W A T I S D E B O O D S C H A P V A N
de Bijbel?
Wachttoren-, Bijbel- en Traktaatgenootschap, Noordbargerstraat 77, 7812 AA Emmen, Nederland Made in The Netherlands
1 De Schepper geeft de mens een paradijs[blz. 4]
2 Het paradijs gaat verloren
[blz. 5]
3 Mensen overleven de zondvloed[blz. 6]
4 God sluit een verbond met Abraham[blz. 7]
5 God zegent Abraham en zijn familie[blz. 8]
6 Job blijft God trouw[blz. 9]
7 God bevrijdt de Israelieten¨
[blz. 10]
8 Het volk Isra¨
el trekt Kana¨ an binnen[blz. 11]
9 De Israelieten vragen om¨ een koning[blz. 12]
10 De wijze koning Salomo
[blz. 13]
11 Geınspireerde liederen die¨ vertroostend en leerzaam zijn[blz. 14]
12 Van God afkomstige levenswijsheden[blz. 15]
13 Goede en slechte koningen
[blz. 16]
14 God spreekt via zijn profeten
[blz. 17]
15 Een profeet in ballingschap ontvangt visioenen van de toekomst[blz. 18]
16 De komst van de Messias
[blz. 19]
17 Jezus onderwijst over Gods koninkrijk[blz. 20]
18 Jezus verricht wonderen
[blz. 21]
19 Jezus spreekt een verreikende profetie uit[blz. 22]
20 Jezus Christus wordt ter dood gebracht[blz. 23]
21 Jezus leeft![blz. 24]
22 De apostelen prediken moedig[blz. 25]
23 Het goede nieuws wordt verbreid[blz. 26]
24 Paulus schrijft aan de gemeenten[blz. 27]
25 Raad over geloof, gedrag en liefde[blz. 29]
26 De aarde wordt een paradijs!
[blz. 30]
W A T I S D E B O O D S C H A P V A N
de Bijbel?
I N H O U D S O P G A V E
Deel Deel
Deze publicatie is niet voor de verkoop bestemd maar wordt verschaft als onderdeel van een wereldwijd Bijbels onderwijzingswerk dat gesteund wordt door vrijwillige bijdragen.
Ga naar www.jw.org als u een donatie wilt doen.
Tenzij anders vermeld, is de gebruikte Bijbelvertaling de Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift — met
studieverwijzingen (uitgave 2004).
Wat is de boodschap van de Bijbel?
The Bible—What Is Its Message?
Druk juli 2017 Dutch (bm-O)
˘ 2009
WATCH TOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY OF PENNSYLVANIA Uitgevers
V
OORDAT u een bijbel pakt en begint te lezen, is het goed om een paar dingen over dit boek te weten. De Bijbel, ook wel de Heilige Schrift genoemd, is eigenlijk een verzameling van 66 boeken. Het eerste boek is Genesis en het laatste is Openbaring of Apocalyps.Wie is de auteur van de Bijbel? Dat is een interessante vraag. De Bijbel is namelijk in een periode van ongeveer 1600 jaar door zo’n veertig mannen geschreven. Maar het opmerkelijke is dat deze mannen zich niet de auteurs van de Bijbel noemden. Een van de schrijvers zei: „De gehele Schrift is door God geınspireerd” (2 Timothe¨ us 3:16). Een¨ andere schrijver merkte op: „De geest van Jehovah was het die door mij heeft gesproken, en zijn woord was op mijn tong” (2 Samu¨
el 23:2). Daarmee zeiden ze dus dat Jehovah God, de hoogste Regeerder van het universum, de Auteur van de Bijbel is. God, zo maken de schrijvers duidelijk, wil graag dat de mensen hem kennen.
Er is nog iets wat u moet weten om de Bijbel te begrij- pen. De Bijbel heefte´en hoofdthema: God heeft het recht´ om over de mensheid te regeren, en dat zal worden aan- getoond door zijn hemelse koninkrijk. Deze brochure laat zien hoe dit thema van Genesis tot Openbaring als een rode draad door de Bijbel loopt.
Met het bovenstaande in gedachten gaan we nu bekijken wat de boodschap is van het meest verspreide boek ter we- reld: de Bijbel.
Waarom de Bijbel onderzoeken?
Kent u de Bijbel? Dit unieke werk is verreweg het meest verspreide boek in de geschiedenis. Mensen uit alle culturen hebben er troost en hoop uit geput en er praktische raad voor het dagelijks leven in gevonden. Maar er zijn ook heel wat mensen die weinig van de Bijbel af weten. Of u nu gelovig bent of niet, misschien bent u toch nieuwsgierig naar dit boek. In deze brochure vindt u een overzicht van de Bijbel.
˛ De Bijbel is geschreven in een periode van 1610 jaar: tussen 1513 v.G.T. en 98 G.T.1
˛ De eerste 39 boeken zijn grotendeels in het Hebreeuws geschreven, met enkele delen in het Aramees, en staan bekend als de Hebreeuwse Geschriften of het ’Oude Testament’.
˛ De laatste 27 boeken zijn in het Grieks geschreven en staan bekend als de christelijke Griekse Geschriften of het
’Nieuwe Testament’.
˛ De Bijbel is in hoofdstukken en verzen verdeeld. Matthe¨
us 6:9, 10 bijvoorbeeld verwijst naar het zesde hoofdstuk van het boek Mattheus,¨ vers 9 en 10.
1 Er zijn verschillende manieren om jaartallen weer te geven. In deze brochure betekent G.T.
„van de gewone tijdrekening” en v.G.T. „voor de gewone tijdrekening”. U vindt dit terug in de tijdbalk onder aan de bladzijden.
NUT TIGE FEITEN OVER DE BIJBEL
3
4
H
ET zijn wel de beroemdste beginwoor- den genoemd die ooit geschreven zijn: „In het begin schiep God de hemel en de aarde” (Genesis 1:1). Met die eenvoudi- ge, majestueuze zin laat de Bijbel ons ken- nismaken met de Persoon die in het hele boek centraal staat: de almachtige God, Je- hovah. Het eerste vers van de Bijbel vertelt ons dat God de Schepper is van het uit- gestrekte heelal, met inbegrip van de pla- neet waar we op leven. In de verzen daar- na wordt uitgelegd dat God in een reeks lange periodes, in figuurlijke zin dagen ge- noemd, onze aarde verder voor bewoning gereedmaakte door alle wonderen van de natuur te scheppen.De meest bijzondere van Gods scheppin- gen op aarde was de mens. Deze schep- ping was naar Gods beeld gemaakt: hij was in staat om Jehovah’s eigenschappen, zo- als zijn liefde en wijsheid, na te volgen.
God vormde de mens uit stof, uit aarde.
Hij noemde hem Adam en plaatste hem in een paradijs, de tuin van Eden. God zelf had die tuin aangelegd en er prachtige bo- men met veel vruchten in gezet.
God wist dat het goed zou zijn als de mens een partner had. Van een van Adams ribben maakte hij een vrouw en gaf haar aan Adam als zijn echtgenote. Later kreeg ze de naam Eva. Dolgelukkig zei Adam in dichterlijke taal: „Dit is eindelijk been van mijn gebeente en vlees van mijn vlees.”
God verklaarde: „Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en hij moet zich hechten aan zijn vrouw en zij moe- ten ´
e´
en vlees worden” (Genesis 2:22-24;
3:20).
God gaf Adam en Eva twee geboden. Ten eerste gaf hij hun de opdracht om de aarde te bebouwen en te verzorgen en die uitein-
delijk met hun nageslacht te vullen. Ten tweede zei hij dat ze de vruchten van ´
e´ en boom in die grote tuin niet mochten eten.
Dat was „de boom der kennis van goed en kwaad” (Genesis 2:17). Als ze dat toch deden, zouden ze sterven. Met die gebo- den gaf God de man en de vrouw een ge- legenheid om te laten zien dat ze hem als hun Regeerder aanvaardden. Door hun gehoorzaamheid zouden ze ook hun lief- de en dankbaarheid tonen. Ze hadden alle reden om zich aan zijn goede bestuur te onderwerpen. Als volmaakte mensen had- den ze geen enkel gebrek. De Bijbel zegt:
’God zag alles wat hij gemaakt had en zie!
het was zeer goed’ (Genesis 1:31).
Gebaseerd op Genesis hoofdstuk 1 en 2.
˛Hoe beschrijft de Bijbel de schepping van de mens en de aarde?
˛Wat voor leven maakte God voor de man en de vrouw mogelijk?
˛Welke geboden gaf God het eerste mensenpaar?
1 De Schepper geeft de mens een paradijs
God schept het heelal en het leven op aarde; hij schept een volmaakte man en vrouw, plaatst hen in een prachtige tuin en geeft hun instructies
˘Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨ 2 Timotheus¨ Titus Filemon Hebreeen¨ Jakobus 1 Petrus 2 Petrus 1 Johannes 2 Johannes 3 Johannes Judas Openbaring
In de Bijbel wordt God met verschillende titels aangeduid, zoals Schepper en God de Almachtige.
Sommige titels leggen de nadruk op zijn eigenschappen, zoals zijn heiligheid, macht, wijsheid en liefde. Maar God heeft zichzelf ook een unieke naam gegeven:
Jehovah. In de Bijbel in de oorspronkelijke talen kwam die naam ongeveer
zevenduizend keer voor, te beginnen bij Genesis 2:4. De naam Jehovah betekent „Hij veroorzaakt te worden”.
Dat is bemoedigend, want het wil zeggen dat God alles kan volbrengen wat hij zich voorneemt en alles kan nakomen wat hij belooft.
GODS NAAM
„In het begin . . .” Adam geschapen4026 v.G.T.
Adam sterft3096 2500 v.G.T.
5
L
ANG voordat God de mens schiep, had hij heel wat onzichtbare, geestelijke wezens gemaakt: engelen. In Eden pro- beerde een opstandige engel, die later Sa- tan de Duivel werd genoemd, Eva op een sluwe manier te verleiden om te eten van de ene boom die God verboden had.Sprekend via een slang suggereerde Sa- tan dat God de vrouw en haar man iets goeds onthield. Hij zei tegen Eva dat zij en haar man niet zouden sterven als ze van de verboden vrucht aten. Satan beschul- digde God er dus van dat hij tegen zijn menselijke kinderen had gelogen. Deze bedrieger beweerde dat ze er beter van zouden worden als ze God ongehoorzaam waren, omdat dat tot verlichting en vrij- heid zou leiden. Maar het was allemaal een leugen, de eerste leugen die ooit op aarde was gesproken. Het punt waar het eigenlijk om ging, was Gods soevereiniteit
— de vraag of God het recht heeft om te regeren en of zijn bestuur rechtvaar- dig en in het belang van zijn onderda- nen is.
Eva geloofde Satans leugen. Ze begon naar de vrucht te verlangen, en toen at ze er ook echt van. Later gaf ze er iets van aan
haar man, en ook hij at ervan. Daardoor werden ze zondaars. Die schijnbaar onbe- langrijke daad was een uiting van opstan- digheid. Door Gods gebod opzettelijk te overtreden, verwierpen Adam en Eva het bestuur van de Schepper van wie ze alles hadden gekregen, ook hun volmaakte le- ven.
God riep de opstandelingen ter verant- woording. Hij beloofde dat er een Zaad zou komen, een Bevrijder die de slang (Sa- tan) zou vernietigen. God voltrok niet on- middellijk de doodstraf aan Adam en Eva, en toonde zo mede-
gevoel met hun onge- boren nageslacht. Die kinderen zouden een basis voor hoop heb- ben omdat de Bevrij- der die God zou zen-
den de tragische gevolgen van de opstand in Eden ongedaan zou maken. Hoe Gods voornemen in verband met deze toekom- stige Bevrijder precies vervuld zou wor- den en wie die Bevrijder zou zijn, werd met het schrijven van de Bijbel geleidelijk onthuld.
God verdreef Adam en Eva uit het para- dijs. Het zou bloed, zweet en tranen kos- ten om buiten de tuin van Eden in hun onderhoud te voorzien. Later werd Eva zwanger en bracht Kaın, hun eerste kind,¨ ter wereld. Het paar kreeg nog meer zo- nen en dochters, zoals Abel en Seth, de voorvader van Noach.
Gebaseerd op Genesis hoofdstuk 3 tot 5; Openbaring 12:9.
˛Wat was de eerste leugen, en wie sprak hem uit?
˛Hoe verloren Adam en Eva het paradijs?
˛In welke basis voor hoop voorzag God toen hij de opstandelingen ter verantwoording riep?
2 Het paradijs gaat verloren
De eerste man en vrouw, Adam en Eva, laten zich door een opstandige engel overhalen om Gods bestuur te verwerpen.
Het gevolg is dat zonde en dood in de wereld komen
Het zaad „zal u in de kop vermorzelen en gij zult hem in de hiel
vermorzelen”. — Genesis 3:15
Genesis˘ Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea
Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨ 2 Timotheus¨ Titus Filemon Hebreeen¨ Jakobus 1 Petrus 2 Petrus 1 Johannes 2 Johannes 3 Johannes Judas Openbaring
God had Adam en Eva volmaakt geschapen, met het vooruitzicht eeuwig in het paradijs te leven. Toen ze tegen hem in opstand kwamen, zondigden ze.
Daardoor verloren ze hun volmaaktheid en verbraken ze hun band met de Bron van het leven, Jehovah. Voortaan was voor hen en al hun onvolmaakte nakomelingen zonde en uiteindelijk de dood onvermijdelijk (Romeinen 5:12).
ONVOLMAAKTHEID EN DE DOOD
2500 v.G.T. Zondvloed begint2370
N
AARMATE er meer mensen kwamen, verspreidden zonde en slechtheid zich snel over de aarde. Een eenzame stem, die van de profeet Henoch, waarschuwde dat God de slechte mensen op een dag zou vernietigen. Toch bleef het kwaad over- heersen; het werd zelfs erger. Sommige en- gelen kwamen tegen Jehovah in opstand door de plaats die hun in de hemel toege- wezen was te verlaten, op aarde een men- selijk lichaam aan te nemen en zich begerig vrouwen tot echtgenote te nemen. Uit die onnatuurlijke verbintenissen kwamen bas- taarden voort: gewelddadige reuzen, Ne- filim genaamd, die nog meer geweld en bloedvergieten in de wereld brachten. Het deed God veel pijn dat zijn aardse schep- ping werd geru¨ıneerd.
Na Henochs dood was ere´en man die op-´ viel in die goddeloze wereld. Zijn naam was Noach. Hij en zijn gezin probeerden Gods wil te doen. Toen God besloot de slechte mensen van die wereld te vernietigen, wil- de hij Noach en de dieren op aarde bescher- men. Daarom gaf hij Noach de opdracht een ark te bouwen, een reusachtig recht- hoekig vaartuig. Daarin zouden Noach en zijn gezin, samen met allerlei diersoorten, gespaard blijven tijdens een vloed die over de hele wereld zou komen. Noach gehoor- zaamde God. In de tientallen jaren waar- in Noach die ark bouwde, was hij ook een „prediker van rechtvaardigheid” (2 Pe-
trus 2:5). Hij waarschuwde de mensen voor de komende zondvloed, maar ze luister- den niet. Toen kwam het moment waarop Noach en zijn gezin met de dieren de ark in moesten gaan. God sloot de deur van de ark achter hen. Het begon te regenen.
Veertig dagen en veertig nachten lang stortregende het, totdat de hele aarde onder water stond. De slechte mensen waren ver- dwenen. Maanden later, toen het water was gezakt, kwam de ark op een berg te rusten.
Tegen de tijd dat de passagiers veilig van boord konden gaan, hadden ze een heel jaar in de ark doorgebracht. Als dank bracht Noach een offer aan God. Daarop verzeker- de God Noach en zijn gezin dat hij nooit meer een vloed zou brengen om al het le- ven op aarde weg te vagen. Als een zicht- bare garantie voorzag hij in de regenboog, een herinnering aan zijn bemoedigende belofte.
Na de zondvloed gaf God de mensheid ook een paar nieuwe geboden. Hij gaf hun toestemming om dierenvlees te eten. Maar hij verbood het eten van bloed. Ook gaf hij Noachs nakomelingen de opdracht om zich over de aarde te verspreiden, maar sommigen deden dat niet. Ze verenigden zich onder een leider, Nimrod, en begon- nen een grote toren te bouwen in de stad Babel, later Babylon genoemd. Daarmee wilden ze ingaan tegen Gods gebod om zich over de aarde te verspreiden. Maar God werkte de opstandelingen tegen door hun taal te verwarren, zodat ze verschillende ta- len gingen spreken. Nu ze elkaar niet meer verstonden, gaven ze hun plannen op en verspreidden zich.
Gebaseerd op Genesis hoofdstuk 6 tot 11; Judas 14, 15.
˛Hoe verspreidde slechtheid zich over de aarde?
˛Hoe bewees Noach dat hij getrouw was?
˛Welk verbod gaf God de mensheid na de zondvloed?
3 Mensen overleven de zondvloed
God vernietigt een goddeloze wereld maar spaart Noach en zijn gezin
˘Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨
De meeste nakomelingen van Adam en Eva verwierpen Jehovah’s bestuur. Maar er waren uitzonderingen, te beginnen met hun getrouwe zoon Abel. Later wordt over Henoch en Noach gezegd dat ze met God wandelden, wat betekent dat ze leefden zoals Jehovah het wilde (Genesis 5:22; 6:9). Een groot deel van het Bijbelverslag gaat over mannen en vrouwen die eveneens God als hun Regeerder kozen.
MET GOD WANDELEN
Abraham geboren2018 1943Verbond met Abraham 1800 v.G.T.
7
E
R WAREN zo’n 350 jaar voorbijgegaan sinds de vloed in Noachs tijd. De pa- triarch Abraham woonde in de welvaren- de stad Ur, in wat nu Irak wordt genoemd.Hij was een man met een bijzonder groot geloof. Maar nu werd dat geloof op de proef gesteld.
Jehovah gaf Abraham de opdracht om zijn geboorteland te verlaten en naar een vreemd land te gaan, dat Kanaan bleek te¨ zijn. Abraham gehoorzaamde onmiddel- lijk. Hij nam zijn vrouw, Sara, zijn neef Lot en al zijn bedienden mee, en na de lange reis ging hij in Kana¨
an in tenten wonen.
Jehovah sloot een verbond met Abraham, waarin hij beloofde dat hij hem tot een grote natie zou maken, dat alle families op aarde door bemiddeling van hem ge- zegend zouden worden en dat zijn nage- slacht het land Kana¨
an zou bezitten.
Het ging Abraham en Lot goed: hun kudden schapen en runderen werden steeds groter. Onzelfzuchtig liet Abraham Lot kiezen waar hij wilde wonen. Lot koos het vruchtbare Jordaandistrict en vestig- de zich in de buurt van de stad Sodom.
Maar de mannen van Sodom waren im- moreel: ze begingen ernstige zonden te- gen Jehovah.
Later gaf Jehovah God Abraham de ver- zekering dat zijn nageslacht zo talrijk zou worden als de sterren aan de hemel. Abra- ham stelde geloof in die belofte. Maar zijn geliefde vrouw, Sara, had nog steeds geen kinderen. Toen Abraham 99 jaar was en Sara bijna 90, zei God tegen hem dat hij en Sara een zoon zouden krijgen. Wat God had gezegd kwam uit: Sara kreeg een zoon, Isaak. Abraham had nog meer kinderen,¨ maar de in Eden beloofde Bevrijder zou via Isa¨
ak komen.
Intussen waren Lot en zijn gezin in So- dom gaan wonen, maar de rechtvaardige Lot werd niet net zoals de immorele in- woners van die stad. Toen Jehovah besloot het oordeel aan Sodom te voltrekken, zond hij engelen vooruit om Lot te waarschu- wen. De engelen drongen er bij Lot en zijn gezin op aan uit Sodom weg te vluchten en niet achterom te kijken. Toen liet Jehovah vuur en zwavel op Sodom en het nabij- gelegen verdorven Gomorra regenen, met het gevolg dat alle inwoners werden ver- nietigd. Lot en zijn twee dochters ontkwa- men. Maar zijn vrouw keek achterom, mis- schien omdat ze verlangde naar de dingen die ze had achtergelaten. Die ongehoor- zaamheid heeft ze met de dood moeten bekopen.
Gebaseerd op Genesis 11:10–19:38.
˛Waarom verhuisde Abraham naar Kanaan?¨
˛Wat voor verbond sloot Jehovah met Abraham?
˛Waarom vernietigde Jehovah Sodom en Gomorra?
4 God sluit een verbond met Abraham
Abraham gehoorzaamt God in geloof, en God belooft dat hij hem zal zegenen en hem veel nakomelingen zal geven
Genesis˘ Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨ 2 Timotheus¨ Titus Filemon Hebreeen¨ Jakobus 1 Petrus 2 Petrus 1 Johannes 2 Johannes 3 Johannes Judas Openbaring
In Bijbelse tijden was een
verbond een contract of een formele overeenkomst. Via een serie verbonden openbaarde Jehovah geleidelijk hoe zijn voornemen in verband met de in Eden beloofde Bevrijder vervuld zou worden. Het verbond dat hij met Abraham sloot maakte duidelijk dat die Bevrijder via Abrahams afstammingslijn zou komen. Latere verbonden zouden meer over de identiteit van die Bevrijder onthullen.
EEN GOD VAN VERBONDEN
1800 v.G.T. Jozef als slaaf verkocht1750 8
J
EHOVAH wist dat degene van wie hij het meest hield, op een dag zou moeten lijden en sterven. De profetie in Genesis 3:15 zinspeelde daar al op. Zou God de mensheid duidelijk kunnen maken hoe- veel hem dat zou kosten? De Bijbel geeft ons er een aanschouwelijke voorstelling van: God vroeg Abraham om zijn geliefde zoon Isaak te offeren.¨Abraham had een groot geloof. Vergeet niet dat God hem had beloofd dat de voor- zegde Bevrijder, het Zaad, via Isa¨
ak zou ko- men. In het vertrouwen dat God Isaak zo¨ nodig een opstanding zou geven, trof Abra- ham gehoorzaam voorbereidingen om zijn zoon te offeren. Maar een engel van God hield hem net op tijd tegen. Jehovah prees Abraham voor zijn bereidheid om op te of- feren wat hem het dierbaarst was, en hij herhaalde de beloften die hij deze getrou- we patriarch al eerder had gedaan.
Isa¨
ak kreeg later twee zonen: Esau en Ja- kob. Esau had geen waardering voor gees- telijke dingen, maar Jakob wel, en hij werd daarvoor beloond. God veranderde Jakobs naam in Israel, en zijn twaalf zonen wer-¨ den de hoofden van de stammen van Is- rael. Maar hoe is die familie zo’n grote na-¨ tie geworden?
Er kwam een keten van gebeurtenissen op gang toen bijna al die zonen jaloers wer- den op hun jongere broer Jozef. Ze ver- kochten hem als slaaf, en hij werd meege- nomen naar Egypte. Maar God zegende die getrouwe en dappere jonge man. Hoewel Jozef verschrikkelijke dingen meemaakte, werd hij uiteindelijk door Farao, de heer- ser van Egypte, uitgekozen voor een positie met heel veel macht. Dat kwam precies op het juiste moment, want door een hongers- nood was Jakob gedwongen enkelen van zijn zonen naar Egypte te sturen om eten te
kopen — en Jozef bleek over al het voedsel te gaan! Na een aangrijpende hereniging met zijn berouwvolle broers vergaf Jozef hen en liet hij zijn hele familie naar Egypte komen. Daar kregen ze een goed stuk land, waar ze zich konden uitbreiden en steeds welvarender konden worden. Jozef begreep dat God het zo had geregeld om Zijn be- loften te vervullen.
De bejaarde Jakob woonde zijn verdere leven in Egypte, omgeven door zijn steeds groter wordende familie. Op zijn sterfbed voorzei hij dat het beloofde Zaad, de Bevrij- der, een machtige Regeerder zou zijn die in de geslachtslijn van zijn zoon Juda geboren zou worden. Jaren later profeteerde Jozef op zijn sterfbed dat God Jakobs nakomelin- gen op een dag uit Egypte zou weghalen.
Gebaseerd op Genesis hoofdstuk 20 tot 50; Hebreeen¨ 11:17-22.
˛Wat vroeg God van Abraham, en wat maakte Hij de mensheid daarmee duidelijk?
˛Hoe kwam Jozef in Egypte terecht, en wat was het uiteindelijke resultaat?
˛Wat profeteerde Jakob voordat hij stierf?
5 God zegent Abraham en zijn familie
Het gaat Abrahams nakomelingen goed. God beschermt Jozef in Egypte
˘Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨ 2 Timotheus¨ Titus Filemon Hebreeen¨ Jakobus 1 Petrus 2 Petrus 1 Johannes 2 Johannes 3 Johannes Judas Openbaring
Jobs beproevingv ´o ´or 1613 1600 v.G.T.
9
B
LIJFT een mens trouw aan God als hij tot het uiterste wordt beproefd en als zijn gehoorzaamheid hem geen materi¨ele voordelen schijnt op te leveren? Die vraag werd opgeworpen — en beantwoord — in het geval van een man die Job heette.
Terwijl de Isra¨
elieten nog in Egypte wa- ren, woonde Job, een bloedverwant van Abraham, in wat nu Arabie is. Op een ge-¨ geven moment waren de engelen in de he- mel voor God vergaderd, en de opstandige Satan was daar ook. Op die bijeenkomst uitte Jehovah zijn vertrouwen in de loya- liteit van zijn aanbidder Job. Hij zei zelfs dat geen mens zo rechtschapen was als Job. Maar Satan beweerde dat Job God al- leen diende omdat die hem zegende en be- schermde. Satan zei dat Job God zou ver- vloeken als hem alles werd afgenomen wat hij had.
God stond toe dat Satan Job eerst van zijn rijkdom en zijn kinderen beroofde en daarna van zijn gezondheid. Job wist niet welke rol Satan hierin speelde, en daarom begreep hij niet waarom God hem deze beproevingen liet meemaken. Toch keer- de Job zich niet tegen God.
Er kwamen drie ’vrienden’ naar Job toe.
In een serie redevoeringen die een groot deel van het boek Job vormen, probeerden deze mannen Job ervan te overtuigen dat God hem strafte voor geheime zonden. Ze beweerden zelfs dat God niet ingenomen is met zijn aanbidders en geen vertrouwen in hen heeft. Job verwierp hun kromme re- denatie. Vol vertrouwen verklaarde hij dat hij tot aan zijn dood rechtschapen zou blij- ven!
Maar Job maakte een fout: hij was er te veel mee bezig zichzelf te rechtvaardigen.
Een jongere man, Elihu, had het hele de- bat aangehoord en nam nu het woord.
Hij verweet Job dat die niet besefte dat de rechtvaardiging van Jehovah’s soevereini- teit veel belangrijker is dan de rechtvaardi- ging van een mens. Ook gaf hij Jobs met- gezellen een flinke terechtwijzing.
Toen sprak Jehovah God tegen Job en corrigeerde zijn denkwijze. Door op aller- lei scheppingswonderen te wijzen, liet hij Job erover nadenken hoe nietig de mens is in vergelijking met God. Job aanvaard- de deze correctie nederig. Jehovah, die een liefdevolle en barmhartige God is, maakte Job weer gezond, gaf hem tweemaal zo veel rijkdom als hij voor die tijd had gehad en zegende hem met tien kinderen (Jakobus 5:11). Doordat Job onder zware beproevin- gen rechtschapen bleef, heeft hij Satans be- wering dat mensen God niet trouw blijven als ze op de proef worden gesteld, weer- legd.
Gebaseerd op het boek Job.
˛Wat beweerde Satan in verband met Job?
˛Wat werd er bereikt doordat Job Jehovah trouw bleef?
6 Job blijft God trouw
Satan trekt Jobs rechtschapenheid in twijfel, maar Job blijft God trouw
Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job˘ Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨ 2 Timotheus¨ Titus Filemon Hebreeen¨ Jakobus 1 Petrus 2 Petrus 1 Johannes 2 Johannes 3 Johannes Judas Openbaring
Satan beweerde dat Job, de meest onberispelijke en godvrezende man op aarde, Jehovah God alleen uit
eigenbelang diende. Hij suggereerde zelfs dat iedereen God om die reden dient.
Daarmee trok Satan de rechtschapenheid van de mens in twijfel. Deze kwestie is een onderdeel van de belangrijke vraag die Satan in Eden opwierp, namelijk die over Jehovah’s soevereiniteit. Uit het boek Job blijkt dat schepselen van God tot de rechtvaardiging van zijn soevereiniteit kunnen bijdragen door hem trouw te blijven.
DE BEL ANGRIJKE VRAGEN
1600 v.G.T. Uittocht uit Egypte1513
J
ARENLANG woonden de zonen van Is- ra¨el al in Egypte, waar ze voorspoed had- den en hun aantal steeds toenam. Maar er kwam een nieuwe farao. Deze heerser wist niets van Jozef af. Hij was een wrede tiran die bang was dat er te veel Israelieten zou-¨ den komen, en daarom maakte hij hen tot slaven en gaf hij opdracht om al hun pasge- boren jongetjes in de Nijl te verdrinken. Een dappere moeder beschermde haar zoontje en verborg hem in een mand tussen het riet. De dochter van Farao ontdekte de baby, gaf hem de naam Mozes en bracht hem aan het Egyptische hof groot.
Toen Mozes veertig was, kwam hij in moeilijkheden doordat hij een Isra¨
elitische slaaf tegen een Egyptische opzichter be- schermde. Mozes vluchtte naar een ver land, waar hij in ballingschap leefde. Toen hij tachtig was, werd hij door Jehovah naar Egypte teruggestuurd om voor Farao te ver- schijnen en de vrijlating van Gods volk te eisen.
Farao weigerde dat botweg. Daarom sloeg God Egypte met tien plagen. Elke keer dat Mozes voor Farao verscheen om hem de kans te geven de volgende plaag af te wen- den, nam Farao een uitdagende houding aan en toonde hij minachting voor Mozes en zijn God, Jehovah. Ten slotte bracht de tiende plaag de dood over alle eerstgebore- nen in het land, behalve in de gezinnen die Jehovah hadden gehoorzaamd door hun
deurposten met het bloed van een geofferd lam te markeren. Gods verderfengel ging die huizen voorbij. De Isra¨
elieten herdach- ten deze miraculeuze redding daarna met een jaarlijkse viering, het Pascha genaamd.
Nu Farao zijn eerstgeboren zoon had ver- loren, beval hij Mozes en alle Israelieten om¨ het land te verlaten. Onmiddellijk organi- seerden ze de uittocht uit Egypte. Maar Fa- rao veranderde van gedachten. Hij ging hen met veel soldaten en strijdwagens achterna.
Op de oever van de Rode Zee leken de Isra¨ e- lieten in de val te zitten. Jehovah spleet de Rode Zee in tweeen, waarna de Isra¨ elieten¨ over de droge zeebedding naar de overkant konden lopen, tussen twee muren van wa- ter! Toen de Egyptenaren hen achternagin- gen, liet God het water neerstorten, zodat Farao en zijn leger verdronken.
Later, toen de Isra¨
elieten hun kamp had- den opgeslagen bij de berg Sina¨
ı, sloot Jeho- vah een verbond met hen. Via Mozes gaf God Israel wetten die op praktisch elk ter-¨ rein van het leven in leiding en bescher- ming voorzagen. Zolang Israel Gods bestuur¨ trouw aanvaardde, zou hij hen steunen en hen tot een zegen voor anderen maken.
De meeste Isra¨
elieten stelden God echter teleur door een gebrek aan geloof te tonen.
Hij liet die generatie daarom veertig jaar in de woestijn rondtrekken. Daarna stelde Mozes de rechtvaardige man Jozua als zijn opvolger aan. Eindelijk was Israel klaar om¨ het land binnen te gaan dat God aan Abra- ham had beloofd.
Gebaseerd op Exodus, Leviticus, Numeri en Deuterono- mium; Psalm 136:10-15; Handelingen 7:17-36.
˛Wat gebeurde er in Mozes’ leven voordat God hem gebruikte om Israel te bevrijden?¨
˛Wat was de reden voor de viering van het Pascha?
˛Hoe bevrijdde Jehovah de Israelieten uit de slavernij¨ in Egypte?
7 God bevrijdt de Isra ¨
elieten
Jehovah brengt plagen over Egypte, en Mozes leidt de Isra¨ elieten weg uit dat land. Via Mozes geeft God de Wet aan Isra¨
el
Genesis
˘Exodus
˘Leviticus
˘Numeri
˘Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨
De tien geboden, die te vinden zijn in Exodus
20:1-17, zijn misschien wel de bekendste van de ongeveer zeshonderd wetten die via Mozes werden gegeven.
Maar toen aan Jezus Christus werd gevraagd welke van al die wetten het belangrijkst is, koos hij deze: „Gij moet Jehovah, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand en met geheel uw kracht” (Markus 12:28-30; Deuteronomium 6:5).
HET BEL ANGRIJKSTE GEBOD
1473Israel trekt onder leiding van Jozua Kana¨ an binnen¨ 1467Verovering van Kana¨
an grotendeels voltooid 1200 v.G.T.
11
E
EUWEN voordat Isra¨ el Kana¨an binnen- trok, had Jehovah dat land aan Abra- hams nakomelingen beloofd. Nu stonden de Israelieten op het punt om onder lei-¨ ding van Jozua het beloofde land in bezit te nemen.
God had de Kana¨
anieten veroordeeld; ze verdienden het vernietigd te worden. Ze hadden het hele land verdorven met hun walgelijke seksuele praktijken en met bui- tensporig bloedvergieten. Daarom moesten de Kanaanitische steden die door de Isra¨ e-¨ lieten werden veroverd, totaal verdelgd wor- den.
Maar voordat ze het land binnentrokken, stuurde Jozua twee verkenners, die in de stad Jericho onderdak vonden bij een vrouw die Rachab heette. Ze ontving de verkenners in haar huis en beschermde hen, ook al wist ze dat het Israelieten waren. Rachab geloof-¨ de in de God van de Isra¨
elieten, want ze had gehoord wat hij allemaal had gedaan om zijn volk te redden. Ze liet de verkenners zweren dat zij en haar familie gespaard zou- den worden.
Toen de Israelieten later Kana¨ an binnen-¨ trokken en Jericho aanvielen, liet Jehovah door een wonder Jericho’s muren instorten.
Jozua’s troepen stormden naar binnen en verwoestten de stad, maar ze spaarden Ra- chab en haar familie. Daarna veroverde Jo- zua in een snelle veldtocht van zes jaar gro- te delen van het beloofde land. Later werd het land onder de stammen van Israel ver-¨ deeld.
Aan het einde van zijn lange loopbaan riep Jozua het volk bijeen. Hij blikte met hen terug op wat Jehovah voor hun voor- vaders had gedaan en hij moedigde hen aan om Jehovah te blijven dienen. Maar nadat Jozua en de oudere mannen die nauw met hem hadden samengewerkt, gestorven wa-
ren, keerden de Isra¨
elieten Jehovah de rug toe en gingen valse goden dienen. Zo’n driehonderd jaar lang was de natie vaak on- gehoorzaam aan Jehovah’s wetten. In die periode liet Jehovah toe dat Israels vijanden,¨ onder wie de Filistijnen, hen onderdrukten.
Maar wanneer de Isra¨
elieten tot Jehovah om hulp riepen, stelde hij rechters aan — in to- taal twaalf — om hen te redden.
De periode van de rechters die beschre- ven wordt in het boek Rechters begon met Othniel en eindigde met Simson,¨ de sterkste man die ooit heeft geleefd.
In het boeiende Bijbelboek Rechters wordt steeds opnieuw een fundamen- tele waarheid duidelijk: gehoorzaam- heid aan Jehovah leidt tot zegenin- gen, ongehoorzaamheid leidt tot moeilijkheden.
Gebaseerd op Jozua en Rechters; Leviticus 18:24, 25.
˛Waarom spaarde Jehovah Rachab en haar familie?
˛Wat deden de Israelieten na Jo-¨ zua’s dood?
˛Welke fundamentele waarheid wordt in het Bijbelboek Rechters duidelijk?
8 Het volk Isra ¨
el trekt Kana ¨
an binnen
Onder leiding van Jozua verovert Isra¨
el het land Kana¨ an.
Jehovah stelt de rechters in staat om zijn volk van onderdrukking te bevrijden
Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua˘ Rechters˘ Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja
K A
N A
¨ A N F
E N
IC I
¨ E
FILIS T
E A
Jericho Jeruzalem
Plaats waar Isra¨ el Kana¨
an binnentrok
Aanvankelijke omvang van het veroverde gebied
1200 v.G.T. Saul tot koning gezalfd1117 12
N
A DE dagen van Simson was Samu¨ el profeet en rechter in Israel. De Is-¨ raelieten wilden net als andere volken¨ zijn en vroegen hem steeds om een men- selijke koning. Hoewel dit verzoek een belediging was voor Jehovah, zei hij te- gen Samu¨el dat hij naar het volk moest luisteren. Jehovah koos Saul, een nederi- ge man, als koning uit. Maar na verloop van tijd werd koning Saul trots en onge- hoorzaam. Jehovah verwierp hem als ko- ning en gaf Samuel op-¨ dracht om iemand anders aan te stellen: een jon- ge man die David heette.
Maar het zou nog jaren duren voordat David ko- ning werd.
Toen David waarschijn- lijk nog een tiener was, bezocht hij zijn broers die in Sauls leger dienden. Het hele leger was doodsbang voor ´
e´
en vijandelij- ke strijder, een reus met de naam Goliath, die hen en hun God voortdurend bespot- te. Verontwaardigd nam David de uitda- ging van de reus aan om met hem te vech- ten. Gewapend met alleen een slinger en een paar stenen ging de jonge man op zijn tegenstander af, die bijna drie me- ter lang was. Toen Goliath hem uitlachte, antwoordde David dat hij beter gewapend was dan de reus, omdat hij in de naam van Jehovah God vocht! David doodde Goliath met ´
e´
en enkele steen, waarna hij hem met Goliaths eigen zwaard ont- hoofdde. Het Filistijnse leger vluchtte in paniek.
Saul was in het begin onder de indruk van Davids moed, en hij stelde de jonge man over zijn leger aan. Maar Davids suc-
cessen maakten Saul vreselijk jaloers. Da- vid moest vluchten voor zijn leven en leidde jarenlang een bestaan als vluchte- ling. Toch bleef hij loyaal aan de koning die hem probeerde te doden, want, zo redeneerde hij, koning Saul was door Je- hovah God aangesteld. Ten slotte stierf Saul in een veldslag. Niet lang daarna werd David koning, zoals Jehovah had be- loofd.
Als koning wilde David heel graag een tempel voor Jehovah bouwen. Maar Je- hovah zei dat een van zijn nakomelingen dat zou doen. Dit bleek Davids zoon Sa- lomo te zijn. God beloonde David echter door een heel speciaal verbond met hem te sluiten: zijn geslachtslijn zou een unie- ke koninklijke dynastie voortbrengen. Uit- eindelijk zou de in Eden beloofde Bevrij- der, het Zaad, daaruit voortkomen. Dat zou de Messias zijn, wat „Gezalfde”, door God aangestelde, betekent. Jehovah be- loofde dat de Messias de Regeerder zou worden van een koninkrijk dat eeuwig zou blijven bestaan.
Uit dankbaarheid bracht David een gro- te hoeveelheid bouwmaterialen en kost- bare metalen voor de bouw van de tempel bijeen. Ook componeerde hij heel wat ge- inspireerde psalmen. Tegen het eind van zijn leven erkende hij: „De geest van Jeho- vah was het die door mij heeft gesproken, en zijn woord was op mijn tong” (2 Sa- mu¨
el 23:2).
Gebaseerd op 1 en 2 Samuel en 1 Kronieken; Jesaja 9:7;¨ Mattheus 21:9; Lukas 1:32; Johannes 7:42.¨
˛Waarom verving Jehovah koning Saul door David?
˛Welke eigenschappen toonde David al voordat hij koning werd?
˛Wie is het beloofde Zaad, de Bevrijder die via Davids geslachtslijn zou komen?
9 De Isra ¨
elieten vragen om een koning
Isra¨
els eerste koning, Saul, wordt ongehoorzaam. Hij wordt opgevolgd door David, met wie God een verbond sluit voor een eeuwig koninkrijk
„Ik zal de troon van zijn koninkrijk stellig tot onbepaalde tijd stevig bevestigen.”
— 2 Samu ¨el 7:13
Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth
˘1 Samuel¨
˘2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen
˘1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen
Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨ 2 Timotheus¨ Titus Filemon Hebreeen¨ Jakobus 1 Petrus 2 Petrus 1 Johannes 2 Johannes 3 Johannes Judas Openbaring
1070God doet Koninkrijksbelofte aan David
Salomo wordt koning1037 1027Tempel in Jeruzalem voltooid
circa 1020Hooglied voltooid 1000 v.G.T.
H
OE zou het zijn als een regeerder met heel zijn volk Jehovah als Soeverein zou erkennen en Zijn wetten zou gehoor- zamen? Dat werd gedemonstreerd tijdens de veertigjarige regering van koning Sa- lomo.Voordat David stierf, stelde hij zijn zoon Salomo als opvolger aan. In een droom nodigde God Salomo uit een verzoek te doen. Salomo vroeg om wijsheid en kennis om het volk op een eerlijke en verstandige manier te leiden. Daar was Jehovah mee ingenomen, en hij maakte Salomo wijs en verstandig. Ook beloofde Jehovah hem rijkdom, roem en een lang leven als hij ge- hoorzaam bleef.
Salomo werd beroemd om zijn wijze oordelen. Er kwamen bijvoorbeeld twee vrouwen bij hem die ruzie hadden om een baby, een jongetje. Allebei zeiden ze dat ze de moeder waren. Salomo beval de baby in tweeen te snijden en elke vrouw¨ een helft te geven. De eerste vrouw stem- de daarmee in, maar de echte moeder smeekte hem onmiddellijk het kind aan de andere vrouw te geven. Toen wist Sa- lomo dat de vrouw die medelijden toon- de de moeder was, en hij gaf de jongen aan haar. Al gauw had iedereen in Isra¨
el over Salomo’s vonnis gehoord, en het volk besefte dat de wijsheid van God in hem was.
Een van Salomo’s grootste prestaties was de bouw van Jehovah’s tempel — een schitterend bouwwerk in Jeruzalem, dat als centrum van aanbidding in Israel zou¨ dienen. Bij de inwijding van de tempel bad Salomo: „Zie! De hemel, ja, zelfs de hemel der hemelen, kan u niet bevatten;
hoeveel minder dan dit huis dat ik ge- bouwd heb!” — 1 Koningen 8:27.
Ook in andere landen hoorde men over Salomo, zelfs in het verre Scheba in Ara- bie. De koningin van Scheba ondernam¨ een reis om Salomo’s pracht en rijkdom te zien en om te weten te komen hoe wijs hij was. Ze was zo onder de indruk van Sa- lomo’s wijsheid en van de welvaart in Is- ra¨
el dat ze Jehovah loofde omdat hij zo’n wijze koning op de troon had gezet. Dank- zij Jehovah’s zegen was Salomo’s rege- ringsperiode de welvarendste en vredig- ste tijd in de geschiedenis van het oude Israel.¨
Helaas bleef Salomo zich niet in over- eenstemming met Jehovah’s wijsheid ge- dragen. Hij negeerde Gods gebod door honderden vrouwen te nemen, van wie er velen buitenlandse goden aanbaden. Ge- leidelijk brachten zijn vrouwen hem ertoe Jehovah de rug toe te keren en afgoden te gaan aanbidden. Jeho-
vah zei tegen Salomo dat het koninkrijk gedeeltelijk van hem afgenomen zou worden. Slechts een deel zou ter wille van Salomo’s vader, David, in zijn fa- milie blijven. Ondanks Sa- lomo’s afvalligheid bleef Jehovah loyaal aan zijn Koninkrijksverbond met David.
Gebaseerd op 1 Koningen hoofd- stuk 1 tot 11 en 2 Kronieken hoofd- stuk 1 tot 9; Deuteronomium 17:17.
˛Wat deed God in antwoord op Salomo’s verzoek?
˛Hoe toonde Salomo zijn wijs- heid?
˛Hoe kwam het dat Salomo Je- hovah de rug toekeerde, en wat was het gevolg?
10 De wijze koning Salomo
Jehovah geeft koning Salomo wijsheid; tijdens Salomo’s regering hebben de Isra¨
elieten ongekende vrede en voorspoed
Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen˘ 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken˘
Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken Prediker Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia
1000 v.G.T. 997Isra¨
el valt in twee koninkrijken uiteen
14
H
ET langste boek van de Bijbel is een verzameling heilige liederen. Het hele boek is in de loop van ongeveer duizend jaar samengesteld. Het bevat enkele van de meest intense en ontroerende uitingen van geloof die ooit zijn opgeschreven. Deze lof- liederen laten een breed scala aan men- selijke emoties uitkomen: van vreugde en dankbaarheid tot bezorgdheid, verdriet en berouw. Er blijkt duidelijk uit dat de psal- misten een vertrouwelijke, hechte band met God hadden. Hier volgen een paar thema’s die in deze liederen worden uitgewerkt.Jehovah is de rechtmatige Soeverein, die aanbidding en lof verdient.’Gij, wiens naam Jehovah is, gij alleen zijt de Aller- hoogste over heel de aarde’, lezen we in Psalm 83:18. Verschillende psalmen loven Jehovah om zijn scheppingswerken, zoals de sterrenhemel, de wonderen van het le- ven op aarde en de wonderen van het men- selijk lichaam (Psalm 8, 19, 139, 148). Ande- re verheerlijken Jehovah als de God die tot daden overgaat om personen die hem trouw blijven, te redden en te beschermen (Psalm 18, 97, 138). Weer andere prijzen hem als
de God van gerechtigheid, die de verdruk- ten bevrijdt en de goddelozen straft (Psalm 11, 68, 146).
Jehovah geeft hulp en troost aan men- sen die hem liefhebben.De beroemdste psalm is misschien wel de 23ste, waarin David Jehovah beschrijft als een liefdevolle Herder die zijn schapen leidt, beschermt en verzorgt. Psalm 65:2 herinnert Gods aan- bidders eraan dat hij de „Hoorder van het gebed” is. Heel wat mensen die ernstige fou- ten hebben begaan, hebben veel troost ge- vonden in Psalm 39 en 51, waar David op- recht berouw over zijn grove misstappen onder woorden brengt en uiting geeft aan zijn geloof in Jehovah’s bereidheid om te vergeven. Psalm 55:22 is een aansporing om op Jehovah te vertrouwen en al onze problemen bij hem neer te leggen.
Jehovah zal door middel van het ko- ninkrijk van de Messias de wereld veran- deren.Een aantal passages in de Psalmen slaan duidelijk op de Messias, de voorzegde Koning. Psalm 2 voorzegt dat deze Regeer- der de goddeloze naties, die zich tegen hem verzetten, zal vernietigen. Psalm 72 vertelt dat deze Koning een eind zal maken aan honger, onrecht en onderdrukking. Volgens Psalm 46:9 zal God door middel van het Messiaanse koninkrijk een eind maken aan oorlog en zelfs alle oorlogswapens vernie- tigen. In Psalm 37 lezen we dat de godde- lozen er dan niet meer zullen zijn, terwijl rechtvaardige mensen voor eeuwig in vre- de en eenheid op aarde zullen leven.
Gebaseerd op het boek Psalmen.
˛Hoe ondersteunen de Psalmen de rechtmatigheid van Jehovah’s bestuur?
˛Welke psalmen laten zien hoe God mensen die hem liefhebben, helpt en troost?
˛Hoe zal Jehovah volgens het boek Psalmen de we- reld veranderen?
11 Ge ¨
ınspireerde liederen
die vertroostend en leerzaam zijn
David en anderen componeren liederen voor gebruik bij de
aanbidding. Het boek Psalmen bevat de tekst van 150 van die liederen
Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job
˘Psalmen Spreuken Prediker
˘Hooglied Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus Lukas Johannes Handelingen Romeinen 1 Korinthiers¨ 2 Korinthiers¨ Galaten Efeziers¨ Filippenzen Kolossenzen 1 Thessalonicenzen 2 Thessalonicenzen 1 Timotheus¨ 2 Timotheus¨ Titus Filemon Hebreeen¨ Jakobus 1 Petrus 2 Petrus 1 Johannes 2 Johannes 3 Johannes Judas Openbaring
In het Hooglied onthult koning Salomo dat zelfs fabelachtige rijkdom geen garantie was dat hij op het gebied van de liefde altijd kon krijgen wat hij wilde. Hij beschrijft zijn poging om het hart te winnen van een mooie jonge maagd die al verliefd was op een herdersjongen. Dit ge¨
ınspireerde lied maakt duidelijk dat mensen die zich sterk tot elkaar aangetrokken voelen, niet hoeven toe te geven aan de verleiding zich ongepast te gedragen. Het jonge paar geeft blijk van een bewonderens- waardige zelfbeheersing, eerbaarheid en loyaliteit.
HET LIED DER LIEDEREN
Samenstelling Spreuken voltooidcirca 717 700 v.G.T.
I
S Jehovah een wijze Regeerder? E´ en over- tuigende manier om die vraag te beant- woorden, is stil te staan bij de raad die hij geeft. Werkt die raad? Krijgen we door het toepassen ervan een beter en zinvoller le- ven? De wijze koning Salomo schreef hon- derden spreuken over vrijwel elk aspect van het leven. Hier volgen een paar the- ma’s.Op God vertrouwen.Vertrouwen is be- palend voor een goede verhouding met Je- hovah. Salomo schreef: „Vertrouw op Je- hovah met heel uw hart en steun niet op uw eigen verstand. Sla in al uw wegen acht op hem, en h´
ı´
j zal uw paden recht ma- ken” (Spreuken 3:5, 6). Op God vertrou- wen door zijn leiding te zoeken en hem te gehoorzamen, geeft inhoud aan het le- ven. Daardoor kunnen mensen Gods hart verheugen en kan God een antwoord ge- ven op de strijdpunten die door zijn tegen- stander, Satan, zijn opgeworpen (Spreuken 27:11).
Relaties met anderen.Gods raad voor mannen, vrouwen en kinderen is nu actue- ler dan ooit. „Verheug u met de vrouw van uw jeugd”, raadt God mannen aan, wat be- tekent dat ze hun vrouw trouw moeten blij- ven (Spreuken 5:18-20). Vrouwen vinden in het boek Spreuken een levendige beschrij- ving van een bekwame vrouw die door haar man en kinderen op handen wordt gedra- gen (Spreuken hoofdstuk 31). En kinderen krijgen de opdracht hun ouders te gehoor- zamen (Spreuken 6:20). Het boek maakt ook duidelijk dat vriendschappen belang- rijk zijn, want afzondering leidt tot egoıs-¨ me (Spreuken 18:1). Vrienden kunnen ons ten goede of ten kwade beınvloeden, dus¨ we moeten ze verstandig kiezen (Spreuken 13:20; 17:17).
Kijk op onszelf. Het boek Spreuken bevat wijze raad over hard werken, het ontwikkelen van goede en het bestrijden van schadelijke emoties, en het vermij- den van alcoholmisbruik (Spreuken 6:6;
14:30; 20:1). Het waarschuwt dat vertrou- wen op menselijk inzicht, en niet op Gods raad, rampzalige gevolgen heeft (Spreuken 14:12). Het spoort ons aan om ons inner- lijk, ons hart, tegen slechte invloeden te be- schermen, door ons eraan te herinneren dat uit het hart „de oorsprongen van het leven” zijn (Spreuken 4:23).
Miljoenen mensen over de hele wereld hebben gemerkt dat het opvolgen van die raad tot een beter leven leidt. Ze hebben dus alle reden om zich aan Jehovah als Re- geerder te onderwerpen.
Gebaseerd op het boek Spreuken.
˛Wat kunnen we van een studie van het boek Spreu- ken leren?
˛Welke raad geeft Spreuken over vertrouwen op God, relaties met anderen en onze kijk op onszelf?
12 Van God afkomstige levenswijsheden
Het boek Spreuken is een verzameling ge¨
ınspireerde
raadgevingen, grotendeels door Salomo geschreven, die leiding bieden voor het dagelijks leven
Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium Jozua Rechters Ruth 1 Samuel¨ 2 Samuel¨ 1 Koningen 2 Koningen 1 Kronieken 2 Kronieken Ezra Nehemia Esther Job Psalmen Spreuken˘
Prediker˘ Hooglied
Jesaja Jeremia Klaagliederen Ezechiel¨ Daniel¨ Hosea Joel¨ Amos Obadja Jona Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaı¨ Zacharia Maleachi Mattheus¨ Markus
Wat kan ons voldoening en een zinvol leven geven?
Salomo, met zijn enorme rijkdom, wijsheid en macht, was bij uitstek in staat dat te onderzoeken. Hij kon uitproberen of die dingen hem echt voldoening zouden geven. Hij gunde zich de genoegens van het leven, trouwde met veel mooie vrouwen en genoot van het beste op het gebied van amusement. Hij ondernam grote bouwprojecten. Hij onderzocht de wijsheid van geleerde geschriften. En wat ontdekte hij?
„Alles is ijdelheid.” Maar hij kwam wel tot dit belangrijke inzicht: „Het slot van de zaak, nu alles is gehoord, is: Vrees de ware God en onderhoud zijn geboden. Want dit is de gehele verplichting van de mens” (Prediker 12:8, 13).
PREDIKER
