Inlichtingen bij M. Bons , telefoonnummer 9597 e-mailadres: post@gelderland.nl
Antwoord op Statenvragen PS2017-606 Arnhem, 7 november 2017 zaaknr. 2017-013677
De leden van Provinciale Staten Beantwoording schriftelijke Statenvragen statenlid B.G. Meerburg
(VVD) over Wijziging aanwijzingsbesluit Natura2000-gebied Veluwe
Ingevolge het bepaalde in artikel 42 van het Reglement van Orde van Provinciale Staten doen wij u hieronder het antwoord van ons college op de vragen van B.G. Meerburg toekomen.
Inleiding
Tegen het definitieve aanwijzingsbesluit van Natura2000 gebied Veluwe van 11-6-2014 is beroep ingesteld bij de Raad van State (RvS). De RvS heeft onder andere bepaald dat de tekst om agrarische gronden buiten de begrenzing te laten juridisch niet houdbaar is. Tekst en kaart moeten met elkaar in overeenstemming zijn. In het wijzigingsbesluit van 29-9-2016 heeft de staatssecretaris van EZ besloten om de exclaveringsformule te schrappen. Als gevolg hiervan zijn alle agrarische gronden – voor zover ze niet op de kaart staan aangegeven – binnen de begrenzing van het Natura2000 gebied komen te liggen. In de toelichting (3.4) wordt beargumenteerd waarom agrarische gronden toch binnen de begrenzing moeten liggen. Er zijn volgens deze toelichting ook op agrarische gronden bepaalde natuurwaarden en zij kunnen onderdeel zijn van het leefgebied van bepaalde soorten.
Bij dit besluit wordt met geen woord gerept over de gevolgen voor de grondgebruikers. Nu de agrarische gronden binnen de begrenzing liggen, mogen ze niet meer worden geploegd, gefreesd, gescheurd. De grasmat mag niet kapot worden gemaakt en vernieuwd. Dit geldt alleen voor die gronden die als blijvend grasland zijn aangemerkt. Dat zijn agrarische gronden die de laatste 5 jaar als grasland zijn gebruikt. Dat geldt voor het overgrote deel van de agrarische gronden op de Veluwe.
Het besluit van 29-9-2016 is een definitief besluit. Dit is onherroepelijk en blijft van kracht totdat er een nieuw wijzigingsbesluit wordt genomen. De VVD in Gelderland is van mening dat de gevolgen voor de landbouw van het genomen wijzigingsbesluit onevenredig zijn: het leidt tot problemen met de
agrarische grondbewerking en een waardedaling van de betreffende percelen. In onze optiek dient dan ook de staatssecretaris door het College van Gedeputeerde Staten (GS) te worden aangespoord om het besluit te wijzigen. Dat zal dan niet alleen een tekstuele wijziging moeten zijn, maar ook een wijziging op de kaart. Immers, alleen als de gronden ook op de kaart zijn geëxclaveerd, is dit juridisch bindend.
Vraag 1:
Is het College van GS op de hoogte van het genoemde wijzigingsbesluit Veluwe d.d. 29-9-2016 en onderkent zij dat het vervallen van de exclaveringsformule grote consequenties heeft voor het gebruik van deze gronden en de grondwaarde?
Antwoord:
Ja en wij onderkennen dat het wijzigingsbesluit consequenties heeft voor graslandgebruik.
Vraag 2:
Onderkent GS dat het vervallen van de exclaveringsformule in strijd is met het oorspronkelijke uitgangspunt van het aanwijzingsbesluit Veluwe dat agrarische gronden buiten de begrenzing zouden blijven?
Antwoord:
Ja
2 Vraag 3:
Is GS met de VVD van mening dat in het wijzigingsbesluit geheel is voorbij gegaan aan de landbouwkundige gevolgen?
Antwoord:
Ja.
Het wijzigingsbesluit komt voort uit een uitspraak van de Raad van State (10 februari 2016). De Raad van State heeft hierbij uitgesproken dat de oorspronkelijk opgenomen tekstuele exclavering van agrarische gronden, erven en gebouwen, als aanvulling op de kaart van het aanwijzingsbesluit, onvoldoende rechtszekerheid biedt. Alle te exclaveren terreinen zouden op de kaart van het aanwijzingsbesluit moeten zijn vastgelegd.
In het wijzigingsbesluit is vervolgens de tekstuele exclavering geschrapt maar is de kaart niet
aangepast. Hiermee kwamen alle, in tekst, geëxclaveerde terreinen volledig binnen de begrenzing van Natura2000 te liggen. Voor particulieren kan dit gevolgen hebben voor ontwikkelingsmogelijkheden op hun erf. Agrarische ondernemers worden echter dubbel getroffen doordat zij hiermee tevens onder het scheurverbod vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid komen te vallen.
Hoeveel particulieren en agrarische bedrijven hierdoor zijn getroffen is niet geïnventariseerd maar het gaat om een substantieel aantal agrarische en particuliere percelen, gebouwen en erven. Voor de Stichting Gelders landschap en Kastelen was dit reden om beroep aan te tekenen voor een aantal van haar pachters. De Raad van State heeft dit beroep niet ontvankelijk verklaard (21 juni 2017). Het door EZ aangevoerde argument hierbij was dat niet op voorhand kan worden uitgesloten dat beschermde Natura2000-soorten gebruik maken van de bij de pachtbedrijven horende percelen.
Deze redenatie gaat uiteraard ook op voor de eerder op kaart al geëxclaveerde terreinen. Hierover heeft de Raad van State zich echter niet uitgelaten.
Vraag 4:
Welke mogelijkheden zien GS om het wijzigingsbesluit te repareren zodat deze nadelige effecten alsnog kunnen worden vermeden?
Antwoord:
Het aanwijzingsbesluit is een bevoegdheid van de Staatssecretaris van Economische Zaken. GS heeft geen enkele bevoegdheid om aan het wijzigingsbesluit te sleutelen.
Wellicht kan wel, via bestuurlijke druk, de verantwoordelijke Staatssecretaris/ Minister worden bewogen om het wijzigingsbesluit aan te passen.
Tevens kan GS laten onderzoeken welke rol agrarische percelen, gebouwen en erven spelen in het bereiken van de gunstige staat van instandhouding van Natura2000-soorten. Met de opstelling van soortherstelprogramma’s voor de Veluwe wordt daar op dit moment al aan gewerkt. De uitkomst zou eventueel een onderbouwing kunnen leveren voor een aangepast wijzigingsbesluit.
Vraag 5:
Is GS bereid om actie te ondernemen richting het Rijk om deze situatie op een voor de landbouw aanvaardbare manier op te lossen?
Antwoord:
Ja, GS is bereid om de in antwoord 4 beschreven aanpak te volgen.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning P.G.G. Hilhorst - secretaris
