CKV – Stedelijk College Eindhoven
Billy Elliot
De Musical
Jonas Niederle H4c 22-3-2015
1
Inhoud
Zakelijke gegevens ... 2
Entreebewijs ... 2
De musical Billy Elliot ... 3
Kunstenaar ... 4
De staking van 1984 ... 5
Verschillende kunstenaars ... 6
Review uit het AD, 01-12-14 ... 7
Bronnenlijst ... 8
2
Zakelijke gegevens
Naam: Jonas Niederle Tijdstip: 14:30
Klas: H4c Datum: 25-12-2014
Activiteit: Musical Billy Elliot Met wie: Met ouders en grootouders Adres: Circusstraat 4,
2586 CW Den Haag
Entreebewijs
Entreebewijs heb ik niet meer. In overleg met de docent wordt een handtekening van een ouder ook goed gekeurd. Hieronder ziet u een bevestiging van mijn vader.
3
De musical Billy Elliot
De Musical ‘Billy Elliot’, is gebaseerd op de gelijknamige film. Het verhaal speelt zich af in Engeland rond 1980, tijdens de mijnstakingen. Billy Elliot woont in een klein, arm
mijnwerkersdorp, ook zijn familie heeft niet veel geld. Billy’s moeder is overleden en hij woont nu samen met zijn vader, oudere broer en demente oma in een klein arbeidershuisje.
Ook Billy’s familie doet mee aan de mijnstaking, vooral zijn broer is heel fanatiek. De arbeiders willen meer loon voor het gevaarlijke werk dat ze doen en ze willen dat de ontslagrondes ophouden. Door de staking hebben ze echter nog minder geld dan gewoonlijk. Toch geeft Billy’s vaders hem elke dag 50 pence om bij het lokale buurthuis boksles te volgen. Billy is niet goed in boksen en gaat met tegenzin naar de lessen. Op een dag, als Billy voor de zoveelste keer te laat komt bij de boksles moet hij voor straf langer blijven om extra oefeningen te doen. De leraar gaat alvast weg. Terwijl Billy zijn oefeningen doet, komt een balletgroep de zaal binnen. Als de meisjes beginnen te dansen kijkt Billy geïnteresseerd toe en na aandringen van de lerares doet hij mee. Billy vindt ballet zo leuk dat hij stiekem naar balletles in plaats van boksles gaat.
De lerares ziet dat Billy talent heeft, en stimuleert hem om auditie te doen aan de ‘Royal Ballet School’.
Als Billy zijn vader probeert te vertellen over de auditie wordt deze enorm kwaad, dat zijn zoon de 50 pence aan balletlessen uitgeeft. Billy moet direct stoppen met ballet, want dat is voor meisjes vindt zijn vader.
Billy gaat echter stiekem door met dansen, en zijn lerares ondersteunt hem hierbij. Op een dag is Billy geweldig mooi aan het dansen in de lege buurtzaal en merkt niet dat zijn
vader binnenkomt. Na afloop ziet hij zijn vader staan en wordt hij bang dat zijn vader weer boos zal worden. Het tegendeel gebeurt: zijn vader is zo ontroerd dat hij besluit dat Billy mee mag doen aan de auditie. Het hele dorp helpt mee om de auditie te bekostigen. Hij voelt als arbeiderskind een buitenbeentje tussen alle sjieke stadskinderen. Hij weet niet goed hoe hij zich moet gedragen en is onzeker over zijn auditie. Na afloop van zijn auditie wordt Billy gevraagd om uit te leggen wat hij voelt als hij danst. Na een aarzelend begin vertelt hij gepassioneerd hoe hij zich tijdens het dansen vrij en gelukkig voelt. Na een maand komt er een brief van de ‘Royal Ballet School’, Billy is aangenomen. Het hele dorp is blij, maar tegelijk ook bedroefd omdat de vakbonden hebben toegegeven en de mannen weer de mijnen in moeten. De musical eindigt met Billy die naar de balletschool reist, een toekomst van ballet dansen tegemoet.
4
Kunstenaar
‘Billy Elliot’ is een musical, dus er zijn verschillende ‘kunstenaars’. De regisseur, de
choreograaf, de acteurs etc. Ik kies ervoor om wat over de regisseur te vertellen, omdat ik denk dat de regisseur de meeste invloed heeft op het eindresultaat van de musical.
De Nederlandse uitvoering van ‘Billy Elliot’, die in het Circustheater wordt opgevoerd, is door een Britse film- en theaterregisseur, Stephen Daldry, geregisseerd. Stephen Daldry is drie keer genomineerd voor een Oscar en won in 2009 een Tony Award voor ‘beste
regisseur’ voor de musical ‘Billy Elliot’.
Daldry’s vader is vroeg overleden, hij was toen pas 14 jaar. Na zijn studie probeerde Stephen Daldry bekend te worden in de Britse theater gemeenschap. In 1989 begon hij met het regisseren van theater producties. Al vrij snel kreeg hij lovende kritieken op zijn werk, en werd hij gevraagd voor het ‘Royal Court Theater’. Naarmate zijn carrière vorderde kreeg hij verschillende prijzen, zoals een ‘Olivier Award’ voor beste regisseur.
In 2000 regisseerde Daldry zijn eerste volledige film, de film ‘Billy Elliot’. Daldry won hiermee een ‘Academy Award’ nomitatie voor beste regisseur. Hierdoor werd hij erg bekend en werd dan ook verschillende keren gevraagd om de musical ‘Billy Elliot’ te regisseren, ook die in Nederland.
‘Billy Elliot’ is een bijzondere productie, waarin Daldry in korte scenes en met een mooie timing steeds de
essentie van het verhaal belicht. Hij zet de karakters zo neer, dat je voor iedereen sympathie hebt. De musical blijft verrassen en is geweldig om naar te kijken. Het succes van de musical ‘Billy Elliot’ is zeker aan de regisseur Daldry te danken.
5
De staking van 1984
In 1980 dreef de economie grotendeels op de staatskoolmijnen. Er waren dan ook heel veel mijnwerkers, hele dorpen waren speciaal voor deze arbeiders gebouwd. De mijnen werden steeds minder rendabel, maar de ‘National Union of Miners’, de vakbond voor mijnwerkers, had een hele sterke positie en voorkwam dat de mijnen werden gesloten of mijnwerkers werden ontslagen.
Later in 1984 kwam het toch zo ver, de toenmalige premier, Thatcher, verkondigde dat 20 mijnen gesloten werden en 20,000 mijnwerkers ontslagen zouden worden. Thatcher had al eerder kool opgeslagen om de winter door te komen en een eventuele staking te doorstaan.
De vakbonden besloten inderdaad te staken. Thatcher riep iedereen op te stoppen, volgens haar werkten de mijnwerkers zichzelf alleen maar tegen. De staking duurde lang, en
duizenden families moesten van heel weinig geld leven. Dit zie je duidelijk terug in de musical ‘Billy Elliot’. Billy’s vader kan de 50 pence voor zijn bokslessen van zijn zoon nauwelijks opbrengen. Je ziet ook dat het gezin nooit veel te eten heeft en zelfs met Kerst een karig avondmaaltje heeft. De staking zorgde in die tijd voor veel onrust, er was altijd politie op straat en er waren veel rellen. Ook dit komt terug in ‘Billy Ellio’, de fanatieke broer van Billy doet vaak mee met rellen en komt regelmatig bont en blauw thuis.
Door alle rellen en het gebrek aan voedsel is er veel spanning tussen de mensen. Er zijn veel ruzies onderling en met de politie. Deze spanning zie je ook in de musical ‘Billy Elliot’, Billy’s vader is opgefokt en gespannen. Hij maakt vaak ruzie met Billy en diens broer.
Sommige mensen besluiten toch te gaan werken om wat geld te verdienen. De stakende mijnwerkers zijn hier zo boos over, dat de werkende mijnwerkers onder politiebegeleiding naar hun werk moeten worden gebracht om gevechten te voorkomen. Billy’s vader staat ook op het punt om weer te gaan werken, zodat hij Billy’s auditie kan financieren, maar zijn zoon (Billy’s oudere broer) weet hem hiervan te weerhouden. In plaats van te gaan werken, helpt het hele dorp met donaties.
Na bijna een jaar stopt de staking en besluiten de vakbonden en de mijnwerkers toch weer te gaan werken, ze kunnen de staking niet langer financieren. Iedereen is teleurgesteld, maar gaat toch weer aan het werk. Zo eindigt de musical ook.
Afbeelding van een mijnwerkersdorpje vol politie
6
Verschillende kunstenaars
Ik heb wat meer verteld over de
regisseur in mijn verslag, maar ik wil nog even terugkomen op het feit dat
verschillende mensen als de ‘kunstenaar’
kunnen worden gezien bij een musical.
Hierbij probeer ik bij de verschillende functies in de musical uit te leggen, waarom ik wel of niet heb gekozen om deze als kunstenaar te benoemen.
Acteurs en actrices:
Veel mensen zullen waarschijnlijk de acteurs als de ‘kunstenaars’ zien. Dit zijn ook de mensen die je ziet tijdens de musical en dit zijn ook de mensen voor wie je na afloop klapt.
Echter, verschillen sommige acteurs per voorstelling, Billy, de hoofdrol, wordt bijvoorbeeld elke show door een andere jongen gespeeld. Het zou dus raar zijn om hem als de
kunstenaar te zien naar mijn mening.
Choreograaf:
Dans is ook een groot onderdeel van de musical. Zonder dit onderdeel zou de musical ‘Billy Elliot’ niet kunnen draaien. De choreograaf is belangrijk, maar kan niet als de kunstenaar worden gezien.
Componist:
De componist schrijft alle muziek voor de musical, dit is natuurlijk ook essentieel. Maar net als de choreograaf is de componist niet de ‘allerbelangrijkste’ functie in de musical.
Schrijver:
Bij de schrijver zat ik heel lang te twijfelen of dit de kunstenaar zou zijn. Toch heb ik
besloten dat ook de schrijver niet de kunstenaar is. Hij schrijft dan wel het hele verhaal, toch is hij niet degene die uiteindelijk het kunstwerk (de musical dus) vormgeeft.
Regisseur:
Ik heb gekozen om de regisseur als kunstenaar te zien. De regisseur krijgt het verhaal, maar bepaalt de accenten, taalgebruik, karaktertypes etc. Hij moet ervoor zorgen dat de mensen kippenvel krijgen en op het puntje van hun stoel aandachtig zitten te kijken. Naar mijn mening is daarom de regisseur de belangrijkste persoon in een musical, hij zorgt ervoor dat alle details kloppen om een perfecte show neer te zetten.
7
Review uit het AD, 01-12-14
Hieronder is een review uit het Algemeen Dagblad te zien:
Een rauwe uitzondering tussen de suikergeglazuurde feelgoodshows is Billy Elliot in het
musicalgenre. Het duistere sprookje over een jongetje uit de arbeidersklasse die zijn hart verliest aan klassiek ballet speelt tegen het decor van de gewelddadige Engelse mijnwerkersstaking in 1984/85.
Die klassenstrijd werpt ook zijn schaduw over ontluikende jongensdromen.
Als die dromen ook nog eens volkomen indruisen tegen de lokale mores van bier, bokslessen en opgekropte boosheid, wacht een 12-jarig schoffie een harde strijd om zich te ontrukken aan zijn groezelige geboortegrond.
Hetzelfde geldt voor de acteur die deze worsteling moet verbeelden. Carlos Puts (13) volbrengt deze monsterklus met aan het onmogelijke grenzende bravoure en allure. Als Billy is hij bijna non-stop op het podium om te acteren (verdienstelijk), te zingen (sterk) en vooral veel te dansen (om van te watertanden zo virtuoos).
Emotie
Omdat de musical veel van zijn emotie uitdrukt in de dans is een elastische topprestatie van de gehele cast vereist. Die komt er, met dank ook aan het vele jeugdige talent. Pia Douwes is als danslerares van het type ruwe-bolster-blanke-pit de brok routine waarop Puts heerlijk kan leunen.
Tel daarbij een ontroerende verhaallijn over een door de dood van de moeder uiteengeslagen gezin en een vlotte vertaling uit het Engels door Martine Bijl (minpuntje: de zelfbedachte straattaal leidt nogal af) en Billy Elliot is de beste grote musical van dit najaar.
Gezien: 30-11, Circustheater, Scheveningen. Daar te zien t/m 28 maart.
Mijn mening:
Degene die deze recensie geschreven heeft, was bij een andere cast dan ik. Hij zegt dat Carlos Puts Billy heel goed speelt, ik ben van mening dat ook in de cast waar ik naar keek iedereen heel goed speelde. Stijn uit Amsterdam was bij ons Billy, en hij speelde ook geweldig goed.
Ik ben het er ook helemaal mee eens dat details, zoals de dood van Billy’s moeder goed uitgelicht zijn. Doormiddel van liedjes is dit heel mooi neergezet.
Ook ben ik het er mee eens dat de Nederlandse versie van de Engelse straattaal op sommige punten overdreven is. Dit komt erg grof over en voegt niets toe aan het verhaal. Dit is wel meteen het enige minpuntje dat ik heb kunnen ontdekken.
Kortom, deze musical laat met een geweldige cast het ontroerende verhaal van Billy Elliot goed zien. Ik vind dat deze musical echt het kijken waard is!
8
Bronnenlijst
AD – Virtuoze Billy Elliot danst om van te watertanden Laatst bewerkt: 1 December 2014
Bekeken: 19 Maart 2015 Maker: Stefan Raatgever Webadres:
http://www.ad.nl/ad/nl/1002/Show/article/detail/3801568/2014/12/01/Virtuoze-Billy- Elliot-danst-om-van-te-watertanden.dhtml
Volkskrant – Dans-billy’s
Laatst bewerkt: 1 November 2014 Bekeken: 19 Maart 2015
Maker: Carmen Wijnen
Webadres: http://www.volkskrant.nl/theater/dans-billys~a3780754/
Biography – Stephen Daldry Laatst bewerkt: -
Bekeken: 19 Maart 2015
Maker: The Biography.com website
Webadres: http://www.biography.com/people/stephen-daldry-9542393
Wikipedia – Stephen Daldry Laatst bewerkt: 10 maart 2015 Bekeken: 19 Maart 2015 Maker: n.v.t
Webadres: http://en.wikipedia.org/wiki/Stephen_Daldry
AFAS Circustheater – AFAS Circustheater klaar voor Billy Elliot Laatst bewerkt: -
Bekeken: 19 Maart 2015 Maker: n.v.t
Webadres: http://www.afascircustheater.nl/theater/nieuws/billy-elliot-komt-eraan/
Billy Elliot.nl Laatst bewerkt: -
Bekeken: 19 Maart 2015 Maker: n.v.t
Webadres: http://www.billyelliot.nl/
BBC – The miners’ strike
Laatst bewerkt: 15 augustus 2008 Bekeken: 18 Maart 2015
Maker: BBC Webadres:
http://www.bbc.co.uk/wales/history/sites/themes/society/industry_coal06.shtml
9 VICE.com
Laatst bewerkt: -
Bekeken: 18 Maart 2015 Maker: n.v.t
Webadres: http://www.vice.com/read/keith-pattison-photographs-the-miners-strike-342
Wikipedia – Billy Elliot (musical) Laatst bewerkt: 17 maart 2015 Bekeken: 19 Maart 2015 Maker: n.v.t
Webadres: http://nl.wikipedia.org/wiki/Billy_Elliot_(musical)
