Buurtwandeling:
Wandel mee
door de stad van
de toekomst
Buurtwandeling:
Wandel mee door de stad van de toekomst
Klimaatverandering is het
onderwerp van de dag. Veel
mensen maken zich er zorgen over, maar gelukkig liggen er in Amsterdam grote doelen in het verschiet: in 2050 zijn we
een volledig circulaire stad. We gebruiken dan zoveel mogelijk duurzame (energie)bronnen en stoten zo min mogelijk CO2 uit.
Dat is nogal wat.
Want hoe bereik je zo’n groot en abstract doel? Veel organisaties,
groepen én individuen zijn dragen al hun steentje bij. Bijvoorbeeld
door te recyclen, te vergroenen, zelf producten te maken, duur
zame energie op te wekken of aan de slag te gaan met lokale voedselproductie.
Vandaag neem je een kijkje
bij inspirerende voorbeelden
uit AmsterdamNoord om de
stad circulair te maken. Op de
kaart vind je de route, op de
losse kleine kaartjes staat meer informatie over de plekken en er staan vragen op waar je het
met je wandelvrienden over kunt hebben. Zo leren we met zijn
allen steeds beter snappen waar circulariteit over gaat en wat we zelf kunnen doen om te helpen.
Verwonder je, leer je metgezel op een andere manier kennen, haal
een frisse neus en geniet!
Het is natuurlijk het leukst om de route helemaal te lopen, maar je kunt ook een klein deel doen of
stukjes afsnijden. Of pak de fiets!
Van der P
ekstraat Asterw
eg Distelw
eg
Bosrank
str.
Papaverw
eg
Papaverw
eg Ridder
spoorw eg
Font
einkruids tr.
Klapr
ozenw eg Klapr
ozenw
eg
Distelweg
Kam per
foeliew eg
anR
onkelkade
2A 3 2B
4
5 6
7
8
10
11 12
1
9 Schoon
schip
Thomas Dill KasHuis
Energiecentrale De Noord II
The Renewal Workshop
De Bolder
De Lokatie Distelweg
Pekmarkt
Ontwerp
studio UKU
Garage Vontsteen
Café
De Ceuvel
Schoenmakerette
Open kaart in
Google maps
Druk op de cijfers om naar de
bijbehorende pagina te gaan
Weet jij ze allemaal te vinden?
Genoeg te zien in Noord. Van op
vallende gebouwen, mooi groen en hoge hijskranen tot houtwerk
plaatsen en fijne cafés. Als je stil
staat en langer kijkt, vallen de de
tails van de veranderingen in Noord op.
Dus: kijk en spot je bingokaart vol.
Wat je kunt winnen?
Een lekkere chocoladereep van de Chocolatemakers. Zij maken in
hun Amsterdamse fabriek choco
lade op basis van zonneenergie.
Fotografeer jouw vondsten zo snel mogelijk! Heb je als eerste
van je wandelgroepje acht vinkjes op je bingokaart? Stuur dan jouw foto’s met de tekst ‘IK BEN EEN
WINNAAR’ naar 0649344713 op Whatsapp. Hierna krijg je een vier
cijferige code toegestuurd. Bij De Ceuvel staat een herkenbare rode kast met cijferslot. Open de kast
met jouw code en grijp je winst!
Niet stiekem alle chocoladerepen pakken, hè? We vertrouwen op je goedheid.
elektriciteits- huisje
voorwerp met een
tweede leven
zonnepaneel
reparatie aan een object of
gebouw
groen dak gereedschap
elektrische
auto wildgroei ijsvogel
kas zonne-
collector
een spoor van het
verleden
1. Cirkeltje rond
Locatie: De Ceuvel, Korte Papaverweg 4 Niet een grote, maar honderden kleine oplossingen: dat zie je bij De Ceuvel.
De creatieve ateliers op deze plek zijn oude woonboten die het land op zijn gesleept. Tussen de looppaden staan planten om de vervuilde grond van de voormalige scheepswerf te saneren.
Boven De Ceuvel zit Metabolic.
Zij hebben een eigen aquaponicssys
teem, dat het restaurant beneden voor
ziet van kruiden en groenten. Ook werkt Café De Ceuvel aan sociale buurtinitia
tieven, zoals het Mandala Kidsproject waar zij vluchtelingen een opvangplek boden.
Het Ware Noorden
Loop een rondje en maak een praatje
om te zien wat hier nog meer te beleven is. En schrijf iets in ons gastenboek, te
vinden bij Café De Ceuvel na het hek
aan de rechterkant. Zoek naar het vuur
vliegje!
2. Het huis van de toekomst
Locatie A: Schoonschip,
Johan van Hasseltkade 225B
We zitten er allemaal graag warmpjes bij in de winter. Dit kost flink wat ener
gie en geld. Hoe kan dat anders?
Schoonschip is een duurzame woon
wijk. Er zijn 516 zonnepanelen en dertig warmtepompen. Er is een smart grid
om onderling elektriciteit uit te wisse
len. Het gasverbruik is nul!
Locatie B: Het KasHuis, Hulstweg 15
In het KasHuis zijn twee appartementen gebouwd. Daar wordt het snel warm als de zon schijnt. In de serres is het van
lente tot herfst minstens 18 graden. In
de winter trekken de bewoners naar het warmere binnenhuis en functioneert de kas als isolatie.
Hoe pas jij je woning en je gewoonten in huis aan, door de
seizoenen heen?
Veel van ons wonen in (huur)huizen die we niet zelf kunnen (ver)bouwen. Wat
te doen? Allereerst: woningcorporaties moeten aan de bak met het verduurza
men van woningen. Zelf kun je aan de slag met radiatorfolie, gordijnen of
tochtstrips om de energierekening iets te temmen.
3. Die goeie ouwe tijd?
Locatie: Energiecentrale de Noord II, tussen de Papaverweg en het
Van Hasseltkanaal
Hier stonden vroeger (1918 1993) de Vuilverbranding en de Elektriciteitscen
trale de Noord II. De grond wordt nu ge
saneerd, want er zitten nog resten en beton van de centrales in de bodem.
Tegenwoordig worden er andere, meer duurzame keuzes gemaakt om energie op te wekken. Maar willen we liever aan
sluiting op stadswarmte, zonnepanelen of windmolens? En waar zetten we alles eigenlijk neer? Zulke keuzes bepalen
hoe onze stad en het land eruit gaan zien.
Wat vind jij belangrijk?
En hoe verandert de zaak als je zelf meedeelt in de opbrengst van zo’n windmolen?
Windmolens leveren veel energie op, maar het is niet gemakkelijk de juiste plek voor ze te vinden. Het uitzicht, geluidshinder, het uiterlijk van de
molens…
4. Stroom opwekken met je buuf
Locatie: Als je zin hebt kun je even een bankje zoeken voor een korte pauze.
Multitasken door te wandelen en lezen tegelijkertijd kan natuurlijk ook!
In het nieuws gaat het vaak over de energietransitie: de overgang van
fossiele brandstoffen zoals aardgas, naar duurzame energiebronnen zoals de wind en de zon. De overheid is hier druk mee bezig, maar er zijn ook bur
gers die zich hiervoor inzetten.
‘Onze Amsterdam Noord Energie’ is
een initiatief van bewoners die stroom opwekken via windmolens. Alle deel
nemers profiteren van de opgewekte
energie en van de financiële opbrengst.
Wanneer zou jij zelf actief iets gaan ondernemen om duurzaam energie op te wekken?
Als je buren het ook doen?
Als het moet van de over
heid? Als je hierdoor
klimaatverandering tegen
gaat? Of als je er subsidie
voor krijgt?
5. Samen cheffen
Locatie: De Bolder,
Conny Stuartstraat 171
In deze huizenblokken vind je een circulaire ontmoetingsplek. Het op
nieuw gebruiken van materialen,
energie en water staat daarin centraal.
Er zijn gedeelde wasmachines voor alle bewoners en ze maken zelf de zeep.
Ook organiseren de bewoners sociale activiteiten. Zo dragen ze bij aan het
(samen)leven in de wijk. Je kunt terecht bij het repaircafé en elke donderdag is
er een zelfgemaakte lunch. Ben jij al langs geweest voor een praatje?
Wat zou jij leuk vinden om samen met je buren te organiseren voor
circulariteit?
6. Niet voor een gat te vangen
Locatie: The Renewal Workshop, Distelweg 78A
The Renewal Workshop blaast oude kleding nieuw leven in. Een oude jas
gaat vernieuwd weer over de toonbank.
Zo gooien we minder textiel weg en
gaat onze kleding langer mee. Heb je zelf een kledingstuk met een kapotte rits of een los stiksel? Gooi het niet in de vuilnisbak! Verleng de levensduur van je kleding met een reparatie door een kleermaker in je buurt.
Wat is jouw favoriete
kledingstuk dat je
nooit weg zou doen?
7. Voor de een is het oud, voor de ander is het goud
Locatie: De Lokatie, Distelweg 85
Hoe kunnen we onze spullen op een
goede manier hergebruiken? De Lokatie is een plek waar een hoop tweede
hands schatten te vinden zijn. Een deel van de producten is gemaakt van oude materialen, door mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. En er is altijd een goede kop koffie en een stuk cake in
hun sociaal cafe.
Menno Hoekstra is hier al een hele tijd directeur.
Hij brengt met zijn werk mensen en spullen in
beweging en is ervan overtuigd dat recyclen de toekomst heeft. Zijn tip:
voor de een is het oud, voor de ander is het goud. Gooi je spullen niet weg geef een ander de kans om ervan te
genieten!
Wat is jouw beste tweedehands
vondst?
8. Noord LEEFT
Locatie: zoek een plekje waar je je kunt uitleven met het stoepkrijt.
Noord heeft het meest biodiverse land
schap van Amsterdam, maar in Buikslo
terham hebben buurtbewoners juist be
hoefte aan wat meer groen. Doe je ogen dicht en teleporteer jezelf naar het
groene Noord. Denk aan de meertjes, de bossen en het rietland. En vergeet
de dieren niet: van glimworm tot krekel, van geelwangschildpad tot (trek)vogel en van vos tot paling.
Een tip voor als je jouw buurt niet groen genoeg vindt: vraag een geveltuin aan
of adopteer een boomtuintje via de ge
meente. Dit kun je makkelijk doen via www.amsterdam.nl .
Opdracht: Laat je fantasie de vrije loop.
Welke natuur zou je op deze plek kun
nen zien?
Pak een stuk stoepkrijt en fleur deze plek op met jouw mooie
natuurcreaties.
9. Loop je nu naast je schoenen?
Locatie: De Schoenmakerette, Van der Pekstraat 54
Langzamerhand verdwijnen veel
reparatiebedrijven uit de stad, terwijl het natuurlijk duurzamer is bestaande spullen te repareren in plaats van
nieuwe te kopen.
Je staat hier voor de Schoenmakerette, waar je een paar schoenen weer nieuw leven in kunt laten blazen. Schoenen
kunnen soms nog veel langer mee dan je denkt.
Is de Schoenmakerette
open? Dan staan Marleen en Elyn voor je klaar. Hun missie is het repareren van schoenen weer vanzelfsprekend te
maken en weggooigedrag tegen te
gaan. Sinds 2016 zijn ze hier te vinden.
Vraag hen vooral wat voor soort schoenen te repareren zijn.
Waar wandel je
zelf nu op?
10. Verse Vis!
Aardbeien voor een euro!
Locatie: Van der Pekmarkt
Wie houdt er nu niet van de markt? Als fijnproever zit je gebakken op de Van
der Pekmarkt. Elke woensdag, vrijdag en zaterdag koopt menig Noorderling hier verse producten.
Groenten en fruit met een beurse plek belanden vaak in de afvalbak. Van deze afdankertjes kun je lekkere conserven
maken, zoals jam of chutney. Zo ga je voedselverspilling tegen. Net als deze organisaties, neem eens een kijkje:
Cascoland, Too Good To Go, Instock of Buurtbuik.
Recept tomatenjam
400 gram vleestomaten 250 gram geleisuiker
1/2 theelepel gemberpoeder Sap van 1/2 citroen
Snufje peper Snufje kaneel
Snijd de tomaten in parten, doe alle in
grediënten in een pan en breng aan de kook. Laat zachtjes pruttelen totdat het is ingedikt (dit duurt anderhalf tot twee uur). Kind kan de was doen!
11. Handigheid is niet te koop
Locatie: Studio UKU, Papaverhoek 39 Duurzaam de stad opbouwen kan op veel manieren. Lokaal produceren is
daar een belangrijk onderdeel van. Als Studio UKU werken Djaro, Lewis en Vos hier samen aan allerlei producten. Bij
De Tolhuistuin kun je het nieuwe buiten
podium bewonderen dat UKU gebouwd heeft. Misschien spot je zelfs een van
de artiesten die er gebruik van mogen maken. Klop eens aan bij Studio UKU als er bedrijvigheid is, of kijk op hun
website.
Waar of niet waar?
Een ambacht en technische skills zijn veel belangrijker
voor het werken aan een
duurzame toekomst dan
een kantoorbaan.
12. Geef je een moer?
Locatie: Garage Vontsteen, Klaprozenweg 5
Weinig vakmensen zijn zo vindingrijk als monteurs die sleutelen aan auto’s. Voor elk merk en elk onderdeel is een andere oplossing nodig. Gelukkig zijn de auto
monteurs hier niet voor een gat te van
gen. Misschien is de auto wel het meest gerepareerde object in de stad.
Hier in Buiksloterham wordt nog altijd veel geproduceerd en gerepareerd.
Henk van Garage Vontsteen aan de Klaprozenweg zit hier al twintig jaar.
Maar het is onzeker of zijn bedrijf kan
blijven. De rechter heeft toegekend dat de garage een handambachtelijk bedrijf is, maar veel van de garages verdwijnen uit het straatbeeld. Contracten worden niet verlengd, of grond wordt te duur.
Waar ben je zelf het
meest vindingrijk in?
Het is tijd, de hoogste tijd
Dat was ‘m! We hopen dat je vandaag
veel nieuwe ontdekkingen hebt gedaan.
Over de buurt, over bijzondere en sim
pele ideeën die bijdragen aan het circu
lair maken van de stad, over hoe je hier zelf aan kunt bijdragen, over je gezel
schap en misschien ook wel over jezelf.
Mocht je geprinte kaartjes in je hand hebben, vergeet ze dan niet in te
leveren bij Café De Ceuvel, de Lokatie of de Schoenmakerette.
Dan is het nu tijd om na te genieten met een kopje koffie of een biertje!
En vergeet niet de bijzondere kunstwerken van Ware Noorden Lichtroute te
bekijken.
Over deze wandeling
Deze buurtwandeling is een
initiatief van Waag. Het doel is om
bewoners, ondernemers en makers uit Noord met elkaar in contact te
brengen, om zo samen vorm te geven aan de duurzame toekomst van
Amsterdam-Noord.
Ben je zelf een maker, of geïnteres-
seerd in de maakindustrie van Noord?
Neem contact op met Thieu via
thieu@waag.org en kom eens langs bij een van de maakbedrijven.
Benieuwd naar hoe energie in de stad wordt opgewerkt, opgeslagen en
uitgewisseld? Dan kun je contact op -
nemen met Julia via julia@waag.org
Het Ware Noorden
De duisternis verbannen: dat doe je bij Ware Noorden Lichtroute, die van 11 maart tot en met 30 april te zien is bij De Ceuvel.
Voor Ware Noorden Lichtroute komt een heel arsenaal van initiatieven
samen om een licht-tentoonstelling te organiseren. De kunst van makers uit Amsterdam-Noord staat centraal. Met bestaande en gerecyclede producten worden verschillende lichtinstallaties gemaakt.
Ware Noorden Lichtroute wordt
mogelijk gemaakt met steun van de Gemeente Amsterdam (Noordma-
kers), het Postcode Loterij Buurtfonds en Fonds voor Noord.
Houd de website van De Ceuvel in
de gaten voor meer informatie!
Werken Amsterdammers straks alleen maar
achter de computer of kunnen we ook nog iets
met onze handen? Zijn we als stad in staat lokaal dingen te maken of zijn we afhankelijk van aan-
nemersbusjes uit de regio en schepen van ver?
Binnen het Europese project Centrinno onder-
zoeken Waag, het Hout- en Meubileringscollege (HMC) en Pakhuis de Zwijger hoe we ambacht, vakmanschap en erfgoed voor Amsterdam
kunnen behouden en ondersteunen.
Het project Centrinno is gefinancierd door het onderzoeks- en innovatiepro- gramma Horizon 2020 van de Europese Unie
onder subsidieovereenkomst nr. 869595.
Atelier is een Europees innovatieproject over de energietransitie, dat onder andere plaatsvindt
in Buiksloterham. Het doel van het project is om innovatieve oplossingen voor de energietransitie te ontwikkelen en te testen. Dat gebeurt in een
aantal gebouwen die samen meer energie ople- veren dan verbruiken. Waag houdt zich bezig
met de vraag wat dit betekent voor bewoners en de buurt, en hoe zij een rol kunnen spelen in zo’n ingewikkelde transitie.
Het project Atelier is gefinancierd door de Europese Commissie onder de aan-
vraag H2020-LC-SC3-2018-2019-2020 onder sub- sidieovereenkomst nr. 864374.
