een taskforce per instelling. De algemene overkoepelende coördinatie ligt nog steeds bij Nancy Schuddings in permanent overleg met Geert Polfliet Algemeen Directeur van de vzw Conecto. De Lokale directies houden het overzicht in de instellingen maar coachen hun Management team (alle coachen) naar een gedisciplineerde opvolging van de richtlijnen en afspraken. In Ter Hovingen wordt dit opgenomen door Anne Bosmans en Dirk De Winter bijgestaan door alle teamcoachen. De respectievelijke CRA’s adviseren de organisatie naar een consistent beleid op alle niveaus.
De animatie verzorgt de contacten tussen de bewoners en hun familie. De sociale dienst of opnamedienst verzorgt de contacten tussen de instelling en de families. De teamcoachen blijven zich ten volle geven voor hun bewoners en kunnen dan ook best informatie verschaffen over de toestand van de bewoner.
Werken in Conecto in de Coronacrisis
“met gelukkige mensen, mensen gelukkig maken….”
Het klinkt onwaarschijnlijk in deze barre tijden, maar wij doen geen toegevingen aan onze idealen. Onze
medewerkers ten volle ondersteunen en ze coachen naar een hoogst mogelijke vorm van welbevinden binnen de actuele omstandigheden blijft een doel op zich. Vandaar het initiatief om zelf te gaan testen bij onze medewerkers.
Wij willen alvast deze onzekerheid en die angst bij onze medewerkers maximaal wegnemen. Allerhande initiatieven van solidariteit tussen de medewerkers kwamen spontaan tot stand. Gezien ze verschillend zijn voor de verschillende locaties gaan we ze niet allen benoemen maar een boodschappenservice was er een van.
De medewerkers worden vandaag geconfronteerd met diverse spanningsvelden en stressfactoren. Enerzijds is er de permanente rouwverwerking, in deze periode nog meer dan anders en de onmacht positie maakt het nog een paar graden erger. De fysieke, psychische en emotionele uitputting, door de vele afwezigheden, het herhaald moeten inspringen en de hoge verwachtingen van bewoners, families en collega’s. En ten laatste is er het spanningsveld tussen het idealisme van de gekozen job en de druk van thuis. Thuis wil men niet besmet geraken, wil men ook wel wat meer toevallige vakantie en wil men vooral niet de stress, de zorgen, het verdriet en de onmacht waarmee hun moeder, vader, zoon of dochter, broer of zus naar huis komen na een te zware dagtaak.
Met onze partner Attentia preventie en bescherming hebben we ondertussen een traject van psychologische ondersteuning uitgewerkt dat door de urgentie nu eerst uitgerold wordt in Onze-Lieve-Vrouw-ter-Rive en daarna naar Ter hovingen en Heilige Familie. Ondertussen liggen de eerste afspraken al vast.
Enkele getuigenissen binnen Zorgresidentie Onze-Lieve-Vrouw-ter-Rive
Het ergo-team
Donderdag 12 maart, het rusthuis gaat in lockdown. Er komen veel vragen bij ons: wat zal dit betekenen voor onze activiteiten? Kunnen we nog samen zitten? Gaan we gespaard blijven van het virus? De onzekerheid sloeg toe. Toch gingen we er volop voor: we maakten een facebook pagina aan, zodat we het
contact met het thuisfront konden behouden, we voerden video gesprekken en postten zoveel mogelijk foto’s en tekstjes. Jammer genoeg duurde het niet lang voor de eerste zieken werden gemeld. En plots zagen onze dagen er volledig anders uit. We werden ingeschakeld in de zorg, namen logistieke taken over, en sprongen bij waar we konden. De nood aan helpende handen was enorm, de angst om ook ziek te worden overheerst. Het verlies van de vele bewoners doet ons veel pijn. We geven niet op, we denken niet te veel na en blijven doorzetten, uit liefde voor onze bewoners, voor hun familie, voor onze collega’s, voor elkaar! Gelukkig merken we dat de rust stilaan terug keert, op naar betere tijden!
Het onthaal
Liefde, vriendschap en bewondering laten zich niet klein krijgen in tijden van Corona.
We kregen heel veel kaartjes toegestuurd om ons een hart onder de riem te steken en ons te bedanken.
Zowel van familie van bewoners, familie van collega's , vrijwilligers , bezorgde lezers ...
Dit doet deugd... een kaartje sturen kost niet veel moeite maar de woorden kunnen wel een brug vormen!!
Le moment supreme,
de testing waar we zolang hadden op gewacht voor onze bewoners en medewerkers!
Dankjewel vrijwilligers van het Rode Kruis!
Team Krook
In deze drukke tijden maken we
tijd om te zingen voor een jarige bewoner …
Dit maakt ons gelukkig!
Het keukenteam
Tijdens deze coronacrisis proberen we meer dan ooit met het keukenteam onze visie van Conecto waar te maken.
LIEFDE: graag nemen we heel wat taken over van de zorg, nacht en logistiek om het hen wat dragelijker te maken zodat ze onze bewoners de perfecte zorg kunnen geven en zich niet hoeven bezig te houden met vb. ontbijt klaarmaken, opdienkarren zetten, ophalen van maaltijden enz.
CREATIVITEIT: we doen de bevraging van de wekelijkse menu via mail. Families geven online door wat hun familielid graag zou wensen voor de week die komt. We hebben sommige families onze rechtstreekse nummer van de keuken gegeven zodat ze op die manier ook de wensen van hun vader/moeder kunnen doorgeven.
Minder goede bewoners kregen op die manier vb. karnemelkpap met bruine suiker. We blijven onze maaltijden verzorgen zoals voorheen.
We kochten mooie placemats aan om elke dag bij elke maaltijd op de tafel te leggen van de bewoner om zo in deze moeilijke periode de kamer wat huiselijker te maken.
VERANTWOORDELIJKHEID: alle materialen die gebruikt worden om maaltijden bij onze bewoners te brengen worden elke dag zorgvuldig
ontsmet en gedesinfecteerd. Hierbij kregen we hulp van het logistieke team. Waarvoor dank. Deze belangrijke handeling vraagt heel veel werk en doen dit met hart en ziel om langs deze weg geen besmettingen verder te zetten.
Een crisis zoals deze vraagt een om een professioneel antwoord van de zorg maar ook van alle andere disciplines in een organisatie als de onze. Het keukenteam heeft in deze periode van crisis reeds hard gewerkt omdat we ervan uitgaan dat voeding en gans het gebeuren rond voeding toch nog altijd een heel belangrijke rol speelt in het dagelijkse leven van onze bewoners.
