K E R K 8
K E R K + L E V E N - 1 1 O K T O B E R 2 0 0 6
T
OEGEGEVEN, een nieuwe pastoor voor een studen- tenparochie kun je be- zwaarlijk op dezelfde hoogte plaatsen met de nummer twee van het Vaticaan.En de voorzitter van de Comece, de commissie van bisschoppen- conferenties van de Europese Unie, de Rotterdamse bisschop Ad van Luyn, is verkozen en niet benoemd. Toch blijft het opvallend hoeveel salesianen actief zijn in bestuurlijke kerkelijke functies.
Wij togen naar de Gentse bisschop om enige opheldering. Mgr. Luc Van Looy was immers lange tijd actief in het hoofdbestuur van zijn congregatie. Vanuit Rome reisde hij in haar dienst de wereld rond en hij weet als geen ander waar zijn medebroeders actief zijn.
„Ik zal u moeten ontgoochelen”, begroet ons een lachende bis- schop. „Er bestaat geen geheim, noch openlijk salesiaans netwerk.
De bisschoppen van onze congre- gatie ontmoeten elkaar echt niet op geregelde tijdstippen en hou- den evenmin regelmatig onder- ling contact om gezamenlijke strategieën te ontwikkelen. Het duurde zelfs tot 2001 – in de na- sleep van het Jubileumjaar – alvo- rens we hen allemaal naar Rome uitnodigden. Ongeveer twee der- de ging op de uitnodiging in, niet meteen reden om bang te zijn van een ‘maffia’.”
Betrouwbaar
De grote invloed van de salesia- nen in de Kerk vandaag, kan mgr.
Van Looy niet ontkennen. Met hun 116 bisschoppen steken ze de min- derbroeders (104) en de jezuïeten (74) de loef af. En met zeven kardi- nalen moeten ze enkel de jezu- ieten (10) laten voorgaan. „Je mag je niet vastpinnen op aantallen hoor”, reageert hij. „In (vroegere) ontwikkelingslanden worden de bisschoppen meestal benoemd door de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren en niet door de Congregatie voor de Bisschoppen. Aangezien die mis- siegebieden vaak toevertrouwd werden aan een missiecongrega- tie, is het logisch dat priesters uit hun schoot er ook bisschop wor- den. Zo hebben we in Indië een tiental bisschoppen, omdat ons in Noordoost-India een groot missie- gebied werd toevertrouwd.”
„Maar ik geef toe dat de vorige paus en ook Benedictus XVI blijk- baar graag samenwerken met sa- lesianen. Joannes-Paulus II kende ons al van in Polen, waar hij in een van onze parochies woonde. En voor zijn bergvakanties in Les Combes in het Aostadal koos hij voor een villa, opgetrokken op het terrein van één van onze vakan- tiekolonies. Prima te beveiligen en met een uniek zicht op de Mont Blanc. Ook Benedictus voelt er zich ogenschijnlijk goed”, mon- kelt de bisschop.
Niet minder dan zestien salesia- nen behoren tot de beleidsmakers in het Vaticaan. We verwezen al naar kardinaal Tarcisio Bertone.
Voor het eerst sinds 1836 wordt met hem nog eens een religieus staatssecretaris. Een oude getrou- we van paus Benedictus, overi- gens. Toen die als kardinaal Rat- zinger nog aan het hoofd stond
van de Congregatie voor de Ge- loofsleer, koos hij Bertone als se- cretaris van de belangrijkste Ro- meinse congregatie. „Bertone was toen rector van onze salesiaanse universiteit. Hij is een beminnelijk man, heel sociaal en een harde werker”, weet mgr. Van Looy. „Niet meteen een toptheoloog, wel een kerkjurist. Vergis je niet, al genoot hij geen diplomatenopleiding, hij is een puik onderhandelaar. De paus had meer dan tien jaar de kans om zijn kwaliteiten te wik- ken.”
Opvolger van Bertone in de Congregatie voor de Geloofsleer werd Angelo Amato, wel een ge- reputeerd theoloog en op zijn beurt salesiaan. Zuster Enrica Ro- sanna bezet als ondersecretaris
van de Congregatie voor de Insti- tuten van het Gewijde Leven en de Sociëteiten van het Apostolisch Leven een belangrijke post. Voorts zijn er op tal van andere congre- gaties salesianen actief. En niet te vergeten, sinds 1937 zijn alle pu- blicatiewerkzaamheden van het Vaticaan aan hen toevertrouwd.
Daartoe behoren bovendien de administratie van de Vaticaanse krant L’Osservatore Romano. Nog namen? De Hondurese kardinaal Oscar Maradiaga. Hij prijkte bij de vorige pauskeuze op vele lijst- jes van de papabili. En de Oostti- morese bisschop Belo, de enige katholieke bisschop die ooit een Nobelprijs won.
Maar hoe is het te verklaren dat religieuzen, vooral geroemd als
opvoeder en sterk begaan met jongeren, zo gegeerd zijn voor be- leidsfuncties in de Kerk? Mgr. Van Looy: „We zijn veel meer dioce- saan dan velen menen. Dat heb- ben we van onze stichter, Don Bos- co. Al richtte hij een eigen congre- gatie op, in zijn hart bleef hij altijd een diocesane priester. Hij hecht- te veel belang aan goede contac- ten met de bisschop. Hij vroeg zijn volgelingen om altijd heel loyaal te zijn aan de Kerk, en hij was bij- zonder fier toen in Argentinië de eerste volgeling tot bisschop werd gewijd.”
„We hebben daarenboven de re- putatie goede organisatoren te zijn. Als er nieuwe bisdommen dienen opgericht, wordt nogal eens in onze richting gekeken. We
zijn voor de missies goed georga- niseerd, met sterke missieprocu- ren.”
„En niet onbelangrijk, van Don Bosco hebben we geleerd hoe we met weldoeners moeten werken.
Wellicht speelt ook mee dat er in onze congregatie weinig spannin- gen leven en er geen sprake is van ideologische verdeeldheid. Wij zijn niet meteen grote theologen, hebben zeker niet de reputatie van vernieuwers te zijn, wel van degelijk orthodox. We worden als betrouwbaar ervaren en veeleer gezien als pastors en opvoeders, mensen met beide voeten op de grond”, besluit bisschop Van Looy.
Kwaliteiten waaraan de wereld- kerk volgens de huidige paus blijkbaar nood heeft.
De nieuwe Vaticaanse staatssecretaris, kardinaal Tarcisio Bertone. Het spreekwoordelijke topje van de ijsberg. © Belga
Daar komen ze
To o n O s a e r
