Over stemmen bij volmacht

... VIlJBBI-D-lN

DEMOCRATIE

Zaterdag 20 Maart 1954 - No. 296

Nogmaals:

Over stemmen bij volmacht

<Zie pag. 5)

WEEK B l. A D V A H D f Y 0 L K S PA R TIJ V 0 0 P 'VRIJHEID EN DE M 0 CR A TIE

Sociale Rechtvaardigheid

wel zelden zal een advies 20 algemene Hl•

stemming hebben gevond.en als dat, .door de Sociaal~Economische Raad aan ~ Regering uitgebracht over het vraagstuk van een wette~

lijke ouderdomsvoorziening. Instemming immers niet alleen van de zijde van hen, wier persoon- lijke omstandigheden of vooruitzichten hen naar zulk een voorziening letterlijk doen hunkeren.

Instemming niet minder bij hen voor wie dit ntet het geval is, doch ~ie uit zuiver sociaal gevoel invoering van een wettelijke ouderdomsvoorzie~

ning op een rechtvaardige basis onafwijsbare eis achten. Het advies strekt tot invoering van een ,.bode:mpensk:ea" voor alle 65~jarig~ Neder~

!anders, al dan niet meer aan het arbeidsproces deelnemend en ongeacht hun persoonlijke finan~

cië-le omstandigheden.

• • •

De Regering zal onget:wijfeld aan de hand van dit advies het thans alweer zo lang

· slepende vraagstuk der oude~dagsvoorziening tot oplossing trachten te brengen door nu op - moge het zijn - korte termijn met een wets~

voorstel ter z-ake te komen. Afgaande op de reacties, welke het advies van de S.E.R. in de pers verwekte, mag aangenomen worden ·dat zulk een voorstel, zich bewegende in de liJn van het advies, in het parlement even gel"ed.~ in~

stemming zal vinden als het advies bij de orga~

nen der publieke opinie vond.

* • •

Een ·door de Regering in te dienen wets~

ontwerp zal straks ook door ons op zijn eigen merites beoordeeld worden. Wij achten het daarom overbodig op de details van het advies in te gaan, doch constateren met vol~

doening dat het in zijn hoofdlijnen beantwoordt aan de opvattingen die in liberàle kringen ten deze gelden.

Wij herinneren ons, dat reeds tijdens de eerst::: wereldoodog wijlen minister Lely zich een overtuigd voorstander toonde van een regeling dezer toen reeds urgente materie. Deze vrijzin~

nigl' bewindsman met een bij uitstek sociaal voalend hart, die ons volk twintig jaar tevoren reeds de Ongevallenwet had gegeven, achtte invoering van een algemeen staatspensioen reeds toen noodzakelijk en mogelijk, zij het dan dat de economische toestanden toen veelszins anders waren dan thans. Was Lely ook op dit gebied zijn tijd ver vooruit, het advies van de

S.E.R. komt naar het ons toeschijnt, in een tijd die voor de daarin ontwikkelde gedachten ten volle rijp is.

• • •

Dat de S.E.R. voor het omslagstelsel heeft gekozen maakt het advies in onze ogen slechts te aantrekkelijker. Dat het bodempen~

sioen ( f 1260.~ per jaar voor gehuwden, f 756.~

voor ongehuwden) aan alle 65~jarigen in uit~

zicht wordt gesteld, waarbij de eigen door he~

sparing ~f verzekering verworven inRomsten niet in aftrek worden g~bracht, getuigt van een so~

ciaal rechtvaardigheidsbesef, waar.vé}n wij vurig hopen dat het ook ten grondslag zal liggen aan een door de Regering in te dienen wetsontwerp.

Dat de eigen inkomsten wel in rekening wer~

den gebracht bij de thans nog geldende nood~

regeling~Drees, maakte deze tot een van libe~

raai stàndpunt verwerpelijk, wijl in zijn werking an'ti~sociaal b-estel. Een regeling als de S.E.R.

thans aanbeveelt zal met name ook voor de . middengroepen, de kleine zelfstandigen, de kleine boeren, ènz., enz., een oplossing brengen die wegens haar rechtvaardigheid ook om der wille van deze categorieën onzer bevolking, voor

()nze Jaarvergaderin~

Wanneer dit blad zijn lezers bereikt, is onze Partij in jaarvergadering bijeen ..

De afgevaardigden hebben zich naar Arn~

'tem begeven en zij zullen met vele anderen luisteren naar de openingsrede van Prof.

Oud, die de niet~aanwezigtll per radio kun~

nen horen.

De Centrales Arnhem en Nijmegen en de afdeling Arnhem onzer Partij, die gezamen~

lijk als gastheren fungeren, hebben zich veel moeite getroost om het verblijf der vergade~

ringbezoekers in Gelre's hoofdstad te ver:;

aangenamen. En wij willen hun daarvoor bij voorbaat dank zeggen. ·

Maar een jaarvergadering als die onzer Partij is bovenal een werkvergadering. Zij bezint zich op hetgeen het afgelopen jaar organisatorisch en. politiek ons bracht en leerde. Zij bepaalt de richtlijnen waarnaar het gemeenschappelijk werk in de naaste toekomst moet worden geleid. Het zakelijke en het principiële van het partijleven is er ter discussie Het contact tussen partijleiding en leden wordt er bevestigd en versterkt.

f\ortom, het zijn voor de leiding en voor het kader dagen van ingespannen arbeid, die aan het partijleven ten goede mogen komen.

Dat Arnhem~1954 door alle ter jaarver~

gadering aanwezige V. V.D.~ers zo moge worden ervaren/

welke de oude dag . in toenemende .mate eell llachtmerrie werd, de algemene instemming vel.'<o!

dient.

• • •

Vatten wij onze voorlopige indrukken samen, dan kunnen wij slechts constateren, dat de wetgever aie een regeling in deze geest tot stand brengt, een weldaad verricht jegens ons volk.

In het licht van dit S.E.R.~advies komt het ons - om dit nog op te merken - te onbe~

grijpdijker voor, dat men voor de pensioenrege~

ling voor het Notariaat toch weer het fonds~

systeem en niet dat van de omslag heeft ge~

kozen[ de R.

Verbi.f;;;terend

Het gruwelijke leed, onze Joodse landgenoten in de bezettingsja,ren door de brute onder~

drukker aangedaan, heeft ·in de 1ragedie der Joodse oorlogspleegkinderen een nasleep gekre~

gen,. voor ons volk even beschamend als de hulp, in oorlogstijd door velen aan de vervolg~

den en bedreigden verleend, verblijdend was om haar zuivere menselijkheid en heroïek.

Wat er thans met de kinderen Melhado en Beekman geschied is en voortgaat te geschieden, doet de haren_ ten berge rijzen. Wij althans kunnen geen woorden vinden om uiting te geven aan de gevoelens, die er in ons omgaan wanneer we lezen, hoe enkelingen zich geeste~

lijk en zedelijk aan deze kinderen vergrepen en vergrijpen en hoe zelfs het hoogste rooms~ka­

tholieke kerkgezag zich onthoudt van positieve medewerking, om paal en perk te stellen aan handelingen, niet slechts uit menselijk oogpunt verwerpelijk,- maar ook in flagrante strijd met de wet.

Indien waar is wat, terwijl wij dit schrijven, per radio wordt gemeld, n.l. dat de primaat van België, Kardinaal Van Roeij zelfs weigert te antwoorden op een hem door het Nederlands- Israëlitische Kerkgènootschap ter zake toegezon~

den telegram, aarzelen wij niet dit kortweg ver~

bijsterend te noemen.

Wij kunnen slechts de hoop uitspreken, dat het Nederlandse episcopaat nu eindelijk posi- tieve medewerking verlene om een einde te ma~

ken aan handelingen die, hoe mçn overigens over het op zichzelf ongetwijfeld moeilijke pro- bleem van de verhouding tussen oorlogspleeg~

kinderen en hun als tijdelijk b~doelde verzorgers moge denken, ontoelaatbaar zijn in een volks~

gemeenschap, die zonder eerbiediging van wet .en rechtspraak niet kan bestaan.

Ons Eerste Kamerlid Baron de Vos v. Steen•

wijk heeft in de Senaat deze pijnlijke . . _ genbeid besproken op een wijze, die ·zowel. ûf dit hoge college als in den lande indruk maakte.

Mogen zijn woorden ernstige overweging vinden daar waar zulks het meest nodig is!

de R.

VRIJBEID -EN DEMOVItATIE JO MAART 19M - PAG. I

Verslag Onderwijscongres van de V. V. D. te Den Haal{ (IV)

Mr L. R. J. ridder van Rappard behandelde de beheersvorm van ·de Openhare School

Spr. acht een studiecentrum voor onderwijs. in de Partij noodzakelijk

Op de lnleldin« '\'aD mevrouw V a a de a B os c h-D e J o n g h over het kleuter ondel'WÏjl! volgde een ceanïmeerde dlseussle, waarop wij helaaa. wegens plaatagebn-''•

niet nader kunnen ingaan.

ier openbare school de bestuursverant·

woordelijkheden bij de overheidsorganen behoren voorop te blijven staan. In dit kader past toepassing van !ie Wet Ge·

meenschappelijke Regelingen en van het wetsontwerp spreiding gemeentehuishou- ding, waarin spr. een veel doelmatiger methode ziet om aan de ouders en leer- krachten de hoognodige medezeggenschap bij het beheer der openb. rchool te ga- randeren.

Nadat de voorzitter, de heer D. W. De t t me ij er, de inleidster onder instemming der vergadering had dank gezegd voor haar belangwekkend betoog; •Verleende hij het woord aan mr L. B. J. rIdder van Rap p ar d, burgemeester van Gorinchem, voor zijn ~eldlDg over de belheersvorm van de Opevbare SchooL

Hij merkte op, dat het ODdenveJ"p ~ 1H5 de polWeke gemoederen bezighoudt.

zonder dat een opiOIIIIing in het zicht is gekomen. Van een volledige oÓderwijspacifi- eatie kan niet worden gesproken, aangeden algemeen de overtuiging bestaat, dat de bestaande regeling de verschillende partijen geenszins bevredigt.

De sub-organen van gemeentebestuur, die aldus ook op het gebied van het on- derwijs kunnen worden ingesteld, waar- borgen bij voorbaat een harmonische verhouding tot de hoofdorganen van de gemeente en bieden een goede mogelijk- heid om, daar waar op onderdelen van de algemene welzijnstaak specialisatie wordt vereist, een betere service te geven.

Uitvöerig zette spr. uiteen, waarom ook voor hèt openbaar onderwijs de bezwaren 110g talrijk zijn. De tegenstelling bijzonder onderwijs-openbaar onderwijs is voor een rroot deel van ons volk identiek aan de tegenstelliDg gelovig of ongelovig.

Allengs is de sc:hool een instrument van politieke machtsvorming en een element

'\'aD volksspllfldng geworden. De eonfeMionele school heeft het proces van de ont- kerstening niet kunnen afremmen en de onverschilligbeid tegenover de Bijbel OP de openbare school heeft het hare er toe bijgedragen, dat grote delen van ons volk

geleidelijk van de godsdienst zijn vervreemd. Standpunt van de commwie

In de commissie bestond geen volledige eenstemmigheid over dit onderdeel van het rapport als gevolg van het feit, dat men de verschillende onderwerpen niet voldoende uit elkaar heeft gehouden.

Daardoor mist het ook overtuigings- kracht. Het doortrekken van de bestaan- de grondwettelijke financiële gelijkstel- ling tot andere takken van onderwijs heeft met de beheersvorm van het open- baar lager· ondérwijs feitelijk niets te maken, terwijl de pacificatie en haar uit- werking veel verder reikt dan tot het z.g. automatisme.

Het· wordt tijd, dat wij erkennen, dat de pacificatie niet veel meer is dan een ongelukkig uitgevallen compromis, een. wapenstilstand zonder echte vrede. Boven- dien heeft de pacificatie tot achterstelling van het openbaar onderwijs geleid.

Ook in de kringen van het bijzonder onderwijs begint men oog te krijgen voor het bezwaar, dat het beheer der openba- re school i:n vaderlijke zorg en bestuur- lijke aandacht tekortschiet. Er ligt een yeel te grote .afstand tussen het gemeen- telijke bestuursorgaan en de schoolwe- reld, zodat er in hoofdzaak alleen maar sprake kan zijn van ambtelijke admini- stratieve verzorging.

Bovendien hebben de politieke verhou- dingen in de gemeenten een te grote in- vloed op de mate van verzorging van het openbaar en ook van het bijzonder onderwijs. ·In menige gèmeente bestaat de waarborg, dat bij het openbaar on- derwijs alleen onverdaèhte voorstanders

hiervan tot ·leerkrachten worden be- noemd, niet; vooral confessionele ge- meentebestuurders komen in een onmo- gelijke dwangpositie. Er is dus, zelfs in de kringen van het bijz. onderwijs wel een zekere bereidheid tot reorganisatie, maar men wenst de verworven voorrech- ten onder geen beding prijs te geven.

Zelfs minister Cals erkende ruiterlijk, dat de wet van 1920 geen volledige ge- lijkheid, maar slechts gelijkstelling heeft gebracht. De wettelijke positie van de openb. school is minder stevig verankerd dan die van de bijz. school, die meer

· vrijheid geniet t.a.v. de z.g. verplichte uren in het leerplan, met financiële hulp van de ouders boventall~e leerkrachten kan aantrekken en een grotere vrijheid geniet t.a.v. het Rijksschooltoezicht Nog geldt de financiële gelijkst~lling alleen 'Yoor het L.O., maar reeds Colijn aan- '\'llardde deze slechts "op afbetaling";

men wil haar ook tot de andere soorten onderwijs uitstrekken.·

In het thans besproken rapport wordt de stelling verkondigd, dat de uitbrei- ding van de gelijkstelling "niet zonder meer" behoort te geschieden, waarmede spr. als inleider zich echter niet kan ver- enigen. Spr. is van mening, dat dit be- ginsel kan worden aanvaard, mits het z.g. automatisme, verankerd in de wette- lijke objectieve normen, wordt vervan- gen door een ander objectief subsidie- stelsel en de overheidssubsidie wordt ge- bonden aan een landelijk scholenplan, naar objectieve, evenredige maatstaf sa- mengel!lteld .. Ook dr Bolkestein heeft dat beginsel steeds verdedigd en meent, dat de wettelijke erkenning daarvan aan tedere nieuwe .onderwijsorganisatie voor- af moet gaan.

AutomatiMme bron var&

moeilijkheden

. Uitvoerig toonde spr. aan, dat dit auto- matisme - het vastkoppelen van de vaststelling van de exploitatievergoeding van alle bijzondere scholen in een ge- meente aan de uitgaven van het open- baar onderwijs - de bron is van talloze moeilijkheden en onbillijkhe4en en de onderwijsvrede in de weg staat.

Slechts in schijn is het een objectief stelsel, beïnvloed als het wordt door de subjectieve instelling van de gemeente- bestuurders, die het moeten toepassen.

Ook voor het bijzonder onderwijs schui·

len hierin grote bezwaren.

Gelukkig is het niet de enig juiste uit- werking van de pacificatiegedachte.

Reeds de Staatscommissie-Rutgers wees de toepassing van het automatisme buiten

; ,:. het LO. af en opteerde voor een lande- ' ".- lijk acholenplan. Sp&:. bestreed de bezwa.-

ren, welke mr Matze hiertegen heeft aangevoerd in A.R. Staatkunde en wees er op, dat blijkens een publicatie in het zelfde tijdschrift van mr Groen daarover in die kring toch ook meer reeële denk- beelden bestaan.

Door Volksonderwijs en in ,,De Neder!.

Gemeente" zijn oplossingen aan de hand gedaan, welke spr. aan een beschouwing onderwierp. Het systeem van Volkson- derwijs is in wezen sterk centralistisch en voor Nederlandse begrippen onaan-

0

vaardbaar hiërarchisch geleed. Met zijn districts- en rayonraden zou het de ge- meenten degraderen tot louter admini- stratieve en automatisch betalende af- wikkelingsbureaux!

Bij het zoeken van een oplossing zal men van de bestaande gemeentegrenzen moeten uitgaan, de vrijheid tot delegatie van bevoegdheid van iedere gemeente moeten vooropstellen en de samenwer- king van gemeenten, daar waar een be- vredigende voorziening in de behoeften van openbaar of bijzonder onderwijs al- leen door middel van streekscholen te verkrijgen is, dienen te kiezen.

Spr. bestreed de critiek, welke het Schoolblad op ons rapport heeft uitge- oefend, uitgaande van de vrees, dat Qe voor het onderwijs gewenste samenwer- king van gemeenten niet tot stand zou komen, omdat een confessionele - meer- derheid die zou afwijzen. Dat is inder- daad mogelijk, maar men moet toch ook de gemeentelijke autonomie respecteren.

Het alternatief van het Schoolblad, wijziging van de L.O.-wet, heeft politiek weinig kans en 'biedt zelfs grote risico's, zoals blijkt uit de reacties - o.a. van mi- nister Cals - op de schets van een ont- werp.

Ollze commissie zegt in haar rapport, dat bij een regeling van de

bestuursvo~

Daarenboven is het r 'stelijke gehalte van het onderwijs te " inig in beschou- wing genomen. De vraa ". hoe de z.g. ver- nieuwing zal moeten worden tot stand gebracht en krachtem welk beginsel daarbij te werk zal moeten worden ge- gaan, is mede bepalend voor de verwe- zenlijking van de stringente wetseis, dat het onderwijs Z<!J opvoeden tot alle Christelijke en maatschappelijke deugden.

In dit verband brak spr. een lans voor Bijbelkennis als verplicht vak op de openbare school- zij het zonder dogma- tiek - b.v. bij de leeslessen in de twee hoogste klassen. Art. 42 der L.O.-Wiet schept waarlijk niet de plicht tot een z.g.

· neutraliteit. De kerken zullen van haar bevoegdheid van toegang tot de school een ruimer gebruik moeten gaan maken.

Met de heer Louwes is spr. eens, dat de openbare school geen kil leerinstituut moet zijn, maar een nationale school met een warm karakter.

Een studiecentrum voor het onderwijs in de partij 'is noodzakelijk en het zal goed geoutilleerd moeten wezen. Dan kan op dit rapport, dat geen basis kan vormen voor het trekken van definitieve conclusies, worden voortgebouwd.

Onze voorkeur voor de openbare schoot dient gepaard te gaan met respect voor degenen, die, gedreven door gewe- tensnoodzaak, de bijzondere Christelijke school boven de Christelijke staatsschool verkiezen. Wij naderen dan de sfeer,

DEZE . BURGER

vindt het maar lijn dat professor Romme weer schrijvende tot zijn oude liefde, De Volkskrant, is weergekeerd. Zoiets doet den burger goed. Trou' moet blijcken. En zij is gebleken. Fijn voor meneer Lücker, die er het gezag van zijn, toch reeds zo voortreflelijke, courant weer doe zal zien stijgen en lijn voor ons allemaal, de lezers, die nu vele malen een extra lijn ontbijt zullen genieten. 't Fijnst tenslotte voor professor Romme; want dat kunnen wij, jour- nalisten zo goed beoordelen: eens journalist, a I tijd journalist en een geboren jpurnalist die niet schrijven kan is een gekortwiekte vogel, een gemuilkorfde beer, een on ge I uk k i g mens. Proficiat Professor, met de bevrijding!

Late dan deze burger uit de nederigheid zijner geringheid en uit de diepte zijner gewetenswroeging iets aan deze gelukwens moge toevoegen.

Dit: . '

Dat hij meermalen de spot heeft gedreven met deze professorale journalist;

Niet om de interessante artikelen die hij schreef; doch wel om de wijze waarop deze geschreven werden. Niet om de inhoud doch wel om de vorm.

Want soms smaakte de stijl als zand, knarsend tussen de tanden en soms als een kleine spons, gedoopt in machine-olie.

Deze hooggeleerde journalist schreef soms een Nederlands, dat iedere min- naar der moedertale recht tegen de nekharen omh66g streek. Eerlijk is eerlijk.

Maar nu is het gekke, dat wij toen wij die hoofdartikelen van Romme mis- sen moesten, ik niet alleen hun inhoud en hun politieke belanc;wekkendheid, doch ook hun vorm en hun stijl miste; 't zand tussen de tanden was blijkbaar niet van zo'n slechte kwaliteit geweest en ik hield blijkbaar - zonder het te weten - van de hand die mijn nekharen omh66g streelde.

Ik zou het niet durven wagen als burger den staatsman te loven. Dat past den geringe allerminst.

Doch als journalist tot journalist mocht, dacht ik, dit compliment worden gemaakt.

Het is tenslotte, collega Romme, de gewetenswroeging die knaagde aan

het middenril van · DEZE BURGER.

waarin het door de partijvoorzitter ge- lanceerde begrip ,,Derde Macht" tot een principieel gesprek kan leiden (Applaus).

De voorzitter, de inleider dank zeg- gend, merkte op, dat van zijn rede zeker niet kan worden gezegd, dat zij overtui- gingskracht mist! Het rapport moge on- volmaakt zijn, het heeft toch op verheu- gende wijze bijgedragen tot grote1·e be- langstelling voor het onderwijs i>t en buiten de partij.

Gedachtenwisseling

Mevr. Mr E. A. J. Scheltema-Conradl (Haarlem) merkte op, dat <7e heer van Rappard bet rapport mede-onder'.ekend heeft, zonder dat hij aanleiding vond een minderheidsnota in te dienen. Wat ver- meld ·wordt over bestuurs- en beheers- vorm komt essentieel overeen met het betoog van de inleider.

Mevr. A. van Rossen-Gerritsen ('s Gra- venhage), vice-voorzitster van de Haagse

· Ouderraad, verklaarde, dat deze instel- ling noch klachten-bureau, noch Com- missie van Toezicht is. Men pleegt steeds overleg met de schoolhoofden. Verkeers- onderwijs, beroepsvoorlichting en bijbel- kennis hebben hier de volle aandacht.

De heer W. A. Steeobereen C's Graven- hagel, voorzitter van de afdeling van de Vereniging van Schoolhoofden, merkte op, dat zijn organisatie veel aandacht schenkt aan de beheersvorm der open- bare school. Hij bestreed het rapport van Volksonderwijs, dat leidt tot aantasting van dè bevoegdheid van het schoolhoofd De N.O.V. is in feite niet neutraal.

Het rapport brengt geen verbetering en maakt ten onrechte een vergelijkins met de publiekrechtelijke bedrijfsorgani- satie. Het mist een ideeële basis. Spr.

aèht het praematuur om invloed toe te kennen aan ouders en leerkrachten. Het hoofd worde niet de uitvoerder van de besluiten van de schoolvergadering.

Mevr. A. Fortanier-De Wit (Overveen), deelde mede, dat . de Tweede Kamer- fractie in beginsel voor een nieuwe be- heersvorm is en de grote nadelen van de pacificatie erkent. Zij is het met de in- leider eens; dat overheidsbeheer op de voorgrond moet staan, maar dat delega- tie van bevoegdheden uitkomst kan bie- den.

Juist is, dat er politiek gezien niet veel te bereiken valt. De enige tevredenen zijn de katholieken, maar, als het er op aankomt, Iaat de K.V.P. de andere con- fessionele partijen toch niet in de steek.

Bij de herziening van 1937 is de samen- werking van gemeenten mogelijk ge- maakt, die de stichting van openbare scholen kan verhinderen. Herziening van de L.O.-wet kan grote gevaren insluiten;

men denke aan het gebeurde met de Kweekschoolwet, waarbij een amende- ment-Roosjen tot gelijkstelling werd

aangenomen. ..

Een partijcentrum voor het onderWIJS is gewenst, maar laat men ook kennis nemen van de Handelingen van de Sta- ten-Generaal. De gelijkstelling waarvoor de inleider pleitte, is rechtens aanvaard- baar, maar de uitwerking zal op bevre- digende wijze moeten geschieden. In 1948 heeft spr. al gepleit voor bijbelkennis op de openbare lagere school, maar minister Gielen verwees naar art. 42.

De heer J. P- W. Kalis <Gorinchem) maakte enkele opmerkingen over de sa- menstelling van dè gemeentelijke advies- commissies, welke het rapport voorstelt.

Deze dienen geen bestuurlijke taak te hebben en de keuze moet niet tot de leden der oudercommissies beperkt worden. B. en W. behoren buiten deze commissie te blijven; zij zouden zo zich zelf advies uitbrengen. Vertegenwoordi- gers der leerkrachten dienen benoemd te worden door de raad op aanbeveling van de organisaties.

Dr E. A. M. Speijer ('s Gravenhage) be- streed opnieuw het nut van curatoria;

zij hebben weinig te betekenen of gaan buiten hun boekje. Waarom wordt aan leerkrachten bij het openbaar onderwijs niet de eis gesteld, dat zij dit naar over- tuiging zullen dienen, zoals wel bij het bijz. onderwijs gebeurt? De N.O.V. is een verlengstuk van de P.v.d.A .. Wij moeten ons ook verzetten tegen het neutraal bij- zonder onderwijs, dat het openbare af- breekt. Wat de bijbelkennis betreft, spr.

is voorstander van het overdragen van overgeleverde culturele waarden, mits door een ondogmatische onderwijzer.

(Vervolg op pag. 6~

VRUIIEID EN DEMOORATIE,

Oase can.didaten fiOOr de Provinciale Staten aan het woord ·

Een liberaal réveil juist nu dringend noodzakelijk

Het !laat niet om het bezit van slechts enkelen D e llberalen van het "eerste uur" -

thans meer dan anderhalve eeuw geleden - werden geleid door een grote bewogenheid. Hun ziel kwam in opstand, 9mdat zij schromelij'ke onrechtvaardig- heden zagen en ondervonden.

Was de derde .stand - geestelijkheid

• adel waren de eerste en de tweede - niet dienstbaar en belastbaar naar wel- gevallen? En moest deze derde stand niet aanzien, dat hun bloed en goed in roek-e- loze avonturen werden gewaagd en ver- apild, zonder dat hun oordeel, laat

~~aan

hun toestemming werd gevraagd?

Het trotse woord welde de eerste libe- ralen naar de keel: de mens is v r ij ge- boren, geen heren en knechten van de wieg tot hé! graf.

Aristoteles had al gezegd, dat recht- vaardig is het gelijke gelijk en het onge- lijke ongelijk te behandelen en de derde

&tand voelde zich toen de gelijke van de hoogmoedige adel en wenste als gelijke behandeld te worden.

Het heeft mateloos leed gekost, alvo- rens de derde stand het vrijheidsideaal had doorgezet en er zijn in de strijd hei- ligen en zondaars geweest aan beide ·zij..

den.

Neen, het was in de dagen van het eer.

ste uur niet gemakkelijk liberaal te zijn.

Zelfs in Engeland kon men een "low Uberal" genoemd worden.

Geweldige hervormingen heeft het liberalisme doorgezet, een totale maat- schappijvernieuwing gebracht, de

w~g

geopend voor het talent en de energie.

En het deed dit niet slechts voor zich- zelve, maa.r ook en juist voor

d~

anderen.

Er ligt hier tragiek. Wie maakte de

we~

vrij voor het Rooms-Katholieke v~lksdeel? · Thorbecke, die voor Maas- . tr1cht gekozen werd.

Maar de Katholiek wendde zich na- dien :tf ... Wie gaf grote groepen der arbeiders het stemrecht? De liberalen!

Maar de arbeidersmassa wendde zich af.

Het liberalisme schreef de geleidelijke ontvoogding van de 'koloniale volken - in Engelr.ntl al heel vroeg - in het vaan- del, maar teleu:·stelling over miskende bedoelingen is het liberalisme niet be- spaard ...

En toch beklaagt de liberaal zich daarover niet. Dit is de consequentie van zijn beginsel, dat ~en ander laat, wat men voor zichzelve wenst -

Maar heeft de liberaal, gegeven deze gang van zaken, gegeven een glanspunt in de negentiende eeuw en achteruitgang daarna, historisch gezien, geen kans meer?

Maai" welzeker! Het is integendeel tijd voor een Réveil.

Want wat eens de liberale bewogen- heid heeft eewekt, bedreigt ons opnieuw.

Niet slechts in de staat, maar ook in de maatschappij bedreigt ons ongecontro- leerde macht. Het beginsel van rechts- staat en verantwoordelijk gouvernement is daardoor in gevaar.

• • •

W ^ij zijn aangeland :n het tijdperk van de bewindvoerder, de mana- ger in ministerie, partijsecretariaat, vak- vereniging en bedrijfsstaf, de man, die ongecontroleerd op de knooppunten van de macht zit.

Het is niet zijn schuld, onze cultuur heeft het er als Tijl Uilenspiegel naar gemaakt. Wij hebben de techniek, ook

VliJBEID EN DEMOCRATIE

Weekblad van de Volkspartij .-oor Vrijheld en Democratie

Voorzitter Redactie-comm.:

G. A. de Ridder.

Redactie-secretaris: G. Stempher.

Adres: Prinsengracht 1 077, telefoon 35343, Amsterdam.

Administratie; Po5tbus 43, Amers- foort, tel. 7144.-

Abonnementsprijs f 1 . 90 per kwar- taal, f 7.50 per jaar.

Voor het zenden van abonnements- en advertentiegelden Postgiro no.

245103, ten name van de Penning- meester van de Stichting "Vrijheid en Democratie" te Amersfoort.

Losse nummers 15 cent.

Voor advertenties wende men zich tot de administratie.

in de organisatievormen zo ingewikkeld gemaakt, dat de gewone man - en op hem rekent de democratie - de specia- listen niet meer kan narekenen.

Welke volksvertegenwoordiger kan een Tarweovereenkomst beoordelen, een mo- netaire overeenkomf:t, welke gemeente- raadslid een uitbreidingsplan, wel

¹

ke aan- deelhouder een reorganisatieschema?

Maar enkelen, en die zeggen het de goe- gemeente voor.

Maar zo heeft Thorbecke zijn idee van

"geregeerden en regeerders tevens" niet bedoeld.- En wie rekent de atoomgeleer·

den na? Een troost slechts, dat de macht- hebbers in Rusland het ook niet kannen.

Wij worden dus van binnen en van bui- ten door ongecontroleerde macht be- dreigd. Het kan worden als in de vroege dagen van het liberalisme. En wij zijn ook nu bewogen om veel wat ons lief is, niet om het bezit van enkelen.

Wii hebben een antwoord op de uitda.

ging- geen patentgeneesmiddel natuur- lijk. Decentralisatie en sociale markteco- nomie! Geen duizendkoppige staat of mo- nopolistische onderneming met gebou- wen van duizenden kamers, maar organi- sche decentralisatie ..

Vrije markten voor goederen en dien- sten op menswaardige basis! En dat alles binnen de staat en de maatschappij van thans, wij dromen niet van gisteren. Wij zi.in realisten.

'Mensel\ike vrljhèid en bedrljfsvrijhe1d vragen behartiging met de nationale en internationale middelen van n u, ook met die van de staat.

Wij wensen dus een organische en ge- decentraliseerde staat, wij zijn waak- zaam ook jegens den staat, maar wij vre- zen hem niet. Men heeft de oude libe- ralen wel een te groot vertrouwen in den vr\ien me:'ls verweten.

Het zij zo. . . . Er was echter ook een tegenstroom in het liberalisme, die uit- ging van de feilbare mens en juist daar- om eiste, dat menselijke organisaties - eok d:ts de staat - zich zouden be- perken. Het gevaar van onbeperkte be- heersing van de massa en daardoor van de mens is r'eëel. Voor het behoud van deze enkele mens klinkt ons réveil.

B. W. KRANENBURG.

INZAKfi: EUR()PESE INTEGRATIE

De Europese integratie is in dit blad reeds dikwijls ter sprake gekomen. De V.V.D.-kiezers zijn in grote meerderheid voor Europese samenwerking. De menin- gen echter langs welke wegen die Euro- pese integratie moet worden bereikt en

· hoe ver zij moet gaan, lopen zeer uiteen.

Het is begrijpelijk, dat de redactie de lezers van Y. en D. oproept zich hierover . principieel te uiten. Het betoog van de

· l)uitse minister. Erhard is een goed uit..., gangspunt zich .nu op het Nederlandse standpunt te Bezinnen.

De ideeën van minister Erhard zijn af- gestemd op de toestand in Duitsland, waar

hlj in 't opmerkelijke economische her- stel een -groot aandeel heeft gehad. Hij is - evenals· zoveel economen - geneigd de politieke aspecten te verwaarlozen. Maar gelooft de minister waarlijk, dat men bui- ten de politiek om de deviezen-controle zou

kt.~:nnen

afschaffen?

Hij wil Europa "op natuurlijke wijze"

geboren doen worden, maar hij zegt niet hoe men de nationale regeringen er toe moet bewegen (vooral bij slechter wor- dende economische conjunctuur) geen voor anderen, vooral voor kleineren, schadelijke maatregelen te treffen. Het is immers "natuurlijk" dat het hemd nader is daq de rok.

De kern van de zaak ligt dan ook die- per. Sinds 1914 is Europa zowel econo- misch als politiek aan een toenemend pro- ces van des-integratie ten prooi geweest.

Europa - het is gebleken - kan niet op

AMERSFOORT NOTEERDE HET 200ste LID

M~de door ...te ledenwervingsactie van het H.B. mocht de ·afdeling Amersfoort het 200ste lid noteren.

ln een jaar tijds is deze afdeling nu met 48% toegenomen, waardoor dus het ge- stelde doel "maak de V.V.D. dubbel zo sterk" nog niet geheel bereikt is.

Dit moge eén aansporing· zijn voor de leden om op de ingeslagen weg voort te gaan nog meer leden aan te brengen.

Het 200ste lid, mevrouw Gunning uit het nieuwe fiatgebouw "de Terp", heeft van de propaganda-commissie een taart gekregen, welke geleverd werd door ons lid de heer Vonk, banketbakker uit de Langestraat Ook voor het 300ste lid staat een taart te wachten, dus doet uw best, anders wordt hij (d.w.z. de taart) oud- bakken!

In de jaarvergadering op 15 Februari werd het bestuur als volgt samengesteld:

Voorzitter: drs. L. Leopold; vice-voor- zitter: ir. J. G. Bijdendijk; secretaris: L.

Roodenburg; penningmeester: D. J. Aber- crombie; leden: Mevr. M. Rombach-Veld- horst, Mr. C. Kruysse, Notaris H. F. Kee- tell, W. van Gent, J. L. Moerkercken van der Meulen,

' .

"natuurlijke wijze" geboren worden.

Daarom zijn bewuste daden en een ge- richte organisatie nodig. De ontwikkeling heeft ertoe geleid, dat de West-Europese staten de belangen van hun burgers niet meer onafhankelijk, souverein, kunnen behartigen.

Men heeft getracht aan dit feit te ont- komen door een krampachtig nationaal dirigisme, waarover minister Erhard te- recht de staf breekt. Daarna is men met valien en· opstaan de weg naar de inte- gratie opgegaan.

Richtsnoer bierbij is, dat de belangen

· van de Europese burgers een of andere Europese staatkundige eenheid eisen om niet d<>or dat krampàchtige nationale di-

rigism~

bun vrijheid kwijt te raken.

Het is een paradox van deze tijd, dat wij nieuwe "gezagsorganen" moeten oprichten om aan de nationale burgers een aantal rechten en vrijheden te kunnen waarbor- gen. Nog hebben wij het in de hand die gezagsorganen een waarlijk democratische inhoud te geven. Dan hebben echter in-

'erdaad de burgers de plicht hun stem

~

laten horen.

Dr. M. STRAUB (Wij hebben aan het bovenstaande als eerste reactie om de mening der kiezers tot uitdrukking te brengen gaarne plaats verleend. Immers, het onderwerp , is van een vitaal belang ook voor ons volk, waarvan de publie- ke opinie op dit terrein grotendeels nog moet worden gevormd. - Red.)

BALKBRUG EN DEOEMSVAART samengevoegd tot één afdeling

Op een vergadering van onze Partij te Balkbrug werd besloten deze afdeling sa- men te voegen met de afdeling Dedems- vaart. De nieuwe naam luidt thans afde- ling Avereest.

Balkbrug en Dedemsvaart zijn n.l. bei- de dorpen in de gemeente Avereest.

Balkbrug telde 13 leden, Dedemsvaart 28. De nieuwe afdeling begint dus met 41 leden. Getracht zal worden in Balkbrug en omgeving nog enkele leden er bij te

krijgen. '

Voorzitter van de afdeling Avereest ia de heer A. R. van Dam; secretaris de heer J. Visser, Julianastraat 9, Dedems- vaart.

Gebrek aan plaatsruimte en een overstelpende stroom copy noodzaakte ons verschillende bij- dragen, waaronder veel afdelings- nieuws, te laten staan.

De Redactie streeft er evenwel naar de overstaande berichten zo spoedig mogelijk op te nemen. De inzenders gelieven evenwel nog wat geduld te betrachten.

20 MAART lJH ~ PAG. S

Copie voor deze rubriek te tenden ^nac~r:

Mejuffr. Joh.. H Springef'.

A.lexanderatraat 16. Haarlem.·

Provinciale dag Noord-Holland van de vrouwen in de V.V.D.

D e Groep Kennemerland-Zuid van de Vrouwen in de V.V.D. or- ganiseert voor alle vrouwelijke V.V.D.-leden in Noord-Holland een Provinciale Dag op Dinsdag 6 April a.s. in restaurant "Dreef- zicht", Fonteinlaan 1 te Haal"- lem (bus 1 en 2).

· Programma:

10.30-11 uur: Ontvangst in en bezichtiging van het Frans Halsmuseum Groot Heiligland, te bereiken met bus 1, 2, 5 en 6 tot Houtplein.

12.30 uur: Gelegenheid tot het ge- bruiken van een koffie-maaltijd (/ 2.- exclusief) in resta"'rant

"Dreefzicht";

14.15 uul': "De problemen van een groeiende stad". Spreekster:

mevr. G. A. A. Holzmilller- Teengs, lid van de gemeente- raad te Alkmaar.

"Wij zijn allen Staatsburgers".

Spreekster: mevr. mr J. M.

Stoffels-Van Haaften, lid van de Provinciale Staten van Nrd.- Holland. ·

Het Bestuur:

G. E. BETTINK-

VEENHOVEN H. GIJSBERTI HODENPIJL-

BüHRMANN G. VAN TROJEN, secretaresse Laan van Insulinde 3, Tel.

K 2500, 34280, Heemstede.

Opgave voor de Provinciale Dag Noord-Holland bij het seet'e- tariaat.

Agenda Verkiezingsbijeen- komsten van de V.V.D.

6 April Diepenhèim: Propaganda-bij- eenkomst. Sprekers: mevrouw H. A. A. L. de Vries-van der Hardt Aberson en W. J. Leyds.

8 Almelo: Propaganda-bijeen- Spr. dr B. W. Kranenburg.

Enschede: Propaganda-bijeen- komst. Sprekers: G. J. van de Noordaa, A. J. Blijdenstein en ir J. Baas, leden van de Pro- vinciale Staten.

9 Deventer: Propaganda-bijeen- komst. Spreker: R. Zegering Hadders, lid van de Tweede Kamer.

13

..

Goor: Propaganda-bijeenkómst.

Spreker: dr B. W. Kranenburg, candidaat Provinciale Staten.

Voorburg: Propaganda-bijeen- komst. Spreker: mr H. v. Riet Zwartsluis: Propaganda-bijeen- komst. Sprekers: G. J. van de Noordaa, lid, en A. J. Tom, candidaat Provinciale Staten;

Hotel Roskam.

Amsterdam: Propaganda-bij- eenkomst. Spr. prof. mr P. J.

Oud.

ZwoUe: Propaganda-bijeen- komst. Sprekers: mevr. Stoffels -Van Haaften, lid Prov. Sta- ten van Noord-Holland, be- stuurslid Nationale Vrouwen- raad, G. J. van de Noordaa en ir J. Baas.

20 Delft: Propaganda-bijeenkomst.

Spreker: mr H. van Riel.

VERKmZINGSBIJEENKOMSTEN TE TOLBERT, ZUIDHORN EN

GROOTEGAST

In verband met de Statenverkiezingen organiseert het bestuur van de Centrale Westerkwartier de volgende openbare vergaderingen:

Tolbert: 26 Maart, 's avonds 7.30 uur in Hotel Veeze.

Sprekers: mevr. G. Doornbos-Oosting en de heer H. J. Edzes.

Zuidhorn: 6 April, 's avonds 7.30 uur }!l, Hotel Addens. · . >· '

Sprekers: mej. mr. J. L. :M. Tó~

Pot en de heer R. J. Clevering.

Grootepst: 13 AprU •s avonds 7.30 uur in Hotel Everts. ·

Spreker: de heer R. Zegering Hadders.

\

-~-ltii-PAG.I

De financiële

In het ovenlcht in ons blad van !7 Februari venneldden wij, dat onze geestverwant in de Eerste Kamer, prof. Molenaar, een verschil van me·

Ding bleef behouden met minister Van de Kieft over diens standpunt, dat hij geen mededelingen kon doen omtrent zijn visie ten aanzien van de financiering van de monetaire reserve en de binding van de overscho~-

liquiditeiten. . .

De minister beriep zich toen (het betrof de Algemene Beschouwmgen in bedoelde Kamer) op de omstandigheid, dat het overleg van de Neder- landsche Bank met de handelsbanken nog niet was beëindigd en dat hij dus in ciit stadium geen vrîjheid kon vinden om daarover mededelingen te doen. Te zijner tijd, na beëindiging der besprekingen, zou hij dat echter gaarne doen.

Na dat debat in twee ronden volgde nu bij de behandeling van de be- groting van Financiën de derde ronde· in deze aangelegenheid, waarbij de zaak wederom "onbeslist" bleef.

De besprekingen waren nu inmiddels beëindigd en er was een accoord bereikt, waàrover ook in de pers enige mededelingen hadden gestaan.

Maar hetgeen prof. Molenaar had gemeend te mogen verwachten, namelijk dat de minister nu eigener beweging de Eerste Kamer, waar hem vragen over deze kwestie waren gesteld, in het openbaar zou inlichten, geschiedde wederom niet.· De minister had zich beperkt tot vertrouwelijke inlichtingen aan de commis~ie ^· v~n rapporteurs en verder verwees hij naar het wets- ontwerp, dat ovèr deze materie waarschijnlijk zou worden ingediend.

Prof. Molenaac heeft over deze gang van zaken nog het nodige in. het midden gé- bracht en, mede met een beroep op de Grondwettelijke bepalingen omtrent de ver- antwoordelijkheid der ministers en hun plicht om te antwoorden, met nadruk vast- gesteld, dat de minister hem niet had over- tuigd en dat hij op dit punt beslist onbevre- digd bleef.

Komend tot de belastingen, bracht prof.

Molenaar vervolgens in herinnering, dat de minister bij de Algemene Beschouwingen had opgemerkt, dat er voorlopig van belas- tingverlaging geen 11prake zou kunnen zijn en in zijn 'M:.v.A. op het Voorlopig Verslag der Eerste Kamer over· zijn. beg,róting had de 'minister (of de staatssecretarif!; die meer in het bijzonder met de fiscale aangelegen- heden is belast) geschreven, dat: .,naarmate de voorbereiding van de algehele herziening van de belastingwetgeving vordert, er min- der aanleiding bestaat problemen, die met verschillende andere vraagstukken van fis- cale aard zijn verweven, uit het. geheel te lichten en afzonderlijk te behandelen".

In· dit verband plaatste onze woordvoer- der de waarschuwing, dat toch niet alles aait die algehele herziening van de belas- tingwetgeving mocht worden opgehangen.

Het hoofddoel dier algehele herziening van het belastingstelsel is een .,technische her- ziening" "en wanneer men nu bij de Succes- siewet ziet, waartoe een technische herzie- ning leidt (deze is nu, na zes jaar, nog steeds hangende - thans is het wachten op de Memorie van Antwoord), dan was prof, Mo- lenaar wel erg bevreesd, dat allerlei princi- piële vragen zouden. verdrinken in die tech- niek.

Daarom verzocht hij de Regering nog eens te overwegen, ten aanzien van welke vraag- stukken, die nu eenmaal telkenjare de be- langstelling van de Kamer(s) hebben en waarover ook de heer Molenaar zelf meer dan eens sprak, de behandeling vooraf zou kunnen gaan aan de technische herziening van het belastingstelsel.

* * *

Wat de besloten yennootschappen be- treft herhaalde prof. Molenaar nog

· ee~s. dat hij de vermogensbelasting voor die vennootschappen wel uitermate drukkend vond. •

Ook de vermogensbelasting in het alge- meen had In deze Kamer meerdere malen zijn belangstelling gehad. Hij wilde daar nog eens naar. verwijzen en sloot zich verder . aan bij hetgeen vóór hem mr Pollerna

(C.H.) ook op dit punt had betoogd.

Een letwat optimistisch geluid kon onze woordvoerder ditmaal laten horen met be- trekking tot de fiscale behandeling van de ouderdomsvoorziening.

Uit hetgeen met betrekking tot dit onder- werp thans van de :::ijde der Regering was verklaard maakte hij met erkentelijkheid op, dat deze door de huidige Regering eindelijk in een heel wat breder licht wordt gezien dan bij vorige Regeringen het geval was.

Hij vleide zich met de hoop, dat nu o.a.

dit punt niet aan de bovenbedoelde algehele herziening zou worden opgehangen. Nu de Regering erkend heeft, dat hier een pro- bleem ligt, had hij enige hçop dat in deze zaak, die voor hem van grote betekenis

•

PROF. MOLENAAR .. .. .. Po)ynorm een les ...

was, eindelijk de rechtvaardigheid tegen- over de eigen spaarders zou worden be- tracht.·

In het verband van de rechtvaardigheld kwam de heer Molenaar toch nog even te- ' rug op de familiev~nnootschappen, en wel met betrekking tot het .,aanmerkelijk be- lang".

Spreker zag het zo: de N.V. betaalt ven- nootschapsbelasting en men betaalt inkom- stenbelasting over de "gehele uitgedeelde winst; de firma en de eenmanszaak daar- entegen betalen inkomstenbelasting.

Wie het zo ziet, moet een extra-belasting bij vervreemding onrechtvaardig voorkomen.

Zij was naar zijn mening ook hierom on- rechtvaardig, omdat een particulier, die zijn aandeel in een N.V., waarop door een goede gang van zaken agio is gemaakt, verkoopt, ook geen inkomstenbelasting betaalt.

Onze woordvoerder meende dus, dat er alle aanleiding was, die heffing van aandeel- houders met een aanmerkelijk belang, in het geval van winst bij vervreemding, nog een!!' aan een

ernstig-~onderzoek

te onder- werpen.

Met betrekking tot de vereveningsheffing verdedigde prof. Molenaar nog eens zijn standpunt, dat deze heffing over het totale loonbedrag ten goede moet komen aan de verbetering van de positie van de werkne- mers (bijv. bij de definitieve ouderdomsvoor- ziening) en als zij daarvoor niet nodig was, verlichting van deze vereveningsbelasting niet achterwege mocht blijven.

Hij achtte het echter onjuist, dat zij ook voor andere zaken werd gebruikt, zoals de voorziening van de ouderdomsuitkering voor kleine zelfstandigen.

* * *

Ten aanzien van de coördinatie van de bepalingen van de vereveningsbelas- tlng, de loonbelasting en de sociale verze- keringswetgeving (op zichzelf zeer wenselijk en hij was daar dan ook een voorstander van geweest) meende de heer Molenaar, dat de ervaring wel reeds had geleerd, dat de invoering te snel had moeten geschieden.

Hij verwees evenals de heer Pollerna

en belast _In~ ^••

Bel{rotint{ van ~Financië11 · De voorlü De aan•taande technische · herzienin~ vaJ succes? Een accijn•kwestie - Nol{ma 7 weede Kamer ~ Verhot:inl{ pensioenen van Orde der Kamer.

(C.H.) daarvoor naar een artikel in het .,Al- gemeen Handelsblad" en vroeg of de bezwa- ren niet alsnog konden worden weggeno- men, zonder wetswijziging.

- In dit verband vroeg spreker ook, de werkgevers, die te goeder trouw fouten zou- den blijken te hebben gemaakt bij de be- rekening, welke fouten niet meer op de ar- beiders zouden zijn te achterhalen, daarvoor niet aansprakelijk te stellen, doch hierbij een ,.verschoonbaar verzuim" aan te ne- men. Bovendien verzocht hij, te zijner tijd, wanneer het tweede gedeelte van de coördi- natie zou volgen, een langere aanlooptijd in acht te nemen.

De staatssecretaris moest natuurlijk voor-.

zichtig zijn, omdat anders misschien enkele werkgevers zouden redeneren: het komt er toch niet zo op aan, men laat het wel zitten.

Maar behalve dat in gevallen van goede.

trouw geen boete zou worden opgelegd, zeg- de dr Van den Berge onze woordvoerder nog toe: ,. ... ik wil de geachte afgevaardig- de toch wel zeggen, dat ik in sterke geval- len, waarin het gaat om transitoire moeilijk- neden en wanneer het werkgevers betreft, die gewoonlijk hun verplichtingen goed na- komen en die het nagevorderde op de ar- beider in redelijkheid niet kunne.n verhalen, de navordering in nadere overweging wil doen nemen•·.

• • *

Z oals men zich zal herinneren, is met België ee!'. veJïdrag gesloten betref- fénde de unificatie van de accijnzen. O.a.

zou, als gevolg hiervan, de accijns op bier' hier te lande omlaag gaan.

Dat verdrag is niet alleen gesloten, maar ook geratificeerd. De in werking treding is echter nog steeds niet geschied, omdat, zo- als de Regering heeft medegedee1d, van Bel- gische zijde bezwaren bestaan van ,.in hoofdzaak budgetaire en sociaal-politieke

aard". -

Terecht betoogde prof. Molenaar, dat men die bezwaren in België dan maar vóór de ratificatie had moeten bezien,. en dat Bel- gië, als de ene partij, zich nu toch ·niet een- zijdig kon voorbehouden, om dat geratifi- ceerde verdrag niet te effectueren.

Hij drong er .-daarom bij de Regering op aan, de Belgische .Regering te laten weten, dat wij hier anders tot een autonome verla- ging· van de bieraccijns over zouden gaan.

Iets, dat (gezien het feit, dat reeds acht kleinere' brouwerijen zijn opgeheven) wel erg noodzakelijk is. Een goede binnenlandse afzet is voor alle ondernemingen nu een- maal de grondslag voor export.

Mr Teulings (K.V.P.) en prof. Molenaar voerden nog een vrij uitvoerig debat met de minister over de credietverlen\ng aan, en de situatie van, Polynorm. Wij vermelden hier alleen pro(. Molenaars eindconclusie, namelijk· dat hieruit nog eens deze les kan worden getrokken, dat de overheid op haar terrein goed zal doen, de grootste voorzich- tigheid bij het financieel steunen van .,prij- zenswaardige initiatieven" in acht te ne- men.

Ten aanzten van de regeling van het be- roep van belastlngèonsulent had de minister medegedeeld, dat hij voornemens· was, de·

zaak op te nemen met het ministerie van Justitie.

De heer Molenaar drong er op aan, dat dit nu eens niet langs de bekende omslach- tige weg zou gaan, maai" dat de betreffende ambtenaren de hoofden «envoudig bij elkaar zouden steken .

Doet men het niet aldus, dan krijgen we

·hetzelfde als bij de voorbereiding van de Wet op de Dierenbescherming, welke ook in een voor velen zo teleurstellend tempo ge- schiedt als gevolg van het noodzakelijke in- terdepartementale overleg.

• • •

0 p het stuk van de materiële oorlogs- schade besprak onze geestverwant al- lereerst de herziening van vroeger vastge- stelde bedragen. Hij noemde dit zelf .,een nieuw punt op zijn program". Welnu, licht- vaardig heeft hij dat er zeker niet op ge- plaatst.

Een sterk geval is dat van Tilburg en Breda. De werkzaamheden van de Schade- enquêtecommissi_e van Tilburg zijn op een

gegeven ogenblik overgedragen aan de-enquêtecommissie ·:an Breda.

~

was geschied, heeft de schade-enq missie in Breda zich niet accoord , met de wijze, waarop de schade tE was opgemaakt. Zo is men ge'kome:

groot aantal herzieningen van diE regelingen, gevolgd door terugvol van hetgeen in 1948 reeds was afg4 Prof. Molenaar noemde dit volll strijd met de interpretatie van a1 die door minister Lieftlnck is geg opzet is altijd geweest, dat die h tot bijzondere gevallen moest wo perkt. Er moesten zijn nieuwe f e i

Gaat de Schade-Enquêtecommissi Bureau Oorlogssehade nieuwe mE bij zijn waardering aanleggen, dan echter geen nieuwe felten In de zin Ook ambtelijke tekortkomingen I zijn geen feiten, die In aanmerkillJ komen.

Dergelijke hernieuwde scl!attlngell in strijd met ;,et ·nenselijk gevoel. 1 Jenaar haalde een hrief aan van ien schreef: .,Bij de uitkering van de se goeding hebben wij de raad gekrel steedt" uw geld goed. Welnu, ik 1 centen voortreffelijk besteed; de ce1 weg en nu moet ik f 1.150.- teru1 Een andere opmerking van onzE voerder was, dat, wanneer lemanc heeft aangetekend, het veel te lan eer de beslissing valt. Het Is tocl daad wel bedenkelijk, dat vele get meer dan zeven jaar moeten wach' hun beroep wordt behandeld.

Uiteraard kwam prof. Molenaar eens terug op het bekende punt v1u passing van artikel 72, lid 11 ·van op de Materiële Oorlogs";chaden (wl,;

hier al meermalen over geschreven) kreeg hij een belangrijke toezeggilll

minister. .

Op aandrang van onze geestverw klaarde minister Van de Kieft 1 reeds in zijn Memorie van Antwo' mocht· op een of ander punt een pr .geschil met een getroffene ontstaa!

zijds aan een vlotte vorming van j dentie dienaangaande geen belemn in de weg zullen worden gelegd.

Nog een andere toezegging kreeg Molenaar hier. Hij vroeg namelijk, er een beschikking wordt genomen trokkene een gemotiveerde berekei te zenden, omdat het toch van groo1 is, dat deze weet, op welke wijze de lende bijdrage en het aan hem gelUl de bedrag zijn berekend.

Minister Van de Kieft erkende, tot nu toe niet was gebeurd, maar v de zich thans bereid, zijn ambtenare strueren, in het vervolg die spê

mede te zenden. '

Ondertussen verzuimde de heer :N niet, nog eens met nadruk vast te dat hij het nog steeds niet met de l eens was in de kwestie van het niej dend werken van de aanvullende bl ten aanzien van de onderlinge mollj keringsmaatschappijen. . : Men bedenke daar~ij wel, ·dat voóti vullende bijdragen, die niet

bevrijde~

ken, de andere bij bedoelde maatsol aangesloten verzekerden, In strijd

^~

bedoeling en (naar de mening van Jl

lenaar) in strijd ook met wat de W1

artikelen 92 en 93 stelt, <te dupe wCJ!

Hij bleef de toepa15sing van de .~

rechtvaardig en onjuist achten en~·

te, dat het scheidsgerecht hem da . de be-schikking van artikel 72, lid 1 ..

gelijk zou geven. .

Ik mag, zo zei onze geestverw . schien niet verwachten, dat de ~ mijn standpunt tenslotte zal. d_elen, .·.

moet er toch wel bezwaar tegen m . in de M.v.A. staat, dat op dit ge regeling is tot stand gekomen, die

rechtvaardig is. . j

De Staat, zo .waarschuwde onze·., voerder tot slot, is een gezagsorg~:

wij tegen op moeten kunnen zien,

zal diezelfde Staat bij de afwikke

de oorlogsschaden geen belangrijke

beginselen mogen schenden.