Amsterdam University of Applied Sciences
Stadslogistiek in beeld
de bevoorrading van goederen in de Oude Pijp in Amsterdam: kenmerken en kansen Ploos van Amstel, Walther; Balm, Susanne; Kooi, Martijn; Kroese, Ivar; Stam, Ruben; van Herwijnen, Annemijn; Joost, Neuvel; Arslan, Said; Mooren, Ton; Groot, Claes; Bresser, Hanneke ; Koop, Elisabeth; Thomasse, floor
Publication date 2016
Document Version Final published version
Link to publication
Citation for published version (APA):
Ploos van Amstel, W., Balm, S., Kooi, M., Kroese, I., Stam, R., van Herwijnen, A., Joost, N., Arslan, S., Mooren, T., Groot, C., Bresser, H., Koop, E., & Thomasse, F. (Eds.) (2016).
Stadslogistiek in beeld: de bevoorrading van goederen in de Oude Pijp in Amsterdam:
kenmerken en kansen. Hogeschool van Amsterdam.
General rights
It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons).
Disclaimer/Complaints regulations
If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please contact the library:
https://www.amsterdamuas.com/library/contact/questions, or send a letter to: University Library (Library of the
University of Amsterdam and Amsterdam University of Applied Sciences), Secretariat, Singel 425, 1012 WP
Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible.
Stadslogistiek in beeld
De bevoorrading van goederen in de Oude Pijp in Amsterdam: kenmerken en kansen
September 2016
Een onderzoek van Hogeschool van Amsterdam, EVO, LeanCargo Consultancy,
Stadsdeel Zuid en gemeente Amsterdam. In opdracht van Connekt/Topsector Logistiek
Voorwoord
Introductie
Kaart Oude Pijp
Ontvangen
Leveren
Vervoeren
Oplossingen
Meewerkende partijen
Uitvoerende partijen
Contact en Disclaimer
3
4
5
6
8
10
12
14
15
16
Inhoudsopgave
Stadslogistiek in beeld 3
Voorwoord
In de levendige buurt de oude Pijp kun je uren rondstruinen in winkeltjes of op de Albert Cuypmarkt, genieten van alle denkbare keukens, terrassen en de vele cafés. De Oude Pijp is een zeer drukke en levendige wijk waar wonen en werken zij aan zij gaan. Dit levert een groot aantal verkeersbewegin- gen op. Naast het autoverkeer van bewoners is er ook veel verkeer ten behoeve van de bevoorrading van bedrijven en het afleveren van pakketjes voor bewoners. Op diverse momenten op doordeweek- se dagen zorgt dit ervoor dat de doorstroming van verkeer stagneert.
De Oude Pijp is het tweede centrumgebied van Amsterdam met vele binnen- en buitenlandse bezoekers. Steeds meer mensen bezoeken de wijk en steeds meer bedrijven vestigen zich er. Voor mij als bestuurder Verkeer en Vervoer en Economische Zaken is het belangrijk om inzicht te krijgen waar in de Oude Pijp de verkeersknelpunten liggen en welke relatie er is met de bevoorra- ding van winkels en andere ondernemers. Met dit inzicht kan er in samenwerking met vervoerders, leveranciers, ondernemers en bewoners bekeken worden welke oplossingen er zijn om de verkeersdruk in de Oude Pijp te verminderen.
Ik ben verheugd dat in dit onderzoek, waarvan de rapportage voor u ligt, de transporteurs, leveranciers, de Hogeschool van Amsterdam en de overheid hebben samengewerkt. Deze samenwerking heeft een rapportage opgeleverd waarmee een goede basis is gelegd voor het vinden van de juiste antwoorden om de Oude Pijp ook in de toekomst een aantrekkelijke wijk te laten zijn waar het fijn vertoeven, wonen en ondernemen is.
Dhr. Drs. P.P.J. Slettenhaar
Lid dagelijks bestuur stadsdeel Zuid
“Met dit inzicht kan er in samenwerking met vervoerders,
leveranciers, ondernemers en bewoners bekeken worden
welke oplossingen er zijn om de verkeersdruk in de Oude
Pijp te verminderen.“
Introductie
De Oude Pijp is een wijk waar veel mensen wonen, werken, winkelen en uitgaan. De bevoorrading van winkels, horeca, bedrijven en bouwplaatsen is belangrijk voor de vitaliteit van de buurt. Helaas is de keer- zijde van de medaille dat bewoners, ondernemers en bezoekers hiervan last kunnen ervaren. De leefbaar- heid en de verkeersveiligheid staan onder druk. Het verkeer zit elkaar in de weg en er is geluids- en stank- overlast. De wijk wordt de komende jaren steeds drukker door het in gebruik nemen van de Rode Loper en de Noord-Zuidlijn. De openbare ruimte moet anders worden gebruikt, onder meer door het slim en schoon organiseren van de bevoorrading.
Het slimmer en schoner regelen van de bevoorrading en inzameling van afval in de Oude Pijp betekent een beter leefklimaat, een betere bereikbaarheid en niet in de laatste plaats een bruisende wijk waar het prettig vertoeven is. Om te bepalen welke oplossingen effectief zijn, is het eerst nodig de huidige situatie van de bevoorrading in beeld te brengen.
In opdracht van Connekt, hebben de Hogeschool van Amsterdam, EVO en LeanCargo Consultancy tussen april en augustus 2016 onder- zoek gedaan naar de bevoorrading in de Oude Pijp. Dit gebeurde in samenwerking met de gemeente Amsterdam en Stadsdeel Zuid.
Het doel van het onderzoek was om de kenmerken van de verschillende bevoorradingstromen in de Oude Pijp in kaart te brengen. Een gebied met meer dan 1.000 ondernemers en veel laad- en losverkeer. Welke goederen ontvangen de ondernemers wekelijks? En door wie en hoe wordt dit geleverd? Deze vragen stonden centraal in het onderzoek.
Stadsdeel Zuid heeft Seinpost en Stad & Co ingezet voor de dataverzameling bij winkels, horeca en bedrijven in de Oude Pijp.
LeanCargo Consultancy en ondernemersvereniging EVO richtten zich op de dataverzameling bij leveranciers, afvalinzamelaars en logistiek dienstverleners. Onderzoekers van het HvA Onderzoeksprogramma Urban Technology hebben de data geanalyseerd.
In het onderzoek is data verzameld bij ondernemers in de Oude Pijp, leveranciers, afvalinzamelaars en logistiek dienstverleners. Zij werden gevraagd naar de frequentie van leveringen in het onderzoeksge- bied en de kenmerken van het transport, zoals voertuigtype en tijdstip. In totaal hebben 145 bedrijven meegewerkt aan dit onderzoek door het beantwoorden van vragen en het delen van bedrijfsdata. Het onderzoek richt zich niet of in mindere mate op consumenten, publieke instellingen en bouwlogistiek.
De wens
De opdracht
Deze rapportage presenteert de resultaten. Deze zijn het startpunt voor de ontwikkeling van op- lossingen voor een slimmere en schonere bevoorrading. Hierbij kan gedacht worden aan de inzet van lichte elektrische vrachtvoertuigen, centrale afleverpunten, vervoer over water en gezamenlijke inkoop. Ook ondernemers, bewoners, leveranciers en logistiek dienstverleners zullen actief betrok- ken worden in het proces van ontwikkeling en implementatie. Zo ontwikkelt de Oude Pijp zich tot een heus Living Lab, waar bedrijven, overheden, onderzoekers en gebruikers samenwerken aan een leefbaar Amsterdam!
De resultaten
Het team
De aanpak
Albert Cuypmarkt
78% Voertuigsoorten
van het gemeten vracht- verkeer is een bestelbus
Meetpunten
HvA Amstelcampus
Verdeling vrachtverkeer
Heineken Experience
Stadslogistiek heeft impact op:
Impact stadslogistiek
Rode Loper Noord/Zuidlijn
Aantal inwoners
14.977 Bevolkingsdichtheid Oude Pijp
24.000 bewoners per km²
Bevolkingsdichtheid Centrum
13.750 bewoners per km²
Bebouwd terrein Oude Pijp
78%
Bebouwd terrein centrum
66%
Oppervlakte Oude Pijp
68 ha
15
Tijd laden/lossen
is de gemiddelde tijd voor laden / lossen op het Gerard Douplein
min.
Vrachtfiets 1%
2%
78%
16%
3%
Bestelbus Vrachtwagen Vuilniswagen Klein vrachtvoertuig Van Woustraat
Ferdinand Bolstraat Gerard Douplein
Aantal bedrijfsvestigingen
Bedrijven 439
Horeca 214
Kantoren 1056
Voorzieningen 599
Overige 101
Totaal 2762
Winkels 353
16%
38%
13%
22%
8%
4%
Focus van het onderzoek.
Verkeersdrukte
Geluid Uitstoot
Stank Veiligheid
Knelpunt
Knelpunt Knelpunt
Knelpunt
Indicatie passerende bestel- en zware vrachtvoertuigen per uur wegdoorsnede *
7u 8u 9u 10u 11u 12u 13u 14u 15u 16u 17u
Stadslogistiek gaat de hele dag door
*obv 1 meetmoment op donderdag
100
20 40 60 80
0
Knelpunt
In de Oude Pijp is
25-50%
van het verkeer een vrachtvoertuig
Trillingen
In de Oude Pijp zijn 439 bedrijven, 353 winkels en 214 horecagelegenheden gevestigd (CBS, 2015). Voor hen is het van groot belang dat ze hun goederen die zij inkopen op tijd op de gewenste plek (keuken, kantoor- kast of winkelschap) hebben liggen. Daarbij willen zij zo min mogelijk worden gestoord door laad-, los en transportactiviteiten. Ondernemers krijgen de goederen bezorgd door hun leverancier, door een externe vervoerder of ze halen de spullen zelf met eigen vervoer op. Afval en emballage vormen de retourstromen.
Er hebben 103 ondernemers uit de Oude Pijp meegewerkt aan het onderzoek. Tijdens een bezoek van een winkelstraatmanager gaven zij informatie over de goederen die zij ontvangen
1en de inzameling van bedrijfsafval. Ook hebben ze vragen beantwoord over de wenselijkheid van verschillende oplossingen (zie hoofdstuk Oplossingen).
1. Er is niet gevraagd naar leveranciers van diensten zoals een monteur, schilder, loodgieter.
Ontvangen
Deelnemers onderzoek
ondernemers Deelnemers onderzoek
ondernemers Aantal vestigingen in
Amsterdam
Ontvangst voor de buren
Onder de respondenten waren 4 ondernemers die op vrijwillige basis pakketten
voor bewoners uit de buurt aannemen. Soms wel 20
pakketten per week.
Bedrijfsafval
De inzameling van bedrijfs- afval wordt in het onder-
zoek meegeteld als levering.
75% van de respondenten heeft maar één vestiging in Amsterdam
103 ondernemers uit de Oude Pijp hebben bijgedragen aan het onderzoek
bedrijven 18
winkels
Horeca
53
32
Stadslogistiek in beeld 7
Het aantal keer dat ondernemers bevoorraad worden per week varieert sterk. Zo ontvangt een kleine kledingwinkel slechts 2 keer per maand een levering en ontvangt een speciaalzaak wel 70 leve- ringen per week (uitschieter). Zowel onder horeca ondernemers als winkels als bedrijven zitten uitschieters van rond of boven de 40 le- veringen per week. Dit is inclusief de retourstroom afvalinzameling.
Voor elk type ontvanger zijn de leveringen onderverdeeld naar drie type stromen: levensmiddelen, non-food (dit bevat o.a. kleding, kantoor- en klusartikelen) en afvalinzameling.
Frequentie: gemiddelde en spreiding
Verdeling productgroep per type ontvanger
Het categoriseren van ondernemers is globaal gebeurd aan de hand van de bedrijfsactiviteit: bedrijf, horeca, winkel. De resultaten laten zien dat er binnen deze groepen grote verschillen bestaan. Daarom is het waardevol om de ondernemers ook op andere manieren te categoriseren, zoals aantal medewerkers en het specifieke aanbod van de onderneming. Wanneer deze verschillen bekend zijn, kan er nog nauwkeuriger een uitspraak gedaan worden over de buurt als geheel en over andere gebieden met veel bedrijvigheid. Het HvA Onderzoeksprogramma Urban Technology (team Data Analytics) gaat hier in een vervolgonderzoek mee aan de slag.
Categoriseren van ondernemers
levensmiddelen
non-food (o.a. kleding, kantoor- en klusartikelen) afvalinzameling
60 80
40
20
0
winkels horeca
bedrijven
winkels horeca
bedrijven
Gemiddelde aantal leveringen per week
75% van de bedrijven heeft minder dan 9 leveringen per week
50% van de horeca ondernemers heeft meer dan 16 leveringen per week
25% van de onderzochte winkels heeft minder dan 2 leveringen per week
Uitleg figuur Hoogste
waarde
Laagste waarde
75%
Uitschieter
25%50%