IS DE HEER KLAASSEN l

VRIJHEID EN DEMOCIATIE

VRIJDAG 16 SEPT. 1949 No. 76

,

IS DE HEER KLAASSEN l

EENZIJDIG? J

~

. . . P•a•g•.•5

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

BEDRIJFSORGANISATIE 11

TWEEERLEI KATHOLICITEIT? ••

Luchtalarm had het kamp in duisternis gehuld en bij het flikkerlicht van een stompje kaars op een fles, vertelde mijn Tsjechische vriend uit zijn leven.

Kort na de inval van het Hitterdom in Tsjecho~Slowakije was hij ·als socialistisch ge~

meenteraadslid met alle overige leden van de gemeenteraad opgepakt en naar het concentratiekamp gestuurd, omdat zij weiger den uitvoering te geuen aan de bevelen van

het nazi-regiem.

llij was niet z(jn leven lang socialist geweest. Hij was geboren en opgevoed in een streng ÇJclovig katholiek gezin. Hij had zijn eerste communie gedaan en was in de katholieke kerk getrouwd.

Bij de mobilisatie van het Oostenrijkse leger in 1914 was hij opgeroepen en. nadat de Oostenrijkse Hoge Katholieke Geestelijkheid de Oostenrijkse wapens had gezegend, nam hij deel aan de veldtocht tegen Frankrijk. Na enige tijd geraakte hij in Franse krijgs~

geuangenschap. Goed bekend met de Franse taal, genoot hij spoedig als koerier en bood- schapper van het gevangenkamp een grote mate van bewegingsurijheid. Zo kwam hij op een goede of op een kwade dag ...- al naar gelang U het noemen wilt ...- op het markt- plein uan een grote Franse provinciestad, waar de nieuwe troepen, die voor het eerst naar het front zouden gaan, stonden opgesteld en daar zag hij hoe de Franse Hoge Katholieke Geestelijkheid de Franse wapenen zegende. Met één slag verloor hij zijn geloof in de Una Sancta, de Enige Alleen Zaligmakende Moederkerk door de ontdekking van tweeërlei Katholiciteit.

Dit verhaal kwam mij in de herinnering, na- dat ik het g!'schrift van de Leuvense ka- tholieke hoogleraar Prof. R. Houben gelezen had over de Sociaal-Economische Democratie in Bel- gië. uitgegeven in de Serie "Vraagstukken van heden en morgen", waarvan wij elders in dit blad een uittreksel opnemen. In deze brochure be- schrijft Prof. Houben de Belgische bedrijfsorgani- satie, zoals deze tot stand gekomen is bij de wet van 20 September 1948, vrijwel geheel in over- e•:;-nstemming met de wensen van de C.V.P., de Katholieke Belgische Partij.

Het doel van de Belgische bedrijfsorganisatie is om na de politieke en sociale ontvoogding der arbeiders in een verdere evolutie de medezeggen- sr:hap op economisch gebied te brengen.

De zelfstandige arbeid - zo betoogt hij - schept bij uitstek ontplooiingsmogelijkheden voor

de mens. Voor de loonarbeiders streven de Belgi- sche katholieken na die voorwaarden te ·benade- ren, waaronder de middenstand leeft. Dit houdt in, dat de zelfstandigheid der onderneming moet worden verdedigd en dat deze niet aan banden gelegd mag worden in de bedrijfsorganisatie zelf.

De raden, organen der bedrijven, dienen vol- komen zelfstandig te zijn tegenover de uitvoeren- de macht, zodat noch voorzitter, noch leden door de Overheid kunnen worden benoemd, er geen regeringscommissarissen zijn en geen ambtenaren lid kunnen zijn. Hun dient verordenende bevoegd- heid ontzegd, omdat deze een bestendige inmen- ging van de uitvoerende macht medebrengt.

De taak van de onderneming is primair, omdat daar aan de arbeiders ontplooiingsmogelijkheid moet worden geboden. Daartoe, zomede voor de verhoging van de productie en de welvaart van de onderneming is nodig, dat deze soepel, vrij en zelfstandig blijft.

De samenstelling van de organen op economisch en sociaal gebied moet verschillend zijn, omdat het deels gaat om andere personen en deels om andere belangengroepen.

.

^...

^..

Rij het toekennen van verordenende bevoegd- .. heid komt men voor de moeilijkheid te staan van de samenstelling van en de evenredige vertegenwoordiging in de Centrale Raad. Boven- dien holt men de wetgevende macht uit en geef'

men het overwicht aan het tweespan bedrijfsleven - uitvoerende macht. Voorts schendt men de be- langen der verbruikers. Het verlenen van veror- denende bevoegdheid leidt tot protectionisme en monopolievorming.

Ziehier in het kort· geschetst de structuur van de Belgische bedrijfsorganisatie, welke de Belgi- sche katholieken p r in c i pi e e 1 gerechtvaardigd achten.

Wanneer de Nederlandse katholieken de door hen voorgestane vorm van bedrijfsorganisatie, zo- als deze is neergelegd in het wetsontwerp, verde- digen als een uitvloeisel en een uitwerking van de beginselen, welke de Pauselijke Encycliek

"Quadragesimo Anno" aangeeft, dan rijst de vraag, waarom de Belgische katholieken deze zo geheel anders opvatten.

Tweeërlei Katholiciteit?

.. * *

H

et principiële verschil van opvatting over de bedrijfsorganisatie tussen de Belgische en Nederlandse katholieken zou ons onverschillig kunnen laten, indien dit niet door het wederzijds streven naar een Economische Unie van uiter- mate actuele betekenis was. In het Voorlopig Ver- slag is hierop dan ook door een aantal leden ge- wezen. In haar Memorie van Antwoord acht de Regering deze beschouwing niet met de werkelijk- heid in overeenstemming. Van het bedrijfsleven zelf kan naar haar mening niet worden verwacht, dat het maatregelen zal nemen, welke aan de concurrentiemogelijkheden tegenover de Belgische bedrijven ernstig afbreuk doen. Integendeel, - zegt de Regering -- wil de organisatie van het bedrijfsleven aan haar doel beantwoorden, dan zal zij onder meer moeten brengen een meer efficiën- te bedrijfsvoering, waardoor de Nederlandse on- dernemer in een gunstige positie komt ten op- zichte van zijn buitenlandse collega.

Met de Regering zijn wij het eens, dat "het be- drijfsleven" geen maatregelen zal nemen, welke aan de concurrentiemogelijkheden tegenover de Belgische bedrijven ernstig afbreuk doen, maar van "dè Publiekrechtelijke Bedrijfs Organisatie", waarin de Overheid en het ambtelijk element een zo voorname rol spelen, zijn wij op dit punt niet zo zeker. Het zou wel eens kunnen zijn, dat de Nederlandse ondernemer om in een gunstige po•

sitie te komen ten opzichte van zijn buitenlandse.

collega, dan maar liever in het geheel geen bedrijfsorganisatie heeft in zijn tak van bedrijf.

• • •

De bezwaren, welke wij in geval van aan•

neming van het wetsontwerp zien voor oma bedrijfsleven bij het tot standkomen vim de Eco•

nomische Unie met België en Luxemburg, worden gedeeld door Prof. Houben, die aan het slot va11 zijn geschrift hierover het volgende opmerkt:

"Maar het weze geoorloofd toch deze vraag te stellen: hoe zal het gaan, indien strak.~

de Benelux verwezenlijkt wordt? Hoe zal dan de gezamenlijke werking zijn tussen ondernemingen, die aan reglementerende be·

palingen zijn gebonden en andere, die dat niet zijn? En hoe kan het contact zijn tussen bedrijfsorganen, die aanleunen bij de uit- voerende macht en reglementeringsbevoegd- heid hebben en bedrijfsorganen, çlie zelf- standig zijn, maar slechts instrumenten van samenwerking zijn tussen vrije ondernemin- gen? Wat zal er gebeuren, indien Belgisch~

ondernemingen een afzetgebied zoeken in Nederland; zal het Nederlandse bedrijf dit laten gebeuren? Want tenslotte dient de aan- dacht gevestigd op een misverstand. Men heeft van Nederlandse zijde wel eens ge- zegd, dat het Belgische stelsel verkeerd is.

Men heeft daaraan de vraag gekoppeld waar de beslissing ligt en uit het Belgische stelsel de conclusie getrokken, dat de Staatsmacht reglementeert en dat dit dus een vorm van etatisme is. Ons antwoord hierop is, dat de beslissing normaal behoort aan de '{)nderne- ming. Het is verkeerd de zaken zo voor te stellen alsof wij op de Staat willen overdra- gen de reglementerende functie, die naar in Nederland gangbare opvattingen aan het be- drijf moet worden toegekend. Wij wensen integendeel aan de onderneming te blijven toekennen wat naar bedoelde opvattingen op het bedrijf wordt overgedragen. Wij achten de taak der onderneming primair, de taak van het bedrijf subsidiair."

Bij dit betoog van Prof. Houben kunnen wij ons aansluiten en daaruit blijkt, hoe verkeerd het is, dat de ondernemingsraden buiten dit wetsontwerp gebleven zijn. Het bevestigt onze mening, dat men nu in ieder geval met de behandeling van dit ontwerp had moeten beginnen.

Zeker eist de Belgische bedrijfsorganisatie met haar afwijzing van verordenende bevoegdheid meer regelen van de staatsmacht, hetgeen juist is, omdat de volkswil alleen op de staat en niet op het bedrijfsleven zijn invloed kan doen gelden, maar het voorkomt de staatsálmacht en in het bijzonder de grote invloed van de uitvoerende macht, waarop de volkswil vrijwel geen invloed kan uitoefenen.

Het wetsontwerp is nog vóór de verkiezingen van 1948 door het Kabinet Beel ingediend. Het is de vrucht van de Rooms-Rode vrijage en op de wangen van Prof. Romme kleeft nog de afdruk van de jonkvrouwelijke roodgeverfde lippen.

Een goed gebruik van zeep - Bene Lux - zij hem aanbevolen.

(Vervolg op pag. 3),

YBJ.JIIEID EN DEMOCRATIE 16 SEPTEMBER 1949 - Pag. 1

c

PARLEMENTAIRE FLITSEN )

WERKLOOSHEIDSVERZEKERING

is een belangrijke sociale vooruitgang

Maar de loongrens is te hoog

Ieder die van de stukken, welke op het wetsontwerp betreffende de werklo~sheidsverzekering betrekking hebben, kennis neemt, moet wel tot de conclusie komen dat er in de ontwikkeling van de zorg voor werk- lozen in de loop:. d~r eeuwen toch wel een enorme verb_etering is inge- treden. In de middeleeuwen· werd de werkloze eenvoudtg als een arm_e behandeld, waarvoor stad en kerk maatregelen -~roffen; de laatste Utt barmhartigheid, de eerste veelal, omdat straatsltJpers een gevaa~ voor orde en rust opleverden. Toch heeft men tqen reeds_ onderschet~ g~­

maakt tussen de armen, die konden werken en hen, dte daartoe met m staat waren. Zien wij naar de 19e eeuw, dan kan er aan worden her::

innerd, hoe in ons land in 1818 generaal Van den Bosch de Maatschapp1J van Weldadigheid stichtte en werklozen op het ~and te werk stelde, t~n einde hen mede in de gelegenheid te stellen m etgen onderhoud te_ voor- zien. Maar deze pogingen, noch die van de Engelse Kerk, noch dte van de Franse ateliers, hebben belangrijke resultaten opgeleverd. 0<?,~ de verdedigers van het recht op arbeid vermochten langs de meest geetgen- de weg van werkverschaffing geen ~plossing vo?r dit grot_e vraagstuk.

te brengen. Considérant en Sismondt n;ochte!l' m het begtn der 19de eeuw voor een organisatie van de arbetd pletten, de resultaten bleven ver beneden de verwachtingen.

En het is, zoals de heer Molenaar opmerkte, degenen, die wel eens kleine ondernemers en boeren spre- ken, voldoende bekend, dat de uit- voering dier verzekeringswetten bij die kleine ondernemers en boeren, door het gecompliceerde karakter dier wetten, aanleiding geeft tot een groter wordende oppositie. Het zou daarom .in hoge mate te betreuren zijn, als dit gecompliceerde, onover- zichtelijke en kostbare systeem nog gecompliceerder en nog kostbaar- der werd gemaakt. Het gevolg zou zijn, dat op een gegeven ogenblik, niet van de zijde van de grote onder~

nemers, maar van de zijde van de kleinere, de loyale medewerking, die voor een goede uitvoering nodig is, zou gaan verminderen. Daarom, in het belang van een vlotte uitvoe- ring, drong hij dus op een spoedige vereenvoudiging en unificatie aan.

A

ldus ongeveer de historische inleiding, waarmede prof. Mo- lenaar in de E_erste Kamer bij de behandeling van het wetsontwerp

·verplichte verzekering van werkne- mers tegen geldelijke gevolgen. van onvrijwillige werkloosheid (kortweg

"Werkloosheidsverzekering'' ge- naamd) zijn betqog inleidde.

Hij behandelde daarbij een mate- rie, welke deze Leidse hoogleraar in de arbeidswetgeving van Nederland wel bij uitstek vertrouwd is.

Prof. Molenaars eigen conclusie uit deze korte historische inleiding was, dat de 19de eeuw geleerd heeft, dat, wat men ook doet om te bevor- deren, dat de arbeider zijn werk houdt of, als hij werkloos is, nieuw werl' krijgt. men er zonder gelde- lijke uitkering voor hen, die nu eenmaal werkloos blijven, niet komt.

Toch dient - onze \voordvoerder legde daarop terecht zeer de nadruk - in het ganse stelsel van werk- lozenzorg de uitkering subsidiair te zijn. Werkbehoud en het scheppen van werkgelegenheid voor hen, die werk verloren hebben, zijn primair.

Niet alleen, omdat dan voor de maatschappij economische waarden worden geschapen, maar ook omdat de arbeider dan zijn vakbekwaam- heid behoudt: Er is voorts niets neerdrukkender, dan het gevoel, dat de maatschappij onze diensten niet verlangt. Wij bepleiten de werklo- zenzorg ook, omdat de ·mens, die werkt, vrij behoort te zijn van de vrees, eenmaal niet in staat te zijn door werken in zijn onderhoud en in dat van zijn gezin te voorzien.

Ook in Nederland heeft dan ook de werklozenverzekering haar intre- de gedaan en het is naar onze me- ning een plicht van de overheid om te zorgen, dat, waar er nu eenmaal, onder welk maatschappelijk stels·el

w~j ook zullen leven, werkloosheid zal voorkomen, men zich op die mo- gelijkheid voorbereidt en dat wij niet afwachten totdat een kleinere of grotere werkloosheid zich als een calamiteit over de samenleving uit- stort. Dit alles wordt in ons land op het ogenblik algemeen erkend en dit is een van de eerste redenen, waar- om prof. Molenaar dan ook kon ver- klaren. dat W\i van een grote voor- uitgang, van een grote maatschap- peliike èn zedelijke vooruitgang, kunnen spreken.

* * *

J

^{uichte onze} woordvoerder het beginsel, dat aan deze wet ten grondslag ligt, ten zeerste toe er waren ni"ttPmin enige ernstige 'be- zwaren, waaraan hU nog uitvoerige aandacht heeft gewiid. Aan de be- zwaren, welke prof.". Molenaar had tegen de wijze, waarop hier verschil tussen wachtgeld- en werkloosheids- verzekering was gemaakt (hij be- treurde ook het verdwUnen van het vroegere ondernemingswachtgeld, waardoor een band tussen arbeider en ondernemer bleef bestaan, welke

het nieuwe bedrijfswachtgeld niet zal kunnen geven), zullen wij niet kunnen ingaan. Belangrijker echter nog waren zijn bezwaren tegen de hoge loongrens van f 6000 en tegen het nog altijd uitblijven ener unifi- catie onzer sociale verzekering. On- derwerpen, die trouwens niet ge- heel los van elkaar kunnen worden gezien.

.. * •

E

n in het licht van de boven reeds vermelde aandrang van wijlen dr. Vos van vóór de oorlog, om tot een unificatie op dit gebied te komen, was het interessant thans dit deskundige oordeel van prof.

Molenaar te vernemen: "Terwijl vroeger, naar mijn mening, een uni- ficatie gemakkelijk had kunnen zijn tot stand gebracht, zal nu èn door de noodregeling-Drees èn door het feit, dat zonder voldoende onderzoek bij dit wetsontwerp een nieuwe Joon- grens in het leven is geroepen, de taak van deze minister om tot een behoorlijke unificatie te komen, uitermate worden verzwaard. Ik wil niet zeggen, dat het vraagstuk on- oplosbaar is, maar het staat naar onze mening wel vast, dat, wanneer

* * *

W

at dit laatste betreft: die uni- ficatie van de sociale verze- kering is een punt, waarvoor, van vrijzinnige zijde reeds jarenlang is gepleit. Wij behoeven hier slechts de naam te noemen van de vooroorlog- se liberale politicus dr. Vos. Het was,· of wij deze vitale figuur met zijn grote welsprekendheid weer hoorden betogen, toen prof. Mole- naar er met nadruk op wees, dat de uitvoering der sociale verzekering, ook wat de teehniek betreft, een kwestie van psychologische aard is.

0 f<êeze burger

las vorige Zaterdag een gesterd hoofdartikeltje in

"De Volkskrant", waarin de hooggeleerde Rommc een ironisch stukje schreef om de boze wereld, die zich druk maakt over dat

0 ' '

0

~ f

' 9

pensioen-van-Beel, U weet wel, dat behoef ik U niet te zeggen.

Wel, deze burger staat aan de zijde van die oude-havéka en hij heeft geglimlacht om al die lekkere, verontwaardig- de dotten-van-staatsburgers die de publieke moraal zo hoog hielden. Er was een braaf brokje hypocrisie en kleinburgerlijkheid in die verontwaardiging, die bovendien als een geel kinderballonnetje leeg liep, toen Romme ver- telde dat Beel zèlf heeft gezegd dat hij die guldens niet

~eer hebben wi_l, wanneer hij voor vrouw en kinderen op etgen gelegenhetd de kost verdienen kan. Dat hadden die brave burgers natuurlijk óók zo gedaan wanneer hun die twaalf mille was toegekomen, nietwaar? Ik ken mijn pappenheimers.

. Maa: wat deze bu;fler van burger Romme zo griezelig vmdt ts dat deze weer op het openbaar tapijt komt met Beel als "volstrekt integer" man "wiens gaafheid steeds bewondering heeft afgedwongen."

Ik begrijp dat niet goed, burger.

Ik moet U eeTlijk zeggen dat de integTiteit en de gaaf- heid van de heer Beel mij nóóit bewondering heeft afge- dwongen, omdat ik niet anders verwacht van een man die zo hoge functie heeft bekleed.

Ziet, burger Romme, de melkboer bij mij op de hoek, de tramconducteur bij mij op lijn 9, de schoolmeesteT uit mijn straat en de bakker aan mijn deur zijn gaaf en in- teger, helemaal gaaf en volstrekt integeT en dat vind ik de gewoonste zaak van de weTeld.

. Stelt U zicJ: eens voor, pTOfessor, dat een minister-pre- stdent, een Vehaka, een professor aan de Universiteit van Carolus Magnus NIET integer en gaaf ware. Dàt zou expTessis verbis, dienen te woTden vastgesteld, doch niet:

telkens weer, het normale.

IK zou het niet némen, wanneer U MIJN integriteit zo nadrukkelijk constateerde. IK zou zeggen: Wilt U daar alstublieft mee ophouden, professor, ik vind die integriteit niet anders dan doodgewoon voor iedere en dus ook voor DEZE BURGER.

een oplossing wordt verkregen, de- ze niet zal brengen de eenvoud van uitvoering en de besparing van kos- ten, die een goed doordachte, tijdig doorgezette unificatie had kunnen brengen".

* * ..

W

at nu die loongrens aangaat, naar men weet is voor de meeste andere sociale verzekerings- wetten (zo voor de Ziektewet, het Ziekenfondsenbesluit en de Invalidi- teits- en Ouderdomswet) een loon·

grens van f 3750 gesteld, terwijl nu door de werkloosheidsverzekering die grens op f 6000 zou worden ge- bracht. Zou nu bij een komende uni- ficatie de neiging niet zeer groot zijn, de loongrens voor de andere verzekeringen op diezelfde hoogte te brengen? Prof. Molenaar vroeg daarom, alvorens deze werkloos- heidsverzekering tot uitvoering zou lwmen, of de minister niet bereid was zich eens een volkomen zakelijk en objectief beeld te vormen van de consequenties, die de aanvaarding van diezelfde loongrens van f 6000 voor de andere verzekeringen zal meebrengen. Prof. Molenaar zeide te hopen, dat dit inderdaad objec- tief en zakelijk zou geschieden en dat de minister tot de conclusie zou komen, dat hier te hoog is gegre- pen, en dat hij in het belang van de unificatie zou komen tot een ver- hoging ¹ van de loongrens weliswaar boven f 3750, maar onder de f 6000.

Spreker hield rekening met de mo- g-elijkheid, dat de minister dan tot de conclusie zou komen, dat de een- voud en de beperking van de kos- ten, die wij nastreven, het nodig maken loyaal tot de Staten-Generaal te zeggen: Ik geloof, dat ik bij na- der inzien voor alle verzekerings- wetten met een lagere loongrens dan f 6000 moet komen, en daarom kan ik dit bedrag voor de werkloosheids- verzekering bezwaarlijk handhaven.

Dan zou dus vóór de definitieve in- voering van de wet nog een wijzi- ging van die loongrens moeten wor- den aangebracht.

* * *

O

nze fractie had echter ook nog andere dan de tot dusver ge- noemde bezwaren. Zij meent, dat van de burgers, die boven de f 100 per week verdienen, verwacht mag wor- den, dat zij voor hun eigen toekomst zorgen. Wij zijn ook van mening, dat, naarmate de loongrens ver•

hoogd wordt, men bovendien in de bedrijfsverenigingen steeds sterker . het verschijnsel zal krijgen, dat de-

.. genen, die de hoogste inkomsten hebben, eigenlijk door de organisa- ties, die in de bedrijfsverenigingen haar vertegenwoordigers aanwijzen, niet worden vertegenwoordigd.

Ondanks deze bezwaren echter, was de eindconclusie ook van onze Eerste Kamerfractie, dat zij deze wet in beginsel in de ontwiklieling van de werkloosheidsverzeliering zulk een grote verbetering achtte, dat zij haar stem daaraan zeker n i e t mocht onthouden. Zij hoopt, dat, door een juiste uitvoering van de thans te treffen regeling, deze zal strekken tot zegen van brede groepen van het Nederlandse volk.

VRIJHEID l!lN DEMoeBATUl

VliJBEID lrt

DEMOCRATIE

fffiiiBlAO VAN DE VOLKSPARriJ VOOR VRIJHf.IO &N OINOeRAfl'

Voorzitter Redactie-comm.: Drs. H. A. Korthals.

Redactie-secretaris : Mr. E. Elias

Adres : Victoria Hotel Amsterdam. Kamer 435.

Administratie: Postbus 43, A'foort, tel. 5267 Abonnementsprijs f 1.90 p. kwartaal, f 7.50 p. jaar.

Losse nummers 15 cent.

Voor het zenden van abonnements- en adverten- tie-gelden : Postgiro no. 245103. ten name van de Penmugmeester van de Stichting ., Vrijheld en Democratie" te Amersfoort.

Voor advertenties wertde men zich tot de adminis- tratie of tot de hoof(ivertegenwoordiger: L. Vlug, Geestbrugweg 69 Rijswijk <Z.-H.>.

Oost-West

O

ok in ons land zijn er nog veelal mensen die, gelijk vóór de bezetting, geloven dat het met de dictatuur eigenlijk "nog niet zo erg is" en dat de verhalen hierover ,,sterk zijn over- dn·ven". Inderdaad, de Duitse bezetting heeft- ons volk waarlijk wel anders geleerd. Maar nu de smarten eenmaal zijn geleden, bestaat het gpvaar dat men snel weer ver_gee~ en op het og-enblik kan men met betrekkmg tot de g<'beurtenissen in Tsjechoslowakije soms weer de zelfde luchthartige opmerkingen vernemen.

Men leest van dag tot dag het vreselijk gebeu- ren dat zich op het ogenblik in Oost-Europa af- speelt, maar tezelfdertijd blijven enk~len d~ze

gebeurtenissen onderschatten en het IS prec1es alsof zij langs sommige mensen heenglijden.

Vaak moet men deze mensen met waarlijk grof geschut bewerken om ze tot een ander en meer vcrantwoordelijk inzicht te brengen. De argu- menten? Welnu deze liggen voor het grijpen, maar één van de sterkste lijkt ons toch wel dat het herhaaldelijk voorkomt, dat verschillende prominente figuren uit de Tsjechoslowaakse sportwereld, die buiten hun landsgrenzen hun prestaties laten zien, niet meer naar huis wen- sen terug te keren. pit was zeer onlangs nog het geval met de Tsjechoslowaakse tennisspelers Jaroslav Drobny en Vladmir Cernik, die er de voorkeur aan gaven in Amerika te blijven in verband met het regiem dat op het ogenblik hun vaderland onder de voet heeft gelopen. De- ze voorbeelden spreken o.i. toch wel boekdelen.

Wellicht kunnen zU er toe bijdragen, de onge- lovige Thomassen van hun waandenkbeeld af te helpen "dat het zo erg niet is".

Aan de arbeid!

D

e vacantles zijn voor het merendeel achter de rug. Velèn hebben in binnen- en bui- tenland rust en verpozing gezocht van het vele en harde werk, dat zij daarvoor Yerricht had- den, ook in de actie voor de gemeênteraadsver- ldezingen, welke voor onze partij zo'n gunstig resultaat hebben opgelev·erd. Nu de September- maand in het land is, moet ondanks de zeer boge temperaturen toch weer begoomen worden met de arbeid, ook op het politieke terrein.

Daarom is het goed, dat velen elkaar zullen kunnen vinden op de bijeenkomst, welke op 8 October te Utrecht plaats heeft en welke gewijd is aan het zo moeilijke Indische vraagstuk.

En ook zij, die in de gemeenteraden binnen- kort in volle omvang hun werkzaamheden zullen hebben te verrichten, als de begrotingen aan de orde komen, zullen goed doen in groten getale te lwmen op Zaterdag 22 October naar Utrecht, als daar een bijeenkomst is van de Vereniging van Staten- en Raadsleden van de V.V.D. Daar- om zij het parool voor de komende t\iden: aan de arbeid voor de vrijheid.

Reeds thans!

H

et is nu eenmaal een feit, dat over het al- gemeen de belangstelling voor de verkie- zingen voor de Provinciale Staten .in ons land bet kleinst is, vergeleken bij de andere verkie- zi.ngen. \Vij willen daarom bij herhaling in de kring van onze leden en geestverwanten er op wijzen, dat deze verkiezingen van groot beltmg zijn. Enerzijds voor de samenstelling van de Provinciale Staten, anderzijds voor de verkie- zi.ng van de Gedeputeerde Staten en niet het minst voor de verkiezing door de Provinciale Staten van de leden van de Eerste Kamer.

Daarom doet men goed reeds thans in de kring van leden en geestverwanten er mee te beginnen, om te overzien, wie in aanmerking zouden kunnen komen om als candidaten op de- ze lijsten voor te komen. En bijeenkomsten te bouden waarin een uiteenzetting gegeven wordt over h~t werk van Gedeputeerde en Provinciale Staten. Juist in de grotere steden is dat van belang, omdat men daar onder de burgerij vaak weinig merkt van het werk van deze colleges.

Dat licht . .•

D

e feestverlichting in Straatsburg is ge- doofd. Niet langer wordt de voorzijde van de Kathedraal door zoeklichten zo belicht, dat men denkt met kantwerk te doen te hebben;

niet langer zijn de wandelgangen van het Straatsburgse Universiteitsgebouw een pleister- plaats voor vele bekende politici en journalisten uit vele Europese landen. De vergaderingen van het Europese Parlement zijn voorbij. Hebben zij veel of weinig resultaat gehad? Dat hangt er van af met welke verwachtingen men de ver- gaderi~gen in Straatsburg heeft tegemoet gezien.

Als men gedacht heeft, dat in één slag in Straatsburg een machtig en sterk Europees Parlement zou ontstaan, een consultatieve ver- gadering, ,welke op federalistische basis voortaan de belangrijkste politieke en economische kwes- ties zou _gaan regelen en tot een definitieve op- lossing zou brengen, dan is men waarschijnlijk zeer teleurgesteld, omdat men heeft geleefd in de wereld van utopistische verwachtingen. Als men er slechts van verwacht heeft het leggen van de kiel, waarop het schip van Europa ge- bouwd zal kunnen worden, dan zal men er met voldoening vandaan gegaan zijn, omdat het inderdaad gelukt is, althans enige hoofdpunten te vinden, waarop de belangrijke politici het eens geworden zijn. Tevens is het voor het eerst in de geschiedenis van Europa, dat de volkeren door middel .van uit de volksvertegen ..

woordigingen naar voren gekomen parlements- leden onderling over de belangrijkste buitenland- se vraagstukken met elkaar contact hebben ge- had. Dit achten wij zeer grote winst. De lijnen, waarlangs het Europese Parlement zich zal kun- nen ontwikkelen, moeten geleidelijk aan getrok"

ken worden. Zoals bij zovele vraagstukken in de wereld zal men hier naar twee zijden moeten strijden: enerzijds naar de kant van de pessi- misten, die nooit geloven in de ontwikkeling van iets nieuws, anderzijds naar de kant van hen, die uit liefde voor iets nieuws een pasge- borene zo onstuimig omhelzen, dat deze er vrij- wel door verstikt wordt. Wij wensen hen, die deze strijd te voeren hebben, ~erkte toe. MogP.

de ontwikkeling van het Parlement van Europa langs geleidelijke weg gaan in de richting van een sterk en krachtig parlement, in het belang van de vrijheid en de democratie, begrippen, welke ons in het bijzonder dierbaar zijn. In het volgende nummer zal Drs. Korthals, die onze geestesrichting te Straatsburg vertegenwoor- digd heeft, zijn indrukken over de eerste ver- gadering van de Europese Raad geven.

Illusie?

H

et gaat met de ontwikkeling van de Bene- lux-gedachte lang niet nàar wens. Welis- waar streven de autoriteiten er naar om tot een oplossing te geraken, doch helaas moet worden geconstateerd, dat het met het vinden van een dergelijke oplossing niet al te best wil v:otten.

Daarbij komt - en dit achten wij wel een zeer belangrijke factor - dat de overtuiging van de Benelux-volken, dat een spoedige en bevredi- gende oplossing is te verwachten, heeft plaats gemaàkt voor een onverschillige houding. Dit is een stadium in de ontwikkeling der Benelux- gedachte dat niet van gevaar is ontbloot! Im- mers indien een vorm tot internationale samen- werking· niet door het volk zelf wordt gedragen en gepropageerd, indien het zo is dat de vol- keren zelf niet meer aan een illusie geloven, dan is het met het realiseren .ervan wel droevig ge- steld. De regeringen mogen dan nog zo actief zijn, indien zij de werkelijke levende basis - het volk - missen om er een nieuw gebouw van sámenwerking op te trekken, lijkt ons die sa- menwerking vrijwel kansloos! Helaas bevinden

wij ons met betrekking tot de ontwikkeling van de Benelux in een dergelijke situatie. Dit moet te meer worden betreurd, omdat de Benelux-ge- dachte in het internationale verkeer tot dus- verre met veel succes zowef door België, Luxem- burg en NederHmd werd gehanteerd. Tot dus- verre mocht men er in slagen deze gedachte als een reële eenheid naar voren te schuiven, waar- door de internationale wereld werd geïmpo- neerd. Deze handelwijze zal eenter slechts weinig effect sorteren, indien deze gedachte niet weldra ook kan worden gerealiseerd. Daarom ware het te wensen, dat alle strijdpunten of vermeende strijdpunten zo spoedig mogelijk uit de weg werden geruimd. De heer Jaspar, secretaris- generaal van de Belgisch-Nederlands-Luxem- burgse Douane Unie heeft op de jongste Bene- lux-dag op de Jaarbeurs te Utrecht een waar woord gesproken toen hij verklaarde: "Komt de Benelux niet tot stand, dan zullen wij alle po- gingen tot internationale samenwerking moeten opgeven." Deze uitlating is wel van een ernstige · aard omdat zij het geloof insluit dat het niet onm~gelijk zou zijn dat de Benelux-gedachte in de praktijk niet tot ontwikkeling zou komen.

Die moet o.i. tot elke prijs worden vermeden.

Wellicht zal er alsnog naar een bevredigende oplossing kunnen worden gezocht. Doch voor- lopig kunnen wij deze ontwikkeling niet door een optimistische bril bezien.

16 SEPTEMBER 1949 - Pag. S

Indonesië _en ..

WIJ

Het Hoofdbestuur belegt op Zaterdag, 8 October des voormiddags te 11.00 uur in Restaurant "Esplanade", Lucas Bolwerk 24 te Utrecht een bijeenkomst, die toegankelijk zal zijn voor alle leden van de partij, die behoefte hebben aan een nadere toelichting op, of een gedaehtenwisseling over, 't door onze Kàmerlraeties en door het Hoofd- bestuur inzake Indonesië gevoerde beleid.

Zij, die voornemens zijn deze 1,)\jeenkomst te bezoeken, gelieven zich op te geven bij het secretariaat van hun afdeling vóór 24 September.

Omgekeerd

H

oe gevaarlijk en hoe ingeworteld het ver- gif is dat de Nazi's op de wereld hebben gebracht, blijkt wel duidelijk uit hetgeen wij in de New York Times lazen, waarin bepaalde toe- standen in West-Duitsland worden geschilderd.

Zo schrijft het blad o.m., dat aldaar een kl~Jse

van politieke paria's is geschapen onder om- standigheden, waaruit duidelijk blijkt dat er wraak wordt genomen tegen Duitsers, die met de geallieerde bezettingsmog-endheden hebben

"gecollaboreerd". Deze boycot betreft personen, aldus lezen wij verder, die gewerkt hebben voor verschillende diensten van de militaire regering, maar vooral ook hen die werkzaam zijn geweest bij de denazificatiehoven. Een autoriteit ver- ldaarde, dat het tegenwoordig voor een gewezen nationaal-söcialist makkelijker is om een betrek- king te krijgen, dan voor een gewezen denazifi- catie-ambtenaar. Wat dit alles heeft te zeg- gen? Dat wij nog steeds met een erfenis zitten van een grote politieke internationale strijd, die niet zo makkelijk is geliquideerd. Dit verschijn- sel behoeft , op zich zelf niet verontrustend te zijn. Het lijkt ons alleen nuttig deze zakèn niet te luchthartig te bezien. Er zal in de wereld' nog heel wat moeten veranderen, wil men er 'n

slagen de mentaliteit van de massa te verande•

ren. En op de beïnvloeding en de vorming van deze mentaliteit komt het aan. Hier ligt - wij wezen er reeds vaker op - ook nationaal nog·

een grote taak. Men late zich niet verblinden door het communistische gevaar alleen. Er is ook nog een oude dreiging en daarom is een voortdurende en actieve strijd op twee frontPn gewenst. Niemand verslappe daarom en sta pal voor Vrijheid en Democratie.

Bedrijfsore:anisatie 11

(Vervolg van pag. 1).

T

enslotte nog dit. Het wetsontwerp komt op een allerongelukkigst ogenbli!{ in de Twee- de Kamer in openbare behandeling. Men wil het blijkbaar met spoed binnen halen. Laat het ge- beurde met de Interimregeling voor Suriname echter een les zijn. Een deel der Kamerleden is geheel in beslag genomen door de Ron~e Tafel Conferentie, een ander deel door de Enquete-com- missie. Sommige Kamerleden vertoeven als afge•

vaardigden der Regering in Lake Success, anderen hebben de gehele maand Augustus en nog een deel van September zich bezig gehouden met ';te vraagstukken van een Verenigd Europa m Straatsburg. De Begroting voor het jaar 1950 wordt twee dagen te voren ingediend en vereist toch ook een nauwgezette bestudering door de Kamerleden vóór het in begin October te ver- wachten Afdelingsonderzoek. Het kan niet anders of onder deze omstandigheden kan aan de behan•

deling van het wetsontwerp op de P. B. 0. niet de aandacht gegeven worden, die zulk een ingrijpen- de materie verdient. Vooral bij de eventuele arti·

kelsgewijze behandeling zullen tal van belangrijke amendementen aan het oordeel van de Kamer onderworpen worden. Het zou ons niet ondienstig lijken, indien de Kamer na het houden van de Algemene Beschouwingen over dit wetsontwerp, de verdere behandeling tot het voorjaar van 1950 zou uitstellen. De Regering is dan op de hoogte van het standpunt van de verschillende Neder·

landse groeperingen en kan dan trachten aan de komende bedrijfsorganisatie een structuur te ge·

ven, die in zo ruim mogelijke kring op medewer- king kan rekenen. Want van de medewerking van het bedrijfsleven in al zijn geledingen hangt toch het leven der bedrijfsorgànisatie in de toe-

komst af. Aan een papieren regeling heeft men

niets.

.. . .

I

n deze beschouwingen heb ik mijn persoon- lijke mening weergegeven, in de hoop, dat deze ook door onze Tweede Kamerfractie. over- wogen zal worden. Moge het haa;: gegeven zijn om bij de behandeling van dit ·wetsontwerp mede te werken aan het totstandkomen van een be·

drijfsorganisatie, die het Nederlandse bedrijfs ..

leven en het Nederlandse volk de kracht kan ge- ven, die het in de moeilijke omstandigheden, die in de toekomst voor ons liggen, van node heeft.

De vraag is niet: Bedrijfsorganisatie of geen bedrijfsorganisatie?, maar: welke bedrijfsorgani- satie? En dan is naar mijne mening zowel uit na- tionaal als uit internationaal oogpunt de Belgische regeling te verkiezen boven die van het Neder•

landse wetsontwerp. J'PV'GEM.

VIUJBEID EN DEMOCRATIE

Hotel Café Restaurant

Rotterdam Zuid

N.V.

·w. A. HOE.K's

MACHINE- EN ZUURSTOFFABRIEK Hoofdkantoor èn Machinefabriek te .Sc~edam.

Compressors voor alle gassen en lederen druk.

Installaties voor de bereiding van zuurstof, stikstof, enz.

N. V. Staaldraadkabel- en Herculestouwfabriek

voorheen

]. C. DEN HAAN

I

^GORINCHEM

I

llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

Machinefabriek en scheepswerf

van

P. SMIT Jr.

^N.V.

ROTTERDAM

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIR IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIRIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIlllnDI

SMIT

SLIKKERVEER

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH111111.111HIIIIIIIIII0111111111111111111111111UIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll11111111111111111111llllllllllllllllllllllllll IIIHllllllllllllllllllliiiiUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllliiiiiiiiiUIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII

'"\

N.V. CORNs. SWARTTOUW'S STJJWADOORS MAAT8CIIt\.PPIJ

Rotterdam

Lossen en laden van zeeschepen en alle verdere werkzaamheden.

Opslag van alle soorten goederen.

Het hoofdkantoor, Willemskade 21, verstrE>kt gaarne op aanvraag inlichtingen.

Bijkantoren te:

AMSTERDAM - ANTWERPEN - GENT.

\..

,-llll-1111-llll-llll .. llll .. llll .. llll .. llll .. llll .. llll .. llll .. llll-llll-llll .. llll-llll .. llll .. llll .. llll .. llll-llll .. llll-llll-llll .. llll .. l~l--llll .. llll .. llll .. llll .. llll .. llll .. llll-llll .. llll .. llll-llll-llll ... lllllllllllllllllllllllllllllll

16 SEPTEMBER 1949 - Pag. 4

STAALCONSTRUCTIES

ANNO 18~3.

SPOORWEGMATERIAAL

DE ROTTERDAMSCHE DROOGDOK MIJ. N.V.

N. V. Lijm~ en Gelatine[ abriek

,,~,qt''

Fabrieksmerk TWEETORENS Tel. 106~363 - De 1 ft

AFDELINGSSECRETARISSEN:

Vraagt bij onze administratie de tarieven voor extra-E;xemplaren van ons weekblad, voor de verbreiding van onze beginselen en voor het werven van nieuwe abonné's.

!1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

N.V.

Machinefabriek

IJZER- STAAL- EN METAALGIETERIJ

v.h. BAKKER

^&

Co.

RIDDERKERK

•

11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

Scheepswerven en Machinefabriek

BOLNES

( ---____;;"",_.. ~en.~ __ _ ⁾