Kennis van lezen
• Basisgegevens lezen
• Waarom is lezen zo belangrijk?
• Succesfactoren leesbevordering
Basisgegevens lezen
Leesvaardigheid (po)
500
542 545
546 548 552
553 554 556 558
567 568 571
460 480 500 520 540 560 580
Internationaal gemiddelde Zweden Tsjechië Nederland Canada Ierland, Engeland Kroatië, Taipei-China Denemarken Verenigde Staten Noord-Ierland Singapore Rusland, Finland Hong Kong-China
Top 15 PIRLS 2011 (in gemiddelde scores)
Bron: Meelissen et al. (2012)
Leesvaardigheid (po)
555
546 545
554
549
547
540 550 560
2001 2006 2011
Leesprestaties PIRLS 2011 (in gemiddelde scores)
verhalende teksten informatieve teksten
Bron: Meelissen et al. (2012)
Leesvaardigheid (vo)
496 511 512 516
518 523
524 536
538 542
545 570
460 480 500 520 540 560 580
Internationaal gemiddelde Nederland Nieuw-Zeeland, Australië Estland, Liechtenstein Polen Ierland, Canada, Taipei-China Finland Zuid-Korea Japan Singapore Hong Kong-China Shanghai-China
Top 15 PISA 2012 (in gemiddelde scores)
Bron: Kordes et al. (2013)
Laaggeletterdheid
• 1,3 miljoen volwassen Nederlanders zijn laaggeletterd
• Dat is bijna 1 op de 10 Nederlanders
• 14% van de 15-jarigen is laaggeletterd
• Veel kinderen hebben bij binnenkomst op de basisschool een achterstand van 2.000 woorden
• 25% van de basisschoolleerlingen verlaat de school met een taalachterstand van 2,5 jaar
Leesattitude (po)
20 28
32 33 34 34 35 35 37 42
46
53 57 49 61 50
61 54 51
49 52
51
27 15 18
6 16
4 12 14 14 5
3
Nederland Internationaal gemiddelde Israël Azerbeidzjan Duitsland, Malta Iran Roemenië Canada Ierland Georgië Portugal
Top 10 PIRLS 2011 (in procenten)
positief neutraal negatief
Bron: Meelissen et al. (2012)
Leesattitude (vo)
-0,32
0,06 0,14
0,2 0,21
0,28 0,29 0,32
0,39 0,57
0,64
-0,4 -0,2 0 0,2 0,4 0,6 0,8
Nederland Internationaal gemiddelde Hongarije, Mexico Japan Portugal Dubaï Singapore Hongkong-China Taipei-China Shanghai-China Turkije
Top 10 PISA 2009 (in gemiddelde scores)
Bron: De Meyer & Warlop (2010)
Waarom is lezen zo belangrijk?
The 30 million word gap
1116 1000
1200
at
Vocabulaire kind per inkomensgroep
The 30 million word gap
40 50
daanbod
Aanbod vocabulaire per inkomensgroep
Het effect van lezen wordt steeds groter
34 19 12
17 13 0
0 5 10 15 20 25 30 35 40
studenten hoger onderwijs basis- en middelbare scholieren Peuters & kleuters
Verklaarde variantie woordenschat & leesbegrip door lezen (in procenten)
leesbegrip woordenschat
De positieve spiraal van Mol & Bus (2011)
Samenhang lezen & schoolprestaties*
*Alle weergegeven correlaties zijn significant Bron: Kortlever & Lemmens (2012)
Succesfactoren leesbevordering
79
21
Lezende studenten Niet-lezende studenten Percentage studenten met een grote
woordenschat 70
30
Voorgelezen peuters en
kleuters Niet-voorgelezen peuters en kleuters Percentage peuters/kleuters met voldoende woordenschat voor goede
start op school
Bron: Mol (2010)
lezen kan
de woordenschatkloof dichten
1 miljoen gelezen woorden per jaar
1000 nieuwe woorden in vocabulaire
Aantal minuten lezen per dag Aantal gelezen woorden per jaar65,0 4.358.000
21,1 1.823.000
14,2 1.146.000
9,6 622.000
6,5 432.000
4,6 282.000
3,2 200.000
1,3 106.000
0,7 21.000
0,1 8.000
0,0 0
Leesduur & volume
Bron: Cunningham & Stanovich (1998)
min. lezen per dag
Door te lezen leer je woorden die je anders niet hoort
Geschreven teksten
Abstracts van wetenschappelijke artikelen 128,0
Kranten 68,3
Populaire tijdschriften 65,7
Boeken voor volwassenen 52,7
Strips 53,5
Jeugdboeken 30,9
Prentenboeken 16,3
Televisie
Populaire shows voor volwassenen 22,7
Populaire shows voor kinderen 20,2
Tekenfilms 30,8
Sesamstraat 2,0
Gesprekken met volwassenen
Getuigenverklaringen 28,4
Hooggeschoolden tegen vrienden en echtgenoten 17,3
Laagfrequente woorden per 1000
Bron: Cunningham & Stanovich (1998)
13 13,2 13,413,6
derwijs
Verschillen in opleidingsniveau kind naar
ouderlijke leesbegeleiding
[waaronder praten over boeken]
Bron: Notten (2012) 0
10 20 30 40 50 60 70 80 90
11-25 26-100 101-200 201-500 500 of meer
Schoolprestaties
Aantal boeken in huis
Verschillen in schoolprestaties naar boekenaanbod (in punten)
Bron: Stalpers (2007) Kans dat iemand een vaardige lezer wordt
Ouders 4
Vrienden 3
Docenten 1,3
Wat is de kans dat iemand een vaardige lezer wordt als ouders, vrienden en docenten leesbevorderend gedrag vertonen?
Bron: Tellegen & Frankhuizen (2012)
