Private financiering van infrastructuur

d o c u m e n t a t ie c e n t r u m

N

p a r t ije n

Private financiering van

infrastructuur

De steeds maar langer wordende files op de Nederlandse wegen vormen één van de grootste binnenlandse problemen. De econo­ mische schade van ae verkeersopstoppingen bedraagt onderhand jaarlijks ruim 1,6 miljard gulden. In het regeerakkoord is afgesproken dat rond de vier grote steden rekeningrijden wordt ingevoerd. Doel van dit systeem is het verkeersaanbod te 'reduceren en te reguleren'. De VVD houdt vast aan deze doelstelling uit het regeerak­ koord. In het regeerakkoord is ook afgesproken dat er serieus onderzocht gaat worden op welke wijze nieuwe infrastructuur via publiek-private samenwerking gefinancierd kan worden. De VVD is daar een groot voorstander van.

Vanuit het bedrijfsleven kwamen bij monde van een ABN-AMRO woordvoerder afgelo­ pen weekend dreigende berichten dat rekeningrijden de publiek-private financiering onmogelijk zou maken. Op nieuwe wegen die publiek-privaat gefinancierd zijn, zal hoogstwaarschijnlijk tol betaald moet worden. Vanuit net liberale streven naar toepas­ sing van het profijtbeginsel en marktwerking is dat logisch. Bovendien is wel duidelijk dat zonder deze financieringsconstructies in de komende jaren belangrijke wegen hele­ maal niet worden aangelegd. Denk hierbij aan het ontbrekende stukje van de A4 tussen Delft en Schiedam, die tegen de wens van de VVD, door een Kamermeerderheid is geschrapt als door de overheid te financieren. Dan rest slechts de mogelijkheid om deze belangrijke verbinding privaat te financieren.

Bij dergelijke privaat gefinancierde projecten heeft de automobilist de vrije keuze om deze nieuwe voorziening wei of niet te gebruiken. Als tegenprestaties voor de tolheffing wordt een snellere verbinding geboden. Bij rekening rijden moet een "regulerende heffing" worden betaald die overigens weer volledig als lastenverlichting terug gaat naar de burgers. Combinatie van beide systemen is op voorhand niet ónmogelijk maar vergt wel een goede afstemming. Een wildgroei van allerlei betaalsystemen moet beslist worden voorkomen. Daarom heeft de VVD-fractie ook aan het Kabinet gevraagd om in de kaderwet rekeningrijden ook het systeem van tolheffing wettelijk mogelijk te maken, in samenhang met, of mogelijk ook als alternatief voor rekeningrijden.

Essentieel blijft zowel bij het rekeningrijden als bij nieuwe tolstroken dat de automobilist begrijpt waarvoor hij betaalt. Dit is een belangrijke voorwaarde om draagvlak te vinden voor deze maatregelen, en dat is weer een basisvoorwaarde voor effectieve en succes­ volle maatregelen.

Hans Dijkstal

Vluchtelingen uit Kosovo

Terwijl de NAVO-acties in volle gang zijn, sprak de Kamer over de door Milosevic uit Kosovo verjaagde etnische Albanezen met staatssecretaris Cohen en de ministers Van Aartsen en Herfkens.

VVD-woordvoerder Kamp zei dat het drama dat zich in Kosovo afspeelt geen beschaafd mens onberoerd laat. Met elkaar hebben de beschaafde mensen nu twee verantwoorde­ lijkheden: het stoppen van Milosevic en het bieden van adequate opvang aan de honderdduizenden die op de vlucht zijn. De NAVO is in actie gekomen om Milosevic te stoppen. Kamp vroeg minister Herfkens of de UNHCR -de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties- in staat is om tijdig voldoende opvangcapaciteit te realiseren in Albanië en Macedonië, de buurlanden van Kosovo. De minister zei dat zij daar van overtuigd was. Daarop stelde de woord­ voerder dat de VVD-fractie van mening is dat alle vluchtelingen in de directe omge­ ving van Kosovo moeten worden opgevan­ gen. Zo kunnen zij het snelst geholpen worden en -na beëindiging van de oorlogs­ handelingen- het snelst weer naar hun land terugkeren. Kamp wees er op dat opvang elders in Europa, met de kans op blijvende vestiging daar, Milosevic in de kaart zou spelen. Het is immer juist de bedoeling van de Servische leider dat de verjaagde etni­ sche Albanezen weg blijven.

De woordvoerder vroeg de bewindslieden er voor te zorgen dat in EU-verband zonodig extra financiële ondersteuning aan de UNHCR voor de opvang wordt geboden. Staatssecretaris Cohen riep hij op zich er voor in te zetten dat de landen van de EU één lijn trekken en streven naar de opvang van alle gevluchte Kosovaren in hun eigen regio.

Europese aanpak

Ondertussen is ook in Europees verband gesproken over de vluchtelingencrisis op de Balkan. Daar is afgesproken dat Nederland vier tot vijfduizend vluchtelingen uit Kosovo zal adopteren. Zij worden met financiële en materiële steun van Nederland opgevangen in Albanië. Ook heeft Nederland zich bereid verklaart ernstig zieke en andere kosovaren uit deze groep in ons eigen land op te vangen. In Ermelo wordt momenteel een opvangcentrum gebouwd voor ongeveer duizend vluchtelingen. De VVD fractie kan met deze Europese oplossing instemmen. Meer informatie: Henk Kamp,

e s s e

310

Minister Peper door VVD-fractie

naar de Kamer geroepen

Naar aanleiding van vragen van Philippe Brood (VVD) moet de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in de Tweede Kamer tekst en uitleg geven over leeftijdsdiscriminatie bij de benoeming van leden van stembureaus bij verkiezingen. De minister heeft voor de tweede keer de Kamer onjuist ingelicht, en weigert voldoende actie te ondernemen tegen de hantering van een leeftijdsgrens. Deze leeftijdsdiscriminiatie is in strijd met artikel 1 van de Grondwet, waarin de grondwetgever nadrukkelijk discrimi­ natie verbiedt.

Philippe Brood stelde reeds in februari vragen over de hantering van de leef­ tijdsgrens. De vraag was of het ging om een schending van de Grondwet, en wat de minister kon en ging doen om deze leeftijdsdiscriminatie tegen te gaan.

De minister antwoordde toen dat inderdaad sprake was van leeftijds­ discriminatie, en dat hij de gemeen­ ten een brief zou sturen om hun aandacht hiervoor te vragen. De VVD nam later met ontsteltenis kennis van de bewuste brief, die begon met het

aanprijzen van de voordelen van leef- tijdsonderscheid. In de brief stelde de minister verder dat hij niet over middelen beschikt, omdat het om een autonome bevoegdheid van gemeen­ ten zou gaan. ‘Deze uitspraak gaat voorbij aan het artikel 268 van de gemeentewet, waarin de minister de bevoegdheid wordt toegekend om besluiten van de gemeente te vernie­ tigen', aldus Brood, die op 3 maart opnieuw vragen stelde aan de minister.

In zijn antwoord lichtte de minister de

Philippe Brood

Kamer opnieuw onjuist in. De minis­ ter, die in het najaar tijdens een alge­ meen overleg over leeftijdsdiscrimina­ tie nog hamerde op de plichten bij de bestrijding hiervan, legt artikel 268 anders uit dan de gangbare jurispru­ dentie. Brood: 'Bovendien geeft hij een antwoord dat tegenstrijdig is. Enerzijds erkent de minister de plicht om tot een actieve bestrijding van discriminatie te komen, maar ander­ zijds weigert hij doortastende actie als discriminatie zich voordoet'.

Meer informatie: Philippe Brood, Tel. 070 318 29 15

Verkoop aandelen Nationale Investeringsbank

De Staat bezit momenteel nog 51 % van de aandelen Nationale

Investeringsbank NV (NIB). De ensioenfondsen ABP en PGGM ebben een bod gedaan op alle uitstaande aandelen. In het overleg hierover met Minister Zalm heeft de woordvoerder gezegd dat het een goede zaak is aat de overheid haar aandelen verkoopt. De activiteiten van de NIB zijn voor het overgrote deel puur commercieel. Het is niet zinvol dat de overheid aandelen aanhoudt in een commerciële onder­ neming, wij kunnen dat geld beter gebruiken. De VVD is wel van mening dat de belangen van de pensioenge­ rechtigden van ABP en PGGM niet in het geding mogen komen bij deze

transactie. Daarom is een strikt toezicht van de Verzekeringskamer en De Nederlandse Bank noodzakelijk. Bovendien moet de monopoliepositie die de NIB nu nog heeft bij het uitvoeren van een aantal taken zo snel mogelijk worden afgebouwd. De opbrengst van de verkoop, die circa NLG 1,9 miljard zal bedragen, moet worden gebruikt zoals in het regeer­ akkoord is afgesproken. Dat betekent dat de staatsschuld moet worden verminderen en dat het geld niet voor consumptieve uitgaven mag worden gebruikt. Door het verminderen van de staatsschuld nemen de rentelasten af. Dit is nu nog één van de grootste uitgavenposten op de begroting. Door het terugdringen van dielcostenpost

wordt financiële ruimte gecreëerd voor andere belangrijke taken die de overheid moet uitvoeren.

Meer informatie: Stef Blok, Tel. 070 318 29 10

Geen sociale zekerheidsrechten meer voor gedetinec

ken over het wetsvoorstel tot beëindiging van de sociale zekerheidsrechten van gedetineerden.

De VVD-fractie heeft al jarenlang aangedrongen op dit wetsvoorstel. Bijna was een eigen initiatiefwets­ voorstel ingediend. De woordvoerder prees het kabinet dan ook voor hun wetsvoorstel en noemde twee belangrijke redenen voor de steun aan het voorstel. Ten eerste wordt door deze regeling het onderscheid tussen enerzijds mensen in loondienst en zelfstandig ondernemers en ander­

zijds mensen met een uitkering opge­ heven. De eerste categorieën verlie­ zen nu hun inkomen al als ze gedeti­ neerd raken, terwijl het inkomen van de laatste categorie tot op heden in stand blijft. Als tweede argument werd gewezen op de dubbele verzor­ ging door de overheid.

"Gedetineerden worden door de overheid in hun levensonderhoud voorzien en het is dan ook merkwaar­

dig dat zij hun uitkering behouden. Bovendien kan het helemaal niet zo zijn dat detentie leidt tot het spekken van de spaartegoeden van de dames en heren gedetineerden met premie- en belastinggeld", aldus de woord­ voerder.

e s s e

310

0

Flexibilisering vakantie en ouderschapsverlof

het Burgerlijk Wetboek met betrekking tot vakantie en ouderschapsverlof behandeld. Daarbij stond voor de woordvoerder voorop dat zowel mannen als vrouwen de mogelijkheid moeten hebben om arbeid en zorgtaken te combineren.

V akantiedagen

Het voorstel om de mogelijkheid vakantiedagen op te sparen te verrui­ men, is door de vVD-woordvoerder positief ontvangen. Het nieuwe systeem voorziet erin dat in principe per jaar minimaal tien vakantiedagen opgenomen moeten worden. De overige dagen kunnen gespaard worden. Deze wijziging maakt het makkelijker om arbeid en zorgtaken te combineren. Het aantrekkelijke van de voorgestelde regeling is dat in de cao’s afspraken over de nadere invul­ ling kunnen worden gemaakt. Dit betekent een maximale verantwoor­ delijkheid bij de sociale partners. Zowel vanuit het bedrijfsleven als vanuit de vakbeweging is men dan ook positief over het wetsontwerp.

O u d e rsch a p sverlo f

Het wetsvoorstel verdubbelt de mogelijkheid tot ouderschapsverlof als een meerling wordt geboren, als een kind wordt geadopteerd of als meerdere kinderen tegelijkertijd worden erkend. Ook werknemers die tegelijkertijd de verzorging van meer dan één kind op zich heeft genomen met het oogmerk deze kinderen te adopteren kunnen aanspraak maken op ae verruimde regeling. Met dit onderdeel van het wetsvoorstel geeft het kabinet uitvoering aan een lang geuite wens van de VVD-Tweede- Kamerfractie.

Pleeggezin nen

De voorgestelde regeling zou ook soelaas kunnen bieden voor het

Fadime Örgü

tekort aan pleeggezinnen. De VVD pleit er bovendien voor om het ouderschapsverlof voor ouders van gehandicapte kinderen te verruimen. "Helaas zijn deze groepen niet onder de regeling gebracht. Ik heb de staatssecretaris gevraagd dat alsnog te doen", aldus de woordvoerder. De regering antwoord volgende week. Meer informatie: Fadime Örgü, Tel. 070 318 29 06

Minder bureaucratie bij stedelijke vernieuwing

en Ybema (Economische Zaken) heeft VVD-woordvoerder Ruud Luchtenveld gepleit voor minder bureaucratie in de stedelijke vernieuwing.

Het overleg vormt een tussenstap op weg naar een nieuw in te dienen wetsontwerp. Met name kwam de uitvoering van de in 1997 aangeno­ men motie Hofstra c.s. aan de orde. Met die motie werd bepleit de versnipperde sibustieregelingen voor de volkshuisvesting, voor bodemsa­ nering, voor de sanering van geluid- hinderen van nieuwe kleinschalige economische activiteiten te bundelen en aan de gemeente aan te bieden ten behoeve van lokaal maatwerk. De VVD-woordvoerder uitte zijn onge­ rustheid over de door het kabinet

voorgestelde regeling. “Het gevaar is reëel dat straks toch weer een over­ schot aan bureaucratie ontstaat met veel nieuwe regels. Door het grote aantal betrokkenen moet helder zijn hoe de verantwoordelijkheden verdeeld zijn. Het geld dat overheden beschikbaar hebben moet geïnves­ teerd worden in de kwaliteit en niet in bureaucratie", aldus Luchtenveld.

A fstem m ing

De VVD-woordvoerder sprak zijn waardering uit voor de voorstellen van de bewindslieden om het grote

en

de omstandigheden waarin men verkeert.

A fh an ke lijk h e id ge zin sle d en

Voor de VVD is ook net emancipa­ toire uitstralingseffect van dit wets­ voorstel naar ae gezinsleden van gedetineerden belangrijk. Momenteel zijn veel gezinsleden afhankelijk van de uitkering die aan het gedetineerde gezinslid wordt verstrekt. Dit leidt in de praktijk wel eens tot schrijnende situaties. Met de inwerkingtreding van dit voorstel kunnen de gezinsle­ den zelf het recht op een uitkering

krijgen als ze aan de voorwaarden voldoen, waardoor de afhankelijkheid van het gedetineerde gezinslid aus voor een belangrijk deel wordt opge­ heven.

Meer informatie: Geert Wilders, Tel. 070 318 28 67

stedenbeleid en de stedelijke vernieu­ wing beter op elkaar af te stemmen. Steaelijke vernieuwingsprojecten kunnen in alle gemeenten aan de orde zijn. Uiteraard is de intensiteit van de problematiek en de noodzaak om in oude wijken te investeren het grootst in de grote en middelgrote steden. Daarom is afstemming met het grote stedenbeleid zeer gewenst.

Rol p ro vin cies

In het voorstel van het kabinet krij­ gen de provincies een grotere rol bij de stedelijke vernieuwing. Zij krijgen een duidelijke adviesbevoegdheid om de samenhang met het provinciaal beleid te waarborgen en wordt hun rol als budgethouder versterkt.

Rechtstreekse gem eenten

Vanouds kent de stadsvernieuwing onderscheid tussen zogenaamde 'rechtstreekse gemeenten' die hun stadsvernieuwingsbudget rechtstreeks van het Rijk krijgen, en gemeenten die het geld voor dat doel via de provincies krijgen toebedeeld. Het voorstel van het kabinet is om slechts 25 GSB-gemeenten nadrukkelijk als rechtstreekse gemeenten te handha­ ven. Dit heeft bij veel gemeentebestu­ ren opschudding veroorzaakt. Vanuit de gemeenten en de VNG is gelobbyd om het aantal rechtstreekse gemeen­ ten te verhogen. De VVD-woordvoer­ der toonde begrip voor die acties, maar nam afstand van het pleidooi

e s s e

310

Op bezoek bij IMF en Wereldbank

Onlangs heeft een delegatie van de Vaste Commissie voor Financiën uit de Tweede Kamer werkbezoeken gebracht aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Wereldbank, het Instituut voor Internationale Economie (IIE), het Instituut voor Internationale Financiën (IIF), de Federal Reserve Board (FED), het Ministerie van Financiën (Treasury) en het "House of Representatives" van de VS, alle te Washington. Namens de VVD-fractie nam Enric Hessing deel aan deze bezoeken.

A a n p a s s in g van het b ele id .

Aanleiding tot de bezoeken waren de recente financiële crises in Azië, Rusland en Brazilië, en in het bijzon­ der de reacties van de internationale financiële instituten hierop. Het doel van de bezoeken was een scherper beeld te krijgen van de mogelijkhe­ den om het beleid van met name IMF en Wereldbank te verbeteren. De afgelopen maanden was hierover in de Tweede Kamer al enkele malen met minister Zalm van Financiën en minister Herfkens van Ontwikkelings­ samenwerking van gedachten gewis­ seld. Ook zij waren van mening dat het beleid van beide instituten zou moeten worden aangepast. Van groot belang voor de financiële stabi­ liteit is (1) het voeren van een dege­ lijk financieel beleid, (2) het verster­ ken van de financiële sector en (3) het verbeteren van het toezicht door de centrale banken én het IMF, in het bijzonder in landen met een zich snel ontwikkelende economie. Tevens dient meer aandacht te worden besteed aan een betere verdeling van de lasten van crises tussen de publieke en de private sector.

IM F en W e reld b an k

De taken van het IMF zijn: (1) toezicht en rapportage, (2) technische assistentie en (3) financiële assisten­ tie. Door de grote financiële reddingspakketten van de afgelopen jaren is het accent te veel komen te liggen op de derde taak. Dat accent moet weer terug naar de taken 1 en 2. Met betrekking tot de "surveil­ lance" is er vooral behoefte aan grotere transparantie. Tevens moet net toezicht op de bankensector dras­ tisch worden verbeterd. De "core principles" van het Bazels Comité spelen hierbij een belangrijke rol. Interessant in dit verband is het voor­ stel van dr.Tietmeyer, de oud-minis- ter van Financiën van Duitsland, om een Stabiliteitsforum op te richten, waaraan zowel de landen van de G-7 als het IMF, de Wereldbank en het Bazels Comité zouden moeten deel­

nemen. Zodoende kan een betere afstemming tussen de meest betrok­ kenen worden bereikt. In dit kader kan ook de gewenste verdeling van lasten tussen de publieke en de private sector worden bevorderd. Ook de samenwerking tussen het IMF en de Wereldbank moet op korte termijn worden verbeterd. De taak van de Wereldbank ligt vooral op het gebied van structurele aanpassingen van de economie. In dit kader is sterk aangedrongen op meer aandacht voor het verbeteren van de financiële sector in ontwikkelings-landen. Het is onbegrijpelijk dat de Wereldbank de afgelopen jaren zo weinig aandacht aan dit onderwerp heeft besteed. De belangrijkste oorzaak hiervan ligt bij de politiek.

Minister Herfkens, voormalig bewind­ voerder bij de Wereldbank, moet dit binnenkort maar eens nader uitleg­ gen! Op het gebied van het verster­ ken van de financiële sector liggen goede mogelijkheden voor samen­ werking met net IIF.

T o e k o m stig e b e s lu itv o rm in g

Eind april zijn er bijeenkomsten van het Interim Committee van het IMF en van het Development Committee van de Wereldbank. Daar zullen besluiten genomen moeten worden over het monetaire toezicht in de komende jaren. Voorafgaand daaraan zal de Tweede Kamer met minister Zalm debatteren over de ideeën en plannen van de Nederlandse regering dienaangaande. Het recent in Washington verworven inzicht zal daarbij zijn waarde moeten bewijzen. Zeer actueel is de relatie tussen het IMF en Rusland, tegen de achter­ grond van de crisis op de Balkan. Het is van groot belang, met name voor de lidstaten van de NAVO, dat Rusland constructief betrokken blijft bij het zoeken naar een politieke oplossing voor het conflict met Servië. Het IMF moet echter, los van de politiek, zakelijk blijven bezien onaer welke voorwaarden er eventu­

VVD OP INTERNET:

v v d -tk .n l

Enric Hessing,

eel nieuwe leningen aan Rusland verstrekt kunnen worden. Het thans aan de orde zijnde krediet van ruim vier miljard dollar dient voornamelijk om Rusland in de gelegenheid te stel­ len oude leningen aan het IMF terug te betalen. Als deze betalingen niet zouden plaatsvinden, dan betekent dat het failliet van Rusland. Daar is echter niemand bij gebaat. Ook het Westen niet. Maar nieuwe leningen verstrekken zonder dat Rusland aan de voorwaarden van het IMF voldoet, is ook geen begaanbare weg. Er zal dus op korte termijn een voor alle partijen acceptabele oplossing moeten worden gevonden. Mogelijk dat de G-7 hierbij een rol kan spelen. In ieder geval een boeiende klus op het gebied van de internationale financiële politiek!

Nadere informatie: Enric Hessing, Tel: 070 318 28 89

Vervolg van pagina 3

door de VNG om ongeveer 48 gemeenten rechtstreeks Rijksbudget te laten ontvangen. Hij drong er bij de bewindslieden op aan net aantal rechtstreekse gemeenten nogmaals te bekijken en was verheugd dat de bewindslieden dat toezegden.

B ud get

Tot sTot bracht de woordvoerder naar voren dat de VVD vasthoudt aan het financiële kader zoals neergelegd in het regeerakkoord. Hij steunde het knelpuntenpotje van 5 procent voor gemeenten met zeer uitzonderlijke stadsvernieuwsproblemen.

V V D -In te ra c tie f