Commentaar VVD op Vredesdemonstratie De ambtenaren salarissen Het FNV-plan ik

Verschijnt wekelijks met uitzondering van de recesperiodes van de Tweede-Kamerfractie.

Uitgave van de Haya van Somerenstichting onder de verantwoordelijkheid van het hoofdbestuur van de VVD. De inhoudelijke verantwoordelijkheid berust bij de Tweede-Kamerfractie van de VVD.

4nov. 1983. num m er19

ik

De ambtenaren salarissen

Onder de ambtenaren is onrust ontstaan over het plan van de regering de salarissen met 3,5% te korten. Waarom komt het Kabinet nu met een dergelijke pijnlijke maatregel? De feiten:

• sinds 1970 is het aantal ambtenaren en trendvolgers met maar liefst 380.000 toegenomen

Tegelijkertijd is de werkgelegenheid bij de bedrijven - en daar moeten de ambtenaren en ook de uitkeringstrek- kers door worden betaald - met maar liefst 500.000 afge- nomen.

• De overheid staat financieel met de rug tegen de muur; al jaren wordt er meer uitgegeven dan er binnenkomt. En ondanks alle voorgenomen bezuinigingen; per dag geeft de Nederlandse overheid 100 miljoen méér uit dan er binnenkomt.

• Meer dan de helft van de Nederlandse bedrijven zit m de rode cijfers. Als gevolg daarvan hebben veel mensen hun baan verloren of fors moeten inleveren. In de bouw heb­ ben velen hun inkomen met zo'n 15 a 20% zien dalen. Recente voorbeelden waar het personeel inkomen heeft ingeleverd om hun baan te behouden zijn o.a. de Bijen­ korf, Homburg, DAF, de RSV, Holec, ADM, Nijverdal ten Cate.

• Net zo als vele bedrijven zit ook de overheid dik in de rode cijfers. Dit Kabinet doet een moedige poging de tering naar de nering te zetten en onze economie uit het slop te halen. Anders dan in vele bedrijven wordt niet voorgesteld om werknemers te ontslaan (onder ruim 800.000 werklozen bevinden zich dan ook nauwelijks amb­ tenaren), maar om een inkomensoffer van 3,5% te vragen. Nu het geld op is, is dat de keus, öf minder salaris zodat iedereen zijn baan kan behouden, óf minder ambtenaren. Het Kabinet, en óók de VVD, heeft voor het eerste ge­ kozen.

• De korting van 3,5% op het bruto inkomen betekent in de praktijk dat de m e e s te a m b te n a re n e r p e r m a a n d m a x i­ m a a l f 1 5 - n e tto o p a c h te ru it gaan

Alleen de hogere ambtenaren (4x modaal) moeten meer ïnleveren; zij zullen er straks zo’n ƒ 80,- netto op achteruit gaan.

W erk n em er juli ’83 juli ’83 jan. ’84 juli '84 in het b ed rijfsleven bruto netto netto netto

minimum 2048.8 1465 1460 1460 m odaal 2932 1 1850 1900 1905 2 x m odaal 5864.2 3340 3430 3435 4 x m odaal 11728.4 5760 5830 5835 A m b te n aar zo v e e l minimum m o g e lijk 1730 1715 1715 m odaal v e rg e lijk e n d 1975 1970 1970 2 x m odaal g e m a a k t 3120 3120 3120 4 x m odaal m e t w e r k n e m e r 5590 5510 5510

Bron: Ministerie van Sociale Zaken

(Voor nadere informatie: dr. R. W, de Korte, tel. 070-614911,

tst. 2650.)

Het FNV-plan

Levert het FNV-plan betere resultaten dan het kabi­ netsbeleid? Het FNV-plan houdt in dat er in 1984 9 mld. minder wordt bezuinigd en voor bijna 6 mld. extra wordt gestimuleerd. Daardoor wordt er meer geconsumeerd, meer geïnvesteerd en meer geproduceerd als het FNV-plan z’n kans zou krijgen. Maar de keerzijde is dat het overheids­ tekort verder wordt opgerekt. In 1984 zou het financierings­ tekort daardoor 1,5% van het nationaal inkomen hoger zijn dan overeenkomstig de kabinetsplannen.

Het Centraal Plan Bureau heeft nu ook berekend wat de afwijkingen zullen zijn in 1987. Zo’n mindere bezuiniging van 9 mld. en eenmalige stimulering van 6 mld. werken natuurlijk ook naar de toekomst door. Om de vergelijking eerlijk te maken gaat het CPB uit van een centrale projectie, die zou gelden als de economie zich ongehinderd zonder kabinetsbeleid of FNV-plan zou ontwikkelen. Door het kabi­ netsbeleid van 1984 zal het financieringstekort van de cen­ trale projectie in 1987 met 2,4% verminderen, door het FNV- plan zou het uitemdelijk met 0,3% dalen. Tussen kabmets- scenario en FNV-plan zit dus een verschil in financieringste­ kort van 2,1% van het nationaal inkomen in 1987.

Ruilen we volgend jaar de kabinetsplannen in voor het FNV-plan dan zou door dit alles de Staatsschuld in 1987 20 mld. gulden hoger zijn. Daar staat natuurlijk wel wat tegenover. T.o.v. de centrale projectie verslechtert de werk­ gelegenheid in 1987 door het kabmetsscenano met 15.000 (de economie krimpt een beetje in). Door het FNV-plan zou die juist met 27.000 verbeteren. Het verschil tussen beiden is ruim 40.000 arbeidsplaatsen. Daarvoor is dan wel de Staats­ schuld met 20 mld. verder opgeschroefd. Dat is met zo’n j miljoen per baan. De betere resultaten van het FNV-plan worden dus bijzonder duur betaald.

Daarom staat de VVD-fractie volledig achter de kabi­ netsplannen. Die leiden na een aanvankelijk kleine inkrim­ ping van de economie - nodig om de grote draai van „minder overheid naar meer markt” te maken - naar een werkelijk en duurzaam herstel van economie en werkgelegenheid.

(V o o r n a d e re in fo rm a tie : d r. R. W. d e K o rte , te l. 070-614911, tst. 2650.)

Commentaar VVD op Vredesdemonstratie

De opkomst voor de op 29 oktober gehouden vredes­ demonstratie in Den Haag was zeer massaal.

De verontrusting bij de deelnemers was groot. Dat geldt echter voor alle 14,5 miljoen Nederlanders. Ook de VVD was en is verontrust over de wapenwedloop.

Resultaten in verband met wapenvermmdering kun­ nen alleen aan de onderhandelingstafel in Genève worden bereikt.

1 9 - 2

Opmerkelijk was dat er nu ook vele demonstranten waren die pleitten voor tweezijdige ontwapening.

De VVD beschouwt deze opstelling als een opmerke­ lijk winstpunt.

(V o o r n a d e re in fo rm a tie : A.J. E ve n h u is, tel. 070-614911, tst. 2029.)

AOW-plus problematiek

De VVD-fractie is verheugd over het feit dat het kabinet met een oplossing is gekomen voor de zeer onrecht­ vaardige weg-belastmg van kleine pensioentjes via met name de premie voor de bejaarden ziekenfondsverzekering. Het pakket maatregelen bestaat uit een viertal compo­ nenten.

1. De toelatingsgrens voor de bejaarden ziekenfonds verze­ kering blijft gelijk, dat wil zeggen ca. 50% van de loon­ grens.

2. De premie voor g e h u w d e n wordt zodanig vastgesteld dat aan meerdere ziekenfondspremie en hogere belasting

n ie t m e e r d a n ca. 60% van h e t in k o m e n exclusief het AOW-pensioen, v e rs c h u ld ig d is m vergelijking met bejaarden met uitsluitend AOW-pensioen.

3. De premie voor o n g e h u w d e n wordt zodanig vastgesteld dat aan meerdere ziekenfondspremie e n hogere belas­ ting niet meer dan ca. 35% van het inkomen, exclusief AOW pensioen, verschuldigd is m vergelijking met onge­ huwden bejaarden met uitsluitend AOW.

4. Zowel voor gehuwden als voor ongehuwden worden 8 premietariefgroepen ingevoerd.

Hiermee is het kabinet tegemoet gekomen aan de wensen van de VVD-fractie, zoals naar voren gebracht bij het voorjaarsnota-debat. In de nieuwe situatie zal een gehuwde bejaarde derhalve over zijn nevenmkomensten (pensioen) nooit meer aan belasting en ziekenfondspremie betalen dan 60%, hetgeen een enorme verbetering is.

De marginale druk over het aanvullende inkomen bij ongehuwden zal nooit meer zijn dan 35%.

(V o o r n a d e re in fo rm a tie : R .L.O . O m schoten, te l 070-614911, tst. 2658.)

Jeugdhulpverlening

Bezuinigingen m de jeugdhulpverlening: de dure op­ vang en begeleiding m kindertehuizen wordt verminderd, te weten 1750 beddenreducties, in '84-'86. Door uitbreiding van pleeggezinnen, versterking van de ambulante zorg en b eg e­ leid kamerwonen zal dit opgevangen worden. In juli '84 zullen de eerste 500 plaatsen verdwijnen. Om de opvang financieel van deze kinderen te realiseren is door het kabi­ net 39 miljoen uitgetrokken.

Hoe de invulling van het beleid zélf zal zijn is nog een open vraag. De Kamer wacht al maanden op beleidsvoorne­ mens van de regering en deze wacht weer op adviezen van de provincies, en rapporten en aanbevelingen van diverse commissies. De VVD-fractie heeft met klem aangedrongen om vóór dat de eerste tehuizen of delen daarvan gesloten worden, de regering met duidelijke voorstellen naar de Kamer komt.

Uit wetenschappelijke rapporten over „jonge kinde­ ren uit huis geplaatst” blijkt dat het werven van, plaatsen m en functioneren van pleeggezinnen m het algemeen niet zo simpel is als het wel lijkt;

1) bij tehuisplaatsing zijn ouders sterk betrokken en hulp­ verleners gericht op de banden ouder-kind,

2) ouders hebben vaak een weerstand tegen pleeggezin- plaatsing, zien dat als eigen falen,

3) pleegouders willen vaak een kind adopteren in plaats van „tijdelijke opvang" bieden.

De VVD-fractie heeft gevraagd hoe deze knelpunten opgelost gaan worden in het aanvullende beleid en ook gepleit voor betere ondersteuning van het opvoedmgsge- beuren in het gezin, zodat uithuisplaatsing zoveel mogelijk kan worden voorkomen.

De VVD-fractie heeft verder gevraagd naar een dui­ delijke plaats van de k in d e rte le fo o n , als voorbeeld van hulp­ verlening met een lage drempel, die ook preventief kan werken.

• hoe de versterking van de ambulante hulpverlening er als geheel gaat uitzien?

• opvang van jeugdigen uit minderheden; gesteld dat er een betere toegankelijkheid moet komen, geen stigmati­ sering, geen categoraal beleid.

• Jeugdgezondheidszorg. De VVD heeft gewezen op belang van de V.T.O. (vroegtijdige onderkenning en opsporing). In het kader van het patiëntenbeleid gelden ook voor het kind de rechten van de patiënt, informatie en voorlichting, toestemming en besluitvorming.

Kinderbescherming

• Rechtspositie- en rechtsbescherming van de minderjari­ gen, De VVD-fractie heeft gevraagd wanneer de door de toenmalige minister De Ruiter beloofde nota zal komen.

e De beklagregeling moet onafhankelijker kunnen.

• Ten aanzien van het omgangsrecht, heeft de VVD-fractie gevraagd naar een omgangsregeling waarbij de advise­ rende deskundigen niet m feite tevens partij zijn en daardoor vaak „tegenpartij" met name van het kind.

De Staatssecretarissen van Justitie en Volksgezond­ heid zegden beiden toe, binnenkort de Kamer de gelegen­ heid te geven op de nota Kinderbescherming in te gaan en met concretere beleidsvoorstellen te komen inzake het aan­ vullende beleid jeugdhulpverlening.

(V o o r n a d e re in fo rm a tie : m e v r. A . L u c a s s e n -S ta u tte n e r, tel. 070-614911, tst. 2388.)

Begroting Milieubeheer 1984

Door de VVD-fractie werd naar voren gebracht dat een goed herkenbaar milieubeleid op lange termijn nodig is om te bereiken dat uiteindelijk al het menselijk handelen in ons land inpasbaar wordt gemaakt m natuurlijke knngloop- systemen. Om die doelstelling te bereiken zijn ingrijpende veranderingen in produktieprocessen en technieken nodig. Daarvoor zal onderzoek nodig zijn, enerzijds naar de belas­ ting die onze natuur en omgeving kan dragen, anderzijds naar technologie die inpasbaar is in krmgloopsystemen.

1 9 - 3

Samenvattend werd door de VVD gesteld dat het beleid dat van de Minister verwacht wordt gekenmerkt dient te zijn door 4 aspecten, te weten:

h a rd daar waar het de onrechtmatige aantasting van het milieu betreft,

h a rm o n ie u s zodat het milieubeleid een essentieel onderdeel gaat uitmaken van alle beleid,

in te llig e n t door fundering op wetenschappelijke kennis en inzicht,

la n g e te rm ijn zodat doelen duidelijk zichtbaar en bekend zijn.

Daarnaast wordt uiteraard doelmatigheid en effi­ ciëntie geëist, maar op dat punt is Minister Wmsemius al voortvarend en bekwaam bezig.

Bestuurlijke aspecten

jan te Veldhuis behandelde onder meer enkele admi­ nistratieve zaken. De VVD staat positief tegenover „de zwaai naar meer realisme", zoals het ontwikkelen van één integrale basisvergunning in plaats van de huidige veelheid van beno­ digde vergunningen (soms 13!). Hij stelde, dat zo'n 70% van alle gevallen van vergunningaanvragen eigenlijk kunnen worden afgehandeld, zonder dat daar tijdrovend en kostbaar „maatwerk" aan te pas komt. Er kan meer worden gewerkt met standaardregels en vrijstellingsregelingen.

Daar waar inspraakprocedures niet vruchtbaar zijn gebleken, kunnen ook deze worden bij gesteld.

Het voorkomen van nieuwe milieuproblemen en het saneren van de bestaande probleemsituaties behoort m het beleid voorrang te krijgen boven het ontwikkelen van vage, nieuwe planningsstructuren, naast de vele al bestaande plannen en programma’s.

Opsporings- en controlewerkzaamheden hebben maatschappelijk gezien méér rendement dan overdreven aandacht voor nieuwe vergunningsaanvragen.

Hierbij kunnen zaken als bijvoorbeeld Booy Clean, Gouderak, Uniser, Volgermeerpolder als voorbeeld dienen.

(V o o r n a d e re in fo rm a tie : d r. R. B ra a m s e n m r. A J , te V e ld ­ huis, tel. 070-614911, tst. 2016 e n tst. 2288.)

Natuurlijk verloop kleuter- en lager

onderwijs

Met ingang van 1 augustus jl. is de leerlingenschaal m het Kleuter- en Lager Onderwijs verhoogd van 30 naar 32.

Los van de terugloop van werkgelegenheid in het onderwijs door daling van het leerlingtal zou deze maatregel ook verlies van arbeidsplaatsen met zich meebrengen.

Gelet op de zeer moeilijke financiële positie van het rijk was deze maatregel onontkoombaar. Om die reden heeft de fractie deze leerlmgenschaalverhogmg geaccepteerd.

Om evenwel zoveel mogelijk gedwongen ontslagen te voorkomen, is een aparte wettelijke regeling ontworpen die erin voorziet dat tot 1 augustus 198S die leerkrachten die feitelijk ontslagen zouden moeten worden, als boventallige aan de school verbonden mogen blijven. Vermindering van het aantal leerkrachten kan op die manier worden gereali­ seerd via natuurlijk verloop. De fractie heeft daarom van harte steun gegeven aan het bovengenoemde wetsvoorstel.

Uit het Europees Parlement

Begroting 1984

Op donderdag 27 oktober heeft het Europees Parle­ ment de begroting van de Europese Gemeenschap voor

1984, ten bedrage van 25,4 miljard Europese Rekeneenhe­ den (ECU) (= 64,1 miljard gulden) goedgekeurd.

Het compromis voorstel, dat uitemdelijk met grote meerderheid uit de bus kwam, werd gedaan door mevr. Christiane Scrivener, lid van Liberale fractie.

De drie belangrijkste onderdelen van dit compromis voorstel waren:

• 825 miljoen ECU voor het Europees Oriëntatie en Garan­ tiefonds voor de Landbouw (EOGFL) wordt gereserveerd met het oog op de besluiten die genomen zullen worden voor de landbouwprijzen 1984, maar tevens om druk uit te oefenen op de Europese Raad te Athene om de noodzake­ lijke maatregelen ter hervorming van de landbouwpoli­ tiek te treffen.

• Een tweede reserve werd gecreëerd ten bedrage van 1,2 miljard ECU voor „terugbetalingen" aan het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Hier wordt eveneens een beroep gedaan op de Europese Raad van Athene teneinde tot een blijvende en Europese oplossing te komen voor de problemen van sommige lid-staten wat betreft hun bij­ drage aan de EG-begrotmg.

• Een tegoed van 1,2 miljard ECU werd genoteerd ten behoeve van het scheppen van een Europese Industriële ruimte. Dit bedrag wordt eveneens m reserve gehouden. Hiermee dient de wil van het Parlement tot uiting te komen de Europese Eenwording nieuwe perspectieven te bieden.

Hiermee is Christiane Scrivener erin geslaagd de steun van het Parlement te winnen voor een evenwichtige oplossing van de drie belangrijkste onderwerpen die de EG op dit moment bezighouden namelijk: landbouw, de Britse bijdrage en Nieuwe politieke instrumenten. Het is een dui­ delijke boodschap van het Parlement aan de Europese Raad van Athene. Het is tevens belangrijk op te merken dat de wens van de rapporteur, die door de Liberale fractie werd gesteund, om de 1% van de BTW-grondslag plafond niet te doorbreken door de meerderheid werd ondersteund.

Drie amendementen van de Liberale fractie werden aangenomen:

• van de voorzitter van de fractie Martin Bangemann werd een amendement van 5 miljoen ECU aangenomen ter bescherming van de bossen tegen de zure regen • van de gehele fractie van 400.000 ECU voor de Europese

Umversiteit in Florence

• van Yves Galland van 1,25 miljoen ECU voor een project van warmtepompen in ontwikkelingslanden.

(V o o r n a d e re in fo rm a tie : ïr. H.J. L o u w e s, K e iz e rs la a n 3, 1000 B russel, tel. 09-322/5134070 o f W e s tp o ld e r 22, 9975 W ] V ie rh u iz e n , tel. 05956-1504.)

1 9 - 4

Kwaliteit kruisvluchtwapen

In een televisie-uitzending van de VPRO op woensdag 18 oktober werd kritiek geleverd op de produktie en de kwaliteit van het kruisvluchtwapen. Wat de productie van dit vanaf de grond te lanceren kruisvluchtwapen betreft is het van belang te onderkennen dat Westeuropese initiatieven hiervoor de belangrijkste aanleiding hebben gevormd.

De uitwijding over de Amerikaanse wapenindustrie, die het wapen ondanks de vermeende mankementen, hoe dan ook in productie zou willen houden, is met volgens de feiten.

Kritiek op de kwaliteit van het kruisvluchtwapen b e­ trof vooral het radarbesturingssysteem (de tercom) en de motor. In het algemeen kan worden gesteld dat slechts enkele van de gesignaleerde problemen zich hebben voor­ gedaan, maar dan in een veel eerder stadium. Gedurende het verstrijken van de testfase zijn, volgens de beschikbare informatie, deze problemen m feite verholpen.

In de uitzending werd te simpel gesproken over het radarbesturingssysteem. De huidige radartechnologie, zeker ook de radarhoogtemetmg, die hier aan de orde is, is van een dusdanig hoog niveau, dat daarna problemen inzake veranderingen in het terrein door seizoensmvloeden e.d. ongetwijfeld kunnen worden opgevangen.

Uitgaande van een beter radarbesturingssysteem en van een betere computervoedmg dan in het programma gepresenteerd werd, is ook een zwaardere motor, die bere­ kend is op tal van met voorziene bewegingen, minder nood­ zakelijk.

Terecht werd overigens opgemerkt dat bij een mis­ lukte vlucht de kemladmg niet tot ontploffing komt.

Overigens kent elk nieuw wapensysteem problemen en behoort het tot de normale gang van zaken dat dergelijke systemen verder worden verbeterd naar aanleiding van nieuwe gegevens.

Dat gedurende de testfase tal van verbeteringen wor­ den aangebracht spreekt voor zich.

Niet zonder reden stelde de Duitse ex-generaal Bastian, thans lid van de partij van de Granen, voor de VPRO-camera dat nog bestaande problemen ongetwijfeld tijdig zullen worden opgelost. Met deze uitlating van Bastian kunnen wij ons geheel verenigen.

(V o o r n a d e re in fo rm a tie : J.D. B laauw , te l 070-614911, tst. 2989.)

Begroting Verkeer en Waterstaat 1984

Deze week is m de kamer de begrotingsbehandeling Verkeer en Waterstaat aan de orde geweest. De eerste begroting onder volledige verantwoordelijkheid van de twee liberale bewindslieden Neelie Smit-Kroes en Jaap Scherpenhuizen.

Voornoemde begroting bestuderend, kan men een duidelijke ombuiging in het beleid constateren. Essentiële onderdelen van beleid hebben meer kans gekregen. Duide­ lijke voorbeelden hiervan: de uitvoering van de Deltawet, het onderhoud van het wegennet, en de aandacht voor het verkeersveiligheidsaspect.

Met betrekking tot het wegonderhoud dringt onze fractie er bij de bewindslieden met klem op aan te zorgen voor een meer gecoördineerd beleid, hetgeen goed is voor werkgelegenheid en verkeersveiligheid, en daarbij zeer aangenaam voor de weggebruiker. Naar onze mening

bedreigen schoksgewijze impulsen de continuïteit van de G.W.W.-sector.

De stiptheidsacties bij het openbaar vervoer, baren ons ernstige zorgen.

De kans dat een incidentele vraaguitval (4 miljoen inkomstenderving vorige week) groeit tot een structureel probleem, achten wij zeer reëel.

Onze fractie heeft vervolgens aandacht gevraagd voor de decentralisatie van bestuur. Wij signaleren op dit punt, dat ten gevolge van de autonomie van gemeenten, het nationaal grensoverschrijdend vervoer in steeds grotere moeilijkheden raakt. Dit met name, indien toegespitst op het verkeerscirculatieplan. Het goederenvervoer over de weg heeft hier te maken met zo'n 120 specifieke gemeentelijke maatregelen.

Eveneens in het kader van de decentralisatie heeft onze fractie de twijfel uitgesproken ten aanzien van het plan, nog voor het functioneren van de toekomstige provincie „IJsselmeerpolders", waterschappen op te richten. Dit, zo menen wij, is bij uitstek één van de taken van het provin­ ciebestuur.

Met betrekking tot de deregulering constateren wij, dat bijvoorbeeld het functioneren van de Commissie Ver- voersvergunningen neigt naar planeconomie. Een verschijn­ sel waar onze fractie zeer onsympathiek tegenover staat. In deze huldigen wij namelijk het principe „vereenvoudiging waar nodig, opheffing waar mogelijk”. Het doorzichtig maken van de wetgeving is naar onze mening essentieel voor het herstel van de economie. Wij verwachten dan ook, dat bij de aanstaande behandeling van de WAG deregulering volop aan bod zal komen.

De ontwikkeling van de privatisering wordt binnen de VVD-fractie als positief ervaren. Wel is overleg met de betrokkenen hierbij van essentieel belang.

Met betrekking tot de ontwikkelingen in Oostenrijk, hopen wij dat er, in geval van een werkelijke realisatie van een 50% lastenverhoging ten koste van de internationale vervoerders, een mogelijkheid tot compensatie zal worden geschapen.

Tot slot de binnenvaart; onze fractie is van mening dat de nodige aandacht dient te worden besteed aan de erbar- melijke omstandigheden die zich voordoen m deze sector. Een goede sloopregelmg acht de VVD-fractie van zeer groot belang.