Pater Damiaan weldra heilig

(1)

K E R K 16

K E R K + L E V E N - 1 3 A U G U S T U S 2 0 0 8

N

EGENENVEERTIG was

Jozef De Veuster toen hij bezweek aan de gevolgen van lepra. Die ziekte liep hij op toen hij besloot zichzelf te vergeten en er hele- maal te zijn voor zijn parochianen.

De bevolking op het Hawaïaanse eiland Molokai bestond immers uit melaatsen die verwijderd wa- ren uit de samenleving en daar zonder enige voorziening wacht- ten op hun einde. De radicale keu- ze van pater Damiaan (1840-1889) voor deze uitgestotenen oogstte kritiek en bewondering. Nog vóór zijn dood verwierf de missionaris wereldfaam. Hij veranderde voor- goed het lot van mensen die door lepra getroffen werden. Zelf werd

pater Damiaan een icoon van be- langeloze naastenliefde.

Zijn stoffelijke overschot werd in 1936 bijgezet in de kerk van de paters picpussen in Leuven. Kort daarop werd het proces voor zijn zaligverklaring geopend. Dat zou uiteindelijk gebeuren op 4 juni 1995 in Brussel. Velen herinneren zich wellicht die totaal uitgere- gende viering voor de basiliek van Koekelberg. Bij die gelegenheid werd een hand van pater Dami- aan naar Molokai gebracht, zodat mensen ook daar bij zijn graf kunnen bidden.

Nu is de kogel door de kerk voor de heiligverklaring van deze bij- zondere man, die het woord ‘missionaris’ een heel nieuwe beteke-

nis gaf. De heiligverklaring zal in Rome plaatsvinden, volgens een nieuwe regel ingevoerd door Be- nedictus XVI. (Een zaligverklaring vindt nog wel plaats in het geboor- teland. Die laat dan ook enkel de verering door de plaatselijke bevolking toe.) Dat is dan ook de re- den waarom kardinaal en pre- mier de paus niet naar België uit- nodigden.

Rome en Leuven

De provinciaal van de paters van de heilige Harten, pater Go- rissen, hoopt wel dat een grote de- legatie uit ons land de heiligverklaring in Rome zal bijwonen.

Daarnaast wil hij in Leuven bij Da- miaans graf een speciale viering houden. Wat de heiligverklaring voor de congregatie betekent?

Gorissen: „Ze is niet allereerst een eerbewijs voor de congregatie, als wel voor de persoon van pater Da- miaan. De Australische Damiaan- biograaf Gavan Daws zei ooit: ‘On- ze wereld zou er veel beter uit- zien, als hij meer doordesemd zou zijn van de geest van pater Dami- aan.’ De heiligverklaring kan daartoe bijdragen. Damiaan was meer dan een welzijnswerker.

Zelf zei hij dat hij het nooit volge- houden had zonder de aanwezig- heid van Christus in zijn leven.”

Een datum voor de heiligverklaring zoeken de paus en de betrok-

ken kerkleiding in België en Ho- nolulu tijdens het volgende con- sistorie (vergadering van kardina- len) in januari of februari. Wellicht wordt gemikt op eind 2009, bij- voorbeeld in de missiemaand ok- tober. Dat zegt Hans Geybels, woordvoerder van kardinaal Dan- neels. Zodra de datum vaststaat, richt het aartsbisdom een werk- groep op die alle kerkelijke initia- tieven moet coördineren.

Maar ook de overheid laat zich niet onbetuigd bij de eer die onze

‘grootste Belg’ te beurt valt. Naast de kerkelijke festiviteiten verbon- den aan de datum van de heiligverklaring, loopt senator Pol Van Den Driessche (CD&V) met het idee een nationaal volksfeest te organiseren. Hij acht het mogelijk hiervoor grote namen en geënga- geerde artiesten aan te trekken.

„Enerzijds kunnen we zo het publiek gevoelig maken voor de fi- guur van Damiaan en zijn beteke- nis voor de wereld, anderzijds kunnen we geld inzamelen voor organisaties die zijn levenswerk voortzetten”, aldus de senator.

Maar heeft zo’n volksfeest oog voor Damiaan zoals hij echt was,

een martelaar van het geloof? Of wordt hij straks gereduceerd tot welzijnswerker om het pluralisti- sche publiek tegemoet te komen, en valt hij aldus ten prooi aan ide- ologisch getouwtrek? Pol Vanden- driessche, zelf kerkganger: „We hopen dat Kerk en overheid hun krachten kunnen bundelen. Het zou ontzettend jammer zijn in- dien de katholieke gemeenschap zo’n nationaal volksfeest de rug zou toekeren. Anderzijds kun je niet van de regering verwachten dat ze een kerkelijk feest organi- seert. Het moet toegankelijk zijn voor het brede publiek.”

Kunstenaars worden intussen door beide partijen aangespoord om uit hun kot te komen. Via het project Damiaan Vandaag roe- pen de picpussen alle parochies op om Damiaan zichtbaar te maken in de kerk. Deken Joris Hardi- quest van Tienen gaf alvast hout- snijwerker Frans Matthee op- dracht voor een beeld. Aan de in- gang van de Onze-Lieve-Vrouw- Middelareskerk in Ieper staat Da- miaan in een beeldengroep rond de ‘Levensboom’ die verwijst naar Christus. In de gebouwen van uw eigenste Kerk+Leven hangt een reliëfbeeld van de hand van Ray- mond Ceuppens.

En alweer Pol Van Den Dries- sche diende een voorstel in voor een beeld van Damiaan in het par- lement. „Elk jaar wordt een he- dendaags werk aangekocht voor één van de commissiekamers. Da- miaan zou niet misstaan in de commissie Sociale Zaken.”

Terwijl de CD&V-senator de wind van voren krijgt van VLD’er Karel De Gucht, loopt diens partij- genoot Patricia Ceysens in Leu- ven warm voor een betere plek voor het standbeeld van Damiaan, nu wat verscholen aan de Brussel- sestraat. Zo zie je maar, Damiaan is van iedereen. Al ziet Ceysens misschien vooral de voordelen van een nieuwe toeristische trek- pleister.