Hoe populair is jouw naam?

(1)

Onderwerp Aan het begin van elk jaar verschijnt een lijst met de meest frequente voornamen van het afgelopen kalenderjaar. Dit, of de geboorte van een zusje/broertje bij een van de kinderen, kan aanleiding zijn voor een les over voornamen.

Doel De kinderen bespreken met elkaar verschillende onderwerpen die te maken hebben met naamgeving van een baby. In een extra opdracht werken zij dit onderwerp op meer creatieve wijze uit.

Materiaal Lijstjes met top 10-noteringen. Denk aan clubs van de eredivisie, uitslag EK schaatsen;

muziek top 10, mijn drie leukste tv-programma’s.

Opdrachtkaarten (1 of 2 sets, afhankelijk van het aantal groepjes).

Klassenlijst (alleen voornamen) van elke groep op school.

Computers met internetaansluiting.

Antwoordkaarten (1 of 2 sets afhankelijk, van het aantal groepjes).

Extra opdrachtkaarten (creatieve verwerking).

Materiaal bij extra opdrachten: zie opdrachtkaartjes.

Lesduur 30 minuten (instructie en kopieerblad 1). Als u de extra opdracht laat maken, komt er ca. 30 minuten bij.

Toelichting Deze lessuggestie is geschreven voor groep 6 t/m 8. Bepaal zelf welke opdrachtkaarten het meest geschikt zijn voor uw groep. Kopieer die in voldoende mate.

Informatie De populairste jongensnamen van 2008 waren van plaats 1 t/m 5 respectievelijk:

Daan, Sem, Tim, Jayden en Thomas.

Bij de meisjes stond Sophie op nummer 1. Julia, Lieke en Emma volgden, terwijl Sanne op de plaats 5 eindigde.

Hoe populair is jouw naam?

Een leuke afsluiting van de week!

Beste schaatsers allertijden

Mannen

NAAM LAND JAAR ACHTERSTAND

1. Eric Heiden USA 1979 0,00

2. Ard Schenk NED 1972 0,12

3. Clas Thunberg FIN 1926 0,67

4. Ivar Ballangrud NOR 1937 0,94

5. Oscar Mathisen NOR 1911 1,06

6. Johann Olav Koss NOR 1993 1,08

7. Rintje Ritsma NED 1997 1,52

8. Hjalmar Andersen NOR 1951 1,74

9. Gianni Romme NED 2002 1,98

10. Kees VerkerkTop 10 meisjesnamenNED 1968 1,99 1. Sophie

2. Julia 3. Lieke 4. Emma

Single top 100 21-02-2009

1 André van Duin

De balletjes van de Koningin 2 Cidinho E Doca

Rap das armas 3 Lady GaGa Just Dance 4 Adele

Make You Feel My Love 5 Milow

Ayo Technology

6 Jeroen van der Boom Alles min één

7 Ilse DeLange Miracle

(2)

Introductie & Instructie

• Verzamel in de periode voorafgaand aan deze les enkele lijstjes met de top 5-noteringen.

Denk aan: clubs van de eredivisie, uitslag EK schaatsen, top 5 (muziek), mijn leukste tv- programma’s en de top 5 van jongens- en meisjesnamen. (Zie bij informatie.)

• Vraag de groep: ‘Wie staat er op 1?’ of: ‘Wie staat er aan top?’ Dit zal verwarring geven, omdat de kinderen niet weten waar u op doelt. Speel die verwarring mee, en onderzoek met de groep aan wat voor top 5-lijstjes zij dachten bij uw vraag.

• Lees enkele namen voor van de top 5-lijstjes die u verzameld hebt. Weten de kinderen waar dat lijstje over gaat? Lees dan het lijstje met jongensnamen voor. Weten ze wat dit lijstje betekent? Vertel dat jaarlijks lijsten worden bijgehouden van babynamen. De computer genereert jaarlijks een lijst met de meest frequente meisjes- en jongensnamen.

• Schrijf de cijfers 1 t/m 5 onder elkaar op het bord. Vraag wat naar het idee van de klas de meest frequente meisjesnamen van 2008 waren. Vul na korte tijd de nog ontbrekende namen in.

• Vertel dat u de kinderen in groepjes aan een aantal opdrachten wilt laten werken die te maken hebben met geboorte, naamgeving, geboortekaartjes, stamboom, de ooievaar en beschuit met muisjes.

Zelfstandig werken

(kopieerbladen met opdrachtkaarten)

• Verdeel de klas in groepjes van drie leerlingen of laat hen dit zelf doen. Geef de plaats aan waar het groepje aan de opdracht gaat werken. Laat de kinderen vervolgens in groepjes ca. 15 minuten werken aan hun opdracht. De eventuele antwoorden moeten ze op het blaadje noteren.

• Onderbreek na ca. 15 minuten het groepsoverleg. Deel aan elk groepje het blaadje uit met antwoorden dat bij hun opdracht hoort. Boven de opdrachten antwoordkaart staat dezelfde naam. Laat ze het nog enkele minuten met elkaar te bespreken.

Lesverloop

Voorbeeld van een opdrachten antwoordkaart.

DAAN

opdrachtkaart

Bespreek deze vragen:

1 De achternaam van Daan is Daniëls.

Wat vind je een mooie meisjesnaam bij die achternaam?

2 Stel: je krijgt een zusje of broertje.

Welke naam kies jij?

3 Waar let je op als je een voornaam kiest voor een baby?

4 Wil jij graag een andere naam hebben?

Welke naam en waarom?

DAAN

antwoorden

1 Je hoeft het niet met elkaar eens te zijn.

Wat jij mooi vindt, hoeft een ander niet mooi te vinden.

2 De naam voor je broertje of zusje is jouw keus. Wat vonden de andere ervan?

3 Of het een jongen of meisje is. Of je hem mooi vindt. Of hij past bij de achternaam.

4 Dat is jouw eigen keus. Wat vinden de anderen van die naam?

(3)

Afsluiting (1)

• Bepaal of u alleen deel 1 van deze les geeft of dat u ook de meer verdiepende en creatieve slotopdracht laat maken.

• Bespreek in het eerste geval kort de opdrachten en antwoorden na door de

kinderen te laten samenvatten wat ze ontdekt hebben. Sluit hiermee de les over namen af.

Zelfstandig werken

(kopieerblad met extra opdracht)

• Deel aan elk groepje de extra opdracht uit.

Deze sluit inhoudelijk aan bij de opdracht die ze eerder gemaakt hebben. Boven de opdracht staat dezelfde naam als boven de voorgaande opdracht en het antwoordblad.

• Laat hen ca. 30 minuten aan deze opdracht werken. Het benodigde materiaal staat op de extra opdrachtkaart genoemd. Laat de kinderen dit zoveel mogelijk zelf bijeen zoeken.

Afsluiting (2)

• Bespreek de resultaten van de opdrachten.

Laat de kinderen wat ze gemaakt hebben op de middentafel uitstallen, en geef hun de gelegenheid naar het werkstuk van anderen te gaan kijken. Rond hiermee de les af.

Eventuele bronnen:

* http://www.beebiebord.nl/geboorteborden/_fotos/BeeBieBord_Fotos

* http://www.meertens.knaw.nl/voornamen/index.html

* http://www.svb.nl/internet/nl/regelingen/kinderbijslag/kindernamen/index.jsp

* http://voornamelijk.nl/?page_id=1895 Site met ‘alles over voornamen’. Lijst met gedateerde namen en buitenlandse namen.

* http://www.verschoornet.nl/voornamen/VNMfrm.html Site met voornamen met hun afleidingen (mannelijk en vrouwelijk) en betekenis.

* http://www.voornamen.com/ Site met alfabetische namenlijsten van jongens en meisjes. Hier is ook te zien welke de naamdagen zijn.

* http://www.willemwever.nl/ Site met vragen en antwoorden; bijvoorbeeld over roze en blauw als kleur voor meisjes en jongens, en waarom je beschuit met muisjes eet.

* http://www.docukit.nl/inhoud/docukit.asp?nummer=jn119&opmaak=extern Over het smoesje van de ooievaar en andere smoesjes.

* www.koninklijkhuis.nl Site waarop de stamboom van de koninklijke familie te vinden is.

* http://www.ouders.nl/mnaamwet.htm Uitleg over de laatste naamwet (1998) en de regels voor naamgeving.

(4)

Kopieerblad 1: opdrachtkaarten

JAYDEN

opdrachtkaart

1 Waar letten ouders op bij het bedenken van een babynaam?

2 Denk je dat er iets in de wet staat over welke namen wel of niet mogen?

Waarom denk je dat?

3 Een meisje krijgt de voornamen: Lieke Ulrike Leonora. Mag dit?

4 Is er een regel nodig over het aantal voornamen dat je krijgt? Waarom?

EMMA

opdrachtkaart

1 In een stamboom kun je zien hoe een familie in elkaar zit. Hoe ziet dat eruit?

2 Wat doet iemand die met genealogie bezig is?

3 Zie je in een stamboom of een kind een jongen of meisje is?

4 Komt in jouw familie nog iemand voor die jouw naam heeft? Wie?

SANNE

opdrachtkaart

1 Er werden in 2008 ook Marokkaanse en Turkse baby’s geboren. Waarom komt hun naam niet voor in de top 5?

2 Hoe heten je vader en moeder? Zijn er veel kinderen die nu zo heten? Hoe komt dat, denk je?

3 Welke namen komen veel voor bij jullie in de wijk of op school?

4 Welke naam vind je erg bijzonder?

THOMAS

opdrachtkaart

1 Als iemand een baby krijgt, deelt hij vaak beschuit met muisjes uit. Waarom gebeurt dat? Welke kleur hebben de muisjes?

2 Sommige baby’s worden gedoopt, andere niet. Zoek op wat ‘dopen’ is.

3 Waarom vertelden ouders vroeger dat de ooievaar de baby’s bracht?

4 Hoe gaat dat smoesje van de ooievaar eigenlijk?

SEM

opdrachtkaart

1 De meeste kinderen hebben de

achternaam van hun vader. Mag dat ook die van de moeder zijn? Zoek op: http://

www.ouders.nl/mnamen-2001.htm 2 Je moet naar het gemeentehuis om te

vertellen dat je een baby hebt gekregen.

Waarom willen ze dat daar weten?

3 Wat is jouw officiële naam? Is dat dezelfde als je roepnaam?

SOPHIE

opdrachtkaart

1 Van elke groep is een namenlijst.

Onderzoek welke naam het meest voorkomt op school.

2 Welke naam komt in alle leerjaren voor?

Dus in groep 1 t/m groep 8.

3 Welke voornamen waren populair in 1960?

Kijk eens op:

www.ouders.nl/mnamen-2001.htm

(5)

Kopieerblad 2: antwoordkaarten

JAYDEN

antwoorden

1 Ze kiezen een mooie naam. Een naam die goed bij de achternaam past.

2 Je mag elke naam aan een baby geven, behalve als die niet netjes is, of als het eigenlijk een achternaam is.

3 Dit mag niet. De afkorting van die naam (L.U.L.) is niet netjes.

4 Niet echt, want 50% van de kinderen krijgt maar één naam. Er zijn heel weinig ouders die hun kind echt veel namen willen geven.

EMMA

antwoorden

1 Iemand die met genealogie bezig is, doet onderzoek naar hoe de stamboom van een familie in elkaar zit.

2 Dat zie je aan de naam; soms staat er het teken voor man of vrouw bij.

3 Je eigen antwoord. Wie?

SANNE

antwoorden

1 Er worden in Nederland veel meer kinderen geboren die een Nederlandse naam krijgen dan een Marokkaanse of Turkse. Daarom staan ze niet in de top.

2 De namen van veel van jullie vaders en moeders zijn nu niet echt modern.

Daarom komen ze nu minder voor dan toen zij op de basisschool zaten.

3 Dit is voor elke plaats anders. Voor jullie school weten jullie dit het beste.

4 Je eigen antwoord.

THOMAS

antwoorden

1 Met beschuit met muisjes vier je de geboorte. Muisjes zijn het teken van vruchtbaarheid. De muisjes zijn blauw met wit of roze met wit.

2 Dopen gebeurt in de kerk. Het is een ritueel waardoor je vanaf dan bij die kerk hoort.

3 Ze durfden niet te vertellen hoe het echt in elkaar zat. Dat was taboe.

4 Ga naar www.docukit.nl/ en zoek bij

‘smoesje van de ooievaar’.

SEM

antwoorden

1 Ja dat mag, maar dat geldt dan wel voor alle kinderen in dat gezin.

2 Zo weet de regering wie er in Nederland wonen, en hoeveel mensen er wonen.

Zo weten ze welke naam ieder heeft en waar je woont. Maar ook of je vier jaar bent en naar school moet.

3 Dat is de naam die je ouders bij de gemeente hebben opgegeven. Als je een naam hebt, is dat vaak je roepnaam. Hoe je in de klas genoemd wordt, is je roepnaam.

SOPHIE

antwoorden

1 Je eigen antwoord. Op elke school is dit anders.

2 Dit is voor elke school anders.

3 In 1960 waren Jan, Piet, Henk, Peter en Hans populair bij de jongens. Bij de meisjes waren dat: Annie, Bep, Marie(tje), Mien en Willie.

(6)

Kopieerblad 3: extra opdrachtaarten

JAYDEN

extra opdrachtkaart

Er is een baby geboren. Jij bedenkt de naam, achternaam, geboortedatum, geboorteplaats en of het een jongen of meisje is.

Maak een “officiële” geboorteakte voor dit kind, of maak een identiteitskaart.

Nodig: papier, of voor identiteitskaart dun karton, computer, pen, stiften

EMMA

Zoek op www.koninklijkhuis.nl/ naar de stamboom van de koninklijke familie.

Teken de stamboom en begin bij Juliana en Bernhard. Wie zijn hun kinderen? Zijn die getrouwd en hebben zij zelf kinderen?

Nodig: computer, groot vel papier, pen, potlood en stiften

SANNE

Maak een namenkwartet. Elk kwartet heeft vier kaartjes. Bijvoorbeeld:

- Turkse jongens- of meisjesnamen.

- Limburgse of Friese jongensnamen.

- Hippe of niet-hippe namen.

- Namen van voetballers, zangers of bekende Nederlanders.

- Bijnamen of gekke namen.

Nodig: bestaand kwartet als voorbeeld, voldoende kwartetkaartjes

THOMAS

Op de vraag ‘Waar kom ik vandaan’ kreeg een kind vroeger een smoesje te horen.

Bijvoorbeeld het smoesje van de ooievaar.

Andere ouders vertelden dat hun kind tussen de bloemkool groeide.

Zoek op hoe dat smoesje precies gaat en maak er een kort stripverhaal van.

Nodig: wit of gekleurd papier, pen, stiften (en namenlijsten van alle klassen)

SEM

Als er een baby is geboren, sturen de meeste ouders geboortekaartjes naar familie en bekenden. Die sturen dan een kaart terug om de ouders te feliciteren met hun baby.

Bedenk een leuke kaart waarmee je de ouders feliciteert.

Nodig: dun wit of licht gekleurd karton op A5-formaat, pen en stiften

SOPHIE

Maak met een digitale camera een foto van je vrienden van school. Als een ander dit doet, sta jij er ook bij! Laat een afdruk maken en plak die op.

Schrijf er over elk kind een stukje bij:

hoe hij heet, waarom je hem leuk vindt, waar hij van houdt, en wat je nog meer bedenken kunt.

Nodig: digitale camera, printer, een stevig stuk papier, pen en stiften