2 maart 2004 Inwerkingtreding van de herziene Telecommunicatiewet

Contactpersoon Ons kenmerk Uw kenmerk Doorkiesnummer

S. Baatenburg OPTA/IBT/2004/200823 (070) 315 35 10

Datum Onderwerp Bijlage(n)

2 maart 2004 Inwerkingtreding van de herziene Telecommunicatiewet

--

Geachte heer / mevrouw,

Ter voorbereiding op de inwerkingtreding van de herziene Telecommunicatiewet (hierna: nTw) is door het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (hierna: het college) het project Marktanalyses gestart. Op grond van de nTw zal het college haar ex ante reguleringsmaatregelen moeten baseren op de uitkomsten van marktanalyses die worden uitgevoerd volgens de principes van het mededingingsrecht. Deze nieuwe werkwijze heeft vanzelfsprekend inhoudelijke gevolgen voor de wijze en mate van regulering. Verder zal het college gedurende dit traject verschillende marktpartijen verzoeken bepaalde informatie te overleggen ten behoeve van de hiervoor genoemde marktanalyses.

Met deze brief informeert het college u nader over de wijze van aanpak en de planning van de marktanalysetrajecten in het jaar 2004.

Nieuwe systematiek voor aanwijzen AMM-partijen en opleggen van verplichtingen

De nTw introduceert een nieuwe systematiek voor het opleggen van verplichtingen aan marktpartijen met aanmerkelijke marktmacht. Het college moet voortaan volgens de principes van het algemeen mededingingrecht marktanalyses uitvoeren. Deze analyses vormen de basis voor het opleggen van één of meer verplichtingen aan partijen met aanmerkelijke marktmacht. Een marktanalyse bestaat uit drie onderdelen:

§ afbakenen van de relevante productmarkt en geografische markt volgens de principes van het algemeen mededingingsrecht,

§ vaststellen of er partijen zijn met aanmerkelijke marktmacht op de relevante markt, waarbij geldt dat het begrip aanmerkelijke marktmacht is gelijkgesteld aan het begrip economische machtspositie uit het algemeen mededingingsrecht.

§ opleggen van passende en proportionele verplichtingen voor de partijen met aanmerkelijke marktmacht

Bij het uitvoeren van de marktanalyses dient het college onder andere rekening te houden met de richtsnoeren van de Europese Commissie voor de marktanalyse en de beoordeling van aanmerkelijke marktmacht

en met een Aanbeveling van de Europese Commissie betreffende relevante producten- en dienstenmarkten in de elektronische communicatiesector (hierna: de Aanbeveling)

.

Welke markten worden geanalyseerd?

In de Aanbeveling identificeert en bakent de Europese Commissie 18 relevante markten voor producten en diensten af die volgens haar in aanmerking komen voor ex ante regulering.

Het college dient in ieder geval deze markten geografisch nader af te bakenen en deze vervolgens te analyseren. Het college kan verder op basis van de specifieke nationale omstandigheden markten afbakenen die verschillen van de hiervoor genoemde Aanbeveling

. De 18 markten uit de Aanbeveling zijn in het project Marktanalyses geclusterd tot 5 samenhangende marktgebieden. De clustering ziet er als volgt uit.

• Cluster vaste telefonie:

− Toegang tot het openbare telefoonnet op vaste locatie voor eindgebruikers (markten 1+2)

− Openbaar beschikbare telefoondiensten geleverd op vaste locatie aan eindgebruikers (markten 3 t/m 6)

− Gespreksopbouw op het openbare telefoonnetwerk verzorgd op vaste locatie (markt 8)

− Gespreksafgifte op afzonderlijke openbare telefoonnetwerken verzorgd op vaste locatie (markt 9)

− Gespreksdoorgiftediensten in het vaste openbare telefoonnetwerk (markt 10)

• Cluster huurlijnen

− Afgevende segmenten van huurlijnen op wholesale-niveau (markt 13)

− Bundelsegmenten van huurlijnen op wholesale-niveau (markt 14)

− De minimum verzameling van huurlijnen aan eindgebruikers (markt 7)

• Cluster mobiele telefonie

− Gespreksafgiftediensten op afzonderlijke mobiele netwerken(markt 16)

− Toegang tot en gespreksopbouw op openbare mobiele telefoonnetwerken (markt 15)

• Cluster breedband

− Ontbundelde toegang tot de aansluitlijn (inclusief gedeelde toegang) ten behoeve van de levering van breedband en spraakdiensten (markt 11)

− Wholesale breedbanddiensten (zoals bitstream toegang) (markt 12)

• Cluster omroep

− Distributiediensten voor het afleveren van omroepsignalen aan eindgebruikers (markt 18)

1

PbEG, 2002, C 165, p. 6

2

PbEG, 2003, L 114, p. 45

3

Artikel 15, eerste lid, Kaderrichtlijn (Richtlijn 2002/21/EG, PbEG, 2004, L 108, p. 33).

4

Artikel 15, derde lid, Kaderrichtlijn.

Bij het uitvoeren van de marktanalyses zal het college de aanbeveling van de Europese Commissie als vertrekpunt hanteren. Tijdens dit traject zou kunnen blijken dat markten op een andere wijze moeten worden afgebakend dan de Aanbeveling voorschrijft; ook zou het college kunnen constateren dat er additionele markten afgebakend moeten worden. In die gevallen zal het college daarover in overleg treden met de Europese Commissie. In dit verband overweegt het college momenteel de markt voor het afleveren van omroepsignalen aan eindgebruikers af te bakenen en te analyseren.

Voor de aanpak van de marktafbakening en de marktanalyse van de nationale wholesalemarkt voor internationale roaming (markt 17) is, vanwege het grensoverschrijdende karakter van deze

dienstverlening, een gezamenlijke aanpak van de verschillende Europese toezichthouders noodzakelijk.

De afstemming over een gezamenlijke aanpak maakt deel uit van het werkprogramma van de “European Regulators Group” (ERG). Nadat hierover binnen de ERG overeenstemming is bereikt, zal het college naar verwachting later dit jaar een aanvang maken met de afbakening en analyse van deze markt.

Momenten waarop marktpartijen betrokken worden bij de marktanalysetrajecten.

Gedurende het project Marktanalyses zal het college marktpartijen op een aantal momenten verzoeken om informatie te overleggen. Verder zal het college marktpartijen in de gelegenheid stellen om hun visie te geven op de ontwerpbesluiten inzake marktafbakening, analyse en, indien van toepassing, de hieruit volgende op te leggen verplichtingen. Deze momenten zijn chronologisch gezien de volgende

:

1. Verzoeken om informatie (omstreeks medio maart 2004)

Omstreeks medio maart zal het college marktpartijen verzoeken informatie op te leveren te geven ten behoeve van de afbakening van de relevante markten, de vaststelling van aanmerkelijke marktmacht op afgebakende markten, de identificatie van mededingingsproblemen op die markten en de op te leggen passende verplichtingen om deze problemen op te lossen.

Het college zal marktpartijen in dit kader verzoeken, kwantitatieve informatie te verstrekken over onder meer omzet, afzet, en in- en verkoopprijzen. Verder zal het college verzoeken om kwalitatieve

informatie over onder meer marktposities, marktontwikkelingen en toetredingsbarrières. Met betrekking tot de afbakening van relevante markten zal het college zoveel mogelijk gebruik maken van concrete werkhypotheses waarin hij een voorlopige visie uiteenzet over de desbetreffende marktafbakening.

Marktpartijen zal worden gevraagd hun zienswijze te geven omtrent deze werkhypotheses. In geval van voorgenomen verplichtingen zal het college marktpartijen verzoeken hun mening te geven over de al dan niet potentiële mededingingsproblemen in de desbetreffende markt en de op te leggen (passende) verplichtingen waarmee deze problemen kunnen worden weggenomen.

5

De momenten waarop marktpartijen om medewerking wordt gevraagd kunnen enigszins verschillen per

marktcluster.

Marktpartijen zullen gedurende een termijn van 6 weken de gelegenheid hebben de vragenlijsten te beantwoorden en in te sturen. Teneinde de administratieve belasting van vooral de kleinere

marktpartijen te beperken, zal in de vragenlijsten specifiek worden aangegeven welke vragen door welke marktpartijen beantwoord dienen te worden. Volledigheidshalve zij opgemerkt dat u wettelijk verplicht bent, de gevraagde informatie te verstrekken.

Het college zal de vragenlijsten in elektronische vorm beschikbaar stellen op zijn website

.

2. Consultatie over het ontwerp besluit (omstreeks november 2004)

Volgens de nTw is paragraaf 3.5.6 Algemene wet Bestuursrecht (hierna: Awb) van toepassing op de marktafbakening, de analyse en de op te leggen verplichtingen

. Deze paragraaf maakt deel uit van afdeling 3.5 Awb, die de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure bevat.

Deze procedure komt er - kort gezegd - op neer dat het college mededeling doet van het ontwerpbesluit inhoudende

marktafbakening, analyse en eventueel op te leggen verplichting(-en), waarop het college marktpartijen in de gelegenheid stelt gedurende een maand schriftelijke bedenkingen tegen het ontwerpbesluit in te brengen.

6

Op grond van artikel IVa van de op 4 februari 2004 in werking getreden Wet van 17 december 2003 (Stb. 2004, 23 inzake toegang tot de kabel) kan het college reeds vóór het tijdstip van inwerkingtreding van de nieuwe Telecommunicatiewet (Tw) de voor de bepaling en het onderzoek van een of meer relevante markten in de elektronische communicatiesector benodigde informatie verzamelen en analyseren. Daarbij is bepaald dat een ieder op verzoek van het college de informatie verstrekt die het college redelijkerwijs nodig heeft bij de uitoefening van die bevoegdheid. Op grond van hoofdstuk 15 van de Tw kan het college indien degene, van wie inlichtin gen zijn gevraagd, deze niet verstrekt door middel van een last onder dwangsom tot medewerking verplichten dan wel een boete opleggen.

7

www.opta.nl

8

Artikel 6b.1, eerste lid, nTw.

9

De Wet uniforme openbare voorbereidingsprocedure (27023) beoogt de openbare voorbereidingsprocedures van de afdelingen 3.4 en 3.5 Awb samen te voegen. De wet is op 22 januari 2002 door de Eerste Kamer aanvaard en gepubliceerd in Stb. 2002, 54. De inwerkingtreding wacht op de totstandkoming van de aanpassingswet, waarmee diverse andere wetten worden aangepast aan de nieuwe regels. Het wetsvoorstel voor de aanpassingswet is op 16 juli 2003 voor advies toegezonden aan de Raad van State. De inwerkingtreding van de Wet uniforme

voorbereidingsprocedure en de aanpassingswet wordt verwacht in de tweede helft van 2004 (bron: www.justitie.nl ,

dossier Awb). In deze brief gaat het college uit van de huidige regeling. Het college zal u vanzelfsprekend nader

informeren, zodra de Wet uniforme openbare voorbereidingsprocedure in werking is getreden en bekend is wat de

gevolgen daarvan zijn voor het project Marktanalyses.

Planning van besluitvorming

Omstreeks december 2004 zullen de ontwerp-besluiten genotificeerd worden bij de Europese Commissie en de andere Europese toezichthouders. De Europese Commissie en de andere Europese toezichthouders hebben daarna een maand de tijd om hun opmerkingen bij de ontwerp-besluiten aan het college kenbaar te maken. Tenzij de Europese Commissie van mening is dat de voorgestelde maatregelen strijd opleveren met het Europese recht zullen de besluiten tot het al dan niet aanwijzen van partijen met aanmerkelijke marktmacht in maart 2005 worden vastgesteld en bekendgemaakt.

Tot slot wijst het college er op dat de Minister van Economische Zaken voornemens is beleidsregels met betrekking tot de uitvoering van de nTw op te stellen. Zulke beleidsregels kunnen invloed hebben op de besluitvorming van het college inzake het aanwijzen van partijen met aanmerkelijke marktmacht en het bepalen van passende verplichtingen. Voorts kunnen, afhankelijk van de inhoud en / of het moment waarop de aangekondigde beleidsregels worden uitgebracht, de beleidsregels van invloed zijn op de in deze brief genoemde termijnen waarbinnen (ontwerp-) besluiten van het college zijn voorzien.

Tenslotte

Indien u naar aanleiding van deze brief nog vragen heeft, kunt u in eerste instantie de website van OPTA raadplegen. Daar treft u aanvullende informatie over de Europese richtlijnen, de nTw, richtsnoeren en aanbevelingen met betrekking tot het project marktanalyse. Ook bevat de genoemde website een selectie van veelgestelde vragen. Mocht u nog andere vragen hebben dan kunt u contact opnemen met de projectgroep Marktanalyse via het volgende e-mail adres:

Het college hecht er aan nogmaals te benadrukken dat het welslagen van de marktanalyse in de aangegeven tijdsperiode in grote mate afhangt van de mate waarin en de snelheid waarmee

marktpartijen meewerken aan het verschaffen van informatie en het geven van visies. Het college rekent dan ook op uw medewerking bij het verschaffen van de gevraagde informatie en deelname in het hierboven beschreven consultatieproces.

Hoogachtend,

HET COLLEGE VAN DE ONAFHANKELIJKE POST EN TELECOMMUNICATIE AUTORITEIT, namens het college,

prof.dr. J.C. Arnbak

voorzitter