eerste tijdvak

(1)

CORRECTIEVOORSCHRIFT

Bij het examen: NATUURKUNDE

HAVO, eerste tijdvak 1987

MHNO, afdeling VHBO, tweede cyclus 1986-1987

Inhoud: 1 Algemene regels 2 Scoringsvoorschrift

2.1 Scoringsregels 2.2 Correctiemodel

708554- CV13

(2)

De Centrale Examencommissie Vaststelling Opgaven (CEVO) heeft voor de beoordeling van het schriftelijk werk de volgende algemene regels en scoringsvoorschriften opgesteld.

1 Algemene regels MAVO/HAVO/VWO:

In het Eindexamenbesluit dagscholen MAVO/HAVO/VWO zlJn twee artikelen opgenomen die betrekking hebben op de scoring van het schriftelijk werk, namelijk artikel 27 en artikel 28.

Deze twee artikelen moeten als volgt worden geïnterpreteerd:

1 De examinator en de gecommitteerde zijn verplicht het scoringsvoorschrift voor de scoring van het schriftelijk werk toe te passen.

2 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg de score voor dit (gedeelte van het) schriftelijk examen vast.

Komen ze daarbij na mondeling overleg op basis van het scoringsvoorschrift niet tot overeenstemming, dan wordt de score vastgelegd op het rekenkundig gemiddelde van beide voorgestelde scores, (indien nodig) naar boven afgerond op een geheel getal.

2 Scoringsvoorschrift 2.1 Scoringsregels:

De examinator streept de onvolkomenheden in het werk van de kandidaten aan en vermeldt de scores per vraag(onderdeel) en de totaalscores op een aparte lijst.

Per vraag(onderdeel) is in het correctiemodel een maximumscore aangegeven.

2 Bij de scoring van een onderdeel van het schriftelijk werk zlJn alleen gehele punten geoorloofd. Een toegekende score kan nooit lager zijn dan

o.

3 Een volledig juiste beantwoording van een vraag levert het aantal punten op dat in het correctiemodel als maximumscore staat

aangegeven.

4 Voor dit (gedeelte van het) schriftelijk werk kunnen maximaal 90 scorepunten toegekend worden. Elke kandidaat krijgt vooraf

10 scorepunten. De score voor dit (gedeelte van het) schriftelijk werk wordt dus uitgedrukt op een schaal van 10 tot en met 100 punten.

5 Indien een gegeven antwoord niet in het correctiemodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare vakinhoudelijke argumenten als

'juist' of 'gedeeltelijk juist' gekwalificeerd kan worden, moet het aantal beschikbare punten geheel of gedeeltelijk aan het gegeven antwoord worden toegekend naar analogie - of in de geest van het correctiemodel.

(3)

6 consequentieregel

Het komt voor dat een leerling het antwoord op een vraag nodig heeft voor een andere vraag. Mocht dit antwoord fout zijn dan mag deze fout niet opnieuw bestraft worden als de leerling het antwoord opnieuw gebruikt, mits het probleem daardoor niet eenvoudiger is geworden.

7 Bij het opstellen van de examenopgaven en van de normeringen voor de examens natuurkunde worden van onderstaande, veel voorkomende

formuleringen, de volgende omschrijvingen gegeven.

Bereken: Met een uitkomst alleen kan niet worden volstaan. Uit een te geven oplossing moet duidelijk blijken met welke waarden men de berekening heeft uitgevoerd en welke formules of welke principes men heeft toegepast.

Bepaal: Deze vraagstelling wordt gekozen indien voor de

beantwoording gebruik gemaakt moet worden van een diagram, grafiek, tekening, tabel of een in de tekst gegeven formule soms gecombineerd met een berekening. Met een uitkomst alleen kan niet worden volstaan. Uit een te geven oplossing moet duidelijk blijken wat men heeft gedaan en bij een eventuele berekening, met welke waarden en formules men de berekening heeft uitgevoerd.

Verklaar, beredeneer of leg uit: Een duidelijke verklaring, beredenering of uitleg wordt verlangd.

Construeer of teken: Alleen een constructie of tekening zonder

toelichting wordt verlangd. De nauwkeurigheid wordt bepaald door de beschikbare gestelde gegevens.

Schets: Een bepaald verloop moet worden aangegeven waarbij de nauwkeurigheid van de tekening secundair is. Geen toelichting wordt verlangd.

Leid af: Uitgaande van de verstrekte gegevens moet een gevraagde gevolgtrekking, formule of relatie duidelijk gemaakt worden.

Waardoor: De oorzaak moet worden aangegeven.

Waarom: De gevraagde reden moet worden vermeld.

Bij formuleringen als: welke, wanneer, noem, wat, hoe, hoeveel kan met alleen een antwoord volstaan worden, tenzij er-bij-vermeld staat Licht het antwoord toe. Dan wordt verlangd dat men aangeeft hoe men aan het antwoord gekomen is.

8 Is bij een antwoord geen eenheid vermeld of is de vermelde eenheid fout dan wordt één punt afgetrokken.

Een antwoord mag verder één cijfer meer of minder bevatten dan op grond van de nauwkeurigheid van de verstrekte gegevens verantwoord is.

Bij grotere (on)nauwkeurigheid moet één punt worden afgetrokken.

Voor een rekenfout in een berekening wordt ook één punt afgetrokken.

Maximaal wordt voor een fout in de eenheid bij het antwoord, voor een fout in de nauwkeurigheid van het antwoord en voor rekenfouten in de berekening samen 1 punt van het aantal punten van het desbetreffende onderdeel afgetrokken.

N.B. Het verdient aanbeveling de scoring van het werk van kandidaten per vraag uit te voeren en tijdens de scoringsprocedure de volgorde van examenwerken enkele keren te wijzigen.

Dit om ongewenste beoordelingseffecten tegen te gaan.

(4)

2.2 Correctiemodel

fvraa g Max. Toelichting

SCOringS~J

score voorschrift

1 10 RADIO-ACTIEF VERVAL

a.1 4 0 elke reactievergelijking 2

0 2JjBi laten vervallen waarbij a- resp.

B-straling vrijkomt, per vergelijking: max. 1

--

a.2 3 ^,0 één plaats met naam of symbool 2

b. 3 0 inzicht dat het verschil in halfwaardetijd

bepalend is 1

",,--

2 7 TRANSFORMATOR

-~-

a. 3 0 antwoord zonder toelichting 0

0 begrip flux-verandering niet gebruikt max. 1

b. 4 0 transformatieverhouding fout max. 2

3 9 TRILLENDE STAAF

--

a. 2 opmerking: Uitsluitend 'resonantie' levert punten op.

, - - b. 1. 3 ⁰ lengte staaf = 3/2·À genomen max. 1

0 ~ À= 49 cm of À = 49 cm 0

b.2. 4 0 inzicht dat T = 1/52 s of f = 52 Hz 2

--

4 7 LICHT-VARIATIES

-"--

a. 4 0 herkenning lichtsterkte-variatie 1

0 variatie R1 ¹

0 verklaring met stroom of met een spanningsdeler 2

--

b. 3 0 inzicht: lampje brandt 2x fel per periode van de

wisselspanning 1

--,--,-

(5)

Vraag Max. Toelichting Scorings-

score voorschrift

5 14 FENOMENA a.1 2

a.2 4 Opmerking: uitgaande van a

=

2,0 m/s 2 terug- rekenen: ook toegestaan

b.1 4 0 berekening FR

=

^mOa ¹

0 inzicht FR

=

Fn - Fz 2

b.2 4 0 resterende Fn-waarden 1

0 voor elk juist getekend grafiekdeel 1 6 23 WARMTE-ISOLATIE

a. 3

b. 3 0 Q

=

m.c.6T gebruikt 1

c. 5 0 volume kamer

=

^V1 ^berekend ¹

V1 V2

2

0

-- = --

gebruikt T 1 T2

Opmerking: T in °c ingevuld in gaswet max. 3

d. 4 0 berekening verdwenen vermogen P 3

e. 5 0 berekening energie die per uur verdwijnt 1 Opmerking: geen rekening gehouden met, of verkeerd

gebruik van, rendement max. 3

f. 3

(6)

Vraag Max. Toelichting Scorings-

score voorschrift

7 20 HEIEN

a. 3 Opmerking: lichtsnelheid niet gebruikt max. 2 b. 4 0 grafiek figuur C is rechte door (0,0) 1

0 steilheid rechte voldoet aan 320 + 10 mis 2 Opmerking 1 : algebraïsch bepaald uit de 6 punten: -

geen aftrek

Opmerking 2: algebraïsch bepaald m.b.v. slechts één

der meetpunten max. 2

c.l 3 0 alleen antwoord 2

c.2 3

d. 4 0 berekening hoeveelheid energie van het blok

vóór het neerkomen 2

e. 3 0 W

=

F's gebruikt 1