HER- AANLEG
brugge.be
INFO WIJZER
Je hond en wij:
DIKKE VRIENDEN!
UITGAVE
Johan Coens, stadssecretaris SAMENSTELLING :
Communicatie & Citymarketing in samenwerking met de dienst Leefmilieu
EINDREDACTIE / VORMGEVING Communicatie &
Citymarketing FOTOGRAFIE
Communicatie & Citymarketing, Stad Brugge ©
An Van Beveren
INHOUD
4 6 8
EEN HOND KOPEN OF KRIJGEN DE HOND EN DE WET GEVAREN VOOR HONDEN
11 11 13
GROTE MISVERSTANDEN KIND EN HOND HONDENPOEP
15 16 17
BLAFFENDE HONDEN LOSLOPENDE HONDEN ZWERFHONDEN
HONDEN TABOE SPORT VOOR HONDEN HONDENCLUBS EN -SCHOLEN
De infowijzers staan ook op
www.brugge.be/infowijzers
VOORWOORD
Honden hebben de mens veel te bieden: vriendschap, spraak, bescherming, gezelligheid, wandelplezier ...
Maar voor wat, hoort wat. Onze trouwste viervoeter vraagt ook aandacht, gepaste voeding, beweging, zorg, discipline, een leiband ...
Zo niet veroorzaakt hij overlast (overmatig geblaf, hondenpoep, een gevaar op de weg) en brengt hij zijn collega- baasjes in diskrediet. Zover wil de overheid het niet laten komen. Ze bedacht daarom regels, uit respect voor jan en alleman en voor niet in het minst de hond.
Honden spelen een belangrijke rol in onze samenleving. In Vlaanderen wordt hun aantal geschat op bijna 1.200.000.
Dat betekent dat meer dan een op de vier huishoudens een hond heeft. Hon- den zorgen voor gezelligheid, spraak en veiligheid. Onderzoeken geven aan dat ze een gunstige invloed kunnen hebben op de geestelijke en lichame- lijke gezondheid. Mensen met honden gaan minder vaak naar de dokter, heb- ben een lagere bloeddruk en hart- slag, voelen zich gelukkiger, minder gestrest en minder depri. Bovendien hebben hondenbezitters vaak meer sociale contacten.
Het hebben en houden van een hond heeft dus vele positieve kanten. Maar een hond kan ook overlast veroorza- ken. Thema’s als openbare veiligheid en vlot verkeer staan niet in zijn woor- denboek. Die laat hij aan zijn baasje over. Hij/zij moet het gedrag van zijn/
haar hond in goede banen leiden. Dat is een kwestie van gezond verstand en een verplichting. Ook hondenpoep is een probleem waaraan een hond zich niet stoort. Het scoort nochtans hoog op de lijst van ergernissen in de ste- den. Een keer wangedrag heeft meer invloed op de omgeving dan honderd keer goed gedrag. Daarom is iedere hondeneigenaar keer op keer een visi- tekaartje voor andere eigenaars.
En er zijn nog enkele kapen die je zal
moeten nemen als je je een hond aan-
schaft. Je zal moeten tijd maken voor
de hond, hem aandacht geven en vaak
diep in de geldbeugel tasten. En dan
hebben we het nog niet over de regi-
stratie- en identificatieplicht, de geva-
ren voor kinderen, het alleen laten van
honden, al of niet in de auto bij warm
weer.
Een hond kopen is een belangrijke beslissing die best wel overwogen genomen wordt. Als je er een wil kopen, vraag je dan af of de hond ook jou wel ziet zitten.
Overweeg of je hem aandacht en tijd kunt bieden, begrip, lichaamsbeweging en hersengymnastiek, goede huisvesting, verantwoordelijkheid en geld.
STAP 1: GA NA OF JE DE HOND HET VOLGENDE KAN BIEDEN
T ijd : voor uiTlaTen , wandelen , opvoeden , spelen ,
eTen geven , borsTelen , knuffelen
Een hond is van nature een sociaal dier, dat ongelukkig wordt in eenzaamheid. Als je veel van huis bent, neem dan geen hond. Want een hond die veel alleen gelaten wordt, zal zijn eenzaamheid en frustratie uiten door te blaffen, te janken, te plassen of door voorwerpen in huis te vernielen. Je zal hem dan misschien willen straffen (onterecht en zinloos) of modernistische dieronvriendelijke hulpmiddelen op hem uitproberen, en hem uiteindelijk ‘wegdoen’.
b egrip
Honden zijn complexe wezens die zich niet automa- tisch gedragen zoals de mens dat wil. Om je hond de juiste opvoeding te kunnen geven, moet je een goed contact met hem proberen te krijgen. Dat kan alleen door je te verdiepen in het wezen en gedrag van je hond.
l ichaamsbeweging en hersengymnasTiek
Een van de dingen die een hond nodig heeft, is lichaamsbeweging en hersengymnastiek. Zorg dus voor activiteiten zoals spelletjes, training of een cursus.
g oede huisvesTing
Neem geen hond als je woning er niet voor aange- past is. Koop dus geen Duitse schaper als je op een klein appartementje woont. Besteed ook aandacht aan de verlichting, temperatuur, vochtigheidsgraad, verluchting en luchtcirculatie. Vergewis je ervan dat er een wandelgebied is in de buurt.
g eld
Een hond krijg je meestal niet voor niks, en ook na de aanschaf volgen nog een hele reeks uitgaven: voor voer, een riem, mand, speelgoed, inentingen, opleiding in een hondenschool, een dierenarts, trimsalon, geneesmiddelen, eventuele reiskosten, aansprake- lijkheidsverzekering, sterilisatie ...
v eranTwoordelijkheid
Niet de hond, maar wel het baasje is verantwoordelijk voor het achterlaten van hondenpoep en voor het
vasthangen aan de leiband. Weet dat de Stad Brugge omwille van de openbare veiligheid en netheid regels heeft ingevoerd, zoals de poepopruim- en de aanlijn- plicht.
Ben je er niet zeker van dat je een hond dit alles kan bieden, neem er dan geen!
Tip: neem eens een hond van familie of kennissen een paar dagen in huis. Dan krijg je alvast een indruk van de zorg en aandacht dat zo’n dier vraagt.
STAP 2: HOE EEN HOND KIEZEN?
Ben je ervan overtuigd dat je een hond alles kan bieden wat hij nodig heeft, en blijf je bij je voornemen om een hond aan te schaffen, ga dan vooral niet overhaast tewerk.
* Vraag jezelf goed af welke hond je wil kopen: pup/
volwassen hond, rashond, teef of reu, asiel/kweker...
* Lees informatieve literatuur: boeken, tijdschriften, folders, Internet.
* Praat met dierenartsen, asielbeheerders, andere hondenbezitters.
* Wees kritisch. Bedenk dat vele rassen worden aan- geprezen als ‘de ideale gezinshond’, terwijl ze dat niet altijd zijn.
* Veel rashonden hebben tegenwoordig aanleg voor erfelijke ziektes.
* Contacteer voor advies de rasvereniging van het ras waarvoor je kiest. Voor het adres kan je terecht bij de Koninklijke Maatschappij Sint- Hubertus, 02 245 48 40. Zij kunnen je een lijst bezorgen van fokkers van je lievelingsras.
De adressen zijn ook terug te vinden op hun website: www.srsh.be.
* Voor inlichtingen over de aankoop van een hond, ben je ook welkom bij de Kynologische Maatschappij V.O.E. vzw, voe@telenet.be, www.voe.be, 051 31 05 31.
* Koop nooit een hondje zonder het te hebben gezien. Ga altijd zelf bij de kweker langs, zodat je ook kan zien in welke omstandigheden de hond is grootgebracht.
* Enkel kwekers die erkend zijn door de Vlaamse dienst Dierenwelzijn mogen honden aanbieden via algemene verkoopsites of internet of Facebook.
EEN HOND KOPEN OF KRIJGEN
* Honden mogen niet worden verkocht op de markt of op andere openbare plaatsen. Dat is bij wet ver- boden.
* Je kan ook een hond adopteren uit een erkend asiel, zoals het Blauwe Kruis. De prijzen variëren van 85 tot 115 euro.
* Een pup kan je vanaf de leeftijd van 8 weken mee naar huis nemen. Zorg vooraleer te betalen dat de volgende formaliteiten vervuld zijn:
- vraag naar het paspoort. Aan de hand van het paspoort kan je nagaan of de hond al dan niet is ingevoerd. Een Belgisch paspoortnummer begint met de letters BE. Het paspoort moet je onmiddellijk meekrijgen en mag niet nagestuurd worden.
- In het paspoort staan ook de vaccinaties vermeld.
De hond dient al rond 6 tot 8 weken ingeënt te zijn met de zogenaamde puppy-enting.
- Als je een hond koopt bij een erkende kweker, moet je een garantiecertificaat meekrijgen.
De lijst van de erkende kwekers vind je op de website van de dienst Dierenwelzijn (www.lne.
be/themas/dierenwelzijn/erkende-kwekerijen.pdf) - De hond moet al geïndentificeerd en geregistreerd
zijn, als je hem koopt bij een particulier.
- De verkoper moet de registratie in orde brengen.
Ongeveer drie weken na de aankoop van de hond, ontvang je per post een zelfklevend docu- ment dat geldt als bewijs van de identificatie en registratie. Dit document bevat alle gegevens over jou en de hond en moet je in het paspoort van de hond kleven. Je kan ook zelf controleren of de registratie correct is gebeurd (zie verder).
- Zorg dat je een verkoopcontract krijgt met o.a.
de exacte vermelding van het ras (bv. dwerg- poedel en niet gewoon het woordje poedel), het geslacht van de hond… en waarin staat dat hij geen besmettelijke of erfelijke ziekte heeft.
- Bij een hond met stamboom: vraag om de Sint- Hubertusstamboom of K.M.V.O.E. stamboom erkend door het U.C.I. en het I.F.C.S. mee te krijgen of een geschreven belofte dat, indien de stamboom administratief vertraging oploopt, ze zal worden nagestuurd zonder verdere kosten.
Andere inentingen
Tijdens de leeftijd tussen 12 en 16 weken moet de pup een aantal nieuwe inentingen krijgen: tegen hondenziekte, kennelhoest, parvo, leptospirose en hondsdolheid.
Ontwormen
Een hond moet totdat hij 6 maanden oud is, om de 4 weken ontwormd worden. Daarna dient dit opnieuw te gebeuren als hij 1 jaar is en vervolgens minstens 1 x per jaar. Laat dit eventueel samenvallen met de jaarlijkse vaccinaties.
Nuttige link
Op een van de websites van de dienst Dierenwelzijn vind je nog meer interessante tips.
Zie http://www.huisdierinfo.be/honden
We hebben aandacht, begrip, lichaamsbeweging, hersengymnas-
tiek en goede huisvesting nodig!
DE HOND EN DE WET
MEERDERE HONDEN HEBBEN
- Voor het houden van minder dan 5 honden heb je geen vergunning nodig.
- Als je 5 tot en met 10 volwassen honden hebt, heb je volgens Vlarem een 3de klasse inrichting en moet je dit melden aan het college van burgemeester en schepenen. Dat gebeurt aan de hand van een mel- dingsformulier. Er is een belasting verschuldigd van 25 euro. Vlarem II legt bovendien voorwaarden op die moeten nageleefd worden o.a. op het vlak van geluid, hygiëne en afval.
- Als je meer dan 10 volwassen honden houdt, dien je een milieuvergunning aan te vragen. Dit gebeurt aan de hand van een milieuvergunningsaanvraagformu- lier. Het college van burgemeester en schepenen heeft 3 maanden tijd om een beslissing te nemen.
Er moet een dossiertaks (voor de dienst Leefmilieu, Natuur en Energie van het Vlaams Gewest) betaald worden en een belasting (voor de Stad Brugge).
Contacteer voor meer inlichtingen Wonen en Omge- ving/dienst Leefmilieu, Huis van de Bruggeling, Frank Van Ackerpromenade 2 (Stationsplein), 8000 Brugge, open: ma en di 8.30-17.00 uur, wo en do 8.30-20.00 uur, vr 8.30-13.00 uur, za 9.30-13.00 uur, 050 47 53 80.
Als je meer dan 3 nestjes per jaar hebt, moet je een erkenning aanvragen bij de dienst Dierenwelzijn van de Vlaamse overheid.
WET OP DE DIERENBESCHERMING
Een hond verdient een goede verzorging. Zo bepaalt de wet op de dierenbescherming o.a. dat niemand handelingen mag plegen waardoor een dier omkomt of een verminking, of letsel afloopt, of pijn onder- gaat. Iedereen die een dier houdt of verzorgt, moet de nodige maatregelen nemen om het dier aangepaste voeding, verzorging en huisvesting te geven.
Niemand mag de bewegingsvrijheid van het dier zodanig beperken dat het aan vermijdbare pijnen, leed of letsels is blootgesteld. Wanneer het dier gewoon- lijk of voortdurend wordt vastgemaakt of opgesloten, moet het voldoende ruimte en bewegingsvrijheid krijgen. Het is dus echt geen goed idee om een Duitse herder te houden in een klein appartementje.
w aT als de hond van de buren nieT goed behandeld wordT ?
Als je getuige bent van dierenmishandeling of dierverwaarlozing, kan je klacht indienen bij de dienst Dierenwelzijn van de Vlaamse overheid. Op www.lne.be/dierenwelzijn vind je een klachtenformu- lier dat je kan invullen. Anonieme klachten worden niet aanvaard. Bij ernstige en dringende gevallen, contacteer je best de politie.
BELASTING OP HONDEN
De hondenbelasting is in 2004 afgeschaft.
IDENTIFICATIE EN REGISTRATIE
In veel gezinnen maakt de hond integraal deel uit van het gezin. Een hond die verloren loopt, geeft dan ook heel wat verdriet. Om de zoektocht naar het baasje in goede banen te leiden, is er sinds 1998 de verplichte identificatie en registratie voor honden. Je kan sinds- dien wettelijk geen hond meer kopen zonder dat die vooraf geïdentificeerd en geregistreerd werd door de fokker/verkoper.
w aT is idenTificaTie ?
Identificatie wordt ook chippen genoemd. Via een mi- crochip, de grootte van een rijstkorrel, krijgt de hond een identificatienummer (chipnummer) ingeplant.
Dit nummer is uniek voor elke hond en bestaat uit 15 cijfers. Met een chiplezer kan het nummer worden gelezen. Alleen een dierenarts mag de chip inplanten.
w aT is regisTraTie ?
Nu de hond een chipnummer heeft, is het van belang dat dit nummer in een centrale databank komt met de gegevens van de eigenaar. Dat is de registratie.
Wanneer een hond wordt gevonden, kan aan de hand van het chipnummer de eigenaar worden terugge- vonden in de databank. Zonder registratie heeft de identificatie weinig zin en zonder identificatie kan er geen registratie gebeuren. De dierenarts zorgt voor de registratie in DogID en geeft je het paspoort.
Ongeveer 3 weken na de registratie van de hond, ont- vang je per post een zelfklevend document dat geldt als bewijs van de identificatie en registratie. Dit do- cument bevat alle gegevens over jou en de hond en moet je in het paspoort van de hond kleven.
w anneer idenTificeren en regisTreren ?
Elke hond moet geïdentificeerd en geregistreerd zijn
voor de leeftijd van 8 weken. Als hij van eigenaar
verandert voor deze leeftijd, moet de identificatie en
registratie gebeuren voor de overdracht.
h oeveel kosT zo ’ n hondenpaspoorT ?
Het kost 12,39 euro voor een hond die voor de eerste keer wordt geïdentificeerd. De dierenarts betaalt dit bedrag aan DogID en rekent het door aan de honden- kweker/eigenaar.
Let wel, in dit bedrag zit niet het inplanten van de microchip. De bedragen hiervoor verschillen van dierenarts tot dierenarts.
Geraak je het paspoort van je hond kwijt, contacteer dan je dierenarts voor een vervanging van het paspoort.
w aT bij verkoop , verhuis of overlijden van de hond ?
Verkopen van een hond
Wanneer iemand anders eigenaar wordt van de hond, moet je dit op de kaart die bij het paspoort zit aan- duiden en de kaart opsturen naar DogID. Het is de verkoper die de verandering moet doorgeven. De nieuwe eigenaar ontvangt binnen de 3 weken een nieuw zelfklevend document dat hij in het paspoort moet kleven.
Verhuizen, ja maar ...
Wanneer je verhuist, stuur je als eigenaar de kaart voor adreswijziging door naar DogID. Ook hier zal je binnen de 3 weken een nieuw document moeten ont- vangen waarop jouw nieuwe gegevens vermeld staan.
Bij een overlijden
Als je trouwe vriend komt te overlijden, stuur je de kaart naar DogID met de vermelding van de overlij- densdatum. Als je niet meer over de kaart beschikt, contacteer dan DogID.
i s jouw hond correcT geïdenTificeerd en geregi -
sTreerd ?
De meeste honden zijn correct geïdentificeerd, maar de verandering wordt vaak vergeten bij verhuis of verkoop. Ja kan zelf nagaan of je hond correct is ge- registreerd. Ga naar www.dogid.be en kies de rubriek
‘verantwoordelijke zoeken’. Geef hier het chipnummer van 15 cijfers. Dat nummer vind je of in het paspoort van de hond.
Als de getoonde gegevens niet overeenkomen met jouw gegevens, contacteer dan DogID. Als het chip- nummer niet wordt herkend, ga dan langs bij je die- renarts. Hij kan nagaan of het chipnummer van de hond overeenkomt met het nummer vermeld in het paspoort.
o p vakanTie meT de hond nieT zonder paspoorT !
Sinds 1 oktober 2004 moet je een Europees paspoort hebben als je met je hond op reis gaat in het buiten- land. Eigenaars die hun hond na 7 juni 2004 lieten/
laten identificeren, kregen/krijgen het paspoort auto- matisch.
n og vragen ?
Vlaamse overheid Departement Omgeving Dienst Dierenwelzijn dierenwelzijn@Vlaanderen.be t 1700
www.lne.be/dierenwelzijn
Federale overheidsdienst Volksgezondheid Dierengezondheid
Victor Hortaplein 40 bus 10 1060 Brussel
t 02 524 97 97
www.gezondheid.belgie.be DogID
Postbus 20000
1600 Sint-Pieters-Leeuw t 02/333 92 22 – f 02 333 92 20 info@dogid.be
www.dogid.be
GEVAREN VOOR HONDEN: WARM WEER EN GIFTIGE PLANTEN
Hoewel veel honden het heerlijk vinden om binnen of buiten in de zon te liggen, kan warmte ze in gevaar brengen en zelfs doden. Ook planten kunnen een hond ziek doen worden.
DE WARMTE ALS VIJAND
h onden Transpireren nieT
Een hond kan niet transpireren zoals een mens.
Hij heeft vrijwel geen zweetklieren. Warmte kan hij alleen afvoeren langs zijn tong (door te hijgen) en zijn voetzolen. Hij is dus niet gediend met al te hoge temperaturen. Te veel zon kan een zonnesteek ver- oorzaken, te grote hitte kan tot coma of zelfs de dood leiden.
h onden dragen geen schoenen
Vele hondenliefhebbers denken bij warm of zonnig weer zichzelf en hun hond een plezier te doen door eens lekker te gaan fietsen en de viervoeter naast de fiets te laten draven. Niet alleen kan dit snel leiden tot een onverantwoorde stijging van de lichaamstem- peratuur van de hond, maar het warme asfalt, steen of beton is ook nog op een andere manier funest. De voetzolen dienen net zoals de tong voor het afvoe- ren van warmte. Deze zijn bij warm weer dan ook altijd vochtig. Wanneer een hond dan over een warm wegdek loopt, krijgt hij heel snel blaren, die pijnlijk zijn en dagenlang kunnen blijven. Als je de hond over een grotere afstand wil laten lopen, doe dat dan niet op een warm wegdek, maar liever op gras.
d e auTo als broeikas
Het achterlaten van een hond in een auto bij warm of zonnig weer kan rampzalige gevolgen hebben.
Zelfs als de auto in de schaduw staat en de ramen enigszins geopend zijn, wordt het binnen al gauw ondraaglijk warm en benauwd. Staat de auto in de volle zon, dan is het snel gebeurd: de temperatuur kan dan gemakkelijk oplopen tot 50 à 60 °C. Je hond zit dan levend opgesloten in een broeikas. Hijgen zal onvoldoende zijn om af te koelen en al snel zal zijn lichaamstemperatuur stijgen tot een gevaarlijke hoogte. Hij zal uiteindelijk bewusteloos geraken. Als tijdig wordt ingegrepen kan hij het overleven, maar
het gevaar bestaat dan dat hij schade aan hersenen of nieren heeft opgelopen.
Verplaats hem dan naar een koele plek en giet koud water over hem, of bedek hem met een natte doek (niet te lang, want anders kan hij onderkoeld raken).
Als hij dit ‘avontuur’ overleeft, laat hem dan in ieder geval onderzoeken door een dierenarts, voor het geval hij een beschadiging aan de inwendige organen zou hebben opgelopen. Symptomen hiervan kunnen zich voordoen in de vorm van niet-eten, braken en diarree.
T ips bij warm of zonnig weer
Laat je hond nooit lange tijd in de zon of in de warmte (dus ook niet in de auto) zitten of liggen. Hij moet altijd de mogelijkheid hebben om een koele plek op te zoeken. Zorg voor fris drinkwater. Beperk zijn lichaamsbeweging. Laat hem niet te uitbundig ravot- ten of te lang achter een bal of stok aanrennen.
e ersTe hulp
Wanneer je een hond aantreft die als gevolg van hitte versuft of bewusteloos is, moet je hem zo snel moge- lijk proberen af te koelen.
* Neem je hond niet mee naar het strand of een recreatieterrein, tenzij hij daar op een bescha- duwde plaats kan liggen, regelmatig in het water kan afkoelen en over fris drinkwater beschikt.
* Net als een mens heeft een oudere hond nog meer te lijden van warmte dan zijn jongere soortgenoten.
Hou je bejaarde Bijou, Astra of Lassie op warme dagen dus lekker koel.
* Neem je hond liever niet mee naar zuidelijke streken. Urenlange ritten in warme auto’s en tropische temperaturen zijn een kwelling voor je huisdier. Bovendien lopen ze vooral in het Middel- landse Zeegebied het risico besmet te geraken met een gevaarlijke ziekte. De plaatselijke honden zijn vaak wel tegen deze ziekten bestand, maar onze honden echt niet!
* Wees voorzichtig met sloten en vijvers waar je hond graag in zwemt. Als je dode watervogels of vissen ziet, moet je voorkomen dat hij in het water gaat of ervan drinkt. Bovendien moet je altijd zorgen dat je hond is ingeënt tegen de ziekte van Weil (leptospi- rosis of ook wel rattenziekte genoemd). Deze ziekte wordt vooral via stilstaand water verspreid.
n uTTige link
Op de volgende website van de dienst Dierenwelzijn vind je nog meer interessante tips.
Zie http://www.huisdierinfo.be/honden
Een hond is niet gediend met
al te hoge temperaturen.
GIFTIGE PLANTEN
Heel wat planten zijn giftig voor honden. Enkele voor- beelden van giftige planten zijn tabaksplant, kerstroos, meiklokje, hyacint, narcis, aronskelk, monnikskap, taxus ...
Als je ziet dat je hond giftige planten eet of net heeft gegeten, laat hem dan onmiddellijk braken. Je kan dat doen door een lepel zout achter in zijn keel te gooien.
Maar doe dat niet wanneer hij bewusteloos is. Een bewusteloos dier mag je absoluut niet doen braken en geen vloeistof in de keel gieten. Meteen naar de dierenarts hollen is dan de boodschap. Onderschat de nare gevolgen niet. Vele planten veroorzaken pas na wat langere tijd ziekteverschijnselen en dan kan ook de dierenarts er vaak niets meer aan doen.
Nog enkele raadgevingen voordat je naar de dierenarts snelt:
* probeer de naam te kennen van de plant waarvan de hond gegeten heeft of neem de plant mee
* probeer te weten welk deel van de plant opgegeten is (bv. blad, bloem, bes ...), hoe het contact geweest is (bv. door opeten of door contact met de huid)
* breng eventueel geproduceerd braaksel of uitwerp- selen mee.
l ijsT van gevaarlijke planTen
* aronskelkfamilie: hiertoe behoren de dieffenbachia, de aronskelken en de slangenwortel.
Symptomen: hevige huidirritaties, brandend gevoel van de mondslijmhuid, moeilijk ademhalen en slikken. Deze verschijnselen kunnen wel tot een week na het binnenkrijgen van de plant aanhouden.
* leliefamilie: hyacinten, lelies, tulpen, herfststijloos en aspidistra (potplanten), leietjes-van-dalen, salomons- zegel, prei, asperge, bieslook, ui, sjalotten.
Symptomen: maagpijn, kolieken, hartklachten, verlaagde bloeddruk, krampen; tenslotte coma en hartstilstand.
* nachtschadefamilie: rauwe aardappels en aardap- pelloof, tomatenplanten, bitterzoet, boksdoorn,
doomappel, capsicum, petunia, tabaksplant, zwarte nachtschade, oranje appelboompje, lampionplantje.
Symptomen: maag-/darmontsteking, apathie, toe- nemende algemene verzwakking, coma.
* narcissenfamilie: alle narcissoorten, sneeuw- klokje, amaryllis, clivia, agave.
Symptomen: ernstige maag-/darmontsteking, gepaard gaand met heftige krampen.
* wolfsmelkfamilie: het melksap van alle soorten is giftig, van sommige tropische planten zelfs dode- lijk. Tot deze familie behoren de kerstster, het palmboompje of de buxus, de wonderboom met z’n wonderbonen die ricinusolie bevatten en de gaten- plant of philodendron.
Symptomen: hevig braken, diarree, bewustzijns- storingen die tot de dood kunnen leiden, soms zelfs nog na weken tot maanden.
* losse planten/bloemen: anjer, azalea, boter-bloem, laurier, rhodondendron (tranende ogen, hevige slijmvloed uit de neus, braken, verlaagde bloed- druk, krampen, verlamming en tenslotte de dood), berenklauw, blauwe regen, gouden regen, horten- sia, mistel, maretak, monnikskap, naaldbomen (zowel de naalden zelf als het water waarin naalden liggen; de olie in de naalden veroorzaakt hevig braken en diarree), nieskruid, primula, rabarber, ridderspoor, taxus en vingerhoedskruid of digitalis (dat hevige hartkloppingen veroorzaakt).
Bron: Vakblad DIBEVO
zie ook: www.vvd-dierenkliniek.be
Kijk daarbij in het menu van de rubriek medische info naar giftige planten voor hond en kat.
Meer info: Antigifcentrum: 070 245 245.
ANDERE GEVAREN
Laat nooit je vuilniszak in de tuin staan, want honden die zich vervelen durven de zak stuk te bijten en een deel van de inhoud te verorberen. Dat kan rampzalig zijn als je er schoonmaakmiddelen of slaaptabletten in stopte.
Let op met landbouwvergif, sproeistoffen tegen onge- dierte, rattenvergif.
Hou je een barbecue, hou dan de hond op afstand, want de ongevallen zijn legio: stokjes die ze opeten en die hun darmen kunnen perforeren, brandwon- den, massale hoeveelheid voedsel die ze van gasten krijgen en die indigesties veroorzaken.
Meer info:
http://www.antigifcentrum.be/natuur/dieren/vergifti- ging-van-dieren en Antigifcentrum, 070 245 245.
CHOCOLADE
Chocolade is ook giftig. Hierdoor zijn ook cacaodop- pen die vaak in tuinen worden gebruikt giftig.
Lees in dit verband ook: http://www.antigifcentrum.
be/medische-professionals/artikels/dierenartsen
Heel wat planten zijn
giftig voor honden
Kinderen en honden kunnen elkaars beste vrienden zijn. Bovendien blijkt uit onderzoek dat het hebben van en zorgen voor een huisdier goed is voor de ontwikkeling van een kind. Maar kinderen zijn ook vaak het slachtoffer van hondenbeten.
3 GROTE MISVERSTANDEN
* “Hij ziet er zo lief uit”
Elke hond kan bijten, of hij nu groot of klein is, zwart of wit, met of zonder staart. Een grote vervaarlijk uitziende hond kan heel lief zijn, een klein knuffel- hondje kan heel venijnig uithalen en andersom.
* “Hij kwispelt met zijn staart”. Het grootste mis- verstand in de wereld is dat een hond die kwispelt altijd blij is. Kwispelen ziet er heel leuk uit, maar kan verschillende dingen betekenen zoals: “hallo, wat tof dat jij er bent”, of “pas op, dit is mijn terrein, ik ben hier de baas”, maar ook “ga alsjeblieft weg!”
* “We hebben zelf ook een hond”
Veel mensen denken dat een andere hond hun kind niet zal bijten, omdat ze thuis ook een hond hebben. De hond die bij de supermarkt op zijn baas zit te wachten, heeft hier geen boodschap aan. Als hij geen zin heeft om geaaid te worden, dan doet het er niet toe of je zelf een hond hebt of niet.
EEN HOND IS GEEN SPEELGOED
Kinderen zijn zo dol op honden, dat ze dingen doen die een hond niet echt prettig vindt. Plotseling aaien, om zijn nek hangen, aan zijn staart trekken, speel- tjes afpakken: het lijkt allemaal onschuldig, maar vele honden stellen het niet op prijs. Een hond die dan (volstrekt logisch) waarschuwend gromt, wordt door het kind niet begrepen. Doordat het hoofdje van een kind precies ter hoogte van een hondenbek zit, is een onverhoopte beet meestal goed raak. Kinderen moeten leren dat een hond geen speelgoed is. Een paar regels voor een goede omgang tussen kind en hond zijn dan ook geen overbodige luxe.
ZORG DAT DE HOND HET KIND LEUK VINDT
Kinderen moeten met honden leren omgaan, maar honden moeten ook leren dat een kind in huis (bij- voorbeeld een pasgeboren baby) alleen maar een hele leuke aanwinst is. Als de hond stelselmatig wordt buitengesloten wanneer de baby wordt opge- voed, of op zijn kop krijgt als hij aan het kind snuffelt, zal hij het fenomeen ‘kind’ al snel gaan associëren met rottigheid.
n ieT doen
* de hond wegsturen als het kind aandacht krijgt
* op de hond mopperen als hij belangstelling voor het kind toont
* de hond pas leren op zijn plaats te blijven als het
w el doen
* geef de hond aandacht of iets lekkers terwijl het kind erbij is
* geef hem bijvoorbeeld iets lekkers als je de baby voedt
* of neem hem mee als je met de kinderwagen weggaat
LEER HET KIND OM DE HOND TE RESPECTEREN
Honden leven al jarenlang samen met mensen, maar hun gedrag wordt voor een deel bepaald door oer- instincten. Eten en een veilige ligplaats zijn zó belangrijk om te overleven, dat een hond alles op alles zal zetten om deze te krijgen en te houden. Kinderen hebben hier geen enkel benul van, en stoppen soms gezellig hun hoofd in de voerbak om “mee te eten met ... ” of kruipen in zijn mand om hem welterusten te wensen. Geluk- kig zijn er heel veel honden die zich hier niets van aantrekken, maar er zijn er ook die dit soort acties zeer bedreigend vinden. Ze hebben dan geen andere keuze dan waarschuwend te grommen. En als dat niet helpt zouden ze durven bijten.
KIND EN HOND
n ieT doen
* het kind naar de hond laten lopen of kruipen, zeker niet als die in zijn mand ligt
* het kind zich laten bemoeien met een hond die aan het eten is, of een speeltje of kluif heeft
* kinderen hard laten schreeuwen en rennen in de buurt van een hond
* kinderen over de grond laten kruipen in de buurt van een hond
* het kind de hond laten aanstaren (dat vindt hij soms bedreigend)
* de kinderen alleen met de hond de straat op sturen
* het kind over de nek van de hond laten hangen
* het kind de hond opdrachten laten geven
w el doen
* de hond naar het kind toe laten komen om iets leuks te gaan doen
* het (iets oudere) kind de hond uit de hand laten voeren, tenzij de hond ‘baknijd’ heeft of erg gespan- nen is tijdens het eten
* kinderen met de hond laten spelen
* het kind langs de hond heen laten kijken
* de hond en de kinderen samen mee uit nemen voor een leuke wandeling
PAS OP MET VREEMDE HONDEN
Laat je kind niet zomaar elke hond aaien die hij tegenkomt. Er zijn honden die zich daardoor bedreigd voelen. Een kwart van de bijtongelukken wordt ver- oorzaakt door vreemde honden.
n ieT doen
* een kind een vreemde hond laten aaien
* een kind bang maken voor honden
* het kind laten gillen of wegrennen als een hond aankomt. Hoe harder het gilt of rent, hoe interes- santer een hond het kind zal vinden.
* het kind met zijn handjes naar de hond laten slaan
w el doen
* leer je kind 3 regels voor het aaien van honden:
1) Eerst aan papa of mama vragen of het mag (en als die er niet is: niet aaien!)
2) Dan aan de baas van de hond vragen (en als die er niet is: niet aaien!)
3) Als beiden zeggen dat het mag, moet je het aan de hond vragen: steek voorzichtig je hand uit en kijk of de hond naar je toekomt. Zo neen, dan heeft hij er geen zin in en moet je hem met rust laten. Zo ja, kriebel hem dan rustig ONDER zijn kin of borst. Aai hem niet over zijn kop. De meeste honden vinden dat helemaal niet leuk.
* leer een (bang) kind rustig stil te staan als er een
hond aankomt, en leer hem/haar de andere kant
op te kijken
OVER LAST VAN HONDENPOEP
EEN BOODSCHAP MET EEN STAARTJE AAN
Vroeg of laat schrikt iedereen wel eens op door een onwelriekende geur die zich van onder de schoenzo- len verspreidt. Al kost het veel moeite om alle sporen van het goedje te verwijderen, je kan het de ‘dader’
niet verwijten. Een hond bekommert zich niet om de netheid van de straat, maar de mens wel. Hondenpoep op straat, op grasvelden, in de speeltuin en op andere plekken, zorgt ervoor dat mensen een hekel krijgen aan het meest trouwe huisdier ter wereld. Ten onrechte!
SAMEN WERKEN AAN EEN NET STRAATBEELD
Het eerste wat opvalt als je een stad binnenkomt, is het uitzicht van de straten, pleinen en parken. Het is een beeld dat bijblijft, in positieve of negatieve zin.
Dagelijks zijn tientallen personeelsleden van de stad in de weer om de straten, pleintjes en parken te onderhouden, om afvalmandjes te ledigen, om na de diverse markten de marktplaats te reinigen ...
Maar niet alleen deze mensen zijn verantwoordelijk voor het straatbeeld: iedereen kan daar zijn steentje toe bijdragen. Nog te vaak zie je mensen papiertjes of blikjes op de grond gooien, zelfs al staat er in de buurt een afvalmand.
OPRUIMPLICHT
Hondenpoep kan een grote ergernis vormen. Na te moeten vaststellen dat de zachte aanpak niet werkte, koos de Stad Brugge uiteindelijk voor een strengere aanpak. Op 23 april 1996 keurde de gemeenteraad een nieuwe politieverordening goed, die nog steeds van kracht is, en waarin staat dat hondenbaasjes zelf de hondenpoep moeten opruimen.
De Stad Brugge vindt het fijn dat je goed zorg draagt voor je hond, je vriend, maar doet ook een warme oproep aan alle hondenbezitters om te zorgen voor hun buur(t): hou je hond aan de leiband, doe zijn kakje in een zakje en gooi het in een vuilnisemmer.
De Stad van haar kant investeert in sensibilisering en in toezicht. Ze plaatst borden op plaatsen waar hondenpoep niet goed wordt opgekuist. Je hond laten loslopen of hondenpoep achterlaten kan een boete opleveren. Gemeentelijke ambtenaren-vaststellers en de lokale politie houden een oogje in het zeil.
Wie merkt dat de hondenpoep is blijven liggen, mag daarvan melding maken. Dat kan als volgt:
- Milieufoon, 050 33 60 60
- Huis van de Bruggeling, 050 44 80 00
- Meldpunt Stad Brugge: www.brugge.be/meldpunt
HONDENPOEPKIT
We nodigen graag ook de Bruggeling uit om zelf de handen uit de mouwen te steken en de overlast
door hondenpoep aan te pakken. Op de website van de Stad Brugge kan je op www.brugge.be/honden- poepkit-bestellen een hondenpoepkit bestellen. Die is gratis en bevat heel wat tools en tips om zelf iets aan het probleem te doen: hondenpoepzakjes, span- bandjes (te gebruiken om gelamineerde affiches op te hangen), satéstokjes (te gebruiken om gelamineerde affiches in de grond te bevestigen op de overlastloca- ties van de hondenpoep), gelamineerde en/of papie- ren flyers A5-formaat, gelamineerde en/of papieren affiches A4-formaat.
Meer info: www.brugge.be/properbrugge en www.brugge.be/reinheid-openbaar-domein
WAAR MAG DE HOND ZIJN ‘ZAAKJE’ NIET DEPONEREN?
Hondenpoep hoort niet thuis:
* in de duinen, op het strand en de zeedijk
* in parken en plantsoenen
* op andermans eigendom
* op het openbaar domein, op de openbare weg en in de rioolput
* op voetpaden en wandelwegen.
Op al deze plaatsen moet de eigenaar van een hond altijd in het bezit zijn van een plastic zakje, ook al heeft de hond geen ‘pakje’ achtergelaten.
Wanneer de hondenbezitter op vraag van de politie of een gemachtigd vaststeller van de Stad Brugge geen plastic zakje kan tonen, kan hij/zij beboet worden.
Hierop geldt maar een uitzondering: blinden en perso- nen met een handicap die op stap zijn met een gelei- dehond zijn niet verplicht om zo’n zakje te gebruiken.
EEN KWESTIE VAN GEZOND VERSTAND
Vanuit hygiënisch oogpunt zijn uitwerpselen niet zonder gevaar. Ze trekken allerlei insecten aan, wat niet bevorderlijk is voor de volksgezondheid.
De meeste hondenbezitters houden zich aan de regels, maar het is misschien wel goed eraan te her- inneren dat die regels bindend zijn. Hondenbezitters die hun huisdier om het even waar uitwerpselen laten deponeren, kunnen onmiddellijk bestraft worden.
Ook de hondeneigenaars die geen plastic zakje bij zich hebben, kunnen hiervoor een boete krijgen.
Gebruik een zakje ... of leg geld in het bakje Wanneer de hond ergens zijn ‘overtollig gewicht’ achterlaat, moet zijn baasje dit altijd
opruimen met behulp van een plastic zakje
en deponeren in een afvalmandje.
PREVENTIE
brugge.be
12. Sint-Michiels 1. Zeebrugge
4. Dudzele
7. Koolkerke
2. Zwankendamme
5. Sint-Pieters
8. Sint-Kruis
3. Lissewege
6. Sint-Jozef
9. Kristus-Koning 13. Assebroek
11. Brugge-Centrum 11. Brugge-Centrum
10. Sint-Andries
BOETES MINIMAAL € 50
Maak overal werk van het achterwerk
HONDENPOEPZAKJES TE KOOP
Wanneer je over geen plastic zakjes beschikt, kan je er kopen. De Stad verkoopt hondenpoepzakjes tegen aankoopprijs (momenteel 100 zakjes voor 3,50 euro).
Je kan ze aankopen in de gemeentelijke verkoop- punten van vuilniszakken (gemeenteafdelingen, Huis van de Bruggeling, Openbaar Domein/Stadsreiniging (magazijn)) en op de containerparken.
HONDENTOILETTEN
In een hondentoilet ben je niet verplicht om de hondenpoep op te rapen en in een zakje te doen.
Op Brugs grondgebied is er een hondentoilet in de Watervlietstraat in Sint-Kruis.
a anleren bij volwassen honden
In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kan een volwassen hond nog van alles leren. Als je hem uitlaat, loop dan zo snel mogelijk naar de geschikte plek, zodat hij niet de kans krijgt om onderweg zelf een ander plekje te zoeken. Probeer ondertussen zijn aandacht vast te houden, eventueel met een leuk speeltje.
Oude honden kunnen soms moeite hebben met het ophouden van hun behoefte. Hou daarmee rekening en ga wat vaker naar de uitlaatplek.
AANLEREN HONDENPOEPGEDRAG
s Traffen helpT nieT
Niet pluis is een hondendrol in huis. Gelukkig is een hond niet dom en kan je hem leren om zijn gevoeg te doen op een plek waar je het makkelijk kan opruimen.
Wat je ook doet, straf de hond nooit voor ongelukjes binnenshuis of buitenshuis. De hond zal hierdoor alleen leren dat zijn behoefte doen ‘straf’ betekent, en vervolgens zoveel mogelijk zorgen dat hij iets doet als je niet kijkt.
De theorie dat je een hond met zijn neus door zijn eigen ontlasting moet halen is helemaal uit den boze.
De hond leert daar echt niets van, behalve dat hij zijn eigen baas geen 100 % kan vertrouwen. Leer de hond op een positieve manier op welke plek hij zijn behoefte mag doen.
a anleren bij pups
Iedere pup moet na het slapen, spelen en eten altijd plassen en misschien ook wel meer. Dat is dan ook het meest geschikte moment om hem te leren op een vaste plek zijn gevoeg te doen. Als hij geslapen, gegeten of gespeeld heeft, doe hem dan zijn halsband en riem om, pak hem op en draag hem naar de uit- gekozen plek. Zet daar het hondje neer en feliciteer
hem van zodra hij daar zijn behoefte heeft gedaan.
Door de pup op te tillen treedt de zgn. ‘plasrem’ in werking, zodat je niet moet vrezen dat de hond zijn gevoeg over jouw kleren zal laten lopen.
Ga na de gedane boodschap niet meteen naar huis, maar speel eerst even met de pup. Hij zal anders snel in de gaten krijgen dat ‘behoefte doen’ gelijk staat aan
‘einde uitje, einde pret’, en zal dan leren dat hij zijn
uitje kan rekken door zo lang mogelijk niets te doen.
PREVENTIE
brugge.be
12. Sint-Michiels 1. Zeebrugge
4. Dudzele
7. Koolkerke
2. Zwankendamme
5. Sint-Pieters
8. Sint-Kruis
3. Lissewege
6. Sint-Jozef
9. Kristus-Koning 13. Assebroek
11. Brugge-Centrum 11. Brugge-Centrum
10. Sint-Andries
BOETES MINIMAAL € 50
Maak overal werk van het achterwerk
BLAFFENDE HONDEN ZIJN NORMAAL
Blaffen is voor een hond een manier om te communi- ceren. Bijna alle honden blaffen, de een wat vaker en langer dan de ander. Er zijn rassen die niet kunnen blaffen en er zijn er die juist gefokt zijn om te blaffen, zoals sommige jachthonden.
Zolang een hond met mate blaft, wordt het niet als storend ervaren. Veel, langdurig en hard blaffen (of janken) kan leiden tot klachten uit de omgeving.
HARD BLAFFEN OF JANKEN IS NIET NORMAAL
De meeste klachten over geluidsoverlast hebben te maken met honden die alleen thuis worden gelaten.
Een hond is een groepsdier. Gezelschap is voor hem van vitaal belang. Je kan het hem niet kwalijk nemen wanneer hij op die momenten van zich laat horen.
Misschien is hij in paniek, omdat hij zomaar alleen moet achterblijven. Of misschien denkt hij dat hij daardoor de postbode, voorbijgangers en op de duur ook vogels en vliegen kan wegjagen. Alleen thuis- blijven moet daarom heel zorgvuldig en stapje per stapje worden aangeleerd.
w el doen
* De hond met geduld, stapje voor stapje, leren om alleen te zijn. Raadpleeg een goede trainer of een goed boek over opvoeding.
* Het leven van de hond leuker maken. Buitenshuis met veel beweging en spelletjes, maar ook bin- nenshuis zijn allerhande activiteiten voor de hond te verzinnen. Bij de dierenspeciaalzaak kan je bijvoorbeeld een bal kopen waar de hond brokjes moet uithalen. Terwijl je koffie zet, kan je zijn favo- riete speeltje verstoppen en hem laten zoeken...
Hoe meer jouw hond zijn hersens moet gebruiken, hoe meer hij de tijd dat je er niet bent zal benutten om lekker uit te rusten en te slapen.
* Zoek bij problemen hulp bij een gedragstherapeut.
Deze kan je helpen om de oorzaak van het overma- tig blaffen te bepalen en samen met jou op zoek gaan naar een oplossing.
n ieT doen
* Een hond nemen als je hele dagen werkt
* Een hond nemen als je te weinig tijd hebt om hem de aandacht te geven die hij nodig heeft. Als je ’s ochtends werkt, verwacht dan niet dat de hond ook ’s middags als je thuis bent rustig gaat liggen slapen. Hij wil dan juist leuke dingen doen.
* De hond opzadelen met allerlei apparaten zoals anti-blafbanden. Het zijn alleen maar lapmiddelen die de eigenlijke oorzaak niet wegnemen.
w aT als de hond van mijn buren Te veel blafT ?
Probeer eerst tot een dialoog te komen met de buren.
Het kan zijn dat de hond enkel blaft als er niemand thuis is en dat ze dus niet op de hoogte zijn van het probleem. Of misschien is de hond nieuw in het gezin en moet het dier nog wennen aan de situatie.
Bij aanhoudende problemen kan je je best wenden tot de wijkagent.
OVER LAST VAN BLAFFENDE HONDEN
16
T e gek om los Te lopen
Honden hebben beweging nodig. Ze willen rennen, graven, snuffelen en ravotten. Daarom is een dage- lijkse uitgebreide wandeling nodig, maar de hond los laten lopen mag niet op het openbaar domein.
In de stad wordt een loslopende hond als hinderlijk aanzien. Hij kan het verkeer en zichzelf in gevaar brengen. In het bos mag het ook niet, want door zijn jachtinstinct zou hij wel eens achter joggers of andere wandelaars kunnen hollen. Het stadsbestuur keurde daarom een politieverordening goed.
h onden aan de leiband : waar ?
Honden moeten op het openbaar domein altijd en overal aan de leiband gehouden worden. Dit betekent dat een hond aan de leiband moet zowel op straat als in parken en pleinen, op begraafplaatsen, het strand, in de duinen…
u iTzonderingen : hondenloopweides en een deel van heT sTrand Tussen 16 okTober en 14 maarT
Plaatsen waar honden in het openbaar wel los mogen rondlopen zijn:
* het strand van Zeebrugge tussen Blankenberge en het einde van de dijk. Let wel: ENKEL in de periode 16 oktober tot 14 maart
* hondenloopweides in privé-eigendom of van hon- denclubs
* de hondenloopweide in het sportpark De Gulden Kamer. De uitloopstrook voor honden ligt op grond die eigendom is van de Stad Brugge. De honden- loopweide bevindt zich naast het voetbalterrein van de Cercle Ladies op het einde van het parkeerter- rein in de Geralaan. Honden mogen er vrij ravotten op een smalle grasstrook van ongeveer 100 m lang en gemiddeld 10 m breed en is afgesloten met een
lage afsluiting van 1 m hoog.
* de hondenloopweide in Ryckevelde. De hondenlos- loopzone ligt aan het parkeerterrein in de Holle- weg. Dit is weliswaar niet op grondgebied Brugge, maar lijkt ons toch het vermelden waard. Ze wordt beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos van de Vlaamse overheid. De hondenweide is afge- sloten en er is ook een zwemvijver.
* in de loop van 2018 komt er ook een hondenloop- weide in de Koude Keuken (Sint-Andries).
b en je sTrafbaar als jouw hond nieT aan de lei -
band loopT ?
Iemand die zijn hond niet aan de leiband houdt, is strafbaar, niet alleen omwille van de bepalingen van de politieverordening, maar ook omwille van artikel 1385 van het Burgerlijk Wetboek, dat luidt: “De eige- naar van een dier, of terwijl hij het in gebruik heeft, diegene die er zich van bedient, is aansprakelijk voor de schade die door het dier is veroorzaakt, hetzij het onder zijn bewaring stond, dan wel verdwaald of ont- snapt was”.
w anneer is een muilband verplichT ?
Wanneer de hond agressief aangelegd is of geneigd is te bijten, moet hij een muilband dragen.
z org voor een degelijke erfafsluiTing
Als je een tuin hebt, zorg er dan voor dat je hond niet kan ontsnappen. Besteed aandacht aan een goede en degelijke afsluiting, want sommige viervoeters kunnen hoog springen. Aan de onderkant van poort- jes, schuttingen en hekkens kan je best wat gaas aanbrengen, want kleine hondjes wringen zich door de kleinste openingen.
250 m
Zeedijk
Zeedijk
Londenstraa t
Brusselst raat
Bast enak enst r.
Duinpad Duinpad
Ha rwichstr .
New Y orklaan
Minister Beernae rtstraat Loodswezenstraa
t
Rouaanstraat Genuastraat
Venetiëst raat
Venetiës traat Veerboot str. Vee rbo ots tra at
Azo ren stra at
Lancelo ot Blo ndeell aan
Ma rcu s G era rds str aat
Lisseweegse S teenweg Lisseweegse Steen
weg
Vismijn straat
Tij dokstr aa t
Noordh inderst
r. Wandelaa
rstr .
Vissersstraa t
Vissersstraa t
Werfkaai Kie lban kstr.
Hullstraat Isabellala
an Isabellala an
Evendij k-Oost
Evend ijk-Oost
Hei ststraat
Heists traat
Distelstraa t Zuster
sstraat Marktplein Ploegstraat
Eienslu isstraa
t Zeemanss traat
Vindictivestr. Sint- Don aass traa t Wilg en- boomstr
.
Pold erwe g Eendenw
eg
We sth ind erst raa t
Reingaardsvlie t
Zeesluisstraa t
Isabell alaan
Kiwiwe g
Nieuw-Zeelandse Kaai
Nieuw-Zee landse Kaai Noordzeestraa t
Rockall str. IJsla
ndstraa t Iers e-z ees tra atFar-Oërst r. Skager rakstr.
Kattegatstr Sontstr .
aat
Boomkorstraat Doggerstraat Ko tte rst raa t
Kaa ien 445 -49 9
Joze f Ve rsch ave weg Graaf Ja nsdijk
Paa rde nm ark tstr aat Omookaai
Reders kaai
Red ersk aai
Evendijk -west
Karve elstraa t
Karveelstraat
Kar veelstraat
Karvee lstraa t Kraakstraat
Galeistraa t
Kielstraat Kog gen stra at
Mercator str.
Adriaan d e Gerlachestr
Sint . -Thoma
s Mor uss traa t
Dov erla an
St. Geor ge’s Day-w
andeling
Goltziuswe g
Engelandstraa t
Leopold II-dam Albert II-laa
n Wes terd am
Pieter Troostlaan
Pieter Troostlaan
Caxtonweg
Caxtonw eg Wes terd am
Witt eba nks tr.
Appelzakst r.
Zweedse Kaai
Zand - rietp ad
Wielingenstr.
Marktstraat
Meeuwenst raat
Oostzeestraat Groenlandstraat
Uitk erke stra at
Hulkstraat Baro n d e M
aere laan
Zeegeulstraa
t
Kap itein Fry atts traa t
Stroo iendo rpwe g Frank Brangwynwe
g
Minervaplein Isabel
lala an Paul Jea n Clayss traat
Hermesskaai Henri Victor Wolvensstraat Henri Victor Wolv enstraat
Oos terd am
Canadakaai
VSA -ka ai J.F . K enn edy kaa i
Hen ri V icto r W olve nss
traa t Oosterd
am
Alfre d Rons est raa
t Alfred R
onsestraa t Isabellalaan
Hei sts traa t
Kiwiweg
Golf Van Biskajestr
. St-Christinast
r.
Baron de Maerelaan
Stella Marisstr.
Admiraal Keyes-
plein Blok- schepenstr. St.-Dona
Kerk str. as- St.-Donaasstr
. STATION
ZEEBRUGGE STRAND
STATION ZEEBRUGGE DORP
Hen drik van Minderhou
tst r.
Gus tave Van Nieuwenhuysest
r.
Blankenberge
Heist Duinbergen Knokke
Zwankendamme Lissewege
Brugge Kustlaan
Kustlaan
Kustlaan
Kustlaan
Kustlaa n Engelandst
raat
Sint-Claradreef
Kleine Nieuwstraat
Sint- Gillisdor pstra
at
Biddersstraa t
Sint-Gilliskoorstr. Sarepta Collaert Mansionstraat
Oliebaan
Gotje Potterierei
Ropeerd straat
Speelmansstraat
Kruierss tr.
Peperstraat Jeruzal
emstraat
Hugo Verrieststraat Rolweg
Kruisvest Oost-Pro
osse
Zuidervaartje
Dampo ortstraat
De Tuintjes
Edestraat Korte Sp
ortstra at
Paradijsstraat Sportstraat Julius
Dooghelaan
Tuiniersstraa
t
‘s-Gravenstraat
Stokersstraat
‘s-Gravenhof
Blekersstraat
Sint-Ann arei
Minnebo- plein
Timmerm ansstraat
Rodestraat
Koopm ansstr
aat
Kwekersstraat
Bilks ke Ganze
nstraat
Ganzen straat
Moerkerkestr. Hoogstuk Predikh
erenrei Predikherenrei
Kruitenbergs traat
Minderbroedersstraat Engelstr.
Boninvest Eekhoutpoort
Eekhoutstr aat Dijver
Rozenhoedkaai Pandreitje
Waalsestraat Waalsestraat Freren Fonteins
traat Braambe
rgstraat Vismarkt Steenhouwersdijk
Meestr aat Hoogstraat Philipstockstraat
Sint-Walburgastraat Twijnstraat
Rozemarijnstr. Kelkstraa
t Ridderss
traat Boomgaards
traat
Mallebergplaats Vlam
ingstr
aat
Sint-Jansstraat Kraanrei
Academiestraat
Kraan- plein
Spiegelrei Spinolarei
Engelsestraat
Verversdijk Genthof
Krom Genthof Schrijversstraat
Sint-Gilliskerkstraat
Sterstraat
Torenbrug Spaanse Loskaai
Kortewinkel Jan Boninstraat
Sledestr.
Poitevinstr aat
Augustijnenrei Sint-Jo
risstraat
Zakske Rozenda
l Groenestraat
Palmstraat
Naaldenstraat
Kuip ersst raat
Eiermarkt Geerwijns
traat Sint-Jakobsstraat
Spikkelboorst r.
Giststraat
Hallestra at
Steen
straat Wollestraat
Kartu izerinnenstr
.
Nieuwstraat
H.-Geeststraat Guido Gezelle- plein
Kastanjeboomstraat
Walstraat Walplein
Noords traat Begijnhof
Sulferbergstraat
Colettijnenhof Vlaming
dam Elf-jul
istraat Blok
straat Bieze
nstraa
t
Ezelstraat Klaverstraat
Gieterijstraat Pastoor Van Haecke-
plantsoen
Roompotstraat Pater Damia
anstraat
Schouwvegersstraat Brands
traat
Paalstraat Lane
Kammakersst r. Guido Gezellela
an
Kreupe lenstraat
Leemputstraat
Smedenstraat Zwijnstraa
t
Sint-Maartensbilk Beursplein
Hauwerstraat
Van Voldenstr.
Komvest Komvest
Breidelstraat BURG
J. Suvéestraat
Oude Gentweg Werkhu
isstraat
Boudewij
n Ravestraat Gentpoortvest
Visspaa nstraa
t
Bargeweg
Bargeplein
KATELIJNEPOORT Kleine Kuipe
rsstraat
Korte Lane
‘t Zan
d
Vrijd agmarkt
Westmeers Oostmeers
Zonnekemeers
Eiland
Begijnenvest
Ketsbruggestraat Hendrik
Pulinxpad Lendestr.
Prof. Dr. J. Sebrechtsstraat
Vrijheidsstr aat
Hortensiastraat Rubenslaan
Bloemenstraat Tuinstraat Leliestr
aat Wagnerstraat
Cesar Gezellestraat Evert van ‘t
Padstraat Blekerijstraat Buiten Boni
nvest Kazernevest
Buiten Kazernevest
Maria van Bourgondiëlaan Karel de St
outelaan Lauwerstraat
Zeger van Malestr
.
Gustave Vincke- Dujardinstraat
Emmanuel de Neckerestraat
Schee psdalelaan
Kroonstraat
Werfstraat Kolenkaai
Joe Englishstraat
Veldmaarsc halk Fochstraat
Luikstraat Nikolaas Gombertstraa
t Werfplein
Houthulstst raat
Koningin Elisabethlaan
Ezelpoort
Diksmuidestraat
Willem de
Dekenstraat James
Wealestraat
Walwe instraat
Houtkaai Steenkaai
Filips de Go edelaa
n
Peter Benoitlaan Bevrijdingsla an
Lange Vesting
Jan Breyde llaan
Legeweg Buiten de Smedenpoort
Stationsla an
Korte Vesting Sin
gel Buiten
Boeverievest
Magdalenastraat
Barrièrestraat
Koning Albert I-laan Koning Albert I-laan
Stations- plein
Rozenstraat
Begoniastraat Weidestraat
Ter Lake
Wantestraat Vrijheidsstraat
Wantestraat Jan Blockxstraat
Daverlostraat Gulden-Peerdenstraat
Appelstraat Nijverheidsstraat
Prins Alberts traat Moerkerkse Steenweg
Brugse-M etten straat Marcus Laurinstraat Julius Dela
placestraat Kloostermuur Karel van Ma
nderstraat Karel van M anders
traat
Geralaan Damse Vaart-Zuid
Noorweegse Kaai Koolkerkse Steenweg
Dudzeelse Stee nweg Krommestraat
Fort Lapin Sluisstraat
Sint-Pieterszuidstraat
Sint-Pieterskaai
Sint-Pieterskaai Veemark
tstra
at
Vaartstraat
Bapaumestr .
Essenboomst r.
Predikherenstraat
Park Zevensterrestr.
Kl. Hoef- ijzerstr.
Artoiss tr.
Kruisboo gstraat
Korteweg Weidestraat Buiten Gentpoortves
t Koningin Astridpark Koude- markt
Goud- smedenstr. De Garr
e
‘t Zweerd MARKT
Keersstr.
Huiden- vettersplein Wijnzak-
straat Woensdagmarkt
Duinenabdijstraat
Sasplein
Kartuizersstraat
Venkelstraat
Leffingestr. Sint-
Annaplein Stoe
lstraat
Konfijtstraat Sint-Bruno-
plein Sint-Brunostraat
Sentil lenhof
Unesco- rotonde
Achiel Van Ackerplein
Schutte rsstr.Kalkovenstr.
Maagdendal
Sint-Jakobs- plein
Muntplein
Prinsenhof
Loppemstraat
Stoofstr.
Wijngaard- plein
Minnew ater
Ganzen- plein Ter Pann
estraat
Joris Dumeryplein
Gruuthusestraa t
Hendrik Brugmansstr.
Frank Van Ackerpromade Marie Popelin-
plantsoen Canadaplein
Zilverpand Werfstraat Leopold II-laan
Tornooistr. Slachth
uisstraat
Krak
eleweg
Jan Van Ruusbroecstraat
Eugeen Van Oyes
tr. Camille van de
Walle de Ghelckestr. Baron Ruzett
elaan
Vaartdi jkstraat Sint-Ja
nsdreef
Buiten S medenvest
Kleine St.-Jansst
r.
Gloribusstr. Kegelscho
olstr.
Maagde nstraa
t
Hendr ik Consci
encelaan
Katelijn estraat
Colettijnenstraat Garsoenstr.
St.-Obrechtsstr. Koolbrandersstr. Bakkersstraat St.-Jan in de Meers
Mariastraa t Hoogst
e
van Brugge Oranje
-
boomstr
. Kleine H.
-
Geeststr
.
St.-Salvators- koorstr.
Pijpersstr. Zilverstee
g
Kemelstr.
Kleine St.-Amandsstr.
Simon Stevinplein
Oude Zomerstr.
O.L.V.- kerkhof-Zuid
Driekroez enst
r.
Schaarstraat Zwarteleertouwe
rsstraat Geerolfstr.
Gevangenisst r.
Willemstr.
‘t Pand Beelden- makersstr.
Diamant- slijpersstr. Geernaart-
straat Burgstr.
Peerde nstr. Hertsberge-
straat
Blinde-Ezelst r.
Kazernevest Kersen
boomst- r. Kantwerksters-
plein
Joost de Damhou
derstraat Sint-Anna-
kerkstraat Korte
St.- Annast
raat Korte Blekersstr.
Driezwanenstr.
Korte Rijkepijndersstr. Korte Ropeerdstr.
Albre cht Roden
bachst raat
Guido Gezelle- warande Rijkepijnderss
tr. Carmersstraat
Peterseliestraa t
Papegaaistr.
Sint-Gillis- kerkhof Korte Raamstr. Kleine Hoedenmakersstr.
Oosterlingenp lein
Rode-Haanstr.
Schr ijn- werke
rsstr.
Korte Riddersstr. Vlamingstr
aat
Ieper str.
Middel- burgstr. Adriaan
Willaertstr.
J. van Ooststr. P. Pourbusstr.
Bollaardstr.
Hoefij zerlaa
n
Dam poortst
raat Koolstuk
Buiten Kruis vest Baron
Ruzettepark
Sincfalpark
Jasmijn- straat 18-Oktob
erstraat
Spoo Lange V
esting
Lange Vesting
Leempu
tten
Daverlostraat
Filips Wielantstraat Hadewijchstraat
Moritoenstr.Jan Edward de Denestraat
Sint-Katarinastraat
Generaal Lemanlaan
Altebijstraat Maalse Steenweg Sint-Godelievedreef
Graaf de Mûelenaerelaan
Havens
traat Sint-
Pietersgroen estraat
Kardinaal Mercierstraat
Gulden-Vlieslaan Keizer Karelstraat
Gouden-Boomstraat Leopold I-laan
Keizer K
arelstraat aatIJzerstr Julius en M
aurits Sabb estraat Calvariebergstraat
Haarakkerstraat
Leestenburg
Hemelrijk
Gentpoortstraat Klokstraat
Fonteinstraat Boeveriestraat
Jakobinessenstraat Garenmarkt
Groeninge
Nieuwe Gentweg Willemijnendreef
Gapaardstraat Vizierstraat Langestraat Kapelstraat
Leeuwstraat
Ontvangersstraat Helmstraat
Grauwwerkersstraat
Wevershof
Arsenaalstraat
Zuiderboom
gaard
Dhoorestraat Van Steenestraat
Speelpleinlaan
Beaupréstraat
Buiten Katelijnevest Katelijnevest Buiten B
egijnenvest
Potterierei
Wulpenstraat
Elisabeth Zorghestraat
Sint-Clarastraat
Langerei
Wijngaardstraat
Groenerei Hoornstraat
Balsem boomstraat Vuldersstraat
Hooistraat Coupure
Coupure Jan Miraelstraat
Raamstraat
Oude Zak
Moerstraat
Kopstraat Wulfhage
straat Haanstraat
Zilverstraat
Dweersstraat
Mortierstraat
Gre inschuurstraat
Neststr.
Noordzandstraat Zwaluw
enstraat
Beenhou wersstraat
Korte Vuldersstr. Zuidzandstraat
St.-Salvatorskerkhof
Annuntiatenstraat
Gouden-Handstraat
Stalijzerstraat
Vuldersreitje
Verbrand Nieuwland Molenmeers
Strostraat Balstraat
Sint-Nikla asstraat
Oude Burg Korte Zilverstraat
Sint-Amandsstraat Geldmuntstraat
Kipstraat
Robijnstr. Spanjaardsttraa Dirk Boutsstraat
Baron Joseph Ryelandtstraat
Pottenmakersstraat Azijnstr.
Korte Speelmansstr.
Niklaas Desparsstraat
Jan van Eyckplein
Gouden-Handrei
Boudewijn Ostenstraat
Cordoeaniersstraat St.-Jans-
plein Biskajersplein
Oost-Gistel
hof
Hoedenmak ersstraat
West-G istelhof
Langerei
Chan trellstraat Speelmansrei
Baliest raat
Stijn Streuvelsstraat
Bilkske St.-Maartens-plein
Wapenmak ersst r.
Koningstr.
BEGIJNHOF
Witteleert ouwersstr
aat Park Sebrechts
Buiten de Dampoort
Pioenstraat
KRUISPOORT
GENTPOORT
BOEVERIEPOORT SMEDENPOORT
BLOEDPUT
EZELPOORT
DAMPOORT
Oostme ers
KANAALEILAND STATION
Koolkerke
(N374) Damme
Lapscheure Moerkerke
EekloGent Maldegem Sijsele (N9)
Knesselare Beernem Oedelem (N337) Oostende
De Haan Wenduine (N9) Blankenberge Zeebrugge Lissewege (N371/N31)
Gistel Jabbeke
(N367)
Knokke (N376/N49) Heist Dudzele (N376)
Minnewaterpark Koning
Albertpark
Snaggaardstraat Kanaal Brugge-Oostende
Damse Vaart
Minnewater
Stil End e
Ringvaart
Ringvaar t Ringvaart
Handelskom
Vlotkom
Graaf Visartpark
Goezeputstraat
Katelijnestraat
Vestingstraat
Vestingstraat
Koning Albert I-laan
Willemijnen- plantsoen
Anjerstraat Lange Raamstraat
Schottinnenstr. Noord-Gistelhof
Violierstraat Muntpoort
Kl. Herts- bergestr.
Gistelse Steenweg
Hof Arents
Hof de Jonghe
Poertorenpark Hugo Losschaertstraat
Theresianenstraat
Rodenonnenstr.
Maaike Luuxstraat Maaike Kerrebroe
ckstraat
Arnoldine van den Radestr.
Kathelijne Idestraat Christine D’haenstraat
Kandelaarstraat Boterhuis
Stoelpleintje
Jakobinessenpark OUD SINT-JAN
Congrescentrum 01
02
03 05 06 08
07 11
16 18
19
20 21
25
26
24
29
28 30
38
45
36
04
14 15
17 13 22
27 32
33
35
37
40 41
42
43 44
23 31
12
34
39
09
04
01 05
06
08 09
10 11
12
13
14
15
16
18 17
19
20
21
22 03
02
07 01
02
03
04 12
05
09 10
06
13
11
07
08 01
02 03 17
04 05
06
07
08 09
10
11
12 14 18
15
19 20
21
22
23
24
25
13
16
WC
WC WC
WC
WC
Torhout Zedelgem (N32)
WC
WC
WC