Basisstof 7:
Onderzoeksmethoden
- Fossielen
- Vergelijken van bouw van organismen
- Biochemisch
Fossielen Wat zijn het en hoe ontstaan ze?
Dit is een paleontoloog. Dat is een onderzoeker van organismen uit het verleden, waarbij hij fossielen bestudeert.
Vandaag heeft hij een trilobiet gevonden
Deze trilobiet leefde ongeveer 457 miljoen Jaar geleden in de oceanen
Toen het stierf belandde zijn dode lichaam op de bodem van de oceaan
Na zijn dood rotten de zachte delen snel weg, de harde delen worden vele malen langzamer verteerd door allerlei micro-organismen
Gedurende vele jaren worden er allerlei sedimenten
afgezet bovenop het dode dier. Sedimenten zijn slib, zand en klei deeltjes. Hierdoor komt er weinig zuurstof bij het dier, wat micro-organismen nodig hebben voor de vertering
De sedimentlagen worden steeds dikker. Hierdoor verandert ook de druk en de temperatuur
Onder de juiste omstandigheden kan er een chemisch proces optreden, namelijk fossilisatie
De eerste vorm van fossilisatie is dat door chemische reacties het harde overblijfsel van het dode dier wordt omgezet in steen. De fossiel is dan een exacte kopie van het originele dode dier
De tweede optie is dat er een afdruk van het organisme ontstaat.
Ook is het mogelijk dat het fossiel eerst geheel oplost door omstandigheden in de afzetting. Deze holte kan vervolgens wel weer worden opgevuld door andere mineralen, maar je vindt dan alleen een "afdruk". De interne structuur van het fossiel gaat hierbij verloren.
Allerlei geologische verschijnselen kunnen er voor zorgen dat het fossiel weer aan het oppervlakte komt
Bijvoorbeeld vanwege erosie door regenwater
Het fossiel kan zo aan het oppervlakte terecht komen
En we zijn weer terug bij af op het moment waar de paleontoloog het fossiel vindt
Voor het ontstaan van fossielen is het dus belangrijk dat er snel een zuurstofloze
omgeving onstaat, zodat micro-organismen niet aan de vertering kunnen beginnen.
Ideale omstandigheden:
- Bodem van de zee
- Organisme bedolven door lava van vulkaan - Aardverschuiving
- Extreme kou
Grand canyon: ideale vindplaats voor fossielen uit oude aardlagen. In de kloof, ontstaan door een rivier, tref je fossielen aan van meer dan 600 miljoen jaar geleden.
Fossiel: afdruk van een plant
Fossiel: afdruk van een poot
Fossiel: zo werden zelfs complete voetsporen van dinosauriers gevonden
Barnsteen: Hoe kom je dan aan fossielen van insecten die snel verteerd worden?
Naaldbomen maken hars. Wanneer dit onder de juiste omstandigheden versteend krijg je dit soort mooie fossielen in barnsteen…..
Fossiel: maar ook extreme kou kan er voor zorgen dat micro-organismen geen vertering Kunnen uitvoeren. Zo worden er nog fossielen van mammoeten gevonden
La Brea teerputten
Als laatste voorbeeld van gunstige omstandigheden zijn de “La Brea-teerputten”, waar een soort asfalt / teer uit de grond komt zetten
“La Brea-teerputten”
“La Brea-teerputten”: fossielen in teer
Samengevat:
Fossielen =
Alle resten en sporen van planten en dieren
die bewaard zijn gebleven in gesteente
Oudersomsbepaling fossiel
- Koolstof-isotopen methode
(C14 C12) en halfwaardetijd van andere isotopen
- Gidsfossielen
- Geologische tijdsbepaling
Bewijs:
• Continenten bewegen nog steeds
• Bestudering fossielen
• Bestudering geologie
Rudimentaire organen
Door aanpassingen aan verschillende milieu`s hebben organen van de oorspronkelijke voorouders hun functie verloren.
Dunne darm Dikke darm
Blinde darm
Hond Mens
Mens Schaap
•Tepels bij de man?
•Verstandskies?
M.plantaris
Heupbeen en dijbeen
Heupbeen
Dijbeen
Overeenkomst in bouw DNA
- Tussen 2 mensen slechts 0,5% DNA verschil - Chimpansees: 96% - 98% overeenkomst - Kat: 90% overeenkomst
- Koe: 80% overeenkomst - Muis: 75% overeenkomst
- Fruitvlieg en kip: 60 % overeenkomst
