Vraag nr. 394
van 25 augustus 1998
van de heer JOHAN SAUWENS Wintertaling en smient – Jacht
Op 10 februari 1998 heeft de Vlaamse regering de wettelijke reglementering van de jacht in het Vlaamse gewest principieel goedgekeurd. Over het eindresultaat bestaat veel ongenoegen in Vlaande- ren, en niet alleen bij natuurbeschermers.
Bijkomende aanpassingen van het besluit betreffende de jacht in het Vlaamse gewest voor de periode van 1 juli 1998 tot 30 juni 2003 zijn dan ook noodzakelijk. En dit vooraleer het besluit wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en kracht van wet krijgt.
In het korte bestek van deze vraag wens ik de aan- dacht te vestigen op de wintertaling en de smient.
1. Hoe werd de telling van de smient en de win- tertaling georganiseerd respectievelijk tijdens de winter van 1992-'93 en 1996-'97 ?
Zijn deze cijfers zonder meer met elkaar te ver- gelijken, aangezien een andere telmethode (rui- mer, nauwkeuriger, ... ) werd gebruikt ?
2. Onderschrijft de minister de visie van het Insti- tuut voor Natuurbehoud over de jacht op de smient en de wintertaling ? Zo neen, waarom niet ?
3. Beschouwt de minister de jacht op de winter- taling als plezier- of beheersjacht ? Wat is zijn motivatie voor deze stellingname ?
4. Heeft de minister een initiatief genomen om de jacht op de wintertaling te schrappen uit het besluit betreffende de jacht voor de periode van 1 juli 1998 tot 30 juni 2003, aangezien deze vogelsoort geen schade berokkent aan inheem- se dier- en plantensoorten of aan landbouwge- wassen ? Zo neen, waarom niet ?
Heeft de minister een initiatief genomen om de jacht op de smient te schrappen uit het besluit betreffende de jacht voor de periode van 1 juli 1998 tot 30 juni 2003, aangezien deze vogelsoort geen schade berokkent aan inheemse dier- en plantensoorten en slechts zeer uitzonderlijk beperkte schade kan veroorzaken aan winter- tarwe ? Zo neen, waarom niet ?
Antwoord
1-4. De watervogeltellingen 1992-1993 en 1996- 1997 werden in de beide winters op dezelfde manier en volgens dezelfde methoden georgani- seerd.
In elk winterhalfjaar werden door het Instituut voor Natuurbehoud zes verschillende totaaltel- lingen georganiseerd (periode oktober tot en met maart). Elke telling vindt plaats in een vooraf bepaald weekend. De tellingen zelf wer- den hoofdzakelijk door vrijwillige medewerkers uitgevoerd ; de tellingen in de IJzervallei en langs de volledige Zeeschelde (vanaf boten) werden verricht door medewerkers van het Instituut voor Natuurbehoud. Het aantal telge- bieden lag gemiddeld tussen 400 en 450.
Ondanks het feit dat het aantal getelde gebie- den in de beide winters nooit volledig hetzelfde is, menen de wetenschappers dat de telresulta- ten van de beide winters een goed beeld geven van de watervogelpopulaties die toen effectief in het Vlaams gewest aanwezig waren. Dit geldt zeker voor de smient en de wintertaling ; beide soorten zitten immers sterk geconcentreerd in een beperkt aantal gebieden die telkens zeer goed werden geteld.
De waargenomen verschillen tussen het aantal wintertalingen en smienten in 1992-1993 en 1996-1997 (zie tabel) kunnen dus zeker niet worden toegeschreven aan veranderde telme- thoden of een grotere volledigheid van de tellin- gen. De aantal fluctuaties in het Vlaamse gewest worden duidelijk door andere factoren bepaald, bijvoorbeeld weersomstandigheden, voedsel- aanbod, enzovoort. Zo was er in 1996-1997 een recordaantal smienten aanwezig in het Vlaamse gewest (ca. 107.000 tegenover minder dan 50.000 in "gewone" winters) door een kortston- dige influx vanuit Nederland ten gevolge van strenge vorstomstandigheden.
Wintertalingen zijn de laatste jaren vooral toe- genomen langs de Zeeschelde, de Durme en de Rupel. Vermoedelijk door een verbetering van de waterkwaliteit en de daarmee samenhangen- de toename van het voedselaanbod bevindt zich daar tot 70 % van de watertalingpopulatie van het Vlaamse gewest.
In januari 1997 zien we evenwel een sterke (maar tijdelijke) afname door de strenge vorst in het Vlaamse gewest (de soort is veel minder vorstbestendig dan de smient).
Het jachtopeningsbesluit dat de jacht voor de komende vijf jaar regelt, werd definitief goedge- keurd op 23 juni 1998 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 30 juni 1998. Krachtens dit besluit is de jacht op de wintertaling verbo- den. De jacht op de smient is toegestaan van 15 oktober tot 31 december, wat een verkorting van de bejaagbare periode met één maand bete- kent ten opzichte van het vorige jachtopenings- besluit ; bovendien is de jacht op smienten ver- boden in vogelrichtlijngebieden.
Uit de bij de administratie ingediende schade- claims blijkt dat de smient wel degelijk land- bouwschade veroorzaakt, zij het dan in mindere mate dan andere watervogels.
Voorts stel ik vast dat de visie van het Instituut voor Natuurbehoud uitsluitend vanuit het oog- punt van natuurbehoud werd geformuleerd : in deze visie is er geen ruimte voor plezierjacht en is alleen beheerjacht onder bepaalde voorwaar- den aanvaardbaar, met name wanneer een wild- soort door overpopulatie landbouwschade of ontoelaatbare schade aan natuurlijke processen, vegetaties of andere diersoorten veroorzaakt.
De filosofie van het Jachtdecreet daarentegen is ruimer en houdt ook rekening met het belang van de jagerij. Dit decreet beoogt uitdrukkelijk het verstandig gebruik van wildsoorten en hun leefgebieden (artikel 2) ; dit "wise use"-principe staat jachtvormen die niet passen binnen voor- melde visie, niet in de weg.
Om die reden werd het instellen van een jacht- verbod voor de smient niet opportuun geoor- deeld.
Tabel. Maandelijkse aantallen van de smient en de wintertaling in het Vlaamse gewest tijdens de watervogeltellingen in de winters 1992-1993 en 1996-1997.
1992/1993
O N D J F M
Smient 5.942 10.466 29.724 27.453 20.953 14.797
Wintertaling 9.549 10.626 15.887 13.900 12.545 9.064
1996/1997
Smient 6.632 24.743 45.328 107.081 34.063 9.323
Wintertaling 8.751 16.572 24.800 9.795 11.311 7.399
