Zaterdagmiddag 14 aprill984, Amersfoort. Vijf Europese links-libe- rale partijen tekenen de overeen- komst dat zij na verkiezing in het Europarlement samen één fractie zul- len vormen. Vlnr. Doeke Eisma, lid van het Europarlement en lijsttrekker D'66 bij de verkiezingen van 14 juni a.s., Pierre Marie Boucher, voorzitter van de werkgroep Europa van de Mouvement des Radicaux de Gauche (Frankrijk), Jan Lucas van Hoorn, se- cretaris buitenland van D'66, Grete Paulsen, secretaris buitenland van Det Radikale Venstre (Denemarken), ]anice Turner, voorzitter van de Young Liberals (Engeland) en nau- welijks zichtbaar daarachter Norman Hart, voorzitter van de werkgroep Eu- ropa van de Social Demoeratic Party (Engeland).
Democraten dierendag 2 Hoe breed is een discussie? 3 Aad Nuis deze keer óók op 3 Congres terugblik 4/5/6 Een hele nieuwe adviesraad 7 Euthanasie. decentralisatie en
troost 8
l
Democraten '66: Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag. Telefoon: 070- 858303
We zullen doorgaan
Gee·n ruimte gegund? Dan nemen we die!
Volgens de opiniepeilingen wordt ons op dit ogenblik niet meer ruimte gegund dan 3 zetels in de Tweede Kamer. Maar peilingen zijn er ook om bij echte verkiezin- gen gelogenstraft te worden. Daarom zullen wij als partij moeten werken aan het nemen van de ruimte die onze ideeën verdienen.
Op ons laatste congres is de indruk gewekt als zou de partijvoorzitter het niet meer zien zitten; ten onrechte.
Met u ben ik van mening dat D'66 niet is opgericht om het zoveelste kleine partijtje te worden in de Nederlandse politiek. En met u ben ik van mening dat er dus een strategie nodig is die ons meer ruimte brengt.
Daarom zullen we ons niet moeten verliezen in discus- sies over lijsttrekkerschap, die op dit moment zéker geen voordeel kunnen brengen.
Op het congres heb ik niet anders willen zeggen, dan dat het voeren van zo'n discussie contra-productief is.
269 gemeenteraadsfracties, 11 provinciale statenfracties en bovenal de Tweede Kamerfractie zullen de herken- baarheid van de partij moeten vergroten. De Tweede Kamerfractie heeft daarvoor prioriteiten tot 1986 vastge- steld. Het zou een goede zaak zijn als de fracties in gemeenteraden en provinciale staten ook prioriteiten zouden stellen en activiteiten op elkaar afstemmen. Een waarschuwing lijkt me daarbij op zijn plaats. De verde- ling van het mindere, de sociaal-economische proble- men staan om begrijpelijke redenen centraal. Deson- danks ben ik er van overtuigd dat D'66 daarnaast zeer nadrukkelijk haar ideeën en standpunten op het immate- riële vlak naar voren moet brengen. Milieu, roldoorbre- king van mannen en vrouwen, democratisering en open samenleving zijn bij ons van oudsher minstens even belangrijk en geven ons programma bovendien het grootste onderscheidend vermogen.
Als progressieve en pragmatische partij zullen we duide- lijke keuzen moeten maken die een angstige en onmach- tige PvdA niet maakt. Enkele voorbeelden?
• Versterking van de Europese defensie in NAVO-ver- band.
• Radicale herverdeling van arbeid.
• Voorkomen van uitbreiding van kernenergie en ont- staan van zure regen.
Op al deze drie punten brengt de noodzakelijke duide- lijkheid met zich mee, dat D'66 de daaruit voortvloeiende financiële consequenties moet aangeven en deze accep- teren.
De verkiezing van het Europees Parlement staat voor de deur. Wij hebben een goed programma en een goede lijsttrekker die zijn sporen in Europa heeft verdiend. Als men een vergelijking trekt met andere partijen die deel- nemen aan de verkiezingen, is D'66 op twee punten onderscheidend:
• Van alle progressieve partijen is D'66 de enige die pro- Europa is.
• Van allepro-Europesepartijen is D'66 de enige die progressief is.
Een simpele boodschap, waarmee we alle Europrogres- sieve kiezers moeten overtuigen dat zij hun stem aan D'66 moeten geven.
Op 14 april werden in Amersfoort de eerste handtekenin- gen geplaatst onder een lijstverbinding voor de vierde stroming in het Europarlement. die van de radicale en links-liberale partijen.
Ook het politieke leven is een zaak van geven en nemen.
Wij moeten ons concentreren op het nemen van de poli- tieke ruimte, zowel in Europa als in Nederland.
Jacob Kohnstamm partijvoorzitter
DEIVIDlAfJ
mOFON
De uitgave van de Democraat ge- schiedt onder verantwoordelijkheid van een door het Hoofdbestuur be- noemde redactieraad.
Samenstelling: Ellen Beek, Kees van den Brink, Ewout Cassee, Jan Goeij- enbier, Roel Heskamp, Marie-Louise Tiesinga, Ed Veenstra, Stijn Ver- beeck, Martin Voorn, Mieke van Wa- genberg.
Kernredactie: Kees van den Brink, Jan Goeijenbier, Roel Heskamp, Stijn Verbeeck.
Eindredacteur: Roel Heskamp.
Correspondentie, kopij e.d. richten aan het redactiesecretariaat:
Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag.
De Democraat
De Democraat wordt gratis toegezon- den aan de leden van D'66. Niet-le- den kunnen zich abonneren voor f 35,- per jaar. Losse nummers zijn à 2,50 per stuk verkrijgbaar bij het se- cretariaat.
De Democraat verschijnt 15 maal per jaar. Het volgende nummer 7/84 ver- schijnt op 16 mei 1984. Dit is een speciaal Europa-nummer geschikt voor propaganda-doeleinden. In dit nummer worden géén mededelingen of brieven van leden opgenomen.
Nummer 8 verschijnt op 6 juni 1984.
Kopijdatum: dinsdag 22 mei, 12.00 uur.
Advertentietarieven:
l/l pagina: f 2000,- l/2 pagina: f 1200,- l/4 pagina: f 750,- l/8 pagina: f 450.- l/16 pagina: f 275,- Oplage: 11.500 ex.
Druk: Brouwer Offset BV/Utrecht Vormgeving: Hans Hohmann Partijsecretariaat
Bureau SWB D'66 Bureau PSVI D'66 Bezuidenhoutseweg 195 2594 AJ Den Haag Telefoon: 070-858303 giro 1477777
Partijvoorlichting: 070-858303/832468 Fractievoorlichting: 070-614911.
tst 3271
.. De Groene Lijn": 070-850788
2
AGfNDA
IS mei 1984-Democraten-dierendag Zorg dat je d'r bijkomt
voor verrassende vondsten te staan!
Wapenfeiten
melden voor deelname bij het campagneteam voor de Europese Verkiezingen, op het partijsecre- tariaat
Diergaarde Blijdorp in Rotterdam zal op 19 mei a.s. het decor vor- men van een grootse landelijke Democraten-manifestatie. Alle D'66-ers worden opgeroepen om op die dag 3 dingen te doen.
Politieke dieren
Een aantal vooraanstaande par- tijleden zullen in de dierentuin bij een door hen gekozen
diersoort uit de doeken doen wel- ke rol dat dier in de politiek zou spelen. En welke overeen- komsten er zijn tussen dat dier en politici of politiek.
Alle D'66 afdelingen en fracties zijn inmiddels uitgenodigd om op deze manifestatie anderen kennis te laten nemen van de behaalde successen. Het leukste zal dit zijn wanneer bewijzen daarvan ook in Rotterdam aan- wezig zijn, zoals foto's, maquet- tes, films enz.
Kopstukken
Laurens Jan Brinkhorst komt uit Tokyo om zijn visie op Europa en de rol die ons werelddeel kan spelen ter discussie te stellen.
Ook zal aan het einde van de middag mevrouw Shirley Willi- ams, voorzitter van de Engelse SOCIAL DEMOCRATIC PARTY aanwezig zijn, om met ons van gedachten te wisselen over de rol van computers/informatica in We komen daarbij gegarandeerd
Dit deel van de manifestatie zal de daadkracht van de partij op alle niveaus duidelijk maken. Af- delingen en fracties kunnen zich
Spreekbeurten
28/4 10.00 2/5 15.00 3/5 20.00 3/5 20.00 4/5 14.00 7/5 20.00 7/5 19.30 9/5 19.45 9/5 20.00 9/5 9/5 14.30 10/5 10/5 20.00 10/5 13.45 10/5 20.00 ll/5 ll-17.00 ll/5 20.00 14/5 14.00 14/5 20.00 15/5 20.00 15/5 20.00 15/5 20.00 15/5 20.00 16/5 20.00 16/5 20.00 16/5 17/5 20.00 17/5 ochtend 17/5 09.30 17/5 20.00 18/5 10.00 19/5 10.00 19/5 14.00 21/5 20.00 21/5 20.00 2115 20.00 22/5 20.00 22/5 20.00 23/5 20.00 24/5 20.00 24/5 20.00 25/5 26/5 14.00 26/5 14.00 28/5 20.00 28/5 28/5 20.00 28/5 20.00 29/5 20.00 29/5 20.00 30/5 20.00
2/6 14.00 4/6 20.00 4/6 20.00 4/6 20.00 5/6 20.00 5/6 20.00 6/6 20.00 6/6 20.00 6/6 20.00 6/6 20.00 7/6 20.00 7/6 20.00 12/6 20.00 12/6 20.00
APRIL Den Haag Congresgebouw
Den Haag (Jongerenorg) CDA-gebouw Groningen (J.D.)
Portugaal (P.v.d.A) Tilburg Universiteit
Oss (E.B.) Hotel v. Alem, Molenstr.
Nijmegen Universiteit
Assen(PSC), Bellevue, Tuinzaal
MEI
Middelburg (Vredespl.) Concert- en Gehoorzaal Twente Werkbezoek, gehele dag
Enschede(O) HEAO-Enschede Drente Werkbezoek. gehele dag Den Bosch (ARV)
Amersfoort (Ned.Ver. Vr. Bel.) alkmaar(Vredesplatf.)
Maastricht. (Raad EPgem) Stadsschouwburg Den Haag (Vredespl.) Amicitia
Haarlem (studenten) HTS, Veldweglaan Gouda (AAV)
Haarlem, (AAV) Albert Cuyp Taveerne Nijmegen
Roosendaal Godery Breda (AAV) Heiloo (AA V)
Eindhoven (ARV) Esplanada
Roermond e.o. Werkbezoek, gehele dag Doetinchem (AA V)
De Kempen Werkbezoek, ochtend
Wassenaar (Vrouwenraad) Raadhuis de Pauw Katwijk (Pol. Sch. Inst)
Eindhoven (Vrouwenraad) Utrecht (Vrouwenraad) Tilburg (JOVD)
Huizen (AAV) (N.H.) Castricum
Wijhe (Pol. Sch. Inst.) Hotel de Halve Maan Nieuwegein (AAV)
Delft (pol. Partijen) Zaanstad e.o. (AAV) Den Helder (Regio) Voorburg (AAV)
Utrecht Werkbezoek. gehele dag Hilversum, Hof van Holland Amsterdam (J.D,???)
Utrecht Doopsgezinde Kerk
Den Haag Vlerkbezoek aan Ambassades Papendrecht (Pol. Par.)
Apeldoorn (E.B.) Soest (afd.) Artishock
Terneuzen Café de VriendschaR Zuidhorn
Mainz (Lib. Demokr)
Amsterdam (G.U.) Oudemanhuispoort Oegstgeest (pol. part) Gemeentecentrum Alkmaar (afdeling)
Amstelveen (AAV)
Eindhoven (Subregio) Tralalgor Pub Roosendaal (SR W-Br)
Voorschoten (afd.) Utrecht (E.B.) Jaarbeurs Delft
Rosmalen (afd.)
Papendrecht Pol. Jongerencafé Maarssen (afd.)
Hilversum
JUNI
Lijsttrekkerscongres Jeugdwerkloosheid Contingentloos bouwen Symposium over EP en EG Europese Verkiezingen Centrumpartij
Toelichting D'66-progr.
Kernwapens
malaise + toekomst in Europa Europese Verkiezingen Tweeverdieners Vrede en Veiligheid EP tegenover gemeenten
Verwachtingen van Nederl. Kernwapens Europa
Sociale zekerheid
Werkgelegenheid in Europa Europese Fondsen (subs. gem.) Europa
Europa
Europa + milieu
Eur. Soc. Fonds/Emancipatie Koers D'66 in Europa Europese Verkiezingen Europese Verkiezingen Europese Verkiezingen derde richtlijn
Toekomst liberalisme voor jeugd Europa
Europa/Kernbewapening Progr. D'66 m.b.t. vrouwen Vrede en Veiligheid Emancipatie + E.P.
Europa Europa
Problemen rond ontw. EG EP en rechten van alleenstaande
??????
Utrecht. monumentenstad EG
Europese Verkiezingen Werkgelegenheid + milieu Verschillen progr. pol. partijen Milieu, Landbouw/Ekon. crisis Europese Verkiezingen
Europa
Milieu en Europese politiek Europa
Europa Milieu Europa
Milieu en Energie Europa
werkloosheid/Emancipatie etc.
Europa
Europese Verkiezingen Europa
onbekend
E.P. en Europa voor iedereen?
de samenleving.
Feest
Er wordt gezorgd voor muziek.
gezellig maken we het met el- kaar. Een feestelijke dag, waar- op D'66 als bruisende partij bij- een zal zijn. Een dag waarop ie- dereen een extra impuls kan krij- gen en geven voor de verkiezin- gen voor het Europarlement.
19 mei 1984- nadere mededelin- gen volgen.
Toegang: f 10,- en daarvoor krijgt u 4 gratis consumpties.
Reserveer deze datum in uw agenda. Kom naar diergaarde Blij dorp, dan wordt het een De- mocraten-dierendag om niet te vergeten.
Doeke Eisma Pauline van Tets Jan Vis
Erwin Nypels Doeke Eisma Nico Wegter
Elida W esse!-Tuinstro Doeke Eisma
Jopie Boogerd Doeke Eisma Pauline van Tets Doeke Eisma Doeke Eisma
Louise Groenman/Suzanne B.
M. L. Tiesinga Doeke Eisma Maarten Engwirda Doeke Eisma Louise Groenman Maarten Engwirda Doeke Eisma Jopie Boogerd Nico Wegter Jopie Boogerd Doeke Eisma Doeke Eisma Jocob Kohnstamm Doeke Eisma Pauline van Tets Doeke Eisma Pauline van Tets Pauline van Tets Erwin Nypels Aad Nuis
M.L. Tiesinga(?)/Jan Vis Dineke Joele
Nico Wegter Saskia v. d. Loo Jan van Loon Pauline van Tets Nico Wegter TK. Fraktie Doeke Eisma Pauline van Tets Erwin Nypels Doeke Eisma Nico Wegter Sybe Schaap Doeke Eisma Jopie Boogerd Doeke Eisma
Pauline van Tets Doeke Eisma Nico Wegter Pauline van Tets Dick Tommel Jopie Boogerd Jopie Boogerd Pauline van Tets Doeke Eisma Nico Wegter WimDik Doeke Eisma Jopie Boogerd Pauline van Tets
DE SPREKERS WORDT VRIENDELIJK DOCH ZEER DRINGEND VERZOCHT ZELF GEEN TOEZEGGINGEN TE DOEN, DOCH DEZE UITSLUITEND EN ALLEEN VIA HET CAMPAGNETEAM TE LATEN LOPEN. WIJ ZIJN BEREIKBAAR VAN 10.00 UUR TOT 17.00 UUR. 5 DAGEN PER WEEK.
Congreswoordenboek
a' del m.-l. hoedanigheid van tot de bevoorrechte in historische zin eerste maatschappelijke stand te behoren; - 2. de stand dergenen die over een volledige betaalde dagtaak beschik- ken, arbeiders;- 3. (huisdierteelt) som van goede eigenschappen, inz.
met betr. tot het fokken.
a' delaar m. (-s . . . laren) l. een roof- vogel geroemd om zijn moed, kracht, snelle en hoge vlucht en scherp ge- zicht, de koning der vogels;- 2. iemand die uitvoerig en omstan- dig het woord voert over arbeids- vraagstukken. inz. op partijcon- gressen.
a' deltijk bn. en bw. (-er, -st) te lang bewaard, op het punt om tot bederf over te gaan: die nota over arbeids- tijdverkorting begint nu toch echt adellijk te worden.
ar'beid m., g. mv. l. moeite, inspan- ning van lichamelijke en/ of geestelij- ke krachten om iets te verrichten, te verkrijgen of tot stand te brengen;- 2. dat wat adelt of adellijk maakt, adelaar.
AadNuis
3
De BMD: een moesjawara met het hele Nederlandse volk
door Erik van der Hoeven
Sommige landen hebben de koloniën ge- kregen die zij verdienden. De moesjawa- ra, het praten-totdat-consensus is be- reikt. in delen van Indonesië, verschilt niet sterk van de manier waarop in Ne- derland de macht wordt gedeeld. Zulke landen krijgen ook het energiebeleid dat zij verdienen. De maatschappelijke dis- cussie energiebeleid was niets meer of minder dan een poging tot moesjawara met het hele Nederlandse volk.
Dat beleid is in dubbel opzicht verdiend, dubbel en dwars verdiend zou ik zeggen.
Ik behoor absoluut niet tot de mensen die over het , , inspraakcircus van De Brau w" meewarig doen, of die menen dat het een duur betaalde manier was om een moeilijke beslissing vijf jaar uit te stellen, of die denken dat nu eindelijk alles weer .,als vanouds" kan verder gaan. De maatschappelijke discussie heeft grondige beleidswijzigingen mo- gelijk gemaakt, zelfs aanbevolen. De stuurgroep heeft laten zien dat er een energiebeleid mogelijk is dat de steun heeft van de meerderheid van de bevol- king- een beleid dat interessant genoeg aanzienlijk afwijkt van het bestaande kabinetsbeleid, en dat sterk in de rich- ting komt van wat D'66 steeds heeft be- pleit.
Dat beleid steunt op een zeer krachtige energiebesparing, eventueel gekoppeld aan een minder sterke groei in de ener- gie-intensieve basisindustrie. Verder wordt geen kernenergie ingezet, worden duurzame bronnen zoveel mcgelijk toe- gepast waarvan de voordelen zo groot zijn .. dat zij desnoods duurdere energie mogen leveren," en wordt het gebruik van steenkool beperkt. Stel dat tegeno- ver het beleid van dit moment. waarin het besparingsbeleid meer .,marktcon- form" moet worden, waarin een aan- zienlijke uitbreiding van het gebruik van steenkool wordt gepland, waarin duur- zame energie welwillend maar niet krachtig tegemoet wordt getreden, en waarbij voorstellen in de maak zijn voor de bouw van nieuwe kerncentrales, en het zal duidelijk zijn dat men op EZ de resultaten van de stuurgroep niet met gejuich heeft ontvangen.
Maar niet alleen hierom is het Eindrap- port van de stuurgroep interessant. De 410 pagina's dikke pil bevat een uitge- breide verantwoording van de activitei- ten van dit college; het begint zelfs met een geschiedschrijving waarin inciden- ten als de discussie rond De Brauws sa- laris niet uit de weg worden gegaan. De manier waarop de stuurgroep heeft ge- probeerd te voldoen aan de opdracht de bevolking , , voldoende gelegenheid" te bieden, zich .,een gefundeerd oordeel te vormen over de mogelijke toekomstige energievoorziening ten behoeve van elektriciteitsopwekking en zich over de- ze aangelegenheid uit te spreken", dwingt respect af. Een veelheid aan in- strumenten is gebruikt om te meten hoe geïnformeerd de bevolking was, hoe men dacht over de belangrijkste vragen, of de deelnemers aan de inspraak een representatieve doorsnee vormden uit de bevolking. De inspraak zelf is in ver- schillende vormen gepleegd: individu- eeL in het kader van plaatselijke discus- sies, binnen organisaties, en in het on- derwijs. De resultaten van de inspraak- deelnemers en die van de verschillende
onderzoekingen worden steeds afzon- derlijk gepresenteerd en beschouwd.
Aan grondigheid heeft het niet ontbro- ken. Rond 13% van de bevolking heeft daarbij op een of andere manier aan de discussie deelgenomen (bijvoorbeeld door bijwonen van discussies of lezen van de in l,l miljoen exemplaren ver- spreide BMD-krant).
Uiteraard verschilden de meningen op sommige punten sterk, zoals bekend.
Van belang voor de kwaliteit van de meningsvorming is de hoge mate van consistentie van de antwoorden op de verspreide enquête. Het kwam bijvoor- beeld weinig voor dat men wel een hoge groei van het energieverbruik wenste maar geen kernenergie of steenkool; of veel duurzame bronnen wilde inzetten maar eerste prioriteit gaf aan lage ener- gieprijzen in het huishouden. De bevol- king heeft tot verbazing van de sceptici de consequenties van zijn eigen keuzen grotendeels doorzien en is niet afgeste- vend op .,feestpakketten" waarin alleen
aangename dingen van het leven voor- komen.
Toch is er de nodige kritiek, of beter gezegd, scepsis. Deze heeft de hele pro- cedure begeleid, soms ook in de wielen gereden. Zo wordt nu wel gezegd dat de informatie die de stuurgroep aan de ge- volking heeft verstrekt. onjuist. gebrek- kig of ongetoetst was. Eén van de op- drachten aan de stuurgroep was uitdruk- kelijk, de ingebrachte informatie te , , toetsen", zodat de bevolking niet be- stookt zou worden met indianenverhalen (al naar gelang de herkomst dacht men daarbij aan goedkope en onuitputtelijke atoomstroom of ontploffende kerncentra- les). Hoe is het mogelijk, zo wordt ge- vraagd, dat zoveel mensen zich uitspre- ken voor een energiebron die wel eens vrij duur zou kunnen uitvallen (duurza- me energie)? Men is zeker niet goed geïnformeerd geweest. want in de prak- tijk merken we vooral dat mensen geen hogere energierekening willen hebben.
Het is echter de vraag of deze kritiek bij nader inzien hout snijdt. De informatie stond op hoog peiL en ook al in de eerste fase van de discussie (de informatiefase) heeft de stuurgroep nergens doekjes om gewonden; wat niet wegneemt dat de informatie in het eindrapport soms nog
aanmerkelijk beter is dan die in eerdere publikaties, zoals het tussenrapport.
De scepsis blijft- onvermijdelijk doordat beleidsmakers niet gewend zijn te den- ken vanuit de voorkeur van het publiek.
Zij hebben hun eigen beeld van de pro- blemen, hun speelruimte wordt inge- perkt door hun eigen vroegere standpun- ten en door de machtsverhoudingen waarin zij zich bewegen. Opinies van de bevolking zijn in dat kader vaak geen machtsfactor van betekenis, zelfs niet wanneer men bij wijze van compromis besloten heeft tot het serieus nemen van deze opinies. In die zin is de maatschap- pelijke discussie nog niet klaar- zij be- gint pas, als het erom gaat de voorkeu- ren van de bevolking tot gelding te bren- gen. Wel hebben beleidsmakers tegeno- ver de gebleken opinies een zéker recht- ze kunnen bijvoorbeeld terecht aan stra- tegische overwegingen een belangrijker plaats toekennen dan veel burgers.
Maar de juiste gang van zaken na de BMD is dan toch, dat zij zorgvuldig bear- gumenteren waarom een bepaalde voor- keur niet gehonoreerd zou kunnen wor- den- in het openbaar, zodat opnieuw een publieke toetsing van argumenten kan plaats vinden.
De maatschappelijke discussie is al met al een interessant experiment met parti- cipatie van de bevolking, vanuit het bui- tenland haast met meer belangstelling gevolgd dan vanuit eigen land. De be- langrijkste handicap was waarschijnlijk dat de urgentie van het energieprobleem zo sterk afnam gedurende de rit: wat in 1979 nog een kloof door de maatschappij sloeg en in 1981 nog tot blokkades leid- de, staat in 1984 niet meer bovenaan de politieke agenda. De crisis heeft geleid tot andere prioriteiten.
Interessant was de discussie vooral ook.
doordat deze heeft geleid tot een moge- lijke doorbraak in het energiebeleid. De machteloos makende vraag, ,kernener- gie of kolen" waarin Van Aardenne het energiedebat had willen laten uitmon- den, is ontweken. De optie .,besparen"
is als reëel al ternatief naar voren geko- men, vooral door een baanbrekende stu- die over .,decentrale elektriciteitsop- wekking". De stuurgroep heeft zich niet aan de verleiding kunnen onttrekken, te komen met echte aanbevelingen voor energiebeleid, wat helemaal niet tot de opdracht hoorde, maar hun rapport wel interessanter maakt. Zeker voor de D'66- ers die zich in veel van die aanbevelin- gen heel wel kunnen vinden.
Uit de kernenergie is de stuurgroep niet gekomen. De aanbevelingen en conclu- sies daarover blijven in het vage, al zegt de stuurgroep wel dat het , , voor de hand ligt" dat Borssele en Dodewaard open blijven, maar dat er voorlopig geen nieuwe centrales bijkomen. De moesja- wara is op dit punt nog niet ten einde. En dat zal die wel nooit zijn, zo lang dit land bestuurd moet worden.
DEIVIDlAI\T
Helden
We hebben weer een echt democra- tencongres achter de rug. Niet omdat het op vrijdag de dertiende begon, hoewel ik begreep dat er toen niets meer kapot kon.
Ook niet vanwege het .,misver- stand", hoewel dat er ook altijd bij- hoort. Net als de nasleep in de pers en onze aangepaste verontwaardi- ging. Zelfs niet vanwege het optre- den van een eigen cabaret. hoewel ik dat erg leuk vond, vooral om jullie reacties achteraf. terwijl wij dachten dat nou juist de vóórpret al zo aardig was geweest.
Nee, wat het congres voor mij een écht D'66-congres maakte, was de absolute onwil van de vergadering om over de kruisraketten te praten.
Het onvoorspelbare van zoiets. Wij.
de kampioenen van de discussie!
Voor elk wissewasje komt er een sprekerslijst van hier tot ginder, voor elk argument hebben we zeven tege- nargumenten. En áls we tenslotte iets besluiten dan blijven we altijd bereid er morgenvroeg weer opnieuw over te beginnen. Maar nu: dolgeluk- kig met dat voorstel van Maarten en snel over naar het volgende agen- dapunt.
Wat zijn we toch een helden: boos op elkaar omdat we teksten van elkaar horen die niet gezegd werden, en dan elkaar in de haren, maar dan toch weer te braaf en te netjes, op één na die godverdomme roept. En de pers maar lachen en de vermeen- de tegenstellingen aandikken. En de buitenwereld maar verwonderd vra- gen: gaan jullie de partij opheffen?
En wij maar weer uitleggen: nee, na- tuurlijk niet, dan zijn we dat alle- maal kwijt! Al dat heldendom waar Jan Blokker over schrijft in De Volks- krant van 17 april. Wij blijven die helden, omdat wij alleen die stukjes van Jan Blokker helemaal begrijpen.
Wij blijven die helden, zolang we het defaitisme geen kans geven. Toen we tien jaar geleden nog 300 leden hadden vroeg een buitenstaander:
4
.. Dat zijn dingen waar wij in onze partij niet hardop over praten!"
Voorzitter ]acob bedankt steunpilaar Marin.
Tot ziens!
CONGRESIMPRESSIES
.. Kletstjouw vader ook altijd zo veel over politiek?"
waar halen jullie het lef vandaan om zó zelfbewust te blijven?
lk denk dat Bob van den Bos datzelf- de bedoelde, toen hij in de wandel- gangen riep dat dat ge-navelstaar nou maar eens afgelopen moet zijn.
We mogen de huidige slechte situa- tie wel onder ogen zien, zei hij, maar we moeten een alerte, zelfbewuste, minder naïeve en dus agressievere politiek bedrijven. Wél die genuan- ceerde benadering, dat relativerende in de overwegingen, maar helder en duidelijk in de conclusies. En vooral die conclusies met meer overtuiging en simpeler brengen. Aldus Bob.
Ik ben het wel met hem eens, want we hebben nu eenmaal medestan- ders nodig om onze ideeën te helpen uitvoeren, al schrijft Jan Blokker dat het niks zal worden, ,zolang de socia- listen te laf zijn om zich in het parle- ment dusdanig te profileren dat ie- dereen ziet dat D'66 het alternatieve nastreeft."
We zijn te braaf. We zijn geen dram- mers. Eigenlijk denken we toch alle- maal- net als Jan Terlouw indertijd en ik kan hem er nóg steeds voor excuseren-: als ze te stom zijn om te begrijpen wat we bedoelen, dan gaan ze maar naar een andere partij of doen ze maar niet mee!
Natuurlijk blijft het moeilijk om genu- anceerde politiek uit te leggen, maar gelukkig vertelt Jan Blokker ons in diezelfde column van 17 april hoe gemakkelijk het voor ons is om mede- standers te vinden ook zónder alles uit te leggen. " . . . als zo'n type men- sen mijn adhesie vraagt voor n'im- porte welk voorstel ... , dan zette ik mijn handtekening toch blind?"
Dat is het nou precies: zo'n type men- sen, daar hebben wij indertijd voor getekend, die hebben net weer hun congres achter de rug en die gaan dóór met het bedrijven van D'66-poli- tiek. Al blijven er nog maar twee hel- den over.
Stijn Verbeeck (in plaats van impressies)
s
, , 0, Engwirda, blijf toch doodgewoon de vent die je bent!"
"Mits, tenzij, mits, tenzij, alle democraten keurig op een rij"
foto's: Marco Sweering
CONGRESIMPRESSIES
Irene Kuiper:" .. . lopen kan ik niet meer, al mijn spieren doen zeer ... "
DEMI BI[
Martelen is mensenwerk
, ,Martelen is mensenwerk. maar de bestrijding ervan ook." Dat is het motto van de nieuwe campagne van Amnesty International. die deze maand van start ging. Het rapport dat bij gelegenheid van die campag- ne werd uitgebracht stelt dat in één op de drie landen de afgelopen vier jaar gevangenen zijn gemarteld. De vrees bestaat dat het aantal regerin- gen dat martelingen- al dan niet oogluikend- toestaat in werkelijk- heid veel hoger ligt. Het rapport be- schrijft martelpraktijken in 98 landen.
Amnesty International wil met deze campagne bereiken dat het martelen als regeringsinstrument verdwijnt.
Daartoe maakt het de mensen duide- lijk wát er zich in martelkamers af- speelt en wat daartegen te onderne- men is. Bij het rapport is een , , Twaalfpunten-programma" dat re- geringen kunnen gebruiken om mar- telingen te voorkomen en te bestrij- den. De Nederlandse afdeling van Amnesty Interantional heeft het pro- gramma aangeboden aan minister- president Lubbers in een brief die tevens een verzoek bevat tot verdere stappen in het kader van de Europe- se Politieke Samenwerking. Het rap- port dringt erop aan dat het VN-ont- werpverdrag tegen martelen snel wordt aangenomen ... Het bestaan van concentratiekampen tijdens de tweede wereldoorlog leidde tot een VN-verdrag waarin volkerenmoord staat omschreven als een misdaad tegen de mensheid", aldus het rap- port, .. de martelkamers van vandaag vragen om een soortgelijk internatio- naal antwoord."
Voor nadere informatie kunt u terecht bij Ingrid Martens, afdeling voorlich- ting van Amnesty International Am- sterdam. Tel. 020-847905.
6
CONGRES
Uit de toespraak van Jacob Kohnstamm
Behalve een uiterste inspanning voor het resultaat van de Europe- se verkiezingen, vergrote her- kenbaarheid door prioriteitstel- ling, en het uitstellen van de dis- cussie over het lijsttrekkerschap tot het verkiezingscongres, zijn er nog twee zaken van groot be- lang, te weten: de politieke ruim- te die wij nemen en de politieke ruimte die wij krijgen.
heeft lering getrokken uit de pe- riode 1977-1981. Op sluwe wijze weten de socialisten in stilte en ogenschijnlijke redelijkheid de ontevredenen voor hun karretje te spannen.
Congresbesluiten
Eerst iets over dat krijgen.
Groei in de politiek gaat noodza- kelijkerwijze ten koste van ande- ren, dus is het logisch om je af te vragen: hoeveel ruimte laten die anderen ons? Gegeven het poli- tieke spectrum kom je er dan niet onderuit om je af te vragen wat D'SS in dat verband van de Partij van de Arbeid te verwachten heeft. Onze natuurlijke bondge- noot, de Partij van de Arbeid,
Deze strategie van de Partij van de Arbeid komt mijns inziens voort uit angst en onmacht.
Angst voor onstuimige groei van D'SS, zoals Den Uyl het tegen het weekblad "De Tijd" heeft ge- zegd.
Onmacht, omdat de socialisten hetzij uit puur electorale overwe- gingen niet bereid, hetzij uit angst voor interne verdeeldheid niet in staat zijn de noodzakelijke politieke keuzen te maken.
Conclusie: ons wordt geen ruim- te gegund, wij zullen hem zelf- standig moeten nemen. Hoe doen we dat? (zie voorpagina)
Uit de toespraak van Maarten Engwirda
Zoals u bekend is, zijn wij tegen- stander van de plaatsing van nieuwe kernwapens in West- en Oost-Europa.
In het afgelopen jaar hebben wij keer op keer gezegd dat de beste oplossing van het vraagstuk van de middellange afstandswapens voor ons betekent, dat West-Eu- ropa afziet van de plaatsing van nieuwe kernwapens en dat de Sovjet-Unie overgaat tot een drastische vermindering van haar arsenaal aan middellange afstandswapens. Dat is dezelfde doelstelling als die van de Ame- rikaanse Freeze-beweging, en later ook van het l.K. V.
Voor ons gaat het er dus om het totale aantal kernwapens in heel Europa terug te dringen. De Ne- derlandse beslissing over al of niet plaatsen moet daar zoveel mogelijk positieve invloed op uit- oefenen. In de huidige situatie zonder onderhandelingen tussen
Oost en West zal van die invloed geen sprake kunnen zijn. Daar- om is de fractie voor uitstel van de Nederlandse beslissing. Als de regering daar niet voor voelt en in juni met een positief plaat- singsbesluit komt, dan zal de fractie van D'SS dat afwijzen.
D'SSis in staat om op korte ter- mijn weer uit het electorale dal omhoog te klimmen. Ik ben daar- van overtuigd. Wij hebben goede ideeën. Dat is de afgelopen jaren wel gebleken. Op vele terreinen heeft D'SS in haar bestaan het voortouw genomen bij actuele en in de toekomst te voorziene poli- tieke problemen, en het innemen van standpunten daarover.
Veel van onze ideeën zijn intus- sen overgenomen of gedeeltelijk overgenomen. Waar dit niet ge- beurde, blijken de problemen vaak alleen nog maar groter te zijn geworden.
Uit de toespraak van Doeke Eisma
Europa is nog altijd een wereld- deel met ongekende mogelijkhe- den. Als we die laten liggen heb- ben we dat aan onszelf te wijten.
Niet aan Amerikaanse over- macht of Russische ideologie, niet aan Japanse handigheid in het afschermen van zijn grenzen voor importen. Aan ons zelf.
Moeten we nu werkelijk als een kijvend gezin het huis laten ver- slonzen en machteloos toezien hoe de buren steeds welvarender worden?
Nee, want we hebben het talent en de kennis en de wetenschap- pelijke infrastructuur en de men- sen en meer dan genoeg werk-
Gaat 0'66 de boot in?
Het regiobestuur van D'SS Fries- land nodigt u uit voor een boot- tocht op ZATERDAG 9 JUNI a.s., door een deel van Friesland.
Kosten f 12,- p.p. (kinderen tot lS jaar en SS-plussers half geld) Voor dit bedrag bent U een dag op het water en krijgt daarvoor tevens een broodmaaltijd.
Geef u op bij het secretariaat, tel:
0511l-238S.
Er zijn maximaal100 plaatsen.
lozen om aan de slag te helpen.
Het enige dat ontbreekt is poli- tieke wiL en vooral: politieke moed.
Politieke moed om beslissingen te nemen, daar waar die het best en het meest effectief genomen kunnen worden. Dat is een D'SS- uitgangspunt.
Er is een opgaande lijn te zien in de Europese besluitvorming sinds de top in Athene. In plaats van alleen maar oog te hebben voor wat er niet gebeurt, zou men ook eens kunnen kijken naar wat er wel tot stand komt in de Euro- pese samenwerking.
Er wordt rekening gehouden met rokers en niet-rokers. Ook voor dieetpatiënten kan worden ge- zorgd. Even tijdig opgeven, s.v.p.
Hierbij nodigen wij U uit voor het •
bijwonen van de oprichtingsver- gadering van de Jonge Democra- ten (JD) regio Groningen.
Deze vergadering zal plaatsvin- den dd 3 mei 1984 om 20.00 uur in ,,Het Radehoek", Herebinnensin- gel39-4l te Groningen.
Als gastspreker zal die avond aanwezig zijn Jan Vis, lid van de Eerste Kamer voor D'SS. Inlichtin- gen Linze Schaap 050-419998.
Alvorens verslag te doen van de besluitvorming op de 38ste AL V, moet hier een belangrijk voorbe- houd worden gemaakt. Aange- zien het in verband met de Cam- pagne-Start noodzakelijk was de behandeling van het agen- dapunt Arbeid te verdagen naar het najaarscongres, is ook de be- sluitvorming hierover onvolledig gebleven.
HB-resoluti I (in gewijzigde vorm na behandeling van amende- menten 12.001 t/m 12.041) zal, met de moties, de resterende resolu- ties en de amendementen daar- op, opnieuw aan de orde komen.
Zo spoedig mogelijk zal het hoofdbestuur bekend maken hoe het zich de verdere procedure op dit punt voorstelt.
Daarom volstaan wij hier met de afgeronde besluitvorming over de financiën. Ook volgt hier een overzicht van de besluitvorming over de actuele politieke moties.
In verband met ruimte-, maar vooral tijdgebrek alleen een overzicht. Wie over de volledige tekst van de moties wil beschik- ken kan deze opvragen op het landelijk secretariaat bij Miehiel ten Brink.
Ewout Cassée
vice-voorzitter organisatie Financiën
De bij het agendapunt financiën ingediende jaarrekening van het Hoofdbestuur, werd door het con- gres na toelichting voor kennis- geving aangenomen. Voorts werd het voorstel tot wijziging van de contributieregeling 1985 door de ALV aanvaard.
Wijziging contributievoorstel 1985
Vooruitlopend op het komende najaarscongres waarin voorstel- len tot reglementswijzigingen aan u worden voorgelegd, vraag ik u akkoord te gaan met een tweetal wijzigingen- toevoegin- gen -zo u wilt -in ons ledenbe- stand.
De redenen dat ik u zulks op voorhand vraag goed te keuren houden verband met de dringen- de wensen die ons bereikten van een aantal afdelingen om door toepassing van drempelverla- ging het lidmaatschap van D'SS toegankelijker te maken voor uit- keringsgerechtigden, jongeren en ouderen.
Ons voorstelluidt dan ook een zgn. proeflidmaatschap voor de duur van l jaar, met een tweetal prijsstellingen t.w. ad f 10,- en ad f 25,- per jaar.
Proefleden ad f 10,- ontvangen een informatiepakket, alsmede 2 publikaties, die van f 25,- per jaar ontvangen een informa- tiepakket plus alle Democraten.
Voor beide categorieën proefle- den geldt dat zij uitsluitend en alleen spreekrecht en geen stem- recht hebben.
Het is daarbij de nadrukkelijke taak van de afdelingen deze le- den met zorg te begeleiden, ze zoveel mogelijk in hun werk te betrekken opdat na het proefjaar deze leden als vol waardige le- den kunnen worden inge- schreven.
Over proefleden wordt geen af- dracht gedaan aan de regio's.
Een tweede variant waarvoor uw toestemming gevraagd wordt is het zgn. samenwonings-gezins-
lidmaatschap.
Leden van D'SS die in één huis wonen, getrouwd of samenwo- nend en die dientengevolge zou- den kunnen volstaan met één De- mocraat, met één stel verder te verzenden informatie, daarvoor kan departnerf 30,- reduceren op zijn lidmaatschap. Een en an- der echter in overleg met de pen- ningmeester.
Voor deze wijzigingen echter geldt wel het behoud van het vol- ledige lidmaatschap d.w.z. wèl stemrecht.
De contributie met ingang van 1985 luidt:
83/84 85
(40,-)
SO,- minimum contributie belastbaar/
(voorstel) (40,-) SO,- inkomen boven 80,- f 25.000,- 110,- f 35.000,- 130,- f 45.000,- 170,- f 55.000,- 210,- f S5.000,- 250,- f 75.000,- 290,- f 85.000,-
80,- 110,- 140,- 170,- 210,- 250,- 290,-
+ f 40,- per f 10.00,- meer
+ f 40,- Nieuw dus proeflidmaatschap voor één jaar ad f 10,-, dan wel f 25,-. Reductie maximaalf 30,- in geval van samenwonen met de beperking van één informa- tiepakket.
Regioafdracht begint bij f 40,-.
Een voorstel tot wijziging van het Huishoudelijk Reglement op het terrein van de regio-afdracht werd door de AL V verworpen.
Van de drie algemene organisa- torische moties over een soort re- ferendum onder de leden van D'SS, werden er twee verworpen en één ingetrokken.
Tenslotte nam het congres het Jaarverslag van het Hoofdbe- stuur voor kennisgeving aan.
Actuele politiek moties
De besluitvorming over dit agen- dapunt luidt:
Motie 501 Aangenomen Motie 502 Ingetrokken Motie 503 Uitgesteld i.v.m. Ar- beid
Motie 504 Idem
Motie 505 Aangenomen Motie 50S Aangenomen Motie 507 Ingetrokken Motie 508 Verworpen Motie 509 Ingetrokken Motie 510 Aangenomen Motie 511 Aangenomen Motie 512 Aangenomen (N.B. ·weergave onder voorbe- houd tot het verschijnen van het congresverslag)
7
ADVIESRAAD
Nieuwe Adviesraadsleden
De landelijke verkiezingscommissie, in vergadering bijeen op 15 aprill984, heeft de stemmen geteld voor de Adviesraad. In de provin- cies Friesland enDrente is niet gestemd omdat niemand zich kandi- daat heeft gesteld.
In de provincies Zuid-Holland, Zeeland en Limburg hoefde niet gestemd te worden om dat er evenveel kandidaten waren als te vervullen plaatsen. Het aantal uitgebrachte stemmen in de overige regio's is als volgt: Groningen 31; Overijssel48; Gelderland 71;
Utrecht 77; Noord-Holland 113; Noord-Brabant 82; Felvopolders 12.
De uitslag is als volgt:
Groningen: l. K. W. van Doesen 57 2. J. H. Apotheker 47
3. J. P. Wind 39
4. H. J. Moerman 3S (plv) Friesland: Twee vacatures
Drente: Twee vacatures
Overijssel: l. D. Feil 75
2. D. B. Joele 72 3. R. de Graaf 33 4. J. H. M. Ham 33 (plv) 5. A. H. Yland 30 (plv) S. G. Onderstal 18 (plv) 7. J. Tonkens 14 (plv) Gelderland: l. Th. C. de Graaf 312
2. J. Th. M. Traag 223 3. J. van Walsurn 170 (terug
getrokken) 4. Th. J. v. der Zalm 139
5. P.A. Blaauw 135 S. K. Klein Geltink 134 7. G.G. Voorneman 133 8. M.F. J. v. Tilburg 100 (plv)
Utrecht: l. M. Steenhuisen 244
2. T. van Popta l7S 3. N. G. v. Hasselt 174 4. A. K. Groeninx lSS 5. N.A. Uppelschoten 99 S. J. A. V arkevisser 95 (plv) 7. Th. P.M. Braakman 77 (plv)
8. 0. T. Kalverda 5S (plv)
N.-Holland: l. P. H. Frankfurther 5SS 2. E. R. Kuiper 547 3. P. Wentink 478 4. M. W. Loclewijk 3Sl 5. P. H. Schouten 333 S. E. Kasanmoentalib 330 7. P.J. M. Poelman 322
8. S.Vellenga 304
9. M. E.v. d. Heuvel lS4 (plv)
Z.-Holland:
Zeeland:
N.-Brabant
Limburg:
IJ sselmeerpolders:
l. B. J. Aris 2. J. Eerteling 3. R. C. M. Chorus
4. W. A. Gouweloos-Bongers 5. A. J. Schimmel
S. N. F. L. Schwarz 7. H. P.M. Strijers 8. R. L. M. Verhagen 9. P. de Vries
(InZ.-Holland is l vacature) l. J A. Jorritsma-v. Oosten 2. C. G. v. Leeuwen l. J. M. Versluis 2. A. J. P.M. v.d. Avort 3. M. M. v. d. Putte 4. N. C. Peters 5. J. P. Jansen S. A. H. Wilhelm 7. P. Th. M. Smulders 8. P.W. D.v. Harberden l. W. Colin
2. P.P. C. H. v.d. Voort l. L. v. Wingerden 2. J. W. v. d. Werff 3. J. Bijleveld 4. J. W. S. Borgers
23S 171 lS9 158 124 103 (plv)
89 (plv) 78 (plv)
ll 9 9 (plv) 7 (plv) In twee gevallen was een gelijk aantal punten behaald door twee kandidaten. Hierbij is de volgorde bepaald volgens art. II-C van bijlage A van het Huishoudelijk Reglement.
In Gelderland is J. van Walsurn als derde gekozen in de AR. Daar hij plaatsvervangend HB-lid is, en het RB-lidmaatschap niet verenig- baar is met het lidmaatschap van de Adviesraad, hebben wij hem gevraagd wat zijn keus is. Hij koos voor het HB en heeft daarbij te kennen gegeven niet in de Adviesraad te zullen plaatsnemen. Daar- mee is Th. J. v.d. Zalm gekozen als derde lid voor Gelderland in de Adviesraad.
Namens de LVC,
w.g. J. R. S. Beek; H. F. de Bussy; E.P. Honig; W. J. Rademaker; E.A.
Schreuder.
De niet gekozen leden, worden, in bovengenoemde volgorde (auto- matisch) plaatsvervangend lid.
AR adviseerde TK·fraktie
over gemeentelijke her-indeling
D'SS-radio uitzending op ll mei, 18.20 uur-18.30 uur, op Hilversum I en op 25 mei, zelfde tijd, zelfde zender.
De D'SS-televisie uitzending vindt plaats- misschien zijn het er zelfs twee- tijdens de laatste drie weken vèèr de Europese ver- kiezingen. De datum (data) er- voor is nog niet vastgelegd.
De Adviesraad, voor het laatst in oude samenstelling bijeen te Arnhem, begon met het aanne- men van een afkeurende motie over de afwezigheid van het hoofdbestuur, juist nu tijdens de- ze vergadering het jaarverslag aan de orde was. Werner Uerz, haastig opgetrommeld, nam 's middags de honneurs waar.
Dick Tommel vertegenwoordigde de Tweede Kamerfraktie. Het jaarverslag van Else Rose Kui- per, beknopt, helder en volledig, maakte melding van overname van veel AR-adviezen door hoofdbestuur en Tweede Kamer.
Meer tijd dan voorheen is gesto- ken in politiek-inhoudelijke za- ken. De AR kwam dikwijls in de publiciteit. De teruglopende be- zoekfrequentie van de leden van de AR baart zorgen, evenals het grote verloop en de geringe be- langstelling van de DB-leden.
Enkele leden deden de suggestie de taken en bevoegdheden van de AR binnen de partij te ver- zwaren.
Op initiatief van Jan Traag nam de AR, na een uitvoerig debat, de volgende stellingen aan over de gemeentelijke herindeling,- die
als advies naar de Tweede Ka- mer gingen-: a) beleidsbepalin- gen moeten zo dicht mogelijk bij de burgers worden genomen. De organisatie van het bestuur dient daaraan tegemoet te komen door: decentralisatie van rijksta- ken naar provincie en gemeen- ten en de provinc. taken naar de gemeenten indien nodig verster- king van het locale bestuur.
b) Steeksgewijs moet worden on- derzocht of gemeenten, gelet op hun takenpakket, goed functio- neren t.o.v. de ingezetenen.
c) Slechts wanneer nodig wordt de herindelingsprocedure ge- start. Een streeksgewijs onder- zoek wordt door een werkgroep verricht waarin naast de over- heid ook anderen zitting hebben.
De betrokken burgers krijgen, op allerlei manieren, inspraak.
In de motie Wentinck die werd aangenomen spreekt de AR uit dat herindeling niet gebaseerd moet zijn op getalscriteria op de diversiteit van gemeentelijke functies.
Doeke Eisma sprak een rede uit, die het midden hield tussen een analyse van de Europese verhou- dingen en een , , peptalk". Op
vragen vanuit de Raad rnerkte Eisma op vast te houden aan een Europese campagne.
Het fraktieverslag van Dick Tom- mel behandelde een reeks actue- le politieke aangelegenheden en het actieplan van de TK-fraktie.
Over het stemgedrag van de fraktie m.b.t. een motie waarin onderzoek wordt gevraagd naar de mogelijke immigratie-conse- quenties van de Antilliaanse los- making, waarop door Frankfur- ther kritiek werd geuit, blijft de fraktie op haar standpunt staan.
(Door de redaktie ingekort; het volledig verslag, van Thom de Graaf. is op aanvraag te ver- krijgen.)
. . '!;';',',';";"{:
~~·~
GIRO 26655
t.n.v. Bevrijdingsfonds KomitH Zuidelijk Afrlkl
