WORD LID!
Natuurpunt is de grootste natuurvereniging van Vlaanderen met meer dan 107.000 gezinnen als lid en beschermt al meer dan 50 jaar planten, dieren en hun natuurlijke omgeving. En dat is nodig, want onze mooie natuur is bedreigd. Met jouw steun kunnen we onze natuur verder helpen.
Zo kunnen we er vandaag én in de toekomst meer van genieten.
Gierzwaluwen
Hou ze in de gaten
NATUURPUNT
Coxiestraat 11 • 2800 Mechelen • 015-29 72 20 ledenadministratie@natuurpunt.be • www.natuurpunt.be ALS LID
• ontvang je 4x per jaar Natuur.blad, ons leden- magazine boordevol informatie over de natuur,
• download je gratis onze cd met vogelgeluiden en meer dan 100 wandelkaartjes,
• kan je hele gezin gratis deelnemen aan de geleide wandelingen en fi etstochten,
• ontvang je de nieuwsbrief van je lokale afdeling over de natuur in je buurt,
• geniet je 10% ledenkorting in de Natuurpunt Winkel (op boeken, verrekijkers, cadeautjes ...)
• neem je een voordelig
abonnement op onze magazines Natuur.focus, Natuur.oriolus en het populair-wetenschappelijke tijdschrift Zoogdier zodat je op de hoogte blijft van wat er reilt en zeilt in de
zoogdierenwereld.
• doe je dankzij je lidkaart heel wat voordelen bij onze partners.
• help je mee aan de uitbreiding van het maatschappelijk draagvlak voor natuur en landschap.
V.U. Lieven De Schamphelaere • Coxiestraat 11 • 2800 Mechelen • Tekst: Louis-Philippe Arnhem, Karin Gielen, Gerald Driessens • Foto’s: Filip De Clercq, Raymond De Smet, Gerald Driessens, Shutterstock.com Verschijnt: maart, juni, september, december | Jaargang 18 | nummer 2 | Afgiftekantoor Antwerpen X | P106230 Natuur voor Iedereen Zomer '19 met HANDIGEwandelkaart
België-Belgique PB Antwerpen X3/1485
Retouradres: Coxiestraat 11B-2800 Mechelen
NATUUR.BLAD
Een gezonde geest in een gezonde natuur De Grote Vlindertelling
Grenzeloos verkennen in het Hageven
Natuur.blad_2019_2_v06.indd 1 29/05/2019 09:27
Waar kan jij bij helpen?
De gierzwaluw en zijn nestplaatsen inventariseren via de webpagina gierzwaluwenmeldpunt of de speciale module zwaluwenkolonies binnen www.waarnemingen.be.
Ons doel
• Bestaande nestplaatsen beter beschermen en ervoor zorgen dat bij renovatie/afbraak of zelfs bij nieuwbouw met de vogels rekening wordt gehouden.
• De soort meer geliefd maken bij het grote publiek, want bekend is (veel meer) bemind.
• Mee ijveren voor meer biodiversiteit in onze nabije omgeving, want onze gevleugelde insecteneters komen stilaan in de problemen.
Meer info
gierzwaluwen@natuurpunt.be
www.natuurpunt.be/gierzwaluwenwerkgroep
Je kan de Gierzwaluwenwerkgroep ook ondersteunen in hun werking door een fi nanciële bijdrage te storten op bankrekeningnr BE12 2300 5247 4592 met vermelding “Gift GEW-2409”. Vanaf € 40 ontvang je hiervoor een fi scaal attest.
Natuurpunt Gierzwaluwenwerkgroep
Wil een netwerk uitbouwen van alle geïnteresseerden.
GIERZWALUWEN IN VLUCHT
De gierzwaluw wekt veel bewondering en nieuwsgierigheid op. Het is de vogel die zich het meest aan het luchtruim heeft aangepast: insecten vangen, drinken, slapen, paren, nestmateriaal oppikken … Alles gebeurt in vlucht. Alleen voor het broeden moeten ze ‘aan land’ komen.
Europa is de kraamkliniek van gierzwaluwen: hier komen ze hun eieren leggen, broeden en voor hun kroost zorgen. Begin mei zoeken ze hun trouwe nestplaats op:
een spleet onder de dakrand, een kier naast de dakgoot of onder een scheve dakpan.
Enkele maanden later vliegen de jongen uit, wordt het stil en is jong en oud alweer op weg naar Afrika. Samenleven met gierzwaluwen is niet moeilijk. Vaak weten de meeste mensen niet eens dat ze de vogel te gast hebben. Door hen een vaste stek onder het dak te garanderen, gunnen ze ons een zomergevoel met hun vrolijk gegier boven zomerse terrasjes. Op de koop toe vangen ze muggen en vele andere kleine insecten, zo’n 20.000 per dag. Als dat geen goeie zomerdeal is!
De gierzwaluw
•
Het open luchtruim waar de gierzwaluw als geen ander zijn voordeel weet te halen om voedsel te vindenLEEFGEBIED
•
Eind april tot eind juli/half augustus•
1 legsel per jaar•
1 tot 3, uitzonderlijk 4 eieren•
Gebruiken steeds dezelfde broedplaats•
Spleten en kieren in gebouwen, nest- kasten, inbouwstenen (op sommige plaatsen in Europa nog in holten in bomen en kliff en)•
Broedtijd gemiddeld 21 dagen•
Beide partners broeden•
Jongen worden 20-30x per dag gevoed (via voedselbal in keelzak verzameld)•
Na 42-tal dagen vliegen jongen uit (ze moeten volledig “vliegensklaar” zijn)•
Indien onvoldoende voedsel en de ouders ver moeten vliegen of zelfs enkele dagen afwezig zijn, gaan jongen in soort lethargie (tot enkele dagen) om te overleven. Ook eieren worden zo soms achtergelaten.VOORTPLANTING
•
What’s in a name: géén familie van oever-, huis-, boeren- of nachtzwaluw, maar meer verwant aan de kolibrie!•
Wettelijk beschermd in Europa: Het is verboden ze te doden, te vangen, de eieren of nesten opzettelijk te beschadigen of te vernietigen.•
Leeftijd: 10 - 12 jaar met maximum gekend: 21 jaar•
Snelheid tot meer dan 120 km/uWEETJES
•
Verdwijnen van nestgelegenheid•
Afname van insecten•
In vlucht: slechtvalk, boomvalk, sperwer, torenvalk•
Aan nest: kraaien, ekstersBEDREIGINGEN
Aerodynamische bouw met sikkelvormige vleugels
Kort gevorkte staart
Klein snaveltje gaat wijd open (voor de vangst van insecten in lucht)
Bleke keelvlek
Keelzak kan 200 tot 300 insecten voor jongen opslaan