Geliefde mensen van God,
De Indiase soefimysticus Farid kreeg eens een koning op bezoek die hem een prachtige schaar cadeau gaf. De schaar was van goud en bezet met diamanten. De koning knielde voor Farid en overhandigde hem de schaar.
Farid keek er even naar, en gaf toen het kleinood terug.
“Veel dank voort dit prachtige geschenk”, zei hij, “maar ik hoef geen schaar. Ik heb meer aan een naald.”
“Maar als je kleding wilt maken, heb je toch een schaar nodig?”, vroeg de verblufte koning.
“Nee, zei Farid, “ik wil alleen maar samenvoegen. Een schaar is om dingen los te knippen, om te scheiden. Mijn hele leer is gebaseerd op vereniging, op liefde. Breng volgende keer maar gewoon een naald voor me mee.”
Een oud verhaal dat bijzonder actueel is en ook wel blijven zal.
In de huidige maatschappij signaleren we een verharding waardoor mensen vaker tegenover elkaar staan, dan naast elkaar, al dan niet op 1,5 meter afstand.
Mensen lijken meer te zoeken naar verschillen waar we bruggen zouden kunnen bouwen.
Voor een groot deel is dit verschijnsel gebaseerd op angst.
Angst voor het vreemde, voor de vluchteling, voor het virus, voor verlies van vrijheid..
Dat is zonde want zo is er geen ruimte voor liefde, liefde die wel verbindt.
En dat begint, u weet het wel, met liefde voor jezelf, voor degene die je ten diepste bent.
Liefde voor jezelf en compassie met degene die je bent geworden.
Aandacht geven aan wat je beweegt en wat misschien ondergesneeuwd is geraakt.
Ruimte geven aan wat je zou willen, ook als het niet zo goed uit lijkt te komen om bijvoorbeeld te gaan schilderen terwijl je nog zo veel andere dingen te doen hebt.
Tsja, Een van de voordelen van de lockdown zou kunnen zijn dat je je nu wel tijd gunt om te doen waar jouw hart en ziel van
opademen.
Hoe dan ook: Verbinding maken we de hele dag.
Met internet, nu meer dan ooit, met telefoon (al dan niet mobiel), door tv en radio aan te zetten.
Gelukkig ook, toch nog, door met elkaar te spreken, of aan te kijken. Door verbonden te zijn hier, of thuis via de zegeningen, zo mag ik dat nu wel noemen, van het internet.
We zijn verbonden met de hele wereld.
Wij mensen ademen dezelfde lucht in en we gebruiken hetzelfde water.
Al vanaf het begin der tijden
Dat is een mooi besef, ook al is het wrange in deze tijd dat we hierdoor ook met elkaar verbonden zijn door het
besmettingsgevaar.
Laten we ervoor waken dat we niet geloven dat gevaar het enige is dat ons verbindt.
Ik moet onwillekeurig denken aan het boek met de prachtige titel
‘verweven leven’.
‘Verweven leven’ is Merlin Sheldrake’s nieuwste boek over het kleinste leven. Schimmels behoren tot de eerste levensvormen op aarde. We kennen schimmels als bovengrondse
paddenstoelen, maar het merendeel van de schimmels leeft ondergronds of zweeft in de lucht en is daar essentieel voor andere levensvormen. In ‘Verweven leven’ laat Merlin Sheldrake ons de wereld zien vanuit het standpunt van de schimmel. Dat op het eerste gezicht eigenaardige perspectief biedt een prachtige manier om te kijken naar het leven op onze planeet. Een
aanrader.
Ondertussen: Zijn we ook echt verbonden met elkaar, met onszelf, met de dimensie groter dan ons hart?
Die vraag laten we nog even staan.
Over vragen gesproken.
De socratische methode is een manier van vragen stellen,
waarbij je steeds een laag dieper probeert te gaan om zo bij een ander op te graven wat hem drijft en beweegt.
Daarbij kun je al vragend en respectvol doorvragend ontdekken wat er in de loop van een leven is ontstaan aan denkbeelden die het zicht hebben vertroebeld op hoe het werkelijk is.
Als een vroedvrouw kun je zo schatgravend bij elkaar de kennis van het hart te voorschijn brengen waardoor ‘leven in verbinding met de ziel’ in zicht kan komen.
De psalmist van psalm 142 beklaagt zich dat er niemand is die naar hem vraagt.
Zijn klacht doet denken aan wat je voelde als je niet werd
gevraagd voor een verjaarspartijtje door je klasgenootjes of als je niet werd gekozen voor een team bij de gymles.
Vragen naar wat iemand beweegt verbindt.
In deze periode van epifanie, is er in het kerkelijk jaar extra aandacht voor de verschillende manieren waarop Jezus verschijnt aan de wereld
Een van de manieren waarop hij dat doet is als verbinder.
Zijn rol als verbinder met wie we ten diepste zijn, komt heel
beeldend naar voren in het verhaal dat we lazen in het evangelie volgens Lucas.
We zien voor ons: Een man, door iedereen verlaten, ongekleed, onaangepast, wonend als een dier, in een grot, gebonden door boeien en kwade geesten.
Er is weinig menselijks meer aan hem te ontdekken.
Toch herkent Jezus hem juist als mens.
Hij ziet het menselijke in dit wezen, dat alles behalve verbonden is met het leven, met zichzelf, niet verbonden met andere
mensen, in verzet tegen Jezus, als vertegenwoordiger van het goede.
Wat is er tussen mij en jou, Jezus, zoon van de allerhoogste?
Dat vraagt hij, of misschien is hij buikspreker voor één van zijn demonen.
Hij kan zich niet voorstellen dat er iets zou kunnen zijn dat hem met Jezus verbindt.
En toch, toch wordt er zelfs naar hem omgezien. Jezus kijkt met Gods ogen, de ogen van het hart.
Elkaar zien met gods ogen. Zou het niet beter zijn om jongeren die relschoppen, ook te zien met die ogen? Waardoor niet alleen hun gewelddadige en demonische gedrag veroordeeld wordt.
Maar er ook oog is voor hen als waardevolle mensen, die gezien willen worden als de mens die ze werkelijk zijn. Misschien
eenzaam, onbegrepen en gevangen, jongens die nu geen kant op kunnen met demonen die hun kans grijpen.
In de gelezen Jesaja tekst belooft God dat hij verbinding zal
blijven zoeken met zijn mensen, al zijn mensen, ook al zoeken ze hem niet en al doen ze van alles wat hij verboden heeft, al laten ze zich verleiden door afgoden.
Die afgoden en demonen die ons afhouden en afleiden van wie we zijn of zouden willen zijn:
Is dat iets waarin wij onszelf herkennen?
Niet in deze mate mag ik hopen.
Wat zijn de demonen in ons leven?
*****
Wat hindert en blokkeert ons om verbinding te maken met ons diepste zelf en het hoogste dat ons omringt.
Er is een heel keuzepalet:
Jaloezie, angst, tobben, twijfel, boosheid, haat, irritatie, bezorgdheid, verwachtingen, oude patronen.
Ja, er moet nogal wat puin geruimd worden voordat wij onszelf en god in ons kunnen opdelven.
Wat is daarvoor nodig ?
In het verhaal wordt er door Jezus ingebroken in het legioen van demonen waardoor de man wordt belaagd.
Jezus breekt in door de man te vragen naar zijn naam.
Het antwoord is legio. Betekent ‘veel’.
Hij was door vele demonen in bezit genomen, geen man uit één stuk.
Stel dat Jezus na de uitdrijving de vraag naar zijn naam herhaald zou hebben.
En daarmee de man in zijn ware wezen hebben aangesproken.
Hem aan zijn ware identiteit herinnerd hebben.
Wat zal dan zijn antwoord geweest zijn?
Wie weet was het : mijn naam is Adam.
Adam betekent mens.
En waarmee identificeren wij ons?
Dat betekent letterlijk, op wie willen wij lijken, waar spiegelen wij ons aan.
Wij hebben tenminste twee paspoorten.
Met het ene handhaven we ons doorgaans in het leven van alledag, houden we ons staande door onze rol in het leven te spelen.
Ons andere paspoort is wat beter verborgen, is niet altijd binnen handbereik.
Dat document vermeldt onze ware identiteit, geliefd mens van god.
Durven wij ons daarmee te identificeren, te laten kennen?
Leven in verbinding is leven in aandacht.
Dat betekent alert zijn op wat er in je omgaat en wat je nodig hebt voor je ziel.
Goed voor jezelf zorgen, en niet langs het leven heen leven.
Aandacht brengt je in verbinding met de intuïtie.
Dan kun je er ook zijn voor anderen en hen de aandacht geven die ze verdienen.
Dan zijn we helemaal aanwezig in ons leven hier en nu.
Dan zijn we niet geboeid en gebonden door verwachtingen van anderen en van onszelf.
Ik werd uitgedaagd tot het ja zeggen tegen mijn leven om zo de verbinding met mijn passie te herstellen.
Dag Hammerskjöld verbond spiritualiteit met zijn werk voor de gemeenschap in een diep doorleefd dienstbaar leiderschap.
Hij worstelde met zichzelf, zijn taak in de wereld, zijn relatie tot mensen.
Daarover schreef hij prachtige teksten in een geestelijk dagboek dat na zijn dood is uitgegeven onder de naam merkstenen.
Uiteindelijk verwoordde hij precies waar het om draait in ons leven: ja zeggen.
‘Je durft ja te zeggen – en ervaart een zin.
Je herhaalt je jawoord – en alles krijgt zin.
Als alles zin heeft, hoe kun je dan iets anders leven dan een ja.
Ja tegen god: dat wil zeggen, ja tegen het lot en ja tegen jezelf.
Is dit werkelijkheid, dan kan de ziel wel gewond worden maar heeft dan ook de kracht om te genezen.’
Het gaat om overgave en commitment aan de werkelijkheid en het lot zoals die is.
Dat is geen passieve berusting maar een actieve aanvaarding om van daaruit te kijken wat je al dan niet zult zeggen of doen.
In vrijheid en verantwoordelijkheid.
Dat geeft werkelijke verbinding en energie, want er gaat geen energie verloren aan verzet tegen hoe het nu eenmaal is.
Nog eens terug naar ons verhaal.
Volgens de beschrijving van Lucas nemen de demonen bezit van de varkens, die zich vervolgens in zee storten.
Joop v.d. Ende zou er indertijd van gesmuld hebben als scene in een musical; de partij voor de dieren zou wellicht moeite hebben met dit scenario.
Het brengt mij op een associatie met de bekende gelijkenis van de verloren zoon.
Als de jongste zoon de wijde wereld in is getrokken, komt hij zittend bij de varkens tot het inzicht dat hij zich op de verkeerde plek bevindt.
Dan, hongerig en uitgeput, wordt hij geconfronteerd met wat zijn ware identiteit is: zoon van zijn vader.
Dan staat er in het verhaal: hij kwam tot zichzelf en stond op om terug te gaan.
Hij herinnerde zich wie hij werkelijk was.
De verbinding hersteld.
Leven in verbinding is een bijbels perspectief.
Wij zijn van hetzelfde stof gemaakt als al het andere én we zijn bezield door Gods adem, aldus het scheppingsverhaal.
Wij zijn gemaakt als relationele wezens.
Verbinding is er niet altijd vanzelfsprekend, maar is ook afhankelijk van inzet en goede wil.
En verbinding is niet vrijblijvend.
Het heeft te maken met kiezen, een commitment maken, je aan iets of iemand overgeven.
Verbond, verbinding, het is niet goed dat de mens alleen is: dat is een rode draad in de Bijbel.
Waar 2 of 3 in mijn naam aanwezig zijn ben ik in hun midden, zegt Jezus volgens het evangelie van Mattheüs.
Gezien dat aantal kunnen we dus nog wel even voort, ook in tijden van Corona.
Voor ieder van ons persoonlijk geldt deze belofte: ‘ik ben bij je’
ook als er verbinding is tussen lichaam, ziel en geest.
Of tussen hoofd, hart en handen.
Dan komt er ruimte voor de Christuskracht, de geest.
Dan zit er niets zit tussen wat je doet en wat je wilt.
Je doet als vanzelf wat goed is om te doen.
In een flow, waarbij het bewuste en het onbewuste naadloos op elkaar zijn aangesloten.
Dat is het ware geluk.
Dan handelt gods verlangen samen met het onze.
Door een chemische verbinding ontstaat iets nieuws.
Zou vanuit de heilzame verbinding met de goddelijke dimensie een nieuwe mens ontstaan ?
Het is het proberen waard.
Lucas 12: 34 Waar jullie schat is, daar zal ook jullie hart zijn.
De schijnbaar losse eindjes van ons leven zijn verbonden met het binnenste van wie we zijn, kind van god, gezien met zijn ogen.
Lucas spreekt over een schat, die wij ons moeten maken in de hemel.
Die kan niet worden aangetast.
Ik zie die hemelse schat als een waardevolle erfenis die wij in goede gezindheid met elkaar uitbouwen en zorgvuldig beheren.
De draadjes, onze levensdraden, zijn niet altijd zichtbaar
verbonden, maar ik hoop dat u wel ervaart of zult ervaren, dat wij leven vanuit en in verbinding met de goddelijke dimensie, groter dan ons hart.
Vera Huijgen scheef daarover het volgende gedicht:
Wie met God wandelt
langs het strand in de bossen en in de woestijn van het bestaan die verliest langzaam maar zeker alle reserve elke terughoudendheid je leven verankerd in God
maakt je bestand tegen
elk soort ongerief en speelt soepel in op elke opening naar vreugde in groeiend vertrouwen
uit de grond van je hart
ga je met God om en trekt met haar op door de dag en langs de nacht
totdat je behoefte aan zelfbescherming aan afstand tussen jou en de rest van de wereld begint af te nemen
geen nood meer je anders voor te doen dan je bent niet mooier niet slechter maar recht zo die gaat en zonder maskerade
kwetsbaar en doorschijnend
sta je glashelder in het leven van alledag ontdaan van ingewikkelde procedures van zelfhandhaving en egotripperij
je mag gezien worden transparant en welgedaan door God als je bent
glanzend als kristal in de palm van zijn handen
