Bijlage overzicht storingen;

(1)

Drukriolering Gemeente Asten

Onderzoek storingsgedrag

9 juni 2010

(2)

Kenmerk R001-4673225PKM-tvm-V01-NL

Verantwoording

Titel Drukriolering Gemeente Asten Opdrachtgever Gemeente Asten

Projectleider P. (Pieter) Koomen Auteur(s) P. (Pieter) Koomen Projectnummer 4673225

Aantal pagina's 22 (exclusief bijlagen)

Datum 9 juni 2010

Handtekening

Colofon

Tauw bv

afdeling Waterbouw Rhijnspoor 209 Postbus 6

2900 AA Capelle aan den IJssel Telefoon (010) 288 61 00 Fax (010) 288 61 66

(3)

overzicht storingen 4\22

(4)

Inhoud

Verantwoording en colofon ... 3

1 Inleiding... 7

2 Cluster indeling ... 9

2.1 Cluster 1, 2, 3 en 4 ... 9

2.2 Cluster 5, 6, 7 en 8 ... 10

2.3 Cluster 9, 10, 18, 20 en 21 ... 11

2.4 Cluster 11, 12, 13, 14 en 15 ... 12

2.5 Cluster 16, 23, 24, 25 en 32 ... 13

2.6 Cluster 19, 22 en 26 ... 14

2.7 Cluster 27, 28 , 29 en 30 ... 14

3 Soorten storingen ... 15

3.1 Looptijdoverschrijding... 15

3.1.1 Te hoog aanbod ... 15

3.1.2 Verstoppingen ... 15

3.2 Thermische uitval ... 15

3.3 Aardlek ... 16

3.4 Diverse oorzaken ... 16

3.5 Samenvattend ... 16

4 Overzicht storingen... 17

4.1 Storingsoverzicht 2008 ... 17

4.2 Storingsoverzicht 2009 ... 18

4.3 Algemeen beeld storingen... 19

4.4 Storing top tien ... 19

4.5 Storingen en clusters... 20

4.6 Algemeen beeld storingen... 20

5 Maatregelen ... 21

5.1 Normale storingen ... 21

(5)

5.4 Onderhoud ... 22

(6)

1 Inleiding

In 2005 is door de firma Heijmans in opdracht van de gemeente Asten het project “Sanering ongerioleerde panden in het buitengebied van Asten” uitgevoerd. De gemeente heeft voor de sanering van de ongezuiverde afvalwaterlozingen op oppervlakte water en bodem gekozen voor een brede zorgplicht. Hierbij wordt vanuit de gemeente voorzien in een gebiedsdekkend

(druk)rioleringsysteem waar alle panden op kunnen (moeten) aansluiten. Dit project is begin 2006 opgeleverd en in gebruik genomen.

Na enkele jaren van gebruik is gebleken dat in bepaalde delen van het buitengebied sprake is van meer dan gebruikelijke storing en schade aan de drukriolering. Naar aanleiding hiervan is in 2009, door middel van een Quickscan, een inventariserend onderzoek uitgevoerd in het gebied Waardjesweg / Hazeldonk. (clusters 15 en 16)

Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat het systeem voldoet aan de bij aanleg gestelde eisen en ontwerpcriteria.

Echter is ook geconstateerd dat na aanleg van het systeem het gebruik van het systeem en een aantal lozingssituaties zijn gewijzigd. Tegelijkertijd werd de gemeente geconfronteerd met een aantal personele wisselingen op sleutelposities binnen het rioolbeheer waardoor veel inhoudelijke kennis verloren is gegaan.

Het gewijzigde gebruik, de gewijzigde situaties en benodigde technische aanpassingen in het systeem (de installatie) zijn aanleiding geweest om per tweede helft van 2009 tijdelijk het beheer en onderhoud te versterken met technische ondersteuning vanuit de firma Tauw. Doel is het overdragen van kennis aan uitvoerende medewerkers.

Tauw heeft de aanleg van het systeem voor de gemeente begeleid en beschikt daardoor over de benodigde inhoudelijke kennis en informatie.

In samenwerking met Beheer en Onderhoud van de gemeente heeft Tauw alle storingsmelding over de afgelopen jaren geïnventariseerd en in deze notitie inzichtelijk gemaakt.

Het volledige drukrioleringssysteem in het buitengebied bestaat uit 440 gemalen verdeeld over 30 clusters waarmee ruim 700 aansluitingen worden gesaneerd. Een geografisch overzicht gegeven van de ligging van de cluster is weergegeven in hoofdstuk 2. Hoofdstuk 3 geeft een overzicht van de soorten van storing welke zich voordoen, deze worden verder uitgewerkt in hoofdstuk 4. In hoofdstuk 5 worden reeds genomen en nog te nemen maatregelen en stappen omschreven.

(7)

(8)

2 Cluster indeling

Het afvalwatertransportsysteem(drukriolering) in de gemeente Asten is onderverdeeld in 30 clusters.

Cluster nr 17 en 31 zijn niet aanwezig.

2.1 Cluster 1, 2, 3 en 4

Cluster 1, 2, 3 en 4 vormen het afvalwatertransportsysteem ten noorden van Asten

1 2

3

4

|

(9)

2.2 Cluster 5, 6, 7 en 8

Cluster 5, 6, 7 en 8 vormen het afvalwatertransportsysteem ten noord-westen van Asten

5

8

6

7

(10)

2.3 Cluster 9, 10, 18, 20 en 21

Cluster 9, 10, 18, 20 en 21 vormen het afvalwatertransportsysteem ten oosten van Asten

9

10 21

18

20

(11)

2.4 Cluster 11, 12, 13, 14 en 15

Cluster 11, 12, 13, 14 en 15 vormen het afvalwatertransportsysteem ten zuiden en westen van Asten

11

12

13 14

15

(12)

2.5 Cluster 16, 23, 24, 25 en 32

Cluster 16, 23, 24, 25 en 32 vormen het afvalwatertransportsysteem ten westen van Heusden

32

16 23 24

25

24

(13)

2.6 Cluster 19, 22 en 26

Cluster 19, 22 en 26 vormen het afvalwatertransportsysteem ten oosten van Heusden

19 22

26

2.7 Cluster 27, 28 , 29 en 30

Cluster 27, 28, 29 en 30 vormen het afvalwatertransportsysteem ten zuiden en zuidoosten van Heusden

28 27

29 30

(14)

3 Soorten storingen

De storingen die in een drukrioleringssysteem kunnen optreden zijn onder te brengen in een aantal soorten.

3.1 Looptijdoverschrijding

Looptijdoverschrijding wordt veroorzaakt doordat de pomp een vooraf ingestelde looptijd (draaitijd van een pomp) overschrijdt.

De oorzaken kunnen zijn:

• Te hoog aanbod

• Vervuiling van de pomp (te lage opbrengst)

• Verstopping van de persleiding

• Slijtage van waaier

3.1.1 Te hoog aanbod

Een put is gedimensioneerd voor één, twee of drie huisaansluitingen ( +/- 1,5 m³ per dag) of bedrijf-/procesmatig afvalwater (+/- 0,5 m³ per uur met een maximum van 12 m³ per dag) Een put is in staat om normaal 2 tot 4 m³ per uur af te voeren.

Bij lozing van bedrijfs- c.q. proceswater dient hier rekening meegehouden te worden.

Aanbod van 10 tot 40 m³ per uur leidt dan ook tot problemen.

3.1.2 Verstoppingen

Verstoppingen worden veroorzaakt door lozen van niet geoorloofd afvalwater.

In dit geval zijn dit:

• Mest

Dit komt voort uit een “foutieve” aansluiting waarbij de gierkelder nog een verbinding heeft met het rioolaansluiting van het huis

• Moost (residu vanuit een ontijzeringsinstallatie)

Dit komt voort uit het feit dat de ontijzeringsinstallatie geen bezinkinrichting heeft.

3.2 Thermische uitval

Thermische uitval wordt veroorzaakt door het oververhit raken van de pomp.

De oorzaken kunnen zijn:

• Lange looptijd van de pomp (geen looptijd beveiliging of te lang ingesteld)

•

(15)

3.3 Aardlek

Alle installaties zijn elektrisch beveiligd met een aardlekschakelaar.

Bij elektrische onvolkomenheden zal deze uitschakelen.

Oorzaken kunnen zijn:

• Blikseminslag (in directe omgeving)

• Elektrische onvolkomenheden in schakelkast of pomp

3.4 Diverse oorzaken

Ook andere oorzaken kunnen tot gevolg hebben dat een gemaal uitvalt zoals:

• Graafwerkzaamheden (raken van kabels of leidingen)

• Slijtage van meet en regelapparatuur

• Uitval netspanning

• Aanrijding (schade meet en regelkast)

• Vervuiling

• Uitval moederkast

• Uitval verbinding met hoofdpost

3.5 Samenvattend

Zoals altijd bij grotere technische systemen zijn storingen onvermijdelijk.

Storingen door natuurlijke omstandigheden (blikseminslag) en zoals genoemd onder diversen kunnen niet worden voorkomen. Aanpassingen aan de installatie kunnen de gevolgen echter beperken.

Een storingspercentage van 10 % op jaar basis (dat wil zeggen ca. 40 tot 50 meldingen) is dan ook reëel.

Vermijdbare storingen moeten worden opgespoord en vallen onder het handhavingtraject. Hierbij dient per situatie te worden beoordeeld of er inderdaad sprake is van opzettelijk gedrag. Door voorlichting, sanctionering (handhaving) en eventueel technische aanpassingen kan herhaling worden voorkomen en het aantal meldingen worden teruggedrongen.

(16)

4 Overzicht storingen

De storingen, die gerapporteerd zijn door Heijmans/van der Linden zijn in onderstaande tabellen weergegeven

4.1 Storingsoverzicht 2008

Storingen 2008

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

cluster 1 cluster 2

cluster 3 cluster 4

cluster 5 cluster 6

cluster 9 cluster 10

cluster 25 cluister 26

cluster 32 cluster div

aantal storingen

diversen thermisch aardlek looptijd

STORINGEN TOTAAL

45%

7%

30%

looptijd aardlek thermisch diversen

(17)

4.2 Storingsoverzicht 2009

STORINGEN 2009

0 5 10 15 20 25 30

cluster 1 cluster 2

cluster 3 cluster 4

cluster 5 cluster 6

cluster 32 cluster div

AANTAL STORINGEN

48%

10%

4%

38%

looptijd aardlek thermisch diversen

(18)

4.3 Algemeen beeld storingen

Uit de overzichten blijkt dat de storingen ingedeeld kunnen worden in:

• Looptijdoverschrijding 50 %

• Diverse 35 %

• Aardlek 10 %

• Thermische uitval 5 %

4.4 Storing top tien

TOP TIEN 2008

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

cluster 27

cluster 30

cluster 16

cluster div

cluster 28

cluster 2

AANTAL STORINGEN

(19)

TOP TIEN 2009

0 5 10 15 20 25 30

cluster 30

cluster 27

cluster div

cluster 1

cluster 22

cluster 5

cluster 24

cluster 16

cluister 26

cluster 28

AANTAL STORINGEN

4.5 Storingen en clusters

Uit de top tien van storingen blijkt dat het grootste deel van de storingen ligt in de clusters:

• Cluster 1 hoofdoorzaak looptijd thermische uitval, aardlek

• Cluster 5 hoofdoorzaak looptijd

4.6 Algemeen beeld storingen

In het algemeen zijn de optredende storingen als volgt in te delen:

• Veel glastuinbouw – looptijdoverschrijding – te veel lozing

• Veel open gebied – meer aardlek uitval – bliksem

• Buitengebied – looptijd door verstopping

(20)

5 Maatregelen

Om het aantal storingen te verminderen zijn en worden er diverse maatregelen genomen.

Deze maatregelen worden per aspect besproken

5.1 Normale storingen

Onder normale storingen wordt verstaan storingen die onder normale omstandigheden altijd kunnen optreden. Dit zijn onder andere:

• Aardlek uitval door bliksem inslag

• Uitval elektrische installatie

• Slijtage pompen

De opvolging en het verhelpen van storing is, als onderdeel van de aanbesteding, via een 24 uurs meldlijn ondergebracht bij de firma Heijmans (v.d Linden). De storingsdienst verhelpt de storing en meldt deze aan de gemeente. In acute situatie wordt indien nodig door de gemeente direct actie ondernomen (technisch of handhaving). In een 2 maandelijks overleg, tussen Heijmans, v/d Linden en de gemeente, worden de storingslijsten verder besproken en daar waar mogelijk worden structurele maatregelen genomen.

5.2 Capaciteitsproblemen

Na aanleg van het drukrioleringssysteem hebben er vele wijzigingen plaatsgevonden in het aanbod van afvalwater. De wijzigingen worden grotendeels veroorzaakt door uitbreiding van de bestaande kassen en de vele nieuwbouw van kassen. Onderzoek heeft aangetoond dat het systeem en de wijze van aanbieden niet goed op elkaar zijn afgestemd. Op dit moment worden incidenten direct opgelost. Voor een meer structurele oplossing is een bestuurlijk overleg tussen waterschap en gemeente, over lozingsgedrag en mogelijke oplossingen opgestart.

5.2.1 Te hoog aanbod

Hierbij is een onderzoek ingesteld naar het lozingsgedrag van de lozer en de bijbehorende vergunningen.

Elke storing wordt doorgemeld aan de centrale meldpost waarop deze ter plaatse pols hoogte neemt om te kijken wat er aan de hand is. Om de aanrij tijd (dus kosten) te vermijden zijn bij pompunits waar structureel te veel wordt geloosd 40 modems geplaatst waarmee op afstand de gemalen kunnen worden gereset. Dit moet gezien worden als tijdelijke maatregel. Per lozer zal

2

(21)

5.3 Storingen door overtredingen

5.3.1 Vervuiling van pomp/leiding

Oorzaak van de vervuiling is over het algemeen:

• Mest

• Residu ontijzeringsinstallatie (moost)

• Frituurvet

Over het algemeen worden deze lozingen veroorzaakt door onwetendheid of gemakzucht. De lozer wordt in eerste instantie door de afdeling Beheer en Onderhoud, ondersteund door Bureau Handhaving aangesproken op de oorzaak. Bureau Handhaving zorgt voor verdere voorlichting, geeft in samenspraak met de afdeling Milieu advies over aanpassingen en verzorgt de controle.

5.4 Onderhoud

Jaarlijks wordt er regulier (klein - groot)onderhoud aan de installaties verricht. De bevindingen uit dit onderhoud worden gerapporteerd aan de gemeente.

Deze bevindingen worden in een overleg, tussen Heijmans, v/d Linden en de gemeente, besproken. Indien er sprake is van overmatige vervuiling en/of slijtage worden, waar mogelijk, structurele maatregelen genomen.