dataotla. Ednxljbandtalofonla op korti 80**' " ontvangat mat hat omroaptoaatal. Da Virtu =1935=

dataotla. — Ednxljbandtalofonla op korti 80**' "

ontvangat mat hat omroaptoaatal. — Da Virtu

=1935=

.

Nog steeds geldi:

In DEN HUNG bijr

Ao 1891 - OUDE MOLSTRAAT 18 - TEL. 116227*

STEEDS de nieuwsie snufjes!!!

HOGES blok condensatoren van 5 cM, af leverbaar.

Een kivaliieiis product!!!

to

(BESRAl(B",schema f0.50 Giro 245983) 9 en

Watt Versterkers Gratis schema

B. BRUNING NIJMEGEN

piccolo pakket

SCHRIJF NOG HEDEN!

EEN KEURIGE

OMBOUW-MAP WELKE U VOLLEDIG

INLICHT OVER DE ONVOLPREZEN

„HARAF,,SPOELEN, LIGT VOOR U KLAARI

inhoudend© all© condensato­

ren en lekken levert tegen de speciale prijs van OP AANVRAAG VOLGT

GRATIS EN FRANCO toezending

.

red star radio - ’s-penhage

B>UIT€NWO^ 47 DCN J4AAG

MORGEN NOODIG, DAAROM HEDEN BESTELD:

DE BESTRIJDING VAN RADIO- STORINGEN

PRACTISCHE HANDLEIDING,

H. VEENSTRA

DOOR

met 56 afbeeldingen/en tal vein practische voorbeelden

t

Prijs f 1.50 In handig zakformaat

(bij bestelling te storten op Gironummer 99225)

INHOUD:

" f z,

1. Inleiding.

2. Qojzaafc voortplanting van radio-storingen.

3. De vop^paamste storingsbronnen.

4.,Hetopsp6ren der storingsbronnen.

5. Hul^middelco ter bestrijding van radio-storingen.

6. Principieele schakelingen.

7. De juistekeuze derhulpmiddelen.

8. Hetvaststellen der benoodigde condensator-waarden.

9. Practischeschakelingen.

10. Hetinstalleeren der anti-storingshulpmiddelen.

11. Eenigemontage-voorbeelden.

12. Debestrijding vantramstOringen.

- f..v-- * •%

2 AUGUSTUS 1935 DERTIENDE JAARGANG No. 31

BUREAUX VAN REDACTIE

DIT BLAD VERSCHIJNT EN ADMINISTRATE: LAAN

VAN MEERDERVOORT 30.

IEDERENVRIJDAG,

DEN HAAG ONDER REDACTIE VAN

TEL.332112.GIRO99225 J. CORVER

TELEVISIE-EXPRES KORTEGOLF-EXPRES

De abonnementsprijs bearaagt, bij vooruitbetaling, f 3.— per halfjaar voor het binnenland en f 5.— voor het buitenland, per postwissel of per Giro 99225 in te zenden aan het bureau van Radio-Expres, Laan van Meerdervoort 30, Den Haag. — Losse nummers f 0.25 per stuk.

Correspondentie, zoowel voor administratie als Redactie, gelieve men te zenden aan het adres: Laan van Meerdervoort 30, 's-Gravenhage.

Het auteursrecht op den voiledigen inhoud wordt voorbehouden volgens de Wet op het Auteursrecht van 23 September 1912, Staatsblad No. 308.

Geheel door te voeren was dit ideaal niet, althans niet voor de K-serie der 2-volts batterij-lampen, die, in tegenstel- Iing. met al de andere, direct verhitte kathoden hebben, waardoorde inwendige lampsystemen ook andersvan constructs zijn. Een afwijking vormen in de 4 volts wisselstroomserie ook de AL1, een direct verhitte penthode en de AZ1, een direct verhitte gelijkrichtlamp. Deze vindt men in de andere series niet in gelijken vorm.

De.nieuwe 4 volts wisselstroomlampen van de A-serie verschillen van onze tot dusver gebruikelijke wisselstroomlampen doordat van de meeste de gloeistroom- energie is teruggebracht van 4 op 2.5 watt; degloeistroom is n.l. van 1 op0.65 ampere verminderd. Dit hangt tezamen met een gewenscht geachte verkleining der afmetingen. Daartoe moesten de in­

wendige systemen verkleind worden en dus ook de afstanden tusschen kathoden en roosters, hetgeen het gevaar voor rooster-emissie als gevolg van de ver- hitting deed toenemen; daarom moest de gloei-energiezooveelmogelijkverminderd worden. Om het uittredenvan verstrooide electronen en ladingen op den glaswand tevoorkomen, moestmenverderdegaas- anoden ten deele vervangen door niet geperforeerd blik, hetgeen ook de koe- ling minder goed maakte en dus extra behoefteschiepaan geringegloei-energie.

....

Een nieuw lampenprogramma.

pennen, met kortezijdelingsche contacten toegepast, passende in soortgelijke fit­

tings als wij reeds voor de auto- en gelijkwisselstroomlampen van het vorig seizoen hebben leeren kennen. Ook voor de nieuwe 2-volts batterij-lampen geldt Reeds het vorig seizoen hebben de

lampenfabrieken van Philips, Telefunken en Valvo een aanvang gemaakt met de productie van nieuwe series radiolampen, ten einde voor de toekomst meer systeem te brengen in den thans nog bestaanden lampenchaos, terwijl zij ook overeenkwa- men, een zelfde systeem van aanduiding der verschlilende nieuwe typen in te voe­

ren, zoodat de type-aanduidingen de- zelfde zijn, onverschillig van welke • fabriek de lampen afkomstig zijn.

Thans wordtdeze systematiseering der lampenproductie verder doorgevoerd.

De bedoeling is, dat men in de toe­

komst vier naar de gloeilichamen onder- scheiden parallel-series zal hebben, ter­

wijl in elk der series zooveel mogelijk gelijke typen zullen worden gebracht, n.l.

A: lampen voor 4 V wisselspanning; C:

gelijkstroomlampen 200 mA, als regel 13 V*; E: lampen voor auto-ontvangers 6.3 V; K: direct verhitte batterijlampen 2 V. In Duitschland komt daar nog een V-serie bij van slechts enkele speciale gelijkwisselstroomlampenvoor denvolks- ontvanger met 55 V gloeispanning.

Wat de uitvoering betreft van de lam­

pen, die ditseizoen in dezeseriesworden gebracht,wordt algemeen—- ook voor de wisselstroomlampen — de sokkel zonder

dit.

Voor- de toekomst is er dus rekening mede te houden, dat bij gebruik van de nieuwe Philips en Telefunkenlampen alle oudere lampfittings onbruikbaar worden.

Intusschen zullen zoowel deze als andere fabrieken nog wel eenige jaren de vroegere lamptypen naast de nieuwe blijven vervaardigen.

* * *

Er is voor de fabricage natuurlijk groot voordeel in gelegen, dat men bijv.

slechts een octode- of penthode-con- structie heeft te ontwerpen, die van ver- schillende verhittings-elementen kanwor­

den voorzien.

Zoo is het ook voor den toestelcon-

3

1

structeur belangrijk, datwanneerhij bijv.

. een super voor 4 volt wisselstroom heeft ontwikkeld,- lampen met gelijke eigen- schappen voor een zelfden gelijkwissel- stroom- of auto-ontvanger verkrijgbaar Men behoeft dan niet voor elke zijn.

gloeistroomsoort afzonderlijke toestel- typen te ontwerpen.

445

---—

spanning en de CYl en CY2 met resp.

20 en 30 volt gloeispanning gebruikt worden. In dit geval is als eindlamp uit de serie alleen de CL1 bruikbaar, terwijl de speciale 13 volts gelijkrichtlamp FZ1 er bij past.

Van de gelijkrichters in de serie GW- lampen is de CY2 een combinatie twee enkelphasige gelijkrichters in e6n ballon (met gescheiden kathoden), waar- door die lamp directop het wisselstroom- net voor spanningsverdubbeling kan die- nen. Voor gewone enkelvoudige gelijk- richting mogen kathoden en platen onder- ling doorverbonden worden. Bij gebruik van grootere afvlakcondensatoren dan 8 ixF en hoogere netspanningen dan 127 volt moeten evenwel weerstanden van hoogstens 125 ohm in het circuit opge- nomen worden, ten einde beschadiging der lamp door den eersten stroomstoot te voorkomen.

Onder de eindpenthoden is (buiten de batterij-serie) de AL1 de eenige direct verhitte. Het is feitelijk een E443H (RES964), die alleen een andere sokkel heeft gekregen. De AL2 is indirect ver- hit, met icts geringer onvervormd afgeef- baar vermogen.

De nieuwe dubbeldioden zijn afwijkend van de ons tot dusver bekende AB1 in zooverre de boven-aansluiting voor het eene diodeplaatje is vervallen. Voorbeide plaatjes vindt men de aansluitingen aan den voet (sokkel 8, voor batterij sokkel 9). Inwendig is de tot dusver toegepaste afscherming tusschen de twee diode- plaatjes overbodig gebleken en daarom weggelaten.

200 mA. (13 V.) auto

4 V. 6.3 V. 55 V.

auto

2 V.

batterij

Lamptype

_{oo r>0}

i(CB1) 8 C B2 8

10 CBC1 10 CBClllO 7|CC2 7 CCS 7

[(CF1) —

2 | CF7 2 C F7 2 (CF2) — 2 CF3 2 CF3 2

3 CHI 3 CHI 3

5j CK1 5 CK1 5 131 CL 1 1 CL1 1

1!CL2 1 —

•CYl 14 —

;CY2 15 —

(CB1)

CB2 8

Duo-diode .

Duo-diode-triode..

Triode . . . . . .

jAB2 ABC1

AC2

EB1 4 KB1 9

VC1 van

EC2 7 7

H.F. pentliode. . AF7 EF1 2 KF 7 11

Vari-pentkode . . Hexode...

Octode...

I AF3

'll A H 1

. AK2 AL1 j;AL2

:KF8 EF2

EH1 EK1 ELI

2 11 3

KK2 KL2 5 12

13 VL1 1 1

Eindpenthode . .

VY1 14 Enkelpk. gelijkrichter —

Dubbelph.gelijkrickter'iAZ 1 161

De cijfers 1 tot 16 achter de t3rpe-aanduidingen verwijzen naar de in fig. 1 weergegeven sokkel-scliakelingen.

FZ 1 le ! EZ 1

6;

i!

II

I

In bijgevoegde tabel vindt men al de nieuwe lampen vermeld, die Telefunken op de Berlijnsche radiotentoonstelling in Augustus gereed zal hebben. Achter elke type-aanduiding staat een cijfer, datver- wijst naar de in onderstaande fig. weer­

gegeven sokkelschakeling voor de desbe- treffende lamp.

vermoedelijk nog niet compleet zijn.

Triode-eindlampen ontbreken bijv. nog.

Bovendien bevindt zich onder de nieuwe lampen geen type, overeenkomen- de met de triode-hexode ACH1, ofschoon die naar onze meening als super-meng- lamp, speciaal voor zeer korte golven, verre superieur is gebleken boven de

jfl, ten Jjk |©i £n if

* * *

De reden voor de productie van nog een aparte gelijkwisselstroomserie met 55 volt gloeispanning (V-serie) is hierin gelegen, dat voor toestellen.met gering aantal lampen het gebruik der 13-volts- serie zeer onvoordeelig wordt, stroomverbruik betreft. De overtollige netspanning moet dan in een weerstand nutteloos verbruikt worden. De 55-volts- lampen nemen slechts 50 mA in plants van 200 en zijn dus vier maal voor- deeliger.

!

8

2 ³ 4 ^{5 6} 7

1

sen rSh Jil jfii ri $1 111 M

wat

> it

1U 15 16

9 10 11 12 13

Het zal in de eerste plaats daaruit opvallen, dat van alle lampen behalve de 2-volts batterijlampen de stuurroosters topaansluiting hebben verkregen, in na- volging dus van de Amerikaansche con- structies. Dit geldt ook voor gewone trioden als de AC2 enz. Bij de batterij­

lampen is dit alleen voor de octode toe- gepast. Voor de batterij hfr. penthoden is de plaat-topaansluiting behouden.

Verder zal uit de tabel de indruk ver­

kregen worden, dat de nieuwe series 446

octode. Volgens de opvatting van Tele- funken is evenwel een combinatie van de hexode AHl met een afzonderlijke triode AC2 beter dan de combinatie in een ballon.

In de tabel vindt men de C-serie twee . maal vermeld, omdat die behalve voor serie-schakeling op wissel- zoowel als gelijkstroom, ook voor auto-ontvangers kan dienen, bij parallel-schakeling op de 12-volts starter-batterij. Dan kunnen evenwel niet de CL2 met 24 volt gloei-

Op 30 Juni 1935 bedroeg het aantal in Nederland aangegeven radio-ontvang- inrichtingen 582.853.

Het aantal aangeslotenen aan radio- distributie-centrales bedroeg 328.139, overeenkomt met 108 hetgeen in totaal

luisteraars per 1000 inwoners.

■

Demping door detectie.

aan den gelijkrichter vormen. Zoo weet men, dat bijv. bij een triode-roosterdetec- ' ^ tor ten gcvolge van de anode, terugwer- king (zie R. E. no. 15) een aanzienlijke dempingsvermeerdering, dus verkleining van den ingangsweerstand optreedt, als men den anodekring niet door een con- densator kortsluit voor hoogfrequentie.

Verder zullen bij gelijkrichters met groote eigen capaciteit de waarden van C een belangrijke en ongunstige rol gaan spelen.

Bijzonder groot wordt de demping, als men met gelijkrichters werkt (sommige :li kristaldetectoren), waarvan de weerstand voor den negatieven stroom betrekkelijk klein is en de weerstand voor den posi- tieven stroom niet <verwaarloosbaar.

Maakt men daar R groot en C klein, dan wordt de verhouding tusschen totaal doorgelaten wisselstroom en gelijkge- richten stroom heel ongunstig. Men moet dus wel met waarden werken, die de demping groot doen worden.

Overigens zijn in den laatsten tijd me- tingsresultaten aan dioden gepubliceerd, door den Italiaan Severini in Alta Fre- j|

quenza en door Marique in l’Onde Elec- trique, die wel beide voor groote signaal- spanningen den regel Re = Z2 R bevesti- gen, maar voor kleine signaalspanningen zeer verschillende uitkomsten geven. Vol- gens den Italiaan zou voor kleine sig- • j naalspanningen de ingangsweerstand kleiner zijn, volgens den Franschman, juist grooter.

Nu is voor een diode met een bij het -M nulpunt gebogen karakteristiek de inwen- dige weerstand voor zeer kleine signaal­

spanningen toenemend door de gerin- gere steilheid der karakteristiek. Dit is een theoretische grond,' waarom voor ;]

kleine signaalspanningen de ingangs­

weerstand inderdaad grooter zou wezen, zij het dan 00k, dat daarbij tevens het nuttig effect der gelijkrfchting snel af- neemt.

De meetuitkomsten van den Italiaan

Ingangsweerstand van detectoren.

ontwikkeld. Uit den aard der zaak moet de toegevoerde wisselstroomenergie min- stens gelijk zijn aan deze ontwikkelde ge- lijkstroomenergie. De equivalente weer­

stand Re, die als ingangsweerstand der de- tectieschakeling is te beschouwen, neemt A1 de meest gebruikelijke detectoren,

onverschillig of het kristaldetectoren, Westectors, roosterdetectoren of dioden zijn,. verbruiken energie uit den vooraf- gaanden hoogfrequentkring en veroorza- ken een min of meer aanzienlijke demping van dien kring.

Door de keuze van condensatoren en belastingweerstanden (Iekweerstanden), die bij al deze detectiemiddelen een rpl spelen en eenigermate 00k door de scha- keling, kan men het energieverbruik en dus de demping op den kring zoo klein mogelijk trachten te houden; maar princi- pieel te vermijden is die demping niet.

Men kan zulk een demping opvatten als een denkbeeldigen parallel-weerstand aan den afgestemden kring en trachten, de grootte der demping uit te drukken in die equivalente weerstandwaarde. Het is dan alsof de detectorschakeling een be- paalden „ingangsweerstand” ter grootte van dien equivalenten parallelweerstand vertoont.

i

i

E2

een wisselstroomvermogen op uit •:

R,

den voorafgaanden afgestemden kring.

E2 2 E2

Dus moet minstens — = --- zijn, of j

Re R ₁

hoogstens Rc = V2 R.

i\

Het eenige amateurblad.

Ik moet U zeggen, dat nu ik den laatsten tijd Vrijdags mijn Radio- Expres niet meer • ontvang, ik hem erg mis.

Wel lees ik R.-E. af en toe bij be- vriende amateurs, doch door het zelf niet meer te hebben mis je wat, daar Radio-Expres het eenige radioama- teursblad is, wat het grootste ge- deelte van de mij bekende amateurs hier ter stede met mij eens is.

Amsterdam, 16 Juli ’35.

?!

;iI

V= ;!

■Hc- SI

I

^T* * ruE

A. J. S. -

* .

Natuurlijk is het van belang, bij een bepaalde detectieschakeling een schat- ting van dien ingangsweerstand te kun- nen maken.

Voor dioden is experimented gebleken, dat die weerstand voor sterke signalen nadert tot en gunstigste (maximale) waarde, gelijk aan den halven belasting- weerstand.

Hoe men dit theoretisch kan verstaan, is aan.de hand'der in figuur 1 voorge- stelde schakeling gemakkelijk na te gaan.

Men weet toch, dat wanneer bij een vol- maakten gelijkrichter in die schakding een effectieve wisselspanning E wordt aangelegd, een gelijkspanning zal ont- staan aan den condensator C, die den belastingweerstand R overbrugt, welke gelijkspanning nagenoeg gelijk wordt aan de topwaarde E V2 van de wisselspan­

ning. Aangezien C zich voortdurend over R ontlaadt, beteekent dit, dat aan R een

2E2

Men ziet daaruit, waarom de ingangs­

weerstand van een ideale detectiescha­

keling nooit grooter kan wezen dan de helft der waarde van belasting- of lek- weerstand.

Dit geldt voor al de boven opgesomde detectiemiddelen. Daarin zijn kristal, Westector, roosterdetector en diode ge- heel gelijk, onafhankelijk van de grootte van C en van de juiste karakteristiek van den detector.

Wel kan een en ander ertoe leiden, dat de toestand in bepaalde gevallen ongun- stiger wordt, dus de ingangsweerstand ldeiner. Wanneer toch de gelijkrichter den stroom in de negatieve richting riiet vol- ledig .blokkeert, gaat er 00k nog wissel- energie verloren, die niet tot de gelijk- 1 ichting bijdraagt. In dat geval gaat 00k de waarde van C een ernstige rol spelen en zal groote C tot ernstige toeneming der demping voeren. Dat is 00k het geval, wanneer achter den detector schake- lingen volgen, die parallelweerstanden

'■

1 laten zich evenwel hieruit verklaren, dat in het algemeen bij dioden een gelijk- stroom van eenige pA wordt geconst-a- teerd, wanneer geen signaal aanwezig is, . zoodat de lamp zonder signaal zich niet instelt in het nulpunt harer karakteristiek, maar in een punt van de kleine bocht aan "

den voet. Dit komt neer op onvolmaakte gelijkrichting , grootere demping, dus kleinere ingangsweerstand voor zwakke signalen.

Daaruit volgt, dat onze dioden voor zwakke signalen nog wel te. verbeteren | zouden zijn, wanneer die ruststroom kon : worden vermeden.

j

! 5

V2

gelijkstroomvermogen — = wordt R

R

447

’*.•

:______ *

• • •

*•..

De nieuwe omroepzender te Kootwijk.

Uit de omgeving van Utrecht, uit Am­

sterdam en den Haag ontvingen wij ver- schillende opmerkingen overde ontvangst van den nieuwen 120kW zender te Koot­

wijk voor den omroep op 1875 meter.

Dieopmerkingenzijn geen uitingenvan enthousiasme. Zij stemmen integendcel hierin overeen, dat de kwaliteit der ont­

vangst minder goed wordt genoemd dan men vroeger gewoon was. De omschrij- vingen diermindergoedekwaliteit loopen evenwel uiteen en varieeren tusschen:

„metaalachtig, blikkerig, spreken hap- perig, evenals de modulatie van Scheve- ningen-Haven”en „ruw,vooral inde lage tonen, minder goed verstaanbaar”.

Teverts wordt dan nog geconstateerd, dat de grooteresterkte schijnbaarniet tot uitingkomt in krachtigerontvangst. „AIs ik de kwaliteit van het ontvangene rede- lijk wil houden, meldt een onzer corres- pondenten uit Utrecht, moet ik de hfr.

sterkteregeling van mijn toestel beslist zoo veel terugdraaien, dat de ontvangst zwakker is dan vroeger over dag van Huizen”.

Hetlaatste doet de gedachte opkomen, dat de sterkere zender in bepaalde ge- vallen aanleiding geeft tot detector-over- belasting.

Daarom lijkt het ons van belang, dat wanneer er meer lezers komen, die zich geroepen voelen, hun ervaringen te mel- den, zij erbij vermelden, welktoesteltype zij gebruiken en speciaal of hun toestel met gewonen roosterdetector (scherm- roosterlamp of hfr. penthode) dan wel met diode is uitgerust.

In alleR.-E. schema’s komt bij devari- penthoden een vaste kathode weerstand voqr van 500 O.

Door Philips wordt voor de E447 op- gegeven: normale anodestroom 4,5 mA, tenvijl de schermroosterstroom 0,5 a 1 mA bedraagt neg. rsp. 2 volt minimaal.

Hiervoor is dus een vaste kathodeweer- standvan400n maximaal noodig, terwijl 300 Q, zooals in alle Schaaper sche­

ma’s, een nog grootere maximale ver- sterking geeft, bij slechts kleine stroom- toename van hoogstens 1 mA.

Een middel ter verkrijging-van groote maximale versterking is dus het verlagen van den vasten kathodeweerstandderva- ripenthode tot 300 Q, of als men wil tot 400 a

Voorburg.

Vereeniging van distributie- luisteraars.

Dezer dagen is te den Haag opgericht een Vereeniging van Luisteraars op draadomroep (radio-distributie). Deze vereeniging is genaamd „Veludra” en stelt zich ten doel, de belangen van de draadluisteraars (de aangeslotenen bij radio-centrales) in den ruimsten zin te behartigen, o.a. door direct contact te bevorderen tusschen de Overheid en de Oinroepvereenigingen (vereenigd in de NOZEMA) eenerzijds en de draadluiste­

raars anderzijds.

Dewijze waarop thans wordt gedistri- bueerd,zoo merkt hetbestuurdernieuwe vereeniging op, door particuliere radio- centrales, welke aanvankelijk een voor- loopige machtiging hadden gekregen en daarna een voor den duur van 5 jaar, is niet bevredigend voor de luisteraars, die maandelijks belangrijkebedragen moeten offeren, terwijl door de omroep-vereeni- gingen geen directen geldelijken steun vandc radio-distributiewordtontvangen.

Door aanwending van een ander sy- steem zal het mogelijk zijn, de radio-cen­

trales volkomen uit te schakelen, waar- door en de oinroepvereenigingen en de luisteraars meer baat zullen vinden.

In de statuten wordt onder de midde- 'len tot bereikingvan het doel der veree- niging in de eerste plaatsgenoemd: zelve de radiodistributie (draadomroep) te ex- ploiteeren, hetzij rechtstreeks, hetzij mid- dellijk door deelneming in ondernemin- gen, die zich hiermede bezig houden.

Het secretariaat der vereeniging isge- vestigd bij den heer A. J. M. Boertee, Nassau-Ouwerkerkstraat 2, den Haag.

i

:

••

}

H. J. GISOLF.

* * *

Het geval, waarop de heer Gisolf in de eerste plaats wijst, kan o.i. zeker van beteekenis zijn, wanneer inderdaad ook in den „nulstand” van den regelweer- stand nog eenige honderden ohms inge- schakeld blijven.

Wat evenwel de door ons steeds wat hoog opgegeven waarde van den vasten weerstand betreft, is volgens onze erva- ringdaarbij het geluidsmaximumnietzoo opvallend veel lager, terwijl wel de kan- sen op zelfgenereeren van den hoogfre- quenttrap bij instelling op maximaal ge- luid aanzienlijk verminderen. Daarin is het motief gelegen. Red.

::

;

I

I

; :

Wat is er nieuws aan

Toestellen en Onderdeelen ? i

Oorzaken van te geringe geluidsterkte.

In het artikel: „Hoogste selectiviteit meteenvoudigetoestellen”wordt o.a. ge- schreven van teleurstelling over de ge­

luidsterktemet sommige toestellen. Graag wilde ik een van de mogelijke oorzaken aanwijzen,eendie ikbij mijzelfgeconsta- t teerd heb, nl. de sterkteregeling bij de

varipenthode. ,

Bij de gebruikelijke potentiometer van 10.000 & 50.000 fi blijft er aan het einde dikwijls nog een beetje weerstand over, dat al gauw eenige honderden ohms kan

> bedragen, hetgeen een aanzienlijke ver­

mindering van de maximale versterking beteekent. Bij aanschaffing moet daar dus goed op gelet worden.

i

Een bijzonderheid van de constructs dezer condensatoren is, dat de losse platen in geisoleerde lagers loopen en daardoor niet vast in contact staan met het metalcn frame.Men kan den condenr- sator op een metalen frontplaat mon- teeren zonder dat de losse platen gelei- dend verbonden behoeven te zijn met de frontplaat. Desgewenscht kan men na- tuurlijk een verbinding aanbrengen.

In verband hiermede heeft de uitwen- dige verbinding met de losse platen plaats via een spiraaldraadje, dat van alle kraken te Jackson Bross Invincible korte-golf-

condensatoren. — Goede condensatoren van kleine capaciteitswaarden beginnen thans van verschillende zijden aange- boden te worden. De Jackson Bros’ spe- ciale korte golfcondensatoren type 106B, ons ter beproeving gezonden door In­

vincible Radio te Haarlem, hebben maxi­

male waardenvan resp. 100 en 150wF.

Het gebezigde isolatie-materiaal behoort niet tot een der ons bekende nieuwere soorten. Speciale isolatie-proev.en deden evenwel ook de hier toegepaste materia- len kennen als materiaien van hooge kwaliteit

isolatie is voorzien om voorkomen.

448

■■ .

-< De as is niet doorschuifbaar en men :

kan de condensatoren niet in paren op 6en as plaatsen.

Uit een oogpunt van mechanische con- structie levert de opbouw van een con- densatorframe uit een aantal onderdee- len van metal en isolatie-materiaal, die onderling door schroeven zijn verbonden, altijd eeniggevaar opvoor een niet vol- maakt „sporen” van de lagers. Inderdaad bemerktmenookbij dezeconstructie, dat de condensator in sommige standen der platen wat zwaarder Ioopt dan in andere standen. Dit is iets, waarinee men bij het toepassen van een fijnregelknoprekening moet houden, ten einde slippen te ver- mijden. Fijnregelingen, die zuiver op wrijving berusten, zijn in zulk een geval onzeker.

Galiet-sprelders voor voedingslijnen.

—Van de fa.Ch. Velthuisen teden Haag ontvingen wij monsters ter beproeving van een kleine type spreider voor voe- dihgslijnen. Het zijn staafjes met een grootste lengtevan 8cm,wegendeonge- veer20 gram, die aan'debeide uiteinden ringvormige oogen dragen, terwijl in het midden van het staafje eenverdikking is aangebracht van zoodanigen vorm, dat eventueele vochtaanslag of regen niet licht een volkomen geleidende laag op het staafje zal vormen.

In drogen toestand is de isolatiewaar- de van het materiaal (Keramisch) bui- tengewoon hoog; onderdompeling in water bleek geen samenhangende vocht- huid na te laten.

zulke lampen de uitwendige afscherming nogverdervoortzetten, dan is alleenzoo- veel mogelijk aansluiting bij de metalli- J seering gewenscht, maar is het volkomen onverschillig, bij welk puntvan demetal- liseering die aansluiting plaats heeft.

AIs men nu de bouwteekening op-biz.

436 bekijkt, zal men zien, dat het schermpje inderdaad zoo dicht bij de metalliseering is geplaatst als mogelijk was, zonder dat kans op contact ont- stond. Dit is dus volkomen logisch.

Van onjuiste opvatting in de boven aangehaalde opmerkingen getuigt ook hetgeen gezegd wordt over de lamphuls metalseenigeninhoud„toevoerdradenen glasstaafjes”, terwijl men op deze plaats

„rooster zoowel als anode voorbij is”. { Detoevoerdraden naarrooster enplaat zijn — wat onderlinge be’invloeding be- treft — even „gevoelig” als plaat en rooster zelf, behalve dat ze gewoonlijk verder van elkaar zijn verwijderd. En dat betreft niet alleen bijv. den rooster- toevoerdraad in de lamphuls, maar Ook de verdere verbinding met de afge- schermde spoel. Daarom is het scherm- . I plaatjein hetbouwplanaangebrachtnaar die zijde, waar die roosterverbinding met ; de spoel loopt.

Wei is het zeer.goed denkbaar, dat * menbij zoodanigenbouw,waarbijdedra- 1 den kort blijven en het condensatorhuis reeds afschermend werkt, het scherm- plaatje geheel kan missen. Van een min­

der juiste wijze van aanbrengen is even- 1 wel geen sprake. Wij hopen, dat dit na de gegeven uiteenzettingduidelijkzal zijn i geworden, vooral dat de formule der „2 cm boven de lamphuls”bij gemetalliseer- de lampen geen beteekenis’ meer heeft.

\

Een afschermingskwestie.

Een lezer te Haarlem toont zich in een schrijven aan onze redactie zeerverbaasd over een bepaald punt in de bouwbe- schrijving van het eenknopstoestel met

„Haraf”-spoelen in ons vorig nummer.

Op biz. 437, 2de kolom, onder ,.Mon­

tage en Opstelling”, staat n.l.:

„Wat het afschermplaatje betreft, dit is niet om den glaswand van de lamp aangebracht, doch om de lamphuls. Het is namelijk gebleken, dat in vele gevallen het afschermplaatje contact maakte met de op de lamp gespoten metaallaag, waardoor de roosterspanningweerstand werd kortgesloten.”

Daaromtrent schrijft bedoelde lezer

minder juiste voorstelling ten grondslag ligt, die wij wel eens meer hebben aan- getroffen, lijkt het gewenscht, er even op in te gaan.

Het recept van Philips om het uitwen­

dige scherm ongeveer 2 cm boven de lamphuls aan te brengen, werd indertijd gegeven in verband met de constructie van de eerste A442 en E442 lampen, die niet gemetalliseerd waren. Daarbij had het inderdaad beteekenis, het uitwendige scherm zoo aan te brengen, dat het in het verlengde der inwendige afscherming lag. Bij gemetalliseerde lampen evenwel, waar de metalliseering met kathode is verbonden, vormt die metalliseering reeds een uitwendige voortzetting van de in- wendige afscherming. Wil men nu bij

■

■

: ons:

„Deze laatste veronderstelling wil ondergeteekende absoluut niet tegenspre- ken; ditzal bij leekenbouwers vele malen voorkomen.

Doch die afscherming, waar het hier over gaat, is toch principieel fout. De bedoeling van het scherm is toch, waar noo'dig, de functie van het schermrooster (electrostatische afscherming van rooster . en anode) buiten de lamp voorttezetten.

En dat doet men toch niet door het scherm op de lamphuls aan te brengen, met als inhoud toevoerdraden en glas­

staafjes, te meer daar men hier op deze plaats roosterzoowelals anodevoorbij is.

En wanneer men toch last heeft van h.f. oscillatie, welnu, dan brenge men het scherm op de juiste plaats aan, dit is volgens Philips plus minus 20 mm boven lamphuls.”

Aangezien aan deze opmerkingen een

I

1

1

Lampvoltmeters met plaatdetectie.

⁹

' - I Door C. SCHONG, Radiotechnicus.

i

begon waarlijk met een lichte antipathie - tegen roosterdetectie in een L.V.M.

Toen ik het apparaat klaar had, viet mij onmiddellijk de grootere gevoeligheid van de radio-detectie op. Nu is dit feit : ons radiomenschen reeds als het ware • sedert de moederborst bekend, maar het verschil was hier, evenalsbij hetin R.-E* ‘ beschreven apparaat, zqo groot, dat ee»: j enander mij verdachtvoorkwam. Edwat;.^

blijkt nu? de automatische neg. rep* i» | het R.-E. project wordt verkiegen door Hetzij mijvergundeenige opmerkingen

te maken over het in R.-E. No. 11 ge- publiceerde lampvoltmeterproject. Dezer dagenheb ikn.l.volgens ditprojectzoo’n apparaat opgezet en erde noodige proe­

ven mee genomen.

Vooreerst was het me niet duidelijk, waarom er als het ware een zekere tegenzin bestond tegen plaatdetectie.

Vooral voor metingen aan h.fr. kringen is toch de grootere dempingsvrijheid van deze detectie een niet geringvoordeel. Ik

I

-

.■j

. _•.i

.J

middel van pot.meter R2 en R3 van ca.

45.0CX) en 1500 Q.

Nu komt echter de complicatie. Deze 1500 Q wordt n.I. ook door den plaat- stroom doorloopen en als die dus, door op het rooster aankomende wisselspan- ningen, grooterwordt, wordt ook de neg.

rsp. grooter. Dit werkt weer een plaat- stroomstijging tegen. Vandaar de onge- voeligheid. Ik geef hierbij even het (ver- eenvoudigd) schema (fig. 1) voor plaat-

wat meerdan 200 V. leveren, bijv. 300 V.

Overigens dient men bij het gebruik wel op te letten, dat roosterstroom op- treedt reeds vdordat het rooster op 0-potentiaal is gekomen. Dit is een feit, dat bij amateurs veelal weinig bekend is. Mij werd het wel duidelijk gedemon- streerd. Ik had de lampkarakteristiek eerst nauwkeurig bepaald en wist o.a., dat de lamp bij 0 volt rsp. een plaat- stroom van 2,5 mA nam (zelfde plaat- spanningals L.V.M.). Alsroosterdetector in de L.V.M. nam de lamp geen 2.5 maar slechts 1,3 mA (ongeexiteerd). Dit kwam klaarblijkelijk door roosterstroom via het lek a 2 MQ, waardoor het rooster dus -op neg. potentiaal kwam.

Tenslotte dien ik aan het einde van mijn betoog voor plaat-detectie nog op te merken, dat deze detectie helaas te ongevoeligisvoorkleinemeetspanninkjes, zoodat men in dit geval toch weer z’n toevlucht tot .roosterdetectie dient te nemen.

Dordrecht, Juli 1935.

* * *

aanbouw.-Gelukkig maar een van betee- kenis voor Europa, n.I. 220 kW Lahti (Finland). De andere zijn nieuwe Zweedsche relaiszenders en installaties voor Cairo, Alexandria, Jerusalem en Rio de Janeiro.

voor'

Alle landen schijnen thans mee te wil- len doen op het gebied van korte-golT- wereld-omroep. Zwitserland heeft overeenkomst gesloten omtrent het huren op bepaaldetijden van den Volkenbonds- zender te Prangins, met het doel om uit- zendingen te geven voor Zwitsers in het buitenland.

een

♦

~Ri

0

4

Hi r

cu _foonplaten^{Italie gaat}_beperken^{de uitzending}_{om bij}^van_den^grammo-_omroep meer musici in dienst te kunnen stellen.

>----

— O'

Fig. 1

detectie. Een zeer belangrijke verbetering wordt nu verkregen door volgens fig. 2 te wijzigen. Men ziet, dat R2 vervallen is, terwijl R3 nu een veel kleinere waarde dan 1500Okrijgt. Deze waardemoetmen even bepalen uit de stroomsterkte en verlangde neg. rsp.

Het mooiste is nu, dat deze stroom­

sterkte een flinkc groote waarde heeft en ook constant is, althans als men dfibbele stabilisatie toepast. Immers de parallelschakeling van neonlamp en de- tectorlamp kan men ook als een vasten weerstand beschouwen. Dit is dus wel in orde.

PRIJSCOURANTEN ENZ.

De GooischeRadiohandelte Hilversum meldtons,datvanEddystonemicro-draai- condensatoren type 900 verkrijgbaar zul- len zijn in waarden van 15, 25, 40en 100 /inF alsmede Scientific condensatoren met nastelbare dubbele lagering in waar­

den van 36, 60, 100 en 160 nfiF.

De opmerkingen van den heer Schong zijn juist en vormen dan ook de reden, waaromde lampvoltmeter uit R.E. no. 11 hoofdzakelijk als meter met roosterdetec­

tie is beschouwd. Dubbele stabilisatie van 140 volt vereischt dadelijk 5 glim- banen in plaats van 3 en aangezien men in de practijk meestal te doen heeft met het meten van kleinere spanningen dan die, waarvoor men een meter met plaat- detectie goed gebruiken kan, hebben we het instrument liever beschreven in den vorm, waarin het bij ons steeds dienst had gedaan.

Van de fa. A. A. Posthumus te Baarn ontvingen wij een nieuwe General-Radio- catalogus, n.I. Catalog H. In de inleiding wordt erop gewezen, dat General Radio zich in Amerika geheel heeft ingesteldop levering direct aan den verbruiker en in andere landenviavaste agenten eveneens direct aan den verbruiker. Overigens wordt de politiek gehandhaafd om zoo- wel complete apparatuur te leveren voor alle denkbare metingen en ook voor in- dustrieele doeleinden, maartevens ookde .onderdeelen afzonderlijk verkrijgbaar te

laten zijn.

T-0-= l

» **•*

r?

^•Red.

^3 Verbetering van spoelen.

De heer Gisolf te Voorburg maakt de opmerking, dat een verbetering van spoelen, vooral van die, welke niet spe- ciaal tegen vocht zijn geprepareerd, te verkrijgen zou zijn door ze te drenken in een oplossing, vervaardigd door een trolituul lampfitting op te lossen in ben­

zol. De schrijvervoegt erbij, dathem niet bekend is, in hoeverre men de gelijkheid der spoelen er misschien door verstoren kan.

Fig 2

—o-

Wat m.i. het grootste bezwaar vormt voor de plaatdetectie in het R.-E. project, is de kleine roosterruimte. Een E428 zal bij 70 volt plaatsp. niet meer dan ca. 3 volt roosterruimte hebben. Stelt men nu op de knik in, dus b.v. 2,5 volt, dan zal, zoodra de meetspanningeen waarde van ca. 1,5 volt overschrijdt, toch weer roos­

terstroom gaan loopen en dat is niet de bedoeling. Beter lijkf het me. dus, een hoogere spanning en een lamp met kleinere g toe te passen. Een E415 bijv.

met 140 volt plaatspanning kan bij in- stelling op 8 volt neg. rsp. toch gauw wisselspanningen van 5 & 6volt hebben, voordat roosterstroom optreedt.

In dit geval moetde transformatorook

De N.V. Frelat te Amsterdamzond ons het boekje: „Geheimzinnige een ex. van

Gebeurtenissen”, waarin op geestige wijze, in den vorm van een Kabouterver- haal, een rondwandeling wordt gemaakt . door het radiotoestel. In de illustrates is op grappige wijze phantasieenwerkelijk- heid dooreengemengd om den gast, die de rondwandeling maaktonderkabouter- leiding, in kennis te brengen met de ge- heele serie Elfre- en Ferrocart-onderdee- len, amenietschakelaars enz. Ten slotte wordt de aandacht gevestigdop het Sim- plex-bouwschema, met extenser-conden- sator (doordraaiend van lang op kort)

VONKJES

Volgens een bericht van de Marconifa- briekenteChelmsford hebben dezeop het

oogenblik tien nieuwe omroepzenders in met loupe-aflezing.

450

PROGRAMMA-BIJBLAD m

WEEK VAN 4-10 AUGUSTUS 1935

'I NADRUK VERBODEN

mm*

7.45-Dr. L.Heyermans^spreektvoorhetCora, v. d. Zomerposfzegels. •

8.00 Herh. SOS-Ber., meuwsberichten.

8.15 V.A.R.A.-Orkesto.l.v. H.deGroot 9.00 „Humorin de nteratuur”;-5deuitz.,verz.

door J. Cohen/ m.m.v. J. Lemaire (voordracht), en gramofoonpl.

9.40 Gramofoonpl.

10.00 V.A.R.A.-Orkesto.l.v. H. de Groot.

10.45 Declamatie W. v..Cappellen.

11.00—12.00 Gramofoonpl/

••■i

5.30 V.A.R.A.-Orkest o.l.v. H. de Groot.

6.00 Sportpraatje en -nieuws.

6.20 Vervolg orkestconcert.

6.50 Sportnieuws.

7.05 DeclamatieJanny van Oogen.

7.30 Gramofoonpl.

8.00 Tijdsein A.V.R.O.-klok.

8.01—8.10Nieuwsberichten ensportuitslagen.

8.10—9.15Operette „DieCzardasfiirstin”,van Emmerich Kalman, door het gezelschap van de Fritz Hirsch-operette. Medewerkenden: Hilde

Harmath, Claire Clairy, FritzHirsch, Paul Harr . . . den, ArpadLatabar, Eman SilterenAlbertMay. Dmsdag 6 Augustus.

Orkest o.l.v. Hans Lichtenstein: De Zigeuner- 800 Tiidsein AVRO-klok.

kapel-Tot Kalman. Verldarende tekstr Fritz 8!oi—10.00 (8.15 Precisie-tijdseHi) Gramo-

Hirsch. (Eigen opnamen). foonmuziek.

9.15—9.30 Radio-Journaal. 10.00 Tijdsein A.V.R.O.-klok.. - 9.30—10.15 Concert door het Omroeporkest 10.01—10.15 Morgenwijding.

o.l.v. Nico Gerharz. Solist: Erich Fuchs (bas). 10.15—10.30 Muziek ter nabetrachting.

Zondag 4 Augustus. Programma: 1.Ouverture „Il Seraglia”, Mozart. 10.30—12.30-Ochtendconcert doorhet Canta- QNon VARA Cinirnfnnnni 2- a- Liedvan 0smin »SoI<:hchergelauf’ne Laf- bile-orkest o.l.v. EugeneBeeckman.Programma:

945 A Plevsier VanTaai en maatschaonii fen” uit »DieEntfuhrung aus dem Sera.l”, Mo- L Ouverture „Les deUx'fian?ees”, Parte.-2.

1000 VPRyG Gramofoonol* tP‘ zart. b. Aria van Papageno „Ein Atodchen oder Spielmannslieder, wals, Fetras. 3. L' elfe dans 030 Kericdu d Luthersciie Kerk’te Den Weibchen”, uit de opera „Die Zauberfldte laplaine, Brusselmans.4. Eritu,canzone-tango, H^ w'n n n K ' * Mozart. Solist: Erich Fuchs. 3. Urendans uit Wassil. 5, Liehelei,- EUio.tt. 6. Ged. uitde ope-,

I?"00AVROKlokkeS en uursla-van'de »La Gioconda”, Ponchielli. 4. Ana van Basilic rette >|Lieschen et Tritchen”, Offenbach. 7.-The r.rnn^ ip Pnpc en m,rslato\an de ^Die verleumdung, sie ist. em Luftchen , uit uttlesilvercalendar,Tapp.8.»Primobacio,,sere- G 19m^?9k8n FHmnrnatiP rinnr 1I lordaan »Der Barbiervon Sevilla”, Rossini Solist: Erich nata> Rico gBeautifulgardenof roses,.Schmid.

' Fuchs. 5. Intermezzo uit de balletmuziek van intermezzo: Voordracht door Marie Meunier- r, i2' 5C° C 1id°?/iet A'r„Undine”, Lortzing. 6. a. Ana van Baculus Nagtegaal. 1. „Straatdeuntje”, uit „Rosarium”,- 9FknLPf°SraTa- „Funftausend Taler!”, uit de opera „Der Wild- va”C°M>.vanHille-Gaerthe.2.Vaneenkoning, -. Oiiyerture „Komg Mydas , schutz”, Lortzing. b. Aria van Bett (Burgemees- dje niefvan rimpels, en een koningin, die niet, Romance, vioolsolo, Simonetti. b. Valse ter van Zaandam) uitde opera „Zar und Zim- van kaje hoofdenhield”, van Devan derStaay.

haMdl' 4Va’.P.afy °J cnnviniin?’ mermann”, Lortzing. Solist: Erich Fuchs. Cantabile-orkest: 10. Idylle, Chabrier. l.L Po Heykens. b Menuet miniature (2 soloviolen), iq.15—10.30Gramofoonmuziek. Ling andMing Toy, Chinese suite,Friml. a. Po Schebek. 5. Scenes bohenuennes, Ganne. a. Les io.30—11.00 HetOmroeporkest o.l.v. N. Ger- Ling and Ming.Toy. b. AChinese love-song.c. ; Gipsies, b. Les Gitanes. c., Tchmgenes. d. Les harz pr0gramma: i. Ouverture „Pique Dame”, Cometh as a bride. 12; Kameyals-Botschafter, 3 Zingaras. 6. Gold und Silber, wals met obi- ^on Suppe. 2. Czardas nr. 1, Michiels. 3. Neu wals,:oh. Strauss. 13. AltesMenuetto,Sgambati.

vioo, Lehar . ... Wien, wals,Joh. Strauss. 4. „A!I Sousa”, 14 Seguidillos Gitanos, Arbos. 15. Von Wien 1-15—1.35 Het schilderij v d.maand Willy Samehtini. durch die Welt, potpourri, Hruby.

Leviticus bespreekt. „StrandIeven in Muider j|qo—11.10 Nieuwsberichten. 12.30—1.20 Lunchconcertdoor hetLyra-Trio. - van Pf?f- uter* • q! 11.10—12.00 (11.15 Precisie-tijdsein) De Programma: 1. AutumnCrocus/Mayerl.2.Songs 1.35—2.00,De Kahilns Hawaiian Serenades. AyRo.-Decibels o.l.v. Eddy Meenk. Program- my mother taught me, Dvorak. 3. Golliwogs Programma: 1. Sleepywaves Handley '2.Aloha ^ , nj take the south. 2. A.little golden Cakewalk, Debussy. 4. Hongaarsche dans, Hu-' beloved, Long-Canfield. 3. Carioca, Youmans- locket 3 Qn the good ship „Lollipop”. 4. Re- bay- 5. Serenade, Widor. 6. Danse.xitueHe du •:

Kahn. 4. Good-bye Hawaii, L^01n'T_0W^rrs- ^u?“ hearsing a lullaby. 5. Let’s be thankfull. 6. feu, de Falla. 7. Midnight bells, Heuberger. 8.

schenspeL van gramofoonmuziek. 5 Nobodys Maraca|4 7. When I take my sugar to tea. Gavotte, Gossec. 9. Radio wals-medley, Kunz.x sweetheart, hawaiian-guitaarsolo, Kahn-Erdman. Tijdsein A.V.R.O.-klok. Sluiting. 10. Kleine Weensche marsch, Kreisler.

6. I like you, Lang-Koki. 7 Orange Grove in * 1 1.20-1.30 Gramofoonmuziek. . .- \\

California, Irving-Berlin. 8. Song ofthe islands, 130-^2.30 OrgelconcertdoorP.v: Egmondt

Charles King. ' _ . Maandag 5 Augustus. Is Blazerj CeUo. Programma: 1. Preludium ea :

2.°0-2.30 Boekenhalfuur Dr. Max B. Teipe: Gramofoonpl fugain Besgr.t.,J. S.Bach.2,Adagio, Franck.

„De letterkundige figuur van Simon Vestdijk . ?n°mvPRO MoTgenwiidin^ Orgel. 3. Sonate,.Handel, a. Allegro non tanto , 2.30-3.00 Moderne gramofoonmuziek. 0.0Q V.P.^O Morgenw dm J b Anda’ntin iaUegretto.c.Largo:i SOO-f:30,(3 >5 Precisie-tijdsein) Aansluiting 0.15 lamahe^F. Nienhuys. Moderato. Celloenorgel.4.LiedohneWorte.

met het Kurhaus te Schevenmgen. Matinee door 0.35 GramotoonpL Tschaiko\yski. 5. Dance at arms, Best. 6. Mar­

ket Residentie-orkest o.l.v. Ignaz Neumark. So- .00 Vervolg dec3n ^triumphale,JanNieland. OrgeL7.'Suitevoor list: Pierre Palla, piano en orgel. Programma: 1L-0 Giamotoonpi. , orgel, Caix d’Hervelois. a. Prelude I.

1. Voorspel totde opera„Loreley”, Max. Bruch. 1.45 Vervolg dedamatie. b_ Pr(;ludeif. c. Sarabande.d.Menuet.e.Hainfe . 2. Pianoconcert in a kl. t. op 15 nr. 1, Mac 2.00 Gramofoonpl de Groot. 1 f. La Napolitaine. Cello en orgeL & Menuet.

Dowell, a. Maestoso, b. Andante tranquillo c. 2.30V.A^K.A orkest o^. . Boccherini. 9. Improvisatte, -Van Egmond Jr.;' Presto. Solist: Pierre Palla. Pauze: Zangplaten r ^r.Vamnfoonol Orgel.

uitdestudio. 3. a. Irish tunefrom Country Der- ’ 2.00 ^lo Guaron P• 2.30—3.30 (3.15‘Precisie-tijdsein) Aanste**g,|

ry, Percy Grainger, b. Shepherds Hey, Percy 3.00 Voor^de thet Kurhaus teScheveningen. Kindjrm^, Gramger. 4. Tweede ,,Peer Oynt”-su,te Gneg. Voor de kindeJen o.l.v. Henri Nodes. Sneeuwwttje en^HH

Tana6: d.l.v.j. v. * Horst. dwergen. poppenkast^oenng olv.

Solvejgs Lied, Muffat. Aan het orgel P. Palla. 5.40 Gramofoonpl.

4.30-5.00 Ooggetuige-verslag van de water- 5.50 „raataf‘a » ®-Lv- E- Wahs-

polowedstrijd Nederland—Duitschland. 5-30 . fotografie

5.00 V.A.R.A. Kinderkoor „De kleine stem”, 7.10 ^Penr;n^atuur'fotograf ' o.l.v. H. v. Rnenen, en Gramofoonpl. 7.30 Gramofoonpl,

Ten einde het beSangrijkste uit de programma’s van een grooter aantai buitenlandsche stations te kunnen opnemen, worden van de buiten­

landsche programme's op werk- dagen alleen de uitzendingen na dz 5 uur 'savonds vermeld.

,

,

•V

^©©TWDJlGCn

1875 M. (160 k.Hz.)

..

J

4.00—4.15 Verzorj 4.15-^430 Gramo 430—^5.00 jacob­

in het Sanatorium „Heid

*ri-