NA DE STORM

VBIJ_HEID EN

DEMOCRATIE

VRIJDAG 9 JUNI 1950 Ho. 113

,~---~

Kinderbijslag en kleine zelfstandigen

Pag. 5

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

NA DE STORM

w:tnneer het nummer van ons week~

blad, waarin dit artikel zàl worden opgenomen, onder de ogen zijner lezers zal komen, zulien sedert de beslissing over de motie onzer Kamerfractie inzake het Indo~

nesische beleid der Regering, veertien dagen zijn verlopen. De storm, door die motie ver-·

wekt, zal dan wel zijn uitgewoed. Het tijd~

stip voor een meer rustige nabetrachting mag ik dus wel gekomen achten.

• • •

E r zijn, in het bijzonder uit het kamp van de K.V.P. en de P.v.d.A. vele onvriendelijkheden over mijn hoofd uitge~

stort. In onderscheidene beschouwingen heeft men het meer in het gebruik van krachtter- men dan in dat van argumenten gezocht. Ik gevoel geen behoefte daarop te antwoorden.

Grofheden worden het meest gebezigd als men een zwakke zaak te verdedigen heeft.

Hoe zwakker 't argument, hoe harder bonst de vuist op de tafel. En de zaak, die men van de zijde van K.V.P. en P.v.d.A. verde~

digt is een zwakke zaak. Er is een accoord gesloten tussen het Koninkrijk der Nederlan~

den en de Verenigde Staten van Indonesië.

De regeling van het zelfbeschikkingsrecht der Indonesische bevolkingsgroepen is daar~

van een belangrijk onderdeel. Zo belangrijk, dat de Nederlandse wetgever de Regering nog eens extra de plicht heeft opgelegd, voor de naleving daarvan te waken. De loop der gebeurtenissen van de laatste maanden heeft duidelijk aangetoond, dat het op dit punt overeengekomene door onze verdragspartner niet wordt nageleefd. Het is derhalve de plicht der Nederlandse Regering met de daar~

toe geëigende middelen tegen die niet~nale~

ving op te komen. Uit het antwoord van de Minister van Uniezaken en Overzeese Rijks~

delen is zonneklaar gebleken, dat hij niet voornemens is die middelen te gebruiken. Bij de vorming van een eenheidsstaat in plaats van de overeengekomen federale structuur is hij bereid zich neer te leggen. Want men begrijpe goed, dat de rectificatie, door deze Minister in tweede termijn aangebracht, aan de teneur van zijn betoog niets heeft veran~

derd. Daarom was er voor mij na die recti~

ficatie niet de minste reden om mijn motie te wijzigen. De van sommige zijden verno~

men bewering, dat door die rectificatie de feitelijke grondslag aan mijn motie was ont~

vallen, moet ik als bepaald onjuist terugwij~

zen.

• •

A lies wat mijn motie nu van de Kamer heeft gevraagd, was, dat zij weige~

ren zou in deze houding van de Minister te berusten. Zou de Kamer de motie hebben aanvaard, dan zou dit hebben betekend, dat de Minister had heen te gaan. Er was geen enkele aanleiding zich hierover zó op te winden als sommigen hebben gedaan. Het gold hier een normale parlementaire figuur.

Als de Kamer een ander beleid wenst en zij is overtuigd, dat zij dat van een Minister niet heeft te verwachten, dan poogt zij die Minister door een ander te doen vervangen.

Weigert de meerderheid der Kamer die con~

sequentie te aanvaarden, dan is zij er ver~

antwoordelijk voor, dat het verkeerde beleid wordt voortgezet. Men kan zich nu eenmaal

door redevoeringen alleen niet van een ver~

keerd regeringsbeleid distanciëren. De Ka~

mermeerderheid, die de motie heeft verwor~

pen, heeft de facto het zelfbeschikkingsrecht opgeofferd. Dat zij de motie~Romme heeft aanvaard, verandert daaraan niets. Het ef~

fe;f:t van die motie zal hetzelfde zijn als dat van de motie~Romme, die Linggadjati wilde aankleden, te weten nihil.

... * *

T ot de zwakke argumenten, waarmede de tegenstanders der motie, hun houding verdedigen. behoort de telkens her~

haalde bewering, dat de voorsteller der mo~

tie in gebreke zou zijn gebleven aan te ge~

ven, welke middelen de Regering hier zou kunnen toepassen. Deze bewering is in de meest volstrekte zin onjuist. In mijn rede~

door Mr. P. J. Oud

voering in eerste termijn had ik ze uitvoerig ontwikkeld. Zij waren beroep op het Unie- hof van Arbitrage en op de Verenigde Na- ties. Het waren dezelfde middelen, die ook de heer Romme had genoemd. Of zij baat zouden hebben gebracht? Niemand zal zich hier aan een. voorspelling kunnen wagen.

Maar het was naar mijn overtuiging de plicht der Regering geen middel onbeproefd te laten. Meer dan het mogelijke heb ik van de Minister niet gevraagd. Al het rumoer, dat om de zaak is gemaakt, heeft mij niet kunnen schokken in mijn overtuiging, dat het verlangen van onze fractie een redelijk verlangen is geweest. Ik heb het ...- de heer Schouten heeft het in de discussie terecht geconstateerd ...- gekleed in de meest vrien- delijke vorm. Dat de Regering van de zaak een Kabinetskwestie maakte, was niet mijn schuld. Ik mocht daarvoor niet op zij gaan.

De zaak van het zelfbeschikkingsrecht .- grondslag der democratie was er te he~

langrijk voor.

* •

De redactie van de N.R.C. is zo wel~

willend te veronderstellen, dat ik mij op het geval heb ,.verkeken". Waarin dat .. verkijken" bestaat is mij nog altijd niet dui~

delijk. Wel kan ik mijnerzijds die redactie verzekeren, dat zij zich verkijkt, indien zij meent, dat ik mij heb laten verleiden, om gebruik makende van mijn bekwaamheid in parlementaire techniek eens een nummertje te vertonen. Het kan deze redactie moeilijk ontgaan zijn, dat ik mijn verantwoordelijk~

heid in de Indonesische kwestie van het be- gin van mijn terugkeer in het parlement af zeer ernstig heb gevoeld. De Regering heeft zich zeker over mij niet te beklagen. Ik zeg geen woord te veel. wanneer ik verklaar, dat het aan de houding ~n onze Kamerfracties is te danken geweesr,-dat de wet op de souve- reiniteitsoverdracht de vereiste meerdèrheid heeft behaald. Daarbij heeft bovenal de kwestie van het zelfbeschikkingsrecht ons ernstige zorg gebaard. Het op ons voor~

stel in die wet opgenomen amendement is geen politiek spelletje geweest, het was ons heilige ernst. Past het dan, als wij op- komen voor de handhaving van hetgeen de

wetgever plechtig heeft beloofd, te zeggen, dat wij een nummertje weggeven? Nog erger maakt de N.R.C. het in een met klaarblijke~

lijke instemming van de redactie geplaatste

"ontboezeming van een Nederlandse zaken~

man, die werkelijkheidszin paart aan histo~

rische zin". Deze zakenman vertelt ons, dat de moeilijkheden van de Ambonnezen het gevolg zijn van het feit, dat zij ons altijd zo trouw geholpen hebben om onze macht in Indonesië te handhaven. Niet om daaraan de conclusie te verbinden, dat het dan dubbel onze plicht is voor de rechten van deze men- sen op te komen, maar om te suggereren, dat wij ze maar rustig aan hun lot zullen over~

laten. Want, aldus deze zakenman met wer- kelijkheidszin en historische zin: ,.hoe zou men hier te lande wel reageren indien Dja~

karta en Djokja zich warm ging maken voor het zelfbeschikkingsrecht van Friezen of

Zuid~Limburgers?" Als men zo iets leest in een liberaal blad, dan wordt men er toch wel even stil van. Dan denkt men aan de: grote liberale: .,koloniale:" specialisten als Van HoeveiL Fransen van de Putte en Van De~

venter, wier werkelijkheidszin en historische zin ons onze plichten tegenover de volken van wat toen nog Nederlands-Indië heette, heeft ingescherpt. En dan komt onwillekeurig een ,.quantum mutatus ah illo!" op de lippen.

• * *

Rijk heèft overigens in het geheel der reacties op ons optreden de fantasie gewerkt. Het ,.Vrije Volk" heeft hier alle andere fantasten met stukken geslagen. De motie is, zo vertelt het blad, ingediend op bevel van het hoofdbestuur van de V.V.D.

De anti-revolutionnaire Rotterdammer is daarvan zo onder de indruk gekomen, dat zij ons opvordert om, als dit niet waar is, het uitdrukkelijk te desavoueren. Wij willen de Rotterdammer gaarne haar gemqedsrust te~

ruggeven. Het Hoofdbestuur van de V.V.D.

heeft met geheel deze zaak niet de geringste bèmoeienis gehad. Het respecteert de onaf- hankelijkheid der Kamerfractie met dezelfde nauwgezetheid als de Kamerfractie die: van het Hoofdbestuur respecteert. Over andere fantasiën ...- zo in de geest van het ambiëren der portefeuille van Financiën door de eer~ . ste ondertekenaar der motie ...- zal ik maar geheel zwijgen. Dergelijke dingen zijn meer beledigend voor hem, die ze neerschrijft dan voor hem tegen wie: ze: zijn gericht .

• • • .

Ü p heel wat hoger plan heeft Prof.

Romme de discussie: gevoerd. Het is mij ·altijd een genoegen met hem van gedach- ten te wisselen. Hij heeft zich in een tweetal artikelen· over "Liberale Strategie" ook de vraag gesteld of de voorsteller der motie verder strekkende bedoelingen heeft gehad:

Hij meent in het debat een "hakkerij" tegen de Katholieken te hebben gezien en vraagt zich af of daarin iets is te zien van een libe~

raai systeem? Ook Prof. Romme kan wat dit betreft gerust zijn. Aan "hakkerij" tegen de Katholieken heb ïk niet de minste behoefte.

(vervolg op pag. 3)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 8 JUNI 1950 PAG. 2

"kthEUWiiid;tEJIGI ^flitsen

Politiel~e fantasten lee.faen zich uit

Het rimpelloze vlak van kwam even Ln

ons politieke beweging

leven

Toen eind vorige jaar de vervroegde souvereiniteitsoverdracht aan de orde was, hadden, zoals wij de vorige week reeds schreven, onze Kamerfracties als gevolg van de dwangpositie, waarin de Regeringspolitiek op dit punt de Staten-Generaal had gebracht, voor het pijnlijke dilemma gestaan van twee kwaden het minst kwade te moeten kiMen en haar stem aan het ontwerp en de R.T.C.-resultaten te moeten geven.

van de V. V.D. het zo had gewild", maar dat wat voor deze schrijver dus nog slechts een "hardnekkig gerucht"

was, een week later voor de redac- tie van Vrij Nederland blijk- baar al tot absolute zekerheid was geworden. Deze redactie schreef na- melijk in het nummer van 3 Juni zonder blikken of blozen: "Het w a s de partijleiding van de V.V.D., die de voorzitter van de liberale fractie tot het indien'?n der motie had ge- dwongen".

Het moeilijkste punt was daarbij, dat door het opgeven van de overgangsperiode (Interimregering), zoals wij ons die altijd ge- dacht hadden, het zelfbeschikkingsrecht geheel afhankelijk werd van de goede trouw van de Uniepartners bij het nakomen van de plechtig gesloten verdragen en van de voorlopige constitutie.

Toen nu ook de N. R. Cr t , van dit gerucht (zij het onder voorbehoud) melding maakte, heeft het Handels- blad gedaan hetgeen in deze toch wel het meest voor de hand lag: het heeft zich (ook de Nieuwe Courant heeft dat trouwens gedaan) gewend tot het algemeen secretariaat van de V.V.D.

naarom ook diende onze fractie- voorzitter in de Tweede Ka- mer, de heer Oud, toen zijn bekende amendement in, waardoor in de Wet op de Souvereiniteitsoverdracht in feite nog eens met nadruk de plicht van de Nederlandse Regering werd gestipuleerd om alles in het werk te stellen teneinde de nakoming van dat zelfbeschikkingsrecht te waarbor- gen.

Wie dit in het oog houdt kan, wan- neer hij te goeder trouw is, toch waarlijk niet verbaasd zijn, dat, nu gebleken is, dat dit zelfbeschikkings- recht toch door de Indonesische rege- ring met voeten wordt getreden en het plechtig overeengekomene niet wordt nageleefd, juist op dit punt tussen de heer Oud en de eerst-ver- antwoordelijke Nederlandse bewinds- man voor Uniezaken, mr. v. Maarse- veen, een conflict is uitgebroken.

wanneer wij dat aldus vaststel- len, wil dat geenszins zeggen, dat wij van mening zouden zijn, dàt met betrekking tot het eigenlijke ge- schil slechts één bepaald standpunt het absoluut juiste zou zijn.

Men kan bijvoorbeeld ~ wij wil- len dat gaarne toegeven - in tegen- stelling tot de opvatting van de heér Oud van mening zijn, dat de Rege- ring haar protest-nota's aan de Indo- nesische Regering en aan de UNCI om tactische redenen inderdaad niet in krachtiger bewoordingen had mo- gen stellen.

1\!J:en kan, om welke reden dan ook, voor dit geval een beroep op het Uniehof van Arbitrage onjuist of on- aanvaardbaar achten.

Men kan van mening zijn, dat an- dere (zuiver Nederlandse materiële) belangen zwaarder moeten wegen dan morele verplichtingen tegenover hen, die Nederland altijd trouw heb- ben gediend.

Men kan tenslotte óók nog van me- ning zijn, dat, wanneer het er de V.V.D.-fractie alleen om ging te to- nen, dat zij haar vertrouwen in· de minister van Uniezaken en Over- zeese Rijksdelen had verloren, .zij niet nu een motie had moeten in- dienen, welke toch de i n d r u k kon wekken (al zei de heer Oud het na- drukkelijk anders), dat zij tegen het gehele Kabinet was gericht, maar dat zij had moeten wachten tot de be- groting van minister Van Maarseveen aan de orde was gekomen en dat zij dan d a ar tegen had moeten stem- men. Met andere woorden: dat zij bij de behandeling van de Regerings- nota dus wel haar onvoldaanheid of zelfs haar verontwaardiging had mo- gen tonen, maar dat zij de c ons e- q u e n t i e van deze onvoldaanheid of verontwaardiging eerst over een of twee maanden bij 's ministers be- groting had mogen trekken. Een soort "afkeuring op termijn" dus.

* * *

H oezeer wij het persbonlijk ook met elk van deze overwegin·

gen oneens zijn, geven wij volgaarne toe, dat het in ieder geval onper-

soonlijke, reële argumenten zijn, waarover in redelijkheid zou zijn te discussiëren.

Wat een deel van de Nederlandse pers echter in verband met de motie- Oud te berde heeft gebracht, had met redelijkheid maar heel weinig uit te staan.

Van de grote bladen stelden het H an d e l s b l a d, de Ni e u w e C o u- r a n t en, als wij het goed begrepen hebben, ook wel D e T el e g ra af zich in beginsel achter de motie-Oud in haar eigenlijke, beperkte strek- king. Maar ook een krant als de (r.k.J Volkskrant (voor zover het al- thans de hoofdartikelen van prof.

Hamme betreft), die de indiening er- van bestreden heeft, bleef in haar beschouwingen binnen de grenzen van behoorlijke polemiek.

Hetgeen de socialistische en het merendeel van de rooms-katholieke pers aan commentaren leverden kan echter nog het beste met het woord

"fantasterij" worden aangeduid.

* * *

QP één 7:aaltje van zulk een fap- tastenJ legde het H a n d e 1 s- b 1 ad (van 3 Jurii) de vinger, toen het in herinnering bracht, dat de parlementaire redacteur van H et Vrij e V o 1 k in zijn Kameroverzicht van 27 Mei had melding gemaakt van het "hardnekkige gerucht" dat de heer Oud zijn motie alleen had ingediend .,omdat het hoofdbestuur

0 ~ezeburger

Ziedaar wat het Amsterdamse libe- rale orgaan naar aanleiding daarvan vermeldt:

H et antwoord, dat wij daar op onze pertinente vraag kregen, was niet minder pertinent: al deze geruchten zijn pure fantasie. De algemeen secretaris mr. J. Rutgers zeide ons, het tot nu toe eigenlijk beneden zijn waardigheid te heb- ben gevonden, op zulk een gerucht in te gaan. Nu dit zo'n vruc.htbare bodem bleek te hebben gevonden en wij hem de vraag voorlegden, aarzelde hij echter niet, dit op de meest pertinente ' wijze naai' het l'Uk der fabelen te verwijzen. Het hoofdbestuur van de V.V.D. is zelfs de gehele maand Mei n i e t bijeen- geweest en ook in geen enkel an- der paltijcollege is ook maar iets van eeB motie aan de orde geweest.

"De motie van de heer Oud is alleen en uitsluitend ontstaan in de Kamerfractie van de V.V.D. en zo- wel van de indiening van deze mo- tie als van haar inhoud heeft het hoofdbestuur, het dagelijks bestuur of welk ander college van de V.V.D ook, niet eerder of op andere wijze kennis gekregen dan door de radio- en persberichten."

zegt in deze nà-gloeien- 'de politieke hoogtij-dagen

"mijn naaTn is Haas" tegen een ieder die hem vraagt:

"Zegt u nu eens wat u erover denkt."

Deze burger heeft in zijn

I

' ~

bedrijvige leven menige sc!J-,aats gerede!L· Nooit ee~ scheve, wat denkt u wel, maar veel op glad 7JS. Maar nu gloeit de boeL in die der mate na, dat hc:t. ijs niet veilig is en dies blijf ik, zonnig en wel.

op de vetltge wal, wat dacht u dàn? ·

• ₀

~ f

Deze burger is bereid deze week te schrijven over:

a. het nieuwe boek van Anna Blaman ·

b. de poëtische verdienste van Gerrit A'chterberg;

c. de bekoorlijkheid der stilte op de Waddeneilanden·

d. de verrukking van de nieuwe haring; ' e. de dito van asperges met gesmolten boter en een

snippertje nootmuskaat;

f. de dood van alle handelsreizigers;

g. moeten de huren omlaag?

h. wordt Maurits kampioen?

i. de Dinsdagavondtrein

en nog zeventien letters van 114i alfabet.

Allemaal belangwekkend~, het N ede1·landse volksleven tot op de bodem 1·àkende onderwerpen.

. Maar hij b lijf t op de stevige wal met zijn schaatsen

in de hand. '

, En wanneer u op hem toestapt en hem vraagt: "Zegt u _nu eens wat u erover denkt", dan ziet u een beleefde ghmlach op het gelaat - dan hoort u "mijn naam is

!laas" uit de mond van

DEZE BURGER.

Wat wij de socialistische geruch- tenverspreiders het meeste kwalijk nemen is, dat zij (dat moeten wij althans aannemen) zelf geloofd hebben, dat êen man als de heer Oud zich ertoe zou hebben geleend, een motie in de Kamer in op dra c h t van enigerlei partij-instantie in te dienen!

De parlementaire overzicht-schrij- ver van De Tijd (r.k.), een man van befaamde fantasie, wist het dan ook beter dan zijn collega's van Het Vrije Volk en Vrij Nederland. Hij liet zijn fantasie aldus de vrije teu- gel: "De verkiezingen-1952 in zicht, de morrende liberalen tegenover zich, het ambitieuse plan van Rotter- dams grijze maar onvermoeibare burgervader om zijn partij een grote greep op de regering te laten krijgen en zichzelf de portefeuille van Fi- nanciën van de gehate Lieftirrek te doen overnemen - ziedaar waarom mr. Oud gedecideerd in de oppositie trad .... "

Ziedaar .... ! Ziedaar ... , !

Jammer voor de heer Oud, dat er - zulke gedachtenlezers als die schrij-

ver in De Tijd zijn, die zomaar met onfeilbare zekerheid weten vast te stellen, dat hij popelt van ongeduld om die (immers zo benijdenswaar- dige!) portefeuille van Financilin over te nemen!

Jammer echter ook voor diezelfde parlementaire overzichtschrijver, dat, zoals het Handelsblad opmerkte, het in deze gedachtengang dan toch wel vreemd aandoet, dat de heer Oud zich zo merkwaardig veel moeite heeft gegeven om het door Zijn frac- tie uitgesproken gebrek aan vertrou- wen nadrukkelijk te beperken tot het beleid van minister Van Maarseveen!

w i j zullen het hierbij laten en zullen uitdrukkingen als

"goedkope stunt" (H et Pa r o o I),

het "spelletje van de heer Oud" (Het Vrij e Volk), "anti-nationaal" (Par- lementaria in de V o 1 k s k ra n t>

laten voor wat zij waar<l zijn.

Het rimpeloze vlak van ons poli- tieke leven L althans even in flinke

beweging gekomen. A.

Voorheen en thans

<Ingezonden)

E^{r is} een tijd geweest, dat de Ne- derlandse Regering onze nationale belangen in Venezuela rechtstreeks in bescherming nam toen deze belan•

gen door de heersende politiek in ge- noemd land werden. bedreigd.

Het alarmerend bericht onder het hoofd "Wanhoopskreet van ·de K.P.M.", voorkomend in de Telegraaf d.d. 1 Juni, waaruit blijkt, dat geen overheicts-organisatie te Soerabaja bij machte blijkt om de handels- en scheepvaartbelangen aldaar op effi- ciente wijze te beschermen tegen de in Indonesië zo beruchte rampok·

daden, fataal in haar verlammende gevolgen voor de economie van het land, doet de vraag rijzen, of nu de noodzaak niet te meer aanwezig ge- acht mag worden aldaar en elders de zo bedreigde belangen met onze eigen aanwezige Marine-macht wederom te doen bewaken ter voorkoming van erger.

Het is blijkbaar de hoogste tijd dat hiertoe de geëigende maatregelen worden genomen, wat hopelijk bin~

nen het geldende Unie-verband nog aanvaardqaar is.

Vindt wellicht onze Kamer-fractie er gerede aanleiding in voor deze be- langen bij de Regering op te komen?

Hoogachtend,

J. J. BREMAN.

Overveen,

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

YBIJBEJD.IN DEMOCRATIE

Wlil~tAD VAN D,E VOtKSPARf/J VOOR VRIJHEID &N o;=.OERAflf

Voorzitter Redactie-comm.: Drs. H. A. Korthals.

Redactie-secretaris: Mr. E. Elias.

Adres: Victoria Hotel Amsterdam, Kamer 435.

Administratie: Postbus 4 3, A'foort, tel. 5267.

Abonnementsprijs f 1.90 p. kwartaal, f 7.50 p. jaar.

Voor het zenden van abonnements- en adverten- tie-gelden: Postgiro no. 245103, ten name van de Penningmeester van de Stichting "Vrijheid en Democratie" te Amersfoort.

Losse nummers 15 cent.

Voor advertenties wende men zich tot de admi- nistratie of tot de hoofdvertegenwoordiger: L.

Vlug, Geestbrugweg 69, Rijswijk {Z.-H.).

Goed idee

De Stichting 1940-1945 heeft zich de vraag ge-•

steld, of het niet mogelijk zou zijn, dat de opbrengst van gevonden voorwerpen, die van ge- meentewege worden verkocht aan haar worden afgedragen. In verband hiermee is op de gemeen- tebesturen een beroep gedaan, dit denkbeeld in ernstige overweging te willen nemen. Wij kun- nen ons niet voorstellen, dat er een gemeente- bestuur in Nederland -zou zijn, die aan de verwe- zenlijking van een dergelijk voorstel niet zou wil- len meewerken. Het voorstel zal des te meer aan- dacht verdienen als men bedenkt, dat het in we- zen wel betreurenswaardig is, dat de Stichting 1940-1945 o.m. op een dergelijke wijze aan de no- dige middelen ·moet komen. Welaan, dat is nu eenmaal zo. Moge de Stichting van onze gemeente- besturen de volle medewerking verkrijgen, die zij ongetwijfeld ten volle verdient.

Doorbraak

J n het socialistische weekblad ,.Paraat" kan men het volgende lezen:

"Het is een vergissing ·te menen, dat het Nederlandse volk niet bereid was te ver- geten wat in de bezetting tot stand kwam aan samenbinding en samenwerking. Ons volk is bezig dit te vergeten. Het is een vergissing te menen, dat de vernieuwing in Nederland zou doorgaan.

Het is een vergissing te menen dat de nieu'lde generatie achter de Doorb~aak zou gaan staan.

Het is een vergissing te menen, dat het Nederlandse volk bewust zou zijn van de r@.9lutionnaire beweging in de wereld.

Laten wij, als we dit beweren, oppassen voor hoogmoed.

De eerste verkiezing was een teleurstel- ling. Er ligt op ons volk een geestelijke moe- heid. Er is een terugval naar oude ver- houdingen en een vasthouden uit sleur.

Maar bij dit alles heeft men in Nedêrland het politieke succes vaak hoger gesteld dan de geestelijke worsteling. Ondanks alles blijven de stuwers de Doorbraak zien als een bevrijding, een bevrijding uit politieke onwaarachtigheid."

Over Doorbraak gesproken!

Dat

.

LS nodig!

1 n de afgelopen week is gedurende een drietal dagen in Rotterdam een groot gymnastiek- congres gehouden, dat besloten werd met een grote gymnastiekdemonstratie in het Feyenoord- Stadion. Ondanks qet feit, dat deze demonstratie op Zaterdagmiddag werd gehouden en dat daar·

aan door ongeveer 7000 deelnemers werd getoond hetgeen op het gebied van gemeenschappelijke gymnastiekbeoefening mogelijk is, was de pu- blieke belangstelling zeer gering en zijn volgens daaromtrent ontvangen mededelingen slechts ongeveer 850 kaarten verkocht in een stadion van bijna 60.000 plaatsen. Wij betreuren dit ver- IChijnsel om meer dan één reden. Enerzijds, om- dat bij internàtionale voetbalwedstrijden de sta- dions t·e klein blijken te zijn, anderzijds omdat daaruit blijkt, hoezeer de belangstelling ~oor de gymnastiekbeoefening in ons land ten achter staat bij de belangstelling voor voetbal, hoe at·

tractief deze sport ook zijn mag voor de toe- .schouwer en vooral ook omdat wij hier verre ten

achter liggen bij het buitenland. Als men dé be·

langstelling voor turnen en gymnastiek b.v. con- stateert in andere landen, dan heeft men daar in veel bredere kring blijkba~~~r wel ingezien, van hoe grote betekenis voo!' de physieke kracht van een volk de gymnastiekbeoefening is.

Wij hopen, dat op korte termijn ook in ons land een wending ten goede mag komen en dat de belangstelling bij grote gymnastiekdemonstra- ties evenredig mag zijn aan die van interland-

"ft)etbalwedstrijden. ·

Rode hobo

E nige dagen geleden hebben de V.A.R.A. en de N.C.R.V. besloten, een verbod uit te vaardigen op grond waarvan het de hoboïst Haa·

kon Stotijn niet meer mogelijk is, voor de micro·

foons van genoemde omroepverenigingen op te treden. De reden hiervoor is, dat de he&- Stotijn op een maar al te duidelijke wijze in het open·

baar van zijn communistische principes getuigt.

Genoemde omroepverenigingen zijn inmiddels nog verder in hun verbod gegaan, door aan de orkes- ten te berichten, dat zij niet meer voor de micro·

foon mochten komen, als de heer Stotijn in deze ensembles meespeelde. Ofschoon niemand ons zal kunnen verwijten, dat wij niet op de meest scher- pe wijze tegen het communisme stelling nemen, komt ons dit verbod toch niet steekhoudend voor. Vanzelfsprekend moeten wij er ter dege voor oppassen, dat de communisten door middel van de democratische wetten en voorschriften, diezelfde demócratie vermoorden. Het is inder·

daad nodig, dat de democratie niet door middel van haar eigen spelregels ten onder gaat. Daar- om hebben wij ook het uitsluiten van communis- ten uit belangrijke commissies, waar zij een ernstig gevaar voor de democratie kunnen opleveren, toegejuicht. Bij de heer Stotijn is dit anders. Indien hij in een orkest meespeelt kan hij het landsbelang niet schaden of geheimen ontfutselen. Met andere woorden heeft hij geen gelegenheid zijn functie bij de uitoefening van zijn beroep te misbruiken. Indien wij naar zijn spel luisteren, kunnen wij niet vernemen of hij nu een communistische dan wel een democrati- sche "noot kraakt". Vandaar dat- wij geloven, dat V.A.R.A. en N.C.R.V. zich op een gevaarlijk terrein begeven. De democratie mag slechts daar ingrijpen, indien er werkelijk gevaar aanwezig is, dat haar beginselen worden ondermijnd. Dit kan het geval zijn in openbare commissies en colleges, doch niet in een orkest, dat los van elke practische politiek geestelijke waarde vertolkt.

Bij het behoud om de democratie moeten wij, in·

dien nodig, streng zijn, doch niet de geestelijke vrijheid aan banden gaan leggen, indien het landsbelang niet in gevaar is.

Vrije economw ^•

U it Spanje komen de laatste tijd berichten binnen, die van de veronderstelling spreken, dat generaal Franco zijn kabinet zal reorgani·

seren. Deze ve~onderstelling is gebaseerd op de sterke druk, d1e door zaken- en industriële be·

langen wordt uitgeoefend. Men wenst namelijk een meer geliberaliseerde nationale economie,·

waarbij het particuliere initiatief meer zal wor-

?en aangemoedigd dan op het ogenblik het geval 1s. Deze berichten zijn niet alleen interessant, zij vormen tevens een duidelijk bewijs voor de stel·

ling, dat het economische leven in een impasse geraakt, indien het niet over de nodige vrijheid beschikt. De economische vrijheid is dermate be- langrijk, dat zelfs de dictatoriale stelsels haar waarde noodgedwongen moeten erkennen. Het voorbeeld in Spanje maakt opnieuw duidelijk dat de zaak van de economische vrijheid er gu~stig voorstaat, omdat zij tot de levensbehoeften van de mens behoort. Het economische dwangbuis is schadelijk voor elk volk en voor elk land .. De ver- dedigers van de economische vrijheid kunnen zich sterk voelen, omdat zij kunnen aantonen dat zij in hun streven niet alleen staan en dat zelfs dictators bereid zijn hun "vergissing" te er- kennen. Thans ziet men zich in Spanje genood·

za.akt "de weg terug" af te le-ggen. Hoeveel voor- deliger zou het zijn geweest, indien men direct in economisch opzicht het paard voor de wagen had gespannen en niet andersom.

De voorstanders van de geleide economie mo- gen een les uit dit voorbeeld putten - ook in ons land - opdat zal kunnen worden voorkomen dat aan onze nationale economie een niet te ver~

antwoorden schade wordt toegebracht.

Injectie

H et overgrote deel van Nederland zal met ergernis hebben kennis genomen van de arrestatie van een landgenoot in de Russische sector van Weenen. Dat het met de methoden achter het ijzeren gordijn erg was gesteld, was voor geen enkel weldenkend mens meer een ge·

heim. Dat men zich echter niet. zou ontzien een buitenlander die een congres bezoekt z~nder vorm van proces in het gevang te stoppen hem de tanden uit de mond te slaan en hem t~ ver- h:oren door middel van het toedienen van injec- ties, zullen vele - zelfs de ergste pessimisten - niet hebben verwacht. Dit ernstige gebeuren moge als een "injectie" dienen voor de onver- schilligen en hen, die nog steeds menen "dat het wel niet zo erg zal zijn". Wie niet actief tegen het communisme strijdt, werkt aan zijn eigen ondergang. Hier is< geen plaats meer voor soepel- heid of tolerantie. Wie zich niet tijdig verdedigt, zal ten onder gaan. Alle illusies dat het achter het ijzeren gordijn wel zou mee~allen en dat ellt geval op zich zelf moet worden beoordeeld, zijn door de gebeurtenissen waarvaa onze landgenoot

9 JUNI 1950 - PAG. 3

het slachtoffer werd, in volkomen rook opge- gaan. Het gaat er thans in de democratische we- reld om, pal te staan. Ook in eigen land. Ook buiten het kader van de internationale gebeur- tenissen, kunnen wij op eigen bodem de strijd tegen het 'Communisme aanbinden. Het is bittere noodzaak geworden. Wij staan met de rug tegen de muur. Voor halfslachtigheid en onverschillig- heid is thans geen plaats meer. Niet alleen hij, die in positieve zin meewerkt aan het commu- nistische gevaar, doch ook hij die geen hand uit- steekt om dit gevaar te voorkomen en dit slechts aan anderen overlaat, is de naam democraat niet waardig en ziet niet in om welke belangrijke dingen het op het ogenblik gaat. Daarom aan de slag in woord en geschrift teneinde de onver·

schilligen en lichtgelovigen u~t de droom te wekken.

Benelux

Of de Benelux-Unie op 1 Juli a.s. tot stand zal komen, is nog steeds een open vraag. Wij willen hierop geen critiek leveren, omdat het hier een aangelegenheid betreft van de eerste orde.

waarvan een afdoende en definitieve regeling heel wat hoofdbrekens kost. Het feit dat de Unie op 1 Juli a.s. niet gereed zou zijn wil nog geenszins zeggen, dat het plan ten dode zou zijn opgeschre- ven, of dat het onuitvoerbaar zou zijn. Een andere kwestie is evenwel, dat de samenwerking tussen .de partners af en toe wel teleurstellend moet wor·

den genoemd. Wij doelen hier in het bijzonder op het toeristenvraagstuk, dat wel zeer ⁱⁿ een im- passe is geraakt nu · onze regering heeft laten weten, dat ·zij geen deviezen voor toeristenverkeer naar België ter beschikking zal stellen. Dit is on- aangenaam, zowel voor de Belgen als voor de Ne- derlanders en deze ministeriële beschikking staat, vooral in psychologisch opzicht, de verwezenlij- king van de Beneluxgedachte onder het volk in ernstige mate in de weg. Wij wezen er reeds meer op, dat de ware groei naar de Benelux tot op heden nog te veel van bovenaf geschiedt. Dit is on- tactisch en onjuist omdat, wil de Beneluxgedachte tot realiteit worden, het volk er in moet worden betrokken. Bovendien speelt hier op toeristisch gebied een practische overweging een belangrijke rol. In Nederlandse. bankkringen neemt men n.l.

aan, dat elk jaar voor minstens 200 millioen Bel- gische francs met clandestien over de grens ge- voerde Nederlandse guldens wordt betaald. Het blijft daarom vooralsnog een raadsel, waarom onze regering in dit opzicht geen andere weg bewandelt.

NA DE STORM

(vervolg van pag. 1)

Wel aan principieel debat, wanneer ik het met hen oneens ben. Prof. Romme doet ver~

keerd in dergelijk principieel debat "hakke~

rij" te zien. Twee voorbeelden van derge~

lijke "bakkerij" meent Prof. Romroe te kun~

nen noemen. De eerste is mijn weigering om mij in het conflict Sassen aan de zijde van de heer Romme te stellen. Bij die gele~

genbeid heb ik het nog wel opgenomen voor een Kabinet, waarin niet minder dan vijf katholieke ministers zaten. Hoe de heer Romme dit bakkerij tegen de katholieken kan noemen, gaat boven mijn verstand. Het tweede voorbeeld is de P.B.O. Daarbij is inderdaad van scherp verschil van mening over de betekenis der voorgestelde wet tus~

sen ons beiden gebleken. Maar al weer mag men dit "bakkerij" noemen? Het wil mij in alle bescheidenheid voorkomen, dat er op dit punt voor mij eer reden tot klacht is.

Want, ondanks mijn herhaalde geargumen~

teerde betogen, dat ons verzet niet ging tegen het beginsel der P.B.O., doch tegen deze wet, schrijft Prof. Romme opnieuw neer, dat ons standpunt toen mede werd ingegeven door "tegenzin tegen de zaak der publiek~

rechtelijke bedrijfsorganisatie zelve". Begint dit niet bedenkelijk op "bakkerij" tegen de liberalen te lijken? Ik meen er recht op te hebben, dat men de motie neemt voor het~

geen zij was. Zij heeft tot uitdrukking willen brengen, dat de liberale fractie voor de hou~

ding van de Minister van Uniezaken en Overzeese Rijksdelen op het stuk van het zelfbeschikkingsrecht geen verantwoordelijk~

heid wenst te dragen. Niets meer en niets minder. De meerderheid der Kamer heeft haar daarbij niet willen volgen. Zij heeft daarmede die verantwoÇ>rdelijkheid wel aan~

vaard. Men mag alleen maar hopen, dat er niet een dag zal komen, waarop het haar zal berouwen. Een dag, waarop dan in het bijzonder de heer Romme, opnieuw zal erva~

ren, dat men zich niet door redevoeringen en moties, die geen reële betekenis hebben, kan distanciëren van regeringsbeleid.