'10-12-2020
'Jan-Peter Pols
'Rogier Duijff
Bewoners
Zeeheldenbuurt
'
2e meedenksessie
Doel
We gaan in gesprek met een bewonersgroep van de Zeeheldenbuurt. In deze bijeenkomst gaan we samen kijken:
• Over welke alternatieven voor aardgas zouden de bewoners meer willen weten?
• Welke vragen willen de bewoners graag beantwoord hebben?
• Daarnaast kijken we welke woningen veel voorkomen, zodat we de vragen kunnen beantwoorden vanuit het oogpunt van de bewoners in de wijk.
Het resultaat is een notitie met uitgangspunten voor de verdere analyse.
Het gaat hier om de techniek en financieringsopties. Participatie, organisatie en proces volgen later in het project.
Agenda
1. Bespreken en (deels) beantwoording vragen en inventariseren verdiepende vragen
2. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
3. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt?
• Welke alternatieven voor aardgas zijn er?
• Wat zijn de voor en nadelen van deze altenatieven?
• Keuze bewonersgroep: Welke opties nemen we mee?
'Hoe maak je een moeilijke opgave makkelijker?
1. Vragen vorige bijeenkomst
'
'Hoe maak je een moeilijke opgave makkelijker?
2. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Toepasbare techniek afhankelijk van de woning
Er zijn veel alternatieven voor aardgas. Maar niet elke techniek is toe te passen op elke woning. Een woning moet bijvoorbeeld goed geisoleerd zijn om te verwarmen met een warmtepomp. Een warmtenet is vooral geschikt wanneer de woningen dicht bij elkaar staan.
Een analyse van de wijk en de woningen is daarom van belang. In het volgende onderdeel kijken we naar de wijk en de woningen die het meest voorkomen.
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Toepasbare techniek afhankelijk van de woning
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
Lage bebouwingsdichtheid Hoge bebouwingsdichtheid
Oude woning Nieuwe woning Oude woning Nieuwe woning
Hoge temperatuur, maar wel een
individuele oplossing
Lage temperatuur mogelijk,
individuele oplossing
Hoge temperatuur, collectieve oplossing mogelijk
Lage temperatuur, Collectief of
individueel
'
Toepasbare techniek afhankelijk van de woning
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Toepasbare techniek afhankelijk van de woning
'Discussie bewonersgroep: Welke woningen komen het meest voor in de Zeeheldenbuurt? Op basis van bouwjaar en soort woning.
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Hulp:
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Hulp:
Gemiddeld gasgebruik Soort woning
Bouwperiode Appartement Rijwoning Hoekwoning Vrijstaand
t/m 1945 1584 1500 2021 1814
1946-1964 1387 1915 1904 1877
1965-1974 1149 1666 1828 1955
1975-1991 1369 1513 1862
1992-heden 1392 1550 1607 1741
Aantal woningen Soort woning
Bouwperiode Appartement Rijwoning Hoekwoning Vrijstaand Eindtotaal
t/m 1945 8 1 61 121 191
1946-1964 49 41 117 28 235
1965-1974 33 51 87 24 195
1975-1991 104 81 25 210
1992-heden 293 46 65 37 441
Eindtotaal 383 243 411 235 1272
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Hulp: Data analyse DWA
Gemiddeld oppervlak Soort woning
Bouwperiode Appartement Rijwoning Hoekwoning Vrijstaand
t/m 1945 89 131 170
1946-1964 120 123 123 153
1965-1974 73 108 119 146
1975-1991 116 127 155
1992-heden 80 145 161 190
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Hulp:
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Hulp:
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Hulp:
1. Meest voorkomende woningen in de Zeeheldenbuurt.
'
Toepasbare techniek afhankelijk van de woning
'Conclusie bewonersgroep: Deze woningen komen het meest voor in de Zeeheldenbuurt, op basis van bouwjaar en soort woning:
1. Hoekwoning (of 2onder1kap) bouwperiode 1946-1991 2. Vrijstaande woning bouwperiode t/m 1945
3. Rijwoning bouwperiode 1946 -1991
4. Appartement bouwperiode 1992-heden
Aantekening: Hoewel er meer nieuwe appartementen zijn kunnen er grotere stappen gezet worden voor de oudere appartementen. Dit wordt eventueel later bekeken.
'Hoe maak je een moeilijke opgave makkelijker?
3. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
'
Welke alternatieven voor aardgas zijn er?
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
'
Eerst isoleren?
Wel volgen de aanpak van trias energetica:
1. Begin met energie besparen (isoleren)
2. Zoveel mogelijk energie duurzaam opwekken (alternatief voor aardgas) 3. Volledig aardgasvrij (alternatief geheel duurzaam)
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
'
Welke alternatieven voor aardgas zijn er?
Alternatieven voor aardgas:
Warmtenetten
• Hoge temperatuur, meer dan 90˚C.
• Midden temperatuur, meer dan 70˚C.
• Lage temperatuur, tussen 30 en 40 ˚C.
• Bronnet, 12 tot 15 ˚C.
All-electric
• Infra-rood
• Lucht-warmtepomp
• Bodemwarmtepomp
Groen gas
• Biogas
• Biogasketel
• Hybride warmtepomp
• Waterstof
• Waterstofketel
• Hybride warmtepomp
• (Pelletkachel)
Warmte wordt uit een centrale bron opgewekt en met buizen naar de woning gebracht.
Keuze voor temperatuur en de bron:
Hoge temperatuur: Weinig aanpassingen in de woning, weinig duurzame bronnen.
Lage temperatuur: Veel aanpassingen in de woning, meer duurzame bronnen beschikbaar.
'
Warmtenetten
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
'
All-electric
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
Warmte wordt in de woning gemaakt met behulp van elektriciteit.
Keuze uit directe elektrische verwarming of een warmtepomp.
Directe verwarming is goedkoop in de aanschaf en neemt weinig ruimte in. De jaarlasten zijn echter hoog.
Een warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht of uit de bodem. Het is daardoor goedkoper in gebruik, al zijn de investeringen en het ruimtegebruik groter.
'
Groen gas
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
Warmte wordt in de woning gemaakt door doorzaam gas te verbranden, gelevert door het gasnet.
Voorbeelden van duurzaam gas zijn biogas of waterstofgas.
Biogas is een bron van energie, waterstof is een energiedrager en moet altijd gemaakt worden. Doordat beide gassen schaars zijn zal de prijs hoger zijn dan aardgas.
Er kan gekozen worden altijd gas te gebruiken, of gebruik te
maken van een hybride systeem: Voor warm water en de koudste dagen gas, voor de verwarming een kleine warmtepomp.
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
'
Wat zijn de voor en nadelen van de alternatieven?
Groep Alternatief Investerin
gen Jaarlasten Isolatie
eisen Aanpassing
en CV Ook koeling CO2
besparing Invloed bewoners
Warmtenet Warmtenet HT + - + + - +/- of + *1 +/- of -
Warmtenet MT +/- +/- +/- +/- - + of ++ *1 +/- of -
Warmtenet LT - +/- of + - - - + of ++ *1 +/- of -
Bronnet - +/- of + - - + + of ++ +/- of -
All-electric Luchtwarmtepomp - +/- of + - - +/- + +
Bodemwarmtepomp - of - - + - - + + +
Infrarood panelen ++ - - - - - - of +/- +
Groen gas Groen gas ketel + - - +/- + - + +/-
Groen gas hybride +/- +/- +/- + - ++ +/-
Overig Pelletkachel + +/- +/- + - +
*1 afhankelijk van de bron van het warmtenet
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
'
Conclusie bewonersgroep: Waar willen we meer over weten?
Groep Alternatief Logische keuze Zeeheldenbuurt Reden
Warmtenet Warmtenet HT +/- Bijna geen aanpassingen aan de woning.
Warmtenet MT + met beperkte isolatie Beperkte aanpassingen woning, mogelijk duurzame bron voor warmtenet.
Warmtenet LT - Lage temperatuur niet geschikt voor woningen Zeeheldenbuurt
Bronnet - Lage temperatuur niet wenselijk voor woningen
All-electric Luchtwarmtepomp +/- Zo mogelijk ook. Luchtwarmtepomp Bodemwarmtepomp + klein collectief Bodemwarmtepomp
Infrarood panelen - Zijn goedkoop in aanschaf, maar geven te hoge energielasten Groen gas Groen gas ketel - Groen gas is nog niet beschikbaar en zal duurder zijn dan aardgas
Groen gas hybride + Voordelen van groen gas en all-electric samen
Overig Pelletkachel - Te veel overlast (fijnstof, geur, rook) als iedereen het doet Andere optie
Andere optie
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
'
Conclusie bewonersgroep: Waar willen we meer over weten?
'Conclusie bewonersgroep: Over deze technieken willen we meer weten:
1. Een midden temperatuur warmtenet (70 ˚C)
2. Een all-electric optie met een gedeelde bodemwarmtepomp 3. Een all-electric optie met een luchtwarmtepomp
4. Een hybride oplossing met groen gas (biogas)
Aantekening: Omdat het huidige warmtenet in Ede op hoge temperatuur warmte levert, wordt de het midden temperatuur warmtenet ook vergeleken met een hoog temperatuur warmtenet.
2. Alternatieven voor aardgas in de Zeeheldenbuurt
'
Conclusie bewonersgroep: Wat willen we weten?
Wat maken we inzichtelijk:
Wat zijn de investeringen (€)?
Wat zijn de jaarlasten (€/jaar) van de technieken?
Hoe ziet mijn nieuwe energiegebruik ( elektriciteit (kWh), gas(m3gas) en warmte (GJ)) eruit?
Hoeveel ruimte is er nodig voor de installatie in mijn woning?
Wat is er nodig aan isolatiemaatregelen?
Wat moet er aangepast worden in de woning?
Wat betekend de techniek voor werkzaamheden in de straat?
Hoeveel CO2– uitstoot besparen we bij elke optie?
Hoeveel keuzevrijheid hebben we bij elke techniek? En hoe flexibel zijn we nog?
