EUROPESE LANDBOUWPOLITIEK

(1)

en

Zaterdag 12november 1960- No. 608

MD CIATIE

Gesprek met de heer v. V oorene

CZie pag 8)

EUROPESE LANDBOUWPOLITIEK

Commerciële ·tegenover continentale mentaliteit

Op 12 en 13 oktober j.l. werd in het Europese Parlement 'n debat gevoerd, waarvan de uit- komst van doorslagg·evende betekenis zou kunnen zijn voor het gezicht, dat in de toekomst de.

Europese landbouw zal vertonen.

Hoe groot die betekenis zal zijn, zal afhangen van de waarde, die de Raad van Ministers en de Euro- pese Commissie aan deze uitspraak van het parlement zullen toeken-

nen. ·

De strijd ging tussen de voor- standers van protectionisme en hoge landbouwprijzen en de verde- digers van de vrijhandelsgedachte en matiging van het agrarisch prijsniveau een zodanig peil, dat handel met de buitenwereld mogelijk zal blijken ..

De eindstemming viel op vrijdag 14 oktober. Bij deze stemming be- haalden de protectionisten een meerderheid. De indruk was sterk, dat bij de stembepaling ook binnen- landse nationale politieke motie- ven een grote rol hebben gespeeld.

Met 45 tegen 30 stemmen en 4 onthoudingen - het parlement telt 142 leden - werd de resolutie, die door de Landbouwcommissie van het parlement was ontworpen, aanvaard. Vóór stemden de christen-democraten en de liberalen met uitzondering van de Nederlanders in beide groepen; tegen de socialisten en de liberalen en christen- demoera tische Nederland ers.

Deze resolutie, die een uitspraak bevat over de land- bouwvoorstellen van de Europese Economische Commissie, vraagt:

1. een actief Europees landbouw- beleid.

2. een eigen prijsniveau binnen de gemeenschap, los van de markt daarbuiten.

3. aanvaarding van een bescher- mingsstelsel door variabele heffingen aan de buitengrens van de gemeenschap.

4. streven naar evenwicht tussen vraag en aanbod op de Euro- pese markt voor landbouwpro- dukten.

5. aanvaarding van een prijsvor- ming, die aan het rationeel ge- voerde bedrijf een redelijke be- loning waarborgt.

6. · geleidelijke opheffing in het verloop van een overgangsperi- ode van zes jaar van de belem- meringen aan de onderlinge grenzen van de zes landen.

7. afstand van het minimumprij- zenstelsel ex art. 44 van het Verdrag, en vervanging daar-

van waar nodig door een tijde- lijk stelsel van variabele heffin- · gen ter overbrugging van mar ktordenings verschillen.

Deze punten, die voor een belangrijk deel de plannen van de Euro- pese Commissie bevestigen, werden nagenoeg door het gehele parlement aanvaard. Hierover ontston- den tenminste geen onoplosbare tegenstellingen. Het sprookje, dat hier en daar verschijnt, n.l. dat de stemmers tegen deze resolutie niet bereid waren eerst orde te schep- pen in het eigen Europese land- bouwhuis, moet uitdrukkelijk worden tegengesproken.

De bezwaren richtten zich tegen bepaalde punten in de overeenkomst, t.w.:

par. 10 - I n de gemeenschap- pelijke ordening van de landbouw- markten moet het invoerstelsel, in het kader waarvan invoervergun- ningen worden verstrekt, in verband worden gebracht met een jaarlijkse balans (produktie- be- hoefte-in voer) .

par. 19 - De toenadering van de prijzen, teneinde tot een gemeen- schappelijk peil van de landbouwprijzen te geraken, dient geleide- lijk en in overeenstemming met de goederenstromen van de produk- tiegebiedèn naar de consumptie- gebieden te worden gericht op hèt prijspeil van het land, dat binnen de Gemeenschap de grootde afne- mer (consument) is van landbouw- produkten. Een dergelijke werkwijze zou in overeenstemming zijn met het beginsel, dat de economische en sociale ontwikkeling op de hoogste levensstandaard in onze gemeenschap moet worden ge- oriënteerd.

Die twee punten bleken, ondanks het feit, dat op het laatste ogen- blik nog paragraaf 19 door een amendement, waarbij de voeder- granen werden uitgesloten werd verzacht, bij de eindstemming voor 34 van de 79 aanwezige leden van zodanig belang te zijn, dat 30 van hen hun stem tegen de resolutie uitbrachten,. terwijl 4 leden zich aan stemming onttrokken. Hoe de bij de eindstemming niet aanwezige leden gestemd zouden hebben is een open vraag. Er waren onder hen, die opzettelijk afwezig waren, omdat zij niet vóór wilden stemmen, maar om politieke redenen - van nationale aard - niet te boek wilden staan als tegenstem- mers.

Hier komt nog ·bij, dat bij de stemming over paragraaf 10 een zeer groot aantal leden, de meerderheid van de aanwezigen, waaronder alle socialisten - ook de Nederlanders - en een groot deel van de liberalen - waaronder niet de Nederlanders, die n.l. tegen stemden - zich van stemming hebben onthouden.

WTat is nu de waarde van deze uitspraak. van het Euro- pese Parlement en waaruit is deze beslissing voortgekomen?

De landbouw in Frankrijk en

· Duitsland is sinds jaren, men kan wel haast zeggen sedert meer dan een eeuw beschermd door de invoerbelemmeringen. Hogere graanrechten en in latere jaren, strenge contingentering hebben de Franse en Duitse boeren afgeslo- ten gehouden van de buitenlandse markt. De Nederlandse landbouw heeft altijd moeten trachten op deze markt concurrerend te kunnen optreden, omdat Nederland nu een-

LIBERAAL GESPREK- Het Nederlandse Tweede-Kamerlid m1·. F. G. van Di:ik (rechts op de foto), schrijver van dit artikel, in gesprek met de heer Legendre (Frans liberaal) tijdens een vergadering van de Landbouwcommissie van het Europese Parlement in september j.l. te Rontc.

maal belangrijk meer agrarische produkten produceert dan het verbruikt.

Deze situatie heeft in Nederland een commerciële mentaliteit doen ontstaan, die, ofschoon wij in de jaren na '30 tot beschermende maatregelen moesten overgaan, toch steeds het oog op de markt daarbuiten heeft gericht doen houden.

Daartegenover· heeft de Franse en Duitse producent zich over het algemeen weinig zorgen gemaakt over wat op de buitenmarkt geschiedt; zijn markt was zodanig beschermd, dat hij 'daarover geen enkele zorg behoefde te hebben.

Tot voor de devaluatie van de Franse franc waren de Franse graanprijzen de hoogste in Europa.

Ten gevolge van die devaluatie zijn zij in verhouding niet onbelangrijk gedaald. De Duitse graanprijzen zijn nog steeds zeer hoog en prak- tisch de hoogste van Europa. Het gehele prijsniveau wordt daardoor

sterk opgevoerd.

De Europese Commissie stelt nu voor, de graanprijzen in de zes landen tot elkaar te laten komen. Dat betekent enige verhoging van de Franse en Nederlandse graanprijzen en enige verlaging van de Duitse en Belgische. In Duitsland zijn het volgend jaar ver- kiezingen. Een maatregel tot verlaging van de agrarische prijzen, in het bijzonder van de graanprijzen, is geen van de Duitse politieke partijen welkom. In Frankrijk wordt door alle politieke partijen

·sterke druk op de regering uitge- oefend om de graanprijzen te ver- hogen. Op deze wijze vonde.n deze beide groepen elkaar.

Het Nederlàndse standpunt, hetwelk door de politieke partij- groeperingen heenliep', ging ervan uit, dat men een zekere verhoging desnoods wilde accepteren, doch zeker niet tot het hoogste peil, het Duitse peil, wilde worden opge- dreven.

Hierbij kwam, dat op Duits aan- dringen in de resolutie een aanbe- veling werd opgenomen, dat een contingenteringspolitiek zou worden. gevoerd, die telkenjare geba- seerd zou zijn op geschatte op- brengst tegenover gesch_atte behoefte; een zgn. vel"Zorgmgsplan.

Indien de gemeenschap van de zes· zich niet wil afsluiten van de wereld daarbuiten en indien men met name niet de markt buiten de zes voor de producten van de ver- edeEngsindustrie en voor de ver-

~(Vervo~ op pi>.g. tJ

(2)

VRIJHElD .EN DEl't10CltATIE 12 NOVEMBER I!Jifo..:.. PAGINA 2

ETEN CHAPPELIJKE TITELS

t~~@@S'~ mr., dr. en ir. woll'dt ook doctorandus {drs.) erke~d en

b~s~he!rmd - Bepalingen i'egen zwendel ^a Geen verlaging van

eellegegek~ - Omro!d@~Htlde aantc:d hegere technische scholen - Prognose houdt geen reke~ing met de behoefte, betoogt mevrouw ir. Kuiper~S~ruiik - Haagse satelliei·stad Wilsveen bliift na Kamer- debat ncgJ in de lucht ..:weven.

De Tweede Kamer heeft dinsdag j.l.

met bijna algemene stemmen het ontwerp voor een nieuwe wet op het wetenschappelijk onderwijs aangenomen.

Alleen de communisten stemden tegen.

De naam hoger onderwijs wordt dus vervangen door: wetenschappelijk onderwijs.

In de ,,mammoetwet'' wordt al niet meer gesproken van voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs, maar van voorbereidend wetenschappelijk onderwijs.

In de nieuwe regeling van het wetenschappelijk onderwijs wordt uitgegaan van gelijke ontwikkelingsmogelijkheden voor het openbaar en het bijzonder onderwijs. In verband daarmeé krijgen de bijzondere universiteiten en hogescholen een subsidie van 95 procent, terwijl de rijksuniversiteiten en hogescholen een grotere zelfstandigheid krijgen. Er wordt dan een slagvaardiger bestuur mogelijk.

De. lectoren en wetenschappelijke mede- werkers zullen worden betrokken in de uitoefening van de taak, die aan de se- naat en de faculteit is opgedragen.

De mogelijkheid is voorts geopend ook aan de rijksuniversiteiten en hogescholen een verkorte studieduur (baccalaureaat) in te voeren. Ingesteld wordt een acade- mische raad ter bevordering van de sa- menwerking tussen alle universiteiten en hogescholen. In deze raad zullen de ont- wikkelingsplannen, voor een periode van ' vier jaar telkens, die iedere universiteit en hogeschool moet opstellen, worden be- sproken teneinde de investeringen in het geheel te doen passen.

MEVR. IR. KUIPER-STRUIJK ... geen magister .. : ...

Vorige week heeft de Tweede Kamer ook een beslissing· genomen over de bescherming van de wetenschappelijke titels meester (mr.), doctor (dr.), inge- nieur (ir.) en doctorandus (drs.) in de nieuwe wet op het wetenschappelijk onderwijs.· Misbruik van de titel kan elke keer worden gestraft met een boete van driehonderd gulden.

Ter bestrijding van ·de zwendel met titels van buitenlandse en Nederlandse in- stellingen, is in de wet voorts de bepa- ling opgenomen, dat de titel doctor, be- houdens door vreemdelingen in dit op- zicht verkregen rechten, uitsluitend mag worden gevoèrd door hen, die een doctoraat aan een Nederlandse universiteit of hogeschool hebben verworven. Een doctoraat in de godgeleerdheid of wijsbegeerte, verkregen aan een andere instelling van wetenschappelijk onderwijs, geeft hetzelfde recht, mits de erkenning van de minister is verworven.

De titel doctor mag eveneens worden gevoerd indien het doctoraat in de godgeleerdheid of wijsbegeerte is verworven aan een Nederlandse kerkelijke instelling van wetenschappelijk onderwijs, die reeds op 1 januari 1960 deze doctoraten ver- leende.

Zoals bekend heeft minister Cals aanvankelijk bezwaar .gehad tegen de titel doctorandus en heeft hij in plaats daar- van voorgesteld de titel magister, afge- kort tot mg. achter de naam. De over- grote meerderheid van de Kamer heeft echter de voorkeur gegeven aan de titel doctorandus zoals deze reeds lang in de praktijk wordt gebruikt.

De afkorting "drs." schijnt langzamer- hand in een behoefte te voorzien, had van onze fractie mevrouw ir. A. Kuiper- Struijk gezegd. Zij voelde er in ieder geval niets voor de titel magister uit de middeleeuwse latijnse school te doen her- leven.

* _* *

Dij zitten en opstaan is met grote l l meerderheid het amendement ver- worpen van de P.v.d.A., dat de strekking had de collegegelden, die thans 200 gulden per jaar bedragen gedurende vier jaar, te verlagen tot 100 gulden per jaar gedurende twee jaar. Het amendement kreeg alleen. de steun van de P.v.d.A., P.S.P. en de communisten.

Een collegegeld van 200 gulden per jaar vond minister Cals toch al zeer laag omdat de werkelijke jaarlijkse kosten voor een betastudent op 7000 à 8000 gulden worden geschat. Degenen, die met een beurs studeren, zijn helemaal van het be-

Onze algenteen secretaris, de heer D. W. Dettmeijer, wethouder van 's-Graven- hage, kijkt tijdens de debatten in de Tweede Kamer inzake de nota-Wilsveen over de rand van de perstribune om te zien, welke V.V.D.-Kame1·leden in de zaal aanwezig zijn, Naast hem de hoofdredacteto· van ons weekblad, de heer 'A. W.

Abspoel. (Cliché welwillend afgestaan doo7· Het Vade1·land).

r;.::~-l

Naar de mening van staatssecretaris Stubenrouch, blijkens de conclusie in een nota aan de Tweede Kamer, wordt in ons land in het algemeen voldoende voorzien in de behoefte aan hogere technische scholen. Alleen in het Westen zou een nieuwe HTS nog gewenst zijn.

i ^Binnenhof

talen van ·collegegeld vrijgesteld. Als de studenten na twee jaar alleen maar tien gulden inschrijfgeld zouden hoeven te be- talen, zouden zij voor dat bedrag profi- teren van gesubsidieerde huisvesting, maaltijden en sportaccomodaties. Met een dergelijke voordeligè · aanbieding wordt de kans nog groter, dat luie studenten op de universiteit· blijven rondhangen, terwijl een vlotte doorstroming voor het sterk toenemend aantal studenten gewenst is.

Van vele kanten is vorige week in de Kamer tegen die voorstelling van zaken verzet gerezen. Volgens de nota zal een HTS, die een kostbare outillage vereist, om goed te kunnen functioneren een groot aantal leerlingen moeten tellen, bij voorkeur 700. Uiteraard, zei mevrouw Kuiper- Struijk, zal een ieder van ons hèt economisch voordeel van een grote school moeten onderschrijven, maar of een grote school onderwijskundig ideaal is, is niet uit de nota gebleken.

Aanvankelijk had een deel van de KVP-fractie voor het amendement willen stemmen, maar na de bezwaren van de minister te hebben gehoord, zag men daar van af.

Waarom de school 700 leerlingen zal moeten tellen, blijkt alleen uit de optel- som van vier afdelingen, waarbij elke afdeling enige parallel-klassen zal moeten hebben. Gaat men bij het stellen van dit axioma niet teveel uit van· een bepaald gegeven en te weinig van de eventuele behoefte? Dit axioma zou remmend kunnen werken op de oprichting van een nieuwe HTS in een bepaald industriege-

Deze Burger

Is een onderschrijver van de gulden levensregel: behoudt van alles het goede.

Daarom heeft hij van verschrikkingen van de Amerikaanse verkie- zingscampagne met al hun extravaganties van het zichzelf-aan-de-man- brengen, dit toch wel behouden: bij ons vervallen wij in het andere uiterste: die paar plakplaatjes op muren en zuilen, die verkiezingstoe- spraken in een kalm zaaltje met enige handjes-vol beschouwelijke luisteraars, is óók maar een. flauwe en bloedeloze bedoening. Een béét- . je opwinding kunnen wij óók wel gebruiken en al behoeft het .nu ook

weer niet te ontaarden in allerlei geschimp en geschetter: de heren Oud en Romme, Burger en de Groot, Tilanu.s en Zandt zouden vast eens een paar pocketboekjes kunnen opendoen over elkande1·s schandelijk- heden.

Er is één moeilijkheid: er zijn geen schandelijkheden.

Wie bij ons op de kandidaten lijsten komen, moeten- met de smette- loze vrouwen van Caesar- geen ke?·fje op hun stok hebben staan. Eén misstap en je komt zelfs niet op de onderste helft van de lijst.

Hier zit 'm de fout.

Zelfs als wij, terwme van het leven in de electomle brouwerij, ons keurige evenredigheidsstelsel zouden prijsgeven voor het oude distric- tenstelsel, dan nog zouden de kandidaten geen kans k1·ijgen elkaar van heerlijke wantoestanden te beschuldigen. De heer Oud heeft het nu een- maal niet in zich een dubbeltje te veel in zijn zak te steken, de heer Rom- me is een vreemdeling in het 1·osse leven van de Zeedijk, de heer Burger is de laatste die ik er voor aan zou zien met ongedekte cheques te beta- Zen en dat de heer Zandt in de Delftse Doelenzaal rose balletten zou organiseren met de heer Kodde als master of ceremonies, acht ik uitge- sloten.

Zo, logisch redenerend, komt men tot de onvermijdelijke concLusie dat willen wij wat meer pit en jeugdigheid aan ons politiek leven geven, wij, welbewust, zullen moeten gaan streven naar de kandidaatstelling van iets minder brave Zieden, waarbij wij dan tevens de overweging zullen moeten laten gelden dat het, de gehele wereldgeschiedenis door, nooit bravers zijn geweest, die de mensheid leiding hebben gegeven. De zegs- tvijze ,,hoe groter geest, hoe groter beest" moge ietwat overdreven zijn, een kern van waarheid en een klein beestje zitten er toch wel in.

Het eerste wat ons, het kiezersvolk, dus te doen staat terwille van de levendigheid in de vaderlandse politieke brouwerij, is kandidaten te zoèken, die wat minder immaculaat zijn dan de engelen-in-mensen-ge- daante die wij tot nu toe op de lijsten hebben geplacttst.

Dan pas zal er wat kleur en vw'igheid op het paneel worden gebracht.

Om dicht bij huis te blijven: Uw gewaardeerde aandacht zij dus ge- vestigd op

11

bied, waar men bijv. zou willen aanvan- gen met de afdelingen werktuigbouw, elektrotechniek en chemie. Daarom zou het gewenst zijn een regionale behoefte- beschouwing aan de prognose te koppe- len.

Indien onze Nederlandse maatschappij zich zal moeten richten op een steeds verder gaande industrialisatie, zal een prognose voor de benodigde opleidings- instituten niet moeten worden vastge- steld door middel van geboortecijfers, maar door middel van behoeftebepaling.

* -* *

Er is thans een enorm· tekort aan onderwijskrachten, waardoor een grote toeloop naar de-kweekschool is ontstaan. Toch blijft het hoger technisch onderwijs een stijging van het leerlingental tonen. Is er nu rekening mee gehouden, vroeg mevrouw Kuiper-Struijk, dat na herstel van het evenwicht ten aanzien van de onderwijskrachten weer meer jon- gelieden zich richten op het technisch onderwijs en is de outillage· dan wel voldoende als deze stroom moet worden op- gevangen, evenals de stroom van leerlingen van de uts en van de ulo-opleidin- gen, die in steeds ruimere mate de technische opleiding kiezen?

Eveneens had onze geestverwante in de nota een nadere analyse van de sprei- ding van de verschillende studierichtin- gen gemist. Zij kon zich voorstellen, dat bijvoorbeeld in Drenthe een HTS met de afdeling werktuigbouw en chemie van bijzonder belang zou kunnen zijn in de buurt van Emmen. Hetzelfde.kon zij ziel;).

voorstellen voor Midden-Limburg. Als de industrialisatie van Noord-Holland voort- schrijdt, zou ook in Alkmaar in een behoefte moeten worden voorzien.

Hoe noodzakelijk de uitbreiding van onze hogere technische scholen is, blijkt wel uit een enkel voorbeeld, uit de cijfers van een van onze zeer grote industrieën, waar vele gediplomeerden kunnen worden ge- p!aatst, waar bijv. 460 gediplomeerden en ruim 500 niet-gediplomeerden werkzaam zijn, terwijl deze laatsten toch op HTS- niveau werkzaam zijn.

De nota heeft er de schijn van tezeer op een bepaalde bouwpolitiek en niet in de allereerste plaats op een behoefte- prognose gericht te zijn.

De bezwaren uit de Kamer waren zo algemeen, dat staatssecretaris Stuben- rouch verzocht zich enige dagen op zijn antwoord te mogen beraden.

Zonder enige beslissende uitspraak te kunnen doen, heeft de Tweede Ka- mer vorige week gediscussieerd over de plannen voor de bouw van een geheel nieuwe Haagse satellietstad, Wilsveen, voor 100.000 inwoners ten Oosten van Den Haag tegen Zoetermeer aan. De meerderheid van de Kamer stond voorlopig zeer gereserveerd tegenover deze plannen. Al- leen de P.v.d.A. kon ermee sympathiseren.

Omdat de discussie werd gevoerd aan de han:d van een regeringsnota, dus geen wetsontwerp, kon de Kamer geen bepaalde uitspraak doen. Zoals onze geestverwant, de heer G. Ritmeester, onder- streepte, hebben de Staten-Generaal in eerste instantie geen zeggenschap in de uitbreiding van gemeenten, die zelfstan- dig zijn. Hij wacht dus maar af tot er

"iets echts" uit de bus komt.

Daarmee doelde hij op de wettelijke regeling, die aan de Staten-Generaal moet worden voorgelegd voor de bijzondere be- stuursvorm van Wilsveen, dat volgens de plannen een "district" zal worden. In de (Zie vervolg pag. 4)

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Bekende persoonlijkheden in de V. V.D.

L. M. va.n Voorene, wethouder te Amersfoort

Amersfoort is een bezienswaardige stad in het centrum van ons land.

Naast een groot aantal goed geconser- veerde historische huizen en gebouwen, bezit het een zich steeds uitbreidende industrie en ultra-moderne woonwijken:

Er is een goede harmonie ontstaan tussen de oude stadskern; die zijn historische schoonheid heeft kunnen be- waren, de industrievestigingen en de woonwijken, die een geheel nieuwe schoonheid bezitten.

Het industrieterrein is gunstig gele- gen, langs de Eem in het Soesterkwar- tier, vlak bij het centrum en één van de grootste woonwijken. Een ruime tunnel, die onder één van de voor- naamste spoorlijnen van Nederland door gaat, vormt de verbinding met de stad.

De woonwijken van het Soester- kwartier, Leusderkwartier, Berg- kwartier, Kruiskampkwartîer, Ver- meerkwartier en Randenbroekerkwar- tier, zijn ruim opgezet en er is bijzonder veel aandacht besteed aan parkaan- leg en harmonie met de landelijke om- geving. De nieuwe wijken zijn zó om de oude kern gegroepeerd, dat de oude stad inderdaad het centrum vormt, terwijl het groen van bomen, gazons en sportvelden voor een aangename af- wisseling zorgt. De groenstroken zijn bewust bij de bebouwing· uitgespaard en geven het zich vernieuwende Amersfoort een geheel eigen bekoring.

Deze onderwerpen (en nog veel meer) vormden de hoofdzaak van een gesprek, dat wij met de wethouder van Volksgezondheid, Huisvesting, Markt- en Middenstandswezen, de heer L. M.

van V oor ene, voerden.

De heer Van Voorene is van geboor- te een Rotterdammer ( 12 okt. 1921), maar· woont al sedert 1933 in Amers- foort. Precies 25 jaar later werd hij tot wethouder gekozen.

Hij is gehuwd en lidmaat van de Ned. Herv. Kerk. Van de drie dochters bezoekt de oudste (16) de MMS te Amersfoort, de middelste ( 13) het Baarns Lyceum, terwijl de jongste (9) nog op de- Amersfoortse Schoolvereni- ging zit, waarvan vader al jaren be- stuurslid is.

Nadat hij zijn schoolopleiding met het behalen van het einddiploma HBS- A aan het Baarns Lyceum had voltooid, volgde hij de opleiding voor MO Han- delswétenschappen. Hierna ging hij een paar jaar studeren in de economie te Rotterdam, maar door de oorlogs- omstandigheden werd deze studie on- derbroken.

In 1946 kwam hij bij de Rijksac- countantsdienst te Utrecht. Later vatte de heer Van Voorene de studie weer op, maar nu voor het diploma van het NIV A. Deze studie is thans bijna voltooid.

Inmiddels is hij bij de RAD op non- actief gesteld en heeft hij toestemming '(Vervolg van pag. 1)

edelingslandbouw wil verspelen, dan zal men weliswaar een zekere regeling van importen kunnen accepteren, maar zeker niet in de vorm vari strikte kwantitatieve invoerbeperkingen. Door variabele heffingen kan het prijspeil binnen de Euromarkt op niveau gehouden worden, maar dan moet men daarmede ook volstaan. Deze tegenstelling, die ik als commer- ciële tegenover continentale mentaliteit zou willen qualificeren, is de oorzaak van .het ontstane ver- schil.

BU de socialisten, ook uit ande-

gekregen, als adviseur bij de Chemi- sche Fabriek Naarden een functie te aanvaarden.

Voorzitter Kamercentrale In de VVD is de jonge wethouder al lang als een actief lid bekend. Na enkele jaren in het bestuur van de afdeling Amersfoort~ o.a. als secretaris, ervaring in bestuurszaken te hebben op- gedaan, werd hij gekozen tot voorzitter van de Kamercentrale Utrecht. Deze plaats kwam vakant toen de heer Schui- temaker het lidmaatschap van qe Twee- de Kamer aanvaardde.

De ernst waarmede hij het lidmaatschap van de VVD opvatte was al veel eerder gebleken, toen de heer Van Voorene één van de vele trouwe be- zoekers van de bekende kadercursus- sen van de Centrale Utrecht was.

De verhouding tussen de plaatselijke afdeling van de VVD en haar vertegenwoordigers in de gemeenteraad is bijzonder goed .. Regelmatig worden vergaderingen belegd, waarin de raadsleden het woord voeren en plaatselijke problemen met de leden kunnen be- spreken. Zo is een uitstekend contact ontstaan en de raadsleden doen nooit een vergeefs beroep op de leden, wan- neer zij in een moeilijke kwestie advies vragen.

Zo kwam het gesprek vanzelf op de verhoudingen in de gemeenteraad. De samenstelling is: PvdA 11, Prot. Chr. 9 (5 CHU, 3 ARP, 1 SGP), KVP 8, VVD 5.

Deze 4 partijen zijn allen met één wethouder in het college van B. en W.

vertegenwoordigd, onder voorzitter- schap van de burgemeester H. Molen- dijk (PvdA). _

"Onze" wethouder heeft tot taak:

Volksgezondheid, Huisvesting, Markt- en Middenstandswezen.

De huisvesting is in een zich uitbreidende stad, die zo centraal in ons land ligt, bijzonder moeilijk. Deze lig- ging brengt met zich mee, dat een groot aantal mensen in Amersfoort een woning zoeken, die hun werkzaamheden niet uitsluitend in Amersfoort uit- oefenen. Verder heeft de stad een groot garnizoen en veel personeel_ van de N.S.

re landen, kwam hier nog bij, dat men de consumentenprijs laag wilde houden.

De beslissing van het Europese Parlement is een advies, uitge- bracht aan de zes regeringen. De zes regeringen zullen dit advies niet alleen op zijn inhoud moeten wegen. De stemmenverhoudingen zijn hier van groeit belang. Bij- voorbeeld ·het punt betreffende het prijsniveau. Doordat de meerderheid der aanwezigen zich onthield van stemming werd de beslissing in feite door een min- derheid genomen. De waarde van dit advies wordt daardoor dan ook belan_gr!jk verminderd.

Wel zijn er na de oorlog veel huizen . gebouwd (5895 tot 1 aug. 1958) maar toch zijn er nog 1100 woningen, waarin twee of meer gezinnen samenwonen, terwijl de woning daàr niet op is be- rekend.

Er is gelukkig veel gedaan voor de huisvesting van bejaarden, waardoor gewone woningen vrijkomen, en een nieuw plan voor de bouw van' een bejaardentehuis verkeert in een verge- vorderd stadium van voorbereiding/

Als wethouder voor Markt- en Mid- denstandszaken hèeft de heer 'Van Voo- rene goed contact met de Federatie

·Amersfoortse Middenstand. Op de langere duur kan hier iets goeds tot stand komen. Ook bestaat de mogelijkheid van de vestiging van een bedrijfs- school voor de detailhandel.

Verder heeft Amersfoort een zich meer en meer ontwikkelende markt, waardoor de bedrijvigheid op de beide laatste dagen van de week toeneemt, ook in de winkelstraten.

Sterk groeiénde stad In november wordt het Xle "Inter- nationale Congres van de International Union of Local Authorities" gehouden.

Dit betreft een grote internationale vereniging, in de geest van onze Ver- t;niging van Nederlandse Gemeenten, van welke internationale vereniging prof. Oud de . voorzitter is. Het eo,n- gres wordt dit jaar in Israël gehouden en de heer Van V oorene zal het na- mens B. en W. van Amersfoort bij- wonen, echter op eigen kosten en als vakantie.

Het werk van een wethouder in een sterk groeiende stad laat niet toe larig achtereen afwezig te zijn en zo is dit jaar de normale vakantie er bij inge- schoten. Er zijn nog meer plichten, die veel tijd vergen. Vooral de representa- tie is voor een kleine fractie van vijf personen een heel ding. De andere fracties kunnen dit werk meer verde- len. De VVD staat erop, overal vertegenwoordigd té zijn en moet daarvoor twee maal zo vaak dezelfde personen afvaardigen, als de grotere fracties.

De heer Van Voorene vindt het bijzonder fascinerend, als wethouder mee te mogen werken aan de vooruitgang van deze oude stad. Kort geleden werd het 700-jarig bestaan gevierd met een . aantal van 70.000 inwoners. Volgens de bestaande progrwses zal in 1980 dit aantal tot 100.000 gestegen zijn.

Belangrijk is ook de stijging van de omzetten van handel en industrie.

Gedurende de laatste 10 jaar is de omzet van de industrie tot meer dan het drievoudige van 1949 gestegen.

Het meest spectaculaire is wel de stijging in de metaalindustrie tot ruim het vijfvoudige!

L. R.

Het is te hopen, dat bij defini- tieve vaststelling van landbouw- plil.nnen voor de Gemeenschap de Commissie en de Raad van Minis- ters zich zullen laten leiden door een opvatting, die de Europese Gemeenschap maakt tot een open gebied, dat handel kan drijven met de rest van de wereld.

Dit betekent niet, dat de agrarische markt van Europa open gesteld moet worden voor alle op de wereldmarkt aangeboden producten tegen de op die wereldmarkt geldende prijzen. Het is logisch en noodzakelijk, dat de Europese landbouwpolitiek zich richt op het in stand houden van een gezond

12 NOVEMBER 1960 - P~GINA !f

IN MEMORIAM

H. J. BROUWER

Donderdag 3 november overleed op 61-jarige leeftijd de heer H. J.

Brouwer, sedert de oprichting secretaris van de afdeling Ruiner- wold en reeds vele jaren lid van het bestuur van de Kamerkieskring Drenthe.

De heer Brouwer was één der bekende veefokkers uit ZW-Dren- the en zijn stallen trokken de aandacht van vele experts op het gebied van de veefokkerij, zowel in binnen- als buitenland. In de or- ganisaties van de rundveefokkers vervulde de heer Brouwer ·een be- lanrijke rol en daarnaast bekleed- de hij nog enkele andere functies, die ook op het gebied van de landbouw, dit begrip in ruime zin genomen, lagen.

Dat in deze kolommen met wee- moed kennis wordt gegeven van zijn verscheiden, geschiedt uiteraard vanwege de politieke activiteiten van de heer Brouwer. Nim- mer heeft deze zijn liberale opvat- tingen onder stoelen of banken ge- stoken; royaal kwam hij daarvoor uit, waar dit te pas kwam. Dat de afdeling Ruinerwold, gerekend in _ verhouding met de geringe bevol-

king der gemeente, als één der grootste in het land mag worden beschouwd, was voor een groot deel te danken aan ·het werk van haar actieve secretaris.

Deze was· er trots op, dat zijn afdeling zovele leden telde en eveneens deed het hem deugd, dat beide wethouderszetels in Ruinerwold sinds enkele jaren worden bezet door partijgenoten.

Schrijver van deze regelen heeft het altijd ~ijzonder in de heer Brouwer gewaardeerd, dat deze zich zelf niet zocht in zijn politieke activiteit en nimmer op de voorgrond probeerde te treden. Bij

·het dienen van het partijbelang en het uitdragen der liberale begin- selen speelden persoonlijke ambi- ties in het geheel geen rol.

Het lijkt gepast de overledene voor zijn werkzaamheden in de VVD op deze plaats een eresaluut

te brengen. d. L.

Mr. Dr. R. H. BARON DE VOS VAN STEENWIJK

lid van de Eerste Kamer voor de VVD, die op 8 november j.l., in deze Kamer de gelukwensen van .de voorzitter en zijn medeleden in ontvangst mocht . nemen i.v.m. met het bereiken van zijn 75ste verjaardag.

Wij voegen daarbij gaarne .ook onze gelukwensen voor . onze nog zo actieve geestverwant.

agrarisch bedrijf. Maar dat gezon- de agrarische bedrijf moet na verloop van jaren zo gezond zijn, dat het ook op die wereldmarkt zal kunnen concurreren. Dat bereikt men niet met strikte contingente- ringen, noch met onnatuurlijk hoge prijzen.

De beslissing van het Europese Parlement vertoont de zwakte, dat op een van de kardinale punten, n.l. de prijs, het grootste gedeelte van de aanwezige leden zich onthouden heeft. Dit wijst ·niet op een grote besluitvaardigheid en ver- zwakt de positie van het parlement als politieke factor.

F. G. VAN DIJK

(4)

,·

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

tAdvertentleJ

ZONDER BROOD KAN DE

MENS NIET lEVEN

Maar bij .brood alleen al evenmin Het HUMANISTISCH VERBOND beoogt een geestelijk tehuis te zijn voor die bui- tenkerkelijken, die de verantwoordelijk- . beid van de individuele mens in onze

moderne massa-samenleving wezenlijk bedreigd achten.

Tal van' liberalen verstonden dit door toe te treden. U OOK ?

Inl. bij: HUMANISTISCH VERBOND, OUDEGRACHT 152 - U T R E C H T

.... ~ ^f643.15 VOOR ~

BIBLIOTHEEKFONDS Het bedrag dat gestort is voor het Bibliotheekfonds van de Vereniging van Staten- en Raadsleden wordt gelukkig steeds groter. Ik kan U nu me- dedelen, dat het op het ogen- blik, dat ik dit schrijf aange- groeid was tot f 643,15. De groei blij ft dus gestadig, maar er is nog een groot bedrag nodig om de bibliotheek uit te kunnen rusten op de wijze, zo-

• als dat in de moderne tijd voor - een politieke partij met zoveel gemeenteraadsleden en staats- leden in het gehele land past.

Documentatie is bij de ingewik- keldheid van de vele vraag-

• stukken in de huidige politieke strijd van het grootste belang en het is daarom dat ik weder-

~ om met klem een beroep op U

t allen, lezers van ,;Vrijheid en Democratie" doe, om het bedrag dat gestort is op gironum- mer 68500 van R. Mëes en Zo- nen te 's-Gravenhage ten .,gunste ·van ·het···· ·Bibliotheek- ··

fonds voor de Vereniging van Staten- en Raadsleden van de VVD weer belangrijk te. ver::- hogen. De strijd zal er des te beter door gevoerd kunnen word~n, D. W. Dettrn:eijer.

STALEN

KANTOORMEUBELEN

GISOLAMPEN

<Vervolg van pag: 2)

districtsraad zullen niet alleen de gemeenten van de Haagse agglomeratie (Den Haag met de buurgemeenten Rijs- wijk, Voorburg, Leidschendam en Was- senaar,· maar ook Zoetermeer en Noot- dorp worden vertegenwoordigd omdat Wilsveen zou moeten worden gebouwd op gebied van Zoetermeer, Nootdorp en Leidschendam.

Minister Toxopeus deelde mee, dat het huidige kabinet op het standpunt staat, dat de beslissing over de bouw en de plaats van Wilsveen moet worden over- gelaten aan de districtsraad. De Kamer zal dus t.z.t. alleen te maken hebben met de beoordeling van de voor te stellen be- stuursvorm, waarvoor een bijzondere wettelijke regeling nodig is. De Kamer bleek t.z.t. echter ook te willen terugkomen op ae planologische aspecten en daarom werd de regeringsnota niet voor kennisgeving aangenomen, maar voorlopig aangehou- den.

* *

De heer Ritmeester w:as _van mening dat Den Haag nog met m zo'n grote nood verkeert. Er is in Den Haag en om- liggende gemeenten nog veel ruimte voor woningbouw. Het is voor stedebouwkun- digen natuurlijk interessant, dat zij een hypermoderne stad .kunnen bouwen op een nog volkomen maagdelijk terrein, maar wie· betaalt het? De stichting van een geheel nieuwe stad van de omvang als gedacht is voor Wilsveen, zal het Rijk

1000 à 1500 miljoen gulden kosten.

Een belangrijk bezwaar is, dat het vlieg- veld Ypenburg met de bouw van Wils- veen geheel wordt omsloten met woningen. Dat is in vredestijd al niet gewenst, maar helemaal niet in een tijd van oorlog met het gevaar van atoombommen.

Installatie van de landelijke landbouwcom-missie

Op woensdag 26 oktober j.l. in- stalleerde de voorzitter van de Partij, prof. mr. P. J. Oud, de landelijke landbouwcommissie, die door het Hoofdbestuur der Partij in zijn vergadering van 8 oktober j.l. werd ingesteld. Tot voorzitter der commissie, die is samengesteld uit door de besturen van de Kamercentrales aangewezen vertegenwoordigers uit de Provinciale Landbouwcommissies, alsmede uit enige door het Hoofdbe- stuur aangewezen leden, is benoemd ir. L. G. Oldenbanning.

In zijn installatierede sprak de heer Oud er zijn blijdschap over uit, dat deze overkoepeleJ;J.de commissie na een lange periode van voorbereiding thans tot stand is gekomen.

Het is de bedoeling, dat de commissie het Hoofdbestuur of de Ka- merleden op verzoek of op eigen initiatief adviseert over actuele land- bouwaangelegenheden. Om dat contact zo goed mogelijk te waarborgen hebben ook de agrarisch-deskundige leden van de Tweede. en Eerste Ka- merfr~ctie, alsmede . een lid van het Dagelijks • Bestuur der Partij in de commissie zitting, terwijl een lid van·

het . Hoofdbestuur als voorzitter is aangewezen. Een andere taak za:l zijn het stimuleren van de activiteiten der provinciale commissies, o.m. door hen regelmatig belangrijke problemen voor te leggen en daarover hun opinie te vragen. .

··· Bovendien heeft het Hoofdbbtuur .in zijn,. laatste vergadering het con~

cept.2iandbouwrappbrt van het Stu~

diecentrum voor laqdbouwpolitiek goedgekeurd. Dit wordt thans ge- drukt en zal binnenkort worden uitgegeven en kan de commissie· wei- licht tot leidraad strekken.

De heer Oud legde ten slotte nog- maals de nadruk op het grote belang van een hechte organisatie bij het politiek zo moeilijke landbouwvraag- stuk en wenste de commissie veel succes toe bij haar werkzaamheden.

ClR_AF

MINISTER VAN AARTSEN ... 2 mi~joen mensen meer. ...

Minister Van Aartsen verklaarde, dat als gevolg van onze NAVO-verplichtin- gen Ypenburg. bepaald nog niet kan v,er- dwijnen. Overigens zou daarmee het planologische probleem toch niet worden op.

gelost omdat er een .groenstrook moet blijven tussen de Haagse agglomeratie en het te bouwen Wilsveen.

Nadat de heer Oldenbanning na- mens de leden het Hoofdbestuur dank had gebracht voor de instelling der commissie en voor de goede wen- sen, haar bij de installatie meegege- ven, ging men over tot het huishou- delijk deel der vergadering. Daarbij werd onder meer gesproken over de benoeming van een secretaris en over de werkwijze van de commissie. De commissie ·zal een inv.entarisatie op- maken van landbouwkwesties van landelijk belang en trachten deze in volgorde van urgentie te behandelen.

Ten. slotte werd nog besloten dat de commissie in het voorjaar van 1962 een landelijke landbouwcongres zal organiseren.

Bij de rondvraag werden ter spra- ke gebracht de plannen van de, Rege- ring om de Hogere Landbouwschool in Dordrecht op te heffen en naar Deventer over te brengen. Indien deze plannen . worden verwezenlijkt, ontbreekt in het westen des lands de mogelijkheid hoger landbouwonderwijs tè volgen ..

D~ commissie sprak hierover haar grote ongerustheid uit. en was van mening, dat de huidige ontwikkeling van de landbouw zeker aanleiding geeft het landbouwonderwijs uit te

"'breiden en naast de bestaande, zeer goed bezochte school in Dordrecht, bovendien een school voor de zand- gebieden op te richten.

Een soortgelijke kwestie doet zich voor ten aanzien van de Hogere Tuinbouwschool in Frederiksoord.

Hier bestaan plannen om deze school te vervangen door een middelbare tuinbouwschool.

Juist bij de ontwikkeling van de tuinbouw, ook in het noorden van ons land, ziet de commissie een gevaar in.deze gang van zaken. In het binnenkort te verschijnen landbouw- rapport van de VVD wordt eveneens aangedrongen op uitbreiding van het landen tuinbouwonderwijs.

Schiedamse Genever

Volgens de planologen, zei minister _ Van Aartsen, moet er rekening mee worden gehouden, dat de bevolking van het westen des lands tot 1980 (of kort daarna) zal toenemen met 1,9 nïil- joen zielen of met 1,5 miljoen indien de ontwikkeling van de noordelijke provin- cies slaagt.

In de Haagse agglomeratie kunnen nog 38.000 woningen worden gebouwd voor 125.000 mensen, maar door het ver- trek van de bewoners van de binnenstad van Den Haag naar de nieuwe woningen in de buitenwijken, komt er slechts plaats voor netto 60.000 mensen. Dat is een ge- ring aantal. Amsterdam bouwde na 1950

in West reeds een nieuw stadsdeel met

90.000 inwoners.

Mrom kan zeggen, zoals de heer Biewen- ga deed, dat het verstandiger zou zijn het plan-Wilsveen uit te- voeren door te beginnen met de uitbreiding van Zoeter- meer omdat Wilsveen en Zoetermeer ten- slotte aaneen zullen groeien. Maar wan·

neer Zoetermeer, dat thans 8300 inwoners telt, in korte tijd op grote schaal moet uitbreiden, dan schept dat onver- mijdelijk moeilijkheden en zullen bijzondere voorzieningen worden vereist.

Bovendien heeft Zoetermeer voor zichzelf een uitbreiding tot 100.000 iqwoners niet nodig. Daarom moet het probleem worden opgelost in een groter kader. Om- dat de in te stellen districtsraad zal moeten beslissen wat men de beste oplossing acht, leek de discussie in de Kamer niet veel zin te hebben, maar nïinister Van Aartsen vond het toch belangrijk, dat in ieder geval was gebleken dat de Kamer, in weerwil van bezwaren, eventueel de voorkeur geeft aan Wilsveen boven het plan-Reijens, dat de oplossing zoekt in de uitbreiding van Pijnacker. De Kamer heeft echter niets kunnen beslissen en Wilsveen blijft dus voorlopig nog in de lucht zweven, V. v. D.

12 NOVEMBER 1960- PAGINA 4

Copie voor dezE' rubriek te zenden naar:

Mejuffr. Joh. _ltf. Springer •. Alexander- atraat 16, Haarleom.

SOEST

De Soester vrouwengroep is kort na onze conferentie voor de eerste keer in dit seizoen bijeengeweest. Genoemde conferentie was het onderwerp van die bijeenkomst. De presidente, mevr.

'P. J. Oranje-Entink, die op de Pietersberg was geweest, heeft ervan verteld en dit leidde volgens het verslagje tot een heel prettig gesprek tussen de 20 aanwezigen.

Zo ziet men alwee.J;, dat het niet altijd nodig is, een spreekster van buitenaf te laten komen.

VERSLAG CONFERENTIE

De ongeduldigen, die dit al in haar brievenbus had- den verwacht, zij verteld, dat het in ·bewerking is; Het komt wel,.

maar is maar niet zo een twee drie·

klaar.

VRAGENLIJSTEN

Op de conferentie (U ziet, wij zijn er nog niet over uit- gepraat), bleek, dat er nog steeds belangstelling is voor de twee vragenlijsten, die indertijd . gemaakt zijn, maar ook, dat nog niet iedereen. er van op de hoogte is.

Het zijn twee stellen vragen: de ene omvat -een algemene inleiding tot de politiek, de andere behan- delt de eerste vier artikelen van het beginselprogramma. Ze zijn bedoeld om als basis te dienen voor besprekingen in , een vrouwengroep en wel zonder dat het nodig is een spreekster te laten komen. Wel is het gewenst, dat een der aanwezigen van te voren de vragen doorneemt.

De vragenlijsten zijn ~og steeds bij ondergetekende verkrijgbaar voor niets.

NIEUWE VRAGENLIJST

Inmiddels is er een nieuwe lijst vragen verschenen, zelfs een heel lange. Het zijn er maar liefst 44, opgesteld door mevrouw M. J. Sypkens-van Weel in Heemstede. Zij geeft er op een apartblad antwoorden bij. Nietdi- rect kijken! Eerst proberen of men niet zelf de antwoorden kan vin- den aan de hand van het boekje

"Wat is en wat wil het Liberalis- me sociaal en economisch" (Jac.

Fahrenfort; uitg. Erven Bohn, Haarlem f 6,-). Het zou best kunnen, dat men wel eens tot een andere conclusie komt;· dan kan men in e.en vrouwengroep daar eens gezellig over discussiëren.

Ook deze vragen- en antwoor- denlijst verkrijgbaar bij onderge~

tekende.

DE VROUW IN DE

NEDERLANDSE SAMENLEVING

Op de conferentie (alweer!) zijn een paar exemplaren overgebleven van de brochure onder bovenstaande titel, uitgegeven door de Nationale Vrouwenraad;

45 blz. f 1.-. Bij ondergeteken-

de. J. H. S.

"- J