NAT .EN DROOG

enDEMDC

Donderdag U' juni 1~65. - N<~. 829

Gesprek met hoofd-.

bestuurslid W. H. }llS (Zie pa.g, 3.)

Vraag en Antwoord

NAT .EN DROOG

A

én droge" Waterstaat. De ontwik-

·keli~gen op waterhuishoudkun- dig en vervoerstechnisch gebied zijn immers zo snel voortgeschreden, dat, vergeleken bij de situatie vóór de tweede wereldoorlog, een geheel nieuwe benadering noodzakelijk is.

Het machtige plan van de Delta- werken. De explosieve toeneming van het motorisch verkeer. Het dichtgroeien van onze grote steden.

Dat alles eist vernuft en visie. Het staat dan ook vast, dat het Depar- tement van Verkeer en Waterstaat een zeer gewichtige taak van staats- zorg behartigt. Anders dan vroeger behoort het tot de "zware" depar- tementen in de Haagse regerings- contreien.

De Eerste Kamer houdt zich deze week tijdens de behandeling van het Begrotjngshoofdstuk Verkeer en Vla terstaat met de nieuwe ontwik- kelingen intensief bezig. Juist ook de schriftelijke voorbereiding be- vatte voor hem, die zich van het grote belang van deze vraagstukken bewust is, uitnemend studiemateri-

aal.

* *

W^~t- de zeescheepvaart betreft

1s inderdaad het streven naar een jonge, moderne en snelle

Dagelijks- en Hoofdbestuur vergaderden

Zaterdag 12 juni j.l. vergaderde des morgens te Ub·echt het Dage- lijks Bestuur der Partij. Des na- middags kwam het Hoofdbestuur bijeen.

Vastgesteld vverd een vergader- schema voor het tweede halfjaar 1965. Besloten werd- de Jaarlijkse Algemene Vergadering 1966 in maart te Amsterdam te houden; het tijdstip wordt binnenkort bekend gemaakt. De Buitengewone Alge- mene Vergadering ter vaststelling van het nieuwe Beginselprogram zal, naar in het voornemen ligt, in de maand januari 1966 te Dordrecht

worden gehouden.

Nadere mededelingen hierover volgen zo spoedig mogelijk.

Het Hoofdbestuur bespi·ak voorts een aantal zaken van huishoudelij- ke aard, echter niet dan na uitvoe- rig en diepgaand van gedachten te hebben gewisseld over de politieke

toe~tand, zulks mede naar aanlei- ding van de uitslag van de verkie- zing van de Rijnmondraad.

vloot toe te juichen. Scheepvaart en scheepsbouw zijn van oudsher voorbeelden van bij uitstek Neder- landse bedrijvigheid. Dat vooral de scheepvaart van vlagdiscdmina- tie te lijden heeft, is een onloochen- baar feit. Wij onderstrepen de ver- klaring van de regering, dat met name de scheepsbouw in een steeds ongelijker wordende concurrentie- strijd niet ten onder mag gaan. Des- noods - maar zo "ver" zijn wij nog niet - zou de overheid hiervan de consequenties moeten aanvaar- den.

*

I

weg".

Een ander gevolg van de ver- keerscangestie is het vastlopen van het verkeer in de centra der grote steden. Ook hier zal -- al is zülks een koeienwaarheid - een efficiënt vlotwerkend openbaar vervoer soe- laas moeten brengen. Maar daar- voor zijn practische en doortastende oplossingen onontbeerlijk.

Bij het vervoer te land dringt men de laatste jaren terecht steeds heftiger aan op beveiliging van de middenberm. Met de constatering in de Memorie van Antwoord, dat eind 1965 ruim 200 km van de oude snelwegen op de middenbermen van een werkelijke beveiliging zul- len zijn voorzien, zijn wij dankbaar doch niet voldaan. Te veel mensen- levens zijn hier door te grote be- dachtzaamheid en zin tot perfectio- nisme reeds vermorst.

* *

O

ze partijgenoot oud-Staatssecretaris Keyzer gebracht. Hij is er inder- daad in geslaagd de impasse te doorbreken, welke ontstaan was na de voorstellen van de Europe- se Commissie omtrent de gemeen- schappelijke vervoerspolitiek voor de zes lid-staten van de E.E.G. Het behoort tot de spijtigheden van de laatste en onvermijdelijke Kabi- netscrisis, dat hier de nuttige en doortastende activiteit van de heer Keyzer plotseling moest worden af- gebroken.

* *

T

perspectief. Dat blijkt nu reeds uit de zeer aanzienlijke beperking der verliezen. Het blijkt in het alge- meen ook uit de betere vooruitzich- ten der wereldluchtvaart. ·Of de K.L.M. na alle weigeringen op dit gebied in een recent verleden, ten- slotte toch nog haar Atlantische lijn zal kunnen doortrekken naar de Westkust van Noord-Amerika, moet men afwachten. Er waren, ondanks sterke Nederlandse en "West"- Amerikaanse pressie, herhaalde weigeringen. Laat ons niettemin op- timistisch blijven.

Veel, overmatig veel optimisme is nodig om in een slagen op korte ter- mijn te geloven van onderhandelin- gen van de K.L.M. met andere

luchtva • ·tmaatschappijen omtrent een Air Union. Het is juist, dat de K.L.M. hier van een redelijl~ aan- deel in het totale vervoer verzekerd moet zijn. Misschien zal, als on- danks alles, in de toekomst de on- derhandelingen toch nog slagen, blijken, dat ook bij een Air Union eendracht macht betekent.

Aan dit alles is deze week bij de openbare behandeling in de Eerste Kamer ruime aandacht besteed. Mi-

ni~ter Suurhoff zal nu wel overtuigd zijn, dat de Delta-werken, andere waterstaatsobjecten, als b.v. het Am- sterdam - Rijnkanaal, en de wegen- bouw zijn speciale aandacht verdie-

nen. L. M.

ATTENTIE!

We hebben deze dagen allen kun- nen kijken, op ons televisiescherm, naar de start van de raket die twee Amerikanen in eer1 baan rond de aarde bracht. Dat was geen film, die uitgezonden w2rd, maar een rechtstreekse uitzending door mid- del van een kunstmatige satelliet.

Zo zagen wij hier te zelfder tijd wat de camera's ver weg, in de Verenig- de Staten, opnamen.

Wat de ruimtevaart verder ook nog mag opleveren, de verbindin- gen zijn er weer geweldig door ver- beterd: zonder die satelliet hadden we de uitzending niet gehad.

We raken gewend aan de enorme technische vooruitgang, zo gewend dat we zelfs al klagen over dè kwa-- liteit van het beeld dat we zien, in plaats van sprakeloos te zijn van verwondering en bewondering. En de techniek is nog lang niet uitge- praat, de bestaande mogelijkheden worden nog niet eens uitgeput.

Het spreekt vanzelf, dat deze ont- wikkeling invloed zal hebben op ons eigen omroepbeleid, maar daar- over wil ik nu niet spreken.

Wat mij opvalt is, dat al worden de mogelijkheden waarmee de men- sen elkaar kunnen bereiken steeds talrijker en steeds beter, zij elkaar toch nog altijd maar al te dikwijls·

niet werkelijk bereiken.

Tussen groepen van volken be- staat misverstand en onbegrip.

Tussen volken onderling, binnen die groepen, doet zich hetzelfde

voor.

(Vervolg op pagina 2)

ATTENTIE!

Radio-uitzending DONDERDAG, 24 JUNI a.s., van 18.20-18.30 uur, over de zender HILVERSUM II (298 m):

ZENDTIJD AFGESTAAN AAN DE J.O.V.D.

•

ft,IJHEID EN DEMOCRATIE

Vraag en Antwoord

(Vervolg van pagina 1)

De een weet niet wat de ander bedoelt en wil. En zij wantrouwen

elkaar.

Ieder mag dan nog zo luidkeels zijn eigen goede bedoelingen betui- gen, meestal klopt hij daarmee aan een dovemansdeur.

We moeten leren met dt:o massa- media om te gaan en die mede in dienst te stellen van de toenadering tussen de volken. Maar we moeten, dacht ik, daarbij het gewone con- tact van de ene mens met de ande- re niet gaan verwaarlozen, of lie- ver, we moeten dat contact juist meer en beter tot stand pogen te brengen. De beste weg om vertrou- wen te winnen is vertrouwen te schenken, van man tot man. Nog altijd, alle technische mogelijkhe- den ten spijt.

* ..

D

Openheid en eerlijkheid zijn de eerste ve1"eisten om een echt contact tot stand te brengen.

Ik geloof dat dit inzicht steeds sterker moet worden. Wat geldt voor de ontmoeting van mensen, geldt ook voor de ontmoeting tus- sen groepen van mensen.

De persoonlijke contacten en de massale, door middel van pers, ra- dio en televisie, samen dienen bij te dragen tot beter begrip tussen de volken.

Ik heb respect voor de wijze waarop de Amerikanen, zover ik

]'~t lc:o>n beoordelen, met grote openhartigheid tal van zaken be- kend maken. Loopt het niet goed met een raketlancering bijvoor-

bèê.J.u, dan wordt dat niet verzwe- gen. Dat schept vertrouwen.

En vertrouwen, dat is waar het om gaat.

Ook politieke partijen moeten het daarvan hebben: zij moeten de kie- zers vertrouwen kunnen inboe- zemen. Willen ze dat kunnen, dan moeten ze dat vertrouwen ook waard ZIJn: een schijnvertoning wordt op den duur toch doorzien.

Nu weet ik best, dat niet al- les naar buiten gebracht kan en moet worden .. Publiciteitscampagnes kunnen soms meer kwaad dan goed stichten.

Maar een zo open mogelijke voorlichting is toch een eerste eis, wil men vertrouwen winnen en het geschonken vertrouwen waard zijn.

Eenmaal ingenomen standpunten moeten niet zonder duidelijke rede- nen weer verlaten worden.

. '~'

A

Was het omroepbeleid de enige reden van de formatie van dit kabi- net?

Het is een nogal voor de hand lig- gende vraag wanneer men, en ik ge- loof terecht, meent, dat de richting van het regeringsbeleid drastisch wordt gewijzigd.

De vraag is wel gesteld, maar een antwoord erop heb ik nog niet ver- nomen. En dat antwoord is toch wel nodig om een definitief waarde- oordeel over de houding der huidige regeringspartners te kunnen vor- men.

De burgers hebben de plicht zich dat oordeel te vormen, zij hebben recht op de daartoe nodige gege-

vens.

Copie voor deze rubriek te :zen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

de uiteindelijke samenstelling van de l:ijst maar de kans is dan groot, dat van al die vroUJWen er geen enkele genoeg stem- . men krijgt voor een goede plaats op de

lijst.

De zaak is hier wel wat scherp ge- steld, maar het gevaar bestaat en is heus niet denkbeeldig.

Onze raad is dus: zo.ekt contac·t met andere vl'ouwelijke leden in u'r Staten Ce~trale en daarna met die in de andere Statencentrales in uw provincie.

Voor wie het nog niet weet: iedere Ka- mer-Centrale (korthe.idshalve spreken wij vaak alleen van Centra~e) is verdeeld in Staten Centrales, die xo heten juist omdat zij bij de candida•atstellin.g voor <ie Pro-

vincia~e Staten een belangrijke rol spe- len.

Vrouwen opgeler Hoe dit precies g;aat, kan men lezen in het "blauwe boekje" het jaarboekje (1964) van de VVD, verkrijgbaar voor f ·1,- op postgiro 67880 t.n.v. secretaris VVD, Den Haag.

I

~evoegd dat de tijd knap is en dat men

· zo vroeg mo~elijk, liefst begin septem- ber, moet starten.

No1gmaars: geen versnippering, maar contact en overleg en concentratie op één candidate. Ziet u kans op een tweede vrouw op de lijst, des te beter, ma•ar be- denk dat het betere soms de vijand is van het goede.

Op onze beurt willen wij er iets aan toevoegen, uiternard speciaal wat de

vrouwen betreft. En wacht alsjeblieft niet, tot het te laat Begin september, dat is eigenlijk ai is.

·gauw, want het vakantieseizoen kun je nauwelijks meetellen. Het betekent dus, dat, als wij één of meer vrouwen in de Provinciale Staten wensen, wij nu met- een al 1~:r werk van moeten maken, zo- dat aL~ onve afdel:i!ijcg vergad·ert, wij we- ten wie wij willen.

VAKANTIE

H

Een zeer belangrijk pUlllt is daarbij het voorkórnen van versnippering, Nu geldt dat voor alle oandidaten voor allerlei ver- kiez·ingen, maar hier gaat het om de vrouvr.elijke.

Wij hebben ons hoofd vol met zorgen voor passen en koffers en auto's en trei- nen en hotels en vergeten daarbij wel eens de zorgen van degenen, die op dat moment niet met vakantie, maar aan het werk zijn. Het kan bij dat werk erg las- tig zijn als je geen antwoord krijgt op brieven en er allerle·i mensen onbereik- baar blijken.

Stel dat iedere Statencentrale of zelfs iedere afdeling met een eigen candidate voor den dag komt. Er wordt dan een heel rijtje vrouwen candidaat gesteld.

Daarna moet er gestemd worden ov•er Wilt u op het lijstje van dingen, die u

11

•

':Deze Burger

las in dit blad-aller-bladen dat de heren aanvoerders onzer heirschare nu reeds druk doende zijn met de Staten-en-raden-verkiezingen van 1966 en

"ziet", zeide ik tot Haar, die mijn spijzen bereidt, mijn koffie zet en het bed deelt - "ziet, waarom ik nooit en nimmer een deugdelijke partijleider ben geweest en ooit zou kunnen zijn: het vooruitzien-in-blijdschap-en-goed-ver- trouwen, noodzakelijk voor het gouverneren is een gave, die mij te enenmale ontbreekt".

Nu reeds mij bekommeren om wat er, over zo lange tijd, geschieden moet

·- om de vanen der liberale overwinning op provincie- en gemeentehuizen te planten, is geheel in strijd met mijn levensbeschouwing en denkpatroon. Nu reeds, terwijl ik mij verheug in de late bloei der rhododendrons, die in dichte trossen zich spiegelen in het stille water, met de eenden en de prince- lijke zwanen, van de vijver in 't nabije park -het komt niet bij mij op.

Het komt niet bij mij op - met een hele herfst, Sinterklaas, Kerstmis, de smalle ijzers, de rulle sneeuw en de oliebollen op 't scherp van de scheiding der jaren en wéér en nog een nieuwe lente met haar oud geluid, in het ver verschiet- het komt niet bij mij op, op deze, mijn eigen bank a.an de vijver, gezeten, alreeds mij zorg te maken over wat dan geschieden gaat op het tournooiveld der provinciale en gemeentelijke politiek.

Met mijn dagelijkse mede-bankhouders, twee primme petjesmannen, mede A.O.W.-ers, bepraat ik de dingen van de dag: dat het teugenswoordig alle- maal zo anders is; dat je vroeger héél wat meer voor een dubbeltje kon doen;

dat de jeugd alleen maar aan 'n brommer denkt; wat er komen moet van al die langharige lawaaimakers; en die ruimterakkers; en de fiscus en dat de biefstuk lang niet zo mals meer is - doch nooit over of meneer Willcmsen en meneer Karelsen en mevrouw Zus en meneer Zo in de Staten zullen ko- men en de heren Klaassen, Pietersen en Jansen in de gemeenteraad. Zo zijn wij niet Zo ben ik niet. Zo ben ik (mentaal) niet aangelegen. Pluk de dag!

Wilt heden nu treden! Wat morgen komt en overmorgen en helemaal diep in 1966, daar bekommeren wij ons vandaag· niet om. Vandaag beluisteren wij de zang uit duizend zoete vogelkelen. Vandaag koesteren wij ons in de zonne- warmte van vandaag.

MAAR ZIJ NIET.

Zij zijn de gouverneurs die vooruitzien en nu reeds de ijzers in het vuur der politiek leggen; die nu reeds hun zorgen wijden aan wat, na de oliebollen, op tafel komen moet.

Zij wèl en ik niet.

Daarom ZIJ wèl en ik nooit.

Vijverkijkers en bankbabbelaars zijn niet de geroepenen, de uitverkorenen voor het politiek bedrijf.

Mijne heren aanvoerders, ik bewonder u, ik benijd u, ik zal u volgen, zodra het uur geslagen is.

Doch nu nog niet. Nu, in de zonneglans van vandaag, geen zorgen voor morgen.

Eerst naar de rhododendrons en de zwanen kijken en babbelen over giste- ren en vandaag. Pas .morgen komt de zorg voor overmorgen.

Doch weest, h.h. partijbestuurders overtuigd van de onwankelbare trouw en de volledige hoogachting te uwaart van

-

1'7 JUNI 1965- PAGINA Z

moet doen, ook opnemen: maatregden om stagnatie te voorkomen?

Velen zwllen u er dankbaar voor zijn.

Ondergetekende is met vakantie tot half juli, De post wordt nagezien en xo nodig doo1,gestuurd naar iemand, die kan antwoorden.

De copij voor deze ru:bl'iek kan ook naar het gewone adres worden gezonden en zal met graagte worden ontvangen, wan!t de map is, zoals vaak zomers, bijna leeg.

J.H.S.

Culturele Commissie bijeen

De Culturele Commissie kwam op 1 juni j.l. bijeen. De commissie discussieerde uitvoerig over de bro- chure "Radio en Televisie". Tevens liet zij haar gedachten gaan over het komende Holland Festival.

Mr. Van ~iel ~preekt in Eerbeek

Op vrijdag 18 juni a.s. houdt de afde- ling Brummen/E.erbeek een discussie- avond met mr. H. van R1el. De bijeen- komst vindt plaats in de vergaderzaal van het kantoor van NV Papierfabriek

"De Hoop". Aanvang 8.30 uur.

In memoriam H. Scheltus

Op 70-jarige leeftijd overleed nog on- v•erwacht in het Centraal Ziekenhuis te Alkmaar de he.er H. Scheltus, die sinds jaren als secretads de grote figuur in d•e afdeling Schoorl is geweest.

Zijn verdiensten voor de VVD ZJijn zeer groot. Mede wegens zijn Wel'k op ander terrein bestond voor de begrafenis een zeer grote belangstelling. Onder de V1ele aanwezigen bevond zich de burgemeester van Schoorl. Een grote krans van de VVD-afdeling dekte de baar.

In memoriam J. Snikkers

Op zondag 6 juni j.l. overleed onver- wacht de heer J, Snikkers, erelid van de afdeling Voorburg. Bijna 20 jaar maakte de heer Snikkers deel uit van de afde- ling Voorburg, die mede door z•ijn ini- tiatief tot stand kwam. Hoewel nimmer op de voorgrond tredende, heeft hij on- noemlijk veel voor de afdeling, met woord en daad, gedaan. Hij wist de mensen, vooral jongeren, op tnspirerende wijze blij het werk te betrekken. Zijn denkeil, doen en Laten werden bepaald d·oor de liberale levensbeschouwing, Daar waar hu'l.p geboden moest worden, werd nim- mer tevergee:f!s een bt:roep op hem gedaan.

Een vriend is heengegaan, wij zullen zijn nagedac'htenis in ere houden.

VRIJHEID EN DEMODRATil

Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

Voorzitter Redactie-commissie:

mr. L. Meijer.

Redactie-secretaris: G. Stempher.

Adres: Gooiergracht 163, Laren (N.H.). Telefoon (02953) 35 63.

Administratie:

Postbus 43, Amersfoort. Tel. 1 34 25.

Voor het zenden van advertentie- gelden u i t s 1 u i t e n d Postgiro no. 245103 ten name van de Pen- ningmeester van de stichting "Vrij- heid en Democratie" te Amersfoort Losse nummers 20 ct.

Voor advertenties wende men zich

\...tot de administratie. ..)

VRIJP:EID EN DEMOCRATIE

. SPIRAAL

*

*

HET DORP

* * De bouw van· "Het Dorp" laat

* · op zich wachten. De nieuwe vertraging, die door een besluit van de gemeenteraad van Arnhem zal in- treden, noemde Burgemeester Matser een "kwade zaak". Een KVP-raads-

lid, dat het nieuwe uitstel veroor- zaakte, wilde eerst cijfers zien. Toch werd hem· tegengeworpen, dat de bouw generlei financiële consequen- ties voor de gemeente met zich mee- brengt.

Twee en een half jaar geleden bracht het Nederlandse volk in spontaan en- thousiasme 21 miljoen in één dag bij- een. Wij begrijpen, dat men met de bouw niet over één nacht ijs wilde gaan. Het uitstel dreigt thans echter, ijzige vormen aan te nemen en moet worden afgekeurd.

GELIJKSTElLING

* * De vorig jaar door minister

* Toxopeus ingestelde advies- commissie met betrekking tot de alge- hele herziening van de wet op de lijk- bezorging heeft thans rapport uitge- bracht. In de bijgevoegde schets ·voor een wetsontwerp komt o.a. het verbod voor publiekrechtelijke lichamen om op enigerlei wijze steun te verlenen aan een vereniging die crematoria opricht, in stand houdt of gebruikt, te vervallen. De gemeenten en wel- licht ook de provincies zouden zelf een crematorium moeten kunnen ves- tigen en exploiteren. Bovendien zou, in tegenstelling tot de huidige · wetge- ving, geen preventief doch slechts re- pressief toezicht uitgeoefend kunnen worden ten aanzien van de oprichting van bijzondere crematoria door pro- vincie en gemeente. Tenslotte pleit de commissie voor gelijkstelling van ver- branding en begraving voor de wet.

Elke liberaal zal dat laatste alleen maar toejuichen.

(VER) DIENSTEN

* * Koningin Elizabeth heeft bij

* de lintjesregen ter gelegenheid van l1aar officiële verjaardag de Beatles verheven tot ridders in de ,,Most excellent order of the Britlsh empire" wegens de belangrijke dien- sten die zij het land hebben bewe- zen. Ongetwijfeld heeft premier Harold Wilsou daarin de hand gehad, aan- gezien deze onderscheidingen immers op voordracht van de regering wor- den verleend. Wilson, die een lager- huisdistrict van de stad Liverpool ver- tegenwoordigt en zelf Beatie-aanhan- ger is, is trouwens niet de eerste pre- mier die de betekenis van deze vier popzangers inziet. Zijn voorganger sir Alec Donglas Home noemde hen eens zijn geheime wapen bij het slui- tend maken van de Britse internatio- nale handelsbalans. Wat men ook van

de onderscheiding mag denken de Tories zowel als Labour beseffe~ in elk geval dat de Beatles een belang- rijke plaats innemen in het leven van de jeugd en dat zij niet alleen voor zichzelf maar inderdaad ook voor hun land veel geld hebben verdiend en nog verdienen.

17 JUNI 1965- PAGINA 3

OP BEZOEK BIJ W. H. JAS

E

Dubbeldam ligt tegen de stad aan.

Beter gezegd: Dordrecht duwt zijn nieuwe woonblokken steeds verder over het eiland en heeft enkele ja- ren geleden al een stuk Dubbeldam ingepalmd.

De wagen laat stad en dorp links liggen en brengt ons over de !het lichten beveiligde overweg van de spoorlijn naar het zuiden in een nog ongerept polderland met onafzien- bare akkers. Aan het eind van een brede oprijlaan met twee rijen ro- de beuken in lentetooi stopt de auto voor een rijzig huis, dat in een an- tieke gevelsteen boven de deur de naam Rustenburch voert.

Van binnen draagt het huis een mo- dern karakter: ruim, licht, comforta- bel, practisch ingericht, geheel door- trokken van de sfeer die men het . best met het woord 'harmonie' weer-

geeft. Kasten vol boeken en grote vensters vol groen uitzicht naar weidse verten (nu en dan doorsneden door een voortsnellende trein, te ver om te storen) bepalen de combinatie, die ook de persoonlijkheid van onze gastheer uitmaakt: een mengeling van geslotenheid en openheid. Een grote nadenkende man, die zich niet spoedig geeft, maar die niettemin be- reid is zijn volle vertrouwen aan zijn bezoeker te schenken nadat zijn scherpe grijze ogen het terrein voor een gesprek hebben verkend.

Van vader op zoon

Willem Hendrik Jas werd op 22 ja- nuari 1908 in Dubbeldam-met recht op de grond zijner vaderen- geboren.

Van vader op zo'on is de erfenis van het boer-zijn ovr ·:gegaan. "Mijn grootvader", vertelt hij, "was behalve landbouwer ook burgemeester van Dubbeldam. Ik woonde als jongen in de boerderij een eind verderop, dich- ter naar het dorp toe. In Dubbeldam bezocht ik de lagere school, later in Dordrecht de h.b.s., daarna de rijks- landbouwwinterschool, die tegen- woordig middelbare landbouw- school heet, en vervolgens ging ik in militaire dienst. In 1929 overleed mijn vader zodat mijn broer en ik samen de boerderij moesten beheren.

Een moeilijke tijd, '29, crisistijd. We hebben toen wel goed geleerd wat een gulden waard was".

Tien jaar later kwam die andere crisistijd, de tweede wereldoorlog.

Opnieuw moest de heer Jas opkomen om het vaderland in uniform te die- nen. In de oorlogsdagen van 1940 verbleef hij bij de Grebbe. Met een bittere glimlach herinnert hij zich die schokkende periode. "Heel kort t-evoren hadden alle batterijen om veiligheidsredenen andere nummers gekregen en ik ben er wel van ge- schrokken toen ik onmiddellijk na de capitulatie merkte, dat de Duit- sers de nieuwe nummers precies op hun kaarten hadden staan. Zij wis- ten ook van een boerderij hier op het

eiland de naam, die zelfs de Dub- beldammers nauwelijks kenden. Al- les was haarfijn op kaart gebracht".

Maar al deze herinneringen worden, als zijnde onvruchtbaar, terzijde ge- schov'"

Dadelijk na de oorlog (de bm·ge- meester was met ziekteverlof ge- stuurd) maakte de heer Jas. deel uit van de "commissie van drie" die was ingesteld om orde op gemeente- zaken te stellen. Daarna kreeg hij zitting - als liberaal, dat spreekt vanzelf - in de noodgemeenteraad.

Bij de eerste verkiezingen werd hij gemeenteraadslid voor de Vrijheids- bond, die weldra Partij van de Vrijheid en daarop VVD genoemd werd.

Toen in 1951 zijn schoonvader, die op Rustenburch woonde, overleed, trok de heer Jas uit de ouderlijke hoederij naar hier. Kort vóór de tweede wereldoorlog was het huis, dicht bij de plaats waar het oorspronkelijke gebouw had gestaan opgericht - en alleen de gevelsteen met de naam bleef als herinnering bewaard. Dit boerenbedrijf omvat ongeveer zestig hectare; er wordt hoofdzakelijk akkerbouw bedreven (suikerbieten, aardappelen en gra- nen), maar er is ook weiland voor stamboekvee benevens een melkerij aanwezig.

Vele functies

De vraag werpt zich op hoe het mogelijk is het beheer over zulk een omvangrijk bedrijf te combineren met de vele functies, die de heer Jas uitoefent op het gebied van gemeen- te - en partijpolitiek. De behoefte daartoe zat hem blijkbaar in het bloed. Zelf zegt hij: "Van jongsaf aan is het liberalisme mij met de paplepel ingegoten. Als jongeman van 20 jaar was ik .,1 bij de Bond van Jong Liberalen in Dordrecht".

Hij was van die bond al een even vurig lid als van de oude DFC. Het raadslidmaatschap van Dubbeldam leidde ertoe, dat hij van 1958 tot 1962 wethouder was. Thans maakt hij weer deel uit van de gemeente- raad en wel als fractievoorzitter van de VVD, die helaas bij de jongste verkiezingen één van de drie zetels aan de PvdA moest afstaan.

Acht jaar zit de heer Jas nu al in het hoofdbes;tuur van de partij. Hij heeft· dus ook de tijd van Oud mee- gemaakt. Aanvankelijk had men hem gekozen, later - toen de procedu- re gewijzigd was - werd hij voor de Kamercentrale Dordrecht a a n g e- w e z en om in het hoofdbestuur zit- ting te nemen "Natuurlijk had men graag een boer in het bestuur, of- schoon dit niet wil zeggen, dat ik mij alleen met landbouwzaken bezighoud; mijn functie is in politiek opzicht allround".

Landbouwzaken hebben zijn grootste aandacht, hetgeen wel blijkt uit de vele functies, die hij op dit terrein bekleedt. Zijn allereerste

functie was die van voorzitter van de Vereniging van Oudleerlingen der LanP.bouwschool in Dordrecht.

Daarna was hij voorzitter van de af- deling Dordrecht van de Hollandse Maatschappij van Landbouw, ver- volgens lid van het hoofdbestuur en het dagelijks bestuur van deze maat- schappij, alsmede van de Akker- bouwcommissie .. Bovendien is hij lid van de landelijke landbouwcommis- sie van de VVD, voorzitter van de landbouwcommissie in de Kamer·- centrale Dordrecht, lid van de Ak- kerbouwcommissie van het Kon.

Nederlands Landbouwcomité en van de hoofdafdeling Akkerbouw van het Landbouwschap van het Hoofd- produktschap Akkerbouw; voorzit- ter van de commissie voor grondge- bruik in het Landbouwschap Zuid- Holland, van de agrarische com- missie van de Planologische Dienst z,__:id-Holland, van de beheerscom- missie voor de Hogere en Middelba- re Landbouwschool te Dordrecht van de Keuringsdienst Zuid-Holland van de N.AK. (alsmede bestuurslid van dit lichaam); tenslotte nog commis- saris van de Onderlinge Brandverze- kering van de Hollandse Maatschap-

pij van Landbouw; en

Mensen

De heer Jas moet nadenken of hij geen functie. vergeten is. "Nu ja, dan dit" (en hij wijst op een speldje met de hoofdletter L in zijn revers), "De Lion's Club in Dordrecht. Ik ben er allang en zeer tot mijn genoegen lid van, je komt er met heel veel men- sen in aanraking en er is een heel belangrijke, vaak heel vruchtbare uitwisseling van gedachten". Alles bij elkaar genomen, kan men zeg- gen: een vol leven.

Tijdens ons gesprek werd onze gastheer. ettelijke malen aan de tele- foon geroepen. Zijn antwoorden zijn kort, zakelijk, "to the point" en na iedere telefonade wist hij onmiddel- lijk de draad van het interview op te nemen waar hij het had moeten on- derbreken.

Mevrouw Jas en de beide dochters - de oudste al enige jaren op het Dordtse gymnasium - zijn de ka- mer binnengekomen en het gesprek is geleidelijk op andere onderwerpen overgegaan, op de weldadige rust, die nog heerst in en om Rustenburch, op de toenemende drukte op de gro- te verkeersweg ginds in de verte, op de bloementijd, op de stad, die maar opdringt, op een nieuwe weg die ge- projecteerd is, op het veranderde leven van de landman in deze tijd- van-ons, die meer dan ooit tevoren een brede blik vereist en een sterk organisatievermogen.

Beide eigenschappen zijn in Wil- lem Hendrik Jas verenigd.

Bslr.

STALEN MEUBELEN

GISPE

CULEMBORG

VÎtlmEID EN DEMOCRATIE 17 JUNI 1965- PAGINA 4

HEEFT DE RUIL VERI(A VELING ENIG NlJT

teraf te betreuren redenen en motieven rond 200.000 ha. heide en bosgronden herschapen in (slechte) landbouwgron- den en marginale bedrijfjes. Dat was te verwondelijker omdat tn die tijd zich ook al een overproduktie in de landbouw openbaarde, die juist tot beperking noopte.

VOOR DE RECREATIE?

Door Mr. J. A. Freseman Gratama

In Vrijheid en Democratie van 1 april (pag. 9) stelde ik bovengenoemde vraag aan de orde. Het standpunt van de Contactcommissie voor Na tuur- en Landschapsbescherming ten aanzien van de huidige ruilverkavelingsac- tiviteiten is intussen in druk verschenen!

Duidelijker, principiëler en rechtlijniger dan tot nu toe het geval was, wordt hier de zaak van de recreatie verdedigd. Zulks met name door de heren Van der Goes van Naters, Thijsse en De Wit. Waarbij wel op- gemerkt moet worden, dat de desbetreffende inleidingen tevens een preci- sering vormden van de desiderata, die o.m. in november 1964 op het ANWB-congres over toeristische-recreatie te berde waren gebracht. De in- leiders waren toen o.m. de heren Stoffels, Oosterkamp, Margry en Bloe- mers.

De essentie van de pleidooien voor meer (toeristische) recreatie en de teweerstel- ling tegen de nog steeds verdergaande vernieling van ons landschap moet ons li- beralen toch ook in het bijzonder aan- spreken!

Maar er is meer. De liberale economie heeft sinds haar onstaan steeds gepleit voor zoveel mogelijke vrijhandel en vrije concurrentie alsmede voor bevordering van redelijke ontplooiing van het particu- liere initiatief en persoonlijke verant- woordelijkheid. De landen die zich daar- op hebben toegelegd, zijn er van hoog tot Jaag niet slecht bij gevaren.

De na-oorlogse bloei van handel en in- dustrie ten onzent is daar ook een indruk- wekkend voorbeeld van. In volledige te- genstel:ling tot dit beleid liggen echter momenteel de kaarten bij de landbouw.

Het "groene front" laat niet af te hame-

\

ren op een feitelijk protectionistisch en di- rigistisch beleid dat men eerder de landen achter het ijzeren gordijn dan ervoor zou toedenken.

De cultuur-technische dienst speelt daarin naast de subsidie- en exportpoli- tiek een integrerende rol. Ook in dat licht moet men het· optreden van de na- tuurbeschermers zien.

Minder cultuurtechnische werken

Toen het in de twintiger jaren slecht ging in de landbouw heeft men om ach-

CABINES op elk merk chassis, hetzij normooi besturing ot front- besturing, voll~dige slaap- ot semi-slaapcabines.

LAADBAKKEN zowel open - met boorden - als met huifconstructie.

Uitvoering geheel volgens de voorschriften voor t.I.R.

DekkledM worden in ·eigen bedrijt get)1aokt.

GESLOTEN ALUMINIUM CARROSSERI EI:!N

alle uitvoeringen te leveren in zeewater-bestendig aluminium. Het opbouwsysteem volgens de modernste mehtodes, potent S.A.A.G. Zwitserland.

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII

•

nationaal en internationaal bekend! vraag prijs en inlichtingen.

CARROSSERIEFABRIEK

FIRMA PAUL & VAN WEELDE

's-Gravenweg 350 Nieuwerkerk a/d IJsset (Holland)

Telefoon Directie, fabriek en boekhouding CO 1803) 2841 (3 lijnen)

FRIESCH-BRONINOSCHE HYPOTHEEKBANK u.

EN AANGBSLOTliN BANKRN

Amsterdam - Arnhem - Eindhoven - 's-Gravenhage Groningen - Hengelo-0. - Rotterdam

PANDBRIEVEN

EEN VEILIGE EN RUSTIGE BELEGGING

N. V. RIJNSTAAL

v /h J. W. Oonk & Co.

Telefoon 24941 /45 - Arnhem Postbus 42

FABRIKANTE VAN

NAADLOZE EN

GELASTE

STALEN BUIZEN

Die overhaast ontgonnen gebieden zijn feitelijk tot op de dag van vandaag een blok aan het been gebleken. En daarin wordt hoegenaamd geen verbetering aan- gebracht door het handen vol geld kosten- de huidige herontginningswerk en de her- distributie-arbeid van de cultuurtechni- (Vervolg op pagina J)

In de Toeristenkampioen van 1 mei 1964 schreef de hoofdredactrice Charlotte Noë onder de titel "Kapschandaal in Twente" een fel requisitoir tegen de huidige ruilverkavelingswoede. Het artikel heeft nog niets van zijn opportu- niteit verlor-en. Een van de foto's bij haar- artikel plaatsen wij hiernevens. Het onderschrift luidde: "Nadat de kapwoede op het eikenbos was bot gevierd, ging het slechten van de houtwallen rustig door".

Voor Buig- en Zetwerk

op hydr. pers 1000 ton.

ZETLENGTE 7 m, dikte tot 32 mm

Constructiewerkplaatsen

W. HUIZER N.V.

Telefoon 01804-2657 Groen~dijk 10 CAPELLE A. D. IJSSEL

0

Vette·winkel

- ,. . '

' '

n.v. Vernis- en Verffabriek v/h H. Vettewinkel & Zonen Amsterdam

n.v. Nederlandse Muurverfindustrie Uithoorn

industrielakken · vernissen 1nuurverven - konstruktieverven

scheepsverven · autolakken