En alsdan zal Hij Zijn engelen uitzenden, en zal Zijn
uitverkorenen bijeen vergaderen uit de vier winden, van het uiterste der aarde, tot het uiterste des hemels.
Marcus 13:27
Vrede is een valstrik, oorlog is een valstrik, verandering is een valstrik, bestendigheid is een valstrik; als de dag van de
overwinning van de dood is aangebroken sluit de dood ons in;
er is niets dat we kunnen doen, dan ons laten kruisigen en weer tot leven gewekt worden; totaal vernietigd en dan herboren worden.
De held met de duizend gezichten / Joseph Campbell.
De rozenkruisers zouden naast de vier evangeliën een vijfde evangelie hebben geleerd. Door dit geestelijk evangelie kunnen de andere vier worden begrepen en het zal aan een deel van de mensheid van de 21e eeuw worden gegeven, net zoals die
evangeliën die aanvankelijk bij het verschijnen van Christus (2000 jaar geleden) gegeven zijn. De aanhangers van de rozenkruisers beweging die een helder bewustzijn zullen
hebben, zullen de betekenis van dit evangelie voor de mensheid begrijpen. Rudolf Steiner, GA 118, 18.4.1910.
‘religio’ zouden we kunnen definiëren als: een zorgvuldig rekening houden met en beschouwen van...
Psychologie en religie / C. G. Jung.
2
Vrienden, laten wij elkander liefhebben, want de liefde komt van God. Iedereen die liefheeft is een kind van God, en kent God. De mens zonder liefde kent God niet, want God is liefde.
En de liefde die God is, heeft zich onder ons geopenbaard doordat Hij zijn enige Zoon in de wereld gezonden heeft, om ons het leven te brengen (1 Joh., 4, 7-9).
Ten slotte doorwoelen we de wijsheid van alle tijden en alle volkeren, en ontdekken we dat al het dierbaarste en
kost-baarste allang in de mooiste taal gezegd is. Als begerige kinderen
strekken we onze handen hiernaar uit en denken dat wanneer we dat grijpen, we het ook bezitten. Maar wat we bezitten, heeft geen waarde meer, en onze handen worden moe van het grijpen, want de rijkdom ligt overal, zover ons oog reikt. Al dit bezit verandert in water, en meer dan één tovenaarsleerling is in deze zelf opgeroepen wateren uiteindelijk verdronken, tenzij hij eerder op het reddende waandenkbeeld kwam dat de ene wijsheid goed, en de andere slecht is. C.G.Jung.
C.G. Jung heeft gezegd in zijn Herinneringen, dromen,
gedachten dat: ‘er bestaat geen beter middel om het individu te beschermen tegen het vervagen van zijn eigen grenzen, dan het bezit van een geheim dat hij wil of moet behoeden en dat hem van anderen onderscheidt. Al in het allereerste begin van een samenleving herken je de behoefte aan geheime
organisaties. En als er geen geheim bestaat dat op goede gronden verdedigd moet worden, dan wordt er één
uitgevonden of bedacht, een ‘geheim’ dat dan door de
geprivilegieerde ingewijden ‘geweten’ en ‘begrepen’ wordt.
Onder deze pseudogeheimen bevinden zich ironisch genoeg door de ingewijden in het geheel niet gekende wèrkelijke geheimen.’
4
Inleiding
Museum Catharijneconvent kent een lange historie. Het is een rijksmuseum voor christelijke kunst, cultuur en geschiedenis en is gehuisvest in een middeleeuws klooster in het centrum van Utrecht aan de
Nieuwegracht. In de 15e eeuw bouwden namelijk de karmelieten op de huidige locatie een klooster. Dit klooster werd genoemd naar de heilige Catharina van Alexandrië en werd vervolgens door de Johannieters ingericht als ziekenhuis. Het behield deze functie tot in de 19e eeuw. Na veel herbestemmingen opende koningin Juliana in 1979 ‘Rijksmuseum Het Catharijneconvent’.
Dit complex werd gerestaureerd en in 1995
verzelfstandigd in ‘Museum Catharijneconvent’.
De collectie is opgebouwd uit een aantal kerncollecties die zowel protestantse als katholieke kunst- en
cultuurvoorwerpen bevatten. Het museum beheert en presenteert namelijk kunst- en cultuurhistorische
objecten die deel uitmaken van het Nederlandse
christelijke erfgoed. Dit is een collectie met schitterend goud en zilver, schilderijen van grote meesters, relieken, beelden, eeuwenoude geschriften en liturgische
gewaden. Ook gebruiksvoorwerpen zoals
wijwaterbakjes en bidprenten zijn opgenomen. De gehele geschiedenis van de christelijke cultuur in
Nederland wordt door het museum vertegenwoordigt door middel van deze rijke collectie.
Deze gevarieerde collectie is een combinatie schilderijen van internationale allure en eerder genoemde
gebruiksvoorwerpen zoals wijwaterbakjes en
bidprenten. De meer dan 60.000 objecten nemen nog steeds in aantal toe door vooral schenkingen, aankopen en objecten die het museum tijdelijk beheert.
In 2000 kwam een ingrijpende verbouwing en uitbreiding gereed. De ingang werd van de
Nieuwegracht verplaatst naar de binnenplaats en er werd een loopbrug gebouwd waardoor de looproute door het gebouw verbeterde. Tevens werd er een nieuw trappenhuis toegevoegd. In 2006 werden de themazalen heringericht.
6
1.
Rutger maakte zich los van zijn huis aan de Haverstraat.
Zacht streek het licht neer in deze Haverstraat, gelegen in het Museumkwartier van Utrecht. De mooiste straat van Utrecht. De enige Maastrichtse straat van Utrecht.
Rutger, vrijgezel huurde studentenkamer in het pand 34.
De woning staat lokaal bekend als ‘Dependance de Vlijt’
(zo genoemd door de oorspronkelijke eigenaren, die een gelijknamige handwerkwinkel op de Lijnmarkt dreven) en dateert uit 1906. Achter de charmante voorgevel met zijn karakteristieke winkelpui en dakkapel, gaan drie verdiepingen schuil die allen bestaan uit één groot vertrek. Daarnaast is een souterrain aanwezig met
stahoogte, en waarin aan de achterzijde via een koekoek daglicht binnen treedt.
Dit Museumkwartier is het karakteristieke zuidelijke deel van de oude binnenstad van de Nederlandse stad Utrecht. In het Museumkwartier bevinden zich in, en rond, oude gebouwen diverse musea. Daarbij zijn er ook tal van restaurants en uitgaansgelegenheden. De
Tolsteegbrug is bijvoorbeeld een populaire plaats om bij goed weer buiten te eten of te drinken.
Het was koud voor de tijd van het jaar, alhoewel al de Japanse kers bloeide en de Magnolia’s in de knop
stonden. Hij liep de Haverstraat uit en stak de
Oudegracht over en ging de Hamburgerstraat in, alwaar
hij uitkwam op de Nieuwegracht. Hier sloeg hij rechtsaf en volgde de Nieuwe gracht tot voorbij de
Catharijnesteeg. Zijn einddoel was bereikt; het
Catharijne convent. Rutger, lang en slungelig, met een spijkerbroek en sneakers, zwart leren jasje, stoppelbaard, studeerde theologie aan de Universiteit van Utrecht. Hij had een baantje weten te bemachtigen als suppoost bij het Convent. Het beviel hem wel. Vandaag zouden de boeken komen in een witgele vrachtauto van het
Vaticaan.
2.
Naast de zelfstandigheid die de Vaticaanstad waarborgt (wat te zien is uit haar eigen postservice en openbaar vervoer), is het tevens een rijke bron van kunst en
cultuur. Zo is er bijvoorbeeld de Fabbrica di San Pietro, deze instelling bestaat uit een groep architecten die belast zijn met het onderhoud van de St. Pieter hieruit bestaat naast een mozaïek-atelier tevens een groep van goed opgeleide architecten en technici. Behalve een eigen drukkerij die alle talen drukt, heeft het Vaticaan een dagblad: de Osservatore Romano, en een weekblad dat in diverse talen wordt uitgegeven. Radio Vaticana verzorgt uitzendingen in veertig verschillende talen en daarnaast worden persconferenties gegeven in de Sala Stampa van de Heilige Stoel. Daarnaast bezit het
8
Vaticaan een eigen academie: De Accademia Pontificia della Scienze werd in 1936 opgericht door paus Pius XI en telt 70 academici die door de paus worden gekozen uit geleerden over de hele wereld. Het archief van het Vaticaan is echter niet zo toegankelijk als de overige musea binnen de Vaticaanstad: De Archivi Segreti, wat zelfs documenten uit de 13e eeuw bevat kan sinds 1881 worden geraadpleegd en wordt hierbij een bron van internationaal historisch onderzoek: voor academici.
Geheim
De Latijnse naam van het instituut waar pater Chappin nu gaat werken is Archivum Secretum Apostolicum
Vaticanum. Lange tijd is gedacht dat dit archief geheim was en niet voor buitenstaanders toegankelijk.
In de 14e eeuw bevond Rome zich in een dieptepunt: de ooit eens grote stad was getransformeerd tot een
verzonken dorp. Het aantal inwoners telde destijds slechts 20.000 man en de pauzen en kardinalen waren gevlucht naar Avignon, te Zuid-Frankrijk. Rome was belemmerd in haar groei door rijkdom en macht door de grote commerciële steden en territoriale staten verder in het noorden, van Florence tot Venetië. Ten tijde van de Renaissance keerde de pauzen terug naar de stad:
fonteinen werden aangelegd, nieuwe kerken werden opgericht en ziekenhuizen rezen op uit het stof van de
stad. De pauzen hadden altijd al een eigen bibliotheek gehad, maar in het midden van de 15e eeuw begonnen deze boeken te verzamelen op een nieuwe wijze. In 1451 besloot paus Nicholas V een openbare bibliotheek te openen, de verzameling telde toen 1.160 boeken. Samen met Sixtus IV kreeg de bibliotheek een locatie in het Vaticaan: enkele kamers werden gereserveerd en
gerestaureerd. Grote ramen werden geplaatst, en langs de muren en kasten werden decoraties en houtsneden aangebracht. De boeken werden in de kasten
vastgeketend om diefstal te voorkomen. Er werden
boeken gekocht, geleend of zelfs gestolen om de collectie te vergroten en groeide al snel uit tot een onderdeel van het Vaticaan met dezelfde waarde als de Sixtijnse kapel.
In 1455 telde de bibliotheek 1200 boeken waarvan 400 Grieks. Het was echter Sixtus IV die de Vaticaanse
bibliotheek in grote mate uitbreidde en verantwoordelijk was voor de verbouwing van de bibliotheek. Teven wees hij het Vaticaans eerste officiële bibliothecaris aan in
1475: Bartolomeo Platina. in 1481 liet een
handgeschreven catalogus door bibliothecaris Platina zien dat er 3.500 werken zich bevonden in de bibliotheek waardoor het hierbij de grootste bibliotheek in de
Westerse wereld was.
10
‘Vanaf het begin is de bibliotheek van het Vaticaan een bron van informatie en kennis geweest. We hebben hier al deze prachtige boeken, maar ze zijn waardeloos totdat zij gelezen zijn. Met ons project zijn we in staat om die informatie te presenteren en toegankelijk te maken voor iedereen. Op deze manier kan de wereld van het leren ons dichter bij elkaar brengen’, aldus dominee Leonard Boyle, Raadgever van de Vaticaanse bibliotheek. Het systeem is toegankelijk via het internet en kan door iedereen gebruikt worden.
Hoewel in het begin de bibliotheek openbaar was, werd men later genoodzaakt om de toegang te minderen uit bescherming van de manuscripten. Tegenwoordig is de bibliotheek weer toegankelijk zoals dit aanvankelijk bedoeld was en kan een ieder een kijkje nemen in een van de 2 miljoen documenten.
3.
Rutger ging weer naar de cantorij op de hoek van de Vismarkt en Oudkerkhof. Daar zat hij bij een kamerkoor Cantabilé. Naar buiten toe tredend als ‘vocaal ensemble’.
Ze waren daar om een aantal missen in te studeren, te weten: Messe in F-dur van Joseph Friedrich Hummel (1841-1919), de Missa Brevis van Ton de Leeuw, 4-
vocum inæqualium, Missa Brevis in D (1953), KV 65, de Missa Brevis in D mineur, van Wolfgang Amadeus
