Vraag nr. 168
van 10 december 2004
van de heer JAN PEUMANS
Accident management – Stand van zaken
De term “accident management” staat voor het totaalpakket aan scenario’s en handelingen bij een on-geluk op gewestweg of autosnelweg. Met andere woorden : wie wordt er opgeroepen door wie, bin-nen welke periode moeten welke diensten ter plaatse zijn, welke wegomleidingen moeten er voorzien worden, hoe kan de communicatie met de weggebruikers zo snel en zo efficiënt mogelijk georganiseerd worden, wat is de rol van het parket bij zware ongevallen, enzovoort.
1. Welke scenario’s worden er binnen de adminis- tratie van de minister gehanteerd bij een ongeval op een gewestweg of autosnelweg ? 2. Welke diensten of afdelingen binnen zijn
administratie coördineren dit ?
3. Welke procedures en daaraan gekoppelde afspraken bestaan er terzake vanuit de admin- istratie met lokale en federale politie, takel- diensten, radio en tv, enzovoort ? Kan de mi- nister een afschrift be-zorgen van deze proce- dures ?
4. Bestaat er binnen het departement momenteel een duidelijke en uitvoerbare visie inzake
“accident management” ? Waaruit bestaat deze visie en hoe wordt ze toegepast op het terrein ? 5. Welke afspraken bestaan er met de parketten
inzake de vordering van verkeersexperts bij zware ongevallen ?
6. Worden experimenten zoals FAST (Files Aan- pakken door Snelle Tussenkomsten) nog steeds uitgevoerd ?
Werden er m.b.t. deze experimenten al evalu- aties uitgevoerd ? Zo ja, welke waren hiervan de re-sultaten ?
N.B. Deze vraag werd gesteld aan de ministers Peeters (vraag nr. 168) en Van Brempt (nr.
39).
Antwoord
1. Het is steeds de politie die de eerste acties opstart. Bij specifieke problemen komt ook de brandweer ter plaatse die het commando van de (reddings)werkzaamheden op zich neemt.
De administratie Wegen en Verkeer (AWV) wordt maar verwittigd wanneer er zich proble- men voordoen met bepaalde installaties of infrastructuren. Hiervoor is er bij elke AWV- afdeling een permanentie. Er is ook beslist om waar het mogelijk is, voor autosnelwegen, omleidingswegen te bepalen en te signaleren.
Bij ongevallen kan dan snel een omleiding ingesteld worden. In bepaalde provincies is dit reeds gebeurd en ook naar aanleiding van de werken op de Rl zijn er dergelijke voorzienin- gen.
Zodra een ongeval zich voordoet wordt dit gemeld en geregistreerd op de dispatching van het Vlaams Verkeerscentrum of de provinciale verkeerspolitie. Bij een ongeval op de hoofdwe- gen staat de lokale politie in voor het verze- keren van de veiligheid ter hoogte van de gemeentelijke kruispunten en de provinciale verkeerspolitie voor de opvang van het ongeval en voor het afleiden en begeleiden van het ver- keer.
Afhankelijk van de aard en de omvang van het ongeval of de ramp en/of van de inzet van hulpmiddelen, zal de rampenplanning in vier fases verlopen:
A. op gemeentelijk niveau
– Fase 1 beperkte actie en coördinatie op gemeentelijk niveau
– Fase 2 versterkingsfase en coördinatie op gemeentelijk niveau (burgemeester)
B. op provinciaal niveau
– Fase 3 coördinatie door provinciegouver- neur
C. op federaal niveau
– Fase 4 coördinatie door de minister van Binnenlandse Zaken
Hierbij dient men zich ervan bewust te zijn dat voornoemde fasering niet noodzakelijkerwijze chronologisch dient doorlopen te worden. De problematiek van "accident management" is in feite in handen van de federale politie welke ressorteert onder het federale Ministerie van Binnenlandse Zaken.
De rol van mijn administratie bij een ongeval op een gewestweg of autosnelweg is vooral gesitueerd in de ondersteuning van de verschil- lende organisaties die betrokken zijn bij de opvang bij een ongeval en van het herstellen van de mobiliteit, en in het onderhoud/her- stellen van de schade aan de wegeninfrastruc- tuur.
Om deze rol goed te vervullen, is er in elk provinciale afdeling Wegen een permanente wachtdienst opgericht zodanig dat ook buiten de diensturen snel kan opgetreden worden bij meldingen van gebreken of beschadigingen waarbij de onmiddellijke veiligheid en/of de verantwoordelijkheid van het Vlaams Gewest in het gedrang komt.
Het Vlaams Verkeerscentrum kan anderzijds heel wat ondersteuning geven aan de provin- ciale verkeerspolitie in de te nemen beslissin- gen omtrent het bepalen en de bewegwijzering van de alternatieve routes (omleidingen) en de eventuele dynamische aansturing ervan via vaste borden, tekstkarren en of dynamische informatieborden.
Sinds kort worden door het Verkeerscentrum Vlaanderen en/of de bevoegde afdeling Wegen en Verkeer scenario's in detail voorbereid met de bedoeling om meer eenvormigheid en coherentie van optreden te realiseren.
2. Zoals reeds gesteld zijn alle districten van de provinciale afdelingen van de administratie Wegen en Verkeer hierbij betrokken, alsook het Verkeerscentrum (regio Antwerpen).
3. Zoals reeds gesteld, wordt de leiding van de operaties bij een ongeval genomen door de instantie die het eerst ter plaatste is, namelijk de federale politie welke ressorteert onder het federale Ministerie van Binnenlandse Zaken.
Elke provinciale eenheid van de verkeerspolitie en de betrokken IPZ's (interpolitiezone – red.)
worden jaarlijks in kennis gesteld van de organisatie van de permanente wachtdienst van de betrokken provinciale afdelingen Wegen en zijn aldus op een permanente wijze op de hoogte van de identiteit van de te con- tacteren personen en diensten die desgevallend moeten ingeschakeld worden.
Het vastleggen van alternatieve routes gebeurt steeds in overleg met de politie. In dat verband citeer ik bovendien meer specifieke projecten zoals het programma "Ring Rood" waarbij alternatieve routes worden uitgewerkt voor de RO Ring om Brussel, en de realisatie van het systeem van vaste signalisatieborden in het Antwerpse havengebied die dynamisch aange- stuurd kunnen worden ter ondersteuning van de evacuatie bij rampen.
Tijdens de werken op de Rl was het Verkeer- scentrum het zenuwcentrum van de operaties.
Ook de federale politie en de lokale politie en de VRT-radio hadden er een vertegenwoordi- ger.
4. Aangezien de algemene coördinatie van de ini- tiatieven bij ongevallen niet onder de bevoegdheid van mijn departement valt en mijn departement slechts ondersteunend kan optreden, bestaat er momenteel binnen mijn departement geen duidelijke en uitvoerbare visie inzake “accident management”.
De visie beoogt vooral een betere en meer uit- gebreide afstemming met de politiediensten en andere actoren te bewerkstelligen.
Zie in dat verband het totstandkomen van het succesvolle geïntegreerd verkeersbeleid naar aanleiding van de werkzaamheden op de Ring van Antwerpen en op de Singel (alternatieve weg voor de Rl).
Zowel slachtofferhulp, verkeersgeleiding en verkeersveiligheid ter plekke als maximale doorstroming staan centraal bij het gewenste optreden. De federale politie wordt ook gevraagd om het takelen bij ongevallen zodanig uit te voeren dat er zo weinig mogelijk verkeershinder is.
5. De bevoegdheid om in het kader van een gerechtelijk onderzoek een verkeersdeskundige te vorderen, rust bij het parket. Er bestaan hierover alleszins geen afspraken met de weg- beheerders.
6. De "experimentele" fase is reeds lang verlaten.
Reeds een vijftal jaar wordt er een contract met een aannemer afgesloten om het F AST- project uit te voeren. De resultaten van de uit- gevoerde evaluaties zijn zonder meer positief.
De werking is ook uitgebreid met een aantal bijkomende activiteiten, zoals het ter beschikking stellen van botsabsorbeerders en andere signalisatiehulpmiddelen om de afhan- deling van ongevallen te vergemakkelijken.
Meer details zijn eveneens beschikbaar bij de federale politie.
