lllll lllll

' .

College van B&W

Gemeente Woensdrecht Huijbergseweg 3

Hoogerheide.

Woensdrecht, 22 mei 2019

Betreft: Omgevingsvisie Geacht college,

11 1111 111111 lllll lllll 1111111111 1111111111 111111111 11111111

2019.20437

Mlll[UVERENIGING

De gekozen methodiek, 'Positieve leefomgeving - Stel dat ... ', om tot een Omgevingsvisie te komen is, nemen we aan, vast beproefd en effectief. Wij, NAMIRO en BENEGORA, hechten er aan óók op een uitgebreidere, en wellicht 'ouderwetse', manier onze inbreng aan te leveren.

Algemeen

Wij stellen voor in de visie vast te leggen dat de basis voor de levenskwaliteit in sociaal, economisch en ecologish opzicht de 'Brundtland definitie' is:

Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden, zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien, in

gevaar te brengen. (VN-commissie Brundtland uit 1987).

Dit uitgangspunt geeft aan dat ons menselijk handelen de grenzen van de herstelcapaciteit van ons ecosysteem en de draagkracht van natuur en landschap niet mag overschrijden.

Die ondergrens moet in elk proces van meervoudige waardecreatie ononderhandelbaar zijn.

Immers: De wereld is niet van de mensen alleen, de verantwoordelijkheid wel.

De rol van de gemeente is wat ons betreft: richtinggever, stimulator, facilitator en bewaker van de ondergrens.

Basis op orde

Om de basis, de bodem, op orde te krijgen en houden moet uitgegaan worden van de lagen benadering:

gezonde bodem, voldoende water van goede kwaliteit, schone lucht. Infrastructuur op geschikte locaties. Gebruik van het terrein volgt de mogelijkheden van het gebied, maar overschrijdt die niet

gezonde bodem bevat voldoende organische stof, kan daardoor beter water vasthouden en is dus minder gevoelig voor wateroverlast of droogte. Een gezonde bodem legt CO2 vast. Op een gezonde bodem groeien sterkere planten die minder gevoelig zijn voor ziekten en plagen

bodem, klimaat, landbouw en natuur moeten in elkaars verlengde worden beschouwd.

Voor een gezonde bodem is circulaire natuurinclusieve landbouw nodig

- vitale bodem en robuuste natuur zorgen voor klimaat adaptatie en voor het bufferen van water

Als het hele systeem in evenwicht, op orde is, ontstaat rijke en robuuste biodiversiteit.

Natuur

Herstel biodiversiteit en gezond ecosysteem moet prioriteit zijn, het beleid moet gericht zijn op:

robuuste natuur, geen versnippering, voldoende water, rust en ruimte. Want: Eén van de belangrijkste voordelen van Woensdrecht is de grote hoeveelheid natuur, maar die is ook zeer kwetsbaar. De hele Brabantse Wal lijdt onder verdroging. Dat is niet opgelost met een

oppervlakkige aanpak van het Groote en het Kleine Meer. De grote vennen zijn afhankelijk van regenwater en daardoor gevoelig voor eutrofiëring. Kostbare herstelprojecten zijn nodig om de schade die wij in de afgelopen járen hebben aangericht weer enigszins te herstellen. Maar ook de andere natuurgebieden lijden onder verdroging. Dit is het gevolg van steeds verder gaande verstening en bebouwing van het hele gebied en van het versneld afvoeren van oppervlaktewater door het waterschap.

Om dit te herstellen is nodig:

- verhoging van het waterpeil

- natuurinclusieve landbouw, waarbij de teelt het peil volgt - uitkopen van landbouwenclaves in natuurgebieden

- in de bebouwde gebieden moet rekening gehouden worden met de effecten van

infrastructuur op bodem en water. (De Bunkerbaan ligt in het diepste deel van het beekdal, dat is een blunder)

- woongebieden en industrieterreinen moeten waterinzijging en waterbuffering mogelijk maken

De natuurterreinen hebben ook ernstig te lijden van de steeds toenemende recreatiedruk. Overal ontstaan nieuwe locaties voor allerlei activiteiten. Voor de meeste is een groen decor gewenst, maar het is ongewenst dat dit ten koste gaat van onze topnatuur. Rust, ruimte en stilte zijn niet te onderschatten kwaliteiten.

Daarom pleiten wij voor het volgende beleid:

- leg speel- en recreatiebos aan op vrijkomende agrarische percelen en VAB’s en beperk recreatie in N2000 gebied

- geef geen vergunningen aan ondernemers in of bij de natuur (elke onderneming wil

groeien en wat nu misschien acceptabel is, is over een paar jaar uitgegroeid tot een zware belasting van het gebied (Voorbeelden zijn: De Luchtballon en de Bergse Heide/ de Berk) - houdt ATB’s, quads etc. uit de natuur. Zij hebben zo’n grote actieradius dat ze het hele

terrein doorkruisen en er ontstaan steeds dichtere padennetten.

- bescherm onverharde paden en herstel gemaakte fouten (Deel Kooibosje en Zandstraat bijvoorbeeld)

Agrosector:

Voor een duurzame agrarische sector is een lange termijn visie nodig. Dat wil zeggen:

- circulair, grondgebonden, natuurinclusief, biologisch - herstel van de bodem en verhogen waterpeil

- teelt aanpassen aan bodem en waterpeil

- per bedrijf meer producten verbouwen en zelf coöperatief regionaal vermarkten - geen ontwatering in het voorjaar gevolgd door beregenen vanaf mei

- geen intensieve maar diervriendelijke veehouderij (Kwaliteit boven kwantiteit) - geen mestvergisters

2

Klimaatadaptatie

De natuur heeft de oplossing:

- herstel vitaliteit bodem, herstel waterpeil en beeklandschap, laat beken meanderen - geen verstening zonder vergroening, zorg voor voldoende grote bomen in het bebouwd

gebied

- flinke plantsoenen met kruiden en bloemen, bomen en struiken, kies bloeiende en vruchtdragende soorten om de biodiversiteit te ondersteunen

- schep habitats voor insecten en kleine dieren als vleermuizen, egels en amfibieën - koester volwassen bomen langs wegen en leg laanbeplanting aan waar dat nog niet is - zorg voor groene speelbosjes vlakbij bebouwing en scholen

- stimuleer groene tuinen, doe 'stenen tuinen’ in de ban

Recreatie

Brood en spelen, prima maar vermaak van homo sapiens mag niet ten koste van de waarden die van en voor ons allemaal van belang zijn: gezonde natuur, biodiversiteit, rust en ruimte, stilte, flora en fauna etc..

- kies gericht en zorgvuldig voor gebieden die geschikt zijn voor recreatie en laat dat niet over aan ondernemers

laat ondernemers die recreatie in een groene omgeving willen aanbieden, zelf hun bos of iandschap aanleggen

- geen festivals ten koste van natuur en dieren, maar in bebouwd gebied - geen lawaaísporten

Stedelijke omgeving

Hoogerheide vervult de functie van stedelijke kern. Er zijn voldoende voorzieningen op gebied van winkels, gezondheidszorg, culturele voorzieningen. Wat niet direct beschikbaar is, is dat wel op redelijk korte afstand (BoZ, Breda, Antwerpen). Zorgpunt is de verplaatsing van Bravis. Met betrekking tot de stedelijke omgeving zijn voor ons de beleidspunten:

- spoedhulp op korte rijtijd beschikbaar

- handhaven voorzieningenniveau voor alle kernen - nieuwbouw concentreren in de bestaande kernen - geen uitbreiding in het buitengebied

- voldoende woonmogelijkheden voor zowel starters als ouderen - geen permanente bewoning in recreatieparken*)

*) Recreatieparken zijn niet bedoeld voor permanente bewoning, niet arbeidsmigranten, noch voor mensen die voor de prijs van een recreatiewoning een volwaardig huis in het groen willen. Niet zwichten voor argumenten als: het leidt tot verloedering of we kunnen ons huis niet verkopen. Dat kan namelijk wel, maar niet tegen de gedroomde hoofdprijs.

Vervoer

Hoogerheide en Bergen op Zoom vervullen met winkels, voorzieningen, zorg, hoger onderwijs etc.

de stadsfunctie. Een in meerdere opzichten duurzaam (uitstoot, voor alle inwoners beschikbaar) vervoerssysteem voorziet in: -

- voldoende kleinschalig hoogfrequent elektrisch vervoer tussen de kernen onderling.

- voldoende OV-opties voor de verbinding met Bergen op Zoom, mogelijk gedifferentieerd naar doelgroep (woon-werk, scholieren, winkelen, uitgaan)

Wegen

Veilige wegen zijn letterlijk van levensbelang. In de groene gemeente Woensdrecht lopen meerdere wegen door het bos of zijn ‘aangekleed’ met bomen. Bomen kappen mag geen optie zijn (een boom heeft nog nooit een auto aangereden, een auto wel een boom). Dat en ook overstekend wild vraagt om specifiek beleid:

- pas maximale snelheid aan de omstandigheden en handhaaf die vooral ook in de nacht, met bijvoorbeeld flitspalen of trajectcontrole

schep orde in het verkeersborden woud, verwijder overbodige verkeersborden - maak de Abdijlaan autovrij en leg goede oversteekplaatsen aan voor reewild (en op

termijn zwijnen en wolven?) - beperk de jacht op reeën

- pas bermbeheer aan en leg oversteekplaatsen aan bij wildwissels

Veiligheid buitengebied

Crimineel en a-sociaal gedrag vragen om specifieke maatregelen in het buitengebied:

- zorg voor goede samenwerking van politie en toezichthouders - entameer zo nodig bewapening voor BOA’s

- sluit wegen die diep het terrein ingaan zoveel mogelijk af voor autoverkeer (bijvoorbeeld de weg langs de camping Staartse Duinen naar de Putseweg)

- entameer cameratoezicht op parkeerplaatsen bij de bossen

Werkgelegenheid

In de regio zijn voldoende grote werkgevers, Vliegbasis, Aviolanda en ook meerdere bedrijven in Bergen op Zoom en Antwerpen, die hooggeschoold personeel werk bieden. Woensdrecht is een ideale woonomgeving voor dit personeel.

Er is (ook) behoefte aan banen voor praktisch geschoolde mensen en ambachtslieden. Daarom vragen wij aandacht voor onderstaande punten:

- koester het goede woonklimaat in alle kernen

- zet in op kleinschalige, arbeidsintensieve werkgelegenheid - vermijdt vervuilende bedrijven

- vermijdt bedrijven die veel ruimte vergen en/ of veel vervoersbewegingen 'meebrengen' en weinig arbeidsplaatsen opleveren

Energietransitie

Ook voor Woensdrecht ligt er een grote opgave. De energie transitie is een probleem ván en vóór mensen waarvan de nadelen niet af op de natuur worden afgewenteld. Dat vraagt om zorgvuldige invulling.

- windmolens en zonnepanelen horen dichtbij de gebruiker, zonnepanelen op daken, langs harde infrastructuur als wegen (geluidsschermen)

- zonneparken niet in de natuur

- zonneparken niet in de oude beekdalen, ook niet als die nu in agrarisch gebruik zijn en misschien minder productief

- onderzoek de mogelijkheden om zonnepanelen te combineren met agrarisch gebruik van de grond of met natuurontwikkeling

- geen windturbines in de natuur, maar opI bij bedrijventerreinen of gekoppeld aan infrastructuur

- entameer energie coöperaties zodat direct betrokkenen/ inwoners er (ook) van kunnen profiteren

4

- sta geen projecten toe waarvan de baten alleen voor agrariërs/ projectontwikkelaars zijn en de lasten voor de bewoners

- geen (extra) bos kappen om ons energieprobleem op te lossen (Actueel: tracé van de 380KV leiding waarbij ook Woensdrecht overlegpartner is)

Vanzelfsprekend zijn wij bereid onze standpunten en ideeën toe te lichten.

Met vriendelijke groet,

Milieuvereniging BENEGORA, Mede namens NAMIRO

C.c.::Gemeenteraad

:s

RHO