Op zoek naar een
duurzame work in life balance
Een onderzoek naar determinanten van werkengagement, werkverslaving en werk-privé vervlechting
Prof. Dr. Peggy De Prins
Agenda
• De vlag en de lading
• De hefbomen
– Balans in het werk
– Balans tussen werk en privé
De vlag en lading
Engagement: what’s in a name?
• Roots in consultancy
– Engaged performance
• Ontluikende academische interesse
– Engagement versus burnout
• Vitaliteit
• Toewijding
• Absorptie
– Engagement versus werkalcoholisme
– Engagement versus jobtevredenheid
• Te lang negatieve insteek - Stress, burnout, … - Demotivatie
- Verzuim - Verloop
• Tijd voor positieve insteek - Retentie
- Engagement - Geluk
- Vertrouwen - Talenten
Engagement < POB
Engagement < duurzaamheid
• De citroenloopbaan
Werkzaamheidsgraad Vlaams Gewest 20-29: hoog (67.9%)
30-54: zeer hoog (85.6%) 55-64: laag (38.2%)
65-69: zeer laag (3.7%)
Engagement < duurzaamheid
Work
Life
Work-in-life balance?
3663 respondenten
34 66
geslacht
Man Vrouw
7 26
26 30
11
leeftijd
18-24 25-34 35-44 45-54
>54
3663 respondenten
8
58 28
7
Functie
arbeider
uitvoerend bediende professionals/
middenkader hoger kader
21 31
48 industrie
diensten nonprofit
Sector
Gulzigheid
Werkverslaving
• Ik voel een innerlijke drang om hard te werken; ik moét wel, of ik nu wil of niet
39%
• Ik kan moeilijk mentaal afstand nemen van mijn werk
34%
• Ik voel me schuldig wanneer ik vrij neem van mijn werk
25%
Gemiddelde 3,6/10 werkverslaving
Gemiddelde 6,2/10 engagement
Werk-privé vervlechting
Werk & privé
lopen sterk door elkaar Werk & privé
strikt gescheiden
4.8
Werk-privé vervlechting
Totaal 1-4 48%
5-7 35%
8-10 17%
Arbeiders Uitvoerend bedienden
Midden- kader
Professionals
Directie
53% 54% 39% 26%
35% 33% 38% 30%
12% 13% 23% 44%
Engagement
• Een geëngageerde medewerker...
– is ook gelukkig!
r= .402
– vertoont minder verloopintentie r=-.233
– vertoont meer werkvervlechting r=.112
– vertoont een licht verhoogde kans op werkverslaving
r=.048
Balans in het werk
Karasek
gemakkelijke functies
job demand
laag hoog
job control
hoog
laag
engagement
stress &
werkverslaving tevredenheid
verloop
uitdagende functies
gulzige functies saaie
functies
Balans
Job demand Werkbelasting
Job control Draagvermogen Werkdruk
Moeilijkheidsgraad Problemen
Deadlines Resultaateisen
Procedures Klanteneisen Klantenkenmerken
…
Competenties Vrijheidsgraad Werkmethoden
Werkmiddelen Autonomie Afwisseling
Tijd Opleiding Collegialiteit
Waardering Coaching Ondersteuning
…
“Moeten” “Kunnen”
Gulzige jobs?
Afwisseling
Arbeiders 5,1
Uitvoerend
bedienden 5,7
Middenkader/
professionals 7,0 Directie/
hoger kader 7,9
Mate van voorkomen: gemiddelde scores tussen 0 (“nooit”) en 10 (“altijd”)
Werkdruk Autonomie
3,9 4,7
4,1 5,4
4,7 6,7
4,8 8
Impact 1?
Engagement R²=.312
Werkverslaving R²=.239
Werkvervlechting R²=.103
Afwisseling + Werkdruk -
Werkdruk* autonomie +
Leeftijd + Vrouw+
Werkdruk + Afwisseling +
Functie (directie)+
Leeftijd- Vrouw + Deeltijds-
Kind +
Werkdruk*autonomie+
Werkdruk + Afwisseling +
Functie
(directie/professionals)+
Leeftijd- Deeltijds-
Resultaten na lineaire regressie onder controle van achtergrondvariabelen R2 = verklaarde variantie van het model
Balans tussen werk en
privé
Negatieve spillover
• Door mijn werk kom ik minder toe aan privé-activiteiten dan ik zou willen
54%
• Wanneer ik thuis kom van mijn werk, ben ik vaak te gestresst of fysiek te vermoeid om aan privé-activiteiten deel te nemen
39%
• Door de tijd die ik aan mijn privé-leven besteed, geef ik vaak geen aandacht aan activiteiten die nuttig kunnen zijn voor mijn carrière
19%
• Door stress in mijn privé-leven ben ik op het werk vaak in gedachten bezig met privé-aangelegenheden
19%
Positieve spillover
• Na een dag op het werk kom ik meestal goedgehumeurd thuis
62%
• Na een weekend thuis ga ik meestal met zin naar het werk
59%
• Het gedrag dat in mijn privé-leven tot goede
resultaten leidt, is vaak ook bruikbaar op het werk
50%
• Het gedrag dat in mijn werk tot goede resultaten leidt, is vaak ook bruikbaar in mijn privé-leven
41%
!!
Impact 2?
Engagement R²=.453
Werkverslaving R²=.297
Werkvervlechting R²=.135
Positieve spillover + Afwisseling +
Werkdruk -
Negatieve spillover – Werkdruk* Autonomie +
Werkdruk +
Negatieve spillover + Afwisseling+
Werkdruk*autonomie + Negatieve spillover +
Positieve spillover + Werkdruk +
Afwisseling +
Resultaten na lineaire regressie onder controle van achtergrondvariabelen R2 = verklaarde variantie van het model
Werk-privé ondersteunend beleid
58 29
68 32
7 13
40 8
88 67
35
78 21
19
40 22
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
glijdende/flexibele uren thuiswerk deeltijds werk omzetten van bonus/overuren in extra
vakantie
opvang van zieke kinderen opvang voor kinderen tijdens vakantie voorrang van verlof voor ouders van
schoolgaande kinderen
voorzien van strijkdiensten, boodschappendiensten
effectief gebruik aanbod
Organisatie-cultuur
Social
exchange
Entrepreneur Breadwinner
Charter
Gezinsbond
Bron: Onderzoek Warmerdam et al., 2010
Impact 3?
Engagement R²=.459
Werkverslaving R²=.307
Werkvervlechting R²=.135
Positieve spillover + Afwisseling +
Negatieve spillover – Organisatie-cultuur +
Autonomie +
Werkdruk +
Negatieve spillover + Werk-privé beleid - Organisatie-cultuur -
Werkdruk*autonomie + Negatieve spillover +
Positieve spillover + Werkdruk +
Afwisseling +
Resultaten na lineaire regressie onder controle van achtergrondvariabelen R2 = verklaarde variantie van het model