Middelbaar bero eps on
de rw i s
www.annefrank.org/nl/educatie
Discriminatie
Verbinden
Burgerschap
studenten Met de samenleving van nu bespreken.
Waarbij het écht gaat over henzelf en de
wereld waarin
zij leven.
2
Docent of docent in opleiding?
De Anne Frank Stichting helpt je graag bij de invulling van je lessen over burgerschaps
thema’s. Wij bieden activerend lesmateriaal en trainingen:
hoe ga je een open gesprek aan met je studenten over identiteit, vooroordelen, discriminatie en diversiteit? Bekijk ons aanbod!
INHOUD
3
VOORWOORD LESMATERIAAL
Stories that Move Op het eerste gezicht Situatiekaarten
TRAININGEN VOOR DOCENTEN
Vooroordelen bespreekbaar maken
Reageren op vooroordelen en discriminatie Begin bij jezelf! Online cursus
EXTRA
Docententeam Studiereis Berlijn Jongerenteam
MUSEUMBEZOEK CONTACT
4 6
14
20
22 24
Beste docent,
‘Om een toekomst op te bouwen, moet je het verleden kennen’.
Dat zei Otto Frank, de vader van Anne. Maar hoe draag je deze lessen van de geschiedenis over op volgende generaties?
De Anne Frank Stichting wil jongeren lering laten trekken uit de geschiedenis en vaardigheden aanleren om een positieve bijdrage te leveren aan een diverse maatschappij. Een samenleving waarin mensen zich in vrijheid kunnen ontplooien en zichzelf kunnen zijn.
Met het levens verhaal van Anne Frank als vertrekpunt maken wij de vertaalslag naar het heden. Stereo- tiepe denkbeelden, vooroordelen en discriminatie, be langrijke elementen uit het verhaal van Anne Frank, zijn vandaag de dag nog steeds actueel.
Op welke manier kun je deze onder-
4
V OOR W OORD
werpen met jouw klas bespreken?
Hoe geef je goed vorm aan burger- schapsonderwijs?
In deze brochure vind je een greep uit het educatieve aanbod van de Anne Frank Stichting. We willen je lesmateriaal aanreiken waarmee je zelf in de klas aan de slag kunt.
Het educatief materiaal sluit aan op het curriculum én bij de belevings- wereld van jouw studenten. Daarnaast verwelkomen we jou en je studenten graag in het Anne Frank Huis.
Wij wensen je veel succes bij de lesvoorbereiding!
Anne Frank Stichting
5
LESMA TERIA AL
8
Beïnvloedt de media jouw beeld op de wereld
en mensen?
STORIES THAT MOVE
In de online toolbox Stories that Move vertellen jongeren in video’s over hun ervaringen met discriminatie. Racisme, antisemitisme en discriminatie van moslims, Roma en LBHT’ers komen aan bod. Hun herkenbare en soms schrijnende persoonlijke verhalen zijn het
startpunt om discriminatie en aanverwante thema’s nader te onderzoeken. Studenten worden met behulp van blended learning gestimuleerd om
kritisch na te denken over diversiteit en discriminatie en uitgedaagd om
te reflecteren op hun eigen standpunten en keuzes.
annefrank.org/storiesthatmove
DOELGROEP alle niveaus en leerjaren
KOSTEN gratis
TIJDSDUUR 50 minuten per onderdeel
KERNDOELEN politiek-juridische dimensie, sociaal-maatschappelijke dimensie
TIP Met het hele team aan de
slag met Stories that Move?
Volg de docentenworkshop!
9
10
Is het erg om vooroordelen
te hebben?
11
OP HET EERSTE GEZICHT
Het is normaal om van mensen die je tegenkomt een beeld te vormen. Stereotypen gebruiken gaat bijna vanzelf, maar ze kunnen leiden tot vooroordelen. Maar kloppen die stereotypen wel en hoe ga je om met vooroordelen? Het spel Op het eerste gezicht maakt het mogelijk om vooroordelen op een laagdrempelige manier bespreekbaar te maken met je studenten.
annefrank.org/opheteerstegezicht
DOELGROEP alle niveaus en leerjaren
KOSTEN €12,50 excl. verzendkosten
TIJDSDUUR 45 minuten
KERNDOELEN politiek-juridische dimensie, sociaal-maatschappelijke dimensie
12
Wanneer is
er sprake van
discriminatie?
SITUATIEKAARTEN
Hoe breng je op een veilige manier het gesprek over onderwerpen als vooroordelen en discriminatie op gang? Hoe zorg je ervoor dat álle studenten zich gehoord voelen? Gebruik de situatiekaarten om de dialoog te starten en studenten te laten reflecteren:
wat voor de één grappig is, kan voor de ander beledigend zijn. Studenten leren beargumenteren waarom zij bepaalde uitspraken niet zo erg of juist wel erg vinden en bespreken deze verschillen met elkaar.
annefrank.org/situatiekaarten
DOELGROEP alle niveaus en leerjaren
KOSTEN gratis
TIJDSDUUR 45 minuten
KERNDOELEN politiek-juridische dimensie, sociaal-maatschappelijke dimensie
13
TRAININGEN V OOR DOCENTEN
16
Wat zijn vooroordelen
en waarom zou je er iets mee doen in
de les?
VOOROORDELEN
BESPREEKBAAR MAKEN
In deze training maak je samen met andere
docenten kennis met werkvormen die vooroordelen bespreekbaar maken en die je direct in kunt zetten.
Wat zijn vooroordelen, hoe komen we eraan en waarom zou je er iets mee doen in de les?
En hoe bespreek je vooroordelen en stereotiepe denkbeelden op een laagdrempelige manier met studenten? Jouw eigen ervaringen zijn het startpunt van deze training.
annefrank.org/vooroordelenbespreken
DOELGROEP docenten (in opleiding)
alle onderwijsniveaus
KOSTEN gratis
AANTAL DEELNEMERS maximaal 20 personen
TIJDSDUUR 120 minuten
17
REAGEREN OP VOOR OORDELEN EN DISCRIMINATIE
In deze communicatietraining leer je hoe je een veilige sfeer creëert waarin je gevoelige onderwerpen kunt bespreken. Hoe reageer je als een student of collega een opmerking maakt die ‘over de grens’
gaat? En hoe voorkom je dat in een één op één
discussie terecht komt? Samen met andere docenten ga je intensief aan de slag met jullie eigen ervaringen.
Je leert hoe je nuance aanbrengt in gesprek- ken over gevoelige en gepolariseerde thema’s.
annefrank.org/reagerenoptraining
DOELGROEP docenten (in opleiding)
alle onderwijsniveaus
KOSTEN €70 per persoon
AANTAL DEELNEMERS maximaal 12 personen
TIJDSDUUR 6 – 8 uur
18
BEGIN BIJ JEZELF!
ONLINE CURSUS
Aan de hand van video’s van ervaringen van andere docenten oefen je in deze online cursus hoe je kunt reageren op heftige vooroordelen en discriminerende opmerkingen van leerlingen.
De online cursus biedt je handvatten om in de praktijk beter met kwetsende vooroordelen of discriminerende opmerkingen van een student of collega om te gaan.
annefrank.org/beginbijjezelf
DOELGROEP docenten (in opleiding)
KOSTEN gratis
AANTAL DEELNEMERS individueel
TIJDSDUUR 60 – 120 minuten
19
EX TRA
DOCENTENTEAM
Wil jij je samen met de Anne Frank Stichting en andere docenten inzetten tegen vooroordelen en discriminatie en voor gelijke rechten en
democratie? Meld je dan aan voor het Anne Frank Huis Docententeam. Gedurende vijf bijeenkomsten verspreid over een jaar wissel je ervaringen uit met collega’s uit het hele land. Welke uitdagingen kun je tegenkomen als je lesgeeft over deze thema’s en hoe los je deze op?
annefrank.org/docententeam
20
Verschillen bespreekbaar maken, hoe doe je
dat op een veilige
manier?
21
STUDIEREIS NAAR BERLIJN
Jaarlijks organiseert de Anne Frank Stichting in samenwerking met het museum ‘Haus der Wannsee Konferenz’ in Berlijn een vijf-daagse studiereis.
Samen met collega’s van verschillende onderwijs- instellingen bespreek je thema’s als daderschap, de invloed van het nationaalsocialisme en de kracht van authentieke plekken in het onderwijs.
Het afwisselende programma biedt je handvatten en tips waarmee je in de klas aan de slag kunt.
annefrank.org/studiereisberlijn
JONGERENTEAM
Ken jij nieuwsgierige jongeren (16 – 20 jaar) die een bijdrage willen leveren aan een democratische samenleving? Geef het door aan de Anne Frank Stichting! We zijn op zoek naar leiders, denkers en creatieve jongeren die onze wereld willen verande- ren. Ons team bestaat uit vijftien jongeren die een jaar lang actief deel nemen aan een opleidingspro- gramma van zeven bijeenkomsten. Met het verhaal van Anne Frank als startpunt leren ze over de Twee- de Wereldoorlog, identiteit, vooroordelen en discri- minatie vandaag de dag. Afsluitend bedenken ze hun eigen project en voeren dit uit.
annefrank.org/jongerenteam
MUSEUMBEZ OEK
22
Je kunt je niet voorstellen
hoe het moet zijn geweest
om onder te
duiken...
BEZOEK HET
ANNE FRANK HUIS
Het interactieve museumprogramma laat mbo-studenten stilstaan bij stereotypen,
vooroordelen en discriminatie via historische en hedendaagse voorbeelden. Waarom was Hitler populair? Hoe beïnvloedde hij mensen, hoe wakkerde hij vooroordelen aan? En waarom hebben mensen eigenlijk vooroordelen?
Studenten gaan met elkaar in gesprek en denken na over hun eigen vooroordelen en stereotiepe denkbeelden en hoe deze invloed hebben op hun plek in de maatschappij en hun stage.
annefrank.org/programmambo
DOELGROEP alle niveaus en leerjaren
KOSTEN €40 programmakosten
+ €5 entreekosten per student en €10 voor de 1e begeleider AANTAL DEELNEMERS maximaal 35 personen
inclusief 6 begeleiders
TIJDSDUUR 120 minuten
inclusief museumbezoek KERNDOELEN politiek-juridische dimensie
en sociaal-maatschappelijke dimensie
TIP Ook te reserveren met CJP.
23
Wil je meer weten over het
educatieve aanbod van de Anne Frank Stichting of heb je een specifieke vraag? De educatief medewerkers van de Anne Frank Stichting staan voor je klaar.
Neem contact met ons op via:
docent@annefrank.nl of 020 556 71 00
Het complete educatieve aanbod van de Anne Frank Stichting vind je op annefrank.org/educatie
‘Om een toekomst op te bouwen, moet je het verleden kennen.’
Otto Frank, 1967
24
CONT A C T
© Grafisch ontwerp: joseph plateau. Fotografie: Harry Cock, Roel Determeijer, Justina Nekrasaite, Bram Spaan, Robert Tjalando en Chris Toala Olivares. Otto Frank op de zolder van het Achterhuis, 3 mei 1960. Foto: Arnold Newman.© Grafisch ontwerp: joseph plateau. Fotografie: Harry Cock, Roel Determeijer, Justina Nekrasaite, Bram Spaan, Robert Tjalando en Chris Toala Olivares. Otto Frank op de zolder van het Achterhuis, 3 mei 1960. Foto: Arnold Newman.