2011 Bijlage HAVO

(1)

HA-1022-f-11-2-b

2011

economie

(pilot)

Bronnenboekje

(2)

HA-1022-f-11-2-b 2 lees verder ►►►

Opgave 1

bron 1 berekening leencapaciteit Toelichting:

De leencapaciteit is het maximaal te lenen bedrag, op basis van bruto-jaarinkomen en vermenigvuldigingsfactor. hypotheekrente bruto-jaarinkomen minder dan 5% vanaf 5% tot 5,5% vanaf 5,5% tot 6% vanaf 6% tot 6,5% vanaf 6,5%

vermenigvuldigingsfactor ( de verhouding tussen het maximaal te lenen bedrag en het bruto-jaarinkomen)

€ 20.000 4,9 4,7 4,5 4,4 4,2 € 22.000 4,9 4,7 4,6 4,5 4,3 € 24.000 4,9 4,8 4,6 4,5 4,4 € 26.000 4,9 4,8 4,7 4,5 4,4 € 28.000 4,9 4,8 4,7 4,5 4,4 € 30.000 5,0 4,8 4,7 4,6 4,4 € 32.000 5,0 4,8 4,7 4,6 4,4 € 34.000 5,0 4,8 4,7 4,6 4,4 € 36.000 5,0 4,8 4,7 4,6 4,4 € 38.000 5,0 4,8 4,7 4,6 4,4 € 40.000 5,0 4,8 4,7 4,6 4,5 € 42.000 5,0 4,9 4,8 4,6 4,5 € 44.000 5,0 4,9 4,8 4,7 4,6

bron 2 financiële situatie Lonneke en Vera bij aanschaf eigen woning

alle bedragen in € Lonneke Vera

bruto-jaarinkomen 40.000 80.000 prijs woning 160.000 320.000 hypotheekschuld 160.000 320.000 WOZ-waarde woning1) _{160.000 320.000} eigenwoningforfait 880 1.760 te betalen hypotheekrente 9.120 18.240 te betalen inkomstenbelasting 11.774 26.027 voordeel inkomstenbelasting door eigen woning 3.460 … kosten overdrachtsbelasting, op jaarbasis 600 1.200 1)_{WOZ  Wet waardering Onroerende Zaken}

Toelichting:

 Het eigenwoningforfait wordt bij het bruto-jaarinkomen opgeteld.

 De te betalen hypotheekrente is een aftrekpost voor het bruto-jaarinkomen.  Overdrachtsbelasting is een bepaald percentage van de prijs van de woning.  De kosten van de overdrachtsbelasting zijn over 16 jaren gespreid.

(3)

HA-1022-f-11-2-b 3 lees verder ►►► belastbaar inkomen 54.367 32.738 18.218 0 52% 42% 41,95% 33,45%

(4)

HA-1022-f-11-B-b 4 lees verder ►►► HA-1022-f-11-2-b

Opgave 2

bron 4 regeling en voorwaarden deeltijd-WW (vereenvoudigd) Regeling:

Deeltijd-WW is een tijdelijke regeling waarbij werknemers voor een deel ontslagen worden. Voor het deel dat ze minder werken ontvangen ze een werkloosheidsuitkering (WW). Zo kunnen werkgevers ‘onmisbare’ en schaarse arbeidskrachten in dienst houden, in afwachting van economisch betere tijden. Via de deeltijd-WW kan dit tegen lagere kosten, want een deel van de arbeidskosten wordt betaald uit het WW-fonds.

Voorwaarden:

I de duur van deeltijd-WW is beperkt: inclusief verlengingsmogelijkheden maximaal 15 maanden

II als de werknemer kort na afloop van de deeltijd-WW alsnog volledig ontslag krijgt, moet de werkgever de helft van de betaalde uitkering vergoeden aan het WW-fonds

III deeltijd-WW kan voor maximaal 50% van het aantal te werken uren per persoon worden aangevraagd

IV de tijd die vrij komt door korter te werken moet worden gebruikt voor scholing van de werknemer of tijdelijke inzet bij een ander bedrijf

V de maximale duur van de uitkering is afhankelijk van het aantal werknemers waarvoor de regeling wordt ingezet (zie bron 5 voor een voorbeeld)

bron 5 situatie en keuzemogelijkheden bij Marlette bv

De arbeidskosten zijn gemiddeld € 30.000 per werknemer per jaar. De jaarlijkse opbrengst uit productie bedroeg in de periode vóór april 2009 gemiddeld per werknemer € 40.000. Vanaf april 2009 halveert dit gemiddelde naar € 20.000.

situatie per werknemer, berekend in € per jaar, vanaf april 2009

opbrengst uit productie voor Marlette arbeidskosten voor Marlette saldo opbrengst min kosten voor Marlette

ontslag 0 5.0001) _5.000

deeltijd-WW 50% 20.000 15.000 5.000 geen ontslag 20.000 30.000 10.000 1) _{2 maanden doorbetaling van loon}

keuzemogelijkheden van de directie bij gebruik van deeltijd-WW2)

aantal werknemers maximaal aantal maanden deeltijd-WW

10 3 4 6 2 12 2) _{bij elk van deze drie keuzemogelijkheden is de omvang van de totale productie van}

(5)

bron 6 prognose winstgegevens USTrucks en EuroTrucks

EuroTrucks besluit de groene vrachtwagen …

wel in productie te nemen niet in productie te nemen USTrucks besluit de groene vrachtwagen ... wel in productie te nemen 10 10 40 2 niet in productie te nemen 2 6 2 2 Toelichting:

 Er zijn geen andere vrachtwagenfabrikanten die van plan zijn de groene vrachtwagen te produceren.

 Cursief weergegeven zijn de winstcijfers van USTrucks; vet weergegeven zijn de winstcijfers van EuroTrucks.

 Alle bedragen luiden in miljoenen euro’s.

bron 7 koersontwikkeling van de euro in dollars

1,47 1,31 1,15 0,99 0,83 0 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 jaren 2008

(6)

Opgave 4

bron 8 cartoon over de babyboomers1)_{en de sociale zekerheid}

Tekst op het papier: ‘Bedankt voor alles! De babyboomers’ Tekst op de kist: ‘De sociale zekerheid’

noot 1 babyboomers  de generatie die in Nederland is geboren tussen 1945 en 1955 en tussen 2010 en 2020 met ouderdomspensioen gaat

(7)

AOW-leeftijd

naar 67

kapitaaldekkingsstelsel aanpassing pensioenleeftijd pensioenpremie omlaag krappe arbeidsmarkt verhouding werkenden en uitkeringsgerechtigden

deelname aan betaalde arbeid lage arbeidsdeelname 55+

internationale concurrentie-positie

ruilen over de tijd

solidariteit tussen generaties

waardevast welvaartsvast

omslagstelsel

zware beroepen meer dan 40 arbeidsjaren

werknemersorganisaties werkgeversorganisaties volksverzekering pensioen vergrijzing arbeidsmarkt overheids-financien uitzondering toch met 65 sociale partners ontvangsten uitgaven tekort

Toelichting bij het begrippennetwerk:

 In dit begrippennetwerk staan begrippen, verschijnselen en maatregelen die volgens de werkgroep Wim te maken hebben met de verhoging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar.

 Alle lijnen geven slechts aan dat bepaalde begrippen, verschijnselen of maatregelen met elkaar verband houden; er is in de meeste gevallen géén sprake van een oorzakelijk verband.

 Dit begrippennetwerk is bedacht door de werkgroep Wim; het is dus niet compleet en ook niet de enig juiste weergave bij het thema ‘AOW-leeftijd naar 67’.

(8)

HA-1022-f-11-B-b 8 lees verder ►►► HA-1022-f-11-2-b*

Opgave 5

bron 10 drie beleggingsproducten van Bankinvest 1 Spaar Vast

Een spaarrekening van Bankinvest 4,25% rente

Looptijd minimaal 10 jaar Vaste rente gedurende looptijd

2 Open een obligatierekening bij Bankinvest Uw portefeuille wordt belegd in een mix van wereldwijde fondsen

Rendement kan oplopen tot 9%

3 Open een aandelenportefeuille bij Bankinvest Uw inleg van minimaal € 10.000 kan in een paar jaar tijd verdubbelen