Infographic Infographic
Vraag & antwoord over de cijfers Vraag & antwoord over de cijfers
Gaat iemand die schuldhulpverlening krijgt altijd een schuldenvrije toekomst tegemoet?
Hoe lang duurt het voordat iemand schuldenvrij wordt?
Wat gebeurt er met de 16.000 mensen die zich met schulden bij de gemeente melden, maar geen schuldhulp krijgen?
Hoe is de 1.111 euro berekend die de gemeente per persoon aan schuldhulp betaalt?
Wat is de minnelijke schuldregeling?
Waarom zetten gemeenten saneringskrediet zo weinig in, terwijl het slagingspercentage hoog is?
Waarom zetten gemeenten Wsnp zo weinig in, terwijl het slagingspercentage hoog is?
Kent de rechter iedereen die een Wsnp-aanvraag doet ook een wettelijke schuldsanering toe?
Waarom verschillen de benchmark cijfers over de Wsnp met de cijfers van het bureau Wsnp?
Worden er per jaar niet heel weinig huishoudens schuldenvrij?
Als een van deze drie schuldhulptrajecten niet slaagt, dus iemand wordt op deze manier niet schuldenvrij, wat gebeurt er dan?
Waarom wijken jullie getallen een beetje af van de NVVK-cijfers?
Over de benchmark Ook meedoen?
Ook meedoen?
Colofon Colofon
Andere hulp Andere hulp
Niet altijd haalbaar Niet altijd haalbaar
9 op de 10 mensen wordt schuldenvrij met
saneringskrediet of Wsnp
Ruim 90% van de mensen die een saneringskrediet krijgen of in de Wsnp
terechtkomen, komen van hun schulden af. Dat blijkt uit de Divosa Benchmark Armoede & Schulden. Hoewel de kans op succes bij deze instrumenten erg groot is, maken gemeenten er weinig gebruik van. Met andere vormen van schuldhulp kunnen ze mensen ook voldoende ondersteunen.
Slechts 7% van de mensen met schuldhulp krijgt een saneringskrediet en 4% belandt in de Wsnp. De Divosa Benchmark Armoede & Schulden deed een uitvraag naar de redenen voor deze lage
percentages. Gemeenten gaven als belangrijkste reden dat ze met voorliggende instrumenten (zoals budgetbeheer- en coaching en beschermingsbewind) mensen voldoende kunnen ondersteunen. Ook ervaren gemeenten een hoge drempel om een Wsnp-aanvraag te doen, omdat de rechtbank
hoge administratieve eisen stelt.
Op basis van verschillende bronnen, waaronder de benchmark, leiden we af dat er per jaar 18.000 huishoudens schuldenvrij worden. Het totale aantal huishoudens met schulden dat gemeenten
ondersteunen, is nog veel groter. Andere huishoudens krijgen bijvoorbeeld budgetbeheer of krijgen een doorverwijzing naar bewindvoering. Er zijn ook mensen die eerst hulp van de gemeente krijgen bij het oplossen van andere problemen, voordat hun schulden worden aangepakt.
Een schuldenvrije toekomst is niet voor iedereen haalbaar. Soms is stabilisatie van schulden het hoogst haalbare, bijvoorbeeld omdat mensen kampen met psychische problemen of een traject van 3 jaar niet kunnen volhouden.
Meer cijfers over schuldhulpverlening van gemeenten vind je in de infographic De wegen naar een schuldenvrije toekomst (#infographic)
Infographic
Vraag & antwoord over de cijfers
Gaat iemand die schuldhulpverlening krijgt altijd een schuldenvrije toekomst tegemoet? (#vraag- antwoord-over-de-cijfers--gaat-iemand-die-schuldhulpverlening-krijgt-altijd-een-schuldenvrije- toekomst-tegemoet)
Hoe lang duurt het voordat iemand schuldenvrij wordt? (#vraag-antwoord-over-de-cijfers--hoe-lang- duurt-het-voordat-iemand-schuldenvrij-wordt)
Wat gebeurt er met de 16.000 mensen die zich met schulden bij de gemeente melden, maar geen schuldhulp krijgen? (#vraag-antwoord-over-de-cijfers--wat-gebeurt-er-met-de-16-000-mensen-die- zich-met-schulden-bij-de-gemeente-melden-maar-geen-schuldhulp-krijgen)
Hoe is de 1.111 euro berekend die de gemeente per persoon aan schuldhulp betaalt? (#vraag- antwoord-over-de-cijfers--hoe-is-de-1-111-euro-berekend-die-de-gemeente-per-persoon-aan- schuldhulp-betaalt)
Wat is de minnelijke schuldregeling? (#vraag-antwoord-over-de-cijfers--wat-is-de-minnelijke- schuldregeling)
Waarom zetten gemeenten saneringskrediet zo weinig in, terwijl het slagingspercentage hoog is?
(#vraag-antwoord-over-de-cijfers--waarom-zetten-gemeenten-saneringskrediet-zo-weinig-in-terwijl- het-slagingspercentage-hoog-is)
Waarom zetten gemeenten Wsnp zo weinig in, terwijl het slagingspercentage hoog is? (#vraag- antwoord-over-de-cijfers--waarom-zetten-gemeenten-wsnp-zo-weinig-in-terwijl-het-
slagingspercentage-hoog-is)
Kent de rechter iedereen die een Wsnp-aanvraag doet ook een wettelijke schuldsanering toe?
(#vraag-antwoord-over-de-cijfers--kent-de-rechter-iedereen-die-een-wsnp-aanvraag-doet-ook-een- wettelijke-schuldsanering-toe)
Waarom verschillen de benchmarkcijfers over de Wsnp met de cijfers van het bureau Wsnp? (#vraag- antwoord-over-de-cijfers--waarom-verschillen-de-benchmark-cijfers-over-de-wsnp-met-de-cijfers-van- het-bureau-wsnp)
Worden er per jaar niet heel weinig huishoudens schuldenvrij? (#vraag-antwoord-over-de-cijfers-- worden-er-per-jaar-niet-heel-weinig-huishoudens-schuldenvrij)
Als een van deze drie schuldhulptrajecten niet slaagt, dus iemand wordt op deze manier niet schuldenvrij, wat gebeurt er dan? (#vraag-antwoord-over-de-cijfers--als-een-van-deze-drie-
schuldhulptrajecten-niet-slaagt-dus-iemand-wordt-op-deze-manier-niet-schuldenvrij-wat-gebeurt-er- dan)
Waarom wijken jullie getallen een beetje af van de NVVK-cijfers? (#vraag-antwoord-over-de-cijfers-- waarom-wijken-jullie-getallen-een-beetje-af-van-de-nvvk-cijfers)
Over de benchmark (#vraag-antwoord-over-de-cijfers--over-de-benchmark)
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
Gaat iemand die
schuldhulpverlening krijgt altijd een schuldenvrije toekomst
tegemoet?
Gemeenten kunnen mensen met schulden op veel verschillende manieren ondersteunen. Dit hangt af van hoe groot de schuld is en de persoonlijke situatie van de persoon met schulden. Soms kiest een gemeente niet voor de kortste route naar een schuldenvrije toekomst, maar helpt de gemeente de burger eerst om regie te krijgen op zijn financiële situatie. De gemeente kan dan bijvoorbeeld kiezen voor duurzame financiële dienstverlening, budgetbeheer of -coaching, bewindvoering, stabilisatie of informatie en advies.
Hoe lang duurt het voordat iemand schuldenvrij wordt?
Mensen die in de schuldsanering komen, komen daar meestal na 3 jaar uit. Dat geldt voor bijna alle schuldsaneringsregelingen. Als de schuldenaar zich in die tijd aan alle regels en verplichtingen houdt, heeft hij aan het eind van het traject geen schulden meer.
Wat gebeurt er met de 16.000 mensen die zich met schulden bij de gemeente melden, maar geen schuldhulp krijgen?
Er zijn verschillende redenen waarom mensen die zich melden alsnog afhaken of geen gebruik maken van de schuldhulpverlening. Dat kan zijn omdat ze terugschrikken voor de gevolgen van
schuldregelingen, omdat ze met enige informatie en advies aan de voorkant zelf hun schulden aanpakken, omdat ze met een eenvoudige betalingsregeling geholpen zijn of dat hun andere problemen zo groot zijn dat die eerst aangepakt moeten worden.
Hoe is de 1.111 euro berekend die de gemeente per persoon aan schuldhulp betaalt?
Deze 1.111 euro bestaat uit alle ondersteuning die de gemeente biedt op schuldhulpverlening. Dit bedrag is berekend op mensen die schuldhulpverlening krijgen (de ‘klanten van de gemeente’) over het hele jaar.
Wat is de minnelijke schuldregeling?
Als iemand in de minnelijke schuldregeling terechtkomt, dan treft de schulhulpverlener van de gemeente een regeling met elke schuldeiser die de schuldenaar heeft. Dat kan op veel verschillende manieren. In deze infographic verstaan we onder de minnelijke schuldregeling met name de
schuldbemiddeling tegen finale kwijting en schuldsanering. Dat betekent dat betrokken partijen na het uitvoeren van de overeenkomst over de schulden niets meer van elkaar te vorderen hebben.
Waarom zetten gemeenten
saneringskrediet zo weinig in, terwijl het slagingspercentage hoog is?
Veel gemeenten beschikken (nog) niet over een kredietfaciliteit en/of willen het risico niet nemen dat de schuldenaar het krediet niet terugbetaalt. Maar gemeenten zetten het saneringskrediet toch steeds meer in. Het grote voordeel van saneringskrediet is dat er maar één schuldeiser overblijft en daardoor de situatie van de schuldenaar veel overzichtelijk wordt. Dit kan veel stress wegnemen. De NVVK pleitte in oktober 2019 voor een landelijk waarborgfonds voor saneringskrediet, zodat dit instrument vaker wordt gebruikt.
Waarom zetten gemeenten
Wsnp zo weinig in, terwijl het slagingspercentage hoog is?
Uit een uitvraag van de Divosa Benchmark Armoede & Schulden blijkt als belangrijkste reden dat gemeenten vinden dat ze met alle voorliggende instrumenten mensen met schulden voldoende kunnen ondersteunen. Ook geven gemeenten aan dat de drempel om een Wsnp-aanvraag te doen hoog is, omdat aan de aanvraag veel administratieve eisen vastzitten.
Kent de rechter iedereen die een Wsnp-aanvraag doet ook een
wettelijke schuldsanering toe?
Slechts 55% van de Wsnp-aanvragen wordt door de rechter toegekend. De administratieve eisen zijn hoog, een schuldenaar moet de afgelopen 5 jaar ‘te goeder trouw’ zijn geweest en de verwachting moet zijn dat de schuldenaar de komende 3 jaar aan de opgelegde verplichtingen voldoet. Als de Wsnp niet doorgaat, staat de schuldenaar weer met lege handen.
Waarom verschillen de
benchmark cijfers over de Wsnp met de cijfers van het bureau
Wsnp?
Het bureau Wsnp rekent met een hoger aantal mensen die toegelaten worden tot de Wsnp. Dat komt omdat ook bewindvoerders een Wsnp-aanvraag kunnen indienen. De Divosa Benchmark laat gegevens van alleen gemeenten zien.
Worden er per jaar niet heel weinig huishoudens
schuldenvrij?
Afgezet tegen de 550.000 huishoudens met ernstige betalingsachterstanden, is 18.000 huishoudens laag. Maar schuldhulpverlening is complex en de weg naar een schuldenvrije toekomst geen rechte lijn.
Er zijn veel partijen betrokken met verschillende belangen (gemiddeld heeft een persoon 14
schuldeisers). Het is maatwerk om een regeling met de schuldenaar te treffen die passend is voor zijn of haar persoonlijke situatie. En omdat er zoveel verschillende schuldhulpverleningsinstrumenten zijn, vergt dat veel van de interne organisatie. Vandaar dat het verbeteren van de schuldhulpverlening voor veel gemeenten een belangrijk aandachtspunt is.
Als een van deze drie
schuldhulptrajecten niet slaagt, dus iemand wordt op deze
manier niet schuldenvrij, wat gebeurt er dan?
Als iemand niet van zijn schulden af komt met een minnelijke schuldregeling of saneringskrediet, kan hij naar de Wsnp. Als de Wsnp tussentijds stopt omdat er niet aan de verplichtingen voldaan wordt en de schuldenaar geen schone lei heeft gekregen, wordt hij de eerste 10 jaar niet meer toegelaten tot de Wsnp. (45% van de mensen die een aanvraag doen, wordt niet tot de Wsnp toegelaten.) De gemeente kan dan pas weer wat voor de schuldenaar doen als hij zich opnieuw meldt.
Waarom wijken jullie getallen een beetje af van de NVVK-
cijfers?
De cijfers komen uit de Divosa Benchmark Armoede & Schulden, waar voornamelijk gemeenten aan meedoen. De NVVK neemt ook cijfers mee van bewindvoerders en kredietbanken.
Over de benchmark
De cijfers zijn gebaseerd op de Divosa Benchmark Armoede en Schulden, waaraan 126 gemeenten meedoen. De cijfers zijn gewogen gemiddelden en gaan over het jaar 2018. Grote uitschieters, niet- definitieve cijfers en nog niet gevalideerde cijfers zijn buiten deze berekeningen gelaten.
In de benchmark draait het om het leren van elkaar op basis van cijfers. Wil jij de schuldhulpverlening en het armoedebeleid van jouw gemeente weleens vergelijken met andere gemeenten? Meld je aan en doe in 2020 mee! (https://www.divosa-benchmark.nl)
Ook meedoen?
Wil jij ook meer inzicht in het armoede- en schuldenbeleid van jouw gemeente? Als je meedoet met de benchmark, ontvang je een keer per jaar een helder rapport met jouw resultaten, ook in vergelijking met andere gemeenten. En je kunt zelf 24/7 online vergelijkingen maken op specifieke thema’s met voor jou relevante gemeenten (bijvoorbeeld dezelfde omvang, regio of soort problematiek).
Tijdens benchlearnbijeenkomsten duiken we in het verhaal achter de cijfers. Aan de hand van een specifiek thema duiden en vergelijken we de resultaten, zodat de deelnemers optimaal kunnen leren van de cijfers en elkaars verhaal.
Kijk op divosa-benchmark.nl/armoede-en-schulden (https://www.divosa-benchmark.nl/armoede-en- schulden) of neem contact op met Marleen Smit (https://www.divosa.nl/over-
divosa/medewerkers/marleen-smit) voor meer informatie.
Al 126 gemeenten gingen je voor.
Al 126 gemeenten gingen je voor.
Divosa Divosa
Vormgever Vormgever
Redactie Redactie
Eindredactie Eindredactie
Webredactie Webredactie
Versie Versie
Colofon
Aidadreef 8 | 3561 GE Utrecht Postbus 9563 | 3506 GN Utrecht 030 233 23 37
info@divosa.nl (mailto:info@divosa.nl) www.divosa.nl (https://www.divosa.nl)
Sjoerd Kulsdom, Dot by dot
Wilma Kuiper en Karin van Nuland, Stimulansz Marleen Smit, Divosa
Angid Pons en Laura Kirchner, BMC
Chrisje Meima, Divosa
Jasja van Moorsel
November 2019
