VBIJBIID EN

(1)

VBIJBIID EN

DEMOCRATIE

Zaterdag 21 Januari 1956 - No. 383

Geen kehoor

(Zie pag. 3J

WEEKBLAD V A N 01· VOLKS PAR TIJ VOOR VRIJHEID EN DEMO CR A Tl!

Socialistische bluf.

_• _{• •}

of Iets

^•

anders?

Het is altijd prettig wanneer ~en pre- . cies weet, wat men aan zijn politieke tegenstanders heeft.

Mr. In 't Veld, voorzitter van de Eerste- Kamerfractie van de P.v.d.A. en, naar men weet, tevens oud-minister - niet de eerste de beste dus - heeft er dezer dagen voor gezorgd, dat wij, voor zover het de socialisten betreft, althans geen twijfel behoeven te koesteren.

De Anti-Rev. afgevaardigde prof. Helierna had (geheel In de lijn ook van onze woordvoerder, prof, Molenaar) gepleit v:oor een streven naar beperking, waar mogelijk, van de staatsbemoeiing en de staatstaak.

Een wens, welke, ook zuiver zakelijk gezien, toch

\Vel alleszins verklaarbaar is wanneer men enerzijds de steeds stijgende overheidsuitgaven ziet en ander- zijds moet vaststellen, dat het particu,liere bedrijfs- leven zit te springen. om arbeidskrachten.

* * *

Wat echter zei nu mr. In 't Veld bij de algemene beschouwingen in de Eerste Kamer? Het klinkt In de situatie van het ogenblik bijna spook- achtig van ,.Weltfremdheit" (als wij dat Duitse woord eens mogen gebruiken). Hij kondigde name- lijk aan, dat zijn fractie wellicht bij talrijke begratingshoofdstukken op n i e u w e staatstaken zou

gaan aandringen. ·

Op andere wijze kunnen wij zijn woorden niet uitleggen, die letterlijk luidden: "Wat ons betreft, behc:il)ft men. er niet aan te twijfelen, dat wij bij elke aandrang, die wij bij de hoofdstukken· wellicht. zullen uitoefenen om te komen tot het weer aanpakken van nieuwe staatstaken, ons daarvan volkomen be- WUst zijn en de 'consequenties,· die dit op financieel gebied med.ebrengt, ook volkomen aanvaarden".

En de socialistische woordvoerder liet daar - eveneens woordelijk - nog op volgen: ;,Wanneer de geachte afgevaardigde de heer Helierna een beroep doet op Regering en Staten-Generaal om met ver- eende krachten te streven naar beperking van staatsbemoeiing en staatstaak, moet ik hem dan ook direct teleurstellen en hem duidelijk zeggen, dat hij odaarbij op de medewerking van de P.v.d.A. niet

behoeft te rekenen". •

* * *

Dat was duidelijke, typisch socialistische taal,

· getuigend In wezen van een dogmatisch con- servatisme, n.l. van een op grond van een (staats- socialistisch) dogma te allen tijde vasthouden aan éen bepaalde doelstelling: de uitbreiding - het koste wat het wil - van de staatstaak.

Zelfs in deze tijd ván hoogconjunctuur, welke duidelijk vraagt om afremming óók van overheidsin- vesteringen en om waar mogelijk vermindering van de staatstaak, komt een zo vooraanstaand man in de socialistische gelederen als de héer In 't Veld, zo maar i n h e t a I g e m e e n waarschuwen, dat niet slechts op de P.v.d.A. niet valt te rekenen bij liet streven naar beperking van de staatsbemoeiing en de staatstaak, maar dat - in tegendeel - erop moet worden gerekend, -dat door zijn fractie "wel- llcht" bij de verschillende begratingshoofdstukken zal worden aangedrong-en op het "weer aanpakken van nieuwe staatstaken", waarbij de financiële consequenties .,volkomen zullen worden aanvaard",

* * *

·prof. Hel\ema reageerde op deze opvallende aan- kondiging niet, o.a.;"zoals hij mededeelde, om- . tat mr. In 't Veld hem had laten weten, dat hij

wegens andere ambtsbezigheden de replieken niet velfedig zou kunnen bijwonen.

Dat was wel erg. jammer, want wie zulke krasse dingen zegt, doet toch goed, zich voor het· naar aan- leiding daarvan te verwachten parlementaire debat

~schikbaar te houden.

Maar in ieder geval: de woordvoerder van onze V.V.D.-fractie, prof. Molenaar, kon zijn reactie op deze rede nog in tegenwoordigheid van mr. In 'l;

Veld geven. Direct daarna verliet deze toen de ve~

gaderzaal.

· Die reactie .van onze fractievoorzitter in deze kamer was niet mis te verstaan. De mededeling van mr. In 't Veld, dat zijn fractie de financiële consequenties, die uit het aanvaarden van al die nieuwe taken, waarvoor zij zou. pleiten, zou aanvaarden, deed prof. Molenaar in alle duidelijkheid vaststellen: "dat is Of bluf, óf het is onverantwoordelijke politiek",

Zouden de heer In "t Veld en zijn fractie de dan onvermijdelijk in werking tredende beruchte spiraal dan maar gelaten aanvaarden? Natuurlijk, de grote massa van degenen, die daardoor getroffen zouden worden, zouden dan wel door nieuwe loon- - compensaties weer (tijdelijk) uit de knel worden

geholpen.

Maar wi-e n i e t uit de knel zouden worden geholpen - integendeel, daar nog vaster · in zouden komen te zitten - zijn, zoals prof. Molenaar terecht opmerkte, de zelfstandigen eJ:1 de kleine spaarders, voor wie wij jarenlang hebben gevochten, maar van wie minister-president 'Drees nog eens in alle duidelijkheid heeft gezegd, dat het voor de Regering zo uitermate moeilijk is om aan h e n compensaties te verlenen.

Bluf of onverantwoordelijke politiek? Deze vraag is niet beantwoord. Maar in ieder geval hebben we _ nog' eens bevestigd gekregen, dat socialisme te a 11 e n t ij d e betekent: uitbreiding, over de gehele . linie, van de staatsbemoeiing en de staatstaak.

Wat wij, V.V.D.-ers, alleen aanvaarden wanneer de noodzaak daarvan in het concrete geval en - om het zo maar eèns uit te drukken - objectief vast- staat, streeft de socialist na als een op zfchzelf be- geerlijk goed.

Dat dit nog eens is komen vast te staan, is in ieder geval een winstpunt.

We weten nu zeker, wat we aan elkander hebben en wáár een der duidelijke scheidingslijnen loopt tussen de liberaal en de socialist.

"SPREKENDE" ONTHULLING

(2)

VRUHE1D EN DEMOCRATIE

Flitsen van het Bin,:"enhof Regeringsbeleid" en het bleek wel, hoe- zeer het toen door hem aan de orde ge-.

stelde nog altijd actueel is.

Mr. In "t Veld trappelde van ongeduld en verlangen· Drie rode waarschuwingslampies van prof. Molenaar.· Het monetaire ef·

fec:t ener algemene loonronde • Begrotingsrec:ht en parlementaire controle. Minister Van de Kieftoverwon ditmaal ziin afkeer van ,,commissies"" • Prof. Molenaar wil begrotingsproc:edure radicaal hervormen • Begrotingen niet meer in de Eerstè Kamer? ·

Wat prof. Molenaar thans bij dit Ka- merdebat opmerkte, kan men dan ook - uitvoeriger - in deze brochure uitge- werkt en toegelicht vinden.

Bepalen we ons hier nu tot een zeer korte ·weergave van hetgeen de heer Molenaar tijdens het jongste Kamer- debat opmerkte, dan willen We in de eerste plaats vaststellen, dat hij voor de gedachte, om voor alle uitgaven tweejaarlijkse begrotingen op te stellen, n i et s gevoelt. Dan krijgt men, zo betoogde hij, om het jaar dezelfde moeilijkheden, die men nu heeft (o.a.

dat de begroting in de Tweede Kamer moet worden "af,gejakkerd", zoals mr In 't Veld het uitdrukte, om haar voor Kerstmis geheel afgehandeld te krijgen).

B ij de algemene financiële beschouwingen in de Eerste Kamer was

~e uitlating van mr In 't Veld (Arb.), die blijkbaar van ongeduld staat te trap- pelen om toch vooral de staatsbemoeiing nog verder pp alle terreinen uit te brei- den, wel het meest pikante feit.

Onze woordvoerder, prof. Molenaar, beeft daar zeer terecht onmiddellijk op gereageerd en wij hebben daar, op onze beurt deze week een kort hoofdartikel

· en d~ politieke plaat aan gewijd.

Er was echter meer, dat het releveren waard is.

Zo ontstak prof. Molenaar in zijn be- sehouwingen over de algemene situatie in ons land, zoals hij het zelf uitdrukte:

een drietal rode (waarschuwings) lamp- jes. En dit tot enig ongenoegen blijkbaar van de heren Teulings (K.V.P.) en Pollerna (C.H.), van wie vooral de laatste zich zó gouvernementeel toonde en minister Van de Kieft zoveel lof toe- zwaaide, dat de bewindsman er bijna verlegen van werd.

Die drie rode lichten betroffen: het snel teruglopende saldo van de beta- lingsbalans, het tekort aan arbeidskrachten en, in de derde plaats, het aspect, dat de begroting vertoont.

Vooral aan dit laatste wijdde prof. Mo- lenaar uitvoerige aandacht, mede in verband met de in de afgelopen tijd tot stand gekomen belastingverlaging, welke naar zijn mening een compensatie nodig maakte in de vorm van een verlaging van uitgaven.

In stede daarvan zijn echter de uitgaven voor 1956 nog toegenomen. De Buitengewone Dienst II geeft weliswaar een kleine daling (van 4 pCt.) te zien, maar de overige uitgaven voor 1956 zijn weer f 100 millioen hoger geraamd. En bierbij is dan nog van belang de opmerking in de millioenennota, dat hef be- drag voor oorlogsschaden in 1956 o.a.

f 300 millioen lager is dan voor 1955, om:

dat in dat jaar f 300 millioen aan de Spoorwegen is betaald, welke uitkering alleen maar budgetaire, dat wil zeggen boekhoudkundige, en geen monetaire waarde heeft.

* * *

W at de van socialistische zijde weder aan de orde gestelde nieuwe algemene loonronde betreft vroeg prof. Mo- lenaar zowel in eerste als in tweede aan- leg minister Van de Kiefts mening over bet monetaire effect, dat het inspuiten van nieuwe koopkracht in ons volk zou hebben.

·Hij 'kreeg daarop echter geen ander antwoord aan een verwijzing naar het feit, dat d~ Regering omtrent de voor een loonronde aanwezige ,.ruimte" advies aan de Sociaal Economische· Raad , heeft gevraagd, waarop nu het wach-

ten is,

Hier lag nu echter juïst het ernstig- ste bezwaar van onze geestverwant. Als we het erover eens zijn, dat die kwestie van het monetaire effect van zulk een nieuwe koopkracht-inspuiting een van de moeilijkste problemen in de econ()mische politiek is, betreft het hier dan wel een onderwerp, ten opzichte waarvan de S.E.R. nu bij uitstek deskundig is?

Ten aanzien van deze factor (dat monetaire effect dus) had de Regering moeten steunen op haar staf van deskundigen op monetair gebied en had zij vooraf die (weinige) echte deskundigen moeten raadplegen, die er overigens op dit gebied zijn en hij noemde hier niet name de directeuren van De Nederland- sche Bank en· ook prof. Witteveen, prof.

Goedhart, prof. De Roos en !Je pas afge- treden directeur van het Centraal Plan- bureau, prof. Tinbergen.

Wanneer, zo zei de heer Molenaar, de Regering het advies van de S.E.R. - waarin behalve een enkeling niemand zitting heeft, die dit geweldige monetaire probleem volledig beheerst - krijgt en daarin met het monetaire effect g e e n rekening is gehouden, dan wordt het voor de Regering veel moeilijker om op deze grond het "neen" te laten horen dan wanneer zij tevoren haar eigen oor- deel over het monetaire effect van een dergelijke loonronde had uitgesproken.

* • *

nan was er nog een heel complex van vraagstukken, waarvan men terecht kan zeggen: zoveel hoofden, zoveel zinnen.

V'lij bedoelen de efficiency in het staatsbeheer, de z.g. "doelmatigheds- corttrole" van het parlement op de staatsuitgaven, de meest gewenste be-

MR. IN 'T . VEW

•••••. staqtsbemoeiïng ..••••

handeling van de begroting en de wijziging van de verouderde Comptabiliteitl!- wet.

Dat zijn vraagstukken, die niet geheel identiek zijn, maar toch dusdanig in el-

ka~r grijpen, dat, bij de discussie daar- over, verwarring gemakkelijk optreedt.

Dat geschiedde dan ook zowel bij dit debat in de Eerste Kamer als destijds aan de andere zijde van het Binnenhof.

Bovendien !kwam - vandaar het boven aangehaalde gezegde - bijna iedere spreker met een eigen oplossing, zodat het riog zo gek niet is, dat minister Van' de Kieft zijn wel enigszins begrijpelij~~e

"afkeer" (zoals hij zelf zeide) van commissies dit maal toch heeft overwonnen.

Hij verklaarde zich dus bereid, een technische studie- of adviescommissie in te stellen maar hij zou - en dat is wel typerend voor het boven gesignaleerde - toch eerst eens goed moeten overwegen.

wat nu precies de opdracht aan deze commissie zou moeten zijn.

Later voegde minister Van de Kieft daar nog aan toe, dat hij ook de o.a. door mr. Teulings bepleitte gedachte van tweejaarlijkse begrotingen wel aan deze commissie zou willen voorleggen._

• • *

Prof. Molenaar,· onze V. V.D.-woordvoerder, is op deze gecompliceerde kwP-stie vooral bij de replieken ingegaan en deze kon daarbij tevens verwijze.'l naar diens in begin 1946 uitgegeven brochure, getiteld "Staatkundige Perspectie- ven''.

Daarin heeft onze geestverwant o.a.

hoofdstukken gewijd aan het "Moder'le budgetrecht" en aan de "Controle op het

Tenzij men radicaal een geheel andere riCihting uitgaat, zal dit naar de mening van prof. Molenaar alleen tot gevolg hebben dat er in het ene jaar nüits verand~rt en dat men in het tweede jaar de tijd, die anders aan de behandeling van de begroting werd be-

steed, rtu za;I besteden- aan de behandeling van suppletoire begrotingen.

• • •

Prof. Molenaar kwam nu met een aantal belangwekkende gedachten, die uiteraard voorlopig voor zijn persoonlijke rekening blijven, maar na..

dere bestudering en bediscussiering alleszins waard zijn.

Prof. Molenaar voelt er1oor - en dat is dan in hoo~aak een kwestie van werkmeth~de van de Tweede Ka- mer - · de controle op het Regerings- beleid die eigenlijk altijd bij de behandeling van de begroting plaats vindt

(vroeger werd veel meer over de pos- ten gesproken), los te maken van de behandeling van de begroting.

PROF. MOLENAAR ... nieuwe ideeën ... .

DEZE BURGER

heeft met brandende belangstelling, deze grote gebeurtenis waardig, kennis genomen van het verslag der roomse blijdschap, zoals deze zich heeft paan gebroken op de feestelijke bijeenkomst der R.K.V.P.

In de eerste plaats ook dezerzijds, zij het .oa dato doch recht uit het hart: mijn welgemeende gelukwensen.

Dat verslag stond in De Volkskrant en het was een goed en geestdriltig stuk journalistiek, zoals wij dit van Lückers voortreffelijke schare gewend zijn.

Er stond èèk nog een mooi stemmingsstukje bij van meester Jan Derks, die, naar mijn smaak, wel effies op hol sloeg, want in alle koppen der kopstukken ontdekte hij typische r.k.v.p.-trekken; zelfs de vierkante stoer- heid van Van den Brinks boogJu/te hoofd, inspireerde hem tot bet ontwaren van typische partij·kenmerken. Maar, allcf, het is maar ééns in de tien -jaar leest en als. ik iemand een dansje·met-de-pen gun, dan is dat deze /atl, die zulk een beminnelijk scribent is.

Wat mij niet zó goed op .de maag lag, was de geestdrift van de r.k.v.p.

partij-voorzitter om het door hem geconstateerde feit, dat de politieke tegenstanders in de parlementaire en politieke arena elkaar als mens (ik herzeg: als mens) zo best zetten kunnen. "Wij kunnen elkaars standpunt waarderen, ook als wij het niet delen" zo ongeveer zeide hij "en een gesprek is mogelijk".

Om heel eerlijk te zijn en om dit als buitenstaander zo bescheiden mogelijk te zeggen: ik vind dit een weinig (zo niet on-) zinnige opmerking.

Want moet zo iets nu werkelijk zo uitdrukkelijk worden geconstateerd? Is dit, onder behoorlijke mensen, niet de allergewoonste zaalc van de wereld?

Stel je v66r (dacht ik) dat dit niet zo ware. Stel je voor dat een redelijk mens met zijn redelijke polWeke tegenstander géén gesprek zou kunn.en voeren en dat bij géén eerbied voor diens standpunt had. Dat zou èrg zijn en dàt zou dan, als een abnormaal, ongunstige toestand mogen worden gereleveerd.

De voorzitter der r.k.v.p. schijnt deze onbizondere situatie iets bèèl bizonders te vinden; hij blijkt deze normale verhouding van normale, behoorlijke en verstandige mensen, z6 abnormaàl te vinden, dat hij er met bizondere vreugde de nadruk op legt.

E~ dit' nu is iets, dat het meêlij met de verpolitielc:te mens opwekt bij DEZE BURGER

11 JANUARI 1956 P.Ma. 22

STALEN

· KANTOORM EUBELEII

GISOLAMPEN

We hebben daarvan, zoals onze geestverwant in her~nering braCiht, vlak ma de oorlog een VQ()rbeeld gehad. '11De:a kon de begroting nog niet worden liJP-.

gemaakt, want de Departementen D1Cil6S-

ten nog gereorganiseerd wofden. !De · Tweede Kamer heeft toen een N~

over het Regeringsbeleid gekregen .en deze Nota is in die Kamer behandèld.

In die Nota werden tal van onderwwr- pen behandeld, die de verscihillende mi-

nisters betroffen, en deze ministers hebben, l()s van de begroting, de ~

schillende aspecten van het RegeriJD:gs- beleid met de Tweede Kamer besprol!len.

In die richting gingen nu prof. Mdle- naars gedachten. Hij wilde de Tweede Kamer de gelegenheid geven, met <de Regering van gedaCihten te wisselen <q!)

een tijdstip, waarop dit, wat de wet- geving betreft, het beste past.

Men kan dan de algemene politooke en financiële beschouwingen bij de behandeling van de begroting behoud•

en zich verder bepalen tot het bespreikien van de voorgestelde uitgavenposten.

* * *

Prof. Molenaar is daarbij van 11116- ning, dat zo enorm veel kleimig- heden bij de behandeling van de bepo.

ting ter sprake komen, dat het miet verantwoord is, dit alles eerst scbliff·

telijk met de Regering te behandelen ren . daarna mondeling nog eens over tte doen.

Men moet - zo zei hij - de !Deed ' hebben, om aan de Commissie van Rap.·.

porteurs -na de schriftelijke voorbel!ei- ding de bevoegdheid te geven te bt'!P&- len, dat vele onderwerpen - na <de sCihriftelijke behandeling - niet JllllB'er in aanmerking komen VOOr een nacleH

mondelinge bespreking. ,

Wat de Eerste Kamer betreft b<m!ft OIJ.ze geef,tverwant er in zijn broelmre ook voor gepleit (en hij heJ1laalde lftat nu bij dit Kamerdebat), de behandebDg van de begroting af te schaffen.

Laten we eerlijk zijn, zo riep hij tUit:

dit wordt steeds nieer een repetitie <dan een revisie van de taakvervullingen wan de ·Tweede Kamer.

Om het dus riog eens kort samem ·te vatten, is de mening van prof. MOle- , naar dtoZe: Wanneer we tot een betere wijze van behandeling van de begrottiing willen komen, zal de behandeling im .de Tweede Kamer moeten worden heniien op ·de wijze, als boven aangegeven,, en zal men zich in de Eerste . Kamer lilDe·

ten beperken tot de behandeling '\VBl1 (gewone) wetsontwerpen en tot !het houden· van algemene politieke en !fi- nanciële beschouwingen over het Rege- ringSbeleid. Daarnaast kunnen dan \\!OOr bepaalde belangrijke zaken eventmeel interpellaties worden gehouden.

Op deze wijze zouden we, naar de mening van de heer Molenaar, wa.t ,de begroting betreft een veel betere .oplossing krijgen dan wanneer tot ~n

tweejaarlijkse begroting voor alle mtt- gaven zou worden overgegaan.

Wij herhalen: het zijn VQ()rlopig lllOg strikt persoonlijke gedachten van prof.

Molenaar, maar in ieder geval ged:aèb- ten, die overweging en critime i:be- sehouwing alleszins waard zijn. .A.

De gewijzigde Statuten van .za Partij Koninklijk goedgeka_.

Maandag 16 Januari werd op het aiJge- meen secretariaat bericht ontvaDgen 'van het Ministerie van Justitie, dat de pwij- zigde statuten van onze Partij bij JKo-··

ninklijk Besluit van <i Januari l!IM. 1DO.

40, zijn goedgekeurd.

Zodra de gewijzigde statuten in oöruk zijn verschenen, zullen zij vanwege lillet algemeen secretariaat aan alle Partij- instanties worden to~gezonden.

(3)

U JANUARI 1956 PAG. S

*

^CUJn ^WEEK ^to.t ^WEEK

*

Overbevolking (1)

N u .hulp aan achte~ge~leven gebieden een leuze

'Onze Buitengewone Algemene V er gadering

De Buitengewone Algemene Vergadering, die onze Partij j.l. Zaterdag te Amsterdam hield ter definitieve vaststelling van de candidatenlijsten V?,Or de Tweede Kamerverkiezing is een vruchtbare bijeenkomst geweest.

He~ was a.~s wij het zo noemen mogen, meer een

tec~msche biJeenkomst, waarop uiteraard de behan- de.lmg v:an de politieke aspecten achterwege bleef.

Ntettem~n ~as . het een vergadering waaruit weer eens du1~~hjk IS gebleken, dat de organisatie van -onze partiJ hecht en gefundeerd is en dat er vlot en met ·verstand, doch ook met enthousiasme wordt gew_erkt, ook als de vraagstukken, die tot een op- lossmg moeten worden gebracht van zuiver technische aard zijn en dus minder tot de belangstelling van de afgevaardigden spreken.

. Gebleken is ook, hoe de organisatie van de partij

lD onder~e~en klopt en welk een belangrijk orgaan de V_~rk1ezmgsraad in de Partij is, die veel nood- zakeliJk werk heeft voorbereid en uitermate goed heeft voorbereid. .

Gebleken is ook, dat de democratische beginselen in de Partij volkomen tot hun recht komen. Het was toch niet zo, dat de Buitengewone Algemene Ver- gadering slechts de adviezen van de Verkiezingsraad blindelings heeft gevolgd.

Integendeel, er werd frisse en opbouwende kritiek geleverd en op kleine onderdelen heeft de Buiten- gewone Algemene Vergadering ook getoond zelf- standig een beslissing te kunnen en te durven nemen.

Doch die kleine onderdelen waren slechts van bijkomstige aard. Het gaf een groot gevoel van vol- d~eni?g, dat de Buiteng~~one Algemene Vergade- rmg 10 de grote hoofdlijnen de inzichten van de Verkiezingsraad deelde en vaak duidelijk onder- streepte, daarmee uitsprekende en erkennende dat destijds het instellen van de Verkiezingsraad' een gelukkige greep is geweest.

Aldus hebben wij een saamhorigheid beleefd ten aanzien van een min of meer "droge stof", die alle afgevaa!digden goed moet hebben gedaan.

H~t 1s van belang dit te constateren, omdat een partiJ, al moge zij nog zo enthousiast zijn, ook over een goede interne organisatie moet beschikken. En.

dat doen wij! Dit is j.l. Zaterdag in Amsterdam zonneklaar aan de dag getreden.

Geen gelwor

O^{nder het}^op~chrift"Kleine spaarders de dupe"

troffen WIJ dezer dagen in "Het Vrije Volk"

van de hand van de heer C. H. Arbous het navol- gende ingezonden stuk aan:

"Spaarzaamheid is een deugd, 'zegt minister Drees. Maar de kleine spaarders komen met hun kapitaaltje op de koffie.

Elke loons- en huurverhoging betekent voor hen verarming. Nu wordt de geleide loonpolitiek weer losgelaten. Waar moet het heen?

Wat wordt er voor deze en andere vergeten groepen gedaan? Ze hebben toch evenals iedere . Ned~.rlander aanspraak op rechtszekerheid? Kin-

d~rbljslag, oorlogsschadevergoeding, huurverho- _gmg (ten koste van de arbeiders, die als compensatie met een fictieve loonsverhoging worden be- loond) betekenen voor de vergeten groepen: ho-

~ere hu~en, hogere prijzen zonder verhoging van mkomen.

Is het geen schande voor een democratisch land, dat de groep kleine spaarders aan zijn lot wordt overgelateq ?" "

Tot zover de inzender.

En het antwoord van "Het Vrije Volk"?

Geen! Geen woord, geen enkel zinnetje.

~oor de kleine spaarders geen hoopgevend ver- schiJnsel. Ja, van je "rode vrienden" moet je het maar hebben.

Duitse socialisten oversiag ? (I)

Blijkens berichten in de dagbladen heeft de Westduitse sociaal-democratische partij op

~. twee.~aa!?se co?fere?tie in Keulen, die Zondag J.L .. ts ~eem~1gd, Zich Uitgesproken· voor een "geestelijk ltberaltsme" in tegenstelling tot wat werd ge- noemd "de· geestelijke achterlijkheid" ·van de Chris- ten. Democratische· Unie van Adenauer.

_. Het woord "liberalisme" .doet .in dit verband wel enigszins eigenaardig aan. Wat moeten wij hiervan clenken? Zeer zek~r Zit-I onde~ deze uitdrukking door

de socialisten niet worden verstaan, wat wij libera- len er onder verstaan.

. Nie~te;'TI~n is de_ boven aangehaalde terminologie m soCialistische krmg wel erg ongebruikelijk.

Zou ~e~ allee~. bij deze uitspraak op het congres der soc1altsten ZIJn gebleven dan zou men aan het geheel niet veel aandacht behoeven te schenken. ·

Duitse socialisten overstag? (11)

Er zijn op het tweedaagse congres van de·West- . . duitse soci~listen nog and:re uitspraken gedaan, dte ons als hberalen ongetwiJfeld interesseren.

Zo sprak d': partij zich o.m. uit voor vrije con- currentie en m sommige gevallen zelfs voor de nationalisatie van industriële ondememingen die

in overheidsbeheer zijn. · '

Heinrich Deist. bracht "de nieuwe koers" aldus

on~er woorden: "J:?e economische politiek van de

soCl~~l-dem~craten IS een politiek van vrijheid". De partiJ verw1erp voorts een economie,. die geleid wordt vo~~ens een centraal standaardplan.

"De vriJ~ concur~e?tie is een beslissend wapen in de econom1sche polibek der sociaal-democraten," aldus Deist.

Voo~a~r, merkwaardige uitspraken uit de mond der soctahsten. Nogmaals, wat moet men hier van denken? Is het een kwestie van opportuniteit of voltrekt zich in de gedachtenwereld van het Duitse socialisme een we~enlijke verandering?

Zou men werkeliJk tot het inzicht komen dat het niet .alleen in. gee~telijk opz.~cht, maar ook' op economisch ter~em met mogelijk is een menswaardig bestaan te letden zonder de zo vaak van socialistische

zijde verguisde liberale leer? ·

Duitse .socialisten overstag? (111)

Hoe dit alles ook zij, de reeds genoemde uitspraken van de Westduitse socialisten hebben ·niet nagelaten in onze pers de nodige aandacht

te trekken. ·

Zo plaatste "De .Volksk~a':t" hierover een verslag

met,.~lskug:, ~,Duttse soCtahstc;,n worden liberaal", terw~l het . ,?\fgemeen. Handelsblad" spr~kt van:

"Duitse soctahsten voor liberale maatregelen".

Typerend is, dat "Het Vrije Volk" over deze

"liberale koers" in· alle talen zwijgt en b.v; uit de redevoering van De~st, j.uist datgene put wat in de Nederlandse socialistische kraam goed van pas komt.

Het is voor de Nederlandse socialisten ook een moeilijk verteerbare pil, dat terwijl oud-minister In 't Veld zeer onlangs fel en vurig voor meer staatsbemoeiing pleitte, de socialisten in Duitsland kennelijk een andere koers opgaan. Moeilijk verteer- baar ook, omdat deze nieuwe koers in het bijzonder voor de Duitse socialisten wel een radicale frontver- andering betekent.

Mogen wij tenslotte als onze conclusie samen- vatten, dat het uitermate belangrijk is, dat het van ouds s~erk dogmatische Duitse socialisme kennelijk naar nteuwe wegen zoekt en niet heeft geschroomd

h~t element van de vrijheid in geestelijk en economisch opzicht als noodzakelijk te erkennen en te aanvaarden.

Inderdaad de stijd voor het liberalisme is aller- minst een verloren zaak!

.. IS geworden, dte 1n brede kringen opgel<l do:t, hjkt het ons goed aandacht te wijden aan een a~ti~<;~ van professor Henry van Straelen in "De L1me van 7 d_~zer. Het ha?d.elt sl?eciaal over Japan, waar de ·schnjver ~!s m1sswnans heeft gewerkt, maar veel va'?- wat hiJ zegt is ook op andere achter- gebleven geb1eden toepasselijk.

Na ges~eld te hebben, dat "overbevolking" een zeer r~lattef begrip is, betoogt schr. dat het daar- mede 10 Japan heus zo'n vaart niet loopt. De Ja- panse berglanden zouden zeer geschikt zijn voor bergbouw.en veeteelt (schapen), maar dit stuit af op psychologische obstakels. D~ Jap'lmner is niet ge~

wend aan schapenvlees en v10dt het niet lekker.

Kan er voor wel 100 millioen mensen voedsel zijn, de J~panse sm.aak weigert bepaalde producten. Op- vo.edmg kan h1er veel verhelpen, gelijk blijkt uit het fett, d.at de Japanse jeugd nu reeds volkomen gewend IS aan het eten van brood, dat de ouderen niet kennen en daarom niet nuttigen. Schr. ziet het (Ja- l'anse) bevolkingsprobleem dan ook als een van

mee~ psychologische en religieuze dan van demo- grafische of economische aard.

Om het communisme tegen te houden - ald~

. . prof. Van Straelen -menen sommige mi$- swnanssen goed te doen, Japan zo arm mogelijk:

vo~r te stellen en nieuw land en nog meer renteloze lenm!?en te vragen: Dit lijkt hem een onjuiste lief- de, dte lusteloosheld en energieloosheid in de hand werkt. Millioe':~n jonge mensen verslingeren huQ kostbare wer~tljd aan Pachinko; een kinderachtig roulettespelletJe. In de steden is bijna ieder twintig- ste h1;1is zo'n Pachinko-hall, samen 1.200.000, waar de mensen ur7nlang bezig zijn met dat geestdodende en alle energ1e benemende gokspelletje. Dat alleen brengt aan de Japanse economie een schade van milliarden toe en werkt het communisme in de hand..

Japan heeft minstens 5 millioen acres die nog te

bebouwen zijn. ' .

· D e achte.rstanden liggen minder op agrarisch,.' . tech~tsch ~f economisch gebied, maar zijn.

speetaal t~ v10~en 10 he~ menselijke hart; ze liggen:

op godsdienstig ·en soc1aal terrein, in traditioneel gebonden maatschappijvormen in oude overgelever~

d~ gewoont.en, in allerlei vormen van bijgeloof, diê biJ verbetenogen een formidabele weerstand bieden aldus prof. Van Straelen. En hij toont dit aan met een klein voorbeeld, één uit de tie~tallen, die hij zou kunnen geven:

Onlangs heeft een officiële regeringsenquête vast-

g~st~ld, dat het aantal ratten in Japan minstens 900 milhoen bedraagt. Alleen van de ratten ondervindt het land een jaarlijkse schade van 900 millioen maal 9000 yen (ongeveer 9000 centen), een gewoonweg astronomische som, voldoende om heel Japan een jaar lang te voeden.

Waarom worden de ratten niet verdelgd? vraagt ge. ~~1, antwoordt de schr., op het platteland is het btjg~~oof nog zeer levendig, dat men geen brand knjgt, als men ratten in huis heeft. Verder spreken de Boedhistische leerstellingen een sterk woordje mee, die eerbied inprenten voor alles wat leeft.

~t aantal Vrouwen in de VVD genot van een uitgebreide' thee, uit Amsterdam, Hilversum, Haar: .de inleiding voortgezet, waarna lem en Heemstede op 11 Jan. jl. er gel~nheid was tot het stellen een bezoek aan de Effeotenbe1Jrs. van vragen. Hiervan werd door

Copie voor deze .rubriek te zenden naar:

Mejuffr. Joh. H. Springer, Alexander- ttraat 16, Haarlem.

Bezoek aan Effectenbeurs te Amsterdam

QP initiatief van de centrale- vertegenwoordigster, mevr.

G. Wijsmuller-Meyer, bracht een

Alvorens wij de beurShandel van de vele aanwezigen een gretig de Galerij af mochten gadeslaan, gebruik gemaakt.

werd ons eerst een en ander ver- Er werd o.a. de vraag gesteld teld over het ontstaan van de of de kapitalistiscihe landen alleen beurs en over de economische, fi. een beurs hebben en hoe het b.v.

nanciële en sociale betekenis er- is in Rusland.

van. Als àntwoord werd hierop me-

Wij hoorden hoe de koers wordt degedeeld, dat in de communisti- vastJgesteld, hoe er wordt gebo- sche landen alles door "Vadertje den en gelaten, terwijl alle trans- Staat" wordt geregeld. Wanneer acties worden genoteerd in een er in n i. e t-communistische Jan- zgn. beursboekje. df!n geen beurs zou zijn, zou èr

Nadat er groepjes van ca. 10 geen goed economische bedrijfs- personen waren gevorrnd, werd leven zijn. Men kende dan geen een bezoek aan de galerij ge- welvaart.

bracht, vanwaar wij de beurshan- Tenslotte werd er een film ⁰ver del hebben kunnen gadeslaan ter. "De beurs" vertoond, alsmede een wijl ons onderhand een toelichting teltenfilm over het beursleven in

wem gegeven. de Verentgde Staten.

· Wij heblben de "Tikkerdienst" Mevr. WijSIIDuHer dankte na..

be!Zocht, de dienst vanwaar de mt:ns alle aanwe!Zigen voor de noteringen aan de abonné's wor- pretti-ge ontvangst en sprak de den doorgeseind, de telefooncen- hoop uit, dat er in de toekomst trale en de hal, waar de openbare ook vrouwen aan de handel op de verkopen plaats vinden. dfectell!beurs zullen kunnen deel-

Na de rondleiding werd, na het m•men. E. SIXMA.

(4)

._ BNUABI lf}rJ8 PAG. 41

Buitengewone· Algemene Vergadering van onze Partij stelde de candidatenlijsten vast

voor de Tweede Kamer-verkiezing ·

Zittende Kamerleden in alle kieskringen wisselende volgorde aan de kop

""

•

Zaterdag 14 Januari j.l. heeft onze Partij in "Bellevue'' te Amsterdam een goed bezochte buitengewone algemene vergadering gehouden, ter vaststelling van de candidatenlijsten voor de verkiezing van leden van de Tweede' Kamer in Juni van dit jaar.

Bij de aanvang der vergadering herdacht de voorzitter, prof. mr. P . .J. Oud,

· terwijl alle aanwe>-Ligen zich van hun zetels verhieven, in een korte toespraak de onlangs overleden oud-secretaris van de V.V.D., mr. J. Rutgers,

Namens de Commissie voor de Notulen van de jaarlijkse Algemene Vergadering van 22 en 28 April 1955 te Haarlem, welke Commissie bestond uit mej. mr. A.

Nagtglas Boot te Groningen en de heren mr. F. G. van Dijk te •s-Gravenhage en J. K. Fredrikze te Arnhem, bracht de heer Fredrikze verslag uit, Bij gaf uiting aan zijn waardering voor de wijze waarop de notulen waren samengesteld en stelde voor ze ongewijzigd goed te keuren, waartoe werd besloten.

Tot leden van de Notulencommissie voor de Buitengewone Algemene Vergade- ring van 14 Januari 1956 werden benoemd de heren A. M, Pino te 's-Gravenhage, mr. W, Koops te Voorburg en. mr. A. van Vuure te Wassenaar,

Vervolgens werd besloten, dat in alle kieskringen prof. mr. P. J. Oud als lijst- aanvoerder zal optreden. Hierna aan- vaardde de vergadering, dat de zittende Kamerleden van de V.V.D., drs. H. A.

Korthals. mevr. A. Fortanier-De Wit, mevrouw mr. J. M. Stoffels-van Haaften en de heren J, G. H. Cornelissen, F. den Hartog, mr. H. F. van Leeuwen, G. Rit- meester en R. Zegering Hadders, in wisselende volgorde op de plaatsen 2 t.m. 9 candiliaat gesteld zullen worden. Op plaats 10 werd in alle kieskringen can- didaat gesteid mr. E. H. Toxopeüs, advo- caat en procureur te Breda en lid va11 de gemeenteraad van Breda.

Voorts werd besloten voor de plaatsen 11 t.m./ 16 het land in twee groepen te

~rdelen. Voor de z.g.n. Westelijke groep werden op deze plaatsen gezet mr. J. de Wilde te Amsterdam, mr. F. G. van Dijk te Den Haag, mej. mr. J. J. Th. ~e!l

Broecke Hoekstra te Den Haag, de heer ::. van der Linden te Rotterdam, mr. L.

R. J. Ridder van Rappard te Gorinchem en mr. F. Portheïne te Leiden.

In ·de z.g.n. Oostelijke groep werden op de plaatsen 11 t.m. 16 geplaatst mr.

dr. C. Berkhouwer te Alkmaar, M. Vis- ser te Arnhem, mr. D. Schultemaker te Utrecht, mevrouw G. Doornbos-Oosting te Roodeschool, dr. K. van Dijk te Gro- ningen en de heer J. A. van Over'klift te Munnekezijl.

De plaatsen 17 t.m. 20 werden vervuid met candidaten, gesteld door de Centra- les. De Centrales werden door de Buiten- gewone Algemene Verg;1dering gemach- tigd om, indien de wijziging van de Kies- wet, waarbij o.a. de mogelijkheid wordt geopend de candidatenlijsten uit te brei- den tot 30 namen, door de Eerste Kamer wordt aanvaard, de lijsten desgewenst met nog enige candidaten aan te vullen.

De vergadering werd besloten met een korte toespraak van onze Voorzittet·, waarin hij erop wees dat de liberale gedachte in Nederland zich in een opgaaru- de lijn bevindt en dat er. om zo te zeggen, voor de V.V.D. winst "in de lucht"

zit.

Hij wees daarbij ook op het grote libe- · rale middenstandscongres, dat op Woen~

dag 25 April a.s. te Amsterdam gehouden zal worden en besloot met de wens, dat de inspanning voor de verkiezings- actie voor de V.V.D. succesvol zou biij- ken te zijn.

Hieronder volgen de candidatenlijsten vöor de in Juni a.s. te houden stemming voor de verkiezing van leden van ·de Tweede Kamer der Staten Generaal zo-

;tls deze, overeetlkomstig de bepalingen van het Reglement op de candidaatstel- ling voor Leden van de Tweede Kamer der Staten Generaal der V.V.D., defini- tief zijn vastgesteld.

WESTELIJKE GROEP

·AMSTERDAM

1. Prof. Mr. P. J. Oud 2. J. G. H. Cornelissen 3. Mr. H. F. van Leeuwen 4. Mevrouw A. Fortanier-de Wit 5. H. A. Korthals ec.drs.

6. G. Ritmeester 7. F. den Hartog 8. R. Zegering Hadders

9. Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften 10. Mr. E. H. To~opeüs

11. Mr. J. de Wilde 12. Mr. F. G. van Dijk

13. Mejuffrouw Mr. J. J. Th. ten Broecke Hoekstra 14. C. van der Linden

15. Mr. L. R. J. ridder van Rappard 16. Mr. F. Portheïne

17. R. Th. J. le Cavelier 18· C. Boekel

19. Drs. R. H. Neuberg

20. Me'l'rouw C. Wijsmuller-Meijer DEN HAAG

1. Prof. Mr. P. J. Oud 2. H. A. Korthals ec.drs.

3. Mevrouw A. Fortanier-de Wit 4. F. den Hartog

5. J. G. H. Cornelissen 6. G. Ritmeester 7. R. Zegering Hadders 8. Mr. H. f. van Leeuwen

9. Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften 10· Mr. E. H. Toxopeüs

J7. Dr J. D. de Roock 18. Mr. D. J. van Gilse 19. Mr. H. van Riel 20. D. W. Dettmeijer ROTTERDAM

5. J. G. H. Cornelissen 6. G. Ritmeester 7. R. Zegerj.ng Hadders 8. Mr. H. F. van Leeuwen

9. Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften 10. Mr. E. H. Toxopeüs

17. Mr. H. van Riel 18. Dr. J. Alers 19. Mr. F. Ed. Staab 20. Prof ... Dr. H .. J. Witteveen HAARLEM

1· Prof. Mr. P . .J. Oud

2. Mevrouw A. Fortanier-de Wit 3. H. A. Korthals ec.drs.

4. Mr. H. F. van Leeuwen 5. F. den Hartog

6. J. G. H. Cornelissen 7. R. Zegering Hadders 8. G. Ritmeester

9. Mevr. Mr. J. · M. Stoffels-van Haaften 10. Mr. E. :H. To~opeüs

13. Mejuffrouw Mr. J. J. Th. ten Broecke

· Hoekstra

14. C. van der Linden

15- Mr. L. R. J. ridder van Rappard 16. Mr. F. Portheïne

17. Dr. A. J. Vis 18. Mr. J. G. Bettink 19· A. J. van Houten 20. Dr. C. Spoelder DORDRECHT/LEIDEN

1; Prof. Mr. P. J. Oud 2. H. A. Korthals ec.drs.

3. F. den Hartog

4. Mevrouw A. Fortanier-de Wit 5. J. G. H. Cornelissen

6. Mr. H. F. van Leeuwen 7. G. Ritmeester

8. R. Zegering Hadders

9. Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haaften 10· Mr. E. H. Toxopeüs

15· Mr. L. R. J. ridder van Rappard 16. Mr. F. Portheïne

17. J. Kruijsheer 18. A. Caljé

19. Prof. Mr. R. P. Cleveringa 20. Drs. P. Herweijer

OOSTELIJKE GROEP DEN HELDER/UTRECHT

5. J. G. H. Cornelissen 6. G. Ritmeester 7. R. Zegering Hadders 8. Mr. H. F. van Leeuwen

11. Mr. Dr. C. Berkhouwer 12. M. Visser

13. Mr. b. Schultemaker

14. Mevrouw G. Doornbos-Oosting 15. Dr. K. van Dijk

16. J. A. van Overklift 17- Mejuffrouw Mr. J. Hefting 18. F. M. H. van der Ven 19. Drs. L. Leopold 20. S. Ereebaart ASSEN/ZWOLLE

1. Prof. Mr. P. J. Oud 2. R. Zegering Hadders 3. H. A. Korthals ec.drs.

6. J. G. H. Cornelissen 7. G. Ritmeester

8. Mr. H. F. van Leeuwen

13. Mr. D. Schultemaker

14. Mevrouw G. Doornbos-Oosting 15. Dr. K. van Di.ik

16. J. A. van Overklift 17. Mr. Dr. H. K. de Langen 18. J. W. Pot

19. A. Nawijn 20. J. D. Alberti

LEEUWARDEN/GRONINGEN 1. Prof. Mr. P. J. Oud 2. H· A.-Korthals ec.drs. , 3. Mevrouw A. Fortanier-de Wit 4. R. Zegering Hadders 5. F. den Hartog 6. J. G. H. Cornelissen 7. G. Ritmeester

8. Mr. H. F. van Leeuwen

13. Mr. D. Bchuitemaker

14. Mevrouw G. Doornbos-Oosting 15. Dr. K. van Dijk

16. J. A. van Overklift 17. Th. W. Zandstra

18. Mej. Mr. J. L. M. Toxopeüs Pott 19. Mr. W. J. Geertsema

20. H. J. Edzes ARNHEM/NIJMEGEN

1. Prof. Mr. P. J. Oud

2. Mevrouw A. Fortanier-de Wit 3. Mr. H. F. van Leeuwen 4. F. den Hartog

5. H. A. Korthals ec.drs.

6. G. Ritmeester 7. R. Zegering Hadders 8. J. G. H. Cornelissen

14. Mevrouw G. Doornbos-Oosting 15. Dr. K. van Dijka

16. J. A. van Overklift 17. J. W. Baretta 18. A. Willering

19. Ir. J. van Thiel de Vries MIDDELBURG-DEN/BOSCH TILBURG/MAASTRICHT

1. Pref. Mr. P. J. Oud 2. H. A. Korthals ec.drs.

5. J. G. H. Cornelissen 6. Mr. H. F. van Leeuwen 7. G. Ritmeester

8. R. Zegering Hadders

9. Mevr. Mr. J. M. Stoffels-van Haatten 10. Mr. E. H. Toxopeüs

14. Mevrouw G. Doornbos-OOBting 15. Dr. K. van Dijk

16. J. A. van Overklift 17. Mr. J. F. G. Schlingemana 18. Mr. J.C. van Sandick 19. J. L. Verhagen 20. E. Noorman

De kampioen ledenwerver over de maand December, de heer A. M. de Weerd te Apeldoorn ontvangt bet televisietoestel, dat hem namens het Hoofdbestuur der Partij door de heer L van Vlaardingen wordt aangeboden. Op de foto van links naar rechts: Mevrouw de Weerd, A. M. de Weerd, J, K. Fredrikze, secretaris Kamer- centrale Arnhem, L. v. Vlaardingen, Mej. G. Boekhoff, secretaresse van de afdeling · Apeldoorn en A. Willering. voorzitter van de akieling Apeldoom.