My Statement Paper
De positieve effecten van een toenemende hoeveelheid technologie in de sport
Sam Jansen, Jef Van Den Bergh Elektromechanica,
Faculteit industriële ingenieurswetenschappen, campus Groep T Leuven Vesaliusstraat 13, 3000 Leuven, Belgium
Supervisor: Vero Vanden Abeele
Faculteit industriële ingenieurswetenschappen, campus Groep T Leuven Vesaliusstraat 13, 3000 Leuven, Belgium
Vero.VandenAbeele@kuleuven.be
Master in de industriële ingenieurswetenschappen 2014-2015
Faculteit industriële ingenieurswetenschappen, campus Groep T Leuven
Deze paper werd geschreven door twee studenten in het kader van de masterproef
1. Inleiding
In het kader van de masterproef in de industriële ingenieurswetenschappen worden de studenten geacht een statement aan te nemen omtrent het onderwerp waarrond gewerkt werd. Het doel van onze masterproef was het ontwerpen van een meetopstelling voor een fietswindtunnel voor het bedrijf Flanders’ Bike Valley.
De opstelling is een meetbalans waarmee de luchtweerstandskracht op wielrenners en/ of racefietsen gemeten wordt. Hoe kleiner deze kracht, hoe minder de invloed van de wind op het gemeten voorwerp. Door de metingen kunnen enkele kritische punten zoals de positie van de wielrenner of de vorm van het fietskader aangepast worden. Op deze manier kan een optimale afstelling of ontwerp gerealiseerd kan worden.
De ontworpen meetbalans is een voorbeeld van hoe technologie verbeteringen in het wielermilieu mogelijk maakt. Elke procent van verbetering kan het verschil maken tussen winst of verlies. Dit is niet alleen in het wielrennen zo. Dit geldt in eender andere topsport.
Technologie wordt steeds belangrijker in de sportwereld.
Er zijn heel wat voorbeelden te vinden waarbij nieuwe technologieën een bepalende factor zijn geworden. Een gekend voorbeeld zijn de zogenaamde haaienpakken in de zwemsport. Het zwempak verlaagd de weerstand in het water enorm waardoor zwemmers veel sneller kunnen zwemmen. Hierdoor sneuvelde heel wat wereldrecords.
[1] Een ander voorbeeld is het gebruik van de Hawk-Eye.
Dit is een systeem dat in staat is een bewegende bal te volgen en deze beweging daarna opnieuw te simuleren.
Hawk-Eye wordt onder andere gebruikt in het tennis om te zien of een bal in of uit is. Dit maakt het spel eerlijker en menselijke gebreken worden gecompenseerd. [2] Een derde voorbeeld zijn de speciale rolstoelen en protheses die worden gebruikt door sporters met een fysieke beperking. Dit stelt hen in staat om opnieuw meerdere sporten te beoefenen.
2. Innovatie
Technologie in sport is niet meer weg te denken en leidt tot innovaties in alle sporttakken. Vaak wordt een technologie ontwikkeld voor topsporters en evolueert het nadien naar een betaalbare variant. Zo profiteren ook recreatieve sporters er van en kan het toegepast worden in het dagelijkse leven.
Er zijn echter ook nadelen verbonden aan deze evolutie.
Men kan zich afvragen of eerlijke concurrentie nog wel mogelijk is? Zullen de rijke ploegen de sport niet gaan domineren enkel en alleen omdat ze beschikken over beter materiaal dan hun concurrenten? En evolueren we niet naar een situatie waarin olympische medailles gewonnen worden door wetenschappers in plaats van sporters?
Hoe dan ook is een sportwedstrijd niet langer een zuiver gevecht van man tegen man, maar wordt het steeds meer beïnvloed door verschillende technologieën. Dit leidt voortdurend tot innovaties die het leven van de mens aangenamer, makkelijker en gezonder maken. Deze evolutie is niet tegen te houden en mag ook niet tegengehouden worden. Ze is zeer positief voor sporters en bij uitbreiding de hele maatschappij. Als bijna ingenieurs zijn we er dan ook van overtuigd dat de toenemende hoeveelheid technologie in de sport een positieve zaak is.
3. Discussie
De laatste jaren is er een nieuwe tendens in de sportwereld waarbij technologie steeds meer zijn intrede doet in verschillende sporten. De sportwereld gaat steeds meer op zoek naar ideeën en technologieën in andere sectoren die een voordeel kunnen opleveren in de sport en maatschappij.
Iedere vier jaar, een maand na de Olympische Spelen, worden de Paralympische Spelen georganiseerd. Dit zijn de Olympische Spelen voor mensen met een fysieke handicap. De Paralympische Spelen zijn een groot evenement dat druk bekeken wordt en dat de nodige media-aandacht krijgt. Dit maakt het voor bedrijven publicitair interessant om nieuwe technologieën te ontwikkelen en die te lanceren op de Paralympische Spelen. Een goed voorbeeld van zo’n technologie zijn de kunststofbenen van 400m loper Oscar Pistorius. Door deze benen was hij zelfs in staat om te concurreren met de snelste lopers op de Olympische Spelen. [3][4] Tijdens de ontwikkeling van deze protheses is er kennis vergaard die ook gebruikt kan worden tijdens de ontwikkeling van ander beenprotheses. Zo profiteert niet alleen Pistorius hiervan, maar bij uitbreiding alle mensen met een beenprothese. Voor steeds meer fysieke handicappen worden zo technologische alternatieven ontwikkeld die de mobiliteit van gehandicapte personen doet toenemen.[5]
Technologie helpt niet alleen bij het sporten, het kan ook mensen aan zetten tot het beoefenen van een sport. Een goed voorbeeld hiervan is het steeds groter wordende gamma van sport applicaties voor op de Smartphone. Na het sporten kan je meteen op je GSM de details zien van je sportprestatie (calorieën, afstand, route, snelheid, vooruitgang t.o.v. de laatste keer,…). Al deze info kan meteen op de sociale media gepost worden zodat al je vrienden kunnen zien hoe sportief je bent. Vooral dat laatste zet mensen aan tot sporten. We leven vandaag in een cultuur waarbij we ons hele leven delen via de sociale media. Het feit dat we nu ook onze sportprestaties gedetailleerd op het internet kunnen zetten zal zeker voor een extra stimulans zorgen om toch maar die loopschoenen aan te trekken. Bovendien krijgen we op die manier direct (positieve) reacties op onze prestaties, wat nog eens extra motiveert. Er is zelfs sinds kort een applicatie op de markt die het mogelijk maakt om al sportend geld te verdienen. Op basis van hoeveel energie je verbruikt, krijg je bitcoins. Met deze bitcoins kan je dan exclusief sportmateriaal van Adidas kopen. [6][7]
Technologie kan dus ingezet worden om mensen te doen sporten. En hoe meer we sporten, hoe gezonder we blijven.
Daarnaast verkleint technologie het risico op ongelukken tijdens het sporten. Zo heeft Volvo een helm ontwikkeld die communiceert met andere voertuigen op de weg. Als je in de buurt van een wagen komt, krijg je een signaal zodat je weet dat je moet opletten. Ook wordt je gewaarschuwd wanneer je je in de dode hoek van een voertuig bevindt. Fietsen op de openbare weg wordt zo een stuk veiliger. [8]
Sporten (fietsen/lopen) in het donker kan tegenwoordig ook een stuk veiliger. Het Belgische bedrijf BioRacer heeft kledij ontworpen dat gebruik maakt van PXL- technologie. Deze technologie zorgt ervoor dat de kledij heel fel gaat oplichten als er in het donker met een licht op geschenen wordt. [9] Je wordt meteen veel zichtbaarder voor andere weggebruikers en je reduceert de kans op aanrijdingen enorm.
Technologie zorgt er niet enkel voor dat sporten veiliger wordt, ook sportblessures kunnen vermeden/beter behandeld worden. Schoenen worden steeds steviger en lichter waardoor de kans op overbelasting gereduceerd wordt. Daarnaast bestaan er steeds meer ‘fitting’
systemen waarbij men voor elke sporter specifiek kan bepalen welke schoenen hij/zij nodig heeft, hoe hij/zij op een fiets moet zitten, enzovoort. Hierdoor worden veel blessures vermeden en gaan steeds meer kinderen aan sport doen. Ouders zullen namelijk sneller geneigd zijn om hun kind te laten sporten als ze weten dat alles veilig is. [10]
Technologie zorgt er voor dat het kijken van sport op Tv op een nieuwe en aantrekkelijkere manier ervaren wordt.
Een voorbeeld hiervan is het kijken naar een wielerwedstrijd. Tot op heden krijgt de kijker alleen beelden te zien van een fietsend peloton. Maar uit zo’n Tv-beeld valt niet veel af te leiden. Men heeft geen idee van de snelheid waarmee de renners aan het fietsen zijn en men kan onmogelijk zien hoe het er aan toegaat in het midden van het peloton. Daar komt in de toekomst waarschijnlijk verandering in. [11] De UCI (Internationale Wielerfederatie) is namelijk van plan om verschillende vormen van moderne technologie te bundelen en te gebruiken tijdens de live uitzending van een wielerwedstrijd. Tijdens het afgelopen WK wielrennen werd er al geëxperimenteerd met camera’s op de fietsen van verschillende wielrenners. Zo kan men ook beelden tonen van in het peloton, bijvoorbeeld tijdens een massaspurt. Dit geeft de kijker nog meer het gevoel dat hij in de koers zit. Naast extra beelden kan ook extra informatie zoals snelheid, vermogen en hartslag getoond worden. Daardoor wordt koers kijken attractiever. Deze evolutie moet er voor zorgen dat er meer mensen naar de live uitzendingen gaan kijken.
Tot slot zorgt meer technologie in sport voor meer werkgelegenheid en meer inkomsten. Zoals hierboven vermeld en geargumenteerd, zorgt technologie in sport voor innovatie. Al de genoemde technologieën en innoverende ideeën moeten uitgevoerd en gefabriceerd worden en daarvoor zijn bedrijven en personeel nodig.
Achter elke app, helm, Tv-uitzending en kunststofbeen zit een bedrijf, een business strategie en een marketingcampagne die ervoor zorgen dat de technologie effectief op de markt komt. [10]
De toenemende hoeveelheid technologie in sport kan ook nadelig zijn. Men kan zich afvragen in hoeverre een sportprestatie nog geleverd wordt door de sporter zelf, en in hoeverre ze beïnvloed wordt door wetenschap en technologie. Een goed voorbeeld hiervan zijn de haaienpakken die enkele jaren geleden veel gebruikt werden in de zwemwereld. Deze waren zo prestatie bevorderend dat er maar liefst 164 wereldrecords sneuvelden op slechts enkele jaren tijd. De invloed van de haaienpakken was dus overduidelijk en hier zou men dus kunnen stellen dat deze records gehaald zijn door de ingenieurs die de pakken ontworpen hebben. Dit is deels juist, maar omdat elke professionele zwemmer zo’n pak tot zijn beschikking had, werden de records nog steeds gezwommen door de sterkste zwemmers. De waarde verhoudingen bleven dus hetzelfde, alleen de tijden werden sneller. [12]
Wat er niet in zit, kan je er ook niet uithalen. Uiteindelijk zullen de besten nog steeds winnen, met of zonder
technologie. Natuurlijk kan je dan zeggen dat je dan evengoed de technologie kan weglaten als deze dan toch geen invloed heeft op de uiteindelijke uitslag van de wedstrijd. Toch niet, want meer technologie in de sport betekent ook meer specifieke metingen. En doordat er zo veel specifieke metingen (hartslag, vermogen, VO2- max,…) worden uitgevoerd, kunnen hartaandoeningen en andere medische afwijkingen tijdig ontdekt worden.
Topsport is in het algemeen niet goed voor je lichaam, maar door toepassing van bestaande technologie kunnen ernstige blessures vermeden worden.
De toenemende hoeveelheid technologie in sport is dus niet volledig positief, maar de voordelen zijn veel talrijker en wegen veel zwaarder door dan de nadelen.
Daarom vinden wij dat de toenemende hoeveelheid technologie in de sport een pluspunt is!
4. Besluit
Waar sport en technologie elkaar ontmoeten, krijgt men innovatie. Deze innovaties maken sporten aangenamer en
meer toegankelijk voor een grotere groep mensen.
Bovendien zet het mensen aan tot het beoefenen van sporten en zijn er steeds minder risico’s verbonden aan het sporten.
Het effect van technologie in sport blijft ook niet beperkt tot sport zelf, maar gaat veel verder dan dat. Het creëert nieuwe industrieën, het zorgt voor jobs en genereert extra inkomsten.
Langs de andere kant kan men stellen dat sportwedstrijden vervalst worden door technologie en dat niet langer de sporters winnen, maar de wetenschappers.
Dit is gedeeltelijk waar, maar in de meeste gevallen hebben zo goed als alle sporters toegang tot dezelfde technologie. De prestatie verbetert dus, maar de waarde verhoudingen blijven hetzelfde.
We concluderen dus dat de toenemende hoeveelheid technologie in de sport wel degelijk een positief effect heeft op de sport en bij uitbreiding de gehele maatschappij. Deze evolutie kunnen we en mogen we niet tegenhouden.
5. Bronnen
[1] M. Hoogstad, “Zwemmers sneller in een haaienpak,” nrc.nl, 16 maart 2000. [Online]. Beschikbaar:
http://retro.nrc.nl/W2/Nieuws/2000/03/16/Vp/06.html. [Geraadpleegd op 23 maart 2015].
[2] Hawk-Eye Innovations Ltd, “Hawk-Eye Line- Calling Technology To Replace Linespeople At ’15 PowerShares
Series,” Hawkeyeinnovations.co.uk, 18 maart 2015. [Online]. Beschikbaar:
http://www.hawkeyeinnovations.co.uk/press/2015/3/18/hawk-eye-line-calling-technology-to-replace-linespeople-at-15- powershares-series-101. [Geraadpleegd op 6 april 2015].
[3] J. Turbow, “Bigger, faster, stronger: will bionic limbs put the olympics to shame?” wired.com, 8 maart 2012.
[Online]. Beschikbaar: http://www.wired.com/2012/08/next-gen-prosthetics-and-sports/. [Geraadpleegd op 6 april 2015].
[4] T. Lewis, “Is it fair for ‘Blade Runner’ Oscar Pistorius to run in London Olympics?” theguardian.com, 31 juli 2011.
[Online]. Beschikbaar: http://www.theguardian.com/sport/2011/jul/31/oscar-pistorius-should-he-compete. [Geraadpleegd op 22 februari 2015].
[5] arXiv, “First Mind-Controlled Robotic Leg Put Through Its Paces,” technologyreview.com, 3 september 2012.
[Online]. Beschikbaar: http://www.technologyreview.com/view/429086/first-mind-controlled-robotic-leg-put-through- its-paces/. [Geraadpleegd op 17 februari 2015].
[6] DeMorgen, “Fitcoin: bitcoins verdienen door te sporten,” demorgen.be, 16 maart 2015. [Online]. Beschikbaar:
http://www.demorgen.be/economie/fitcoin-bitcoins-verdienen-door-te-sporten-a2253622/. [Geraadpleegd op 20 maart 2015].
[7] J. Corpuz, “10 Best Running Apps,” tomsguide.com, 12 februari 2015. [Online]. Beschikbaar:
http://www.tomsguide.com/us/best-running-apps,review-2285.html. [Geraadpleegd op 13 maart 2015].
[8] C. Havermans, “CES15: Veilig de weg op met de fiets dankzij technologie!” technologium.be, 14 januari 2015.
[Online]. Beschikbaar: http://www.technologium.be/ces15-veilig-de-weg-op-met-de-fiets-dankzij- technologie#comments. [Geraadpleegd op 6 maart 2015].
[9] BikeMotionBenelux, “Bioracer Pxl: vanaf nu is veiligheid modieus,” bikemotionbenelux.nl, 2014. [Online].
Beschikbaar: http://www.bikemotionbenelux.nl/nl-NL/Bezoeker/Nieuws-2014%20OUD/Bioracer-Pxl-vanaf-nu-is- veiligheid-modieus.aspx. [Geraadpleegd op 25 februari 2015].
[10] A. Zynga, “Faster Further Higher- Open Innovation in Sports,” innovationexcellence.com, 1 februari 2015. [Online].
Beschikbaar: http://www.innovationexcellence.com/blog/2015/02/01/faster-further-higher-open-innovation-in-sports/.
[Geraadpleegd op 27 maart 2015].
[11] B. Heyvaert, “Mini-camera’s moeten de koers redden,” nieuwsblad.be, 22 september 2014. [Online]. Beschikbaar:
http://www.nieuwsblad.be/sportwereld/cnt/dmf20140921_01279471. [Geraadpleegd op 23 maart 2015].
[12] The Voice of Russia, “Could high-tech Olympic gear create next doping scandal?” sputniknews.com, 9 februari 2014. [Online]. Beschikbaar: http://sputniknews.com/voiceofrussia/2014_02_09/Could-high-tech-Olympic-gear-create- next-doping-scandal-5565/. [Geraadpleegd op 15 oktober 2014].
