1 en 2 juni a.s.

"LASSEX"

BESCHERMER VvOR ALLE IjZERWERKEN

Bevordert deugdelijke las

N.V. EERSTE VLAARDINGSE VERFFABRIEK

VLAARDINGEN Telefoon 3692

9e Jaargang No. 5 Mei 1957

MAANDORGAAN

Bezoekt ons

Land el ijk Weekend

op

1 en 2 juni a.s.

Ie Amsterdam

Voor uitvoerige bijzonderheden zie vooral pag. 5

VAN DE JONGEREN ORGANISATIE VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Nationale politiek nog steeds

Het kan goed zijn op dit ogenblik eens na te gaan hoe het met de stand op de politieke barometer in ons land is gesteld.

Er zijn diverse omstandigheden, die het werpen van een dergelijke blik actueel en noodz11ke1ijk maken.

Wij doelen niet zo zeer op de komende debatten over het huurvraagstuk (die waarschijnlijk al aan de gang zijn als dit nummer van De Driemaster wordt ver- zonden), maar veeleer op drie recente bij- eenkomsten van enige politieke partijen te weten: de V.V.D., de C.H.U. en de ARP.

Deze bijeenkomsten waren daarom zo be- langrijk, omdat daar duidelijk de menin- gen konden worden gepeild met betrek- king tot de positie, waarin het huidige ka- binet Drees (prof. Romme van de K.V.P.

spreekt van het "nood-kabinet Drees") zich op het ogenblik bevindt.

Welnu, we kunnen meteen vaststellen, dat deze positie verre van rooskleurig is.

• *

*

Tijdens de Algemene Vergadering, die de V.V.D. begin april van dit jaar te Groningen hield, zeide prof. Oud o.m., "dat de toch al niet sterke positie van het kabinet aanmerkelijk is ver- zwakt".

"Het is overduidelijk gebleken", zo zeide prof. Oud verder, "dat er eigenlijk nie- mand in de Kamer is, die het rechte ver- trouwen stelt in zijn beleid. De brede basis, waarop het rust, is maar een zeer wankele basis".

Stond prof. Oud in deze mening alleen?

Het antwoord luidt: geenszins.

Kort nadat de liberalen in hun Algemene Vergadering bijeenkwamen, deden de Christelijk Historischen en Anti-Revolu- tionairen hetzelfde.

Tijdens de bijeenkomst van het AR.

partij-convent bleek maar al te duidelijk, hoe weinig men ook in anti-revolutionaire kring met het zittende kabinet-Drees is ingenomen.

Zowel de voorzitter van de AR.P., dr W.

Berghuis, als de voorzitter van de A.R- Tweede Kamerfractie, dr J. Bruins Slot, gaven hiervan op een wijze, die niet is mis te verstaan, blijk.

"Dit kabinet blijft voor ons extra parle- mentair", zo zei dr Bruins Slot en hij ver-

APOLLO PAVILJOEN

APOLLOLAAN 2 - AMSTERDAM - TELEF. 712410

•

Restaurant: iets aparts .,Franse Zaal" voor partijen uniek Terras: een dorado aan het water

volgde: "Wij zijn noch oppositie, noch regeringspartij. Wij kunnen dit kabinet steunen, maar ook afvallen als dat nodig is".

Dr Bruins Slot constateerde verder, "dat zaken, die een meerderheid van de Kamer niet wil, toch doorgaan".

"Deze politieke noodsituatie", zo vervolg- de hij, "geeft de Kamer een gevoel van onmacht en verleidt sommige ministers tot tyrannieke daden".

Ook de AR-partijvoorzitter was van oordeel, dat "de huidige toestand niet te lang mag duren. Het is de laatste maan- den wel gebleken, dat de politieke ver- houdingen zich scherper gaan aftekenen.

De diepe strijd om de richting voor de toekomst kan niet op een zacht pitje blij- ven staan". Tot zover dr Berghuis.

Voegt men hier aan toe, de vaak scherpe critiek, die de AR-afgevaardigden voor- al ten aanzien van het beleid van de AR- minister Zijlstra lieten horen, (een afge- vaardigde kwam zelfs verklaren, dat men zich afvraagt of minister Zijlstra soms bezig is socialist te worden!) dan blijkt wel overduidelijk, dat de "steun", die het kabinet-Drees van A.R-zijde kan ver- wachten, niet al te hoog moet worden aangeslagen.

* *

ÛP de Algemene Vergadering, die zeer onlangs de Christelijk Ristori- schen hielden, ging het wat kalmer toe.

De als zeer goevernementeel bekend staande C.H.'s durfden zich niet zo erg te roeren, maar toch was er blijkbaar plaats voor enige twijfel toen de heer Tilanus verklaarde: Ik hoop, dat het door het ka- binet te voeren beleid zodanig zal zijn, dat de christelijk historische frncties in 's lands belang dit beleid zullen kunnen blijven steunen.

Naast deze bepaald niet sterk positieve motivering stelde de heer Tilanus nog een andere, waarbij hij opmerkte, "dat in het politieke leven, wat de politieke verhou- dingen betreft, niets blijvend is en dat er in de loop der jaren verschuivingen kun- nen plaats hebben, en dat de waarschijn- lijkheid bestaat, dat de brede-basis-poli- tiek niet altijd zal kunnen worden ge- handhaafd".

* *

*

Veel feller uitte zich prof. Romroe op de enige weken geleden gehouden Partijraadsvergadering van de K.V.P.

"De huidige regeringsploeg, hoewel breed van samenstelling", aldus prof. Romme,

"is geen brede-basis-kabinet. Het lijkt er niet op".

"Het mist de vertrouwensbasis van een groot deel der volksvertegenwoordiging".

Mr Van Doorn, de voorzitter van de K.V.P., sprak eveneens van een "zwak

• •

In een Intpas se

kabinet, dat de regeringsteugels slapjes in de hand houdt".

.,De K.V.P.", zo vervolgde mr Van Doorn,

"zal het land niet zonder dringende reden in een crisis storten. Zij past er echter ook voor. om zich bij een gebrek aan een alternatief, compromissen te laten opdrin- gen, die zo ver van een gezonde synthese afliggen, dat zij als politiek gescharrel ge- kwalificeerd kunnen worden".

Prof. Romme noemde voorts de huidige politieke verhoudingen "op korte termijn gezien, beslist onbehaaglijk".

Dreigender werd de katholieke fractie- leider toen hij sprak over de bezitsvor- ming. "Wanneer", zo zeide hij, "het kabi- net bij dat interne beraad (met betrekking tot de bezitsvorming - Red.) niet tijdig tot oplossingen zal weten te komen, zodat het bij de normale duur van de lopende parle- mentaire periode toch niets wordt, ver- dient ernstige overweging van beëindiging van katholieke medewerking aan dit kabi- net aanbeveling boven een ongewijzigd voortglijden tot 1960".

* •

•

Ziedaar. de blik op de nationale poli- tieke barometer.

Wij hebben gemeend door het aanhalen van deze belangrijke uitspraken van niet minder belangrijke politieke figuren van diverse pluimage, onze lezers een inzicht te kunnen geven hoe het er in politiek opzicht op het ogenblik in ons land voor-

staat. '

Wij willen ons daarbij van verder com- mentaar onthouden. Het is evenwel nut- tig en nodig, dat jongeren, die zich voor de politiek interesseren ter dege weten wat er op politiek gebied aan de hand is.

Het is geen opwekkend beeld. Maar ken- nis der feiten is belangrijk en daar was het ons om te doen. G. St.

Het Hoofdbestuur van de J.O. V.D. maakt hierbij bekend, dat het niets te maken heeft, noch wenst te hebben, met de voorbereidingen van een z.g.

Wereldjeugdfestival te Mos- kou - Het waarschuwt zijn leden in dit verband voor een mogelijke verdraaiing der feiten!

'

---

HET DUITSE LIBERALISME VROEGER EN NU

Duitse jonge liberalen werken binnen de partij

Het liberalisme is in Duitsland in de eerste plaats een geestelijke stroming geweest. Onder de invloed van Aufklärung en Franse Revolutie werden grote figuren als Lessing, Goethe, Schiller en de filosoof Kant omstreeks 1800 tot voorvechters van de liberale geest. Aan uitwerking op het politieke vlak werd voorlopig nog niet gedacht.

Na de nederlaag van Pruisen in 1806 ontwikkelde de Vrijheer von Stein, samen met Scharnhorst en Gneisenau nieuwe ideeën, die het a!Jsolutistische P1·uisen in een liberale volksstaat veranderen moesten. Hun werk was ech- ter geenszins tegen de monarchie gericht; integendeel, het moest de monar- chie steunen.

Hun voorbeeld was Engeland. Overigens hadden zij wel gezien, dat het beter was de daar bestaande bevoordeling van de bezitsbourgeoisie uit hun ideeën weg te laten. Hun pogingen mislukten echter in wezen, doordat een groot deel van de adel buiten het maatschappelijk leven stond en daarbij niet liberaal was.

Bovendien dachten zij nog in het geheel niet aan een politieke activering van het volk, zodat in Pruisen wel alles bij het oude moest blijven.

Uit de bevrijdingsoorlogen terugge- komen, ontwikkelde zich bij de boe- ren en de burgers, onder invloed van de nationale dichters Fichte en Arndt, een democratische beweging.

Deze werd in de tijd van het Weense Congres en later stevig onderdrukt maar luchtte zich uiteindelijk toch in de revolutie van 1848.

Deze revolutie was in feite slechts een zaak geweest van de radicale democraten, maar zij dwong de vorsten van de verschillende kleine Duitse staten, liberalen in hun ka- binetten te benoemen. Zo gebeurde het, dat in de Pauluskerk (Pauls- kirche), het eerste gezamelijk Duitse parlement, liberalen en democraten samenwerkten.

Alleen op het punt van het behoud van de constitutionele monarchie schAorden de liberalen zich aan de zijde van de conservatieven, op welk punt de democraten dan ook in de minderheid stonden.

"Paulskirche "-parlement

Eerst na het mislukken van het

"Paulskirche"-parlement kwam het tot partijfunderingen. In Zuid-Duits- land ontstond, door de samenbunde- ling van liberale en democratische krachten, 'n Vrijzinnige Volkspartij.

In Noord-Duitsland werd een Na- tionaal-Liberale Partij opgericht.

Het verschil tussen beide was, dat de vrijzinnigen meer republikeins ingesteld waren, terwijl de laatsten de nadruk legden op de Pruisische constitutionele monarchie. Ondanks dit verschil sloten de vrijzinnigen zich in 1867 bij de Nationaal-Libe- ralen aan.

Het was met deze gezamelijke groep, dat Bismarck in 1871 het tweede Duitse Rijk schiep. Tot omstreeks 1890 behield deze coalitie de abso- lute meerderheid in de Rijksdag. Het strijdpunt tussen protectie of vrij- handel, dat inmiddels aan actuali- teit had gewonnen, was tenslotte de oorzaak dat deze liberale eenheid in 1894 verbroken werd.

Van dat ogenblik af bestonden naast elkaar de Vrijzinnige Vereniging (voor vrijhandel) en de Nationaal- Liberale Partij (voor protectie) (Deutsche Fortschrittspartei). In- middels waren echter de sociaal- democraten met honderd zetels in de Rijksdag vertegenwoordigd en waren de liberalen dermate ver- zwakt, dat de conservatieven het politieke overwicht van hen over- genomen hadden.

Na de eerste Wereldoorlog werd in 1919, als voortzetting van de Pro- gressieve Partij, de democratische partij opgericht. Een groep onder leiding van Streseman bleef echter

afzijdig en constitueerde zich later als de Duitse Volkspartij.

De democraten waren, .na de sociaaldemocraten en het centrum, de op drie na sterkste groep in de Republiek. Zij werden echter tussen de radicale bewegingen fijngemalen, zodat in 1933 nog slechts vijf zetels voor hen overbleven. De Duitse Volkspartij van Streseman, die tij- delijk een sterke positie wist in te nemen, verdween in 1932 geheel uit de Rijksdag.

Na 1945 vonden de liberale krach- ten in Duitsland elkaat· in de Freie Demokratische Partei (FDP). Aan haar was o.a. het totstandkomen van de Duitse Grondwet van 1949 te danken, omdat zij de tegenstel- lingen tussen de christendemocraten en de sociaaldemocraten wist te overbruggt>n.

De FDP was in de eerste Bondsre- gering van 1949 met drie en in de tweede regering van 1953 met vier ministers vertegenwoordigd. In de respectievelijke parlementen be- schikte zij over 52 en 48 mandaten.

Bij het uittreden uit de Regering Adenauer in 1956, splitste zich een groep parlementsleden van de FDP af, waardoor deze partij slechts veertig mandaten behield. De nieuwgevormde groep, Freie Volks- partei genoemd, heeft inmiddels elke binding met het liberale kamp opgegeven en zich met de Duitse Partij, die de Welfen-Herzöge op een Duitse koningstroon willen plaatsen, versmolten.

Ondanks haar numeriek geringe sterkte heeft de FDP na 1945 een beslissende invloed op de Duitse politiek gehad en het is vooral aan de doorvoering van haar ideeën be- treffende de vrije markteconomie te danken geweest, dat de snelle we- deropbouw van de Bondsrepubliek mogelijk werd gemaakt.

Ook vóór 1933 hebben de liberalen zich verdienstelijk gemaakt. Zij ontwierpen de constitutie van 1919 en waren tot 1930 in alle regeringen vertegenwoordigd.

Vóór 1919 hadden zij weliswaar veelal een parlementaire meerder- heid maar kwamen aan regerings- verantwoordelijkheid niet te pas.

De oorzaak hiervan lag in het feit, dat de ministers niet direct van het parlement afhankelijk waren maar door de Keizer benoemd werden.

Desalniettemin hebben de liberalen in het Keizerrijk het moderne straf- recht, een nieuw Burgerlijk Wet- boek (BGB), de sociale verzekering, de algemene schoolplicht en een nieuw belastingstelsel ontworpen en doorgevoerd.

Uit dit alles blijkt wel, dat het zwaartepunt van haar program tot

op heden op het binnenlandse be- leid heeft gelegen. De uitbouw en de handhaving van een rechtsstaat, de vrije economie, een aan de eco- nomische verhoudingen aangepaste sociale politiek en bestrijding van alle reactionaire tendenzen zijn op het ogenblik hoofdpunten van het liberale program.

Wat de buitenlandse politiek be- treft is de FDP de pleitbezorger voor vriendschappelijke verhoudin- gen met Oost en West, omdat slechts langs deze weg een hereni- ging van Duitsland te bereiken is.

Door deze houding raakte zij in conflict met dr Adenauer, die een eenzijdige binding aan het Westen propageert, hetgeen het uittreden uit het Kabinet veroorzaakte.

In de actuele politiek richt de FDP zich verder tegen de gemeenschap- pelijke markt, omdat deze eenzijdig

belastingen voor Duitsland schept ten gunste van Frankrijk en omdat zij vreest, dat deze instelling de hereniging van Duitsland bemoeilij- ken zal. Wel is de FDP voorstander van een groter Europa, dat ook Engeland en de Skandinavische landen zal omvatten en zij zet zich dan ook volledig voor een snelle ontwikkeling van een Europese vrijhandelszone in.

Tenslotte zij vermeld, dat de FDP bij de verkiezingen van 1953 10"/o van de stemmen verkreeg (1949:

11°, o) tegenover de CDU 52°,'o en de SPD 31¹¹/o.

Deutsche ] ungdemokraten

De Duitse jongerenorganisatie, Deutsche .Jungdemocraten ge- noemd, wet·d als jeugdorganisatie voot· de eerste maal opgericht bin- nen de Progressieve Volkspartij in 1910. Op 26 april 1947 werd deze or- ganisatie op landelijk (= bonds) ni- veau opnieuw opgericht.

De Duitse jonge liberalen werken binnen de partij, hoewel hun lid- maatschap onafhankelijk is van dat der partij en zij vrij over hun eigen financiën kunnen beschikken. Hun organisatie is verdeeld in 11

"landsverbande", te vergelijken met onze provincies, terwijl deze onder- verdeeld zijn in 682 kringen en ste- delijke verbanden en 2000 plaatse- lijke afdelingen. Het totale aantal leden bedraagt 35000!

De Jungdemokraten hebben een toenemende invloed op de partij;

vier van haar leden zijn lid van de Bondsdag en daarbij zijn zij in de fracties van de Landstagen goed vertegenwoordigd.

De burgemeester van Hamburg en de minister van financiën van Nordrhein- Westphalen zijn uit hun gelederen voortgekomen, evenals de vice-voorzitters van de partij en van de Bondsdagfractie.

In de samenstelling van het leden- tal ligt het zwaartepunt bij de ge- schoolde arbeiders en de beambten.

Pas daarna komen middelbare scholieren studenten en jonge amb- tenaren. Helaas is uit landbouw- kringen slechts een gering deel in de organisatie vertegenwoordigd.

Critisch bezien

Tot zover dit stukje geschiedenis met enkele feiten. Wil men nu het Duitse liberalisme critisch bezien, dan komt men gauw in de verlei- ding zich te concentreren op enkele minder gelukkige gebeurtenissen binnen deze partij.

Deze verleiding te weerstaan is, naar ik meen, niet alleen een eis van "zindelijke politiek" maar te- vens essentiëel voor het naar elkaar toegroeien van europese liberale jongeren. Daarbij komt dat, zoals ik in mijn vorige artikel reeds schreef, men voorzichtig moet zijn met het meten met eigen maatstaven, zon- der meer.

Belangrijk lijkt mtJ m de eerste plaats te bedenken, dat hier een groep jonge liberalen werkt die, idealistisch en vooruitstrevend als zij is, veel met ons gemeen heeft.

Heeft men behoefte bij hun politie- ke denkbeelden of elders enkele vraagtekens te plaatsen, dan is een nauwer contact daarvoor de uitge- zochte gelegenheid.

Het komt mij voor, dat ten dele de actuele maar zeker de toekomstige politiek van Europa, men denke aan de Duitse hereniging en aan de Europese verdragen, in hoge mate bepaald zal worden door de jonge generatie in Duitsland, in het bizon- der door de jonge liberalen.

Aan deze essentiële punten van Europese politiek voorbij te gaan of ze slechts te critiseren is een houding, die voor ons jongeren tot het verleden dient te behoren. Het is bovendien een houding, die wij ons in deze wereld niet meer kun- nen permitteren.

Tot slot wil ik diegenen die bizon- ctere belangstelling voor de hier aangestipte problemen hebben, ver- wijzen naar een artikel van de heer H. J. Noortman in het, reeds meer geroemde, "Liberaal Réveil" van oktober 1956.

Zijn schets is critischer, soms ra- kend aan het negatieve. Bovendien komt de historische basis niet ge- heel, zelfs niet geheel juist, naar voren. Desondanks is het illustra- tief en goed gefundeerd. En uiter- aard kan men het best uit de bron zelf putten t.w. het inlichtingenor- gaan van de Deutsche Jungdemo- kraten.

Moge dit artikel in onze kring tot nadere bestudering aanleiding zijn.

JOOP SCHUYFF

Uontauten buitenland

Hoe is het met Uw vacantieplannen ?

Het Comité Jeunesses Europeennes Libérales, afdeling Nederland, dat samen met het Algemeen Seereta- riaat van de J.O.V.D. de diverse

buitenlandse betrekkingen onder- houdt, vestigt er de aandacht op, dat zij, die deze zomer hun vacantie denken door te brengen in het bui- tenland, aldaar contact kunnen op- nemen met bevriende organisaties.

Het Comité zal graag adressen ea alle mogelijke inlichtingen ver- strekken teneinde een bijdrage te leveren aan het Europees jongeren- contact en ter versterking en de uitwisseling van de liberale gedach- ten in Europa.

Inlichtingen bij de secreta~

J. Schuyff, Laanstraat 61, Baarn.

DE DRIEMASTER 3

Europese liberale jongeren vergaderden in Bologna

Ondertekening van de Europese verdragen hoofdmotief der besprekingen

Ter bespreking van de ondertekening van de Europese verdragen zijn op 12, 18 en 14 april een twintigtal Europese liberale jongeren te Bologna In Italië bijeen geweest 9m in het kader van het thema "De liberalen en de

aehepping van Europa'' van gedachten te wisselen.

De Nederlanders zijn hier weer goed vertegenwoordigd geweest en wel door Chris Weber en ondergetekende, terwijl llse Treffers de bijeenkoDlilt als belangstellende bijwoonde.

Tijdens de bijeenkomst bleek reeds snel, dat de houding van onze delegatie vliJ scherp tegenover die der andere landen van Klein-Europa stond.

De Duitse afvaardiging schaarde zich hierbij in vele gevallen aan onze

llijde. . l"'

Met onze bezwaren werd rekening gehouden door benoeming van onder- getekende in de resolutiecommissie, waarin tevens de Italiaan Di Lorem:o en de Fransman Zighéra zitting hadden. In de uitgebrachte resolutie zijn inderdaad veel van onze wensen neergelegd en, hoewel zij Chris nog niet ver geJtoeg gin~J, was zij voor ons in grote lijnen toch acceptabel.

Dergelijke resoluties plegen in onze, uiteraard gewichtige, archieven te- recht te komen, maar missen veelal nuttig effect.

Toen ik echter, na eerst nog van de Italiaanse zon genoten te hebben, na mijn terugkomst de beschouwing van de heer Linthorst Homan in De Drie-

master aantrof, gaf mij dit een goede gelegenheid aan de mededeling van deze bijeenkomst, waarvan een uit- voerig verslag de redactie te laat voor opneming in het vorige nummer bereikte, enkele critiekpunten op het betoog van de heer Linthorst Homan toe te voegen.

De heer Linthorst Homan verwijt de critici in zijn beschouwing, dat de critiek op de verdragen te laat ge- komen is. Immers, zo betoogt hij, men kende toch reeds de verklaring van Messina en het Rapport Spaak.

Dat deze critiek geen hout snijdt weet de heer Linthorst Homan zeer goed. De verklaring van Messina was slechts een bE.'ginselverklaring en het Rapport Spaak was dermate vaag, dat daarop geen concrete critiek ge- bouwd kon worden. Daarbij komt, dat in het tot zijn ondertekening ge- heime verdrag op enkele zeer essen- tiële punten van het Rapport Spaak is afgeweken, zoals de schrijver trou- wens ook vermeldt.

Critiek op de verdragen

De critiek die de verdragen zelf bE.'treft is echter van meer belang.

Deze zou ik willen verdelen in poli- tieke en economische argumenten.

spronkelijke opzet was, dan is men, geloof ik, op de verkeerde weg.

Er zijn echter ook tegenargumen- ten. Het verdrag 'in zijn huidige vorm brengt het gevaar van overmatige blokvorming met zich mee. Is dit in de huidige situatie tegenover het Oostelijk blok niet te vermijden, toch zal men rekening moeten houden met het feit, dat men zich hiermee ook afsluit tegenover de vrije niet-Wes- terse naties (Z.-Amerika, delen van Afrika, delen van Azië). De Duitse oppositie, met name de liberalen, wij- zen hierbij nog op het gevaar, dat deze blokvorming vormt voor een eventuele Duitse hereniging.

Vervolgens de economische argu- menten beschouwend, bemerkt men uit velerlei publicaties van de laatste tijd hoe moeilijk het is om recht te praten wat krom is. Tevens bemerkt men hoe moeilijk het is, om politieke en economische belangen te onder- scheiden zonder deze te scheidE.'n.

Prof. Erhard, de Duitse minister van Economische zaken, heeft dit enige tijd geleden zeer juist gezien, toen hij het verdrag hekelde, maar verklaarde, dat men nu eenmaal con- cessies moest doen aan de interna- tionale politieke verhoudingen.

Jammer, dat hij deze verklaring moest herzien. Thans verklaart hij o.a.: "Naar mijn mening moest deze nieuwe methode als gevolg van alle wetten van de rede en van de vooraf- gaande ontwikkelingen, zich wel als vanzelf aan ons voordoen".

Gelukkig, dat deze, door de Bonds- regering geïnspireerde uitlating, niet verhindert kennis te nemen van zijn

AdreswQziging

redactie-secretariaat:

Het adres

van onze redactie-secretaris

FERRY A. HOOGENDIJK is gewijzigd ^in:

PAULINASTRAA T BB DEN HAAG

eigen gezonde opVattingen, die ik volkomen onderschrijf.

Wil men eisen stellen aan de Euro- markt, dan zal zij in de eerste plaats de motor moeten zijn binnen de O.E.E.C., de motor die de vrije con- currentie bevordert en de arbeiders op een overeenkomstig niveau waar- borgen biedt voor een juiste beloning en voor rechtvaardige sociale voor- zieningen.

Zij zal niet mogen verworden tot een protectionistisch-economische macht, gesteund door politieke macht, die el- ders reacties opwekt en Klein-Europa niet aan partners, die door een ge- zond economisch beleid en hard wer- ken een goede positie bereikt hebben, onrechtvaardige lasten mogen opleg- gen, die bovendien nog schadelijk zijn voor het geheel, en daarmee voor het uiteindelijk doel. Men trekke lering uit de reacties van individuele bur- g€rs die aldus behandeld worden!

Het is in dit bestek niet mogelijk op allerlei detailpunten in te gaan. De

bezwaren tegen geheime besprekin- gen over een economisch gevaarlijk experiment onder politieke druk, ge- zien tegen het algemeen belang, sa-

n~envattend, onderschrijf ik graag het Algemeen Handelsblad dat consta- teert:

"Men krijgt geen gunstige indruk van de democratische gezindheid on- der hen, die twijfelachtige plannen willen forceren, omdat zij vrezen, dat binnenkort de betrokken volken of parlementen anders over dit vitale probleem zullen denken."

Laten zij, die voor een gezonde Europese samenwerking willen wer- ken, zich niet laten verleiden mee te gaan met een als enig mogelijk voor- gestelde oplossing, die funest zal blij- ken te zijn voor de economie en de politiek van ons werelddeel. En laten wij als liberalen vooral onze begin- selen niet verloochenen en onze stem duidelijk laten horen waar het voor ons jongeren zo uitermate belangrijke zaken betreft. JOOP SCHUYFF Niemand zal mij, meen ik, betwis-

ten als ik zeg, dat beide verdragen onder politieke druk tot stand zijn gekomen, zelfs niet diegenen, die ons

"de fantastische economische voor- delen voor de toekomst" voor ogen

schilderden.

Politiek en Eeono01ie

Op zichzelf is op deze aaneenslui- ting uit politieke overwegingen niets aan te merken mits zij, althans in hoofdzaak, met politieke argumenten verdedigd wordt. Het verdrag tot in- stelling van een gemeenschappelijke Europese markt lijkt mij echter op economische gronden onverdedigbaar:

het is een mank en griezelig experi- ment.

Beziet men de politieke argumen- ten, dan is de kern zeker verdedig- baar: een groep landen, die politiek en militair op elkaar is aangewezen, kan zich geen grote economische te- genstelling permitteren en onderlinge samenwerking is uit dien hoofde dan ook van belang. Meent men echter dit te kunnen bereiken door druk van een supra-nationaal orgaan, zoals de oor-

*

om een redelijke gedachtengang te kunnen ontwikkelen en tot goed gemotiveerde conclusies te komen, moet men over voldoende elementaire

kennis van zaken kunnen beschikken. Politieke verhoudingen en gebeur- tenissen in het buitenland beïnvloeden vaak omstandigheden op politiek

en economisch terrein in eigen land. Daarom is het nuttig de toestand in verschillende landen voortdurend en nauwlettend gade te slaan. De goed

geschoolde buitenlandse correspondenten van de NRC zijn uitstekende Nederlandse waarnemers ten dienste van de lezers. Elk geeft vanuit het

land waar hij woont, een duidelijk beeld van hetgeen er leeft in het hart van de natie, hoe de omstandigheden zijn en in welke richting zich deze

ontwikkelen. Dat geeft U gelegenheid tot het vormen van een critisch<!, eigen mening, evenals U dit kunt doen aan de hand van de hoofdartikelen

van de NRC, de parlementaire verslagen en overzichten, de onopge- smukte berichtgeving van de NRC en haar degelijke beschouwingen.

Vraagt V de NRC eena 14 dagen op proef.

NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT

Districtsdag Zuid-Holland een geslaagde manifestatie

Centraal Kader kwam eveneens bijeen en behandelde het onderwerp van de medezeggenschap

De aanwezigen bij deze beide vergaderingen hebben een bijzonder ge- varieerd en geanimeerd programma meegemaakt. Zaterdagmlddag ken Gilles van der Zande als voorzitter van het district Zuid-Holland, naast de aanwezige ZuidhoÜànders ook enkele H.B.-leden begroeten, en tevens de voorzitter van het district Noord, Jannes de Boer, die een tegenbezoek bracht n.a.v. het bezoek van Gilles en enkele leden van de afdeling Vlaar- dingen-Schiedam aan Zuidlaren, de voorzitter en secretaresse van de af- deling Apeldoorn en nog enkele andere JOVD'ers.

De heer G. Ritmeester, lid der Tweede Kamer van de Staten-Generaal, hierna het woord nemend, gaf in zijn rede een overzicht van de huidig-e politieke toestand, als uitgangspunt nemende zijn burgemeesterschap van

Den Helder.

Een grote verscheidenheid van onderwerpen kwam ter sprake, zoals onder andere de voortschrijdende bureaucratisering en steeds sterker wordende drang tot centralisatle in Den Haag, waarvan de nieuwe Polltiewet ook blijk geeft.

De twee pijlers van de gemeente- lijke autonomie waren immers vol- gens Thorbecke de politie en het eigen belastinggebied. Door de nieu- we wet vervalt de zeggenschap van de gemeente over de politie, uitge- zonderd bij de grote gemeenten, en van de eigen gemeentelijke inkom- sten is ook maat bitter weinig meer over. Alle zeggenschap is nu bijna overgeheveld naar de departemen- ten in Den Haag.

Verder kwam ook de huidige sociale politiek ter sprake, met name de kin- derbijslagregeling, die onbevredigend werkt, omdat 't geld in plaats van ten goede te komen aan de kinderen, ten goede komt aan de bromfiets- en t.v.- handelaren; de overspannen conjunc- tuur en de mislukking van de econo- mische politiek van minister Zijlstra, denk aan de 20 miljoen, die de siga- ren- en sigaretten-handelaren te ver- delen kregen, vormen evenzo aspec- ten van deze veelzijdige lezing.

Tour de France

~a het diner was er een lezing van de sportjournalist Rein Bal over de Tour de Franee. Hiermee heeft het districtsbestuur een initiatief geno- men eens iets te laten horen over een onderwerp dat, buiten de politiek!' sfel'r staand, in de zomer miljoenen mensen in heel Europa interesseert.

De heer Bal gaf een overzicht van de perfekte organisatie, die zo'n tour vraagt, bracht ons in kennis met de mensen, die dit leiden en Itet onl meeleven met de strijd zoals zich die in 1953 afspeelde, een strijd waarin de Nederlanders een glorieus aan- deel hadden, maar bewees ons boven- al, dat de Tour de France ondanks de reclamekaravaan, ondanks de mil- joenen francs die er mee gemoeid zijn en ondanks het kermisachtige ge- schetter van de overal aanwezige luidsprekers toch sport is, pure sport.

En hierna het bal. Het draaien van de zeer goede jazzplaten werd slechts ûnderbroken om gelegenheid te geven voor een verloting waarvan Mattie de Bruijne het Amerikaanse deel voor zijn rekening nam; hetgeen hem toe- vertrouwd was. Enkele deelnemers wilden het de volgende morgerr wel weten, dat ook na afloop van het bal, Den Haag niet uitgefeest was.

Huub ]acobse sprak

De Centraal-Kadervergadering zon- dagmorgen geopend door Bram Boen- ders, die deelnemers uit het hele land kon begroeten, bracht als spreker onze landelijke voorzitter, Huub H.

Jacobse over de medezeggenschap, als onderdeel van de liberale sociale politiek.

Veelal maakt men, aldus Huub, een onderscheid tussen sociale en economische medezeggenschap, waar- bij men onder het eerste verstaat

meespreken over de menselijke ver- houdingen in het bedrijf en het twee- de ziet als mee-beslissen over de gang van zaken in de onderneming.

Dit onderscheid is niet reëel, want elke sociale beslissing heeft economi- sche gevolgen en elk economisch be- sluit roept sociale vragen op. Men moet zoeken naar een vorm van medezeggenschap, waarbij de deel- genoten aan de produktie werkelijk mee beslissingen kunnen nemen en ook, en dit is de psychologische fak- tor, het idee krijgen individueel aan de beslissingen mee te werken. Wij kennen op het ogenblik dtie vormen van medezeggenschap:

1. PBO; deze is ondeugdelijk, om- dat de psychologische faktor, het direkt meespreken in de onderneming is verloren gegaan. Het bonzendom heeft alle macht aan zich getrokken.

2. Ondernemingsraden; hier is duS wel een individuele binding aan de onderneming, maar het gevaar van verschil van mening tussen de beide faktoren Arbeid en Kapitaal is hier steeds acuut aanwezig. De kans is groot, dat de klassetegenstelling eer wordt vergroot dan overbrugd. Voor geschillen In de personele sfeer mo- gen zij bruikbaar zijn; om d€ arbei- ders het recht te geven mee te be- slissen over de grote lijnen van de produktie zijn de ondernemingsraden niet aan te bevelen.

3. Het hebben van aandelen in de eigen onderneming; hiermee wordt dlrekte medezeggenschap in de gang van zaken in de onderneming moge- lijk gemaakt door middel van de aandeelhoudersvergadering. De oude ldassetegenstelling is vervallen, om- dat de faktor Arbeid op deze manier kapitaalsrechten verkrijgt.

Het krijgen van aandelen in de onderneming moet geschieden via de winstuitkeringen. Inplaats van een geldelijke gratificatie ontvangen de arbeiders bijvoorbeeld certificaten van aandelen. In de eerste tijd zal men eventueel de keus tussen beide mogelijkheden open moeten laten.

Het is duidelijk, dat slechts op de duur de meest gewenste toestand tot stand komt, maar dit heeft wel het voordeel, dat een geleidelijke opbouw van vera,ttwoordelijkheden plaats vindt, dus dat het niet schoksgewijl'l r:>at als bij de andere mogelijkheden.

Spreker zou deze derde vorm dan ook willen aanbevelen, omdat hier te- vens de twee regels gelden, die zijns inziens de liberaal aan de medezeg- genschap ten grondslag moet leggen, n.l.: geen zeggenschap zonder ver- 8illtw(Jo()rdt>lijkheld; geen winstdeling zonder verliesdeling.

Er volgde een geanimeerde discus- sie, waarin onze beursexpert (voor al uw beleggingen), Bote de Boer Lzn ..

de technische details kon verduide- lijken.

Na afsluiting van dit onderdeel volgde nog een korte discussie over de vragenlijst inzake liberale sociale politiek, waarmee Jannes de Boer in het vervolg graag een globale litera- tuurlijst en een toelichting vergezeld zag gaan.

Bram Boenders kon toen de verga- dering sluiten met een oproep de

vragenlijst vóór 1 mei in te sturen.

Een geslaagd weekend, geslaagd dank zij de goede zorgen van het districtsbestuur en vooral van Kitty van Rijn, zat er op, zodat men huis- waarts kon gaan, tenzij men nodig was in één van de vele subvergade- ringen, die nu eenmaal gehouden moeten worden. C. A. F.

AFDELINGSNIEUWS

APELDOORN

Gewekt uit de winterslaap De afdeling Apeldoorn van de J.O.V.D. bestaat sinds 8 december 1955. Ze is opgericht door de zeer enthousiaste heren Lubbers en Vo- gelzang. In de tijd, dat o.a. deze beide heren het beleid voerden, was de belangstelling zeer goed, maar daar bleef het bij; het aantal leden bedroeg maximaal 12.

De heer Vogelzang vond elders een werkkring, de heer Lubbers ver- dween in 'skonings wapenrok. Door het vertrek van deze beide hard werkende bestuursleden leed de afdeling een gevoelig verlies. Er kwam een geheel ander bestuur, dat helemaal ingewerkt moest worden.

Daardoor heeft de afdeling een soort winterslaap door moeten ma- ken.

Op donderdag 11 april zijn we ech- ter weer met frisse moed begonnen.

Op die avond sprak voor ons de heer Ferry Hoogendijk over ,.Wat is en wat wil de J.O.V.D." Na de symbo- liek van de drie masten - vrijheid,

verantwoordelijkheid, verdraag- zaamheid - uitgelegd te hebben, bespt·ak hij deze drie punten afzon- derlijk.

Over de vrijheid zei de spreker o.a., dat deze absoluut genomen in deze maatschappij niet kan bestaan. Ze moet er zijn, maar in gebondenheid.

Tegelijkertijd heeft men echter re- kening te houden met de persoon- lijkheid van de mens.

Over de verantwoordelijkheid: we moeten de jongeren het besef bij- brengen, dat ze zich met èie politiek moeten bemoeien, want ook al wil- len ze dat niet, de politiek bemoeit zich toch met hen. De politiek werkt als een boemerang. Aan dat besef ontbreekt nogal het een en ander.

En in het bijbrengen van dit besef ligt het hoofddoel van de J.O.V.D.

Na een genoegelijke discussie over het besproken onderwerp en nog enkele andere zaken, werd de ver- gadering gesloten.

Na deze sluiting werd nog vastge- steld, dat de volgende bijeenkomst in principe gehouden zal worden op zaterdag 25 mei. Vermoedelijk zal dat geen bijeenkomst zijn met een politieke strekking, maar wat men noemt een fuifje. De leden van de afdeling zullen per convocatie nog nadr.r ingelicht worden.

Rest nog op te merken de zeer ge- waardeerde aanwezigheid van de heren De Weerd en Lindeman, be- stuursleden van de afdelin6 Apel- doorn van de V.V.D.; en van 3 nieu- we belangstellenden.

GRONINGEN

Geen olifanten, maar muizen Het studiegroepje kwam op 12 april bij elkaar bij Fiet Bos. Na een al- gemeen gesprek kwamen alle vra- gen in de pet van Klaas de Jonge.

Gelukkig was het een stevige pet, want er werd flink mee geschud.

Getrokken werd: ,.Mag de atoom- bom gebruikt worden? Zo ja, wan- neer?" Uitvoerig werden het voor en tegen besproken met de voor- beelden uit de praktijk, o.a. de radio-actieve vissen. Uiteindelijk kwam het gesprek op muizen te- recht. Een goed contrast met de vorige keer toen we met olifanten eindigden.

De definitieve antwoorden op de vragen van de congresresolutie in- zake liberale sociale politiek wet·- den opgesteld op 15 april ten huize van Fiet Bos. Het resultaat is opge- zonden aan Bote de Boer (secr. van de resolutiecommissie).

Voor een zeer groot aantal leden en belangstellenden, waarbij 5 mensen van hun stoelen moesten opstaan, als er één laatkomer binnenkwam, hield op 18 april prof. dr F. J. de Jong in restaurant Suisse een inlei- ding over ,.De ontwikkeling van het moderne socialisme".

In de politieke ontwikkeling, met name de economisch-politieke, kun- nen we drie richtingen onderschei- den nl. het liberalisme, die van de sociale hervorming en het socialis- me. In het socialisme is de ontwik- keling gegaan van het utopisme, via het wetenschappelijke socialisme van Marx, naar democratisch socia- lisme, dat we in de P.v.d.A. kennen.

Naar mijn mening bestaat een grote overeenstemming onder alle bonafide partijen in Nederland ten aanzien van de economisch-politie- ke doelstellingen, terwijl ook onder de wetenschappelijke economen van alle partijen er een grote overeen- stemming zou zijn ten aanzien van de te volgen economische politiek.

Prof. de Jong zette uiteen, dat naar zijn mening de verschillen tussen de politieke partijen voornamelijk hun oorzaak vinden in irrationele en ge- voelsovenvegingen. Bij de beant- woording van de vragen werd nog een bliksemcollege in economie ge- geven.

Om 11 uur moest de voorzitter deze bijeenkomst, overigens niet wegens gebrek aan vragen, besluiten.

Op vrijdag 3 mei was de studie- groep weer bijeen op de ruime bo- venverdieping van Trijn Hoiting.

Deze keer hebben we met elkaar gereisd van Zweden tot Zwitserland, twee leden kwamen kersvers uit Parijs en toonden hun foto's. Daar- na werden enige chansons op gram- rnafoonplaten gedraaid, vervolgens Richard Tauber en tot slot een pianoconcert van Mozart.

Er was nog zoveel te bepraten, zo- dat het voor de ware muzieklief- hebbers moeilijk was de muziek te beluisteren.

Om het middernachtelijk uur werd de conversatie op straat in de regen voortgezet.

(

DE DRIEMASTER

/ - - - -

Landelijk weekend voor ALLE J.O.V.D. -ers op ^l en 2 Juni a.s. te Amsterdam

Op 1 en 2 juni a.s. wordt te Amsterdam een landelijk weekend georgani- seerd, waarop niet alleen alle J.O.V.D.'ers welkom zijn, maar waarop wij ook zo veel mogelijk leden van de J.O.V.D. verwachten, omdat het hier gaat om een uiterst actueel en belangrijk programma.

Dit is het laatste

-vóór de zomer-vacantie!

Dit weekend wordt georganiseerd door het H.B. in samenwerking met het Centrale Kader, het District Noord-Holland en de afdeling Amsterdam.

Er is gezorgd voor een aantrekkelijk programma tegen een zeer schappe- lijke prijs van f 6.50 per persoon. in deze prijs is begrepen logies met ontbijt, benevens een broodmaaltijd op zaterdagavond. Reiskosten boven de f 6.-worden vergoed.

De deelnemers worden verwacht aan het Centraal Station te Amsterdam tussen 15.45 en 16.30 uur.

Er staat een J.O.V.D.'er met een blauwe band om de arm voor het V.V.V.- kantoor, hetwelk gelegen is op het pleintje voor het Centraal Station om U op te wachten en U verdere aanwijzingen te geven. De blauwe banders zullen de deelnemers brengen naar het "Behouden Huys" op de Kromme Waal, waar de deelnemers zullen overnachten.

Programma Zaterdag

17.00 uur Opening.

17.02 uur Aanvang bespreking van de 10 punten inzake de Sociale Politiek.

18.30 uur Broodmaaltijd.

19.30 uur Lezing door mr dr Berkhouwer, lid van de Tweede Kamer over het onderwerp: Politiek Varia.

21.30 uur Feestavond met medewerking van het bekende Dixiland Orkest: The Down Town Jazz Band.

Na afloop gelegenheid om enige Amsterdamse vermaakcentra te bezoeken.

Programma Zondag

11.00 uur Verdere bespreking van de 10 punten en de woningbouwpro- blemen, zoals die niet werden beëindigd in Assen tijdens de Trekpaardenconferen tie.

14.30 uur Lezing te houden door dr E. Nordlohne over:

, ,Door braakgedachten ".

ZATERDAG zal de bijeenkomst worden gehouden in het Minerva-Paviljoen.

ZONDAGOCHTEND zal worden vergaderd in het Jeugdhotel Het Behouden Huys.

ZONDAGMlDDAG komen wij bijeen in hotel de Roode Leeuw aan het Damrak.

Men gelieve zich omgaande op te geven bij de heer S. C. Sytsma, Marnixstraat 417

Tel. K 20-63891 te Amsterdam.

Onmiddellijl~e

aanmelding is gewenst in verband met het reserveren -van logies I

DE l.O. V.D. ROEPT U . . . . J(OMT ALLEN!!

Namens het Hoofdbestuur: 0. TAMMENS, Algemeen Secretaris

~---~

5