In de raadsadviescommissie heb ik toegezegd u regelmatig te informeren over de voortgang van de Participatiewet.
Deze brief gaat over de resultaten van de afdeling Werk en Inkomen over 2017. Binnenkort ontvangt u een aparte raadsinformatiebrief over de 1e jaarrapportage partnership met IBN en over de resultaten armoedebeleid. Resultaten van het regionale werkbedrijf worden verstrekt via een nieuwsbrief vanuit de Agrifood Capital Werkt!
Ontwikkelingen 2017
- Vanaf 1 januari 2017 zijn gemeenten verplicht om naar behoefte de participatievoorziening Beschut Werk uit te voeren.
- Vanaf 1 januari 2017 is de praktijkroute ingevoerd. Iedereen, die gaat werken met loonkostensubsidie, wordt opgenomen in het doelgroepregister en gaat tot de doelgroep banenafspraak behoren.
- De economie trekt aan en de werkloosheid neemt af. Het percentage Osse mensen met een WW-uitkering (ten opzichte van de beroepsbevolking) is gedaald van 5,1% in november 2016 naar 3,9% in november 2017. Landelijk ligt dit percentage nog altijd iets lager (3,7%).
- Op 1 januari 2017 is het uitvoeringscontract en de bestuurlijke overeenkomst
“partnership IBN en 11 gemeenten“ van start gegaan voor de duur van 4 jaar;
- Programma Focus is geëvalueerd en medio juli 2017 beëindigd. Het programma, dat in 2011 succesvol is gestart, past niet meer bij onze doelgroep.
Datum Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer
2 februari 2018 E. Biezen
Onderwerp
Resultaten Werk & Inkomen 2017
Geachte leden,
Postbus 5 5340 BA Oss
Wilt u bij uw reactie de datum van deze brief en ons kenmerk vermelden?
- In september 2017 zijn we, samen met Apeldoorn, Epe en de Universiteit van Tilburg (UvT), gestart met het vertrouwensexperiment “regelluw-zelf aan het stuur en op maat, een experiment met regelluwe bijstand”.
- In 2017 is de website www.talentuitnoordoostbrabant.nl online gegaan. Werkzoekenden zijn meer dan een CV en worden door een videopresentatie gepresenteerd aan
werkgevers. 33 Ossenaren hebben zich op deze site gepresenteerd en inmiddels hebben 14 mensen werk gevonden.
- In 2017 hebben we, samen met werkgevers en onderwijs, geïnvesteerd in (nieuwe) leerwerktrajecten in de kansrijke sectoren logistiek, dienstverlening, gevelreiniging, beveiliging en taxibranche. 67 Osse werkzoekenden hebben deelgenomen. 35 zijn nog in traject, 3 zijn uitgevallen. 29 deelnemers hebben werk gevonden of zijn gestart met een opleiding.
- In mei zijn we gestart met intensieve inburgeringstrajecten. Een uniek traject in Nederland (zie onderwerp vergunninghouders).
- De gemeente Oss heeft in 2017, samen met de Sociale verzekeringsbank (SVB), de pilot “ANW naar werk” opgezet. Veel mensen met een nabestaandenuitkering leven van een minimum inkomen. Op het moment dat hun jongste kind 18 jaar wordt, moeten ze beroep doen op bijstand omdat de ANW uitkering dan wordt beëindigd. Uit preventief oogpunt en vanuit ketensamenwerking proberen we in de pilot mensen met een ANW- uitkering te stimuleren bij het vinden van werk.
Melding voor een bijstandsuitkering
In 2017 hebben 1211 mensen zich gemeld bij de gemeente voor een bijstandsuitkering. Dat is 17% minder dan in 2016. Na melding krijgen de mensen, die direct bemiddelbaar zijn, een workshop met sollicitatietips. Een accountmanager zet zich in om deze mensen te plaatsen op openstaande vacatures. Alle klanten krijgen informatie over rechten en plichten in een
persoonlijk gesprek. Uiteindelijk hebben 671 mensen een uitkering toegekend gekregen waarvan 77 vergunninghouders.
De overige mensen hadden of geen recht op een uitkering, hebben besloten af te zien van een aanvraag of hebben tijdens de aanvraagperiode werk gevonden.
Bijstandsvolume
De personen, die instromen in de uitkering, hebben steeds vaker complexe multi-problematiek en een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Uitstroom naar werk is moeilijker en vraagt een grotere investering van zowel de gemeente, werkgever als van het individu.
Het bijstandsvolume is in 2017 gestegen met 1% naar 1684 uitkeringen op 31 december 2017. Vorig jaar was de stijging in Oss nog 9%. Ook landelijk is de bijstand, ondanks de groei van de economie en de daling van de werkloosheid, licht gestegen.
Grootste deel van de stijging is, net zoals in 2016, veroorzaakt door instroom van jongeren.
De Wajong is alleen nog toegankelijk voor jongeren, die volledig en duurzaam
arbeidsongeschikt zijn. Jongeren met een beperking, die nog arbeidsvermogen hebben, vallen onder de participatiewet. Deze jongeren hebben een forse problematiek en het vraagt meer en langdurige dienstverlening voordat ze de bijstandsuitkering verlaten. Daarnaast heeft ook de instroom van vergunninghouders gezorgd voor een stijging van het bijstandsvolume. Ook deze groep vraagt meer en langdurige dienstverlening zoals inburgering en taalonderwijs.
Het reguliere bestand laat een daling zien.
Bestand 31-12-2015 31-12-2016 31-12-2017
Met uitkering Regulier bestand < 27 jaar 118 129 156
> 27 jaar 1312 1336 1310
Subtotaal 1430 1465 1466
Vergunninghouder < 27 jaar 32 64 75
> 27 jaar 67 137 143 Subtotaal 99 201 218 Totaal met
uitkering
1529 1666 1684
Met LKS 111 193 298
Zonder uitkering (NUG)
20 54 87
NB:
In het kader van armoedebeleid geven we ook nog dienstverlening aan 4138 huishoudens (stand 31 december 2017) die gebruik maken van allerlei minimaregelingen maar geen uitkering ontvangen. Hierover meer in de raadsinformatiebrief over armoedebeleid.
Volledige uitstroom uit de uitkering
In 2017 zijn 653 personen volledig uitgestroomd uit de uitkering.
284 mensen zijn volledig uitgestroomd omdat ze betaald werk hebben gevonden, waarvan 57 jongeren onder de 27 jaar en 80 50-plussers.
De uitstroom naar werk is net zoals in 2016 44% van de totale uitstroom. Daarin laten we een goed resultaat zien. In de landelijke benchmark van Divosa 2016 ligt dat percentage op 35%.
Door de instroom van jongeren met multi-problematiek en vergunninghouders vraagt het van de uitvoering steeds meer om deze goede uitstroomresultaten vast te houden.
10 mensen zijn gaan studeren met studiefinanciering waardoor hun uitkering werd beëindigd en voor 359 personen is de uitkering gestopt om overige redenen zoals verhuizing,
samenwoning, overlijden, handhaving etc.
Parttime of tijdelijk werk
In 2017 zijn ook 151 mensen geplaatst op een parttime- of tijdelijk werk. Zij ontvangen nog een aanvullende uitkering. Parttime werk is een manier om uiteindelijk volledig uit te stromen naar werk. In Oss wordt parttime werk gestimuleerd via een tijdelijke inkomstenvrijlating.
Er is in 2017 1.386.456 euro bespaard op uitbetaling uitkeringen vanwege inkomsten uit parttime of tijdelijk werk bij gemiddeld 189 parttime werkenden.
Loonkostensubsidie (LKS)
Er werken op 31 december 2017 298 mensen met het instrument loonkostensubsidie. De structurele loonkostensubsidie, die wordt betaald aan de werkgever, wordt, net zoals de bijstandsuitkering, bekostigd uit het uitkeringenbudget genaamd BUIG van de gemeente Oss.
Voor de financiering blijven deze mensen dus meetellen.
131 mensen werken met LKS bij IBN, 39 bij werkgever SHD en 128 bij overige werkgevers.
De gemiddelde loonwaarde bedraagt 49,4%. Dat was in 2016 nog 47,5%.
Naast LKS ontvangt de werkgever, indien nodig, een begeleidingskostenvergoeding, die wordt betaald uit het re-integratiebudget.
Beschutte werkplekken
Het aantal beschutte werkplekken blijft, ondanks de nieuwe wet met het verplichte karakter, landelijk nog ver achter. De Osse taakstelling 2017 is 31 fte van 31 uur dus totaal 961 uur.
De realisatie is 24,10 fte oftewel 747 uur (30 personen). Volgens Divosa is dat een mooie prestatie. De afdeling heeft allerlei acties verricht om het bereik van Beschut werk te verhogen. Denk daarbij aan
- Screening van oude wachtlijst WSW op mogelijkheden beschut werk.
- Op de Rotonde scherp kijken naar mogelijkheden beschut werk en doorleiden naar UWV voor het aanvragen van een advies Beschut Werk.
- In uitstroomoverleggen met onderwijs wordt de optie Beschut Werk besproken.
- Veelvuldig contact met UWV over mogelijkheden Beschut Werk voor hun doelgroep Wajong.
In onze arbeidsmarktregio met 16 gemeenten zijn op 30 september 2017 75 mensen geplaatst op Beschut Werk waarvan 29 mensen uit Oss (39%). Recentere cijfers uit de regio zijn nog niet bekend.
Duurzame uitstroom
Om het succes van re-integratietrajecten te bepalen, is beoordeeld of er sprake is van
hernieuwde opname in de uitkering na succesvolle uitstroom naar werk. Hierbij hebben we de definitie “ duurzame uitstroom” van Divosa gebruikt.
In 2014 was landelijk 15% na een half jaar weer teruggekeerd in de uitkering. Recentere cijfers zijn er (nog) niet. In Oss heeft 7,1% van de mensen, die zijn uitgestroomd, na een half jaar weer gebruik gemaakt van een bijstandsuitkering. Hiervoor is de volledige uitstroom naar werk in het 1e half jaar 2017 vergeleken met het uitkeringsbestand van 24 januari 2018. De parttime uitstroom is hier niet in meegenomen. Dit betekent dat 92,9% van de mensen die in het 1e half jaar volledig zijn uitgestroomd uit de uitkering op 24 januari 2018 niet is
teruggekeerd in de uitkering.
Diezelfde meting in 2015 en 2016 wees uit dat er sprake was van 7,7% respectievelijk 6,9%
terugval.
Het vertrouwensexperiment met regelluwe bijstand
Op dit moment nemen 206 mensen deel aan het experiment, waarvan 124 uit het zittend bestand en 82 uit de nieuwe instroom. In elke groep zit een goede afspiegeling van het bijstandsbestand.
Mensen met een uitkering zijn benaderd via brief en telefoon en zijn uitgenodigd voor verschillende informatiebijeenkomsten. De Universiteit van Tilburg (UvT) heeft
geïnteresseerde kandidaten ingedeeld in 3 groepen namelijk: groep “eigen regie”, groep “ intensieve dienstverlening” en groep “reguliere dienstverlening”.
In de zomer zijn we al gestart met de voorbereidingen. Consulenten zijn getraind op benadering en gespreksvoering door een medewerker van TNO in afstemming met de UvT.
Gedurende het experiment krijgen de consulenten intervisie van een externe coach.
De universiteit zal 2 keer een tussenrapport uitbrengen namelijk in juni en in december 2018.
Voor 31 december 2019 zal een eindrapport worden uitgebracht.
Vrijwilligerswerk
Als een betaalde baan niet haalbaar is, wordt in gesprekken gestimuleerd om vrijwilligerswerk te verrichten.
Op 31 december 2017 verrichten 475 mensen, die in beeld zijn bij Werk en Inkomen, vrijwilligerswerk, waarvan 325 mensen met een uitkering.
Jongerenaanpak
Het aandeel jongeren onder de 27 jaar in de bijstand is dit jaar opnieuw toegenomen.
Jongeren met een arbeidsbeperking, die nog arbeidsvermogen hebben, komen niet meer in aanmerking voor een Wajong uitkering en doen beroep op de Participatiewet. Anderzijds neemt het bestand aan jongeren toe door de instroom van jonge, vaak alleenstaande vergunninghouders. Deze jongeren hebben een intensief traject nodig naar werk of scholing.
Daarom is bij Werk en Inkomen een jongerenteam gespecialiseerd in het ondersteunen van deze groep in hun zoektocht naar een geschikte vacature. Het werken met een specifiek jongerenteam is van groot belang om goed aan te sluiten bij de leefwereld van de jongere en het onderhouden van het netwerk dat hiervoor nodig is.
Voor de jongeren, die wel (bijna) arbeidsmarktrijp zijn, worden, op maat trajecten ingezet. Dit betreft begeleiding, coaching, sollicitatietraining, jobhunting en leerwerktrajecten. Het
leerwerkloket is beschikbaar voor studieadvies. 57 jongeren met een uitkering zijn volledig uitgestroomd vanwege werk. Daar waar nodig zetten we een interne of externe jobcoach in om duurzaam werk te ondersteunen. De kosten worden gefinancierd uit het
participatiebudget.
Naast de jongeren met een uitkering geven we ook dienstverlening aan kwetsbare jongeren zonder uitkering. Investeren in jongeren zonder uitkering is een vorm van preventief beleid.
Het is belangrijk dat jongeren werken aan een toekomst. Zonder actieve dienstverlening is de kans groot dat ze buiten het arbeidsproces en/of samenleving blijven.
We hebben dit jaar 62 nieuwe jongeren zonder uitkering in traject genomen. Dienstverlening varieert van jobhunting, inzet loonkostensubsidie, scholingstrajecten tot
begeleidingsgesprekken. Inmiddels hebben 27 jongeren een baan gevonden en zijn 2 jongeren naar school gegaan.
87 jongeren zijn bij ons nog traject. Hiervan zijn 45 jongeren aan het werk met loonkostensubsidie en/of jobcoaching.
Kosten voor dienstverlening aan deze kwetsbare jongeren worden gefinancierd uit de extra 200.000 euro aan gemeentelijke middelen.
In september 2017 zijn we samen met Stimulansz en de stichting JIM gestart met de aanpak JIM (Jouw Ingebrachte Mentor). Een JIM is iemand uit het vertrouwde netwerk van de jongere die gevraagd wordt om de jongere te ondersteunen in zijn problematiek. Hiermee vervagen de
grenzen tussen professional en niet-professionals. Een vertrouwenspersoon kan
mededeskundige zijn. Zowel consulenten W&I als het netwerk in Oss zijn gefaciliteerd met een JIM training.
Inmiddels hebben 8 jongeren een eigen JIM.
We willen op een Divosa-congres hierover een workshop houden.
In 2017 is gestart met de voorbereiding voor intensievere samenwerking met het ROC. Doel is om jobcoaching in te zetten op stageplaatsen voor jongeren in het Entree onderwijs. Hiermee hopen we stageplaatsen te kunnen omzetten naar betaald werk. Deze samenwerking is innovatief in Nederland en zal in mei 2018 starten. Hierover wordt U nog nader geïnformeerd.
Vergunninghouders
In 2017 hebben 77 vergunninghouders een uitkering toegekend gekregen. Van 60 vergunninghouders is de uitkering beëindigd. Op 31 december 2017 verstrekken we 218 uitkeringen aan vergunninghouders.
In 2017 hebben 110 vergunninghouders het participatieverklaringstraject doorlopen en de participatieverklaring getekend. Vanaf 1 oktober 2017 is de participatieverklaring een verplicht onderdeel in de Wet Inburgering. Elke gemeente maakt een eigen programma. De Osse aanpak bestaat uit vijf bijeenkomsten:
In de 1e bijeenkomst gaat het over kernwaarden en de grondwet
In het Talentcentrum van ONS Welzijn krijgen de vergunninghouders informatie over inburgeren in Oss en leiden vrijwilligers de vergunninghouders rond in het Talentcentrum
Bij het Osse arbeidstrainingscentrum De Rotonde is er uitleg over het centrum en de weg naar werk. Ook brengen de vergunninghouders die dag een bezoek aan een bedrijf
De 4e bijeenkomst richt zich op vrijetijdsbesteding in Oss
De 5e en laatste bijeenkomst is de officiële ondertekening van de participatieverklaring.
Voor de gemeente is het participatieverklaringstraject erg belangrijk. Het is de start van het traject om mee te doen in de samenleving en om werk te vinden. Bij de aankomst in Oss is er van het begin af aan veel contact. Zo leren we mensen snel kennen en zien we hun reacties op zaken zoals de grondwet, werk, sport etc.
In mei zijn ruim 40 vergunninghouders in de leeftijd tussen 18 en 28 jaar bij ROC De Leijgraaf in Oss gestart met intensief en versneld inburgeren. Deze nieuwe werkwijze is uniek in
Nederland en geeft vergunninghouders de kans om al na anderhalf jaar te beginnen aan een Mbo-opleiding. Om de kans op de start aan het MBO te vergroten, wordt vanuit het
participatiebudget geïnvesteerd in extra rekenen en de Engelse taal. Intensief inburgeren is geen verplichting van de Rijksoverheid maar een initiatief van gemeente Oss en ROC De Leijgraaf.
In het gewone traject voor inburgeren gaan vergunninghouders drie dagdelen per week naar school. Bij uitgebreid inburgeren is dat zeven dagdelen per week.
In november is een nieuwe groep intensief inburgeren gestart met 22 jongeren uit de hele regio. Vanuit Oss doen 7 jongeren mee.
Taalachterstand en educatie
Iedereen die de Nederlandse taal slecht of niet beheerst en inburgeringsplichtig is (vergunninghouder), is zelf verantwoordelijk voor het leren van de Nederlandse taal. Zij moeten binnen 3 jaar het inburgeringsexamen halen. De consulenten volgen dit nauwgezet.
Andere uitkeringsgerechtigden, die de Nederlandse taal niet goed beheersen, worden, na de intake of een hercontrole, aangemeld bij de consulent educatie. Deze doet vooronderzoek naar het taalniveau en overige omstandigheden en meldt aan bij een opleiding (voor toetsing of direct voor een cursus). In 2017 zijn 146 aanmeldingen voor basisvaardigheden educatie (taal, digitale vaardigheden en omgaan met geld) ontvangen. Daarvan zijn er 48 voor de Wet taaleis.
Op 28 november is het Taalhuis Oss officieel van start gegaan. Door de samenwerking binnen het taalhuis tussen Bibliotheek Oss, Ons Welzijn, ROC de Leijgraaf, Stichting Lezen en
Schrijven en gemeente Oss verwachten we het bereik van deelnemers aan basisvaardigheden educatie te verhogen. Binnen de Sociale Teams is er extra aandacht voor taalachterstanden.
Het aantal aanmeldingen vanuit de Sociale Teams stijgt. We verwachten dat deze stijging in 2018 doorloopt.
Ik hoop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd,
Met vriendelijke groet,
dhr. C.P.W. van Geffen,
Wethouder Werk & Inkomen en Onderwijs
