• No results found

Tekstverbanden. voorbeelden en oefeningen

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Tekstverbanden. voorbeelden en oefeningen"

Copied!
55
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Tekst-

verbanden

voorbeelden en oefeningen

(2)

tekstverbanden

tegenstelling

opsomming

oorzaak – gevolg

reden, verklaring

toelichting, uitleg

conclusie

samenvatting

voorwaarde

vergelijking

doel – middel

voorbeeld, bewijs

(3)

tegenstelling

2 voorbeelden, wat is het signaalwoord?

Het regent, maar toch word ik niet nat.

Ik kreeg prachtige cadeaus voor mijn verjaardag. Een nieuwe auto, een

prachtig horloge en Italiaanse schoenen.

Jij was er echter niet, dat vond ik vervelend.

(4)

tegenstelling

2 voorbeelden, wat is het signaalwoord?

Het regent, maar toch word ik niet nat.

Ik kreeg prachtige cadeaus voor mijn

verjaardag. Een nieuwe auto, een prachtig horloge en Italiaanse schoenen. Jij was er echter niet, dat vond ik vervelend.

Welke andere signaalwoorden voor tegenstelling ken je?

(5)

tegenstelling

(al)hoewel

anders dan

daarentegen

daar staat tegenover dat

(desal)niettemin

doch

echter

enerzijds … anderzijds

in plaats van

in tegenstelling tot, integendeel

maar, of, ofschoon

Toch, hoewel

terwijl

weliswaar

Kies een signaalwoord van tegenstelling en maak hiermee een zin.

(6)

opsomming

Welke signaalwoorden voor opsomming ken je?

(7)

opsomming

ten eerste, ten tweede, ten laatste, ten slotte

om te beginnen

bovendien

dan, daarna, daarnaast

eerst … dan …

en, verder

niet alleen …, maar ook …

noch … noch …, niet … en niet …

ook, tevens

toen, vervolgens

zowel … als …

etc.

Kies een van bovenstaande woorden en maak daar een opsomming mee.

(8)

oorzaak - gevolg

Wijs in de volgende zinnen aan:

het signaalwoord

de oorzaak

het gevolg

Let op: in de zinnen is sprake van meer

signaalwoorden, meer oorzaken, of meer gevolgen!

(9)

oorzaak - gevolg

De vele auto's op de snelweg veroorzaken een hoop

luchtverontreiniging. Hierdoor gaan

jaarlijks ca. 4500 mensen eerder dood. Je kunt beter niet langs een snelweg gaan wonen.

(10)

oorzaak - gevolg

De vele auto's op de snelweg veroorzaken een hoop

luchtverontreiniging. Hierdoor gaan

jaarlijks ca. 4500 mensen eerder dood. Je kunt beter niet langs een snelweg gaan wonen.

2 signaalwoorden / oorzaak / 2 gevolgen

(11)

oorzaak - gevolg

Johan (10 jaar en autistisch) heeft in

Curaçao therapie met dolfijnen gehad.

Als gevolg daarvan is hij veel beter

aanspreekbaar geworden. Hij is nu zelfs in staat, om eenvoudige vragen te

beantwoorden.

(12)

oorzaak - gevolg

Johan (10 jaar en autistisch) heeft in

Curaçao therapie met dolfijnen gehad.

Als gevolg daarvan is hij veel beter

aanspreekbaar geworden. Hij is nu zelfs in staat, om eenvoudige vragen te

beantwoorden.

signaalwoord / oorzaak / 2 gevolgen

(13)

oorzaak - gevolg

Eén op de acht kinderen is te zwaar. Ten opzichte van 20 jaar geleden is het aantal kinderen met overgewicht verdubbeld; maar liefst één op de acht Nederlandse schoolkinderen is te zwaar en nog meer kinderen dreigen dat te worden. De verwachting is dat de groep te dikke kinderen de komende jaren nog meer zal toenemen.

Overgewicht wordt niet alleen veroorzaakt

doordat kinderen teveel eten, maar vooral door te weinig beweging. Daarom zijn een gezonde voeding en voldoende beweging erg belangrijk.

(14)

oorzaak - gevolg

Eén op de acht kinderen is te zwaar. Ten opzichte van 20 jaar geleden is het aantal kinderen met overgewicht verdubbeld; maar liefst één op de acht Nederlandse schoolkinderen is te zwaar en nog meer kinderen dreigen dat te worden. De verwachting is dat de groep te dikke kinderen de komende jaren nog meer zal toenemen.

Overgewicht wordt niet alleen veroorzaakt

doordat kinderen teveel eten, maar vooral door te weinig beweging. Daarom zijn een gezonde voeding en voldoende beweging erg belangrijk.

signaalwoord / 2 oorzaken / gevolg

(15)

oorzaak - gevolg

aangezet door

daardoor, door, doordat

dus

gestimuleerd/geïnspireerd/veroorzaakt door

hierdoor

met als gevolg

naar aanleiding van

op het idee gebracht door

vanwege, wegens

zodoende

Kies een van deze signaalwoorden en maak hiermee een zin.

(16)

reden, verklaring

aangezien

daarom

immers

namelijk

omdat

want

(17)

reden, verklaring

Ik ga niet naar het feest, want ik heb geen zin.

Omdat ik het druk heb, kan ik niet naar haar verjaardag.

Jullie gaan flink oefenen, je wilt immers altijd nieuwe dingen leren.

Aangezien we niet genoeg geld hebben, kunnen we die verbouwing nu niet laten doen.

We komen deze keer met de auto naar jou toe, het duurt met openbaar vervoer namelijk ruim drie uur.

(18)

reden, verklaring

Ik ga niet naar het feest, want ik heb geen zin.

Omdat ik het druk heb, kan ik niet naar haar verjaardag.

Jullie gaan flink oefenen, je wilt immers altijd nieuwe dingen leren.

Aangezien we niet genoeg geld hebben, kunnen we die verbouwing nu niet laten doen.

We komen deze keer met de auto naar jou toe, het duurt met openbaar vervoer namelijk ruim drie uur.

Signaalwoord / Reden of verklaring

(19)

toelichting, uitleg

Wat is het signaalwoord (of de

signaalwoorden) voor de toelichting in het volgende voorbeeld?

Wat is de toelichting?

Welk feit wordt toegelicht?

De huizenmarkt zit in het slop, dat wil zeggen dat er weinig huizen worden verkocht op dit moment.

(20)

toelichting, uitleg

De huizenmarkt zit in het slop, dat wil zeggen dat er weinig huizen worden verkocht op dit moment.

signaalwoord / toelichting/uitleg / feit

(21)

toelichting, uitleg

Signaalwoorden zijn:

dat betekent

dat houdt in

dat wil zeggen

met andere woorden

op deze wijze

Bedenk zelf een zin met een van de signaalwoorden.

(22)

samenvatting, conclusie

alles bij elkaar genomen

al met al

concluderend

dan ook, dus

de slotsom is

kortom

om kort te gaan

samenvattend

Let op: in een tekst kom je bijna nooit tegen:

“De conclusie is dat het klimaat verandert”

maar wel:

“Concluderend kunnen we zeggen dat het klimaat sowieso verandert.”

(23)

voorwaarde

Wijs in de volgende zin de voorwaarde aan en het signaalwoord.

Een goed interieur komt er alleen wanneer de adviseur zijn werk goed doet.

(24)

voorwaarde

Een goed interieur komt er alleen

wanneer de adviseur zijn werk goed doet.

signaalwoord / voorwaarde

(25)

voorwaarde

Wijs in de volgende zin de voorwaarde aan en het signaalwoord.

Je mag meedoen tenzij je van plan bent de boel weer te verzieken.

(26)

voorwaarde

Je mag meedoen tenzij je van plan bent de boel weer te verzieken.

signaalwoord / voorwaarde

Let op: dit is eigenlijk een negatieve

voorwaarde. Want als je de boel gaat

verzieken, mag je juist NIET meedoen. Wat is het woord waarmee dit vaak verward wordt?

Zie volgende voorbeeld.

(27)

voorwaarde

De redactie zal nog één nummer uitbrengen, mits er voldoende kopij binnenkomt.

(28)

voorwaarde

De redactie zal nog één nummer uitbrengen, mits er voldoende kopij binnenkomt.

signaalwoord / voorwaarde

Mits = als / onder de voorwaarde dat Tenzij = behalve als

(29)

voorwaarde

aangenomen/stel dat …. dan ….

als, indien, in het geval dat

mits, tenzij

op voorwaarde dat

wanneer

Maak zelf nog een voorbeeld met een van de signaalwoorden.

(30)

vergelijking

als, evenals, net als

zoals, zo … als

dan

doet denken aan

vergeleken met

Bedenk zelf twee zinnen die een vergelijking aangeven.

(31)

vergelijking

Bij een vergelijking worden in teksten vaak situaties met elkaar vergeleken.

Maar denk ook aan beeldspraken:

Hij is na een dagje strand zo rood als een kreeft.

Ze zag er als een berg tegenop die presentatie te moeten doen.

(32)

doel - middel

daartoe

door middel van

met als doel om

met behulp van

met het oog op

om, opdat, via, waarmee

(33)

doel - middel

Wijs in de volgende zinnen aan:

het signaalwoord

het doel (wat wil ik bereiken)

het middel (hoe bereik je dat?)

(34)

doel - middel

Om bij het clubje te horen, ging Robert zich stoerder gedragen en zich anders kleden.

(35)

doel - middel

Om bij het clubje te horen, ging Robert zich stoerder gedragen en zich anders kleden.

signaalwoord / doel / 2 middelen

(36)

doel - middel

Fabrikanten van voedingsproducten

willen veel verkopen. Om dat te bereiken gebruiken ze in hun productinformatie

slimme termen als 'geen vet', 'extra vitamines' en 'licht verteerbaar'. Ook hebben ze regelmatig kortingsacties.

Tenslotte spelen ze handig in op verlangens van mensen d.m.v.

reclamekreten als 'de lekkerste' en 'eenvoudig te bereiden'.

(37)

doel - middel

Fabrikanten van voedingsproducten willen veel verkopen. Om dat te bereiken gebruiken ze in hun productinformatie slimme termen als 'geen vet', 'extra vitamines' en 'licht verteerbaar'. Ook

hebben ze regelmatig kortingsacties. Tenslotte spelen ze handig in op verlangens van mensen d.m.v. reclamekreten als 'de lekkerste' en

'eenvoudig te bereiden'.

signaalwoord / doel / 3 middelen Welk ander tekstverband herken je?

(38)

opsomming!

Fabrikanten van voedingsproducten

willen veel verkopen. Om dat te bereiken gebruiken ze in hun productinformatie

slimme termen als 'geen vet', 'extra vitamines' en 'licht verteerbaar'. Ook hebben ze regelmatig kortingsacties.

Tenslotte spelen ze handig in op verlangens van mensen d.m.v.

reclamekreten als 'de lekkerste' en 'eenvoudig te bereiden'.

(39)

doel - middel

Mijn zoon moet leren met geld om te gaan. Daarom geven we hem

kledinggeld, waarvan hij zelf zijn kleren

moet kopen. Van zijn opa en oma krijgt hij soms 'spaargeld'. Dat moet hij dus op zijn rekening zetten voor later. Mijn man en ik gebruiken vaak het spreekwoord: jong geleerd is oud gedaan.

(40)

doel - middel

Mijn zoon moet leren met geld om te gaan. Daartoe geven we hem

kledinggeld, waarvan hij zelf zijn kleren

moet kopen. Van zijn opa en oma krijgt hij soms 'spaargeld'. Dat moet hij dus op zijn rekening zetten voor later. Mijn man en ik gebruiken vaak het spreekwoord: jong geleerd is oud gedaan.

signaalwoord / doel / 2 middelen

(41)

voorbeeld, bewijs

Wat zijn signaalwoorden voor het geven van een voorbeeld of bewijs?

(42)

voorbeeld, bewijs

als/ter illustratie

bijvoorbeeld

dat is het geval bij

denk maar aan

een voorbeeld daarvan is

kijk maar naar

zo

zoals

Bedenk zelf twee voorbeelden waar deze

signaalwoorden in zitten. Dat mag één zin zijn, maar ook meer uiteraard.

(43)

Zoek de tekstverbanden

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een

stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van

natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de

natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te

kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

Zoek eerst de signaalwoorden.

(44)

Signaalwoorden

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(45)

Wat is het verband?

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(46)

Tegenstelling

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(47)

Wat is het verband?

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(48)

oorzaak-gevolg

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(49)

Wat is het verband?

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(50)

Opsomming

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(51)

Wat is het verband?

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(52)

Opsomming

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(53)

Wat is het verband?

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(54)

Doel-middel / voorwaarde?

Naar menselijke maat gemeten lijkt het klimaat een stabiele factor. Toch blijken er allerlei klimaatvariaties op te treden. Het klimaat verandert onder invloed van natuurlijke factoren en, sinds het midden van de 20e eeuw, mede onder invloed van de mens via het

versterkte broeikaseffect. Wereldwijd en ook op het KNMI wordt veel onderzoek gedaan naar zowel de natuurlijke als de menselijke klimaatfactoren en naar de werking van het complexe klimaatsysteem. Begrip van het klimaatsysteem is belangrijk om uitspraken te kunnen doen over de ontwikkeling van het klimaat in de toekomst.

(55)

Oefenen

http://cambiumned.nl/hpverbindingswoo rden.htm

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

De te beantwoorden kennisvraag draait om het habitatverlies dat voor vijf zeevogelsoorten (duikers, te weten Roodkeel- en Parelduikers (samen genomen), Jan-van-Gent, Grote

§ heeft vaardigheden op het gebied van het bewerken van materialen voor precisietechniek § kan methoden en theorieën die betrekking hebben op het maken van instrumenten toepassen §

Na het uitbreken van de oorlog in 1940, toen ook Indonesië een verhoogde vraag naar hout had, is door de Dienst van het Boswezen getracht, een begin te maken met een exploitatie

Gabapentine is niet geregistreerd voor gebruik bij het paard maar staat wel vermeld als ‘essentiële sub- stanties voor de behandeling van paarden’ (wachttijd van 6 maanden).. Bij

De verwaarlozing van de achttiende eeuw in Nederlandse migratiestudies wordt gecompenseerd door de Nederlandse maritieme arbeidsmarkt vanaf het begin van de zeventiende tot het

De wijze waarop dit economisch motief voor de dag komt, soms in zijn uitwerking wordt geremd, soms wordt bevorderd en soms zelfs geheel schijnt te verdwij- nen, wordt voor een

Het aantal bladeren onder de 1e tros gevormd was bij de koud en normaal opgekweekte planten vrijwel gelijk (+ 9)» maar de warm opgekweekte planten hadden 2 bladeren meer onder de

Met het apparaat is bijvoorbeeld het effect op de smaak terug te zien van tomaten die in de koelkast zijn bewaard; dat doen nog steeds veel mensen.. Al na een paar uur in de