Musea 1997
1999 Cijfers voor iedereen
BOEKMANStichting
Studiecentrum voor kunst, cultuur en beleid
Herengracht 415 1017 Bp Amsterdam
telefoon bibliotheek 020-624 37 39 fax 020-638 5239
e-inail e.boekman@inier.NL.net
De uitleentermijn bedraagt 4 weken. Verlenging met 4 weken is mogelijk, tenzij de publikatie inmiddels is gereserveerd.
De uitleentermijn is verstreken op:
li - DEC. ZD ö^<
■8- K- . '^^^i
5 'imi\
99-712
Pookmsnstichting - Bibliotheek Herengracht 415
1017 EP Amsterdam ^ Ts!. 6243739
Musea 1997
1899 L^l^ 1999 cijfers voor iedereen
Centraal Bureau voor de Statistiek
Voorburg/Heerlen, 1999
Verantwoording
Deze publicatie bevat een aantal kemcijfers over de musea in Ne- derland. De informatie is verkregen via het onderzoek Musea 1997. Behalve over het jaar 1997 worden ook cijfers over eerdere jaren gepresenteerd. Toch dient men voorzichtig te zijn met verge- lijkingen met voorgaande jaren. In 1997 heeft een update plaats- gevonden van het museumbestand en is, strikter dan in voor- gaande jaren, de intemationale museumdefinitie gevolgd. Dit heeft er enerzijds toe geleid dat het museumbestand flink is uitgebreid (van 758 naar 942 musea), tenwijl er anderzijds ook enkele instel- lingen, waaronder een paar grote publiekstrekkers, niet meer als museum zijn aangemerkt. Dit heeft met name gevolgen voor de cijfers over de bezoekersaantallen.
In deze publicatie zijn gegevens opgenomen over het aantal mu- sea in Nederland naar aard van de collectie, over de toegankelijk- heid en het bezoek aan musea, het aantal werkzame personen en de financiën van musea.
In hoofdstuk 1 en 2 worden de uitkomsten beschreven. In hoofd- stuk 3 zijn tabellen opgenomen met cijfermatige achtergrondinfor- matie.
Voor nadere informatie over deze en andere publicaties over cul- tuur, toerisme en recreatie kunt u contact opnemen met de Info- groep van de sector, telefoon (070) 337 58 67.
Sainenstelling
Divisie Kwartaire Sector en Leefsituatie Sector Cultuur, Toerisme en Recreatie
Informatie
Infogroep Cultuur, Toerisme en Recreatie Telefoon (070) 337 58 67
E-mail infokcr©cbs.nl
Inhoud
Verantwoording
Verklaring der tekens
1. Samenvatting
Productie
Vormgeving: CBS - Sector Cultuur, Toerisme en Recreatie
Opmaak: CBS - Sector Cultuur, Toerisme en Recreatie
Druk: CBS - Sector Reproductie en Afwerking
CBS Voorburg Prinses Beatrixlaan 428 Postbus 4000, 2270 JM Voorburg Telefoon (070) 337 38 00 Fax:(070)387 74 29
2. Beschrijving van de uitkomsten 2.1 Musea en hun collectie 2.2 Gebruik van musea 2.3 Personeel 2.4 Financiën
3. Tabellen
3.1 Musea en bezoek 3.2 Personeel 3.3 Financiën
Gebruikte begrippen
Beschrijving van de Statistiek Musea
6 7 8 9
11 11 12 13 14
15
CBS Heerlen Kloostenweg 1
Postbus 4481, 6401 CZ Heerlen Telefoon (045) 570 60 00 Fax.: (045) 572 74 40
Voor meer informatie...
Enkele aanverwante publicaties
16
17
O Centraal Bureau voorde Statistiek, Voorburg/Heerlen, 1999
Bronvermelding is verplicht.
Verveelvoudiging voor eigen gebruik of intern gebruik is toegestaan.
Bestelinformatie
Verkrijgbaar bij het CBS, sector PMV, Postbus 4481, 6401 CZ Heerien Tel. (045) 570 70 70
Fax: (045) 570 62 68 E-mail: verkoop@cbs.nl Internet: www.cbs.nl Prijs: f 18,50
Prijzen excl. administratie- en verzendkosten
Kengetal: G-88 ISSN 903572437 2
I Centraal Bureau voor de Statistiek
Verklaring der fe/lrens
= gegevens ontbreken
* = voorlopig cijfer X = geheim - = nihil
- = (indien voorkomend tussen twee getallen) tot en met O (0,0) = het getal is minder dan de helft van de gekozen eenheid niets (blank) = een cijfer kan op logische gronden niet voorkomen 1998-1999 = 1998 tot en met 1999
1998/1999 = het gemiddelde over de jaren 1998 tot en met 1999
1998/'99 = oogstjaar, boekjaar, schooljaar enz., beginnend in 1998 en eindigend in 1999 1988/'89-1998/'99 = boekjaar enzovoort, 1988/'89 tot en met 1998/'99
In geval van afronding kan het voorkomen dat de totalen niet geheel overeenstemmen met de som der opgetelde getallen.
Verbeterde cijfers in de staten en tabellen zijn niet als zodanig gekenmerkt.
I. Samenvatting
In 1997 telde Nederland 942 openbaar toegankelijke musea.
Daarvan werden er 43 geëxploiteerd door het Rijk.
Naast het exposeren van de vaste collectie, organiseerden de mu- sea in datzelfde jaar ook nog 2 300 tijdelijke tentoonstellingen.
Driekwart van de musea was het hele jaar door op vaste tijden ge- opend voor publiek.
Er werden 20,3 miljoen bezoeken geregistreerd. Een derde van alle bezoeken gold de historische musea.
Een vijfde deel van de musea was gratis toegankelijk, 43% was toegankelijk met de museumjaarkaart (MJK). De gemiddelde en- treeprijs voor volwassenen bedroeg in 1997 4,48 gulden, voor kin- deren 2,57 gulden.
In 1997 waren er bij de musea 5 300 mensen in loondienst. Daar- naast waren er nog 1 400 mensen werkzaam die op een andere manier werden betaald. Samen waren zij goed voor een arbeids- volume van 5 100 voltijdse plaatsen.
De totale lasten voor alle musea samen bedroegen 636 miljoen gulden. Daarvan had meer dan de helft betrekking op het perso- neel. De baten in 1997 kwamen uit op 628 miljoen gulden. Van de inkomsten werd 63% venworven via overheidssubsidies en ruim een kwart door eigen inkomsten (verkoop artikelen, entreegelden en opbrengsten museumjaarkaart). Er is een verschuiving zicht- baar naar meer eigen inkomsten en minder overheidssubsidie.
staat 1
Kerngegevens musea
Eenheid 1993 1994 1997'
Aantal musea w.v.
hele jaar geopend anders
749 62
752
64 36
758
65 35
942
76 24
Bezoeken
gratis
gratis met museumjaarkaart betaald
1 000 3 921 5 837 5 686 2 883
1 000 1586 1 723 1 947 2 804
1 000 17 486 14 022 14 287 14 578
totaal 22 993 21 582 21 921 20 266
Toegankelijkheid
gratis
met museumjaarkaart betaald
% %
%
21 46
20 48 32
17 47
19 43 37
Gemiddelde entreeprijs ^'
volwassenen kinderen
gid gid
3.40 2,02
3,65 2,17
4,06 2,33
4,48 2,57
Personeel '
personen
arbeidsvolume mensjaar
6 190 4 687
6 220 4 772
6 320 4 895
6 708 5 071
Vrijwilligers
personen
art)eidsvolume mensjaar
6 730 1 724
7 680 1 598
8 040 1 849
Financiën
totale baten totale lasten
min gid min gid
572 578
618 612
652 656
628 636
Bron: CBS.
" Gemiddeld over de niet gratis musea.
^' Omvat personeel in loondienst en overig bezoldigd personeel.
" Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
2. Beschrijving van de uiticomsten
2.1 Musea en hun collectie
Nederland telde in 1997 942 openbaar toegankelijke musea.
Daarvan werden er 43 beheerd door het Rijk. In 1991 waren dat er nog 49. In de jaren negentig is een aantal rijksmusea verzelf- standigd: de meeste kregen een stichtingsvorm.
Een derde van alle musea in Nederland bevindt zich in de provin- cies Noord- en Zuid-Holland. Gerelateerd aan het aantal inwoners blijkt dat Friesland de hoogste museumdichtheid heeft. Per 100 000 inwoners zijn daar 11,5 musea. Ook de inwoners van Zeeland (10,9 musea) en Groningen (9,9 musea) kunnen relatief uit veel musea in de eigen provincie kiezen. Dun gezaaid met musea zijn daarentegen de provincies Utrecht, Noord-Brabant en Limburg met minder dan 5 musea per 100 000 inwoners.
In hel voorlaatste onderzoek van het CBS (in 1995) werden 758 musea geteld. De forse toename naar 942 musea in 1997 is geen reële stijging, maar een onderzoekstechnische. In 1997 heeft een update plaatsgevonden van het museumbestand en is bovendien de internationale museumdefinitie strikter dan voorheen toege- past. Dit heeft per saldo geleid tot een flinke uitbreiding van het museumbestand.
Van alle musea in Nederland heeft ruim de helft een historische collectie. Daarna komen musea over bedrijf en techniek (28%) en de beeldende kunstmusea (11%). Vooral het aantal musea over bedrijf en techniek is sterk toegenomen. Voor een deel is dit ook een gevolg van de in 1997 doorgevoerde herziening van het
1. Musea naar aard van de collectie '
1W0 1990
2% *°''° —^40%
18%/
h
\/
\
io%y
d
/56%2_^ p-~<!i%
22% /
N
^w\
/61%1997
I I beeldende kunst I I geschiedenis F~l natuurlijke historie lil bedrijf en techniek B volkenkunde B gemengd
Bron: CBS.
'' Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
Staat 2
Musea naar provincie en beherende instantie, 1997
Beheerder
Rijk overig totaal per 100 000
inwoners
Groningen Friesland Drenthe
Overijssel en Flevoland Gelderland
Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Nederland
3 2 1 11 5 7 12 1
43
52 69 39 87 119 40 151 153 39 98 52
55 71 39 BB 130 45 158 165 40 98 53 942
9,9 11,5 8,5 6,6 6,9 4,2 6,4 4,9 10,9 4,3 4,7 6,1
Bron: CBS.
Staats
Musea naar aard van de collectie ''
Beeldende Geschiedenis Natuurlijke Bedrijf & Volken- Gemengd Totaal
kunst historie techniek kunde
1980 50 269 48 86 11 21 485
1985 SS 294 49 109 10 21 538
1990 75 360 68 152 12 30 697
1991 75 375 69 151 17 48 735
1992 70 374 72 144 16 47 723
1993 68 374 71 153 17 49 732
1994 72 377 69 153 18 52 741
1995 75 380 67 149 18 55 744
1997" 102 491 50 260 20 19 942
Bron: CBS.
'' 1980-1995: exclusief tijdelijk gesloten musea.
^' Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkt)aar met voorgaande jaren.
staat 4
Musea en tentoonstellingen
1980 1985 1990 1993 1995 1997"
Aantal musea
Tentoonstellingen in musea
Tentoonstellingen georganiseerd door musea - in een andere ruimte in Nederland (geen museum) - in het buitenland
503 554 707 749 758 942
1 280 1 450 1 940 1 850 1898 2 032
200 210 240 140 186 157
20 20 50 100 54 110
Bron: CBS.
" Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
Staats
Onderhoud van de collectie
1994 1995 1997"
Musea, die in 1997 conserveringen/restauraties aan de collectie hebben verricht
Musea, die nog conservenngen en/of restauraties moeten verrichten
Deel van de collectie gemiddeld nog te conserveren Deel van de collectie gemiddeld nog te restaureren Deel van de collectie dat zich in depot bevindt
S3
44 30 20
52
44 28 21
54
63 16 18
Bron: CBS.
'' Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
museumbestand. De teruggang van het aantal musea met een gemengde collectie moet In zijn geheel aan deze herziening wor- den toegeschreven.
Naast de vaste opstelling van hun collectie, waren veel musea ook betrokken bij (tijdelijke) tentoonstellingen. De bemoeienis van musea kan betrekking hebben op de organisatie van een tentoon- stelling en/of het gebruik van het museum als locatie voor een ten- toonstelling. In de Nederlandse musea werden in 1997 ruim twee- duizend tentoonstellingen gehouden. Daamaast organiseerden Nederlandse musea nog bijna driehonderd tentoonstellingen in andere ruimten in Nederland of in het buitenland.
van alle bezoeken. Beeldende kunstmusea die 11% uitmaken van het totaal aantal musea, namen 17% van alle bezoeken voor hun rekening.
Van de 942 opengestelde musea in 1997 was een vijfde deel gra- tis toegankelijk. Van de niet gratis toegankelijke musea accepteer- de iets meer dan de helft de museumjaarkaart (MJK) als toe- gangsbewijs. De gemiddelde entreeprijs (voor betaald museum- bezoek) bedroeg in 1997 voor volwassenen 4,48 gulden en voor kinderen 2,57 gulden.
Van alle musea in Nederland heeft in 1997 iets meer dan de helft in dat jaar conserveringen en/of restauraties aan de collectie ver- richt. Bijna tweederde deel van de musea moest (ook) op korte termijn nog conserveringen of restauraties uitvoeren. Van de col- lectie moest nog 16% worden geconserveerd en nog 18% worden gerestaureerd. In 1997 is ook gevraagd welk gedeelte van de col- lectie zich in depot bevond. Van de totale collectie van musea blijkt 51% niet voor het publiek te zien te zijn.
2^ Gebruik van musea
Van de Nederlandse musea was in 1997 driekwart het gehele jaar geopend voor het publiek. De musea trokken in totaal 20,3 miljoen bezoekers. Dat waren er weliswaar minder dan in 1995 toen 21,9 miljoen bezoekers werden geregistreerd, maar het verschil wordt in zijn geheel veroorzaakt doordat enkele grote publiekstrekkers in 1997 niet meer als museum gedefinieerd zijn (zie ook de Verant- woording). Als alleen de musea die zowel in 1995 als in 1997 in het onderzoek voorkwamen in de vergelijking worden betrokken, dan was het bezoekersaantal in 1997 vrijwel gelijk aan dat van 1995.
Een derde deel van de bezoeken In 1997 werd afgelegd bij musea met een historische collectie. Daarna volgden de musea met een collectie op het gebied van bedrijf en techniek met een vijfde deel
2. Bezoeken aan musea
1970 1975 1980 1985 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1997
Bron: CBS.
10 15 20 25
xmln
"Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
staats
Musea en entree''
Aantal musea (=100%)
Entreeheffing
gratis niet gratis
totaal museumiaarkaart
geldig niet geldig
Entreeprijzen''
volv^as- senen
kinderen
abs. gid
1980 1985 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1997 31
485 27 73 73 1,58 0,82
538 24 76 46 30 2,25 1,29
697 22 78 47 31 2,81 1,65
735 22 78 46 33 2,97 1,75
723 21 79 47 32 3,16 1,87
732 21 79 46 32 3,40 2,02
741 20 80 48 32 3,65 2,17
744 17 83 47 35 4,06 2,33
942 19 81 43 37 4,48 2,57
Bron: CBS.
" 1980-1995: exclusief tijdelijk gesloten musea.
" Gemiddeld over niet-gratis musea.
" Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
Staat?
Bezoeken aan musea
Musea" Bezoeken Gratis
per museum
Gratis via museumjaarkaart Betaald
totaal per
museum
totaal
Totaal
per museum
totaal per
museum
abs. xl 000
1980 1985 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1997"
485 4619
538 5 176
697 5 993
735 6 252
723 5 9B6
732 3 921
741 5 837
744 5 686
942 2 883
9,5 9,6 8,6 8,5 8,3 5,4 7,9 7,6 3,1
1 189 1 769 1 456 1 586 1 723 1 851 2 804
1,7 2,4 2,0 2,2 2,3 2,5 3,0
9 886 20,4 10 703 19,9 14 859 21,3 13 785 18,8 15 117 20,9 17 486 23,9 14 022 18,9 14 384 19,3 14 578 15,5
14 504 29,9 15 879 29,5 22 042 31,6 21 806 29,7 22 559 31,2 22 993 31,4 21 583 29,1 21 921 29,5 20 266 21,5
Bron: CBS.
'' 1980-1995: exclusief tijdelijk gesloten musea.
^ 1980 en 1985: inclusief korting op vertoon museumjaarkaart.
°' Inclusief korting op vertoon museumjaarkaart.
"' Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
In 1997 registreerden de musea die entree heffen 14,6 miljoen be- taalde bezoeken en 2,8 miljoen bezoeken met een museumjaar- kaart (MJK). Bijna 3 miljoen mensen bezochten de gratis musea.
Gemiddeld trok een musea in 1997 22 duizend bezoekers. De musea met een gemengde collectie waren met gemiddeld 190
duizend bezoekers het meest in trek. Dat komt vooral doordat enkele populaire musea als het Rijksmuseum, het Zuiderzee- museum, Paleis het Loo, Waterland Neeltje Jans, het Groninger Museum, het Haags gemeentemuseum en het Museon, tot de categorie gemengde musea behoren.
3. Bezoeken aan musea naar type museum, 1997 I I beeldende kunst I I geschiedenis r~1 natuurlijke historie n tiedrijf en techniek B volkenkunde H gemengd
Bron: CBS.
2.3 Personeel
Bij de Nederlandse musea werkten in 1997 5 300 personen in loondienst. Daamaast waren er 1 400 overig bezoldigde mede- werkers werkzaam. Dit zijn bijvoorbeeld uitzendkrachten, WSW- ers, banenpoolers en Melkertbanen.
Behalve het bezoldigde personeel zijn er ook vrijwilligers werk- zaam in de musea. Voor 1997 kon hun aantal niet worden ge- kwantificeerd. Op grond van onderzoeken uit voorgaande jaren mag echter worden aangenomen dat er zeker 8 duizend vrijwilli- gers in de Nederlandse musea actief zijn.
De bezoldigde museummedewerkers bezetten samen 5 100 volle- dige arbeidsplaatsen, gemiddeld 0,8 volledige functie per persoon.
Van alle bezoldigde medewerkers werkte 51% meer dan vier da- gen per week, 34% meer dan twee tot maximaal vier dagen en 14% maximaal twee dagen per week.
2.4 Financiën
De lasten van alle musea tezamen bedroegen in 1997 636 miljoen gulden. De helft daarvan (324 miljoen gulden) had betrekking op personeel. Huisvesting kostte 89 miljoen gulden. Aan aankopen ten behoeve van de collectie werd 18 miljoen gulden uitgegeven.
De totale baten bedroegen 628 miljoen gulden. Hiervan werd bijna tweederde gerealiseerd via overheidssubsidies. De eigen inkom- sten vormden ruim een kwart van de baten.
Hoewel het overgrote deel van de Inkomsten nog steeds uit over- heidssubsidies bestaat, is er door de bezuinigingen bij de over- heid een verandering bij het inkomstenpatroon van musea waar- neembaar. Sinds 1980 neemt het relatieve aandeel van de over- heidssubsidies bij de totale inkomsten af en neemt het aandeel van de eigen inkomsten (entree-, abonnementsgelden, verkopen
van artikelen en horeca) toe. Bestond in 1980 nog 82% van de inkomsten uit overheidssubsidies en slechts 8% uit eigen inkom- sten, in 1997 was het overheidssubsidieaandeel gedaald tot 63%
en vormden de eigen inkomsten 27% van de totale baten (zie ta- bel 3). Deze ontwikkeling werd ook al waargenomen op basis van de gegevens van 1995. Hoewel door de herziening van de mu- seumstatistiek de cijfers niet goed vergelijkbaar zijn, mag worden aangenomen dat de trend zich verder voortzet.
De musea ontvingen in 1997 per hoofd van de bevolking gemid- deld 25 gulden overheidssubsidie. Daarvan was 11 gulden subsi- die van de gemeente. De gemeentelijke subsidies in de provincies Noord- en Zuid-Holland zijn het hoogste: 21 gulden per inwoner.
Drenthe ontvangt de minste gemeentelijke subsidie: 2,41 gulden per inwoner.
staat 8
Museumpersoneel en vrijwilligers naar aard van het dienstverband
Musea Museumpersoneel VrijvKilligers
Personen Arbeidsvolume in mensjaren Personen Arbeids-
volume in
in overige lolaal in overige totaal
dienst bezol- dienst bezol- mens-
bij het digden'' bij het digden ' jaren
museum museum
503 3 780 790 4 570 3 140 570 3 710 1 390 260
554 3 920 850 4 770 3 170 650 3 820 2 840 640
707 4 500 860 5 360 3 580 620 4 200 6 070 1 050
748 4 920 960 5 880 3910 610 4 520 6 050 1490
736 5 050 1 000 6 050 4 030 640 4 670 6 320 1 570
749 5 140 1 050 6 190 4 005 680 4 685 6 730 1 725
752 5 155 1 065 6 220 4 040 730 4 770 7 680 1 600
758 5115 1 205 6 320 4 065 830 4 895 8 040 1 850
942 5 312 1 396 6 708 3 942 1 129 5 071
1980 1985 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1997 2)
Bron: CBS.
'I WSW'ers, stagiaires, gedetactieerden, uitzendkrachten e.d.
^' Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
Staat 9
Baten en lasten van musea, 1997
Baten Lasten
min gid min gId
Totaal
Subsidies en bijdragen w.o.
overheidssubsidies
Eigen inkomsten w.v.
entree, abonnement, museumjaarkaart verkoop artikelen
Overige t>aten
628 Totaal
439 Personele lasten
394 Administratie en beheer
171 Huisvesting
W. 0.
114 onderhoud
58
Aankoop t.b.v, collectie 17
Overige lasten
636 324 39 89 15 18 166
Bron: CBS.
staat 10
Door musea ontvangen subsidies van de overheid
1985 1990 1991 1993 1994 1995 1997'
Totaal
Per hoofd van de bevolking
min gid
275
gu 19
323
22
359
24
364
25
405
26
394
25
Bron: CBS.
Staat 11
Ontvangen gemeentelijke subsidies voor musea per hoofd van de bevolking per provincie, 1997 Per hoofd van de bevolking
absoluut ten opzichte van Nederland
gId Nederland=100
Groningen Friesland Drenthe
Overijssel en Flevoland
Gelderland Utrecht Noord-Holland
Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg
12,11 4,46 2.41 S,80
3,88 4,33 20,50
20,82 3,82 4,90 4,20
112 41 22 54 36 40 189 192 35 45 39
Nederland 10,83 100
Bron; CBS.
3. Tabellen
3.1 Musea en bezoek
Taben
Musea en bezoek, 1997
Musea (=100%)
w.v. met aantal bezoekers Bezoeken
O tot 2 500 10 000 25 000 50 000 100 000 gratis" betaald 2 500 tot tot tot tot en meer
10 000 25 000 50 000 100 000
gemid- deld per museum
abs. X 1 000
Totaal 942 39 5 687 14 578 20 266 22
Aard collectie
Beeldende kunst 102 32
Gesctiiedenis 491 43
Natuurlijke tiistorie 50 30
Bedrijf en techniek 260 39
Volkenkunde 20 45
Gemengd 19
-
Mensjaren personeel in loondienst
Geen 370 44
w.v.
alleen vrijwilligers 328 47
(ook) overige bezoldigden 42 19
Otot 2 359 56
2 tot 5 86 8
5 tot 10 48
-
10 tot 25 38
_
25 en meer 39 3
Provincie
Groningen 55 53
Friesland 71 37
Drenthe 39 38
Overijssel en Flevoland 88 42
Gelderland 130 38
Utrecht 45 27
Noord-Holland 158 35
Zuid-Holland 165 40
Zeeland 40 48
Noord-Brabant 98 41
Limburg 53 38
25 30 18 28 20 5
38 35 60 28 16
24 31 33 30 28 27 24 25 35 29 26
12 16 16 19 15 11
12 19
11 50 33 13
15 20 10 14 16 20 16 17 8 18 21
15 6 26 6
4 2
4 17 27 42 13
5 8 10 11 10 7 8 7 8 8 6
2 4 15 21
1 6 23 26 28
2 4 e 1 4 16 6 7 3 6
9 1 e 3 5 47
3 8 16 56
2 4 4 11
4 3 1 4
1 157 2 247 3 404 33
1 754 5 031 6 765 14
271 1 827 2 099 42
1 156 2 730 3 886 15
216 263 479 24
1 133 2 480 3613 190
867 3 041
755 1 963 2 718 8
113 211 324 8
680 1 539 2 219 6
607 1 814 2 421 28
665 1462 2 127 44
882 1 249 2 131 56
986 6 340 8 326 213
253 423 676 12
262 520 782 11
141 362 504 13
356 775 1 131 13
552 2418 2 970 23
524 565 1 089 24
1 689 5 454 7 143 45
1 222 2 056 3 279 20
98 522 620 16
395 889 1 284 13
195 594 789 15
Bron; CBS.
" Inclusief gratis toegang met de museumjaarkaart.
3.2 Personeel
Tabel 2 Personeel, 1997
Musea Personen
in dienst bij het museum
oveng bezol- digden "
totaal
Mensjaren
in dienst overig
bij het bezol-
museum digden
totaal
Totaal 942 5 312 1 396 6 708 5 071
Aard collectie
Beeldende kunst 102 1208 198 1 406 897 172 1 069
Geschiedenis 491 1462 532 1 994 995 421 1 416
Natuurlijke historie 50 286 113 399 200 86 286
Bedrijf en techniek 260 854 338 1 192 685 270 955
Volkenkunde 20 237 40 277 196 42 238
Gemengd 19 1264 176 1440 969 138 1 107
Mensjaren personeel in dienst
Geen 370
_
75 75_
53 53Otot 2 359 498 499 997 327 371 698
2 tot 5 88 370 201 571 258 165 423
5 tot 10 46 508 131 839 335 117 451
10 tot 25 38 634 176 1 010 581 138 719
25 en meer 39 3102 314 3416 2 442 284 2 726
Provincie
Groningen 55 134 136 272 96 89 185
Friesland 71 152 70 222 103 53 157
Drenthe 39 90 47 137 67 34 101
Overijssel en Flevoland 68 283 139 421 201 109 310
Gelderland 130 757 156 913 529 136 665
Utrecht 45 324 55 379 231 49 279
Noord-Holland 158 1726 233 1958 1 333 189 1 522
Zuid-Holland 165 1272 271 1 543 956 238 1 195
Zeeland 40 69 34 102 35 28 63
Noord-Brabant 98 303 180 483 271 144 415
Limburg 53 201 76 277 120 60 179
Bron: CBS.
" WSW'ers, stagiaires, gedetacheerden, uitzendkrachten e.d.
3.3 Financiën
Tabel 3
Baten en lasten van musea
Omvang baten en lasten
1990 1993 1994 1995 1997"
Mutatie baten en lasten
1993 1994 1995 1997"
lOOOgld 1990=100
Baten w.v.
Bijdragen of subsidies van;
Rijk Provincie Gemeente Vriendenvereniging Particulieren, fondsen Sponsors
Entreegelden, abonnementen e.d.
Opbrengsten museumjaarkaart Verkoop artikelen
w.v.
reproducties, gidsen e. d.
dranken, snacks e.d.
overige artikelen Ontvangen interest (rente) Overige baten
Lasten w.v.
Personeelsuitgaven w.v.
bruto lonen en salarissen werkgeversaandeel sociale lasten betaling van WSW'ers e.d.
uitgaven aan uitzendbureaus vergoeding vrijwilligers Administratie en beheerskosten
Huisvestingskosten ^' w.v.
huur gebouwen en terreinen onderhoud gebouwen en terreinen energiekosten, kosten water overige huisvestingskosten
Aankopen voor collectie Afschrijvingen, aflossingen Betaalde interest
Kosten tentoonstellingen Kosten verzekering van collectie Kosten onderhoud aan collectie Overige lasten "
Saldo
461 090 57Z 391 618 128 652 060 627 958 124 134 141
152 660 170 134 188 195 209 683 179 772 111 123 137
23 363 37 762 41 871 32 858 45 265 162 179 141
146 694 176 524 175 210 177 630 168 642 120 119 121
3 799 3 866 3 208 3 398 8 178 102 84 89
15 736 19 992 17 563 20 417 19 869 112 130 127
7 709 9 054 11 035 17131 17 650 117 143 222
60 839 82 471 102 132 95 954 102 161 136 168 158
3 657 5 509 7 130 9 569 11 409 151 195 262
23 188 28 839 31 446 36 204 57 728 124 136 156
15 869 16 693 19 956 23 240 23 985 105 126 146
3 502 5 856 5 767 6 961 8 954 167 165 199
3817 6 290 5 722 6 002 24 789 165 150 157
2 839 4 439 3 837 8 335 5 445 156 135 294
19 783 33 402 35 666 40 600 11 839 169 180 205
468 829 577 550 612 495 655 669 635 961 123 131 140 218 975 273 813 290 854 308 988 323 836 125 133 141 169 931 223 687 236 736 247 707 248 985 132 139 146
38 319 33 512 34 507 39 007 32 283 87 90 102
10 725 16614 19612 22 274 32 828 7 940 1 800
155 183 208
27 268 34 437 40 279 46 991 38 560 126 148 172
71653 70 660 86 001 102 908 88 815 99 120 144
13 942 12 693 23 970 35 007 34 562 91 172 251
33 474 28 432 34 541 33 180 21 910 84 102 98
13 842 16 070 15 349 16 955 16 368 116 111 122
10 122 13 464 12141 17 766 15 976 133 120 176
15 172 18 733 13 438 16 344 18 470 123 89 108
16 111 21 961 25 355 27 609 31 893 136 157 171
14 446 22 079 19 183 17 266 11 801 153 133 120
40 318 42 315 41 442 48 085 105 103 119
2 954 4 290 5 272 3 989 5 880 145 178 135
7 644 13 344 16 834 19 341 14 350 175 220 253
54 288 75 918 73 835 64 148 102 335 140 136 118
-7 739 -5159 -3 609 -8 003
absoluut 1990=100
Musea 697 752 758
Bron: CBS.
'' Exclusief rente en afschrijving op huisvesting.
" Voor 1997: inclusief kosten tentoonstellingen.
" Door een herziening van de Statistiek Musea zijn de gegevens over 1997 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren.
Gebruikte begrippen
Museum
Een permanente Instelling ten dienste van de samenleving en haar ontwikkeling, toegankelijk voor publiek, niet gericht op het maken van winst, die de materiele getuigenissen van de mens en zijn omgeving verwerft, behoudt, wetenschappelijk onderzoekt, presenteert en hierover informeert voor doeleinden van studie, educatie en genoegen.
De Museumjaarkaart (MJK)
Deze kaart wordt uitgegeven door de stichting met dezelfde naam.
De kaart geeft gratis toegang of korting tot een groot aantal mu- sea in ons land. De musea die de kaart accepteren krijgen van de stichting Museumjaarkaart per museum een bedrag vergoed dat afhankelijk is van het aantal bezoekers dat van de kaart gebruik heeft gemaakt.
Beheerder
De persoon of instantie die verantwoordelijk is van het museum en de conservering en samenstelling van de collectie. Dit is niet vanzelfsprekend dezelfde persoon of instantie die de eigenaar van de collectie is.
Type museum
De musea kunnen verdeeld worden naar de aard van de collectie die tentoongesteld wordt. Bij musea waar de collectie uit delen van verschillende aard bestaat en waar geen duidelijk zwaarte- punt kan worden bepaald, spreekt men van een 'gemengde' col- lectie.
Co//ecf/e
De verzameling objecten waaraan het museum zijn bestaansrecht ontleent. Deze verzameling is (deels) toegankelijk gemaakt in ex- positieruimte(n); een ander deel van de verzameling kan zich van- wege (expositie)ruimtegebrek, kwetsbaarheid, restauratie, beleid enz. in depot of elders bevinden.
Tentoonstelling
Een tijdelijke expositie van een collectie die plaatsvindt in een mu- seum en/of wordt georganiseerd door een museum. De expositie kan (een deel van) de collectie van het museum waar hij wordt ge- houden, of van het organiserende museum bevatten.
Entree
Het bedrag dat voor bezichtiging van de collectie moet worden be- taald. De Museumjaarkaart geeft bij sommige musea recht op 'gratis' toegang of korting, waar anderen entree moeten betalen.
Personeel
Personen in dienst bij een museum en overige bezoldigden. Bij overige bezoldigden kan worden gedacht aan uitzendkrachten, WSW'ers, banenpoolers, Melkertbanen, gedetacheerden en der- gelijke. Het personeel kan geteld worden in personen (mensen) en arbeidsvolume (mensjaren). Het aantal personen moet worden opgegeven naar de situatie in de laatste week dat het museum in 1997 open was. Bij grote schommelingen in het personeelsbe- stand over het jaar is echter gevraagd aan de musea een gemid- delde te berekenen over de periode waarin het museum geopend was.
Vrijwilligers
Mensen die op basis van vrijwilligheid, dus zonder dienstverband of contract, bij een museum werkzaam zijn.
Werkzame personen
Alle personen die werkzaam zijn bij een museum. Dit kan zijn in loondienst, op andere wijze bezoldigd of op basis van vrijwillig- heid.
Mensjaren
Een mensjaar is het arbeidsvolume van een voltijdse functie over een geheel jaar gemeten volgens de in de sector geldende CAO.
Een persoon die halftijds werkt, verricht dan ook een half mens- jaar werk.
Beschrijving van de Statistiel( Musea
Het onderzoek Musea wordt gehouden onder alle openbare mu- sea in Nederland. De informatie wordt verkregen met behulp van een integrale schriftelijke enquête. De belangrijkste onderwerpen in hert onderzoek van 1997 waren openstelling, entree, bezoek, tijdelijke tentoonstellingen, de toestand van de collectie, personeel en financiën.
De populatie van de statistiek omvat alle openbare, eventueel tijdelijk gesloten, musea die voldoen aan de definitie uit 1974 van de internationale museumfederatie ICOM (International Council of Museums). Musea met alleen een besloten collectie, zoals die soms bij universiteiten of particulieren voorkomen, blijven buiten beschouwing. Ook musea die uitsluitend volgens afspraak te be- zoeken zijn, vallen buiten de waarneming: de 'drempel' is dan zo hoog dat niet van 'openbare toegankelijkheid' kan worden gespro- ken. De selectie van musea die tot de populatie behoren, vindt plaats op basis van het bestand van het CBS van het voorgaande jaar, aangevuld met nieuwe signaleringen van de stichting Museumjaarkaart en informatie van de Provinciale museumconsu-
lenten. Voor het onderzoek van 1997 is het bestand opnieuw vast- gesteld en is strikt uitgegaan van de museumdefinitie van de ICOM. Dit betekent enerzijds dat het aantal musea in het onder- zoek flink is toegenomen, terwijl anderzijds enkele grote publieks- trekkers zijn afgevallen. Hierdoor zijn de gegevens van 1997 op zich niet goed vergelijkbaar met die van voorgaande jaren. Wel kan, op aanvraag, een vergelijking worden gemaakt tussen 1995 en 1997 voor die musea die in beide jaren in het onderzoek verte- genwoordigd waren.
Op basis van voornoemde criteria is het aantal openbare musea in 1997 vastgesteld op 942; daan/an heeft circa 60% gerespon- deerd. Van de non-respons kon een schatting worden gemaakt op basis van vergelijkbare musea en van gegevens van voorgaande jaren.
Er is, in tegenstelling tot andere jaren, geen onderscheid meer ge- maakt tussen geopende en tijdelijk gesloten musea. Het aandeel tijdelijk gesloten musea in het totaal was in voorgaande jaren steeds ongeveer 2%.
Voor meer informatie...
De infogroepen van het CBS
Infoservice is het centrale informatiepunt voor algemene voorlichting over het CBS en zijn produc- ten. Infoservice geeft aankoopadviezen en draagt zorg voor de beantwoording van vragen die over verschillende terreinen gaan. Hier kunt u ook vragen stellen over andere ondenwerpen dan hieronder vermeld zijn.
Infogroep Telefoon Fax E-mail Infoservice (045) 570 70 70 (045) 570 62 68 infoserv@cbs.nl Arbeid en Lonen (070) 337 58 50 (070) 337 59 94 infosec®cbs.nl Bedrijven (aantal) (045)570 79 37 (045)570 62 66 infogwm@cbs.nl Bevolking (070)337 58 30 (070)337 59 87 infosbv@cbs.nl Bibliotheek (070)337 5151 (070)337 59 84 bibliotheek@cbs.nl Bouw (070)337 42 41 (070)337 59 75 infolbn@cbs.nl Consumentenprijsindex (inflatie) (070) 337 58 09 (070) 337 59 94 infosec@cbs.nl Cultuur, Toerisme en Recreatie (070) 337 58 67 (070) 337 59 96 infokcr@cbs.nl Eurostat Datashop (070)337 49 00 (070)337 59 84 datashop@cbs.nl Gezondheid en Welzijn (070)337 58 64 (070)337 59 96 infokgw@cbs.n!
Industrie (045)570 76 17 (045)570 62 77 infolin@cbs.nl Inkomen, Vermogen en Koopkracht (045) 570 75 23 (045) 570 62 72 infosiv@cbs.nl Internationale Handel (045)570 79 17 (045)570 66 75 infchih@cbs.nl Landbouw (070)337 58 03 (070)337 59 51 infollb@cbs,nl Milieu (070)337 58 96 (070)337 59 76 infolmi@cbs.nl Nationale Rekeningen (070)337 58 76 (070)337 59 81 infopni@cbs.nl Onderwijs (070)337 53 45 (070)337 59 78 infosoz@cbs.nl Overheid (070)337 58 99 (070)337 59 96 infokov@cbs.nl Rechtsbescherming en Veiligheid (070) 337 58 66 (070) 337 59 96 infokrv@cbs.nl
Statistische informatie op internet
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft een uitgebreide Internet-site met vele rubrieken zoals het Webmagazine, cijfers, producten en diensten. Het Webmagazine is het elektronisch tijd- schrift van het CBS met artikelen en korte berichten over maatschappelijk relevante onderwerpen.
De rubriek cijfers beval onder andere kerncijfers van een groot aantal economische en sociaal- economische ondenA^erpen. De kerncijfers worden dagelijks geactualiseerd. Onder prorfucfen kunt u recent verschenen publicaties van het CBS raadplegen. De rubriek diensten bevat de persbe- richten die dagelijks door het CBS worden uitgegeven maar ook een overzicht van relevante tele- foonnummers en een verwijzing naar andere media waar cijfers van het CBS worden gepubliceerd.
De CBS website mag zich verheugen in een sterk toenemende interesse van gebruikers van sta- tistische informatie. De CBS-databank StatLine is gratis toegankelijk via het Internet. In StatLine vindt u veel statistische gegevens van het CBS. U kunt deze gegevens bekijken, printen of expor- teren. StatLine is voorzien van een moderne zoekmachine die u op toegankelijke wijze naar de gegevens leidt.
Het adres van de CBS website luidt http://www.cbs.nl. Er is ook een direct adres om bij de data- bank StatLine te komen: http://statline.cbs.nl. Heeft u vragen en/of opmerkingen over de CBS website dan kunt u contact opnemen met de webmaster, telefoon (070) 337 41 45, e-mail web- master@cbs.nl. Bij vragen of problemen over StatLine kunt u contact opnemen met de StatLine Helpdesk, telefoon (070) 337 44 00.
Enkele aanverwante publicaties
Jaarboek cultuur 1997 Cultuurbeheer, musea 1995 Dagrecreatle 1995/'96
De publicaties van het CBS kunnen besteld worden bij de klantenservice van het CBS te Heerlen, telefoon (045) 570 70 70, fax (045) 570 62 68, e-mail , via de web-site van het CBS of via de boekhandel. Alle publicaties zijn ter inzage of kunnen in bruikleen verkregen worden bij de bibliotheek van het CBS in Heerlen en in Voorburg.
