Verschijnt wekelijks met uitzondering van de recesperiodes van de Tweede-Kamerfractie.
Uitgave van de Haya van Somerenstichting onder de verantwoordelijkheid van het hoofdbestuur van de VVD. De inhoudelijke verantwoordelijkheid berust bij de Tweede-Kamerfractie van de VVD.
19 december 1986 nummer 138
redactie: H.F. Heijmans, drs. L.M.L.H.A. Hermans;
redactie-adres: Postbus 20018,2500 EA 's-Gravenhage, tel. 070-61 4911; organisa tie: J.N.J. van den Broek; abo nnem entenadm inistra tie: algemeen secretariaat VVD, postbus 30836,2500 GV ’s-Gravenhage, tel. 070-614121; abonnem entsgeld: ƒ 5 0 ,- per jaar; vo rm g e vin g en d ru k: Hofstad Druktechniek bv, Zoetermeer.
Begroting Ontwikkelingssamenwerking
Woordvoerster Erica Terpstra memoreerde dat de nieuwe minister Bukman aantrad op een moment dat zich steeds duidelijker drie tendensen aftekenen: allereerst lijkt de kloof tussen ontwikkelmgs- en ontwikkelde landen steeds groter te worden, met alleen financieel-economisch doch ook qua verwachtingspatroon. Het was haar in New York, waar zij de VVD vertegenwoordigde in de Nederlandse delegatie naar de VN, opgevallen dat er een opmerkelijk verschil was tussen de sombere inschatting van met name de niet-olie-exporterende ontwikkelingslanden (schuldenpro bleem, scherp gedaalde prijzen voor ruwe grondstoffen, sterk afnemende stroom financiële middelen) enerzijds, ter wijl anderszijds het Westen nogal optimistische geluiden liet horen (lage rente, lage dollarkoers, economische groei).
Tweede tendens is de gematigde, pragmatischer op stelling van de ontwikkelingslanden: een van de belang rijkste VN-resoluties benadrukt de noodzaak via eigen her structurering te komen tot economische groei. De dramme rige discussie over de nieuwe internationale orde heeft plaatsgemaakt voor een. realistische benadering en in tegen stelling tot het verleden waarbij leningen vaak gebruikt werden voor de publieke sector wordt nu - juist door de ontwikkelingslanden - prioriteit gegeven aan productieve sectoren als landbouw en industrie. Versterking van de eigen kracht van ontwikkelingslanden, met een belangrijke rol voor het particuliere bedrijfsleven (entrepreneurschap) en de private sector, wordt thans algemeen gezien als een van de belangrijkste instrumenten voor armoedebestrijding en ontwikkeling.
De derde tendens is een duidelijke kentering in op vatting ten aanzien van structurele aanpassingsprogramma's ter verbetering van het macro financieel-economische beleid, waarbij meer dan voorheen door Wereldbank, ont wikkelingsbanken en zelfs het IMF de sociale consequenties van een te rigoreus financieel aanpassingsbeleid in de beschouwing wordt betrokken.
Men constateert de noodzaak van een strategie om schuldenproblemen aan te vatten met programma’s gericht op groei en ontwikkeling, met gelijktijdige herstructurering, handelsbevordering en externe financiering. Deze zoge naamde „adjustment with a human face”, gepaard met een „case by case benadering” lijkt recht te doen aan de diversi teit per ontwikkelingsland en moet dramatische gebeurte nissen als nog hogere kindersterfte of voedselrellen voor komen.
Het Nederlandse ontwikkelingsbeleid past zeer goed bij deze tendensen, de anti-bedrijfslevendoctrine maakt terecht plaats voor samenwerkingsmodellen tussen overhe den en de particuliere sector, kleinschalige projecten in de productieve sector, ook als integraal onderdeel van platte landsontwikkeling en mdustrie-sectorbeleid. Dat gezegd hebbend, drong mevrouw Terpstra aan op gerichte maatre gelen ten einde het bedrijfsleven, daar waar dit in het
d o c u m e n t a t i e c e n t r u m
N E D E R LA N D SE PO LITIEKE
ontwikkelingsbeleid past, s n e lle rle ^ & ïi'i^ ^ r bij het beleid te betrekken.
De VVD juicht het toe dat ondanks de bezuinigingen ontwikkelingssamenwerking in 1987 weer 1.5% NNI
bedraagt, Terecht neemt de minister het zogenaamde band- breedte-systeem van zijn voorgangster Minister Schoo over: het bevordert de financiële planning, beschermt de 1.5% en voltooit de beëindiging van de stuwmeer-systematiek.
„Juist door die toegestane 1.5% is er meer dan ooit de plicht tot kwaliteitsverbetering, goede controle, meer effi- ciëncy en dus ook betere donorcoördinatie", zo stelde mevrouw Terpstra, „zowel op multilateraal, bilateraal en nationaal niveau." Zij noemde de goede internationale donor coördinatie bij het speciale Afrikaanse noodprogramma een goed voorbeeld en deed enkele suggesties voor navolging ervan.
Achtereenvolgens stond mevrouw Terpstra vervol gens stil bij het belang van ecologie („verlies tropische regenwouden, voortschrijdende verwoestijning, erosie, uit putting natuurlijke rijkdommen bedreigen de kwaliteit van leven, niet alleen in ontwikkelingslanden maar in de hele wereld"), plattelandsontwikkeling („ook belangrijk als
mstru-Mededelingen
Aan de abonnees,
Hiervoor ligt het laatste nummer van de W D-Expres- se voor 1986. In de derde week van januari zal de Tweede Kamerfractie weer bijeen komen en zal de nieuwsbrief wederom wekelijks uitkomen.
Vanaf 1 januari zal Vrijheid en Democratie 1 maal per maand uitkomen. In de VVD-Expresse zullen meer dan voorheen partijmededelingen worden gepubliceerd. Om er zeker van te zijn dat alle afdelingen, ondercentrales en kamercentrales de nieuwsbrief ontvangen, zal aan de betrokken secretarissen vanaf januari gratis een exemplaar van de VVD-Expresse worden gestuurd.
Het kan zijn dat u per medio januari twee exemplaren van de Expresse ontvangt; een exemplaar als gratis abonnee een exemplaar als betalend abonnee. Het is niet altijd moge lijk om dit direct te onderkennen, Indien zich hetgeen hier boven beschreven voordoet, kunt u (telefonisch) contact opnemen met de abonnementenadministratie van de VVD- Expresse: 070-614121. Tot slot willen wij u al het goede wensen voor 1987 en wij hopen dat wij u ook in het komend jaar kunnen informeren over wat zich voordoet in het Euro pese Parlement en de Staten-Generaal.
1 3 8 - 2
ment voor armoedebestrijding, eigen voedselproduktie en tegen verstedelijking”), bevolkingspolitiek („de sterke toe name van de bevolking heeft in de armste landen een negatief effect op de ontwikkelingsmogelijkheden), speciaal op vrouwen gerichte programma's („vooralsnog hard nodig, in het verleden is er veel mis gegaan, de eigen inbreng van vrouwen in ontwikkelingslanden vanuit de eigen cultuur dient vormgevend te zijn voor het beleid”) en het bedrijfsle ven („inclusief training en opleiding van jonge kaderleden uit ontwikkelingslanden”) als onderdelen van een integraal ont wikkelingsbeleid, Zij waarschuwde tegen versnippering van hulp, bepleitte een geconcentreerde hulpinspanning.
De VVD acht de ontwikkeling op de Philippijnen dusdanig positief dat gevraagd werd om enige steun voor het democratiseringsproces aldaar, al werd de tijd te vroeg geacht om te pleiten voor de Philippijnen als sector of programmaland, zoals de PvdA deed. Met betrekking tot Indonesië sprak mevrouw Terpstra haar bezorgdheid uit over mogelijke nieuwe executies en over de negatieve consequenties van het transmigratieprogramma voor de autochtone Papoea-bevolking. „Is het niet mogelijk met speci ale projecten iets te doen voor de Papoea's", zo wilde zij weten. Ook vroeg zij zo nodig extra humanitaire hulp voor midden en Oost Suriname, waar ernstige voedselschaarste dreigt. Ook de Surinaamse Indianen kregen aandacht.
Tenslotte vroeg zij of het „uitbesteden” van ontwikke lingssamenwerking niet op gespannen voet staat met het particuliere karakter van de medefinancieringsorganisaties, of er kosten-baten analyses voorhanden zijn voor eventuele uitbesteding van onderdelen van het beleid, of er mogelijk heden zijn voor meer hulp aan de vluchtelingen binnen en buiten Afghanistan.
(V o o r m e e r in fo rm a tie : E. T e rp s tra , te l 070-614911, tst.3 2 3 4 .)
Ambtenarenoverleg
De VVD-fractie betreurt het dat de Minister van Bin nenlandse Zaken er niet in is geslaagd om met de centrales van overheidspersoneel overeenstemming te bereiken over een arbeidsvoorwaardenpakket voor het overheidsperso neel voor de j aren 1986-1987.
De VVD-fractie vroeg zich af of de sfeer in het overleg er niet te zeer heeft toe bijgedragen dat geen overeenstem ming mogelijk was. De bijdrage van de Minister aan die sfeer is ons inziens niet in alle gevallen even gelukkig geweest. De Minister had zich in het overleg meer als „werkgever" moeten opstellen en minder als lid van de Ministerraad.
Het huidige Kabinet kan op basis van het regeerac- coord aanmerkelijk meer geld uittrekken voor het over heidspersoneelsbeleid dan het vorige Kabinet. De komende jaren wordt de financiële ruimte voor de arbeidsvoorwaar den in de collectieve sector (ambtenaren en de G +G sector) bepaald door de ontwikkeling van de contractlonen in de marktsector en de in het regeeracoord overeengekomen besparingen. Die ruimte is tot en met 1990 ƒ 2 miljard. (Die 2 miljard staat overigens pas vast nadat daar overleg over is gevoerd.) Daarmee kunnen vele wensen van het overheids personeel worden gerealiseerd en dat was het perspectief dat de Minister/werkgever aan zijn personeel had moeten bieden. Het tweede perspectief dat de Minister ons inziens aan zijn personeel had kunnen bieden was dat de bonden reëel konden meepraen over de invulling van die 2 miljard.
De VVD-fractie vindt het niet acceptabel dat de Mi nister de invulling van de 2 miljard als dictaat op tafel legt. De vraag welk deel van de 2 miljard moet worden gebruikt om de salarisvoorwaarden voor de ambtenaren te verbete ren dan wel moet worden besteed aan werkgelegenheids- bevorderende maatregelen moet primair worden beant woord door de overlegpartners m het CGOA en niet door de regering en de Kamer.
Arbitrage
Eén van de problemen in het overleg is de ongelijk waardige onderhandelingspositie van de bonden van over heidspersoneel ten opzichte van de Minister. De Minister kan nu na te constateren dat er geen overeenstemming is te bereiken over de arbeidsvoorwaarden die arbeidsvoor waarden éénzijdig opleggen. Die situatie frusteert de overleg sfeer in belangrijke mate. De VVD-fractie is van mening dat in het nieuwe overlegstelsel in geval van blij vende onenigheid tussen de Minister en de bonden arbi trage moet worden geaccepteerd.
Een éénzijdige vaststelling van de arbeidsvoorwaar den door de Minister wordt dan vervangen door een dwin gend advies van een onafhankelijke derde.
De VVD-fractie is overigens van mening dat de arbi trage geen betrekking mag hebben op de omvang van de beschikbare ruimte. Indien dat wel zou geschieden zou het budgetrecht van de Kamer worden ingeperkt.
(V o o r n a d e re in fo rm a tie : R L . O. L in s c h o te n , tel. 070-614911, tst. 2153.)
Verdrag inzake verdovende middelen
Inzake verdovende middelen bestaat er sinds 1961 een internationaal verdrag. Bij het wetsvoorstel, dat erop gericht was het verdrag te wijzigen op het punt van uitleve ring van drugscriminelen, heeft de VVD-fractie nogmaals het belang van internationale samenwerking onderstreept. De inspanningen van Minister Korthals Altes op dat terrein verdienen lof. Het grootste probleem is echter dat de wetge ving én het beleid in de diverse landen zo van elkaar verschillen. Met name het Nederlandse beleid inzake soft drugs roept wisselend kritiek, misverstanden en waardering op in het buitenland. Andersom is er in Nederland weinig zicht op het beleid in de ons omringende landen én de resultaten van dat beleid. Om die reden heeft de VVD- fractie gevraagd de belangrijkste kenmerken van het beleid én de resultaten daarvan in de EEG-landen en enkele andere belangrijke landen m kaart te brengen. Dat kan een bijdrage leveren aan een verbetering van de internationale samenwerking en kan bovendien voor onszelf gebruikt wor den als toetsingsinstrument voor het Nederlandse beleid.
1 3 8 - 3
del uit de Verenigde Staten), waarvoor de heer Korthals namens de VVD al enige tijd geleden in de Kamer gewaar schuwd heeft, bij voorbaat bestreden moet worden.
Het spreekt vanzelf, dat de bestrijding van de hard- drugscriminaliteit in Nederland en internationaal nog steeds de hoogste prioriteit moet hebben.
Tenslotte heeft de VVD-fractie haar zorgen nog eens uitgesproken over de onvoldoende aandacht voor bepaalde negatieve aspecten van de liberalisering van het grensver keer in de Europese gemeenschap. Het gaat daarbij om twee belangrijke vragen:
1, Op welke wijze moeten de EEG-landen de buitengrenzen bewaken?
2. Welke consequenties dient de liberalisering van het interne grensverkeer te hebben voor het politiële en justitiële beleid inzake opsporing en vervolging van crimi nelen.
Voor de bestrijding van de drugscriminaliteit is dit van groot belang.
(V o o r n a d e re in fo rm a tie : H. D ijk s tra , tel. 070-614911, tst. 3032.)
Symposium Vrijdag 23 januari 1987
Democratie: scheiding der machten? Vergaderzaal Eerste Kamer der Staten-Generaal
De Prof. mr. B. M. Teldersstichting en de Haya van Somerenstichtmg organiseren op vrijdag 23 januari 1987 voor de eerste maal gezamenlijk een studiebijeenkomst.
Voor dit symposium is het thema gekozen 'Democratie scheiding der machten’, om daarmee in te kunnen gaan op de actuele problematiek van de scheiding der machten of de afbakening van bevoegdheden van:
- politieke partijen;
- fracties in Eerste en Tweede Kamer - de regering.
De mate van vrijheid en gebondenheid, en de (indivi duele) verantwoordelijkheid vormen centrale thema's voor deze studiebijeenkomst. Een programma is hierbij gevoegd. Inleiders zullen vanuit verschillende invalshoeken op de
X - ...
Aanmeldingsbon Symposium Democratie: scheiding der machten?
Zenden aan: Haya van Somerenstichting, Postbus 30836, 2500 GV 's-Gravenhage.
Naam: ... Adres: ... Code/Plaats: ... zal deelnemen aan het symposium op 23 januari 1987 Datum: ... 19...
Handtekening: o voegt giro/betaalcheque bij
o maakt het geld over op het postrekeningnr. van de Haya van Somerenstichting:
3619197.
deelthema's ingaan. U kunt dit symposium bijwonen en aan de discussie deelnemen door de bon in te vullen en toe te sturen aan:
Haya van Somerenstichting POSTBUS 30836
2500 GV ’s-GRAVENHAGE
en het bedrag van ƒ 25,- over te maken op gironummer 36.19.19.7, onder vermelding van 'symposium', of een betaal cheque bij te voegen.
Het bedrag van ƒ 25,- is een tegemoetkoming m de kosten voor de lunch, de koffie en thee en de borrel ter afsluiting. Het aantal plaatsen is beperkt. De datum van ontvangst van de betaling is bepalend voor het toewijzen van de kaarten. Voor de nadere informatie kunt u telefonisch contact opnemen met de Prof. mr. B.M. Teldersstichting, 070- 631948/de Haya van Somerenstichting, 070-614121.
Programma
Symposium van de Haya van Somerenstichting en de Prof. mr. B.M. Teldersstichting
Democratie: scheiding der machten? Vrijdag 23 januari 1987
Vergaderzaal van de Eerste Kamer
Ochtenschema
voorzitter: mr. drs. F. Bolkestein 10.00 u u r -10.30 uur: Openingswoord
Inleiding door de heer J.N.J. van den Broek, adjunct-secretaris van de VVD, in het bijzonder belast met de kader- training.
10.45 u u r -11.15 uur: 'De relatie:
- parlement/regermg;
- regeringsfracties; oppositiepartijen; - individuele verantwoordelijkheid
van het kamerlid/fractie'. Inleidingen door:
Prof. mr. ].J. Vis drs. B.A.G.M. Tromp
11.15 uur- 11.45 uur: 'De wenselijkheid en de functie van het regeerakkoord'.
Inleidingen door:
Prof. mr. W.C.L, van der Grinten dr. ir. J.J.C. Voorhoeve
11.45 uur- 12.45 uur: Paneldiscussie 12.45 uur- 13.45 uur: Lunch
Middagprogramma
Voorzitter: drs. L.M.L.H.A. Hermans
13.45 uur- 14.15 uur: 'De plaats van de partij in de politieke cultuur'
Inleidingen door: drs. P, Kalma
138- 4
14.15 u u r -14.45 uur: 'De buitenparlementaire oppositie’ Inleidingen door:
A.G. van der Spek drs. M. Smits 14.45 uur - 15.45 uur: Paneldiscussie
15.45 uur- 16.00 uur: Slotwoord en nabeschouwing door dr. K. Groeneveld, directeur van de Prof. mr. B.M. Teldersstichtmg
16.00 uur- 17.00 uur: Borrel ter afsluiting.
