Watercrassula: een kras waterplantje

(1)

Watercrassula

Een kras waterplantje

Bram D’hondt1,2_{, Tim Adriaens}1_{, Luc Denys}1_{, Roeland De Wilde², Wim}

Jambon1_{, Jo Packet}1_{, Johan van Valkenburg³}

1 _{Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel} 2 _{Vakgroep Biologie, Universiteit Gent}

(2)

(3)

1. Begin : een kennismaking

Crassula helmsii (K

IRK

) C

OCKAYNE

Vetkruidfamilie

Australië en Nieuw-Zeeland

Amfibisch (seizoenale poelen, zacht glooiende oevers...)

Geïntroduceerd in Europa

•

_{EN, DE, BE (sinds 1982), NL (sinds 1995)}

Sterke uitbreiding in voorbije decennium

(4)

Introductie via aquarium-/vijverteelten

(5)

(6)

(7)

(8)

(9)

(10)

2. Biologie : vegetatief

kruisgewijs

tegenoverstaande blaadjes

sterft af

bijworteltjes

eerder spaarzaam vertakt 2-30 mm

393 stengeltoppen/dm² (n=6)

CAM-metabolisme : eigen groeiniche

Fenotypisch bijzonder plastisch

Vegetatieve vermenigvuldiging : éénknopige fragmenten volstaan

voor uitgroei nieuwe plant (Dawson & Warman 1987)

(11)

2. Biologie : generatief

tot één bloempje per 2 knopen 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 0 1 2 3 4 % waar n e m in ge n

Aantal zaden per bloem

Kiemexperiment in labo

•

_{van 15 locaties (NL, BE, FR, UK)}

•

tot 5 x 100 bloempjes per populatie

•

_{koudebehandeling}

•

127 dagen in kweekkamer

(12)

(13)

Kiemexperiment in labo

•

_{222 kiemplanten op 7000 bloempjes}

•

Voor elk van de 15 locaties, op één na

•

_{Voor elk van de vier landen}

•

_{Geschatte kiemingspercentages laag,}

maar gecompenseerd door hoge

densiteit...

Overwinteringsexperiment in veld

•

_{Zaden en bloempjes kwamen}

ongeschonden de winter door

•

Eén zaadje bleek gekiemd

Dit suggereert dat zaadkieming in wilde

populaties (cryptisch) optreedt.

2. Biologie : experimenten

0,00 0,10 0,20 0,30 0,40 0,50 0,60 0,70 0,80 0,90 1,00

FR2 BE4 NL4 FR4 FR1 UK2 NL3 FR3 NL1 BE5

(14)

Enquête (2014): 31 respondenten, 33 gebieden; verspreid over Vlaanderen Een greep uit de resultaten...

Perceptie : algemeen

• _{Hoe staat u tegenover de aanwezigheid van watercrassula in VL ?}

24 4 ₃ 0 0 0 0 5 10 15 20 25 30

zeer negatief matig negatief neutraal matig positief zeer positief geen mening

(15)

Perceptie : impact

• Hoe schat u de impact in van watercrassula op Europees beschermde

habitats?

• _{Hoe schat u de impact in van watercrassula op Europees beschermde}

planten- en diersoorten?

• _{Wat zijn, volgens u, nadelen van de aanwezigheid van watercrassula?}

 Vnl. ruimtebeslag / competitieve exclusie van inheemse planten

• Wat zijn, volgens u, voordelen van de aanwezigheid van watercrassula?

 Verhoogde eiafzet bruine kikker

 Exclusie ongewenste soorten (cf. wilgen)

(16)

Voorkomen : historiek en verwachting

• _{Wanneer is watercrassula voor het eerst waargenomen in uw gebied?}

• _{Wat gaat er, volgens u, zonder ingrijpen gebeuren met watercrassula in}

(17)

Beheersmotieven

• _{Past u maatregelen toe om watercrassula in uw gebied te bestrijden?}

• _{Denkt u watercrassula in uw gebied onder controle te hebben of te}

kunnen krijgen door deze maatregelen toe te passen?

• Waarom heeft u besloten watercrassula niet te bestrijden in uw gebied?

ja 17

(18)

Beheersmiddelen

• _{Hoeveel budget, betaalde werkuren + technische kosten, besteedt u}

jaarlijks aan de bestrijding van watercrassula?

• _{Hoe staat u tegenover eventuele chemische bestrijding?}

(19)

4. Beheer

Mechanisch (manueel of machinaal) • Verwijderen planten • _Afgraven  Cf. vegetatieve vermeerdering • _{Dempen standplaats}  Cf. drastisch Chemisch  _{Cf. waterige milieu’s} Fysisch (lichtblokkade)  _Onsuccesvol Biologisch • _{Herbivorie graskarpers} • _{Mineerders, mijten}  Testfase

(20)

5. Besluiten

Watercrassula bezit tal van eigenschappen die het een uitstekende invasieve soort maakt

De huidig toegepaste beheerstechnieken hebben een doorgaans tijdelijk effect, op de meest drastische na

De recent bevestigde aanwezigheid van kiemkrachtige zaden compliceert het beheer aanzienlijk

• _{Cf. effectiviteit mechanisch/chemisch/fysisch/biologisch ↓} • _{Levensduur zaadbank als grote onbekende (cf. > 1 jaar)}

Preventie : NL voortouw op VL

Al blijkt verwijdering illusoir, toch is een aangehouden beheersing van grote waarde om verdere verspreiding tegen te gaan

Sanitaire voorzieningen moeten hierbij op scherp staan

(21)

Het einde

Groei in 14 dagen