Wat zijn de barrières die leerlingen, in de leeftijdscategorie 8 t/m 12 jaar van basisschool Mon Plaisir te Aruba, ervaren om te bewegen?

BIJLAGEN van Onderzoeksartikel Hoofdfase 3 leerroute 2011-2012

Niveau 3: Tactisch / Strategisch

Wat zijn de barrières die leerlingen, in de leeftijdscategorie 8 t/m 12 jaar van basisschool Mon Plaisir te Aruba,

ervaren om te bewegen?

Studentnaam:

Bastian Siemes Studentnummer:

452322 Docent:

Rianne Kannekens Klas:

ALO-VH03 Datum:

23 januari 2012

Bijlage I Oriënterend interview (1)

Bijlage II Oriënterend interview (2)

Bijlage III Vragenlijst leerlingen

Bijlage IV Begeleidende brief

Bijlage V Vragenlijst ouders

Bijlage 1 Oriënterend interview (1)

2 Het gestructureerde interview is afgenomen met Patrick van Brakel, werkzaam als onderdirecteur op basisschool “Mon Plaisir”, op dinsdag 30 augustus

2011 (14:00-14:20).

1. Er is een opzet bij basisschool “Mon Plaisir” om een “Gezonde School” te worden. Welke waarde heeft het om de barrières te onderzoeken?

“We willen binnenkort, misschien begin 2012, gaan starten met het geven van buitenschoolse activiteiten. Als de barrières bekend zijn, zal de ‘zin’ om te starten met buitenschoolse activiteiten groter zijn. Het heeft weinig zin om deze op te starten als er weinig aanmeldingen komen.”

2. Is er al onderzoek gedaan naar de mogelijke barrières die leerlingen ondervinden om te bewegen?

“Er is nog geen onderzoek gedaan naar de barrières die leerlingen ervaren om te bewegen. “

3. Wat zouden volgens u de belangrijkste barrières zijn om te bewegen voor de leerlingen in de leeftijdscategorie 8 t/m 12 jaar?

Ik denk dat de rol van de ouders een grote rol speelt. Dit kan te maken hebben dat ze het organisatorisch niet geregeld krijgen of dat ze hierin niet voldoende worden gestimuleerd. De leerlingen worden vrij vaak naar school gebracht. De leerlingen lopen en fietsen vrijwel niet naar school.

Bijlage 2 Oriënterend interview (2)

3 Het gestructureerde interview is afgenomen met Brian Lageveen, werkzaam als

sportdocent / vakcoördinator op het EPB College sinds 2002. Het interview is afgenomen op maandag 19 september 2011 (17:30-18:30) & 26 september 2011 (19:30 – 20:30). Het interview heeft betrekking op het constructuren van een

vragenlijst voor de ouders. Deze zal passend moeten zijn bij de Arubaanse cultuur in combinatie met gevalideerde vragen uit Nederlandse onderzoeken door Project Jeugd van de GGD.

1. Momenteel heb ik een aantal vragen opgesteld gericht naar de ouders, om te kijken welke barrières leerlingen ervaren om te bewegen. Deze zijn afkomstig uit een Nederlands onderzoek. Echter kunnen de oorzaken van de barrières weleens buiten het kind liggen en kan dit verschillen tussen Nederland en Aruba. Uit uw ervaring, welke oorzaken dit kunnen zijn?

De ouders spelen een grote rol in de mate dat een kind beweegt. Zij kunnen hun kinderen als het ware ‘faciliteren’. Ook het organisatorische aspect kan een rol spelen, omdat de ouders vaak moeten werken tot laat.

Het klimaat speelt ook een grote rol, omdat de warmte veel kinderen ervan weerhoudt om te gaan sporten. Dit geldt natuurlijk niet voor alle kinderen, maar het zou wel een grote barrière kunnen zijn. De faciliteiten zijn niet voor alle kinderen makkelijk bereikbaar, omdat de veiligheid hierbij een rol speelt.

2. Wat verstaat u onder de veiligheid?

Er zijn verschillende wijken in Oranjestad, waar kinderen niet veilig kunnen buiten sporten. Vaak is er geen stoep aanwezig en rijden de auto’s er te hard, zonder rekening te houden met de spelende kinderen. Dit zou een barrière kunnen zijn voor de leerlingen om te bewegen, laat staan of er überhaupt een speelplaats aanwezig is.

3. Welke vragen zijn van belang om er achter te komen, waarop de barrières zijn gebaseerd? Omdat de familieomstandigheden misschien belangrijk kunnen zijn om het te kunnen verklaren?

Onder andere de hobby’s van de ouders spelen een rol. Als je vader sportgericht is, dan zal de kans groter zijn dat de vader het kind vaak mee neemt naar sportieve activiteiten. Hierdoor ontstaat de kans dat hij / zij hierin (meer) geïnteresseerd wordt. Als je vader bijvoorbeeld heel creatief is, dan zal het kind misschien vaker creatieve dingen doen zoals schilderen, tekenen, etc.

Echter is dit natuurlijk per kind verschillend.

4. Speelt de gezinssituatie, daarmee bedoel ik de samenstelling, een rol?

Deze speelt zeer zeker een rol. In Aruba wonen vaak nog de opa en / of oma in huis, waar de kinderen voor moeten zorgen na schooltijd. Of een

alleenstaande moeder die hulp nodig heeft in het huis en / of haar kind niet

kan voorzien om te sporten buiten school. Denk ook aan het oppassen op je

broertje(s) en / of zusje(s). Zo zijn er tal van redenen, ter zijde de financiële

kwestie.

4 5. Speelt het opleidingsniveau een rol?

Deze zou niet per se een rol hoeven te spelen, maar het spreekt voor zich dat ouders die meer verdienen, makkelijker een kind op een sportvereniging kunnen zetten als het om het financiële aspect gaat. Het is wel interessant om te kijken in hoeverre hier (significante) verschillen in zijn.

6. Speelt het beroep van de ouder / voogd een rol?

Niet alleen het beroep, maar ook de werktijden spelen een rol (en de pauzes!). Als ouders lange werktijden hebben, dan kunnen zij hun kinderen niet voorzien om buiten te sporten. Zij worden afhankelijk van anderen, hetgeen in sommige gevallen nadelig uitpakt. Zoals ik al eerder vertelde, zijn zei de aangewezen personen om taken in het huishouden te doen (oppassen, schoonmaken, etc.).

7. Zijn er nog andere aspecten die raakvlakken hebben met eerder genoemde vragen?

De invulling van het weekend is naar mijn mening ook erg belangrijk. Veel gezinnen gaan bijvoorbeeld in het weekend naar het strand en gaan verschillende (sportieve) activiteiten ondernemen met hun kinderen. Terwijl andere gezinnen juist niets doen, waardoor de kinderen hun eigen invulling moeten zoeken, met alle gevolgen van dien.

8. Zijn er nog aan- of opmerkingen over de vragenlijst?

In principe ziet het er goed uit en zijn de vragen heel duidelijk in wat je wilt weten en makkelijk te begrijpen. Echter zou ik ook een vraag opstellen waar je rechtstreeks vraagt naar het probleem. Hierbij hoef je geen omweg te nemen door verschillende vragen toe te voegen.

9. Naar aanleiding van je gegeven feedback over de vragenlijst voor de

leerlingen zijn de vragen vereenvoudigd om het voor alle kinderen te kunnen begrijpen. Zijn deze zo duidelijk?

Je bent al aardig op weg! Echter zou ik vraag 12 veranderen, omdat deze zelfs voor

mijn zoon uit groep 8 moeilijk te begrijpen is. Je zou deze met voorbeelden kunnen

ondersteunen om het duidelijker te maken. Tevens is het misschien een idee, om een

vakje open te laten, zodat hij / zij hier zelf iets kan invullen. Een veel voorkomend

antwoord zou je dan kunnen categoriseren onder een ‘item’. Probeer de vragenlijst zo

te maken dat de minst slimme persoon uit groep 5 deze kan invullen. De Smileys zijn

prima!

Bijlage 3 Vragenlijst leerlingen

Beste leerling,

Op de volgende pagina’s vind je een vragenlijst die we je vragen om in te vullen.

Deze zal de school helpen om te kijken waarom sommige van jullie niet de mogelijkheid hebben om te kunnen sporten na schooltijd.

De vragenlijst is eenvoudig in te vullen en duurt 5-10 minuten. Er zijn geen goede of foute antwoorden. In de meeste gevallen is het een kwestie van het simpel aankruisen van een hokje. Probeer alle vragen naar waarheid te beantwoorden!

Je hoeft je naam niet te noemen, wat je invult behandelen we anoniem en we zorgen dat de antwoorden nergens terug te lezen zijn.

Alvast bedankt!

Ik ben een jongen / meisje

Leeftijd: ………. Klas: ……….

1. Sporten vind ik makkelijk om te doen ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Ik heb genoeg energie om te sporten ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Ik vind sporten leuker dan het spelen van computerspelletjes, T.V. kijken of bezig zijn op Internet ☐ ☐ ☐ ☐ ☐ __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Ik vind dat sporten goed is voor mijn gezondheid ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Ik maak me geen zorgen dat ze om mij lachen als ik sport ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Ik vind dat ik goed genoeg ben om te kunnen sporten ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Er is een speeltuin waar ik naar toe kan gaan in de buurt van mijn huis ☐ ☐

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

8. De sportverenigingen zijn niet te duur voor mijn ouders om het te kunnen betalen ☐ ☐ ☐ ☐ ☐ __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

9. Mijn familie en / of vrienden moedigen mij aan om te sporten ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

10. Mijn vader en moeder hebben genoeg tijd om mij na school te laten sporten ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11. Ik heb het niet druk met school (bijvoorbeeld huiswerk), daarom heb ik genoeg tijd om te sporten ☐ ☐ ☐ ☐ ☐ __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

12. Ik heb genoeg tijd om te sporten, omdat ik niet:

-Hoef op te passen op mijn broertje(s) en / of zusje(s) ☐ ☐ ☐ ☐ ☐

-Het huis hoef schoon te maken

-Met mijn vader of moeder mee hoef te gaan naar het werk

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

NE E !

Ne e

S oms Ja

e eens

J A !

7

13. Wat vindt je de belangrijkste reden om te sporten (één aankruisen)?

☐ Het is leuk ☐ Het is gezond

☐ Ik doe graag wedstrijdjes ☐ Mijn vrienden doen ook mee ☐ Ik wil graag goed kunnen sporten

☐ Ik vind sporten niet belangrijk

Anders, namelijk………

……….

14. Waarom doe je niet (meer) aan sport buiten schooltijd? ALLEEN invullen als je niet (meer) aan sport doet!

☐ Ik ben er niet goed in

☐ Ik heb er geen tijd voor

☐ Het is te warm om te sporten

☐ Het is te duur

☐ De sporten die ik leuk vind, kun je hier niet doen

☐ Mijn vrienden doen ook niet aan sport

☐ Ik mag niet van mijn vader of moeder

Anders, namelijk……….

……….

Bijlage 4 Begeleidende brief

Geachte ouder / verzorger,

Mijn naam is Bastian Siemes en ik ben als student bezig om een onderzoek te doen als onderdeel van mijn afstuderen. Momenteel werk ik aan de uitvoering van een onderzoek naar de barrières die leerlingen ervaren om te bewegen op basisschool

“Mon Plaisir” in de leeftijdscategorie 8 t/m 12 jaar. Ik ben als student verantwoordelijk voor dit onderzoek. Met uw medewerking zal dit onderzoek een aantal feiten vaststellen over de huidige situatie. Vanuit de bevindingen zal het mogelijk zijn om te concluderen wat de barrières zijn die de leerlingen ervaren om te bewegen en hoe deze tot stand zijn gekomen. Er zijn enquêtes verspreid onder de ouders van de leerlingen in de leeftijdscategorie 8 t/m 12 jaar, waarvan u er één bent, die samen een representatieve steekproef vormen.

De enquête is eenvoudig in te vullen en duurt 5-10 minuten. Er zijn geen foute of goede antwoorden. In de meeste gevallen is het een kwestie van het simpel aankruisen van een rondje. Er zijn echter ook open vragen voor u om meer te zeggen over bepaalde kwesties. Probeer alle vragen te beantwoorden, zo goed als u kunt.

De ingevulde enquête zal met absolute vertrouwelijkheid worden behandeld.

Informatie die duidelijkheid verschaft over de identiteit van de respondent wordt onder geen enkele omstandigheid prijsgegeven.

Andere partijen hebben op geen enkel moment toegang tot de ingevulde enquêtes. Ik zou het zeer op prijs stellen als u de enquête vóór 10 november 2011 zou kunnen retourneren in dezelfde envelop en meegeven aan uw kind. Op een eerdere datum is natuurlijk ook mogelijk.

Indien u meerdere kinderen heeft, zou het op prijs worden gesteld om deze per kind in te vullen.

Bij voorbaat dank voor uw medewerking. Ik zie uw reactie graag tegemoet.

Met vriendelijke groet,

Bastian Siemes Stagiaire Mon Plaisir

Student Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

9

Bijlage 5 Vragenlijst ouders

Vader / Moeder / Voogd (omcirkel het juiste) van leerling geboren op. . / . . / . . . . (dd/mm/jjjj)

Vraag 1. Hoeveel dagen per week doet uw kind aan sport bij een sportvereniging (zoals zwemmen, voetbal, turnen, basketbal enz.) ?

o 1 dag per week o 2 dagen per week o 3 dagen per week o 4 dagen per week o 5 dagen per week o 6 dagen per week o 7 dagen per week o Nooit

Vraag 2. Wat is de reden dat uw kind niet (meer) op een sportvereniging zit?

o Mijn kind heeft hier geen behoefte aan o Mijn kind weet niet wat hij / zij leuk vind

o Organisatorisch krijgen wij dit niet geregeld (wegbrengen / ophalen) o Het is te duur

o Anders, namelijk ………...

o Mijn kind zit wel op een sportvereniging

Vraag 3. Hoeveel dagen per week sport uw kind gemiddeld buiten na schooltijd (dus niet bij een sportvereniging), zoals balspelen, tikspelen, zwemmen, etc. ? En hoe lang gemiddeld per dag?

o 1 dag per week  ………...minuten per dag o 2 dagen per week  ……….. minuten per dag o 3 dagen per week  …………..….minuten per dag o 4 dagen per week  ………...minuten per dag o 5 dagen per week  …………...minuten per dag o 6 dagen per week  ………...minuten per dag o 7 dagen per week  …………...minuten per dag o (Vrijwel) Nooit

10

Vraag 4. Wat is / zijn de reden(en) dat uw kind (vrijwel) nooit buiten sport na schooltijd?

o Buiten sporten vindt hij / zij niet leuk

o Er zijn geen speelplekken bij mijn huis om buiten te sporten o Het is niet veilig in de buurt

o Het is te warm

o Organisatorisch krijg ik het moeilijk geregeld, waardoor ik mijn kind hiervan niet kan voorzien (bijv. door de werksituatie)

o Andere interesses / verplichtingen, namelijk………

o Mijn kind sport wel buiten na schooltijd

Vraag 5. Is het mogelijk voor uw kind om in uw buurt buiten te sporten? Toelichten waarom (bijvoorbeeld door de veiligheid of er is geen speelplaats aanwezig). Meerdere antwoorden mogelijk.

o Ja, het is prima om (veilig) buiten te sporten o Nee, ik vind het niet veilig genoeg

o Nee, er is geen speelplaats of andere plekken om buiten te sporten

o Anders, namelijk: ……….

………..

………..

Vraag 6. Indien u geen tijd (meer) heeft (bijvoorbeeld door uw werksituatie) om uw kinderen buiten school te voorzien om te bewegen, wat is de reden hiervan? Indien niet van toepassing, deze vraag overslaan.

………..

………..

………..

Vraag 7. Hoeveel dagen per week kijkt uw kind gemiddeld TV/ DVD of het spelen van computerspelletjes?

En hoe lang gemiddeld per dag?

o 1 dag per week ……… minuten per dag o 2 dagen per week ……… minuten per dag o 3 dagen per week ……… minuten per dag o 4 dagen per week ……… minuten per dag o 5 dagen per week ……… minuten per dag o 6 dagen per week ……… minuten per dag o 7 dagen per week ……… minuten per dag o Nooit

11

Vraag 8. Hoeveel dagen per week is uw kind bezig op het Internet (Facebook, Twitter, etc.) en chatten? En hoe lang gemiddeld per dag?

o 1 dag per week ……… minuten per dag o 2 dagen per week ……… minuten per dag o 3 dagen per week ……… minuten per dag o 4 dagen per week ……… minuten per dag o 5 dagen per week ……… minuten per dag o 6 dagen per week ……… minuten per dag o 7 dagen per week ……… minuten per dag o Nooit

Vraag 9. Hoe gaat uw zoon / dochter naar school?

o Lopend o Fietsend

o Gebracht met de auto

o Anders, namelijk………...

Vraag 10. Wat is uw hoogst genoten opleiding?

o Voortgezet onderwijs o LBO

o MBO o HBO o Universiteit

o Anders, namelijk………..

Vraag 11. Wat vindt u de belangrijkste reden om te bewegen? Maximaal één aankruisen!

o Lichamelijke gezondheid o Psychische gezondheid o Prestatieverbetering o Sociaal contact o Ontspanning o Plezier

o Ik vind bewegen niet belangrijk