De uitwerking van de RES in de RES-regio Drenthe krijgt vorm in samenwerking met de Drentse samenleving, waaronder inwoners, bedrijven en maatschappelijke partners.
Gemeenten verantwoordelijk
De gemeenten in de RES-regio Drenthe zijn verantwoordelijk voor het
organiseren van communicatie met en participatie van inwoners en andere partijen in het traject naar de RES 1.0 en bij de ruimtelijke inpassing van de
aanvullende ambities op het gebied van zon- en windenergie. In sommige gemeenten zijn de energie- ambities al in ruimtelijke plannen vastgelegd, in andere gemeenten moet dat nog gebeuren.
Energiecoöperaties, waarvan er velen zijn in de RES-regio Drenthe, spelen een belangrijk rol om inwoners en bedrijven mee te laten profiteren van de voordelen van zonne- en windenergie. Zo streeft de RES-regio Drenthe naar 50% lokaal eigendom van zon- en windprojecten, wat betekent dat
financiële opbrengsten van deze projecten (deels) ten goede komen aan deelnemende inwoners en de directe omgeving.
Foto: gemeente Hoogeveen
“Eindelijk kunnen we met de RES oppakken wat we al decennia eerder hadden moeten doen. Al heel lang probeer ik me in te zetten voor natuur en milieu. We weten allemaal dat het gebruik van fossiele brandstoffen op den duur niet houdbaar is. Gelukkig kunnen we nu aan de slag met een duurzame energievoorziening, waarbij ik onder andere word geïnspireerd door mijn tweejarige kleindochter Doris en haar toekomst.
Met de energietransitie in de regio Drenthe moet het echt anders, want zoals commerciële partijen nu met zon- en windprojecten bezig zijn, tast dat het draagvlak te veel aan. Ze houden geen rekening met onze mooie Drentse natuur en het landschap en creëren grote weerstand bij omwonenden.
Met de RES hebben we de mogelijkheid om wél rekening te houden met landschappelijke waarden en kunnen we omwonenden erbij betrekken. Als de RES zich nog meer focust op draagvlak dan ontstaan er zonne- en windparken met een kwaliteit waarvan men zelfs enthousiast kan worden en waarbij natuur en landschap worden gespaard. Bovendien kunnen de opbrengsten lokaal worden ingezet voor versterking van de gemeenschap en bijvoorbeeld isolatieprojecten. Er zijn op dit moment twintig
energiecoöperaties in de RES-regio Drenthe en enkele goede voorbeelden van geslaagde
coöperatieve projecten. Wij als Drentse KEI zijn er om gemeenten, inwoners, bedrijven en anderen te adviseren en ondersteunen in het opzetten van nieuwe coöperaties. Ik ben ervan overtuigd dat we alleen draagvlak verwerven voor zonne- en windenergie als mensen er onderdeel van kunnen zijn, er voordelen van ondervinden en als de parken binnen de structuur van het landschap passen. Dat alles kan met de hulp van bestaande en nieuw op te richten coöperaties. Als we daarbij ook nog richting RES 1.0 de locatiekeuzes Drenthe-breed gaan bepalen, ben ik helemaal gelukkig.
Het stokje voor de volgende ‘Mijn RES regio Drenthe’ geef ik door aan Sonja van der Meer, directeur van Het Drents Landschap”.
Eigenaarschap gaat verder dan meepraten; bewoners zijn zelf aan de slag met eigen idee en budget”
Met de Smederijen smeden de inwoners van de gemeente Hoogeveen plannen voor de leefbaarheid in hun wijk, buurt of dorp. “Het gaat echter veel verder dan alleen plannen smeden”, stelt Martin Peelen, gebiedsregisseur van de Smederijen.
“Onze inwoners hebben zeggenschap over hun eigen leefomgeving”, benadrukt hij. “Ze zijn zelf aan de slag met hun eigen ideeën en hebben daarvoor budget. De ideeën moeten wel voldoen aan criteria die bewoners en organisaties zelf hebben opgesteld. Zijn er teveel geschikte ideeën voor het beschikbare geld, dan wordt er gestemd door de hele wijk of het dorp.”
De Smederijen van Hoogeveen is een gebiedsgerichte werkwijze waarin bewoners samenwerken met de gemeente, Stichting Welzijnswerk, de politie en woningcorporaties. “In Hoogeveen hebben we 14 wijksmederijen en 10 dorpssmederijen”, legt Peelen enthousiast uit. “De bewoners bepaalden zelf het gebied van hun smederij.” De Smederijen zijn 12 jaar geleden vanuit de bewoners ontstaan. Peelen:
“Bewoners kennen hun buurt het allerbeste, weten wat ze ermee willen en worden eigenaar als ze mee vormgeven en zelf actie ondernemen. Ze zijn dus niet alleen betrokken bij hun leefomgeving, ze
hebben zeggenschap.”
Voorzitter Cigdem Zantingh van Bewonersraad Erflanden:
“Vanuit allerlei sectoren en persoonlijke interesses zijn we vertegenwoordigd”
Dat inwoners veel kennis hebben, bewijst ook de Bewonersraad Erflanden in de gemeente Hoogeveen.
Zelfs met een onderwerp als waterstof kunnen ze uit de voeten. “We willen weten wat waterstof betekent voor onze wijk en binnen ons eigen huis”, zegt Cigdem Zantingh, voorzitter van de Bewonersraad. “We zoeken antwoorden op vele vragen en denken mee met de gemeente”.
Gemêleerde gezelschap
De Erflanden is één van de wijken in de gemeente Hoogeveen die van aardgas naar waterstof wordt omgezet. Bewonersraad Erflanden is een klankbordgroep van bewoners en onafhankelijke
gesprekspartner van de gemeente Hoogeveen over de warmtetransitie in de wijk. De leden komen uit onder meer de financiële en wetenschappelijke wereld, het onderwijs, welzijnswerk, ICT, de auto- industrie of energiesector. De jongste is 38 jaar en de oudste 75. Dit gemêleerde gezelschap komt afhankelijk van de vraagstukken één keer in de twee weken of per maand bij elkaar met een
gezamenlijk doel: bijdragen aan een betere wereld. “Wij zijn blij dat de gemeente ons in een vroeg stadium heeft gevraagd mee te denken”, benadrukt Zantingh. “Er leven veel vragen in de wijk. Via de Bewonersraad zijn we daarover in gesprek met de gemeente”. De leden van de Bewonersraad houden de inwoners van hun wijk goed op de hoogte. “Ja zeker”, licht Zantingh toe. “We communiceren via een nieuwsbrief en persoonlijk. De bewoners van onze wijk weten ons te vinden”.
“De RES-regio Drenthe is de eerste regio in Nederland waar jongeren aan de bestuurstafel zijn
vertegenwoordigd. Gefeliciteerd allen!” Nadat Annelies Lely dit zei tijdens haar eerste vergadering met de
Drentse Energie Tafel nam ze met een grote glimlach het applaus in ontvangst. Een bestuurder riep: “Wat fijn, eindelijk zit de toekomst aan tafel!”
Annelies Lely van Jong RES:
“Uitvoering van de RES rust grotendeels op onze schouders”
“Wij jongeren zijn dé toekomstige eindgebruikers van de RES”, verklaart Lely. “Daarom moet onze stem worden gehoord bij de beleidsvorming ervan. We zijn erg blij dat de RES-regio Drenthe als eerste RES-regio ons erkent als maatschappelijke partij en een stoel geeft aan de Drentse Energie Tafel”.
Onze toekomst
Lely legt uit wat Jong RES wil bereiken met hun aanwezigheid aan de bestuurstafel. “Men moet zich ervan bewust zijn dat de energietransitie niet iets is van Parijs, Den Haag, een wethouder of de Drentse Energie Tafel. De RES is van ons allemaal. Nogmaals, het gaat om onze toekomst. Ik hoop dat
volksvertegenwoordigers en bestuurders zich daarvan het gehele proces bewust blijven”.
In 2030 komt 25 procent van het energiegebruik in Drenthe van zonne- en windenergie. Dit streven is te lezen in het concept van de Regionale Energie Strategie (RES) regio Drenthe. Afgelopen week stelden de Colleges van Burgemeester en Wethouders, Gedeputeerde Staten en de Dagelijks Besturen van de waterschappen van de RES-regio Drenthe het concept vast. De komende weken buigt u als
volksvertegenwoordiger zich over de Concept RES. Samen met u, inwoners, bedrijven,
maatschappelijke partners en andere partijen zullen we het komende jaar deze concept RES verder uitwerken en vorm geven in de RES 1.0 voor onze regio Drenthe.
De Concept RES regio Drenthe staat op http://energievoordrenthe.nl/nieuws
De Concept RES regio Drenthe is een tussenstap om voor 1 juli 2021 (1) te komen tot de definitieve RES 1.0 die vervolgens elke twee jaar wordt geactualiseerd. Op 1 juni 2020 leveren de voorzitters van de 30 regio’s hun concept RES in bij het NP RES (Nationaal Programma). Mochten, vanwege de coronacrisis, gemeenteraden, Provinciale Staten of Algemeen Besturen van de waterschappen voor 1 juni 2020 niet tot een besluit zijn gekomen, dan is er een mogelijkheid om eventuele aanvullingen in te dienen tot 1 oktober 2020.
(1) was 1 maart 2021, vanwege coronacrisis verlengd
De bijdrage van de RES-regio Drenthe voor het opwekken van elektriciteit door grootschalige zon- en windenergie op land is minimaal 3,45 TWh, opgebouwd uit bestaande en geplande projecten
– 2,01 TWh – en gemeentelijke ambities – 1,44 TWh. Netbeheerders Enexis en RENDO rekenden de impact van deze bijdrage door op het elektriciteitsnet. Ze zien knelpunten ontstaan bij diverse stations, die kunnen worden opgelost met uitbreiding van bestaande stations en/of de realisatie van nieuwe stations. TenneT rekent nog door wat de eventuele consequenties zijn voor het hoogspanningsnet.
In deze RES MEE antwoorden op vragen die tijdens de bijeenkomsten op 24 en 26 februari jongstleden zijn gesteld
Waar komt de hoogte van de landelijke ambitie vandaan, waarop is de 35 TWh gebaseerd?
In het Klimaatakkoord is de productie van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen in 2030 bepaald. De 35 TWh is gebaseerd op berekeningen om de CO2-emissie met ten minste 20,2 Mton te verminderen. Dat is een CO2-emissie van 14 procent. Concreet wordt hierbij gestreefd naar het opschalen van de
elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen tot 84 TWh; 35 TWh op land en 49 TWh wind op zee.
Wat gebeurt er als landelijk 35 TWh niet wordt gehaald?
De decentrale overheden ontwikkelen samen een verdeelsystematiek voor het geval landelijk de 35 TWh niet halen. Deze verdeelsystematiek is Route35 genoemd: de route om tot 35 TWh te komen.
Wie is verantwoordelijk voor de Route 35?
De besturen van IPO, VNG en de UvW besluiten over de verdeelsystematiek. Zij hebben elk een bestuurder afgevaardigd voor de stuurgroep Route35.
Wie beoordeelt de Concept RES?
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) adviseert het Nationaal Programma RES (NP RES) over alle Concept RES’en van de 30 RES-regio’s, waaronder de RES-regio Drenthe. Het PBL is het
nationale instituut voor strategische beleidsanalyse op het gebied van milieu, natuur en ruimte.
PBL analyseert de kwantiteit en kwaliteit van de Concept RES en focust de analyse op bovenregionale en nationale aspecten, dus niet afzonderlijk per regio.
Lees verder op http://www.energievoordrenthe.nl/informatie/default.aspx#folder=1636856
Wat is de juridische status van de RES 1.0?
De (Concept) RES heeft geen juridische status. Er kunnen daarom geen rechten aan worden ontleend.
De RES moet juridische status gaan krijgen in de verankering in het instrumentarium van de
Omgevingswet. De RES 1.0 wordt bestuurlijk vastgesteld door de gemeenteraden, provinciale staten en algemeen besturen van de waterschappen. Daarmee is de RES 1.0 bestuurlijk bindend en heeft het de status van een beleidsstuk.
Wordt het reservenet ingezet om de netcapaciteit te verhogen?
De Minister van EZK is voornemens om de reservecapaciteit op het net (ook bekend als de
vluchtstrook) in te zetten. De hiervoor benodigde Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) wordt eind 2020 van kracht. Tennet heeft in oktober 2019 de ACM verzocht om vooruitlopend op deze AMvB voor stations in Drenthe en Groningen al deze reservecapaciteit te mogen inzetten. De ACM heeft onlangs een ontwerpbesluit gepubliceerd waarin ze aangeven dat ze dit gaan toestaan. Indien de ontheffing in volle omvang wordt toegekend, dan ontstaat voor de genoemde stations in de ontheffingsaanvraag een verdubbeling van 250 MW naar 500 MW van de capaciteit.
Lees verder http://www.energievoordrenthe.nl/informatie/default.aspx#folder=1636856
Hoe gaan we om met initiatieven die niet kunnen aansluiten?
Het is nodig eerst een totaalbeeld te hebben van de netwerksituatie in RES-regio Drenthe. Dit
totaalbeeld wordt gevormd door doorrekening door de regionale netbeheerders (Enexis en RENDO) en de landelijk netbeheerder (TenneT). Nu de doorrekening door de regionale netbeheerders bekend is, is het van belang te weten wat de gevolgen zijn van de doorrekening door TenneT op het
hoogspanningsnetwerk. Deze doorrekening vindt plaats op weg naar RES1.0. Op basis van dat totaalbeeld moet in overleg tussen de gemeenten en netbeheerders worden bepaald wat dit betekent voor initiatieven die nu niet kunnen aansluiten.
Lees verder http://www.energievoordrenthe.nl/informatie/default.aspx#folder=1636856
Wat zijn de kosten van de netuitbreiding en wie gaan daarvoor betalen?
De regionale netbeheerders Enexis en RENDO hebben de scenario's voor hernieuwbare energie
doorgerekend en de netimpact bepaald. De maatschappelijke kosten zijn tussen de 205 en 221 miljoen euro voor de aangeleverde scenario’s. Dit bedrag is nog exclusief de kosten die TenneT maakt.
Daarnaast is er ook 7.5 tot 20 hectare aan ruimte nodig voor de realisatie van vijf nieuwe HS/MS- stations en om bestaande HS/MS-stations uit te breiden.
Deze informatiebrief is een productie van het Werkbureau RES regio Drenthe met goedkeuring van de Regietafel. Verzending van de informatiebrief naar de raads- en statenleden en leden van de algemene besturen van waterschappen van de RES regio Drenthe is de verantwoordelijkheid
van betreffende griffies en bestuurssecretariaten.
Privacy
Het Werkbureau RES Drenthe vindt privacy en transparantie erg belangrijk. De gegevens die we gebruiken voor deze mailing, verstrekken we daarom niet aan derden en gebruiken we ook niet voor andere doeleinden.
Deze e-mail is verstuurd aan {{email}}.• Als u geen nieuwsbrief meer wilt ontvangen, kunt u zich hier afmelden. • U kunt ook uw gegevens inzien en wijzigen. • Voor een goede
ontvangst voegt u m.winkel@drenthe.nl toe aan uw adresboek.
