Nieuwe voorzitter Netwerk Palliatieve Zorg

Najaar 2018-januari 2019

brief Nieuws Nieuwsbrief Netwerk Palliatieve Zorg

Westelijke Mijnstreek*

Nieuws uit het Netwerk:



Voorzitter Dre Knols neemt afscheid

 Kennismaking nieuwe voorzitter: Wiel Geraedts



SGL volwaardige partner Netwerk: proficiat!

 Nieuw aanbod: begeleiding van levensvragen thuis

 Kennismaken met Zuyderland Thuiszorg Lilian Poulsen

 Wist u dat …..

 Geestelijk verzorger locaties Sittard

De partners van het Netwerk wensen u een gezond

en inspirerend 2019 toe!

Nieuws uit het Land:

 Kamerbrief palliatieve zorg

 Pal voor U

 Nieuwe richtlijn spirituele zorg

 Podcasts palliatieve zorg

 Colofon

Nieuwe voorzitter Netwerk Palliatieve Zorg

Nieuws uit het Netwerk Westelijke Mijnstreek:

Wisseling van voorzitter in het Netwerk: Dré Knols aan het woord Na 16 jaar ga ik afscheid nemen als voorzitter van het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek. In die periode is er veel gebeurd: allereerst de samenwerking op poten zetten, daarna aandacht vragen voor palliatieve zorg, voorlichting geven, lesprogramma’s opzetten etc., etc.

Gedurende die tijd zijn er vier Netwerkcoördinatoren voorbijgekomen waarvan de laatste de langst zittende en heel bekwaam is. Met name is er de laatste jaren veel werk verzet voor de samenwerking tussen zieken- huis, huisartsen, hospice en wijkverpleging uitmondend inzet project Gewenste zorg in de laatste levensfase.

Een van mijn grootste wensen was het toepassen van palliatieve zorg bij dementie die momenteel uitkomt middels het project Dedicated.

Terugkijkend is er op het gebied van de palliatieve zorg de laatste 20 jaar veel bereikt. Met name de bekend- heid van het bestaan van palliatieve zorg en de toepassing daarvan. Een laatste wens is nog de inpassing van palliatieve zorg in de reguliere opleidingen in de gezondheidszorg. Gelukkig worden daarin ook grote stappen gezet.

Ik dank jullie allen: leden van de stuurgroep, kerngroep en alle anderen die ik in de palliatieve zorg heb leren kennen. Een speciaal woord van dank voor de patiëntenvertegenwoordigers in het netwerk. Het gaat jullie goed. Mogelijk komen we elkaar nog tegen omdat ik gevraagd ben adviseur van het netwerk te worden. Ik heb een goede opvolger gevonden in Wiel Geraedts. Ik wens hem veel succes.

Nieuwe voorzitter: Wiel Geraedts aan het woord

Als nieuwe voorzitter van het netwerk palliatieve zorg Westelijk Mijnstreek stel ik me graag voor.

Mijn naam is Wiel Geraedts. Tot vorig jaar werkte ik als longarts in het Zuyderland Ziekenhuis. In deze functie deed ik ervaring op met mensen in de palliatieve fase. Een ervaring die mij leerde hoe belangrijk de laatste fase in het leven van de mens is. De cursus palliatieve zorg voor medisch specialisten zorgde nog voor een aanvulling.

Graag wil ik mijn ervaring inzetten om de palliatieve zorg in de Westelijke Mijnstreek verder uit te bouwen.

Ik realiseer mij dat er al heel veel goede zorg geleverd wordt. Het zal moeilijk zijn om Dré Knols, de huidige voorzitter, op te volgen. Hij heeft vanaf het begin mede vormgegeven aan de palliatieve zorg in onze regio.

Onder zijn voorzitterschap is er al heel veel gerealiseerd. Ik wil mij enthousiast inzetten en helpen het netwerk verder vorm te geven zodat de mensen in de laatste fase van hun leven de gepaste zorg krijgen, in al haar facetten.

Wiel Geraedts en Dré Knols

Medewerkers SGL volgen scholing palliatieve zorg

door Norma Jansen-Veugen, SGL

Sinds een aantal jaar heeft SGL palliatieve zorg voor hun cliënten als een speerpunt naar voren geschoven.

Palliatieve zorg is zorg voorafgaand en/of in de laatste fase van het leven. Een manier om te bepalen of deze zorg al van toepassing is, is onder meer via de ‘verwondervraag’ (de zogenaamde surprise question):

zou het je verbazen als de cliënt binnen nu en een jaar komt te overlijden?

Esther Lotz (woonbegeleidingscentrum Schaesberg) en Monique Verhaegh (begeleid zelfstandig wonen Midden-Limburg) zijn de aandachtsfunctionarissen palliatieve zorg. Zij hebben beiden een scholing gevolgd aan Zuyd Hogeschool.

Momenteel volgt een eerste groep medewerkers van woonbegeleidingscentra een scholing om zich ook te bekwamen in palliatieve zorg. Deze scholing, eveneens verzorgd door Zuyd Hogeschool, is toegespitst op palliatieve zorg bij cliënten en hun naasten.

Tijdens de opleiding is er aandacht voor onder andere de volgende thema’s: rouw en verlies, familie en

Stichting Gehandicapten Limburg (SGL)

volwaardige partner in het Netwerk: Proficiat!!!

Op 30 oktober is SGL door het Netwerk gevisiteerd. In 2017 waren ze als aspirant partner al gevisiteerd waarna ze voortvarend met de adviezen van de commissie aan de slag zijn gegaan.

De visitatiecommissie had lovende woorden voor SGL: al de adviezen uit 2017 hebben ze opgepakt en uitgewerkt waardoor ze nu glansrijk de visitatie doorstaan hebben. De commissie heeft veel waardering voor de inzet waarmee de tot nu toe behaalde resultaten zijn bereikt.

Per 1 november 2018 is SGL volwaardige partner van het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek!

Lilian Zinken-Poulsen

Het ministerie van VWS gaat begin 2019 subsidie beschikbaar stellen voor deze vorm van zorg. In het land zullen hiervoor centra voor levensvragen ontstaan. Zo is het centrum voor levensvragen in de Westelijke Mijnstreek ondergebracht bij het Netwerk Palliatieve Zorg.

Op twee manieren is begeleiding mogelijk:

1. Via thuishulpcentrale De Brug (https://www.thcdebrug.nl/) is het mogelijk om een goed opgeleide vrijwilliger VPTZ (vrijwillige palliatieve terminale zorg) te vragen. Er is hiervoor geen wachtlijst en na een intake kan een vrijwilliger snel geplaatst worden. Deze vrijwilligers hebben onlangs ook de training levensvragen voor vrijwilligers afgerond.

2. Een andere mogelijkheid is om een geestelijk verzorger in te schakelen als meer professionele hulp nodig wordt geacht. Via een mail naar levensvragen@zuyderland.nl kunt u een aanvraag in dienen, in de mail zet u een telefoonnummer waarop u bereikt kan worden voor een korte tele- fonische intake. Het Netwerk werkt intensief samen met professionele geestelijk verzorgers die inzetbaar zijn voor deze vorm van begeleiding.

Dit aanbod kost de cliënt niks en kan dus kosteloos worden ingezet.

Dit jaar heeft een projectgroep gewerkt aan een nieuw aanbod: het begeleiden van mensen in de palliatieve fase bij levensvragen in de thuissituatie.

Een werkgroep, bestaande uit Nicole Stadhouder (teamleider Vrijwilligersorganisatie de Burg) Joris de Lange (geestelijk verzorger Zuyderland Care), Ren Lantman (geestelijk verzorg em.) en Els Knapen (Netwerkcoör- dinator) heeft dit aanbod ontwikkeld.

Spirituele zorg gaat over vragen en dilemma’s die betrekking hebben op zingeving, regie- en controleverlies, omgaan met beperkte tijd van leven, verbondenheid en isolement, (wan)hoop, levensbalans en / of geloofs- overtuiging. Dit zijn bij uitstek in de palliatieve fase vragen waarin mensen kunnen vastlopen en waarvoor geen directe oplossingen beschikbaar zijn.

Nieuw aanbod: Begeleiding van levensvragen in de thuissituatie

Kennismaken met Lilian Zinken-Poulsen, de operationeel manager bij Zuyderland Thuiszorg

Op jonge leeftijd heb ik kennis gemaakt met werken in de zorg. Vrij kort na de eerste op- leiding ben ik gestart met werken op de afdeling spoedeisende hulp van het ziekenhuis in Sittard, later ook in Heerlen.

Persoonlijk verlies van dierbaren op jonge leeftijd heeft mij mede gevormd als mens maar ook als zorgverlener. De ervaringen heb ik kunnen toepassen in de acute fases waar mensen, ontredderd en hartzeer ervarend, afscheid moesten nemen van hun naasten op een totaal onverwacht moment. Enkele jaren geleden is mijn eigen vader ziek geworden. Een onzekere periode vol hoop, maar ook fysieke en mentale pijn.

Lilian Zinken-Poulsen

In deze fase heb ik kennis gemaakt met de palliatieve zorg in de thuissituatie. Op waarde gebaseerd maat- werk, geboden door collegae zorgverleners; een bijzonder netwerk ontstond rondom het aanstaande over- lijden. De onmiskenbare en zeer waardevolle bijdrage van de huisarts en diens rol als mens, de inzet van verpleegkundigen van het team wijkzorg, het transmurale team, team nachtzorg. Maar ook de fysiotherapeut die onverwacht psychische ondersteuning bood in de laatste fase, mijn vader meenam naar het beeld aan gene zijde, dit gaf rust en acceptatie. Samenvattend een keten van samenwerking tot en met de logistiek van medicijnverstrekking, een onzichtbare schakel maar essentieel in de keten.

Het geeft een gevoel van gepaste trots nu werkzaam te mogen zijn bij en voor de organisatie Zuyderland Thuiszorg. Trots voel ik mij ook als medelander, de mogelijkheden binnen ons zorgsysteem zijn uniek en waardevol. De cirkel wordt weer rond nu ik ben uitgenodigd deel te nemen aan het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek. Ik kijk uit naar samenwerking met de vele netwerkpartners en verdere verkenning van de ontwikkelingen rondom palliatieve zorg.

Wist u dat:

Er een zeer prettige samenwerking is opgezet met het Filmhuis de Domijnen Sittard?

Zondag 7 oktober is de eerste film getoond, ‘The Leisure Seeker’. Mw. C. de Weerd, klinisch geriater van Zuyderland Medisch Centrum leidde de avond in. Met een hapje en een drankje werd de middag afgerond, rondom informatiestandjes van de Brug (www.thcdebrug.nl),

het Toon Hermans Huis Sittard (https://www.toonhermanshuissittard.nl/),

hospices Mariaveld (https://www.zuyderland.nl/zorglocaties/hospice-mariaveld/) en Daniken (https://www.zuyderland.nl/zorglocaties/hospice-daniken/),

Bijna Thuis Huis Bronnerhof (https://www.bronnerhof.nl/).

In 2019 zal deze samenwerking gecontinueerd worden.

De NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) is op werkbezoek geweest in het kader van project Gewenste Zorg in de laatste levensfase. Met veel bewondering en enthousiasme werd geluisterd en vragen gesteld i.h.k.v. financiering van dit bijzondere project.

Het praktijkteam Palliatieve Zorg van het ministerie van VWS is ook op uitnodiging van de coördinator op werkbezoek geweest in Sittard. Hierbij waren tevens

afvaardigingen van het IKNL, ZN, Fibula en ZonMw. Alle collega Netwerkcoördinatoren hebben samen een presentatie gegeven over de parels in Limburg en Zuidoost Brabant.

Er weer een nieuwe groep verpleegkundige wordt opgeleid tot adviserend verpleegkundige palliatieve zorg? Medewerkers van Meander, Zuyderland, Land van Horne en Hulp bij Dementie zijn samen gestart en zullen in 2019 deze leergang afronden.

Op 8 november er een tandempresentatie plaatsvond op het twee jaarlijks congres Palliatieve Zorg in Lunteren? Wij hebben ons project Gewenste Zorg in de laatste levensfase hebben mogen presenteren (foto Lunteren) en onze collega’s uit Oost-Veluwe presenteerden hun transmuraal zorgpad.

De laatste themabijeenkomst op 15 november een mooie verbinding liet zien tussen onderzoek en praktijk? Het thema was palliatieve zorg en dementie. Waarbij

verpleegkundig specialist Ina Schutgens met verve enthousiast uit de praktijk vertelde.

Drie onderzoekers, Judith Meijers, Sascha Bolt en Bram Tilburgs hebben vanuit hun perspectief over hun onderzoek gesproken en de toehoorders betrokken in het academische werkveld.

Het Netwerk Oostelijk Zuid Limburg sinds september ook de lege bedden van de hospices bijhoudt in de Palli-arts app.

De Academische Werkplaats Ouderenzorg Zuid Limburg op vrijdag 14 december haar jubileumsymposium heeft gehouden in het MECC in Maastricht?

Van harte gefeliciteerd!

●

●

●

●

●

●

●

●

Dedicated (het project kwaliteitsverbetering van palliatieve zorg voor mensen met dementie en hun naasten) haar 1 jarig bestaan heeft besproken met alle werkgroepen en de advies- raad. Overzicht is hier te vinden:

https://awo.mumc.maastrichtuniversity.nl/sites/intranet.mumc.maastrichtuniversity.nl/files/

awo/Projects/Dedicated/overzicht_jaar_1_dedicated.pdf

De Snoezelexpres ingezet kan worden, in zorgcentra maar ook in de thuissituatie?

Snoezelen is een samentrekking van twee Nederlandse woorden, snuffelen en doezelen.” Snoezelen is ontspannen met voorwerpen, geuren, kleuren en geluiden die de zintuigen aangenaam prikkelen. Een bus vol met materialen kan de cliënt thuis in zijn eigen vertrouwde omgeving bezoeken. De medewerker van de

snoezelexpres speelt in op de specifieke situatie van de cliënt en zorgt dat de cliënt

fijne snoezelervaringen opdoet. Meer informatie: snoezelexpres@zuyderland.nl of 06-30645848.

Het Netwerk Sterven en Rouw in oktober hun nieuwe website heeft gelanceerd:

https://www.stervenrouwlimburg.nl/. Het Netwerk Sterven & Rouw Zuid-Limburg is een samenwerkings- verband van organisaties die werkzaam zijn op het gebied van zorg, advisering en begeleiding rondom sterven, uitvaart en rouw.

●

●

●

GEESTELIJK VERZORGER IN ZUYDERLAND ZORGCENTRA locaties Sittard Middels dit artikel in deze nieuwsbrief wil ik mij graag even aan u voorstellen:

mijn naam is Roger Fleischeuer. Ik ben werkzaam als geestelijk verzorger in de vier Sittardse Zuyderland zorgcentra De Baenje, De Kollenberg, Lemborgh en Hoogstaete. Ik doe dit werk op dit moment al zo’n 12 jaar. In het verleden ben ik ook werkzaam geweest in Zuyderland Glana in Geleen en Aldenhof in Born.

Naast geestelijk verzorger ben ik ook permanent diaken in het parochiecluster van de Sittardse binnenstad.

Hierdoor ken ik veel mensen die op een gegeven moment van thuis verhuizen naar een van de zorgcentra.

Vaak hoor ik de mensen die daar komen wonen en mij zien, zeggen: “Dat is dae jóng van de Grote Kirk” on- danks het feit dat ik toch al 54 jaar ben. Mijn echtgenote Judith is verpleegkundige op de dagverpleging in het Zuyderland Medisch Centrum. Ik heb twee dochters, Britt die 19 jaar is en in Maastricht aan de universiteit Psychologie studeert en Anique van 17 die dit jaar haar HAVO opleiding aan het Trevianum afrondt. Naast mijn werkzaamheden in de Sittardse zorgcentra en gespreksleider moreel beraad ben ik al 10 jaar lid van het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek.

Mensen die opgenomen worden in een zorgcentrum verliezen zaken die hen hun hele leven lang vastigheid hebben gegeven, een huis, een buurt, een partner, kinderen. Door somatische en/of geriatrische aandoe- ningen zijn zij in een situatie terecht gekomen waar zij hun leven dienen te herijken oftewel opnieuw op zoek gaan naar die dingen die het leven nog de moeite waard maken. Als geestelijk verzorger kan ik hen hierbij op weg helpen door naar hun levensverhalen te luisteren, vragen te stellen, kortom er echt zijn voor die ander en tijd nemen voor en oprechte interesse tonen in hem of haar.

Hetgeen geldt voor hen die opgenomen worden en verblijven in een zorgcentrum, geldt ook voor mensen die in hun laatste levensfase verkeren. Zij willen hun leven op een juiste wijze afronden hoe pijnlijk dat ook kan zijn. Misschien moet er wel wat duidelijkheid geschapen worden in de situatie waarin men zich bevindt of wenst men middels een ritueel rust te creëren in een onrustige en aflopende levenssituatie? Als geestelijk verzorger ga je met hen in gesprek en zoek je samen naar wegen die in die laatste levensfase bewandeld kunnen en willen worden.

Roger Fleischeuer

Podcasts gesprekken over levenseinde

https://www.zorgvoorbeter.nl/nieuws/podcast-gesprek-levenseinde?utm_source=flexmail&utm_

medium=e-mail&utm_campaign=ezinelevensvragen27september2018&utm_content=podcasts+over+om gaan+met+het+levenseinde

Kamerbrief Palliatieve Zorg

Op 8 november heeft minister de Jonge van VWS een kamerbrief uitgebracht met de focus op palliatieve zorg. Het uitgangspunt dat mensen die palliatieve zorg moeten ontvangen, kunnen overlijden op de plek die zij zelf kiezen met passende zorg en ondersteuning in een vroeg stadium, vormt voor minister Hugo de Jonge de basis voor zijn plan van aanpak om de palliatieve zorg in Nederland nog meer te verbeteren. In zijn aanpak volgt hij twee sporen: meer praktische verbeteringen realiseren en meer bekendheid geven aan de palliatieve zorg. Daarbij geeft hij aan dat de afgelopen jaren veel tot stand is gekomen in de palliatieve zorg. Met meer aandacht voor medische, psychosociale en spirituele aspecten en de beschikbaarheid van multidisciplinaire en tijdige palliatieve zorg in alle zorgdomeinen. Maar de palliatieve zorg blijft complex en omvangrijk; verder verbetering is nodig en mogelijk. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamer- stukken/2018/11/08/kamerbrief-over-focus-op-palliatieve-zorg

Pal voor U

In deze achtste editie van Pal voor U magazine deelt voetbalcoach Foppe de Haan (75) een mooi persoonlijk verhaal. Tevens is er weer een diversiteit aan onderwerpen: wat zijn belangrijke keuzemomenten in de laatste levensfase? Over de wilsverklaring, palliatieve sedatie en euthanasie. Wat doe je als je ongeneeslijke zieke partner boos is?

GZ-psycholoog Coen Völker (o.a. het Helen Dowling Instituut) deelt zijn kennis en ervaringen over deze veelvoorkomende emotie. Dit magazine kunt u hier bestellen:

http://www.uitgeverijzezz.nl/product-categorie/pal-voor-u/

Lancering herziene richtlijn zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase

De herziene richtlijn Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase is gereed. De richtlijn geeft inzicht in de manier waarop vragen en behoeften van patiënten en hun naasten op het gebied van zingeving en spiritua- liteit kunnen worden herkend en hoe een gesprek hierover aan te gaan. Ten opzichte van de vorige richtlijn is deze herziene versie praktischer in gebruik, onder meer door de heldere opmaak en de concrete

handvatten. Voor meer informatie zie:

https://www.iknl.nl/over-iknl/nieuws/nieuws-detail/2018/10/23/lancering-herziene-richtlijn-zingeving- en-spiritualiteit-in-de-palliatieve-fase Bron: IKNL

Brochures/Websites/App:

Nieuws uit het land

Colofon

Uitgave: Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek

Redactie: Els Knapen (coördinator Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek), Claudia Timmers (projectmedewerker Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek)

Productie/ druk: Zuyderland Medisch Centrum Sittard/Geleen, Xerox

Het doel van het netwerk is het versterken van de onderlinge samenwerking tussen de verschillende voorzieningen, zodat kwaliteit, kwantiteit én toegankelijk- heid van de Palliatieve Zorg (PZ) geoptimaliseerd wordt voor de cliënt, diens omgeving en professionals.

Voor vragen en informatie over het netwerk en/of deze nieuwsbrief kunt u contact opnemen met drs. Els Knapen, de coördinator van het Netwerk:

GSM: 06-30625588 of netwerkpz.wms@zuyderland.nl

Het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek is een samenwerkingsverband van organisaties die palliatieve zorg bieden: Hospice Daniken, Hospice Mariaveld, de huisartsen in de regio, Zuyderland Medisch Centrum Sittard/Geleen, Zuyderland Thuis, Zuyderland Thuiszorg, Vivantes Zorggroep, Privazorg Maas & Heide, SGL, IZT Elsloo, Toon Hermans Huis Sittard, Transmuraal Palliatief Adviesteam, Thuishulpcentrale De Brug, Bijna Thuis Huis Bronnerhof en vertegenwoordiging van de zorgvragers.

Deze nieuwsbrief wordt mede mogelijk gemaakt door MCC Omnes.